Hoàn thiện phân cấp phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước tỉnh (thành phố) trong điều kiện kinh tế thị trường ở Việt Nam

Hoàn thiện phân cấp phân cấp quản lý ngân sách Nhà nước tỉnh
(thành phố) trong điều kiện kinh tế thị trường ở Việt Nam
Đề cương đề tài mã số:LA2118
PHẦN MỞ ĐẦU...................................................................................................1
Chương 1...............................................................................................................6
Cơ sở lí luận, thực tiễn của việc hoàn thiện phân cấp quản lý ngân sách nhà
nước tỉnh (thành phố) trong điều kiện chuyển sang kinh tế thị trường.................6
1.1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NSNN VÀ PHÂN CẤP QUẢN LÝ NSNN TỈNH
(T.PHỐ ) TRONG ĐIỀU KIỆN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG...........................................................6
1.1.1. Khái niệm và vai trò của ngân sách Nhà nước..............................................6
1.1.2 Khái niệm của phân cấp quản lý NSNN........................................................9
1.2. SỰ CẦN THIẾT VÀ NỘI DUNG HOÀN THIỆN PHÂN CẤP QUẢN LÝ NGÂN SÁCH
NHÀ NƯỚC TỈNH (THÀNH PHỐ) TRONG ĐIỀU KIỆN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG.............10
1.2.1. Sự cần thiết phân cấp quản lý ngân sách nhà nước tỉnh (thành phố)............10
1.2.2. Nội dung cơ bản và các nguyên tắc cơ bản của phân cấp QLNS Nhà nước
giữa TW đối với cấp tỉnh (thành phố)...................................................................17
1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới phân cấp phân cấp quản lý ngân sách nhà nước...30
1.3. TÌNH HÌNH PHÂN CẤP QLNSNN GIỮA TRUNG ƯƠNG VÀ ĐỊA PHƯƠNG Ở MỘT
SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI. NHỮNG BÀI HỌC CÓ THỂ VẬN DỤNG Ở VIỆT NAM......33
1.3.1. Phân cấp phân cấp quản lý ngân sách là vấn đề mà ở bất kỳ nước nào cũng
được nhà nước quan tâm.......................................................................................34
1.3.2. Hệ thống ngân sách được tổ chức phù hợp với hệ thống hành chính............34
1.3.3. Phân cấp phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản trong phân cấp quản lý ngân
sách......................................................................................................................34
Hệ thống Website : Thông tin Liên hệ - Ban biên tập:
Hotline trực tiếp: 093.658.3228 (Mr. Minh)
Điện thọai hỗ trợ: 043.99.11.302
Email:

1.3.4. Các xu hướng phân cấp có 2 xu hướng trong phân cấp phân cấp quản lý ngân
sách nhà nước: một là, tập trung nhiều về ngân sách trung ương; hai là, mở rộng

