Giáo án sinh học lớp 9 Tiết 52 Hệ sinh thái

Kiểm tra bài cũ

Thế nào là một quần xã sinh vật? Nêu ví dụ?

Là tập hợp nhiều QTSV thuộc các loài khác nhau, cùng sống
trong một không gian xác định và chúng có mối quan hệ mật
thiết gắn bó với nhau.
•
Ví dụ:
•
Quần xã rừng ngập mặn ven biển
•
Quần xã rừng mưa nhiệt đới
•
Quần xã đồng ruộng
•
Quần xã ao hồ
Khu vực sống
QXSV
QTSV(n)
QTSV1
QTSV2
 à


Tiết 52: Bài 50
HỆ SINH THÁI
H×nh 50.1 M« t¶ mét hÖ sinh th¸i rõng nhiÖt ®íi
Tit 52: Bi 50
H SINH THI

I. Th no l mt h sinh thỏi?
Thành phần hữu sinh: Thực vật, động vật, vi
sinh vật (Quần xã rừng nhiệt đới)
H
sinh
thỏi
rừng
nhiệt
đới
Thành phần vô sinh: Đt, ỏ, lá cây mục
(Khu vc sng)
* Quan sát hình 50.1 và cho biết:
1. Những thành phần vô sinh và hữu sinh có thể có
trong hệ sinh thái rừng?
Thảo luận nhóm
* Quan sát hình 50.1 và cho biết:
2. Lá và cành cây mục là thức ăn của những sinh vật
nào?
3. Cây rừng có ý nghĩa nhA thế nào đối với đời sống
động vật rừng?
4. Động vật rừng có ảnh hAởng nhA thế nào tới thực vật?
5. Nếu nhA rừng bị cháy mất hầu hết các cây gỗ lớn,
nhỏ và cỏ thì điều gì sẽ xẩy ra đối với các loài động
vật? Tại sao?
Kết quả thảo luận nhóm
2. Lá và cành cây mục là thức ăn của VSV phân
giải: Vi khuẩn, nấm, giun đất, . . .
3. Cây rừng là nguồn thức ăn, nơi ở, nơi sinh sản,
nơi cA trú . . . cho động vật.
4. Động vật rừng ảnh hAởng đến thực vật: Động

vật ăn thực vật, phát tán, thụ phấn, cung cấp
phân bón, động vật chết đi xác tạo chất mùn
và muối khoáng nuôi thực vật.
5. Nếu rừng cháy động vật mất nơi ở, nguồn thức
ăn, nguồn nAớc, khí hậu khô hạn . . . động vật
sẽ chết hoặc di cA.
Tạo nên h thng hon chnh, tng i n nh.
Thành phần hữu sinh: thực vật, động vật, vi
sinh vật (Quần xã rừng nhiệt đới)
H
sinh
thỏi
rừng
nhiệt
đới
Thành phần vô sinh: t, ỏ, lá cây mục
(Khu vc sng)
I. Thế nào là một hệ sinh thái?



Hệ sinh thái bao gồm
Hệ sinh thái bao gồm
quÇn x· sinh vËt
quÇn x· sinh vËt
(QXSV) và
(QXSV) và
khu vực sống của quần xã (sinh cảnh). Trong hệ sinh
khu vực sống của quần xã (sinh cảnh). Trong hệ sinh
thái, các sinh vật luôn luôn tác động lẫn nhau và tác

thái, các sinh vật luôn luôn tác động lẫn nhau và tác
động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường
động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường
tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn
tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn
định.
định.
Tiết 52 Bài 50. HỆ SINH THÁI
Vy, mt HST hon chnh cú cỏc thnh phn
ch yu no?

