Các vi phạm pháp luật về thuế
Văn bản áp dụng
- Luật quản lý thuế số 78/2006
- Luật quản lý thuế sửa đổi bổ sung số 21/2012
- Nghị Định 129/2013
- Thông tư 166/2013
- Luật xử phạt hành chính số 15
I. Thực trạng vi phạm pháp luật về thuế tại Việt Nam
Trung bình mỗi năm cơ quan thuế thanh tra, điều tra khoảng 20% DN thì có tới
92% DN được kiểm tra có dấu hiệu vi phạm về chính sách pháp luật
Trong 5 năm (2007-2013), đã xử lý hình sự 218 vụ; xử lý hành chính 10.155 vụ
vi phạm trong lĩnh vực thuế. Và thu hồi nộp ngân sách 782,6 tỷ đồng tiền trốn thuế,
tiền phạt vi phạm hành chính về thuế.
II. Các vi phạm pháp luật về thuế
Căn cứ Điều 103 luật quản lý thuế số 78/2006/QH11
- Vi phạm các thủ tục thuế.
- Chậm nộp tiền thuế.
- Khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn.
- Trốn thuế, gian lận thuế
III. Nguyên tắc, thủ tục xử phạt vi phạm pháp luật về thuế
Theo điều 104 Luật quản lý thuế số 78/2006/QH11
- Mọi hành vi vi phạm pháp luật về thuế được phát hiện phải được xử lý kịp
thời, công minh, triệt để. Mọi hậu quả do vi phạm pháp luật về thuế gây ra phải được
khắc phục theo đúng quy định của pháp luật.
- Tổ chức, cá nhân chỉ bị xử phạt hành chính thuế khi có hành vi vi phạm pháp luật về thuế.
- Việc xử lý vi phạm pháp luật về thuế phải do người có thẩm quyền thực hiện.
- Một hành vi vi phạm pháp luật về thuế chỉ bị xử phạt một lần.
- Nhiều người cùng thực hiện một hành vi vi phạm pháp luật về thuế thì mỗi
người vi phạm đều bị xử phạt.
- Một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm pháp luật về thuế thì bị xử phạt về
từng hành vi vi phạm.
- Việc xử lý vi phạm pháp luật về thuế phải căn cứ vào tính chất, mức độ vi
phạm và những tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng để quyết định mức xử phạt thích hợp.
- Trình tự, thủ tục xử phạt vi phạm pháp luật về thuế thực hiện theo quy định
của Chính phủ.
- Trường hợp vi phạm pháp luật về thuế đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự
thực hiện theo pháp luật hình sự và pháp luật tố tụng hình sự.
IV. Các biện pháp xử phạt vi phạm pháp luật về thuế
1. Xử phạt hình sự
* Phạt tiền từ 1 đến 5 lần số tiền trốn thuế hoặc cải tạo không giam giữ đến 2 năm khi:
- Số tiền trốn thuế từ 100 đến dưới 300 triệu đồng hoặc;
- Dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt hành chính về hành vi trốn thuế hoặc;
- Đã bị kết án về tội này hoặc;
- Đã bị kết án về một trong các tội quy định tại các Điều: 153 đến 160, 164, 193
đến 196, 230, 232, 233, 236 và 238 Bộ luật hình sự, nhưng chưa được xóa án tích mà
còn vi phạm.
* Phạt tiền từ 1 đến 5 lần số tiền trốn thuế hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm khi:
- Số tiền trốn thuế từ 300 đến dưới 600 triệu đồng hoặc; Tái phạm về tội này.
* Phạt tù từ 2 đến 7 năm khi:
- Số tiền trốn thuế từ 600 triệu đồng trở lên hoặc;
- Số tiền trốn thuế từ 300 đến dưới 600 triệu đồng và người phạm tội đồng thời
thực hiện một trong các hành vi: đưa hối lộ; chống hoặc gây thương tích cho người thi
hành công vụ; hủy hoại tài sản của cơ quan quản lý thuế, công chức quản lý thuế và
các cơ quan nhà nước khác có trách nhiệm trong việc thực hiện quản lý thuế, và các
hành vi này chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm độc lập.Trường hợp các hành vi này đủ
yếu tố cấu thành tội phạm khác thì ngoài tội trốn thuế, người đại diện theo pháp luật
của doanh nghiệp còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội phạm tương ứng.
- Ngoài các hình phạt trên, doanh nghiệp còn có thể bị phạt tiền từ 1 đến 3 lần
số tiền trốn thuế.
2. Xử phạt hành chính
2.1. Đối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế
- Theo khoản 2, điều 1, NĐ 129/2013 và theo khoản 2 điều 1 TT 166/2013
- Người nộp thuế có hành vi vi phạm hành chính về thuế.
- Tổ chức tín dụng theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng (sau đây gọi là tổ
chức tín dụng) có hành vi vi phạm hành chính về thuế.
- Tổ chức, cá nhân khác có liên quan.
2.2. Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính về thuế
Theo điều 2 TT166/2013
- Mọi hành vi vi phạm hành chính về thuế được phát hiện, ngăn chặn kịp thời và
phải bị xử lý nghiêm minh. Mọi hậu quả do vi phạm hành chính về thuế gây ra phải được
khắc phục theo đúng quy định của pháp luật.
- Việc xử phạt vi phạm hành chính về thuế được tiến hành nhanh chóng, kịp thời,
công khai, minh bạch, khách quan, đúng thẩm quyền, đảm bảo công bằng, đúng quy định
của pháp luật.
- Việc xử phạt vi phạm hành chính về thuế phải căn cứ vào tính chất, mức độ, hậu
quả vi phạm, đối tượng vi phạm và tình tiết giảm nhẹ, tình tiết tăng nặng.
- Cá nhân, tổ chức chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế khi có hành vi vi
phạm hành chính về thuế do pháp luật quy định.
- Một hành vi vi phạm hành chính về thuế chỉ bị xử phạt một lần, cụ thể:
2.3. Các hình thức xử phạt vi phạm hành chính thuế
* Các hình thức xử phạt hành chính
Theo điểm a, b, c, d, đ – khoản 1 – Điều 21 – Luật số 15/2012/QH13:
- Phạt cảnh cáo
- Phạt tiền
- Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình
chỉ hoạt động có thời hạn;
- Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm
hành chính (sau đây gọi chung là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính);
- Trục xuất.
* Các hình thức xử phạt hành chính đối với vi phạm về thuế
Quy định tại điều 3 NĐ 129/2013 và điều 6 TT 166/2013
“Điều 6 TT 166/2013
1. Phạt cảnh cáo
Phạt cảnh cáo áp dụng đối với hành vi vi phạm thủ tục thuế không nghiêm
trọng, có tình tiết giảm nhẹ và theo quy định áp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo. Hình
thức xử phạt cảnh cáo được quyết định bằng văn bản.
2. Phạt tiền
a) Đối với hành vi vi phạm về thủ tục thuế: Phạt theo số tiền tuyệt đối tối đa
không quá 200 triệu đồng đối với người nộp thuế là tổ chức có hành vi vi phạm về thủ
tục thuế. Mức phạt tiền tối đa không quá 100 triệu đồng đối với người nộp thuế là cá
nhân có hành vi vi phạm về thủ tục thuế theo quy định của Luật xử lý vi phạm hành
chính.
