Nâng cao chất lượng giờ dạy phân môn tập đọc lớp 3

MỤC LỤC
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17

ĐỀ MỤC
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN

1. Tên sáng kiến
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến
3. Phạm vi áp dụng sáng kiến
4. Thời gian áp dụng sáng kiến
5. Tác giả
II. MƠ TẢ SÁNG KIẾN

1. Tình trạng giải pháp đã biết

2. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến
3. Khả năng áp dụng của giải pháp
4. Hiệu quả, lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được
do áp dụng giải pháp
5. Những người tham gia tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu.
6. Các thông tin cần được bảo mật
7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến
Cam kết không sao chép hoặc vi phạm bản quyền.
8. Tài liệu gửi kèm
III, CAM KẾT KHÔNG SAO CHÉP HOẶC VI PHẠM
BẢN QUYỀN.

SỐ
TRANG
2
2
2
2
2
2
2
2
4
11
11
12
12
12
13
13

14


2

I.THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 3
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Môn Tiếng Việt lớp 3
3. Phạm vi áp dụng sáng kiến: Sáng kiến được áp dung thử nghiệm tại các
lớp: 3A, 3C, 3D, 3E, 3G trường Tiểu học Nguyễn Trãi.
4. Thời gia áp dụng sáng kiến
Tháng 8 năm 2021 sau khi được nhà trường phân công chủ nhiệm và giảng
dạy tại khối 3 trường Tiểu học Nguyễn Trãi tôi đã bắt tay vào nghiên cứu chuyên
sâu kinh nghiệm “Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 3”.
Tháng 9 năm 2021 tơi đã hồn thiện sáng kiến và được nhà trường đồng ý
cho áp dụng thử nghiệm tại các lớp: 3A, 3C, 3D, 3E, 3G của trường Tiểu học
Nguyễn Trãi trong năm học 2021 – 2022.
5. Tác giả
Họ và tên: Đỗ Thị Thanh Hương
Sinh ngày 01/01/1977
Trình độ chun mơn: Đại học sư phạm, chuyên ngành sư phạm tiểu học
Chức vụ công tác: Giáo viên
Nơi làm việc: Trường Tiểu học Nguyễn Trãi-thành phố Yên Bái - tỉnh Yên Bái.
Địa chỉ liên hệ: Đỗ Thị Thanh Hương - Giáo viên trường Tiểu học Nguyễn
Trãi - thành phố Yên Bái - tỉnh n Bái.
Điện thoại: 0837066866
6. Đồng tác giả: Khơng
II.MƠ TẢ SÁNG KIẾN:
1. Tình trạng các giải pháp đã biết:
Tiếng Việt là mơn học có tầm quan trọng đặc biệt trong Chương trình giáo dục

phổ thơng nói chung, bậc tiểu học nói riêng. Đây là môn học công cụ với nhiệm vụ
cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ bản về tiếng mẹ đẻ, rèn cho các em kĩ
năng sử dụng tiếng Việt trong nghe, nói, đọc, viết. Phân mơn Tập đọc trong
trường Tiểu học có một ý nghĩa rất to lớn. nó trở thành một địi hỏi cơ bản đầu tiên
đối với mỗi người đi học. Đọc giúp trẻ em chiếm lĩnh được mọi ngôn ngữ dùng


3

trong giao tiếp và học tập. Nó là một cơng cụ để học tập các môn học khác. Việc
dạy Tập đọc sẽ giúp các em hiểu biết hơn, bồi dưỡng ở các em lòng yêu cái thiện,
cái đẹp, dạy cho các em biết suy nghĩ một cách logic cũng như có hình ảnh vẻ các
sự vật trong cuộc sống xung quanh chúng ta. Như vậy, trọng tâm của phân môn
Tập đọc cấp tiểu học là vấn đề rèn đọc. Việc rèn đọc cho học sinh có vị trí vơ cùng
quan trọng, là vấn đề cấp thiết đòi hỏi mỗi giáo viên cần xác định rõ yêu cầu,
nhiệm vụ và vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo việc rèn đọc trong quy trình dạy
một tiết tập đọc nhằm mang lại hiệu quả cao.
“Đọc” là một đòi hỏi cơ bản đầu tiên đối với mỗi người đi học. Đầu tiên trẻ phải
học đọc, sau đó trẻ đọc để học. Đọc giúp trẻ chiếm lĩnh được ngôn ngữ dùng trong
giao tiếp và học tập, nó cũng là cơng cụ để học các mơn học khác, nó tạo ra hứng
thú và động cơ học tập, đồng thời tạo điều kiện để học sinh có khả năng tự học và
tinh thần học tập, đọc là một khả năng không thể thiếu được của con người thời đại
văn minh.
Đối với lớp 3 thì việc rèn đọc cho học sinh là một là một yêu cầu cơ bản, vô
cùng quan trọng. Hiện nay việc rèn đọc cho học sinh chưa đạt kết quả chưa cao,
chưa thỏa mãn với yêu cầu đặt ra. Có thể do nhiều nguyên nhân: do phương pháp
giảng dạy của giáo viên chưa phù hợp; phân bố thời gian dành cho rèn đọc cịn ít;
do học sinh phát âm khơng chuẩn; một số em khó khăn trong học tập, học sinh
chưa ham mê đọc sách. Phần luyện đọc giáo viên cho là dễ nhưng thực chất đây là
phần khó khăn nhất, là phần trọng tâm trong giờ tập đọc.

