Biện pháp quản lý kiểm tra, đánh giá thực hiện quy chế chuyên môn của Hiệu trưởng các trường trung học phổ thông Huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình

Số hóa bởi trung tâm học liệu
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM




PHẠM VĂN LONG




BIỆN PHÁP QUẢN LÝ KIỂM TRA,
ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN QUY CHẾ CHUYÊN MÔN
CỦA HIỆU TRƢỞNG CÁC TRƢỜNG THPT
HUYỆN TIỀN HẢI, TỈNH THÁI BÌNH




LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC







THÁI NGUYÊN, NĂM 2013
Số hóa bởi trung tâm học liệu
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM




PHẠM VĂN LONG



BIỆN PHÁP QUẢN LÝ KIỂM TRA,
ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN QUY CHẾ CHUYÊN MÔN
CỦA HIỆU TRƢỞNG CÁC TRƢỜNG THPT
HUYỆN TIỀN HẢI, TỈNH THÁI BÌNH

Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60.14.01.14


LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. PHAN HỮU THAM




THÁI NGUYÊN, NĂM 2013
Số hóa bởi trung tâm học liệu

i
LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn: “Biện pháp quản lý kiểm tra, đánh giá thực
hiện quy chế chuyên môn của Hiệu trưởng các trường THPT huyện TiÒn
H¶i, tỉnh Th¸i B×nh” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ
công trình nào khác. Tài liệu tham khảo và nội dung trích dẫn đảm bảo sự đúng
đắn, chính xác, trung thực và tuân thủ các quy định về quyền sở hữu trí tuệ.
Tôi xin cam đoan rằng các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã đƣợc
chỉ rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, tháng 08 năm 2013
Tác giả luận văn



Phạm Văn Long

Số hóa bởi trung tâm học liệu

ii
LỜI CẢM ƠN

Với tình cảm chân thành, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới:
Hội đồng khoa học, Hội đồng đào tạo thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo
dục Đại học sƣ phạm Thái Nguyên.
Các thầy, cô giáo trực tiếp giảng dạy, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học
tập và làm luận văn tốt nghiệp.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS Phan Hữu Tham, ngƣời
thầy đã trực tiếp hƣớng dẫn, tận tình, chỉ bảo, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình
nghiên cứu, hoàn thành luận văn.

Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện
Tiền Hải, của Tỉnh Thái Bình đã tạo điều kiện về mọi mặt giúp đỡ tôi trong quá
trình hoàn thành luận văn.
Chi bộ, Ban Giám hiệu, tập thể cán bộ, giáo viên, các tổ bộ môn, các
phòng, ban của ba trƣờng: THPT Tây Tiền Hải, THPT Nam Tiền Hải, THPT
Đông Tiền Hải đã tạo điều kiện về mọi mặt giúp tôi nghiên cứu, khảo sát và
cung cấp thông tin, tƣ liệu cho luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn những ngƣời thân trong gia đình, vợ con, bạn
bè đồng nghiệp đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành luận văn này.
Mặc dù có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu,
song luận văn không tránh khỏi sai sót, kính mong đƣợc sự chỉ dẫn, góp ý của
các thầy giáo, cô giáo, các bạn đồng nghiệp để luận văn đƣợc hoàn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Bình, ngày 19 tháng 8 năm 2013
Tác giả


Phạm Văn Long
Số hóa bởi trung tâm học liệu

iii
MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC KÝ HIỆU CHỮ VIẾT TẮT iv
DANH MỤC CÁC BẢNG v
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ vi
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ vi