Mức phạt tiền quy định tại các Điều 7, 8, 9, 10 và Điều 11 Thông tư này là mức
phạt tiền áp dụng đối với tổ chức. Mức phạt tiền đối với cá nhân bằng ½ mức phạt tiền
đối với tổ chức. Đối với người nộp thuế là hộ gia đình thì áp dụng mức phạt tiền như
đối với cá nhân.
Khi phạt tiền, mức tiền phạt cụ thể đối với một hành vi vi phạm về thủ tục thuế
là mức trung bình của khung phạt tiền được quy định đối với hành vi đó. Mức trung
bình của khung phạt tiền được xác định bằng cách chia đôi tổng số của mức tiền phạt
tối thiểu cộng với mức tiền phạt tối đa của khung phạt tiền.
Khi xác định mức phạt tiền đối với người nộp thuế vi phạm vừa có tình tiết tăng
nặng, vừa có tình tiết giảm nhẹ thì xem xét giảm trừ tình tiết tăng nặng theo nguyên tắc
một tình tiết giảm nhẹ được giảm trừ một tình tiết tăng nặng. Sau khi giảm trừ theo
nguyên tắc trên, nếu còn tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt có thể giảm xuống, nhưng
không được giảm quá mức tối thiểu của khung phạt tiền, nếu còn tình tiết tăng nặng thì
mức tiền phạt có thể tăng lên nhưng không được vượt quá mức tối đa của khung phạt
tiền. Đối với hành vi vi phạm về thủ tục thuế thì mỗi tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ
được tính tăng hoặc giảm 20% mức phạt trung bình của khung phạt tiền.
b) Đối với hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền
thuế được hoàn: Phạt 20% số tiền thuế thiếu, số tiền thuế được hoàn. Mức phạt tiền
được áp dụng cho người nộp thuế là tổ chức, hộ gia đình và cá nhân theo quy định tại
Điều 107 Luật quản lý thuế.
c) Đối với hành vi trốn thuế, gian lận thuế: Phạt từ 1 đến 3 lần số tiền thuế trốn
đối với hành vi trốn thuế, gian lận thuế. Mức phạt tiền quy định tại Điều 13 Thông tư
này là mức phạt tiền áp dụng đối với người nộp thuế là tổ chức, mức phạt tiền đối với
người nộp thuế là hộ gia đình, cá nhân bằng ½ mức phạt tiền đối với tổ chức.
d) Phạt tiền tương ứng với số tiền không trích vào tài khoản của ngân sách nhà
nước đối với hành vi vi phạm quy định tại Điều 14 Thông tư này.”
* Các tình tiết nặng, nhẹ
Quy định tại điều 9, điểu 10 luật số Luật số: 15/2012/QH13 Xử lý vi phạm
hành chính
“Điều 9. Tình tiết giảm nhẹ
Những tình tiết sau đây là tình tiết giảm nhẹ:
1. Người vi phạm hành chính đã có hành vi ngăn chặn, làm giảm bớt hậu quả
của vi phạm hoặc tự nguyện khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại;
2. Người vi phạm hành chính đã tự nguyện khai báo, thành thật hối lỗi; tích cực
giúp đỡ cơ quan chức năng phát hiện vi phạm hành chính, xử lý vi phạm hành chính;
3. Vi phạm hành chính trong tình trạng bị kích động về tinh thần do hành vi trái
pháp luật của người khác gây ra; vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng; vượt quá yêu
cầu của tình thế cấp thiết;
4. Vi phạm hành chính do bị ép buộc hoặc bị lệ thuộc về vật chất hoặc tinh
thần;
5. Người vi phạm hành chính là phụ nữ mang thai, người già yếu, người có
bệnh hoặc khuyết tật làm hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành
vi của mình;
6. Vi phạm hành chính vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không do mình gây ra;
7. Vi phạm hành chính do trình độ lạc hậu;
8. Những tình tiết giảm nhẹ khác do Chính phủ quy định.
Điều 10. Tình tiết tăng nặng
1. Những tình tiết sau đây là tình tiết tăng nặng:
a) Vi phạm hành chính có tổ chức;
b) Vi phạm hành chính nhiều lần; tái phạm;
c) Xúi giục, lôi kéo, sử dụng người chưa thành niên vi phạm; ép buộc người bị
lệ thuộc vào mình về vật chất, tinh thần thực hiện hành vi vi phạm hành chính;
d) Sử dụng người biết rõ là đang bị tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng
nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi để vi phạm hành chính;
đ) Lăng mạ, phỉ báng người đang thi hành công vụ; vi phạm hành chính có tính
chất côn đồ;
e) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vi phạm hành chính;
g) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, thiên tai, thảm họa, dịch bệnh hoặc những
khó khăn đặc biệt khác của xã hội để vi phạm hành chính;
h) Vi phạm trong thời gian đang chấp hành hình phạt của bản án hình sự hoặc
đang chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý vi phạm hành chính;
i) Tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm hành chính mặc dù người có thẩm quyền
đã yêu cầu chấm dứt hành vi đó;
k) Sau khi vi phạm đã có hành vi trốn tránh, che giấu vi phạm hành chính;
l) Vi phạm hành chính có quy mô lớn, số lượng hoặc trị giá hàng hóa lớn;
m) Vi phạm hành chính đối với nhiều người, trẻ em, người già, người khuyết
tật, phụ nữ mang thai.
2. Tình tiết quy định tại khoản 1 Điều này đã được quy định là hành vi vi phạm
hành chính thì không được coi là tình tiết tăng nặng”
2.3.1. Xử phạt đối với hành vi vi phạm thủ tục thuế
Căn cứ khoản 1 điều 105 luật quản lý thuế số 78/2006/QH11 quy định.
1. Các hành vi vi phạm thủ tục thuế bao gồm:
a) Nộp hồ sơ đăng ký thuế sau ngày hết hạn nộp hồ sơ đăng ký thuế;
b) Nộp hồ sơ khai thuế trong khoảng thời gian chín mươi ngày, kể từ ngày hết
thời hạn nộp hồ sơ khai thuế theo quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 5 Điều 32 của Luật
này hoặc ngày hết thời hạn gia hạn nộp hồ sơ khai thuế theo quy định tại Điều 33 của
Luật này;
c) Nộp hồ sơ khai thuế trong khoảng thời gian từ ngày hết hạn phải nộp tờ khai
hải quan đến trước ngày xử lý hàng hoá không có người nhận theo quy định của Luật
hải quan đối với trường hợp theo quy định tại điểm a khoản 4 Điều 32 của Luật này;
d) Khai không đầy đủ các nội dung trong hồ sơ thuế, trừ trường hợp người nộp
thuế khai bổ sung trong thời hạn quy định;
đ) Vi phạm các quy định về cung cấp thông tin liên quan đến xác định nghĩa vụ thuế;
e) Vi phạm các quy định về chấp hành quyết định kiểm tra thuế, thanh tra thuế,
cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế.