Ở lớp 3, nội dung hướng dẫn đọc ở một số bài chỉ dừng lại những lưu ý phát âm
đúng các từ ngữ hoặc âm thanh của Tiếng Việt, chưa chú ý đầy đủ tới các thao tác
nhằm tái hiện các tác phẩm hoặc khắc sâu kiến thức. Yêu cầu kĩ năng đọc của học
sinh lớp 3 ngoài việc phát âm đúng học sinh phải đọc lưu loát từng đoạn, từng bài,
biết ngắt phù hợp theo thể thơ hay nội dung đọc. Bước đầu đọc diễn cảm được bài
có cảm xúc, biết nhấn giọng ở những ở những từ ngữ biểu cảm, gợi tả. Chính vì thế
phải có biện pháp để nâng cao hiệu quả đoc cho học sinh. Thế nhưng trong
thời gian qua, việc vận dụng rèn đọc trong quy trình một tiết tập
đọc nhất là đối với lớp 3 (giai đoạn học sinh vừa đọc đúng vừa là
cơ sở để bước sang làm quen với đọc diễn cảm ở các lớp tiếp theo)
thì giáo viên còn nhiều lúng túng nên giờ dạy đạt hiệu quả chưa
cao. Một số em đọc bài chưa được trơi chảy, tốc độ đọc cịn chậm,
phát âm sai do phương ngữ, đọc sai nhiều ở những tiếng có âm
ch/tr; n/l; x/s; thanh hỏi/ thanh ngã. Đa số học sinh đọc đúng văn


4

bản nhưng chưa có sự đồng đều về âm lượng và chưa hiểu được
nội dung của câu văn, đoạn văn. Số em biết đọc diễn cảm một văn
bản (thuộc văn bản nghệ thuật) chưa nhiều, cách ngắt nghỉ giữa
các từ, cụm từ, cách ngắt nhịp thơ, cách thể hiện giọng đọc hay
trong một bài văn, bài thơ còn hạn chế.
Học sinh ít đọc sách, chưa có thói quen say mê đọc sách. Nếu có đọc thì học
sinh cũng chưa biết cách đọc, chỉ đọc qua loa, đại khái, đọc cho có cho xong mà
khơng chịu tìm hiểu.
Là một giáo viên tôi luôn trăn trở, suy nghĩ: Làm thế nào để nâng cao kỹ năng
đọc cho học sinh giúp các em thuận lợi hơn trong q trình học tập các mơn học. Vì
vậy, tơi chọn đề tài “Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 3” để
nghiên cứu và áp dụng vào giảng dạy.

2. Nội dung giải pháp đề nghị cơng nhận sáng kiến
2.1. Mục đích của giải pháp
Mục đích của bản thân tơi khi chọn đề tài này để nghiên cứu nhằm sử dụng một
số biện pháp rèn kĩ năng đọc thông qua dạy phân môn Tập đọc để giúp học sinh đọc đúng,
đọc rõ ràng, đọc hiểu nội dung bài và biết đọc diễn cảm. G iúp học sinh chiếm lĩnh được

ngôn ngữ để dùng trong giao tiếp và học tập, đây là một công cụ giúp học sinh học
tốt các môn học.
2.2 Nội dung giải pháp
2.2.1 Nội dung giải pháp
Đưa ra biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 3 nói riêng và rèn kĩ năng
đọc cho học sinh Tiểu học nói chung.
2.2.2 Các bước thực hiện giải pháp:
Bước 1. Nghiên cứu lựa chọn phương pháp, trao đổi với giáo viên trong tổ về
phương pháp lựa chọn áp dụng vào giảng dạy
Bước 2. Khảo sát đối tượng học sinh.
Bước 3. Áp dụng biện pháp đã nghiên cứu vào giảng dạy.
Bước 4. Đánh giá, rút kinh nghiệm sau khi áp dụng giải pháp.
2.2.3 Cách thức thực hiện