DANH MỤC CÁC BIỂU MẪU vi
MỞ ĐẦU 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Mục đích nghiên cứu 3
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3
4. Giả thuyết khoa học 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu 3
6. Giới hạn nghiên cứu 4
7. Phƣơng pháp nghiên cứu 4
8. Cấu trúc luận văn 5
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ
THỰC HIỆN QUY CHẾ CHUYÊN MÔN TRONG
TRƢỜNG HỌC 6
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu 6
1.1.1. Ngoài nƣớc 6
1.1.2. Trong nƣớc 7
1.2. Một số khái niệm cơ bản và nội dung liên quan đến đề tài 9
1.2.1. Quy chế chuyên môn 9
1.2.2. Kiểm tra 9
1.2.2.1 Khái niệm kiểm tra 9
1.2.2.2. Bản chất của kiểm tra 9
1.2.2.3. Vai trò của kiểm tra 9
1.2.2.4. Nguyên tắc kiểm tra 9
Số hóa bởi trung tâm học liệu

iv
1.2.3. Đánh giá 10
1.2.3.1. Chức năng của đánh giá 10
1.2.3.2. Các nguyên tắc đánh giá 11
1.2.3.3. Các hình thức đánh giá 11

1.2.3.4. Chức năng của đánh giá trong giáo dục 13
1.2.4. Quản lý kiểm tra, đánh giá thực hiện quy chế chuyên môn: 13
1.2.4.1. Khái niệm quản lý 13
1.2.4.2. Quản lý giáo dục 15
1.2.4.3. Quản lý trƣờng THPT 16
1.2.4.4. Quản lý thực hiện quy chế chuyên môn 17
1.2.4.5. Kiểm tra, đánh giá thực hiện quy chế chuyên môn 17
1.2.5. Biện pháp kiểm tra, đánh giá thực hiện quy chế chuyên môn: 17
1.2.5.1. Biện pháp 17
1.2.5.2. Biện pháp quản lý thực hiện quy chế chuyên môn 17
1.2.5.3. Biện pháp kiểm tra, đánh giá thực hiện quy chế chuyên môn 18
1.2.6. Các chức năng quản lý và mối quan hệ của kiểm tra, đánh giá với
các chức năng quản lý 18
1.2.7. Phân biệt các loại hình kiểm tra, đánh giá trong quản lý 19
1.3. Vai trò của kiểm tra, đánh giá thực hiện quy chế chuyên môn đối với
việc nâng cao chất lƣợng giáo dục 19
1.4. Cơ sở pháp lý của kiểm tra, đánh giá thực hiện quy chế chuyên môn
trong nhà trƣờng 21
1.5. Các nội dung quản lý thực hiện quy chế chuyên môn 25
1.5.1. Biện pháp quản lý chƣơng trình, nội dung DH 26
1.5.2. Biện pháp quản lý soạn bài 26
1.5.3. Biện pháp quản lý giảng bài 27
1.5.4. Biện pháp quản lý kiểm tra chấm và chữa bài 28
1.5.5. Biện pháp quản lý vào điểm 29
1.5.6. Biện pháp quản lý nền nếp ra vào lớp 29
Số hóa bởi trung tâm học liệu

v
1.6. Biện pháp quản lý thực hiện quy chế chuyên môn 30
1.6.1. Áp dụng các chức năng QL vào việc thực hiện QCCM 30