Xử phạt
Quy định tại điều 5, 6, 7 NĐ 129/2013/NĐ-CP
Quy định tại điều 7, 8, 9 TT 166/2013
* Xử phạt đối với hành vi chậm nộp hồ sơ đăng ký thuế, chậm thông báo
thay đổi thông tin trong hồ sơ đăng ký thuế so với thời hạn quy định (điều 5
NĐ129/2013/NĐ-CP, điều 7 TT 166/2013/NĐ-CP)
- Phạt cảnh cáo đối với hành vi nộp hồ sơ đăng ký thuế hoặc thông báo thay đổi
thông tin trong hồ sơ đăng ký thuế cho cơ quan thuế quá thời hạn quy định từ 01 ngày
đến 10 ngày mà có tình tiết giảm nhẹ.
- Phạt tiền 700.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không thấp hơn 400.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa
không quá 1.000.000 đồng đối với hành vi nộp hồ sơ đăng ký thuế hoặc thông báo
thay đổi thông tin trong hồ sơ đăng ký thuế cho cơ quan thuế quá thời hạn quy định từ
01 ngày đến 30 ngày (trừ trường hợp nộp hồ sơ đăng ký thuế hoặc thông báo thay đổi
thông tin trong hồ sơ đăng ký thuế cho cơ quan thuế quá thời hạn quy định từ 01 ngày
đến 10 ngày mà có tình tiết giảm nhẹ).
- Phạt tiền 1.400.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không thấp hơn 800.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa
không quá 2.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
+ Nộp hồ sơ đăng ký thuế hoặc thông báo thay đổi thông tin trong hồ sơ đăng
ký thuế quá thời hạn quy định trên 30 ngày.
+ Không thông báo thay đổi thông tin trong hồ sơ đăng ký thuế.
+ Không nộp hồ sơ đăng ký thuế nhưng không phát sinh số thuế phải nộp
* Xử phạt đối với hành vi khai không đầy đủ các nội dung trong hồ sơ thuế
(điều 6 NĐ129/2013/NĐ-CP, điều 8 TT 166/2013/NĐ-CP )
- Phạt tiền 700.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không thấp hơn 400.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa
không quá 1.000.000 đồng đối với hành vi lập hồ sơ khai thuế ghi thiếu, ghi sai các chỉ
tiêu làm căn cứ xác định nghĩa vụ thuế trên bảng kê hoá đơn, hàng hoá, dịch vụ mua
vào, bán ra hoặc trên các tài liệu khác liên quan đến nghĩa vụ thuế.
- Phạt tiền 1.050.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không thấp hơn 600.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa
không quá 1.500.000 đồng đối với hành vi lập hồ sơ khai thuế ghi thiếu, ghi sai các chỉ
tiêu làm căn cứ xác định nghĩa vụ thuế trên hoá đơn, chứng từ khác liên quan đến
nghĩa vụ thuế.
- Phạt tiền 1.400.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không thấp hơn 800.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa không
quá 2.000.000 đồng đối với hành vi lập hồ sơ khai thuế ghi thiếu, ghi sai các chỉ tiêu làm
căn cứ xác định nghĩa vụ thuế trên tờ khai thuế, tờ khai quyết toán thuế.
- Phạt tiền 2.100.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không thấp hơn 1.200.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa
không quá 3.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
+ Có hành vi vi phạm quy định tại Khoản 4 Điều 12, Khoản 7 Điều 13 Thông
tư 166/2013
+ Có hành vi khai sai dẫn đến thiếu số thuế phải nộp theo hồ sơ khai thuế tạm
tính theo quý nhưng chưa đến thời hạn nộp hồ sơ khai quyết toán thuế năm.
* Xử phạt đối với hành vi chậm nộp hồ sơ khai thuế so với thời hạn quy
định (điều 7 NĐ129/2013/NĐ-CP, điều 10 TT 166/2013/NĐ-CP )
- Phạt cảnh cáo đối với hành vi nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn quy định từ 01
ngày đến 05 ngày mà có tình tiết giảm nhẹ.
- Phạt tiền 700.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không thấp hơn 400.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa
không quá 1.000.000 đồng đối với hành vi nộp hồ sơ khai thuế cho cơ quan thuế quá
thời hạn quy định từ 01 ngày đến 10 ngày (trừ trường hợp nộp hồ sơ khai thuế quá thời
hạn quy định từ 01 ngày đến 05 ngày mà có tình tiết giảm nhẹ)
- Phạt tiền 1.400.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không dưới 800.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa không
quá 2.000.000 đồng đối với hành vi nộp hồ sơ khai thuế cho cơ quan thuế quá thời hạn
quy định từ trên 10 ngày đến 20 ngày.
- Phạt tiền 2.100.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không thấp hơn 1.200.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa
không quá 3.000.000 đồng đối với hành vi nộp hồ sơ khai thuế cho cơ quan thuế quá
thời hạn quy định từ trên 20 ngày đến 30 ngày.
- Phạt tiền 2.800.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không thấp hơn 1.600.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa
không quá 4.000.000 đồng đối với hành vi nộp hồ sơ khai thuế cho cơ quan thuế quá
thời hạn quy định từ trên 30 ngày đến 40 ngày.
- Phạt tiền 3.500.000 đồng, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt tối thiểu
không thấp hơn 2.000.000 đồng hoặc có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt tối đa
không quá 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
+ Nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn quy định từ trên 40 ngày đến 90 ngày.
+ Nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn quy định trên 90 ngày nhưng không phát
sinh số thuế phải nộp hoặc trường hợp quy định tại Khoản 9 Điều 13 Thông tư này.
+ Không nộp hồ sơ khai thuế nhưng không phát sinh số thuế phải nộp (trừ
trường hợp pháp luật có quy định không phải nộp hồ sơ khai thuế).
+ Nộp hồ sơ khai thuế tạm tính theo quý quá thời hạn quy định trên 90 ngày, kể
từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế nhưng chưa đến thời hạn nộp hồ sơ khai
quyết toán thuế năm.
- Thời hạn nộp hồ sơ quy định tại Điều này bao gồm cả thời gian được gia hạn
nộp hồ sơ khai thuế theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
- Không áp dụng các mức xử phạt quy định Điều này đối với trường hợp người
nộp thuế trong thời gian được gia hạn thời hạn nộp hồ sơ khai thuế, gia hạn thời hạn
nộp thuế.
_ Người nộp thuế chậm nộp hồ sơ khai thuế bị xử phạt theo quy định tại các
Khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6 Điều 9-TT166/2013, nếu dẫn đến chậm nộp tiền thuế thì phải
nộp tiền chậm nộp tiền thuế theo quy định tại Điều 106 Luật quản lý thuế và các văn
bản quy định chi tiết thi hành Luật này.