5

Trước hết muốn rèn cho học sinh đọc thành tiếng đúng thì giáo viên phải đọc
đúng, đọc hay. Bài đọc mẫu của giáo viên chính là kĩ năng đọc mà học sinh cần đạt
được. Do đó, yêu cầu đọc mẫu của giáo viên phải đảm bảo chất lượng đọc chuẩn,
đọc đúng, rõ ràng, rành mạch, trôi chảy, đọc đủ lớn, nhanh vừa phải và diễn cảm.
Để đạt được yêu cầu trên thì giáo viên phải rèn luyện bản thân mình đọc đúng, đọc
hay. Không cho phép giáo viên dạy tập đọc mà đọc chưa đúng, chưa chuẩn. Trước
khi soạn bài giáo viên phải đọc bài nhiều lần, tìm hiểu kĩ nô ôi dung cảm thụ sâu sắc

nhất, tinh tế nhất của bài văn, bài thơ để tìm được giọng đọc đúng, đọc hay, đồng
thời tìm ra câu (đoạn) mà học sinh có thể đọc hay bị vấp, chứ khơng đơn thuần tìm
ra những từ khó, dễ lẫn. Trước khi đọc mẫu giáo viên cần tạo cho học sinh tâm thế
nghe đọc, hứng thú nghe đọc và yêu cầu học sinh đọc thầm theo. Khi đọc giáo viên
đứng ở vị trí bao quát cả lớp không nên đi lại trong khi đọc và thỉnh thoảng mắt
phải dừng sách nhìn lên học sinh nhưng không làm cho bài đọc bị gián đoạn. Có
như vâ ơy thì bước đọc mẫu của giáo viên mới hấp dẫn được học sinh.
Khi dạy Tập đọc giáo viên phải chú ý đến khâu rèn đọc cho học sinh, chú ý đến
đối tượng học sinh đọc kém. Nhất là những tiết luyện đọc ở buổi hai. Giáo viên
phải nên sửa, rèn dứt điểm cho học sinh phát âm sai ở từng cặp phụ âm mà em đó
hay phát âm sai hoặc đọc chưa đúng.
- Tham khảo nội dung sách hướng dẫn giảng dạy để lựa chọn nội dung, phương
pháp, hình thức học tập cho phù hợp với đối tượng của học sinh lớp mình.
- Chú ý đến yêu cầu của phân mơn tập đọc: Đó là rèn đọc, rèn đọc càng nhiều
càng tốt.
* Để rèn đọc cho học sinh đạt hiệu quả cao thì trong mỗi giờ tập đọc giáo
viên phải coi trọng việc rèn đọc theo 5 yêu cầu dưới đây:
+ Rèn phát âm đúng
- Để rèn luyện cho học sinh phát âm chuẩn giáo viên phải hướng dẫn học sinh
phát hiện lỗi và sửa lỗi cho học sinh. Trong giờ tập đọc giáo viên gọi học sinh có
giọng đọc tốt đọc bài, và giao nhiệm vụ cụ thể các em khác đọc thầm theo tìm
những tiếng khó đọc, các phụ âm hay đọc sai. Gọi học sinh phát hiện và phát âm,
các em khác theo dõi nhận xét phát âm của bạn và phát âm lại. Gọi 3, 4 em phát âm
và giáo viên kết luận và sửa (nếu cần thiết) lại cuối cùng. Chẳng hạn: Các em hay
đọc sai tiếng có thanh ngã, thanh sắc, tiếng có các ngun âm đơi như oa; ; iê;
ươ,...
* Quá trình giảng dạy cần chú ý


