SKKN: Biện pháp quản lý nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trường PTDT Nội trú huyện Sốp Cộp

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ NÂNG
CAO CHẤT LƯỢNG CHUYÊN
MÔN CHO ĐỘI NGŨ GIÁO
VIÊN TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ
HUYỆN SỐP CỘP


Lời cảm ơn
Trong một thời gian ngắn được học tập và rèn luyện tại lớp quản
lý giáo dục THCS, được sự quan tâm của Ban giám hiệu, của các
thầy cô giáo Khoa Quản lý và Bồi dưỡng nghiệp vụ giáo viên Trường
C§SP Sơn La, bản tân tơi dã tiếp thu được những kiến thức và kinh
nghiệm quản lý giáo dục.
Tôi xin chân thành cảm ơn Trường C§SP Sơn La, đặc biệt là
Khoa Quản lý và Bồi dưỡng nghiệp vụ giáo viên đã giúp đỡ tơi trong
q trình tiếp thu kiến thức để thực hiện tiểu luận này.
Quá trình học tập tại trường, bản thân tôi vô cùng biết ơn sự tận
tình trong từng tiết giảng của các thầy cơ giáo trong khoa Quản lý và
Bồi dưỡng nghiệp vụ giáo viên; sự tạo điều kiện trong quá trình tiếp
thu kiến thức trong trường của các thầy cô, hơn nữa là sự chỉ dẫn ân
cần, tư mỉ của cô giáo Nguyễn Thị Phương Hạnh - Phó trưởng Khoa
Quản lý và Bồi dưỡng nghiệp vụ giáo viên đã giúp đỡ tơi hồn thành
tiểu luận.
Thời gian và phạm vi nghiên cứu còn hạn hẹp, tiểu luận khơng
tránh khỏi những thiếu sót, tơi mong nhận được sự đóng góp ý kiến
của các thầy cơ giáo và các bạn đồng nghiệp để tiểu luận được hoàn
thiện hơn.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng song tiểu luận vẫn khơng tránh
khỏi thiếu sót. Tơi mong muốn nhận được những ý kiến đóng góp,

chỉ dẫn, bổ xung của các thầy cô giáo, của các bạn đồng nghiệp để
tiểu luận ngày một hồn thiện.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
Tác gỉa

Lị Thị Hạnh


Mở đầu

I. Lý do chọn đề tài.

Như chúng ta đã biết, hiện nay nền Kinh tế - Xã hội của toàn thế
giới đang phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là khoa học công nghệ thông
tin mà con người chúng ta trước đây đã mơ tưởng đến. Việt Nam
chúng ta cũng đang trong bối cảnh phát triển đó. Chính vì vậy, phát
triển nhân tố con người có trình độ, có tri tuệ, có đủ phẩm chất và
năng lực, ngang tầm với thời đại, đáp ứng u cầu cơng nghiệp hố hiện đại hố đất nước, hồ nhập với điều kiện phát triển của toàn cầu
tạo ra năng suất lao động, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho
nhân dân.
Tất cả những điều đó muốn đáp ứng được đều phụ thuộc vào
giáo dục - đào tạo. Giáo dục - Đào tạo được coi là "Quốc sách hàng
đầu", là đòn bẩy thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội. Đảng cộng
sản Việt Nam từ khi thành lập đến nay, trong suốt q trình lãnh đạo
qua 75 năm ln coi con người là động lực, là mục tiêu của sự phát
triển. Đặc biệt, trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Đảng ta đã
khẳng định "Nguồn lực lớn nhất, quý báu nhất của chúng ta là con
người Việt Nam, trong đó có tiềm lực trí tuệ".
Trong những năm gần đây, tại Hội nghị Ban chấp hành Trung
Ương 2 (khoá VIII), Đảng ta tiếp tục khẳng định: "Giáo dục - Đào

tạo là quốc sách hàng đầu", và khẳng định mục tiêu cơ bản của giáo
dục là xây dựng con người và một thế hệ gắn bó với lý tưởng độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên
cường trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc; thực hiện tốt sự nghiệp
công nghiệp hố - hiện đại hố đất nước, giữ gìn và phát huy các giá
trị văn hố của dân tộc, có năng lực tiếp thu những tinh hoa của nhân
loại, phát huy tiềm năng của dân tộc và con người Việt Nam; có ý
thức cộng đồng và phát huy tính tích cực, tinh thần cá nhân làm chủ
tri thức khoa học, cơng nghệ hiện đại, có tư duy sáng tạo, có kỹ năng
quản lý giỏi, có tác phong cơng nghiệp và có tổ chức kû luật, có sức
khoẻ, là người thừa kế sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, vừa
hồng, vừa chuyên.


Nhiệm vụ của Giáo dục - Đào tạo là tham gia phát triển con
người có đủ tiêu chuẩn nêu trên. Chính vì lẽ đó, nhà trường THCS
trực tiếp định hướng và hồn thiện nhân cách cho các em học sinh
thơng qua hoạt động dạy học, cho nên sản phẩm của giáo dục khơng
có "phế phẩm". Vì vậy, u cầu với các nhà quản lý giáo dục càng
phải thận trọng trong quá trình quản lý, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ.
Điều chúng ta đáng quan tâm là: Công cuộc đổi mới giáo dục
phổ thông theo Quyết định số 40 của Quốc hội khố X mà trọng tâm
là thực hiện chương trình thay sách giáo khoa mới ở bậc tiểu học và
THCS. Trong quá trình thực hiện, đa số giáo viên đã lĩnh hội tương
đối đầy đủ tinh thần của cuộc cải cách này và đã triển khai đổi mới
phương pháp dạy học theo hướng tập trung vào học sinh. Tuy nhiên,
một bộ phận giáo viên ở những vùng khó khăn như các tỉnh miền núi,
vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới cịn bất cập về trình độ
chun mơn. Vì thế, chất lượng dạy và học ở các trường THCS nói
chung, trường PTDT Nội trú nói riêng thường là thấp hơn so với các