Trường hợp chậm nộp hồ sơ khai thuế quá thời hạn quy định và cơ quan thuế đã
ra quyết định ấn định số thuế phải nộp. Sau đó trong thời hạn 90 ngày, kể từ ngày hết
hạn nộp hồ sơ khai thuế, người nộp thuế nộp hồ sơ khai thuế hợp lệ và xác định đúng
số tiền thuế phải nộp của kỳ nộp thuế thì cơ quan thuế xử phạt hành vi chậm nộp hồ sơ
khai thuế theo Khoản 1, 2, 3, 4, 5 và Khoản 6 Điều 9- TT166/2013 và tính tiền chậm
nộp tiền thuế theo quy định. Cơ quan thuế phải ra quyết định bãi bỏ quyết định ấn định
thuế.
2.3.2 Xử phạt đối với hành vi vi phạm chậm nộp tiền thuế
Theo khoản 32, điều 1 luật quản lý thuế số 21/2012/QH13 sửa đổi bổ sung điều
106 luật quản lý thuế số 78/2006/QH11 quy định việc xử phạt vi phạm về nộp chậm
tiền thuế
- Người nộp thuế chậm nộp tiền thuế so với thời hạn quy định, thời hạn gia hạn
nộp thuế, thời hạn ghi trong thông báo của cơ quan quản lý thuế, thời hạn trong quyết
định xử lý của cơ quan quản lý thuế thì phải nộp đủ tiền thuế và tiền chậm nộp theo
mức luỹ tiến 0,05%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp đối với số ngày chậm nộp
không quá chín mươi ngày; 0,07%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp đối với số
ngày chậm nộp vượt quá thời hạn chín mươi ngày.
- Người nộp thuế khai sai dẫn đến làm thiếu số tiền phải nộp nếu tự giác khắc
phục hậu quả bằng cách nộp đủ số tiền thuế phải nộp trước khi cơ quan có thẩm quyền
phát hiện thì phải nộp tiền chậm nộp, nhưng không bị xử phạt vi phạm thủ tục hành
chính thuế, thiếu thuế, trốn thuế.
- Đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu, nếu người nộp thuế khai bổ sung
trong thời hạn sáu mươi ngày, kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan theo quy định tại
điểm b khoản 2 điều 34 của Luật này và chủ động nộp số tiền thuế còn thiếu vào ngân
sách nhà nước thì phải nộp tiền chậm nộp tính trên số tiền thuế thiếu theo quy định tại
Điều này, nhưng không bị xử phạt vi phạm thủ tục hành chính thuế, thiếu thuế, trốn
thuế.
- Người nộp thuế tự xác định số tiền chậm nộp căn cứ vào số tiền thuế chậm
nộp, số ngày chậm nộp và mức tiền chậm nộp theo quy định tại khoản 1 Điều này.
- Trường hợp người nộp thuế không tự xác định hoặc xác định không đúng số
tiền chậm nộp thì cơ quan quản lý thuế xác định số tiền chậm nộp và thông báo cho
người nộp thuế biết.
- Trường hợp sau ba mươi ngày, kể từ ngày hết thời hạn nộp thuế, người nộp
thuế chưa nộp tiền thuế và tiền chậm nộp thì cơ quan quản lý thuế thông báo cho
người nộp thuế biết số tiền thuế nợ và tiền chậm nộp.
- Cơ quan, tổ chức được cơ quan quản lý thuế ủy nhiệm thu thuế chậm chuyển
tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt của người nộp thuế vào ngân sách nhà nước thì phải
nộp tiền chậm nộp đối với số tiền chậm chuyển theo mức mức luỹ tiến 0,05%/ngày
tính trên số tiền thuế chậm nộp đối với số ngày chậm nộp không quá chín mươi ngày;
0,07%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp đối với số ngày chậm nộp vượt quá thời
hạn chín mươi ngày.
2.3.3 Xử phạt đối với hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp
hoặc tăng số tiền thuế được hoàn
- Theo khoản 33, điều 1 luật quản lý thuế số 21/2012/QH13 sủa đổi bổ sung
điều 107 luật quản lý thuế số 78/2006/QH11 quy định việc xử phạt vi phạm về nộp
chậm tiền thuế
“Điều 107. Xử phạt đối với hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp
hoặc tăng số tiền thuế được hoàn
1. Người nộp thuế đã phản ánh đầy đủ, trung thực các nghiệp vụ kinh tế làm
phát sinh nghĩa vụ thuế trên sổ kế toán, hoá đơn, chứng từ nhưng khai sai dẫn đến
thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn thì phải nộp đủ số tiền
thuế khai thiếu, nộp lại số tiền thuế được hoàn cao hơn và bị xử phạt 20% số tiền thuế
khai thiếu, số tiền thuế được hoàn cao hơn và tiền chậm nộp tính trên số tiền thuế thiếu
hoặc số tiền thuế được hoàn cao hơn.
2. Đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu người nộp thuế khai sai dẫn đến thiếu
số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn nhưng không thuộc
các trường hợp quy định tại khoản 6 và khoản 7 Điều 108 của Luật này thì ngoài việc
nộp đủ số tiền thuế, tiền chậm nộp theo quy định, người nộp thuế còn bị xử phạt như
sau:
a) Phạt 10% số tiền thuế khai thiếu, số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn cao hơn
đối với trường hợp người nộp thuế tự phát hiện và khai bổ sung quá thời hạn sáu mươi
ngày, kể từ ngày đăng ký tờ khai nhưng trước khi cơ quan hải quan kiểm tra, thanh tra
thuế tại trụ sở người nộp thuế theo quy định tại khoản 2 Điều 34 của Luật này;
b) Phạt 20% số tiền thuế khai thiếu, số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn cao hơn
đối với trường hợp không thuộc quy định tại điểm a khoản này.”
Xử phạt
Quy định tại điều 10 NĐ 129/2013/NĐ-CP
Quy định tại điều 12 TT 166/2013
“Điều 12- TT166/2013
1. Các trường hợp khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền
thuế được hoàn, bao gồm:
a) Hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế
được hoàn, tăng số thuế được miễn, giảm nhưng người nộp thuế phát hiện và đã ghi
chép kịp thời, đầy đủ các nghiệp vụ kinh tế làm phát sinh nghĩa vụ thuế trên sổ kế
toán, hoá đơn, chứng từ khi lập báo cáo tài chính, quyết toán thuế.
b) Hành vi khai sai của người nộp thuế làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc
tăng số tiền thuế được hoàn, số thuế được miễn, giảm, người nộp thuế chưa điều chỉnh,
ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán, hoá đơn, chứng từ kê khai thuế, nhưng khi bị cơ quan
có thẩm quyền phát hiện, người vi phạm đã tự giác nộp đủ số tiền thuế khai thiếu vào
ngân sách nhà nước trước thời điểm cơ quan có thẩm quyền lập biên bản kiểm tra thuế,
kết luận thanh tra thuế.
c) Hành vi khai sai của người nộp thuế làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc
tăng số tiền thuế được hoàn, số thuế được miễn, giảm đã bị cơ quan có thẩm quyền lập
biên bản kiểm tra thuế, kết luận thanh tra thuế xác định là có hành vi khai man, trốn
thuế, nhưng nếu người nộp thuế vi phạm lần đầu, có tình tiết giảm nhẹ và đã tự giác
nộp đủ số tiền thuế vào ngân sách nhà nước trước thời điểm cơ quan có thẩm quyền ra
quyết định xử phạt thì cơ quan thuế lập biên bản ghi nhận để xử phạt theo mức phạt
tiền đối với hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế
được hoàn, số tiền thuế được miễn, giảm.
d) Sử dụng hoá đơn, chứng từ bất hợp pháp để hạch toán giá trị hàng hoá, dịch vụ
mua vào làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được hoàn, số tiền
thuế được miễn, giảm, nhưng khi cơ quan thuế kiểm tra phát hiện, người mua có hồ sơ, tài
liệu, chứng từ, hoá đơn chứng minh được lỗi vi phạm hoá đơn bất hợp pháp thuộc về bên
bán hàng và người mua đã hạch toán kế toán đầy đủ theo quy định.