6

- Ví dụ: Trong lớp có một số em khi đọc luôn phát âm sai thanh ngã thành thanh
sắc. Giáo viên gọi học sinh khá phát âm chuẩn đọc trước, các em phát âm sai nghe,
đọc lại nhiều lần sửa đến khi đọc đúng. Khi đã sửa cho các em đọc đúng lỗi đó rồi,
trong các tiết học sau giáo viên chú ý đến em đó khi đọc xem em cịn mắc lỗi lại
nữa khơng để kịp thời uốn nắn, sửa chữa (nếu em mắc lại). Nếu số lượng học sinh
mắc lỗi này nhiều giáo viên hướng dẫn sửa sai triệt để.
+ Rèn đọc đúng
- Đối với các lớp 1, 2 việc đọc mẫu thường do giáo viên đảm nhiệm. Đến lớp 3
kỹ năng đọc của học sinh đã được nâng cao.
- Giáo viên dùng lời nói kết hợp chữ viết, ký hiệu và đồ dùng dạy học, hướng
dẫn học sinh cách ngắt nghỉ hơi, tốc độ đọc, giọng đọc thích hợp cho câu thơ câu
văn hay đoạn văn. Mỗi đoạn gọi 1 học sinh đọc. Gọi học sinh nhận xét bạn và đọc
lại, chú ý khi đọc ngắt, nghỉ những cụm từ trong những câu văn dài trong bài văn
xuôi.
- Trong khi đọc giáo viên hướng dẫn đọc đúng đối với những câu thơ sau dấu
chấm. Đối với các câu cảm, câu hỏi trong bài, giáo viên hướng dẫn các em đọc
đúng giọng của từng loại câu đó thì mới bộc lộ được cảm xúc của từng cảnh vật và
của tác giả.
- Giáo viên hướng dẫn các học sinh cần đọc đúng ngữ điệu khi đọc câu hỏi như
nhấn giọng từ để hỏi, cao giọng ở cuối câu. Nếu học sinh đọc chưa hay giáo viên có
thể đọc mẫu cho học sinh để học sinh nghe giọng đọc, để tự điều chỉnh mình đọc
theo giáo viên. Để học sinh đọc tốt giáo viên cần tạo niềm say mê hứng thú cho học
sinh.
+ Rèn đọc từ - cụm từ
- Ở mỗi địa phương, do đặc điểm phương ngữ nên có nhiều em phát âm theo
tiếng địa phương, phát âm sai dẫn đến viết sai chính tả hoặc khiến người nghe hiểu
sai ý nghĩa của từ, hay nội dung văn bản khi đọc. Mục đích của rèn đọc từ, cụm từ
là nhằm luyện sửa phát âm sai. Rèn cho học sinh đọc đúng chính âm, phân biệt với
cách đọc dễ lẫn (do đặc điểm phương ngữ). Vì thế ở mỗi tiết tập đọc, giáo viên phải

chọn ra những từ ngữ mà nhiều em trong lớp mình hay phát âm sai để rèn đọc,
không nhất thiết phải chọn những từ ngữ theo như hướng dẫn SGK. Trước tiên giáo
viên cần đọc mẫu những từ đó để đưa ra cách phát âm đúng rồi cho học sinh luyện
đọc.


7

+ Rèn đọc câu
- Mục đích của rèn đọc câu là hướng dẫn học sinh ngừng nghỉ, ngắt hơi, ngắt
nhịp đúng chỗ, biết lên giọng, nhấn giọng, hạ thấp giọng, ... ở những từ ngữ thích
hợp trong tiết tập đọc, giáo viên cần chọn ra những câu văn dài, những câu thơ khó
ngắt nhịp ghi ra bảng phụ, sau đó giáo viên đọc mẫu cho học sinh phát hiện ra
những chỗ ngắt hơi, ngắt nhịp trong câu đó; Sau đó dùng bút lông (phấn màu) sổ
(đánh dấu) chỗ ngắt hơi, ngắt nhịp, nhấn giọng... học sinh có thể dùng chì để làm kí
hiệu vào SGK. Sau đó cho các em luyện đọc cá nhân, hoặc đồng thanh .
Khi đọc phải liền từ; ngồi viê ơc ngắt, nghỉ hơi theo dấu câu thì dựa vào nghĩa để
ngắt hơi giữa các cụm từ. Sau khi xác định ngắt giọng ở mỗi câu văn dài bao giờ
giáo viên cũng phải nhấn mạnh cho các em thấy tầm quan trọng trong viê cô ngắt,
nghỉ hơi đúng ở câu văn.
+ Rèn đọc đoạn
- Phương pháp dạy phân môn Tập đọc hiện nay là giáo viên hướng dẫn học sinh
luyện đọc xong rồi mới tìm hiểu bài, sau đó tiếp theo phần luyện đọc lại. Thực tế
học sinh trong lớp lúc đầu chưa hiểu hết nội dung bài nên đọc bài lúc đầu chưa thể
đọc đúng, đọc diễn cảm được. Nên ở lần đọc đoạn thứ nhất giáo viên nên chọn
những học sinh đọc tốt trong lớp đọc trước, sau đó hướng dẫn học sinh đọc câu khó
có trong đoạn xong giáo viên mới hướng dẫn luyện đọc đoạn, giáo viên cần nêu
cách cụ thể về đọc như: nhấn giọng, kéo dài giọng ở từ ngữ nào, đọc cao hạ thấp từ
nào..., nhanh, chậm, vui, buồn.
- Tóm lại giáo viên cần phải rèn cho học sinh đọc có ngữ điệu, giọng điệu phải