trường THCS (cùng cấp) ở vùng thị trấn, thị xã, miền xuôi. Trường
PTDT Nội trú huyện Sốp Cộp cũng là một trường thuộc vùng khó
khăn đó.
Phát triển chuyên môn cho đội ngũ giáo viên là nhân tố quyết
định sự thành công của việc đổi mới giáo dục phổ thông. Với nhận
thức và lý do trên, tôi đã chọn vấn đề "Biện pháp quản lý nâng cao
chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trường PTDT Nội trú
huyện Sốp Cộp" để nghiên cứu.
II. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và tìm hiểu thực trạng chất lượng
chuyên môn của đội ngũ giáo viên nhà trường, từ đó đề ra các biện
pháp nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên
trường PTDT Nội trú huyện Sốp Cộp.
III. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu: các biện pháp quản lý nhằm nâng cao
chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trong nhà trường.


- Đề tài giới hạn khảo sát chất lượng chuyên môn đội ngũ giáo
viên trường PTDT Nội trú huyện Sốp Cộp.
IV. Phương pháp nghiên cứu

1. Phương pháp lý luận.
- Nghiên cứu các văn bản, chỉ thị, nghị quyết, văn kiện của Đảng
- Cẩm nang quản lý trường học
- Luật giáo dục, Điều lệ trường THCS, các văn bản liên quan đến
hoạt động chun mơn.
- Giáo trình quản lý Giáo dục - Đào tạo.

2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp phân tích tổng hợp
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
3. Phương pháp thực nghiệm
V. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Nghiên cứu các vấn đề lý luận liên quan đến việc nâng cao chất
lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trường PTDT Nội trú huyện
Sốp Cộp.
- Phân tích thực trạng của việc nâng cao chất lượng chuyên môn
cho đội ngũ giáo viên nhà trường.
- Đề xuất một số biện pháp nâng cao chất lượng chuyên môn cho
đội ngũ giáo viên trường PTDT Nội trú huyện Sốp Cộp trong giai
đoạn hiện nay.


Chương 1
Cơ sở lý luận về quản lý và nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên
trường PTDT
Nội trú huyện Sốp Cộp

1.1. Một số khái niệm có liên quan

1.1.1. Quản lý là gì?
Quản lý là sự tác động liên tục, có tổ chức, có định hướng của
chủ thể (người quản lý hoặc tổ chức quản lý) lên khách thể (đối
tượng quản lý) về các mặt chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội... bằng
một hệ thống các luật lệ, các chính sách, phương pháp, nguyên tắc,
các biện pháp cụ thể nhằm tạo ra mục tiêu và điều kiện cho sự phát

triển của đối tượng đạt đến mục tiêu đã định.
1.1.2. Quản lý giáo dục
Hiểu theo nghĩa rộng, quản lý giáo dục là quản lý mọi hoạt động
giáo dục trong một xã hội. Các nhà nghiên cứu về giáo dục đã đưa ra
nhiều định nghĩa về quản lý giáo dục:
- Quản lý giáo dục theo tổng quát là hoạt động điều hành phối
hợp các lực lượng xã hội nhằm đẩy mạnh công tác đào tạo thế hệ trẻ
theo yêu cầu giáo dục hiện nay.
- Quản lý giáo dục, quản lý trường học có thể là một chuỗi tác
động hợp lý (có mục đích, tự giác, có kế hoạch, có hệ thống) mang
tính tổ chức, sư phạm của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên và
học sinh, đến những lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường
nhằm huy động họ cùng cộng tác, phối hợp tham gia vào mọi hoạt
động của nhà trường nhằm làm cho quy trình này vận hành tới việc
hình thành những mục đích đã dự kiến.
1.1.3. Quản lý nhà trường


Quản lý giáo dục dựa trên cơ sở quản lý nhà trường, vì nhà
trường là thực thể trung tâm của bất kỳ sự biến đổi nào của hệ thống
giáo dục, nhà trường tự chủ giải quyết những vấn đề sư phạm - kinh
tế - xã hội với sự tham gia tích cực, có trách nhiệm và tính tự quản
của mỗi giáo viên, hồn thiện hệ thống thơng tin trong và ngồi nhà
trường, xây dựng mơi trường sư phạm lành mạnh.
Quản lý nhà trường là tác động của chủ thể quản lý (Hiệu
trưởng) lên quá trình quản lý bên trong và bên ngoài nhà trường như
đội ngũ giáo viên, học sinh, quá trình dạy và học, cơ sở vật chất,
trang thiết bị phục vụ dạy - học, quản lý hành chính, tài chính, quản
lý về cơng tác xã hội hố giáo dục, huy động cộng đồng...
Trong công tác quản lý nhà trường thì cơng tác quản lý hoạt

động dạy học (chun môn) là một công tác quan trọng của người
quản lý.
1.1.4. Đội ngũ giáo viên.
Đội ngũ giáo viên là tập thể sư phạm các nhà giáo làm nhiệm vụ
giảng dạy, giáo dục trong các nhà trường và đội ngũ giáo viên phải
đảm bảo các tiêu chuẩn đã quy định trong điều 61 - Luật Giáo dục
1998.
1.1.5. Quản lý đội ngũ giáo viên.
Là quá trình tác động đến đội ngũ giáo viên để thực hiện và đảm
bảo đủ về số lượng, nâng cao dần chất lượng, đồng bộ về cơ cấu, có
trình độ chun mơn ngày càng vững vàng, có năng lực sư phạm tốt
và phong cách đạo đức nhà giáo, được xã hội coi trọng và tôn vinh.
1.1.6. Quản lý chất lượng chuyên môn.
- Quản lý chất lượng là quan trọng, là tác động có định hướng,
có tổ chức nhằm có sự vận hành của đối tượng và kiểm tra, đánh giá
làm cho nó phát triển tới mục đích, kết quả đã định.