2. Mức xử phạt đối với các hành vi vi phạm quy định tại Khoản 1 Điều này là
20% tính trên số tiền thuế khai thiếu hoặc số tiền thuế được hoàn, số thuế được miễn,
giảm cao hơn so với mức quy định của pháp luật về thuế.
3. Trường hợp vi phạm theo quy định tại Khoản 1 Điều này ngoài việc bị xử
phạt theo quy định tại Khoản 2 Điều này còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả
là nộp đủ số tiền thuế nợ, số tiền thuế thiếu, tiền chậm nộp tiền thuế vào ngân sách nhà
nước.
Cơ quan thuế xác định số tiền thuế thiếu, số ngày chậm nộp tiền thuế, tiền chậm
nộp tiền thuế; số tiền phạt và ra quyết định xử phạt đối với người nộp thuế.
Cơ quan thuế căn cứ ngày nộp tiền vào ngân sách nhà nước ghi trên chứng từ
nộp tiền vào ngân sách nhà nước hoặc chứng từ chuyển khoản có xác nhận của kho
bạc nhà nước hoặc tổ chức tín dụng để xác định việc người nộp thuế đã nộp tiền thuế
vào ngân sách nhà nước và số ngày chậm nộp tiền thuế để làm căn cứ xác định số tiền
chậm nộp tiền thuế.
4. Trường hợp, người nộp thuế có hành vi khai sai quy định tại Khoản 1 Điều
này nhưng không dẫn đến thiếu số thuế phải nộp hoặc chưa được hoàn thuế, miễn
thuế, giảm thuế thì không bị xử phạt theo quy định tại Điều này mà bị xử phạt theo
quy định tại Khoản 4 Điều 8 Thông tư này. “
2.3.4. Xử phạt đối với hành vi trốn thuế, gian lận thuế
Các hành vi vi phạm theo Điều 108 Luật quản lý thuế số 78/2006/QH11 và căn
cứ khoản 34, điều 1 luật quản lý thuế số 21/2012/QH13 sửa đổi bổ sung
“1.Không nộp hồ sơ đăng ký thuế; không nộp hồ sơ khai thuế; nộp hồ sơ khai
thuế sau chín mươi ngày, kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế theo quy định tại
các khoản 1, 2, 3 và 5 Điều 32 của Luật này hoặc ngày hết thời hạn gia hạn nộp hồ sơ
khai thuế theo quy định tại Điều 33 của Luật này;
2. Không ghi chép trong sổ kế toán các khoản thu liên quan đến việc xác định
số tiền thuế phải nộp;
3. Không xuất hoá đơn khi bán hàng hoá, dịch vụ hoặc ghi giá trị trên hoá đơn
bán hàng thấp hơn giá trị thanh toán thực tế của hàng hoá, dịch vụ đã bán;
4. Sử dụng hoá đơn, chứng từ bất hợp pháp để hạch toán hàng hoá, nguyên liệu
đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc
làm tăng số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm hoặc tăng số tiền thuế được
khấu trừ, số tiền thuế được hoàn;
5. Sử dụng chứng từ, tài liệu không hợp pháp khác để xác định sai số tiền thuế
phải nộp, số tiền thuế được hoàn;
6. Khai sai với thực tế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu mà không khai bổ sung
hồ sơ khai thuế sau khi hàng hóa đã được thông quan
7. Cố ý không kê khai hoặc khai sai về thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập
khẩu;
8. Cấu kết với người gửi hàng để nhập khẩu hàng hoá nhằm mục đích trốn thuế;
9. Sử dụng hàng hoá thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế
không đúng mục đích quy định mà không khai báo việc chuyển đổi mục đích sử dụng
với cơ quan quản lý thuế.”
Xử phạt
Quy định tại điều 11 NĐ 129/2013/NĐ-CP
Quy định tại điều 13 TT 166/2013
“Điều 13. Xử phạt đối với hành vi trốn thuế, gian lận thuế - TT166/2013
Người nộp thuế có hành vi trốn thuế, gian lận thuế theo quy định của pháp luật
bị xử phạt theo số lần tính trên số tiền thuế trốn, số tiền thuế gian lận như sau:
1. Phạt tiền 1 lần tính trên số thuế trốn, số thuế gian lận đối với người nộp thuế vi
phạm lần đầu (trừ các trường hợp bị xử phạt đối với hành vi khai sai dẫn đến thiếu thuế
tại Khoản 1 Điều 12 Thông tư này) hoặc vi phạm lần thứ hai mà có từ hai tình tiết giảm
nhẹ trở lên khi có một trong các hành vi vi phạm sau đây:
a) Không nộp hồ sơ đăng ký thuế; không nộp hồ sơ khai thuế hoặc nộp hồ sơ
khai thuế sau 90 ngày, kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế theo quy định tại
các Khoản 1, 2, 3 và 5 Điều 32 Luật quản lý thuế hoặc kể từ ngày hết thời hạn gia hạn
nộp hồ sơ khai thuế theo quy định tại Điều 33 của Luật quản lý thuế, trừ trường hợp
quy định tại Khoản 6 Điều 9 Thông tư này và Khoản 9 Điều này.
b) Sử dụng hoá đơn, chứng từ không hợp pháp; sử dụng bất hợp pháp hoá đơn,
chứng từ; hoá đơn không có giá trị sử dụng để kê khai thuế làm giảm số thuế phải nộp
hoặc tăng số tiền thuế được hoàn, số tiền thuế được miễn, giảm.
c) Lập thủ tục, hồ sơ huỷ vật tư, hàng hoá hoặc giảm số lượng, giá trị vật tư,
hàng hoá không đúng thực tế làm giảm số thuế phải nộp hoặc làm tăng số thuế được
hoàn, được miễn, giảm.
d) Lập hoá đơn sai về số lượng, giá trị hàng hoá, dịch vụ bán ra làm căn cứ kê
khai nộp thuế thấp hơn thực tế.