HST hon chnh gm:

Thnh phn vụ sinh: t, ỏ, mựn hu c, lỏ rng

Thnh phn hu sinh:
? Lấy một ví dụ hệ sinh thái.
+ SV sản xuất l thực vật.
+ SV tiêu thụ gồm có ĐV ăn TV v ĐV ăn thịt.
+ SV phân giải nhA vi khuẩn, nấm .
Hệ sinh thái rừng
Hệ sinh thái biển
Hệ sinh thái hoang mạc




Vi
Vi
ệc làm nào sau đây làm tổn hại đến

ệc làm nào sau đây làm tổn hại đến
hệ sinh thái
hệ sinh thái


?
?
a. Sử dụng thuốc trừ sâu quá mức.
b. Sử dụng mìn, lưới có mắt nhỏ để đánh bắt cá.
c. Trång cây gây rừng.
d. C a,b đều đúng.
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1.Thế nào là một chuỗi thức ăn ?
Tiết 52 Bài 50. HỆ SINH THÁI
I. Thế nào là một hệ sinh thái?
Xác sinh vật
Rắn
Một lưới thức ăn của
HST rừng
Vi sinh vật
Đại bàng
Hổ
CÇy
B ngùaọ
Sâu ăn lá
Hươu
Cây gỗ
Cây cỏ
Địa y
Giun Êtđ

NÊm
Chu tộ
? Thức ăn của chuột là gì? Động vật nào ăn chuột? Hãy điền
nội dung phù hợp vào chỗ trống của thức ăn sau?
Rắn
CÇy
Hươu
Địa y
Đại bàng
Sâu ăn lá
Bọ ngựa
Cây cỏ
Cây gỗ
Giun đất
Nấm
Vi sinh vật
Xác sinh vật


C©y cá
R¾n
C©y gç
Cµy
?
Bọ ngựa
Sâu ăn lá cây
Rắn
?
?
Sâu ăn lá cây


Bọ ngựa
?
?
Cầy
Chuột
!" à
?
Hãy điền nội dung phù hợp vào  thức ăn sau?
Em hãy nhận xét về mối quan hệ giữa một mắt
xích với mắt xích phía trước và mắt xích phía sau trong
dãy thức ăn.
Mỗi loài trong dãy thức ăn vừa là sinh vật tiêu
thụ mắt xích phía trước vừa là sinh vật bị mắt xích
phía sau tiêu thụ
?
Bọ ngựa
Sâu ăn lá cây
Rắn
?
?
Sâu ăn lá cây
C©y cá
Bọ ngựa
?
?
Cầy
Chuột
§¹i b ngà
?

Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có
quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức
ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích……….…., vừa là
sinh vật bị mắt xích … .… tiêu thụ.
phía sau
Phía trước
Điền vào chỗ trống
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1.Thế nào là một chuỗi thức ăn ?
#$%&'()*
$%+,
Con cÇy Con chuét S©u ¨n l¸ Bä ngùa
Xác sinh vật
Vi sinh vật
Đại bàng
Hổ
Rắn
-
Bọ ngưa
Sâu ăn lá cây
Hươu
Cây gỗ
Cây cỏ
Địa y
Giun đất
Nấm
Sâu ăn lá cây tham gia vào những chuỗi thức ăn
nào?
Quan sát hình 50.2
Trả lời câu hỏi

Các chuỗi thức ăn có sâu ăn lá cây tham
gia:
H3
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Sâu ăn lá cây
Cây gỗ
Bọ ngựa
CÇy
Chuột
Cây gỗ
Cây gỗ
Cây gỗ
Cây cỏ
Cây cỏ
Bọ ngựa
Chuột
CÇy
Có thể ghép các chuỗi thức ăn trên lại thông qua
mắt xích sâu ăn lá cây:
Cây gỗ
Cây cỏ
Sâu ăn lá
cây
chuột
bọ ngựa
cầy

Xác sinh vật
R nắ
Một lưới thức ăn của
HST rừng
Vi sinh vật
Đại bàng
Hổ
CÇy
B ngùaọ
Sâu ăn lá
Hươu
Cây gỗ
Cây cỏ
Địa y
Giun đất
Nấm
Chuột
Có thể ghép các chuỗi thức ăn trên lại thông qua
mắt xích sâu ăn lá cây, bä ngùa, chuét:
Cây gỗ
Cây cỏ
Sâu ăn lá
cây
chuột
bọ ngựa
rắn
cầy
hổ
Đại bàng