- Quản lý quá trình giáo dục là quản lý một hệ thống toàn vẹn
bao gồm rất nhiều các yếu tố, trong đó việc quản lý chất lượng là
cơng tác trong yếu trong quản lý trường học. Vì nó có ảnh hưởng
quyết định đến kết quả cuối cùng của quá trình giáo dục.
- Quản lý chất lượng là làm cho quá trình giáo dục tiếp cận được
mục tiêu giáo dục đã đề ra, tổ chức và chỉ đạo, đánh giá, kiểm tra kết
quả giáo dục một cách khoa học, đáng tin cậy. Quản lý chất lượng
chuyên môn là một động lực của sự phát triển nhà trường, của quyết
tâm giáo dục, của việc tổ chức rèn luyện đội ngũ giáo viên ra những
biện pháp giáo dục có hiệu quả nhất.
1.1.7. Chỉ đạo các tổ bộ môn xây dựng kế hoạch chuyên môn
Hiệu trưởng (Ban giám hiệu) phải nắm vững sơ đồ chỉ đạo xây

dựng quản lý chuyên môn (dạy học) như sau:

Quản lý chuyên môn
(dạy học)

Trạng thái tinh
thần tập thể

Xây dựng kû
cương, tình
thương, trách
nhiệm

Khung cảnh sư
phạm nhà trường

Tạo ra nền tảng bền vững
nâng cao chất lượng
chuyên môn (dạy học)
Quản lý nề nếp dạy học (chuyên môn) là thực hiện chức năng
quản lý hành chính Nhà nước, trong quản lý dạy học (chuyên môn)
nhằm đưa hoạt động đi vào kû cương trên lĩnh vực giáo dục. Đó là
tiêu chí cần thiết trong nề nếp dạy học (chuyên môn)


Quản lý về xây dựng nề nếp chuyên môn phải gắn liền với việc
nâng cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ. Phát huy tính tự giác,
tinh thần trách nhiệm của từng cá nhân và cộng tác, giúp đỡ, học hỏi
lẫn nhau trong hoạt động chuyên môn. Người quản lý phải biết tạo ra
mơi trường sư phạm lành mạnh, khơng khí đầu Âm, thân ái, đồn kết,

gắn bó, đó là động lực thúc đẩy mỗi cá nhân giáo viên hoàn thành tốt
nhiệm vụ của mình.
Xây dựng nề nếp chun mơn khơng phải chỉ tạo ra giáng vẻ bên
ngồi có kû cương, phép tắc mà nó phải đi vào chiều sâu. Đặc biệt,
người quản lý phải biết triển khai, nghiên cứu, thực hiện các văn bản
pháp luật của Nhà nước, của ngành; thông tư, chỉ thị năm học.
Hiệu trưởng (Ban giám hiệu) phải tổ chức chỉ đạo thực hiện kế
hoạch chuyên môn, bám sát kế hoạch đã được duyệt. Đặc biệt chú ý
đến thực hiện chương trình các mơn học, thời khố biểu, thời gian ra
vào lớp, chỉ đạo thực hiện các loại hồ sơ sổ sách theo đúng quy định,
chú ý quan tâm đến giáo án, đặc biệt là chất lượng bài soạn.
Tổ chuyên môn sinh hoạt 2 lần / tháng vào chiều thứ 5 tuần 1 và
tuần 3. Hội đồng giáo dục phải thường xuyên sinh hoạt và có nội
dung sát với yêu cầu công việc thực tế trong từng thời điểm. Ban
giám hiệu phải thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở, uốn nắn
kịp thời những sai phạm, đồng thời động viên, khuyến khích, khen
thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân hồn thành tốt nề nếp chun
mơn của giáo viên.
Mỗi công việc đều được chuẩn bị, triển khai chi tiết, phải có kế
hoạch dài hơi để có thời gian thực hiện, trong các công việc đều phải
phân công người phụ trách cụ thể để đôn đốc, kiểm tra, báo cáo kịp
thời những vướng mắc trong quá trình thực hiện để Ban giám hiệu
giải quyết, điều chỉnh kịp thời, giúp giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ
chuyên môn của mình.


1.2. Chỉ đạo công tác tự học, tự bồi dưỡng.

Là một quá trình cập nhật nghiên cứu bổ sung kiến thức, kỹ năng
để khơng ngừng nâng cao trình độ chun mơn qua các hình thức bồi

dưỡng.
Trong nhà trường, việc bồi dưỡng là rất cần thiết, vì "Giáo dục
lại", "Giáo dục tiếp tục" là điều kiện tất yếu đảm bảo cho giáo viên
không bị tụt hậu. Người hiệu trưởng nhà trường cần phải nhận thức
đúng đắn mối quan hệ biện chứng giữa "trồng người" và "bồi dưỡng
người". Người quản lý phải ln coi trọng đầu tư trí tuệ cho đội ngũ
giáo viên.
Xã hội hiện nay đang hướng tới việc xây dựng "một xã hội học
tập" và "học tập suốt đời" thì việc bồi dưỡng là một điều kiện tất yếu
và nó phải trở thành nhu cầu của mỗi cá nhân. Như vậy, bồi dưỡng
thực chất là những hoạt động nhằm bổ sung tri thức, kỹ năng để nâng
cao trình độ chuyên mơn.
Giáo dục - Đào tạo trong giai đoạn mới địi hỏi đội ngũ giáo viên
không ngừng nâng cao sự hiểu biết, nâng cao kỹ năng nghề nghiệp,
phẩm chất đạo đức xứng đáng với vai trò là người dẫn dắt thế hệ trẻ
đi tới tương lai, xây dựng và phát triển đất nước.
Phẩm chất và năng lực của đội ngũ giáo viên, nhân cách của mỗi
giáo viên trong suốt cuộc đời chỉ hồn thiện khi người thầy khơng
ngừng nỗ lực phấn đấu thực hiện lời dạy của Bác Hồ: "Việc học tập
như một cuốn sổ khơng có trang cuối".
Trường PTDT Nội trú trong nền giáo dục hiện nay phải mang
đậm tính nhân văn, người giáo viên phải chú ý đến mục tiêu giáo dục
- đào tạo, một ngày lên lớp không chỉ dừng lại ở sự truyền tri thức,
kỹ năng cho học sinh mà phải hướng vào việc phát triển phẩm chất,
nhân cách của học sinh. Vì vậy, quản lý nhằm nâng cao chất lượng
chuyên môn cho đội ngũ giáo viên của nhà trường là rất cần thiết để
khơng ngừng góp phần hoàn thiện xuất sắc mục tiêu giáo dục trong
giai đoạn mới.