phù hợp với từng loại câu (kể, hỏi, cảm, cầu khiến). Giáo viên hướng dẫn đọc một
cách cụ thể, rõ ràng, tránh hướng dẫn chung chung như phần hướng dẫn đọc ở
SGK. Đối với các bài thơ để rèn học sinh đọc diễn cảm, giáo viên phải biết khai
thác những nét đặc trưng của thơ: dòng thơ, nhịp thơ, vần thơ, thể thơ. Cần hướng
dẫn kỹ về cách ngắt nhịp, cách ngắt nghỉ hơi ở cuối mỗi dòng thơ, cách đọc những
tiếng cùng vần với nhau... sao cho phù hợp với thể thơ, nội dung của từng khổ thơ,
đoạn thơ.
- Rèn đọc lại thì tùy theo bài mà yêu cầu đọc lại đoạn hoặc bài văn, bài thơ. Sau
khi tìm hiểu nội dung bài. Giáo viên nêu lại cách đọc toàn bài và đọc mẫu một đoạn
nữa, rồi mới gọi học sinh luyện đọc diễn cảm từng đoạn và cả bài. Tuy nhiên để
phát huy tính tích cực chủ động của học sinh, trong khi học sinh luyện đọc (diễn
cảm) xong giáo viên phải gọi học sinh khác nhận xét chỗ nào được, chỗ nào chưa


8

được cần khắc phục, để từ đó rút kinh nghiệm chung cho cả lớp. Các em có thể đọc
diễn cảm theo cách sáng tạo của riêng mình. Mỗi em có một cách đọc khác nhau,
không nhất thiết phải đọc đúng theo sự hướng dẫn của giáo viên nhưng cách đọc
phải phù hợp với nội dụng bài.
*Rèn đọc cho học sinh theo từng dạng bài
Các bài tâ ôp đọc trong sách Tiếng Viê ơt lớp 3 có nhiều dạng bài (dạng văn xuôi,
dạng thơ, dạng văn kể chuyê ôn, dạng văn bản hành chính), mỗi dạng có các cách
đọc khác nhau. Tùy theo từng dạng bài mà giáo viên hướng dẫn học sinh cách đọc
cho phù hợp.
+ Bài dạng văn xuôi
Trước hết giáo viên cần xác định từ và câu khó, câu dài để hướng dẫn học sinh.
Đă ôc biê ôt lưu ý từ dễ đọc sai do đă ôc điểm phương ngữ Ví
. dụ: học sinh thường đọc
sai tiếng có phụ âm đầu: tr (tre, trên), s (sáng), r (rung rinh), ..tiếng có thanh ngã

(bỡ ngỡ). Viê ơc đọc từ dễ lẫn giáo viên cần cho học sinh tìm và phát hiê ơn trong khi
đọc câu vì có học sinh đọc từ thì đúng nhưng khi vào đọc câu, đọc đoạn thì sai.
Viê ơc hướng dẫn lu ơn đọc theo trình tự đọc câu- đoạn- bài. Bên cạnh viê ơc đọc
đúng giáo viên cần chú trọng hướng dẫn các em biết ngắt nghỉ hơi hợp lí vì bài văn
xi thường có những câu dài.
* Bài dạng thơ
Tương tự như bài dạng văn xuôi trước tiên giáo viên cho học sinh lu ơn đọc
đúng tiếng từ dễ lẫn, những dịng thơ. Và viê ơc quan trọng khơng thể thiếu đó là
hướng dẫn học sinh biết ngắt nhịp thơ. Viê ôc ngắt nhịp thơ ngồi viê ơc dựa vào thể
thơ cịn dựa vào nghĩa nên rất khó đối với học sinh. Giáo viên cho nhiều học sinh
nêu cách ngắt nhịp theo cảm nhâ ơn của học sinh và sau đó giáo viên gợi mở để học
sinh phát hiê ôn ra cách ngắt nhịp đúng, có thể cho học sinh kí hiê ơu vào sách cho
học sinh dễ nhớ. Đồng thời giáo viên giúp học sinh làm quen với cách ngắt nhịp
biểu cảm ở chỗ ngừng lâu hơn bình thường hoă cơ chỗ dừng khơng logic ngữ nghĩa.
Ví dụ: Bài “bàn tay cơ giáo”, hai câu thơ cuối bài cần đọc châ ôm để thể hiê ôn
sự thán phục và nhấn giọng các từ: biết bao, bàn tay cô. Bài “Chú ở bên Bác Hồ”
cần đọc với giọng trầm lắng pha chút trang nghiêm. Kết hợp với cách ngắt nhịp và
cao giọng ở cuối câu hỏi. Để tạo nên âm hưởng biểu lộ sự xúc động niềm thương
nhớ của Nga và bố mẹ trước sự hi sinh của người chú.
* Bài dạng văn kể chuyênê


9

Phần luyê ôn đọc đúng cũng tương tự như hai dạng trên nhưng cần lưu ý đối với
dạng văn kể chuyê ôn do nô ôi dung gần gũi, giống như mơ ơt c ơc trị chu ơn nên học
sinh dễ th ơc văn bản, từ đó dẫn đến hiê nơ tượng học sinh thêm hoă cơ bớt từ khi
đọc. Ngồi ra giáo viên cần chú ý đến ngữ điê ôu đọc, giúp học sinh biết đọc phân
biê ôt lời người dẫn chuyê ôn với lời nhân vâ ôt, từng thời điểm giọng đọc có sự thay
đổi phù hợp với nơ ôi dung câu chuyê ôn, có lúc đọc nhanh, lúc đọc châ ơm.