đ) Không ghi chép trong sổ kế toán các khoản thu liên quan đến việc xác định
số tiền thuế phải nộp; không kê khai, kê khai sai, không trung thực làm giảm số thuế
phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn, được miễn, giảm.
e) Không xuất hoá đơn khi bán hàng hoá, dịch vụ hoặc ghi giá trị trên hoá đơn
bán hàng thấp hơn giá trị thanh toán thực tế của hàng hoá, dịch vụ đã bán và bị phát
hiện sau thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế.
g) Sử dụng hàng hoá được miễn thuế, xét miễn thuế (bao gồm cả không chịu
thuế) không đúng với mục đích quy định mà không khai báo việc chuyển đổi mục đích
sử dụng, khai thuế với cơ quan thuế.
h) Sửa chữa, tẩy xoá chứng từ kế toán, sổ kế toán làm giảm số thuế phải nộp
hoặc làm tăng số thuế được hoàn, số tiền thuế được miễn, giảm.
i) Huỷ bỏ chứng từ kế toán, sổ kế toán làm giảm số thuế phải nộp hoặc làm tăng
số thuế được hoàn, số tiền thuế được miễn, giảm.
k) Sử dụng hoá đơn, chứng từ, tài liệu không hợp pháp trong các trường hợp
khác để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được hoàn; khai sai căn cứ tính
thuế phát sinh số thuế trốn, số thuế gian lận.
l) Người nộp thuế đang trong thời gian xin tạm ngừng kinh doanh nhưng thực tế
vẫn kinh doanh.
m) Hàng hoá vận chuyển trên đường không có hoá đơn, chứng từ hợp pháp.
2. Phạt tiền 1,5 lần tính trên số thuế trốn đối với người nộp thuế khi có một
trong các hành vi trốn thuế, gian lận thuế quy định tại Khoản 1 Điều này trong các
trường hợp: vi phạm lần đầu, có tình tiết tăng nặng hoặc vi phạm lần thứ hai, có một
tình tiết giảm nhẹ.
3. Phạt tiền 2 lần tính trên số thuế trốn đối với người nộp thuế khi có một trong
các hành vi trốn thuế, gian lận thuế quy định tại Khoản 1 Điều này trong các trường
hợp: vi phạm lần thứ hai mà không có tình tiết giảm nhẹ hoặc vi phạm lần thứ ba và có
một tình tiết giảm nhẹ.
4. Phạt tiền 2,5 lần tính trên số thuế trốn đối với người nộp thuế khi có một
trong các hành vi trốn thuế, gian lận thuế quy định tại Khoản 1 Điều này trong các
trường hợp: vi phạm lần thứ hai mà có một tình tiết tăng nặng hoặc vi phạm lần thứ ba
mà không có tình tiết giảm nhẹ.
5. Phạt tiền 3 lần tính trên số tiền thuế trốn đối với người nộp thuế khi có một
trong các hành vi trốn thuế, gian lận thuế quy định tại Khoản 1 Điều này trong các
trường hợp: vi phạm lần thứ hai mà có từ hai tình tiết tăng nặng trở lên hoặc vi phạm lần
thứ ba có tình tiết tăng nặng hoặc vi phạm từ lần thứ tư trở đi.
6. Các hành vi trốn thuế, gian lận thuế bị xử phạt quy định tại các Khoản 1, 2,
3, 4, 5 Điều này còn bị buộc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là nộp đủ số tiền
thuế trốn, gian lận vào ngân sách nhà nước.
Số tiền thuế trốn, gian lận theo quy định tại Điều này là số tiền thuế phải nộp
vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật mà người nộp thuế bị cơ quan có
thẩm quyền phát hiện và xác định trong biên bản, kết luận kiểm tra, thanh tra.
7. Các hành vi vi phạm quy định tại các điểm b, c, d, đ, e, g, h, i, k, Khoản 1
Điều này bị phát hiện trong thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế hoặc bị phát
hiện sau thời hạn nộp hồ sơ khai thuế, nhưng không làm giảm số thuế phải nộp hoặc
chưa được hoàn, không làm tăng số thuế miễn, giảm và không thuộc trường hợp bị xử
phạt đối với hành vi trốn thuế thì bị xử phạt về hành vi vi phạm về thủ tục thuế theo
quy định tại Khoản 4 Điều 8 hoặc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế toán.
8. Trường hợp người nộp thuế đang thuộc diện được miễn thuế, được hoàn thuế
theo quy định của pháp luật, kê khai không đúng căn cứ xác định số thuế được miễn,
số thuế được hoàn nhưng không làm thiệt hại đến số thuế của ngân sách nhà nước thì
không bị xử phạt đối với hành vi trốn thuế mà xử phạt về hành vi vi phạm về thủ tục
thuế quy định ở Điều 8 Thông tư này với mức phạt cao nhất.
9. Trường hợp, người nộp thuế nộp hồ sơ khai thuế sau 90 ngày, kể từ ngày hết
thời hạn nộp hồ sơ khai thuế, đã tự giác nộp đầy đủ số tiền thuế phải nộp vào ngân
sách nhà nước trước thời điểm cơ quan thuế lập biên bản vi phạm hành chính về hành
vi chậm nộp hồ sơ khai thuế thì bị xử phạt về hành vi chậm nộp hồ sơ khai thuế quy
định Khoản 6, Điều 9 Thông tư này. Trường hợp, người nộp thuế đã nộp hồ sơ khai
thuế nhưng khai sai, gian lận thuế dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp, gian lận, trốn
thuế thì ngoài việc bị xử phạt về thủ tục thuế còn bị xử phạt về khai thiếu thuế hoặc
trốn thuế theo quy định tại Điều 12, Điều 13 Thông tư này.
10. Trường hợp người nộp thuế nộp thuế theo phương pháp kê khai đang trong
thời hạn hưởng ưu đãi miễn thuế thu nhập doanh nghiệp bị phát hiện có hành vi vi
phạm như khai sai làm tăng khống chi phí để tăng số lỗ, để giảm lãi; giảm chi phí để
tăng lãi và xác định không đúng các điều kiện để được hưởng miễn thuế thu nhập
doanh nghiệp thì:
a) Nếu vi phạm được kiểm tra phát hiện ngay trong thời gian đang được ưu đãi miễn
thuế thu nhập doanh nghiệp thì không xử phạt về hành vi trốn thuế mà thực hiện xử phạt vi
phạm về thủ tục thuế hoặc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế toán;
b) Nếu vi phạm chưa được kiểm tra phát hiện mà cá nhân, tổ chức không tự
điều chỉnh hậu quả làm giảm số thuế thu nhập doanh nghiệp của năm tiếp sau khi hết
thời hạn được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp thì bị xử phạt về hành vi trốn thuế”
2.3.5. Xử phạt vi phạm hành chính đối với tổ chức tín dụng
-Các hành vi vi phạm theo điều 114 luật quản lý thuế số 78/2006
“1. Ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng khác không thực hiện trách nhiệm
trích chuyển từ tài khoản của người nộp thuế vào tài khoản của ngân sách nhà nước
đối với số tiền thuế, tiền phạt vi phạm pháp luật về thuế phải nộp của người nộp thuế
theo yêu cầu của cơ quan quản lý thuế thì tuỳ theo từng trường hợp cụ thể xử lý như
sau:
a) Ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng khác không bị xử phạt trong trường
hợp tại thời điểm đó tài khoản tiền gửi của người nộp thuế không còn số dư hoặc đã
trích chuyển toàn bộ số dư tài khoản của người nộp thuế vào tài khoản của ngân sách
nhà nước nhưng vẫn không đủ số tiền thuế, tiền phạt vi phạm pháp luật về thuế mà
người nộp thuế phải nộp;
b) Ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng khác bị xử lý vi phạm trong trường
hợp tại thời điểm đó tài khoản tiền gửi của người nộp thuế có số dư đủ hoặc thừa so
với số tiền thuế, tiền phạt vi phạm pháp luật về thuế mà người nộp thuế phải nộp
nhưng ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng khác không thực hiện trích toàn bộ
hoặc một phần tương ứng số tiền phải nộp của người nộp thuế thì Ngân hàng thương
mại hoặc các tổ chức tín dụng đó bị phạt số tiền tương ứng với số tiền không trích
chuyển vào tài khoản của ngân sách nhà nước.
2. Người bảo lãnh việc thực hiện nghĩa vụ thuế phải nộp tiền thuế, tiền phạt thay
cho người nộp thuế được bảo lãnh trong trường hợp người nộp thuế không nộp thuế vào
tài khoản của ngân sách nhà nước hoặc vi phạm pháp luật về thuế. “
Xử phạt
Quy định tại điều 12 NĐ 129/2013/NĐ-CP
Quy định tại điều 14 TT 166/2013
“Điều 14. Xử phạt vi phạm hành chính đối với tổ chức tín dụng
1. Tổ chức tín dụng không thực hiện trách nhiệm trích chuyển tiền từ tài
khoản của người nộp thuế vào tài khoản của ngân sách nhà nước đối với số tiền
thuế, tiền chậm nộp tiền thuế, tiền phạt, tiền chậm nộp tiền phạt phải nộp của
người nộp thuế theo quyết định cưỡng chế của cơ quan thuế thì bị xử phạt vi
phạm hành chính về thuế trong trường hợp: tại thời điểm đó, tài khoản của người
nộp thuế có số dư mà người nộp thuế phải nộp theo quyết định cưỡng chế của cơ
quan thuế.
Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày hết hạn trích tiền từ tài khoản của người
nộp thuế mở tại tổ chức tín dụng, cơ quan thuế phải lập biên bản vi phạm hành chính
về thuế và ra quyết định xử phạt đối với tổ chức tín dụng. Mức xử phạt tương ứng số
tiền không trích chuyển vào tài khoản của ngân sách nhà nước theo quyết định cưỡng
chế. Trường hợp này, cơ quan thuế vẫn phải áp dụng các biện pháp nhằm thu đủ số
tiền thuế, tiền chậm nộp tiền thuế, tiền phạt, tiền chậm nộp tiền phạt đối với người nộp
thuế còn nợ.
2. Tổ chức tín dụng không bị xử phạt trong trường hợp tại thời điểm đó, tài
khoản tiền gửi của người nộp thuế không còn số dư hoặc đã trích chuyển toàn bộ số dư
tài khoản của người nộp thuế vào tài khoản của ngân sách nhà nước nhưng vẫn không
đủ số tiền thuế, tiền chậm nộp tiền thuế, tiền phạt, tiền chậm nộp tiền phạt mà người
nộp thuế phải nộp.
Khi nhận được quyết định cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế tổ
chức tín dụng phải lập văn bản xác nhận về số dư tài khoản tiền gửi của đối tượng bị
cưỡng chế hoặc không còn số dư tiền gửi và gửi cơ quan thuế ra quyết định cưỡng chế
biết trong thời hạn 03 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định cưỡng chế của cơ quan
thuế.”
2.3.6 Xử phạt vi phạm hành chính về thuế đối với tổ chức, cá nhân liên quan
- Các hành vi vi phạm theo điều 115 luật quản lý thuế số 78/2006/QH11
“1. Tổ chức, cá nhân có liên quan có hành vi thông đồng, bao che người nộp
thuế trốn thuế, gian lận thuế, không thực hiện quyết định cưỡng chế thi hành quyết
định hành chính thuế thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý hành chính
hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
2. Tổ chức, cá nhân có liên quan không thực hiện trách nhiệm của mình theo
quy định của Luật này thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý hành chính
hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.”
Xử phạt
Quy định tại điều 13 NĐ 129/2013/NĐ-CP
Quy định tại điều 15 TT 166/2013
“Điều 15. Xử phạt vi phạm hành chính về thuế đối với tổ chức, cá nhân
khác có liên quan – TT166/2013
1. Tổ chức, cá nhân liên quan có hành vi thông đồng, bao che người nộp thuế
trốn thuế, gian lận thuế, không thực hiện quyết định cưỡng chế thi hành quyết định
hành chính thuế (trừ hành vi không trích chuyển tiền từ tài khoản của người nộp thuế
quy định tại Điều 14 Thông tư này) thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị phạt
tiền, cụ thể như sau:
a) Phạt tiền 3.750.000 đồng đối với cá nhân, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức
phạt tiền tối thiểu không thấp hơn 2.500.000 đồng, nếu có tình tiết tăng nặng thì mức
phạt tiền tối đa không vượt quá 5.000.000 đồng;
b) Phạt tiền 7.500.000 đồng đối với tổ chức, nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức
phạt tiền tối thiếu không thấp hơn 5.000.000 đồng, nếu có tình tiết tăng nặng thì mức
phạt tiền tối đa không vượt quá 10.000.000 đồng.
2. Tổ chức, cá nhân không cung cấp hoặc cung cấp không chính xác thông tin
liên quan đến nghĩa vụ thuế của người nộp thuế; tài khoản của đối tượng nợ thuế tại tổ
chức tín dụng, kho bạc nhà nước theo quy định của Luật quản lý thuế thì bị xử phạt
theo quy định tại Khoản 1 Điều này.
3. Bên bảo lãnh việc thực hiện nghĩa vụ thuế phải nộp thay tiền thuế, tiền chậm
nộp tiền thuế, tiền phạt, tiền chậm nộp tiền phạt (nếu có) cho người nộp thuế theo nội
dung cam kết tại văn bản bảo lãnh trong trường hợp người nộp thuế không nộp các
khoản nêu trên vào tài khoản của ngân sách nhà nước.
Căn cứ hồ sơ bảo lãnh nộp thuế, cơ quan thuế thông báo số tiền thuế, tiền chậm
nộp tiền thuế, tiền phạt, tiền chậm nộp tiền phạt (nếu có), thời hạn nộp tiền thuế, tiền
phạt, tiền chậm nộp cho bên bảo lãnh biết để thực hiện nộp vào ngân sách nhà nước
thay cho người được bảo lãnh.
Trường hợp, đến thời hạn nộp tiền thuế, tiền chậm nộp tiền thuế, tiền
phạt, tiền chậm nộp tiền phạt mà người nộp thuế không thực hiện nộp tiền thuế, tiền
chậm nộp tiền thuế, tiền phạt, tiền chậm nộp tiền phạt (nếu có) vào ngân sách nhà
nước, bên bảo lãnh chưa nộp thay tiền thuế, tiền chậm nộp tiền thuế, tiền phạt, tiền
chậm nộp tiền phạt (nếu có) cho người nộp thuế theo cam kết tại văn bản bảo lãnh thì
bên bảo lãnh phải trả tiền chậm nộp theo mức 0,07%/ngày tính trên số tiền thuế chậm
nộp, 0,05%/ngày tính trên số tiền phạt chậm nộp và bị cưỡng chế thi hành quyết định
hành chính thuế theo quy định của pháp luật.”