1.3. Vai trò của đội ngũ giáo viên.

Trong nhà trường, chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo viên
là lực lượng nịng cốt của q trình giáo dục - đào tạo. Là những
người trực tiếp truyền thụ tinh hoa văn hoá nhân loại, những truyền
thống tốt đẹp của quê hương, đất nước tới học sinh; giúp đỡ, giáo
dục, đào tạo các em hoàn thiện nhân cách, là những tÂm gương sáng
cho học sinh noi theo.
Chất lượng đội ngũ giáo viên ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng
giáo dục toàn diện của nhà trường.
1.4. ý nghĩa của việc nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo
viên

Việc nâng cao chất lượng chun mơn cho đội ngũ giáo viên giữ
vai trị quyết định trong việc đảm bảo chất lượng giáo dục. Vì vậy,
nhà giáo phải khơng ngừng học tập, rèn luyện, thực sự là tÂm gương
sáng, "thầy ra thầy, trò ra trị", thầy giỏi tất sẽ có trị giỏi.
Nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ giáo viên thông qua
việc tích luỹ kinh nghiệm và việc kiểm tra hoạt động giảng dạy một
cách hệ thống; nâng cao chất lượng giáo viên chính là phương pháp
học tập tích cực của mỗi giáo viên với sự hướng dẫn của giảng viên
và của đồng nghiệp là sự nỗ lực vươn lên về năng lực chuyên môn
của mỗi cá nhân một cách liên tục và gắn với hoạt động giảng dạy
hàng ngày.
Tóm lại, nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên
là q trình thường xun, liên tục, gắn với cơng việc hàng ngày và
được quyết định bởi sự cố gắng học hỏi của mỗi giáo viên dưới sự
giúp đỡ của đồng nghiệp và các lực lượng giáo dục trong và ngoài
nhà trường.

Chương 2
Thực trạng của việc quản lý nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên
trường PTDT Nội trú Sốp Cộp

2. 1. Vài nét về tình hình địa phương và nhà trường.

2.1.1. Tình hình địa phương.
Huyện Sốp Cộp là một huyện miền núi mới được thành lập, tách
ra từ huyện Sơng Mã nên có nhiều khó khăn, điều kiện kinh tế - xã
hội còn đang ở giai đoạn xây dựng ban đầu, địa bàn dân cư rộng,
phức tạp, giao thơng đi lại khó khăn. Với tổng diện tích tự nhiên
146.841 h. Có 120 km đường biên giới; gồm 8 xã, trong đó có 6 xã
biên giới giáp nước bạn Lào. Địa phương có khoảng 35.000 người,
với 6 dân tộc sinh sống: Thái, H'mơng, Khơ Mĩ, Kinh, Mường, Lào.
Trình độ dân trí khơng đồng đều, kinh tế chậm phát triển, đời
sống nhân dân còn nghèo; kinh tế chủ yếu là sản xuất nơng nghiệp,
làm nương rẫy, ni trâu, bị, dê là chủ yếu. Một số bản thuộc các xã
trong huyện vẫn còn nhiều hủ tục lại hậu nên ảnh hưởng không nhỏ
đến việc giáo dục nhân cách cho học sinh. Nhiều gia đình chưa thực
sự quan tâm đến việc học tập của con em mình.
Mặc dù là huyện biên giới mới thành lập với những khó khăn
nêu trên, song đã được Đảng và Nhà nước quan tâm, có nhiều dự án
đầu tư. Các dân tộc ở huyện có tinh thần đồn kết, đồng tâm hợp lực.
Tình hình chính trị, an ninh, quốc phịng ổn định; văn hố xã hội
được cải thiện dần; nền kinh tế dần được chuyển dịch sang cơ cấu
nhiều thành phần.
2.1.2. Tình hình nhà trường
Trường PTDT Nội trú Sốp Cộp được thành lập năm 2005 với
điều kiện cơ sở vật chất ban đầu còn nghèo nàn, thiếu thốn, tạm bợ.

Tổng số giáo viên hiện nay là 7 đồng chí, được chuẩn hố đồng
bộ, song trình độ chuyên môn nghiệp vụ và năng lực công tác không