quyền tự chủ cho các địa phương..........................................................................35
1.3.5. Việc phân cấp phân cấp quản lý ngân sách ở các nước không lồng ghép,
ngân sách cấp trên không bao gồm ngân sách cấp dưới, ngân sách chính phủ không
bao gồm ngân sách địa phương.............................................................................35
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÂN CẤP PHÂN CẤP QUẢN LÝ NGÂN
SÁCH GIỮA TW VÀ TỈNH (THÀNH PHỐ) HIỆN NAY................................37
2.1. THỰC TRẠNG CỦA PHÂN CẤP QLNS GIỮA TW VÀ ĐỊA PHƯƠNG........................37
2.1.1. Tổ chức hệ thống ngân sách Nhà nước........................................................37
2.1.2. Thực trạng của phân cấp quản lý ngân sách nhà nước.................................38
2.1.2.1 Tổng quan về quá trình phân cấp QLNS.................................................38
2.1.2.2. Phân định nguồn thu giữa ngân sách Trung ương và ngân sách địa
phương.................................................................................................................40
2.1.2.3. Phân định nhiệm vụ chi giữa NSTW và ngân sách địa phương.............45
2.1.2.4. Phân định nhiệm vụ thu, chi đối với ngân sách cấp huyện, quận..............50
2.1.2.5. Phân định nhiệm vụ thu, chi của ngân sách cấp xã................................51
2.1.3. Quá trình lập, chấp hành và quyết toán ngân sách nhà nước........................52
2.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG PHÂN CẤP PHÂN CẤP QUẢN LÝ NGÂN SÁCH GIỮA
TRUNG ƯƠNG VÀ TỈNH (THÀNH PHỐ) - NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA HIỆN NAY.........53
2.2.1. Những kết quả đạt được..............................................................................53
2.2.1.1. Vai trò, nhiệm vụ quyền hạn của Quốc hội và HĐND địa phương được
tăng cường và phân định rõ ràng hơn trong việc xem xét, quyết định dự toán
NSNN phân bổ NSNN và phê chuẩn quyết toán NSNN.........................................53
2.2.1.2. Việc phân công, phân cấp giữa các cơ quan trung ương, giữa ngân sách
trung ương và ngân sách địa phương đã rõ ràng, rành mạch hơn. Tính công khai,
minh bạch trong quản lí, điều hành ngân sách được tăng cường, hạn chế tình trạng
"xin, cho" trong phân bổ ngân sách Nhà nước.......................................................55
Hệ thống Website : Thông tin Liên hệ - Ban biên tập:
Hotline trực tiếp: 093.658.3228 (Mr. Minh)
Điện thọai hỗ trợ: 043.99.11.302
Email:

2.2.1.3. Quy trình quản lí chi ngân sách nhà nước có sự đổi mới tích cực, phù
hợp với hướng cải cách hành chính ở nước ta.....................................................58
2.2.1.4. Công tác quyết toán NSNN đã đi dần vào nề nếp, chất lượng được nâng
lên........................................................................................................................59
2.2.1.5. Phân cấp phân cấp quản lý ngân sách cho địa phương (theo Luật ngân
sách hiện hành) đã phát huy tố hơn tính chủ động sáng tạo của địa phương. Do
đó, có tác động tích cực thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển.........................59
2.2.2. Những hạn chế, tồn tại của phân cấp phân cấp quản lý ngân sách địa phương
hiện hành..............................................................................................................60
2.2.2.1. Trong việc quyết định dự toán, điều chỉnh dự toán và phê chuẩn quyết
toán ngân sách địa phương có sự trùng lặp thẩm quyền, trách nhiệm giữa các
cấp.......................................................................................................................60
2.2.2.2. Quy trình ngân sách quá dài, trong khi thời gian có hạn, dẫn tới tình
trạng thưòi gian giành cho mỗi khâu trong quy trình ngân sách Nhà nước ngắn
ảnh hưởng tới thẩm quyền và chất lượng phân cấp quản lý ngân sách nhà nước
và ngân sách địa phương.....................................................................................61
2.2.2.3. Luật ngân sách năm 2002 đã rất chú trọng đến phân cấp phân cấp quản
lý ngân sách cho địa phương, nhưng vẫn còn một số tồn tại cần tiếp tục nghiên
cứu hoàn thiện nhằm huy tính chủ động của địa phương hơn nữa.......................64
2.2.2.4. Hội đồng nhân dân địa phương có quyền Quyết định dự toán chi, tuy
nhiên trên thực tế đôi khi mang tính hình thức:....................................................65
2.2.2.5. Trong quá trình triển khai thực thi phân cấp ngân sách theo Luật qui
định việc kiểm soát chi của địa phương gặp nhiều khó khăn...............................66
2.2.3. Nguyên nhân hạn chế trong phân cấp quản lý ngân sách tỉnh (T.phố).........67
CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM, PHƯƠNG HƯỚNG, BIỆN PHÁP HOÀN THIỆN
PHÂN CẤP QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI TỈNH (THÀNH
PHỐ)....................................................................................................................69
Hệ thống Website : Thông tin Liên hệ - Ban biên tập:
Hotline trực tiếp: 093.658.3228 (Mr. Minh)