V. Tình huống
Câu hỏi 1. Do sơ suất trong quá trình lập tờ khai thuế giá trị gia tăng (kế
toán doanh nghiệp F đã viết thiếu một số 0 của một chứng từ). Khi kiểm tra, cán
bộ quản lý thuế đã phát hiện sai sót này. Hỏi trường hợp này sẽ xử lý như thế
nào? Việc xử lý căn cứ vào quy định của văn bản pháp luật nào?
Trả lời:
Trong trường hợp trên doanh nghiệp F sẽ phải nộp đủ số tiền thuế do khai thiếu
đồng thời bị xử phạt 20% số tiền thuế khai thiếu (ví dụ, số tiền thuế phải nộp là 300
triệu đồng, nhưng do viết thiếu một số 0 nên số tiền thuế khai chỉ còn 30 triệu đồng.
Do đó, doanh nghiệp phải nộp đủ số tiền còn thiếu là 270 triệu đồng và nộp tiền phạt
là 270 triệu đồng x 20% = 54 triệu đồng).
Việc xử lý này được quy định tại Khoản 33 Điều 1 luật số 21/2012/QH13- Luật
sửa đổi, bổ sung một số điều về xử phạt đối với hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền
thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn
Câu hỏi 2. Để giảm số thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp,
doanh nghiệp X đã sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để hạch toán nguyên liệu đầu
vào. Hỏi hành vi này có bị coi là trốn thuế không và bị xử lý như thế nào? Pháp
luật quy định những hành vi nào là trốn thuế, gian lận thuế?
Trả lời:
Hành vi sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để hạch toán nguyên liệu đầu vào nhằm
giảm số thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp X là
hành vi trốn thuế. Theo quy định của Luật quản lý thuế, người có hành vi trốn thuế
phải nộp đủ số tiền thuế theo quy định và bị phạt từ một đến ba lần số tiền thuế trốn.
Những hành vi trốn thuế, gian lận thuế được quy định tại Điều 108 Luật quản lý
thuế số 78/2006/QH11 và Khoản 34 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung 21/2012/QH13
Câu 3
Công ty X xác định được khoản thuế GTGT phải nộp vào tháng 22/7/ 2013
là 100.000.000 đồng. Vào thời điểm cuối năm kế toán của công ty phải làm nhiều
việc nên quên mất không đi nộp thuế. Đến ngày 24/12/2013 kế toán mới nhớ ra và
tiền hành đi nộp. Hỏi hành vi của công ty có vi phạm pháp luật không? Nếu có,
thì bị xử lý như thế nào?
Trả lời :
Hành vi của công ty đã vi phạm pháp luật vì theo khoản 9 Điều 1 và khoản 11
Điều 1 Luật quản lý thuế sửa đổi bổ sung 21/2012/QH13 thì thời hạn nộp thuế đối với
công ty là chậm nhất là ngày thứ 20 của tháng tiếp theo phát sinh nghĩa vụ thuế.
Xử phạt: Theo khoản 32, điều 1 luật sửa đổi bổ sung luật quản lý thuế
21/2012/QH13, Công ty sẽ phải nộp đủ tiền thuế và bị xử phạt 0,05% mỗi ngày tính
trên số tiền thuế nộp chậm.
Số tiền công ty phải nộp là:
300.000.000 + 300.000.000 x 0,05% x 3 ngày = 300.450.000
Câu 4
Công ty TNHH X được thành lập và đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh
vào ngày 1/4/2013 với vốn đăng ký là 5 tỷ. Theo quy định Công ty phải nộp thuế
môn bài là 2 triệu đồng/năm.
Tuy nhiên do kế toán công ty quên không nộp. Tới ngày 3/7/2013 mới đi
nộp.
Hỏi công ty X sẽ bị xử phạt như thế nào.
Trả lời:
Căn cứ khoản 32 điều 1 luật quản lý thuế sửa đổi bổ sung 21/2012/QH13:
Người nộp thuế chậm nộp tiền thuế so với thời hạn quy định, thời hạn gia hạn nộp
thuế, thời hạn ghi trong thông báo của cơ quan quản lý thuế, thời hạn trong quyết định
xử lý của cơ quan quản lý thuế thì phải nộp đủ tiền thuế và tiền chậm nộp theo mức
luỹ tiến 0,05%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp đối với số ngày chậm nộp không
quá chín mươi ngày; 0,07%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp đối với số ngày chậm
nộp vượt quá thời hạn chín mươi ngày.
Trong trường hợp công ty X: số ngày công ty nộp chậm tiền thuế môn bài là 94
ngày. Nên số tiền thuế bị phạt là
2x90x0,05% + 2x4x0,07%=0,0956(triệu đồng)
Vậy công ty X phải nộp tổng là 2,0956 triệu đồng
Câu 5
Doanh nghiệp X là doanh nghiệp kinh doanh thương mại, trong tháng
doanh nghiệp X không phát sinh số thuế TNDN phải nộp nên doanh nghiệp quyết
định không nộp hồ sơ khai thuế TNDN? Việc làm của X có vi phạm pháp luật k?
Nếu có sẽ bị xử lý như thế nào?
Trả lời:
Việc làm của doanh nghiệp X có vi phạm pháp luật căn cứ theo khoản 2, điều
của luật quản lý thuế số 78/2006/QH11
Căn cứ vào điểm c, khoản 6, điều 7, mục 2, chương 1, NĐ 129/2013 thì doanh
nghiệp X sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng – 5.000.000 đồng.
Cụ thể doanh nghiệp X sẽ bị phạt số tiền là 3.500.000 đồng theo quy định tại
khoản 6, điều 9, mục 1, chương II, TT 166/2013
Câu 6:
DN X là doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thành lập ngày 1/1/2013, được
cấp giấy phép kinh doanh từ ngày 1/3/2013. Đến ngày 20/3/2013, DN đến cơ quan
thuế nơi có cơ sở kinh doanh đóng trụ sở để làm thủ tục hồ sơ kê khai và xin mã
số thuế. DN X có vi phạm không? Nếu có thì hình thức xử phạt như thế nào?
Trả lời:
Theo điều 22 luật quản lý thuế 78/2006/QH11 và theo điều 4 thông tư 80/2012
phải đăng ký thuế theo mẫu quy định với cơ quan thuế, trong thời hạn 10 ngày làm
việc kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc giấy phép thành
lập và hoạt động hoặc giấy chứng nhận đầu tư
Ở đây DN được cấp giấy phép từ ngày 1 mà ngày 20 mới đi làm thủ tục kê khai
thuế, chậm 10 ngày so với quy định.
Xử phạt theo điều 5 NĐ129/2013 và theo điều 7 TT166/2013