đồng đều, số giáo viên giỏi các cấp còn khiêm tốn, chất lượng chung
của giáo viên chưa cao.
Năm học 2006 - 2007 nhà trường có:
- Tổng số: 7 đồng chí, trong đó:
+ Ban giám hiệu: 2 đồng chí
+ Giáo viên đứng lớp: 5 đồng chí
- Trình độ đào tạo:
+ Đại học: 1
+ Cao đẳng: 5
+ Trung cấp: 1
- Tổng số lớp: 3 lớp
- Tổng số học sinh: 104
Những thuận lợi, khó khăn:
- Thuận lợi: nhà trường ln nhận được sự quan tâm sát sao của
Thường trực huyện uỷ, H§ND, UBND huyên, xã và đặc biệt là sự
quan tâm chỉ đạo của Phòng Giáo dục nên cơ sở hạ tầng của trường
đã phần nào đảm bảo cho hoạt động dạy - học. Cơ cấu tổ chức, lực
lượng cán bộ, giáo viên tương đối đầy đủ, đồng bộ về trình độ
chun mơn; đội ngũ giáo viên trẻ, khoẻ, nhiệt tình, giàu lịng yêu
nghỊ, mỊn trẻ, tâm huyết với sự nghiệp giáo dục; đa số giáo viên có
lập trường tư tưởng chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu lý tưởng
độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; thực hiện tốt chủ
trương, đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; nội
bộ có sự đồn kết thống nhất.
- Khó khăn: Trường mới thành lập nên cơ sở vật chất phục vụ
cho việc dạy và học còn gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn, khn viên

nhà trường, sân chơi bãi tập thiếu và không đảm bảo; 100% học sinh
nhà trường là người dân tộc, còn nhiều hạn chế trong học tập cũng
như sinh hoạt, giao tiếp, ứng xử; một số giáo viên chưa đạt chuẩn, ý
thức tự học, tự bồi dưỡng chưa được coi trọng, chất lượng chuyên
môn chưa cao
2.2. Thực trạng về chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo viên

Đại đa số giáo viên của nhà trường có tâm huyết với nghỊ, nhưng
đứng trước yêu cầu của sự nghiệp giáo dục hiện nay, địi hỏi phương
pháp giảng dạy có sự đi lên của mỗi giáo viên. Một trở ngại lớn đối
với họ hiện nay là phương pháp dạy học cũ đã trở thành lối mòn, ăn
sâu vào nếp nghĩ của họ, việc lựa chọn kết hợp giữa phương pháp
dạy học "cổ truyền" với phương pháp "lấy học sinh làm trung tâm"
sáng tạo trong q trình học tập giáo viên thực hiện cịn gượng ép,
vụng về, hình thức tổ chức chưa phong phú... Một số giáo viên tiếp
thu phương pháp dạy học mới còn chậm, thiếu nhạy bén, có tư tưởng
"trung bình chủ nghĩa".
2.2.1. Đánh giá trình độ đội ngũ giáo viên từ năm 2004 đến năm
2006 qua bảng thống kê sau.
Bảng 1. Thống kê trình độ đào tạo của đội ngũ giáo viên
Trình độ đào tạo
Năm học

Tổng số

Đại học

Cao đẳng

Trung cấp

SL

%

SL

%

SL

%

2005 - 2006

5

1

20

3

60

1

20

2006 - 2007

7

1

14.3

5

71.4

1

14.3

Qua bảng tổng hợp cho thấy trình đọ đào tạo của đội ngũ giáo
viên nhà trường chưa đáp ứng được yêu cầu công tác dạy - học ở
trường trung tâm chất lượng cao, trong đó có đội ngũ giáo viên
chuyên Nhạc, Hoạ, Công nghệ.


2.2.2. Về cơ cấu đội ngũ giáo viên.
Bảng 2. Cơ cấu đội ngũ giáo viên
Năm học

Tổng số

2005 2006

2006 2007

Giới tính

Độ tuổi

Dân tộc

5

2

3

7

2

5

31  50

1

4

3

Nữ

20  30

3

Nam

3

4

Qua bảng tổng hợp cho thấy đội ngũ giáo viên tuổi đời còn rất
trẻ, chưa có kinh nghiệm trong chun mơn, số lượng giáo viên cịn ít.
2.2.3. Chất lượng giảng dạy (chun mơn) của giáo viên
Bảng 3. Chất lượng giảng dạy của đội ngũ giáo viên
Chất lượng giảng dạy
Năm học

Tổng số

Giỏi

Khá

Trung bình

SL

%

SL

%

SL

%

2005 - 2006

5

1

20

3

60

1

20

2006 - 2007

7

1

14.3

6

85.7

0

0

Sau 2 năm tổ chức thực hiện tăng cường các biện phá chỉ đạo bồi
dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên được
đánh giá cao hơn. Số giáo viên khá, giỏi chiếm tư lệ khá cao (63,5%), số
giáo viên yếu kém khơng có, chất lượng đội ngũ được nâng lên rõ rệt.
2.2.4. Chất lượng học tập của học sinh.
Bảng 3. Chất lượng học tập của học sinh
Chất lượng học tập của học sinh
Năm học

Tổng số

Giỏi

Khá

TB

Yếu

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

2005 - 2006

68

3

44.4

21

30.9

27

39.7

17

25.0

2006 - 2007

104

5

4,8

35

35.7

48

46.2

17

15.3


Qua bảng số liệu về chất lượng học tập của học sinh cho thấy: chất
lượng học tập của học sinh còn thấp, cần phải nâng cao chất lượng
giảng dạy (chuyên môn) cho đội ngũ giáo viên là rất cần thiết.
Tuy nhiên, chất lượng học tập của học sinh có tăng dần.
2.3. Những biện pháp chỉ đạo bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên mà nhà trường đã làm.