Ví dụ: Bài Tâ pơ đọc- kể chu nô : “Bài tâ pô làm văn” , giọng nhâ nô vâ tô “ tôi ” đọc
với giọng tâm sự nhẹ nhàng, hồn nhiên; giọng “mẹ” đọc dịu dàng. Hoă ơc bài : “
Trâ ơn bóng dưới lịng đường ”, đoạn 1,2 đọc nhanh và dồn dâ ôp( tả trâ ôn bóng); đoạn
3,4 đọc châ ôm lại (hâ ôu quả tai hại của trị chơi khơng đúng chỗ).
Viê cơ đọc diễn cảm tuy chưa là yêu cầu bắt buô cô đối với học sinh lớp ba nhưng
đối với dạng bài kể chu ơn thì bước đầu giáo viên cần giúp cho học sinh biết đọc
phân biê ôt lời nhân vâ ôt và thay đổi giọng đọc trong đoạn, bài để giúp học sinh kể
chuyê ôn tốt.
* Bài dạng văn bản hành chính
Tùy vào từng thể loại mà giáo viên hướng dẫn học sinh luyê ôn đọc. Nhưng
viê ôc trước tiên vẫn là luyê ôn đọc đúng; tiếp đến là xác định giọng đọc cho phù hợp
thể loại văn bản. Ví dụ: Bài “ Thư gửi bà” bước đầu bô ôc lơ ơ được tình cảm thân
mâ tơ qua giọng đọc, thích hợp với từng kiểu câu.
*Giáo viên cần linh hoạt, sáng tạo trong phần tổ chức luyê ên đọc lại
Luyê ôn đọc lại là mô ôt khâu không thể thiếu trong quy trình mơ ơt tiết tâ ơp đọc.
Tuy nhiên nếu giáo viên tổ chức không khéo sẽ gây nhàm chán cho học sinh (nhất
là các em học sinh đọc tốt ) vì các em đã đọc rất nhiều ở phần trên, mất nhiều thời
gian, hiê ôu quả tiết tâ ôp đọc không cao. Vì vâ ôy tùy vào trình đô ô học sinh, điều kiê ôn
lớp học, thời gian, nô ôi dung và thể loại của bài tâ ôp đọc mà giáo viên có thể linh
hoạt tổ chức nhiều hình thức lu ơn đọc lại nhằm mục đích củng cố kĩ năng đọc cần
đạt và bước đầu giúp học sinh giỏi làm quen đọc diễn cảm để cảm thụ sâu sắc hơn
nơ ơi dung bài tâ ơp.
Ví dụ: Các bài th ơc dạng văn xi giáo viên có thể cho học sinh thi đọc
đoạn văn mà học sinh thích; các bài th ơc dạng văn kể chu ơn có thể cho học sinh
đọc theo vai từng nhân vâ tô ; bài th cơ dạng thơ thì tổ chức cho học sinh thi học
th cơ lịng mơ tơ vài khổ thơ học sinh thích. Lu nơ đọc lại cho dù được giáo viên tổ
chức dưới hình thức nào cũng cần chú ý tới các em đọc yếu, các em chưa được
tham gia đọc ở phần trên; trong khi học sinh đọc giáo viên cần quan tâm theo dõi,
uốn nắn, sửa sai và phát huy khả năng đọc cho từng đối tượng học sinh.

10

*Ngoài các biện pháp trên để rèn kĩ năng đọc cho học sinh giáo viên cần:
- Nhâ ôn xét, đánh giá học sinh cần nhẹ nhàng và tế nhị mang tính đơ ơng viên
khuyến khích học sinh. Tạo điều kiê ôn cho học sinh được nhâ ôn xét bạn đọc như thế
nào để rút kinh nghiê ôm cho bản thân. Tạo cho học sinh sự tự tin trong học tâ ôp.
- Phối hợp với phụ huynh trong viê ôc hướng dẫn học sinh luyê ôn đọc ở
nhà (đọc lại bài đã học và đọc trước bài sắp học) và thông báo mức đô ô tiến bô ô của
học sinh cho phụ huynh kịp thời, đây là một phần không nhỏ góp phần quan trọng
giúp giáo viên th ơn lợi trong việc rèn đọc cho các em.
- Rèn đọc cho học sinh thông qua tất cả các môn học, đây là việc làm rất cần
thiết, dù là bất kể môn học nào nếu học sinh đọc sai giáo viên phải uốn nắn các em
bằng cách yêu cầu các em đọc lại cho đúng. Khuyến khích động viên khi các em
đọc tốt.
- Đơ ơng viên, khuyến khích học sinh thường xun tìm đọc sách, báo, truyê ôn
phù hợp với lứa tuổi học sinh.
- Tổ chức trò chơi học tập để rèn kĩ năng đọc như “Đọc nhanh – nhớ nhiều”.
giáo viên đưa ra câu văn, đoạn văn, khổ thơ, yêu cầu học sinh đọc trong thời gian
quy định sau đó giáo viên xóa hoặc ẩn đi yêu cầu học sinh đọc lại.
- Tạo điều kiê ôn cho học sinh giúp đỡ nhau trong viê ôc rèn đọc thông qua “đôi
bạn cùng tiến”, khuyến khích những em đọc tốt giúp đỡ, kèm bạn đọc chưa tốt. việc
làm này rất quan trọng vì những học sinh đọc chưa tốt thường ngại đọc nhưng khi
được bạn giúp đỡ, kèm cặp các em sẽ tích cực hơn.
2.3. Những điểm khác biệt, tính mới của giải pháp này so với những giải
pháp đã được áp dụng trước đây
Đa phần giáo viên khi dạy Tập đọc chỉ chú trọng phần tìm hiểu nội dung bài,
dành nhiều thời gian soạn phần tìm hiểu bài, ít quan tâm phần luyện đọc cho học
sinh mặc dù môn Tập đọc lớp 3 phần luyện đọc chiếm nhiều thời lượng hơn. Bản
thân tôi khi soạn và nghiên cứu bài dạy tôi thường đọc kĩ văn bản để tìm giọng đọc

phù hợp cho bài đọc đồng thời tìm ra câu (đoạn) mà học sinh có thể đọc hay bị
vấp, chứ khơng đơn thuần tìm ra những từ khó, dễ lẫn để hướng dẫn học sinh khi
luyện đọc.
Khi dạy Tập đọc tôi chú trọng phần luyện đọc câu, đọc đoạn cho học sinh vì
có đọc tốt học sinh mới nắm được nội dung của bài đọc, mới hiểu được văn bản và
cảm nhận được cái hay cái đẹp của bài văn, bài thơ.


11

Nhắc học sinh đọc trước bài ở nhà, khi các em đã học trước bài thì các em sẽ
đọc trơn tru hơn và sẽ không ngại đọc, các em sẽ hào hứng tham gia vào bài học.
Rèn đọc thông qua tất cả các môn học, cách làm này giúp giáo viên có nhiều
thời gian để kèm những học sinh đọc chưa tốt không phải dồn tất thời gian rèn đọc
cho học sinh vào giờ dạy Tập đọc.
3. Khả năng áp dụng của giải pháp
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm này phù hợp với chuẩn kiến thức kỹ năng quy
định trong chương trình Tiểu học của Bộ Giáo dục và Đào tạo.Với những giải pháp
của sáng kiến kinh nghiệm này có thể áp dụng trong việc rèn đọc cho học sinh lớp
3 nói riêng và rèn kĩ năng đọc cho học sinh Tiểu học nói chung.
4. Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng giải pháp
Sau một thời gian áp dụng giải pháp trên vào giảng dạy tại lớp 3C và áp dụng
thử nghiệm tại các lóp trong khối 3 của trường Tiểu học nguyễn trãi tôi thấy kĩ
năng đọc của các em được nâng lên, các em đọc to rõ ràng, đúng và diễn cảm hơn.
Các em cũng yêu thích đọc sách báo hơn trước.
Kết quả áp dụng tại trường Tiểu học Nguyễn Trãi trong năm học 2021 – 2022
như sau:
Trước khi áp dụng thử nghiệm sáng kiến
Lớp 3A
Nội dung

đánh giá

TSH
S
40

Lớp 3C
TL
%

TSH
S
48

Lớp 3D
TL
%

Đọc đúng văn
28
bản

70,0 38

79,
2

Ngắt nghỉ
đúng

26

65

34

Đọc diễn cảm

12

30

18

Tốc độ đọc
đúng

28

70,0 36

TSH
S
45
35

Lớp 3E
TL
%
77,

8

TSH
S
46

Lớp 3G
TL
%

TSH
S
47

TL
%

37

80,4 39

83

70,8 31

68,9 34

73,9 36

76,6

37,
5

10

25,
6

17

37

75

33

73,
3

35

76,1 37

18

38,3

78,7

12

Sau khi áp dụng thử nghiệm sáng kiến
Lớp 3A
Nội dung
đánh giá

TSH
S
40

Lớp 3C
TL
%

TSH
S
48

Lớp 3D
TL
%

Lớp 3E

TSH
S

TL

%

45

82,
2

TSH
S
46

Lớp 3G
TSH
S

TL
%

47

91,
3

TL
%

91,
5

Đọc đúng văn

34
bản

85

45

93,
8

Ngắt nghỉ
đúng

32

80

43

89,6 34

75,6 41

89,1 41

87,2

Đọc diễn cảm 16

40

26

54,
2

15

38,
5

25

54,
3

53,
2

Tốc độ đọc
đúng

85

42

87,
5

39

86,
7

41

89,1 42

34

37

42

43

25

89,4

Các giáo viên sau khi áp dụng sáng kiến vào giảng dạy đều cho rằng học sinh
đọc lưu loát hơn, tốc độ đọc nhanh hơn và nhiều em đọc được diễn cảm hơn.
5. Những người tham gia tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu
TT