Điện thọai hỗ trợ: 043.99.11.302
Email:

3.1. CÁC QUAN ĐIỂM CẦN QUÁN TRIỆT TRONG HOÀN THIỆN PHÂN CẤP QUẢN LÝ
NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI TỈNH (THÀNH PHỐ)...................................................69
3.1.1. Bảo đảm tính thống nhất của hệ thống tài chính quốc gia và vai trò chủ đạo
của ngân sách Trung ương; đồng thời phát huy tính chủ động, năng động, sáng tạo
của địa phương trong phát triển kinh tế - xã hội địa phương và tích cực góp phần
vào phát triển kinh tế xã hội của đất nước.............................................................69
3.1.2. Bảo đảm hiệu quả kinh tế - xã hội cao trong sử dụng ngân sách Nhà nước..70
3.1.3. Bảo đảm sự rõ ràng, minh bạch và sự công bằng.........................................71
3.2. PHƯƠNG HƯỚNG HOÀN THIỆN PHÂN CẤP QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
ĐỐI VỚI TỈNH (THÀNH PHỐ)..................................................................................................72
3.2.1. Sớm khắc phục sự trùng lặp thẩm quyền, trách nhiệm giữa các cấp TW và
địa phương trong quyết định dự toán, điều chỉnh dự toán và phê chuẩn quyết toán
ngân sách địa phương...........................................................................................72
3.2.2. Tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp lý, các phân cấp quản lý phân cấp
quản lý ngân sách theo hướng phân cấp nhiều hơn cho địa phương nhằm phát huy
quyền làm chủ, năng động, sáng tạo của địa phương.............................................75
3.2.3. Chuyển đổi cơ chế phân bổ nguồn vốn vay và phương thức đầu tư theo
nguyên tắc thị trường............................................................................................78
3.2.4. Xây dựng và thực hiện các kế hoạch tài chính - ngân sách trung và dài hạn 79
3.2.5. Chuyển việc bố trí ngân sách theo chi phí các yếu tố đầu vào sang bố trí ngân
sách theo mục tiêu, kết quả, hiệu quả kinh tế xã hội ở đầu ra..................................81
3.3. CÁC GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN PHÂN CẤP QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ
NƯỚC ĐỐI VỚI TỈNH (THÀNH PHỐ)......................................................................................83
3.3.1. Hoàn thiện tổ chức bộ máy của Hội đồng nhân dân địa phương..................83
3.3.2. Nâng cao năng lực cán bộ công tác trong hệ thống HĐND địa phương.......88
3.3.3. Bổ sung, chi tiết hoá các quy định hiện hành theo hướng nâng cao thực
quyền "giám sát" của Hội đồng nhân dân địa phương...........................................90

3.3.4. Bổ xung, hoàn thiện một số quy chế để tăng cường khả năng kiểm soát chi
của HĐND địa phương.........................................................................................91
Hệ thống Website : Thông tin Liên hệ - Ban biên tập:
Hotline trực tiếp: 093.658.3228 (Mr. Minh)
Điện thọai hỗ trợ: 043.99.11.302
Email:

3.3.5. Hoàn thiện hệ thống căn cứ, định mức trong lập và phân bổ dự toán ngân
sách......................................................................................................................92
KẾT LUẬN.........................................................................................................94
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................95
PHẦN PHỤ LỤC..............................................................................................101
LỜI CẢM ƠN....................................................................................................114
LỜI CAM ĐOAN..............................................................................................115
DANH MỤC BẢNG, BIỂU TRONG LUẬN VĂN.........................................116
Mẫu biểu 01.......................................................................................................117
Mẫu biểu 02.......................................................................................................118
Mẫu biểu 03: *Thành phố Hồ Chí Minh...........................................................119
Hệ thống Website : Thông tin Liên hệ - Ban biên tập:
Hotline trực tiếp: 093.658.3228 (Mr. Minh)
Điện thọai hỗ trợ: 043.99.11.302
Email: