bài giảng kinh tế công cộng -lựa chọn công cộng -đặng thị lệ xuân

05/14/14
05/14/14
1
1
Bài giảng Kinh tế công
Bài giảng Kinh tế công
cộng
cộng
Th.s. Đặng Thị Lệ Xuân
Th.s. Đặng Thị Lệ Xuân
Khoa Kế hoạch và Phát
Khoa Kế hoạch và Phát
triển
triển
Đại học Kinh tế Quốc dân
Đại học Kinh tế Quốc dân
Copyright 1996-98 © Dale Carnegie & Associates, Inc.
05/14/14
05/14/14
2
2
Chương V
Chương V
L a ch n công c ngự ọ ộ
05/14/14
05/14/14
3
3
Chương V
Chương V
Lựa chọn công cộng

Lựa chọn công cộng
1. L i ích c a l a ch n công c ng.ợ ủ ự ọ ộ
2. L a ch n công c ng trong c ch bi u quy t tr c ti p.ự ọ ộ ơ ế ể ế ự ế
3. L a ch n công c ng trong c ch bi u quy t i di n.ự ọ ộ ơ ế ể ế đạ ệ
05/14/14
05/14/14
4
4
1. Lợi ích của lựa chọn
1. Lợi ích của lựa chọn
công cộng.
công cộng.

1.1. Khái ni m l a ch n công c ngệ ự ọ ộ
1.2. L i ích c a l a ch n công c ngợ ủ ự ọ ộ
05/14/14
05/14/14
5
5
1.1. Khỏi nim la chn
1.1. Khỏi nim la chn
cụng cng
cụng cng

Khỏi ni m: Lựa chọn công cộng là một quá trỡnh mà trong đó ý
muốn của các cá nhân đ ợc kết hợp lại trong một quyết định tập thể.

c i m ca LCCC:
Quyết định của cá nhân đ ợc kết hợp trong một quyết định tập thể .

Quyết định tập thể mang tính chất c ỡng chế, bắt buộc mọi ng ời ph i
tuân thủ.
05/14/14
05/14/14
6
6
1.2. Lợi ích của lựa chọn
1.2. Lợi ích của lựa chọn
công cộng
công cộng
• E
• F
KÕt côc khi kh«ng cã
hµnh ®éng tËp thÓ
KÕt côc khi cã hµnh
®éng tËp thÓ
§é
tho¶
dông
cña B
(U
B
)
§é tho¶ dông cña A (U
A
)
0
H×nh 5.1: Lîi Ých cña hµnh ®éng tËp thÓ
05/14/14
05/14/14

7
7
1.2. Lợi ích của lựa chọn
1.2. Lợi ích của lựa chọn
công cộng
công cộng
• E
•
F
§é tho¶
dông cña
B (U
B
)
§é tho¶ dông cña A (U
A
)
0
H×nh 5.2: C¸c kÕt côc cã thÓ x¶y ra khi cã
hµnh ®éng tËp thÓ
• H
•
G
05/14/14
05/14/14
8
8
2. LCCC trong cơ chế biểu
2. LCCC trong cơ chế biểu
quyết trực tiếp.

quyết trực tiếp.

2.1 C¸c nguyªn t¾c lùa chän c«ng céng
2.2 C¸c phiªn b n cña nguyªn t¾c biÓu quyÕt theo ®a sèả
2.3 Þnh lý BÊt kh thi cña ArrowĐ ả
05/14/14
05/14/14
9
9
2.1 C¸c nguyªn t¾c lùa chän
2.1 C¸c nguyªn t¾c lùa chän
c«ng céng
c«ng céng

2.1.1 Nguyªn t¾c nhÊt trÝ tuyÖt ®èi
2.1.2 Nguyªn t¾c biÓu quyÕt theo ®a sè t ¬ng ®èi.
2.1.3 Nguyªn t¾c biÓu quyÕt theo ®a sè tuyÖt ®èi
05/14/14
05/14/14
10
10
2.1.1 Nguyªn t¾c nhÊt trÝ
2.1.1 Nguyªn t¾c nhÊt trÝ
tuyÖt ®èi
tuyÖt ®èi
a. N i dung c a nguyên t c.ộ ủ ắ
b. Mô t - mô hình Lindahlả
c. Tính kh thi c a mô hình Lindahlả ủ
05/14/14
05/14/14

11
11
a.Nội dung của nguyên tắc.
a.Nội dung của nguyên tắc.

Nguyªn t¾c nhÊt trÝ tuyÖt ®èi lµ mét nguyªn t¾c quy ®Þnh: mét
quyÕt ®Þnh chØ ® îc th«ng qua khi vµ chØ khi cã sù thèng nhÊt
(®ång ý) cña tÊt c c¸c thµnh viªn trong mét céng ®ång nµo ả
®ã
05/14/14
05/14/14
12
12
b. Mô tả - mô hình Lindahl
b. Mô tả - mô hình Lindahl
•
B i c nh nghiên c uố ả ứ
•
Mô tả
•
Phân tích
05/14/14
05/14/14
13
13
Bối cảnh nghiên cứu
Bối cảnh nghiên cứu

Cã 2 c¸ nh©n A vµ B cïng tiªu dïng mét hµng hãa c«ng céng lµ
gi¸o dôc tiÓu häc.