Họ và tên

Ngày tháng
năm
sinh

Nơi công tác
(hoặc nơi
thường trú)

1

Đỗ Thị Ngọc Minh

01/05/1978

TH Nguyễn Trãi

2

Nguyễn Ngọc Thanh 21/12/1990

TH Nguyễn Trãi

3

Lê Thị Ngọc Hương

26/11/1988

TH Nguyễn Trãi

4

Trần Thị Kim Liên

1/8/1976

TH Nguyễn Trãi

5

Đỗ Thị Thanh Hương 1/1/1977

TH Nguyễn Trãi

Trình độ
Chức
chun
danh
mơn
GV

GV

GV

GV
GV

Nội dung
cơng việc hỗ trợ

ĐH

Áp dụng dạy thử
nghiệm tại lớp 3A

ĐH

Áp dụng dạy thử
nghiệm tại lớp 3D

ĐH

Áp dụng dạy thử
nghiệm tại lớp 3G

ĐH

Áp dụng dạy thử
nghiệm tại lớp 3E

ĐH

Áp dụng dạy thử
nghiệm tại lớp 3C


13

6. Những thông tin cần được bảo mật
Nội dung và các giải pháp của sáng kiến này.
7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến
- Sau một thời gian nghiên cứu và áp dụng đề tài: “Một số biện pháp rèn kĩ

năng đọc cho học sinh lớp 3” ở lớp tôi đang chủ nhiệm, tôi nhận thấy đề tài đã
mang lại hiệu quả rõ rệt.
- Trong quá trình giảng dạy, người giáo viên tổ chức và hướng dẫn hoạt động cụ
thể của học sinh. Thông qua ngôn ngữ đọc, viết và hành động làm mẫu học sinh
hứng thú và chủ động hơn trong việc luyện đọc và cảm thấy u thích phân mơn
này. Số học sinh đọc chưa đạt yêu cầu đã giảm rất nhiều, số học sinh đọc tốt đã
được nâng lên.
- Vì vậy tơi khẳng định: “Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp
3” là đúng hướng và có hiệu quả. Từ việc nghiên cứu và đạt được hiệu quả trên tôi
rút ra những lưu ý đối với giáo viên và học sinh như sau:
+ Đối với giáo viên
- Giáo viên cần phải đạt chuẩn trình độ đào tạo của giáo viên Tiểu học.
- Khi dạy phân môn Tập đọc người giáo viên cần chú ý coi trọng quan điểm
dạy học “phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, lấy học sinh làm
trung tâm”.
- Quan tâm đến việc rèn đọc cho học sinh trong tất cả các tiết học.
- Giáo viên cần xây dựng nề nếp học tập cho học sinh ngay từ đầu năm học.
- Giáo viên cần chú ý đến công tác chuẩn bị tốt cho các tiết học.
+ Đối với các em học sinh
- Yêu cầu học sinh đọc kỹ trước bài ở nhà, có đọc trước bài ở nhà học sinh mới
biết được từ nào khó đọc, hay đọc sai để đến lớp nghe giáo viên hướng dẫn sửa
chữa.
- Học sinh thường xuyên rèn đọc đúng ở bất kỳ một văn bản nào nói chung, hay
trong các bài tập đọc nói riêng.
- Cần có sự ham thích đọc, có ý thức tự đọc. Sưu tầm sách, báo, truyện để đọc.


14

+ Đối với nhà trường

Cần đảm bảo các điều kiện cơ sở vật chất như lớp học đảm bảo ánh sáng, bàn
ghế, bảng đảm bảo đúng quy cách.
8. Tài liệu gửi kèm: Không
III. Cam kết không sao chép hoặc vi phạm bản quyền
Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong báo cáo sáng kiến là trung thực, đúng
sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Yên Bái, ngày 25 tháng 1 năm 2022
Người viết báo cáo

Đỗ Thị Thanh Hương

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG VỀ VIỆC TRIỂN KHAI ÁP DỤNG SÁNG
KIẾN TẠI ĐƠN VỊ
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………


15

ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO
TẠO YÊN BÁI
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………

16