Nhà trường đã có kế hoạch tổ chức sinh hoạt chuyên môn,
chuyên đề cho giáo viên theo lịch 1 lần / tuần tập trung vào các
chuyên đề giáo viên còn lúng túng trong phương pháp như chuyên đề
hoạt động ngoài giờ lên lớp, tự chọn...
Tổ chức dự giờ, rút kinh nghiệm học tập lẫn nhau về phương
pháp dạy học theo hướng tích cực.
Tuyên truyền cho đội ngũ giáo viên về tầm quan trọng của công
tác tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao chất lượng chuyên môn.
Tổ chức các hội thi giáo viên giỏi cấp trường, đã giúp giáo viên
có cơ hội học hỏi, trao đổi, tìm hiểu ra nhiều hướng dạy hay, giáo
viên đã tự tin hơn, mạnh dạn hơn trong việc đăng ký tham gia dự thi
giáo viên dạy giỏi cấp huyện, tỉnh, từ đó đổi dần nâng cao chất lượng
chuyên môn. Lấy giáo viên khá, giỏi của các mơn làm nịng cốt để
xây dựng quy chế chun mơn nhà trường đi vào nề nếp, phân công
giáo viên khá, giỏi giúp đỡ giáo viên có chun mơn trung bình, yếu.
Ban giám hiệu luôn cập nhật những thông tin mới nhất triển khai
nội dung, chương trình, phương pháp đổi mới kịp thời tới đội ngũ
giáo viên trong nhà trường nhưng hiệu quả còn thấp, chất lượng chưa
được nâng cao, chưa đáp ứng với yêu cầu giáo dục hiện nay.
2.4. Đánh giá chung.

2.4.1. Mặt mạnh.
- Ban giám hiệu nhà trường nhiệt tình, năng động, có kinh
nghiệm trong cơng tác quản lý.


- Đội ngũ giáo viên có tinh thần đồn kết, thống nhất cao trong
nội bộ, nhiệt tình, tận tâm vượt mọi khó khăn vươn lên trong cơng
tác, có kinh nghiệm trong giảng dạy, có ý thức học tập để nâng cao

trình độ chun mơn nghiệp vụ.
- Đội ngũ giáo viên có tinh thần trách nhiệm, thực hiện nghiêm
túc nội quy, quy chế chun mơn.
2.4.2. Hạn chế.
- Trình độ chun mơn, nghiệp vụ của một số giáo viên chưa đạt
chuẩn, năng lực cịn nhiều hạn chế.
- Trình độ nhận thức cịn yếu kém, một số giáo viên chưa thật sự
tâm huyết với nghỊ.
- Việc tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ mọi mặt cịn yếu.
- Trình độ nhận thức của học sinh còn nhiều hạn chế (100% học
sinh là người dân tộc).
- Học sinh chưa có ý thức tự giác trong học tập.
- Đồ dùng, trang thiết bị dạy học cịn thiếu thốn, chất lượng
khơng đảm bảo, thiếu độ chính xác.
2.4.3. Ngun nhân.
- Nhà trường khơng được chọn giáo viên giảng dạy (chuyên
môn), đội ngũ giáo viên không đồng đều, mơn thừa, mơn thiếu; việc
đổi mới phương pháp cịn lúng túng, trình độ chun mơn cịn một số
giáo viên chưa đạt chuẩn,cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, sách tham
khảo còn thiếu, một số giáo viên trách nhiệm chưa cao, Ban giám
hiệu làm việc còn nể nang, đã có kế hoạch bồi dưỡng chun mơn,
nghiệp vụ và đổi mới phương pháp song chưa phù hợp.
- Việc sinh hoạt chuyên đề trao đổi phương pháp dạy học, dự
giờ... chưa đạt được hiệu quả cao.


- Sự hoạt động của các tổ chức đoàn thể trong nhà trường chưa
khớp nhịp, chưa tạo được sức mạnh tổng hợp thúc đẩy sự nghiệp giáo
dục THCS phát triển đi lên.
Tóm lại, trên cơ sở lý luận nghiên cứu ở Chương 1 và thực trạng

chất lượng đội ngũ giáo viên của nhà trường cũng như thực trạng
công tác chỉ đạo bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội
ngũ giáo viên nhà trường đã làm và thực hiện trong những năm qua
thì việc tìm ra các biện pháp thực hiện, góp phần nâng cao chất lượng
chun mơn cho đội ngũ giáo viên trường PTDT Nội trú huyện Sốp
Cộp là rất cần thiết, đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ của sự nghiệp
giáo dục hiện nay.


Chương 3
Một số biện pháp quản lý nâng cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên
trường THCS
Nội trú - Sốp Cộp

Xuất phát từ cơ sở lý luận và qua thực tế công tác bồi dưỡng
giáo viên nhà trường, tôi mạnh dạn đề xuất một số biện pháp để nâng
cao chất lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên trường PTDT Nội
trú Sốp Cộp như sau:
3.1. Hệ thống các biện pháp

3.1.1. Biện pháp 1: Quản lý, chỉ đạo công tác bồi dưỡng nâng cao chất
lượng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên.
* Mục tiêu.
Chỉ đạo nề nếp sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề để thực hiện
tốt kế hoạch dự giờ thăm lớp vào các ngày lễ, hội, đồng thời chỉ đạo
công tác tự học, tự bồi dưỡng của giáo viên, nâng cao chuẩn đội ngũ
giáo viên, chăm lo cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ
giáo viên, khen thưởng kịp thời, tăng cường kiểm tra, đánh giá nâng
cao hiệu quả, chất lượng chuyên môn.
* Nội dung thực hiện

- Nề nếp sinh hoạt chuyên môn, quy định lịch sinh hoạt cụ thể
vào chiều thứ 5 hàng tuần với nội dung cần thiết nhằm tháo gỡ khó
khăn trong quá trình dạy - học của giáo viên như: thực hiện chương
trình đổi mới phương pháp dạy - học theo hướng tích cực; tổ chức
hoạt động ngồi giờ lên lớp, tổ chức dạy tự chọn...
- Việc thực hiện kế hoạch dự giờ thăm lớp: đây là biện pháp để
đánh giá chất lượng giáo viên, do đó nhà trường ln có kế hoạch rất
cụ thể cho quá trình dự giờ trong từng tháng, từng tuần.