Gäi t
A
lµ gi¸ thuÕ mµ ng êi A ph i tr cho gi¸o dôc tiÓu häc ả ả
t
B
lµ gi¸ thuÕ cña ng êi B ph i tr . Vả ả
ì
chØ cã 2 ng êi tiªu dïng gi¸o
dôc nªn t
A
+ t
B
= 1.

05/14/14
05/14/14
14
14
Mô tả
Mô tả
O'
O
t*
E
D
B
D
A
Q*
Q

Q
t
A
L îng dÞch vô gi¸o dôc tiÓu
häc
L îng dÞch vô gi¸o dôc tiÓu
häc
Gi¸ thuÕ
H×nh 5.3: M« h×nh Lindahl

t
B
05/14/14
05/14/14
15
15
Gii thớch
Gii thớch
Trục hoành thể hiện số l ợng dịch vụ giáo dục tiểu học, trục tung OO' mô t
giá thuế cho mỗi đơn vị dịch vụ giáo dục tiểu học.
Giá thuế của ng ời A (t
A
) đ ợc tính từ gốc tọa độ O và giá thuế của ng ời B (t
B
)
đ ợc tính từ gốc O
'
.
ờng D
A

biểu thị đ ờng cầu của ng ời A ờng D
B
biểu thị đ ờng cầu của ng
ời B.
05/14/14
05/14/14
16
16
Phân tích
Phân tích
•
nÕu t
A
kh
ác
t* (hay t ¬ng øng lµ t
B

kh
ác
1-t*)
thì chưa có
một sự nhất trí chung về lượng dịch vụ được cung cấp.
•

nÕu t
A
= t* (hay t ¬ng øng lµ t
B

= 1-t*)
thì có một sự nhất trí
chung về lượng dịch vụ được cung cấp là
Q*.
05/14/14
05/14/14
17
17
c. Tớnh kh thi ca mụ hỡnh
c. Tớnh kh thi ca mụ hỡnh
Lindahl
Lindahl

Cõn b ng Lindahl khụng th t c n u cú ng i khụng
trung th c.

Có thể ph i mất nhiều thời gian để lựa chọn cặp giá thuế
đ ợc tất c mọi ng ời đồng ý, do đó chi phí quyết định th
ờng là cao, ít hiệu qu .

D d n t i k t c c d m chõn t i ch
05/14/14
05/14/14
18
18
2.1.2 Nguyªn t¾c biÓu quyÕt theo
2.1.2 Nguyªn t¾c biÓu quyÕt theo
®a sè t ¬ng ®èi.
®a sè t ¬ng ®èi.
a.

Néi dung cña nguyªn t¾c
b. H¹n chÕ cña nguyªn t¾c
c. C tri trung gian v nh lý c tri trung gianử à đị ử
05/14/14
05/14/14
19
19
a. Néi dung cña nguyªn t¾c
a. Néi dung cña nguyªn t¾c
-
Nguyªn t¾c
-B i c nh nghiên c uố ả ứ
-Mô t .ả
-Phân tích

05/14/14
05/14/14
20
20


Nguyên tắc
Nguyên tắc



Nguyên tắc biểu quyết theo đa số là một nguyên tắc quy định:
một vấn đề chỉ đ ợc thông qua khi và chỉ khi có hơn một nửa
số ng ời bỏ phiếu cùng nhất trí
05/14/14

05/14/14
21
21


Bi cnh nghiờn cu
Bi cnh nghiờn cu

Một cộng đồng có 3 cử tri (cử tri 1, cử tri 2, cử tri 3) và họ ph i lựa
chọn 3 mức chi tiêu cho quốc phòng

A là mức chi tiêu ít nhất, B là mức chi tiêu trung bỡnh, C là mức chi tiêu
lớn nhất.

Gi định rằng, dù mức chi tiêu nào đ ợc lựa chọn t hỡ chi phí của nó
cũng sẽ đ ợc chia đều cho các cá nhân.
05/14/14
05/14/14
22
22
Mô tả
Mô tả
Lựa
chọn
Cử tri 1 Cử tri 2 Cử tri 3
Ưu tiên
1
A C B
Ưu tiên
2

B B C
Ưu tiên
3
C A A
05/14/14
05/14/14
23
23


Phân tích
Phân tích
•
A vs B: B th ngắ
•
B vs C: B th ngắ
•
K t lu n: B th ng ( c l a ch n)ế ậ ắ đượ ự ọ
05/14/14
05/14/14
24
24
b. H¹n chÕ cña nguyªn t¾c
b. H¹n chÕ cña nguyªn t¾c
biÓu quyÕt theo ®a sè
biÓu quyÕt theo ®a sè
b1 : S áp ch c a a sự ế ủ đ ố
b2. HiÖn t îng quay vßng trong biÓu quyÕt
05/14/14
05/14/14

25
25


b1 : Sự áp chế của đa số:
b1 : Sự áp chế của đa số:

•
• F
U
B
(nhãm
thiÓu sè)
U
A
(nhãm ®a sè)
0
H×nh 5.4: MiÒn lùa chän cña biÓu quyÕt theo ®a sè
• G
E
M
N
GH
MNE: Kquả của BQ
đa số tuyệt đối.
MHG: KQ của BQ đa
số tương đối