- Quản lý sinh hoạt theo các chuyên đề: sinh hoạt theo các
chuyên đề nhằm thống nhất phương pháp tích cực nhất, phù hợp với
từng đối tượng học sinh.
- Tổ chức ngày hội, ngày lễ.
- Công tác bồi dưỡng giáo viên chủ nhiệm: cơng tác rất quan
trọng, vì ngồi nhiệm vụ dạy học cịn nhiệm vụ chăm sóc và ni
dưỡng học sinh.
- Tổ chức công tác tự học, tự bồi dưỡng trong nhà trường, trước
hết là giáo dục tư tưởng, chính trị, đạo đức tác phong của người thầy,
nhận thức đúng đắn vai trò của người thầy "trọng trách thật lớn lao
song cũng rất nặng nề". Để có động cơ định hướng đúng đắn trong
công tác, việc bồi dưỡng giáo viên trong trường phải được đa dạng
hố dưới nhiều hình thức khác nhau như: tổ chức chuyên đề thi giáo
viên giỏi, đăng ký giờ dạy tốt, dự giờ, rút kinh nghiệm, học tập đồng
nghiệp và nghiên cứu tài liệu... cũng là những hình thức tự học, tự
bồi dưỡng của mỗi cá nhân nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn,
nghiệp vụ.
* Cách thức thực hiện.
- Hình thức sinh hoạt chun mơn thường xuyên được cải tiến,
việc đánh giá rút kinh nghiệm cho nội dung sinh hoạt chuyên môn

phải thực sự rõ ràng, chính xác.
- Hình thức dự giờ ln được cải tiến như: dự giờ đột xuất, dự
giờ có báo trước thì việc đánh giá cần đi sâu vào ý thức chuẩn bị bài
có chu đáo khơng?. Đối với dự giờ đột xuất thì có thể dự ở bất cứ
thời điểm nào trong ngày, có thể là tiết học hoặc hoạt động ngồi giờ
lên lớp hoặc tự chọn... Qua đó đánh giá khả năng, năng lực dạy học
(chuyên môn) của giáo viên; sau mỗi tiết dự giờ thăm lớp cần kiểm
tra, đánh giá và rút kinh nghiệm.


- Thông qua các cuộc họp của chi bộ giúp mỗi cán bộ, đảng viên
nhận thức đúng đắn về công tác bồi dưỡng chuyên môn và đổi mới
phương pháp dạy học theo hướng tích cực, từ đó có ý thức nêu cao
vai trị tiên phong trong cơng tác của mình.
- Thơng qua các hoạt động của các tổ chức đồn thể trong nhà
trường như: Cơng đồn, Đồn thanh niên, tổ chuyên môn làm tốt
công tác giáo dục, tuyên truyền giúp cho mỗi giáo viên sẽ nhận thức
đúng đắn về công tác bồi dưỡng chun mơn, nghiệp vụ và đổi mới
hình thức, nội dung, phương pháp dạy học, se giúp cho cả quá trình
thực hiện nhận được sự đồng tình, sự nhất trí cao của tập thể Hội
đồng sư phạm.
* Điều kiện vận dụng.
- Ban giám hiệu phải là người đầu tàu, gương mẫu cho giáo viên
học theo, phải giám sát chặt chẽ các kế hoạch đã đề ra.
- Bản thân mỗi giáo viên phải nêu cao tinh thần, biết phát huy
năng lực của mình, ln có ý thức tự học, tự bồi dưỡng.
3.1.2. Biện pháp 2: Chỉ đạo chặt chẽ công tác xây dựng lập kế hoạch
bồi dưỡng chuyên môn.
* Mục tiêu.
Đây là việc làm hết sức quan trọng bởi vì: có lập được kế hoạch

bồi dưỡng, người quản lý mới xác định được mục tiêu cần đạt, mới
đề ra được các biện pháp thực hiện để triển khai tới tồn thể các đồng
chí giáo viên trong Hội đồng, đồng thời kế hoạch bồi dưỡng sẽ giúp
cho người quản lý làm việc khoa học và đạt hiệu quả cao hơn.
* Nội dung thực hiện
- Ban giám hiệu xây dựng kế hoạch chung cho toàn trường; Xây
dựng kế hoạch riêng cho các tổ khối chuyên môn.


- Chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch giảng dạy của từng cá
nhân.
* Cách thức thực hiện.
- Nhận thức được tầm quan trọng của công tác này, Ban giám
hiệu đề ra kế hoạch thực hiện.
- Thành lập tổ nghiệp vụ của nhà trường bao gồm các đồng chí
trong Ban giám hiệu, chủ tịch Cơng đồn, Đồn thanh niên, các tổ
trưởng tổ chun mơn, các đồng chí giáo viên giỏi cấp huyện; đồng
chí hiệu trưởng làm trưởng ban.
- Nắm bắt tình hình chất lượng đội ngũ giáo viên nhà trường.
- Tìm ngun nhân, thực trạng để từ đó đề ra mục tiêu cần đạt
cũng như giải pháp thực hiện.
- Sau khi có kế hoạch bồi dưỡng cụ thể để tiến hành kiểm tra tốt,
toàn thể hội đồng sư phạm giúp đỡ đồng chí giáo viên nắm bắt được
nội dung cần bồi dưỡng, thời gian bồi dưỡng, hình thức bồi dưỡng,
nội dung chủ yếu: trao đổi về phương pháp dạy học, dự giờ thao
giảng, rút kinh nghiệm, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao chất lượng
dạy học, bồi dưỡng giáo viên giỏi, sinh hoạt chuyên đề.
* Điều kiện vận dụng.
- Ban giám hiệu phải căn cứ vào khung chương trình và nhiệm
vụ, biên chế năm học.

- Trong quá trình xây dựng và thực hiện kế hoạch có thể có
những điều chỉnh cho phù hợp với thực tế.
- Kế hoạch càng chi tiết, cụ thể thì việc chỉ đạo và quản lý nâng
cao chất lượng càng có hiệu quả và có tính hiệu lực cao.
3.1.3. Biện pháp 3: Quản lý chặt chẽ việc thực hiện quy chế chuyên
môn.


* Mục tiêu.
Đưa việc thực hiện quy chế chuyên môn vào nề nếp là việc bắt
buộc của người quản lý nhà trường.
* Nội dung thực hiện
- Ban giám hiệu cần phân cơng hiệu phó chịu trách nhiệm chính
về việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện quy chế chuyên môn của đội ngũ
giáo viên nhà trường.
- Giao cho các tổ trưởng chuyên môn theo dõi thường xuyên và
tổ trưởng chịu trách nhiệm trước Ban giám hiệu về kế hoạch của tổ.
Hiệu trưởng duyệt kế hoạch, yêu cầu tổ thực hiện, có báo cáo định kỳ
theo tuần, tháng, học kỳ, thường xuyên bổ sung, điều chỉnh cho hợp
lý, rút kinh nghiệm kịp thời, giải quyết vấn đề cho phù hợp, đạt hiệu
quả tốt nhất.
- Đối với giáo viên: Ban giám hiệu theo dõi, yêu cầu các tổ, các
thành viên với các kế hoạch tuần, tháng như: phiếu báo giảng, việc
thực hiện phân phối chương trình, hồ sơ sổ sách theo quy định.
- Tăng cường tự học, nâng cao kiến thức ở đồng chí, đồng
nghiệp và tài liệu tham khảo.
- Soạn giảng có chất lượng, theo mẫu quy định, có đổi mới
phương pháp sao cho phù hợp với đối tượng học sinh, đảm bảo chính
xác, khoa học, đúng phương pháp.
- Phải có sự kiểm tra của tổ trưởng, phó hiệu trưởng đột xuất

theo kế hoạch đề ra (4 lần / học kỳ). Phó hiệu trưởng kiểm tra định
kỳ và đột xuất (2 lần / học kỳ).
- Đánh giá kết quả giảng dạy của giáo viên theo quy định.
- Quản lý việc thực hiện theo thời khố biểu.
- Kiểm tra chương trình cho điểm theo chế độ, đúng tiến độ.


* Điều kiện thực hiện.
- Cơ cấu tổ chức của Ban giám hiệu nhà trường phải chặt chẽ,
hoạt động có quy củ.
- Hướng dẫn giáo viên nghiên cứu khoa học để ứng dụng vào
thực tiễn có hiệu quả.
- Các tổ chun mơn phải có nội dung sinh hoạt đa dạng, phong
phú, có chất lượng.
- Đội ngũ giáo viên phải có tinh thần tự giác, tích cực.
3.1.4. Biện pháp 4: Tăng cường dự giờ thăm lớp.
* Mục tiêu.
- Giúp giáo viên phải có ý thức trách nhiệm hơn và nghiêm túc
hơn trong việc thực hiện quy chế chuyên môn, nâng cao chất lượng
dạy học.
- Giúp cho giáo viên có hướng tự bồi dưỡng chun mơn.
- Tổ chun mơn có kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên yếu.
* Nội dung thực hiện
- Qua dự giờ thao giảng, từ đó cả người dạy và người dự đều rót
ra những điều cần thiết cho chuyên môn, cho bản thân.
- Qua việc dự giờ thăm lớp, nhà trường nắm bắt được chất lượng
đội ngũ, rót ra điểm mạnh, điểm yếu của đội ngũ từ đó có kế hoạch
chỉ đạo cụ thể, giúp cho giáo viên có hướng vươn lên trong cơng tác
chun mơn.
* Cách thức thực hiện.

- Ban giám hiệu xây dựng kế hoạch dự giờ cụ thể bằng nhiều
hình thức như: dự giờ qua thao giảng, dự giờ đột xuất hoặc dự giờ
báo trước.


- Ngay từ đầu năm học, nhà trường có kế hoạch dự giờ khảo sát
toàn bộ giáo viên để kịp thời uốn nắn những mặt còn hạn chế, phát
huy mặt mạnh để có kế hoạch bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên
môn với từng đối tượng cụ thể.
- Phát động các phong trào thi đua nhân các ngày lễ như: 20/11,
22/12, 8/3, 26/3... để từ đó giáo viên có thể học tập, rút kinh nghiệm
lẫn nhau, qua đó đánh giá chất lượng chun mơn. Đồng thời, lựa
chọn đội ngũ nịng cốt chun mơn và mọi thành viên có ý thức phấn
đấu để đạt chất lượng cao hơn trong dạy học.
- Dự giờ thường xuyên với nhiều hình thức khau nhau, qua đó có
thể phân loại chất lượng chun mơn của từng cá nhân về nội dung,
kiến thức, phương pháp lên lớp, tư thế, đạo đức, tác phong nghề
nghiệp, ý chí phấn đấu.
- Qua các đợt thao giảng, lựa chọn những giáo viên giỏi ở các tổ
chun mơn để có kế hoạch bồi dưỡng dự thi giáo viên giỏi các cấp.
- Cơ một số đồng chí giáo viên khá, giỏi thực hiện một số giờ
dạy mẫu để Ban giám hiệu, giáo viên khác dự, trao đổi, tham khảo,
học tập rút kinh nghiệm lẫn nhau để thống nhất phương pháp.
* Điều kiện vận dụng.
- Ban giám hiệu phải có kế hoạch chỉ đạo cụ thể tới các tổ
chuyên môn.
- Việc dự giờ thăm lớp phải bố trí khoa học theo quy củ, nề nếp.
3.1.5. Biện pháp 5: Tăng cường cơ sở vật chất, tinh thần cho đội ngũ
giáo viên.
* Mục tiêu.

Tăng cường cơ sở vật chất và có những biện pháp xây dựng tập
thể giáo viên là một trong những điều kiện hết sức quan trọng để
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường, cũng là điều
kiện để tập thể giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.