1.6.1.1. Lập kế hoạch kiểm tra, đánh giá thực hiện QCCM 30
1.6.1.2. Tổ chức kiểm tra, đánh giá thực hiện QCCM 30
1.6.1.3. Chỉ đạo kiểm tra, đánh giá thực hiện QCCM 32
1.6.1.4. Kiểm tra, đánh giá thực hiện QCCM 34
1.6.2. Áp dụng các kỹ thuật kiểm tra 35
1.6.3. Áp dụng các phƣơng pháp quản lý 36
1.6.3.1. Áp dụng phƣơng pháp quản lý kinh tế 36
1.6.3.2. Áp dụng phƣơng pháp quản lý tâm lý- khen thƣởng động
viên tinh thần 36
1.6.3.3. Áp dụng phƣơng pháp quản lý hành chính 37
Tiểu kết chƣơng 1 38
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ KIỂM TRA,
ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN QUY CHẾ CHUYÊN MÔN
CỦA HIỆU TRƢỞNG CÁC TRƢỜNG THPT HUYỆN
TIỀN HẢI, TỈNH THÁI BÌNH 39
2.1. Khái quát về tình hình KT-XH và sự nghiệp GD-ĐT của huyện
Tiền Hải 39
2.1.1. Về KT - XH 39
2.1.2. Về giáo dục 40
2.2. Khái quát chung về các Trƣờng THPT huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình 41
2.2.1. Quy mô trƣờng, lớp 41
2.2.2. Số lƣợng, chất lƣợng đội ngũ cán bộ QLGD, GV và HS ở các
Trƣờng THPT huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình 42
2.2.2.1. Đội ngũ cán bộ quản lý 42
2.2.2.2. Đội ngũ giáo viên 43
2.2.2.3. Học sinh 44
2.2.3. Cơ sở vật chất phục vụ hoạt động dạy học 46
2.2.4. Chỉ đạo dạy và học 47
2.2.5. Đổi mới quản lý giáo dục 48
2.2.6. Thanh tra, kiểm tra 48

Số hóa bởi trung tâm học liệu

vi
2.3. Thực trạng quản lý của Hiệu trƣởng đối với việc thực hiện quy chế
chuyên môn của giáo viên tại các trƣờng THPT của huyện Tiền Hải,
tỉnh Thái Bình 51
2.3.1. Nội dung nghiên cứu 51
2.3.1.1. Điều tra 51
2.3.1.2. Phỏng vấn 51
2.3.2. Kết quả nghiên cứu nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động
KTĐG trong việc thực hiện QCCM 52
2.3.2.1. Nhận thức của HT, PHT, TTCM, TPCM về tầm quan trọng
của hoạt động kiểm tra, đánh giá đối với việc thực hiện quy
chế chuyên môn 52
2.3.2.2. Nhận thức của giáo viên về tầm quan trọng của hoạt động
kiểm tra, đánh giá của Hiệu trƣởng đối với việc thực hiện
quy chế chuyên môn. 53
2.3.3. Thực trạng công tác kiểm tra của Hiệu trƣởng đối với thực hiện
quy chế chuyên môn 59
2.3.3.1. Thực trạng về kế hoạch kiểm tra chuyên môn: 59
2.3.3.2. Thực trạng về nội dung kiểm tra, đánh giá: 60
2.3.3.3. Thực trạng việc CBQL kiểm tra GV thực hiện quy chế
chƣơng trình, nội dung DH 61
2.3.3.4. Thực trạng việc CBQL kiểm tra GV thực hiện quy chế
soạn bài: 61
2.3.3.5. Thực trạng việc CBQL kiểm tra GV thực hiện quy chế
giảng bài: 63
2.3.3.6. Thực trạng việc CBQL kiểm tra GV thực hiện quy chế
chấm, chữa bài 64
2.3.3.7. Thực trạng việc CBQL kiểm tra GV thực hiện quy chế

vào điểm: 67
2.3.3.8. Thực trạng việc CBQL kiểm tra GV thực hiện quy chế ra
vào lớp: 68
2.4. Nguyên nhân của thực trạng 74
2.4.1. Do quá trình đào tạo 74
2.4.2. Do các Hiệu trƣởng 75
Số hóa bởi trung tâm học liệu

vii
2.4.3. Do tổ chuyên môn 75
2.4.4. Do giáo viên 76
2.4.5. Do Sở Giáo dục và Đào tạo 76
Tiểu kết chƣơng 2 76
Chƣơng 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ THỰC
HIỆN QUY CHẾ CHUYÊN MÔN CỦA HIỆU
TRƢỞNG CÁC TRƢỜNG THPT HUYỆN TIỀN HẢI,
TỈNH THÁI BÌNH 79
3.1. Một số nguyên tắc của việc đề xuất biện pháp quản lý thực hiện
kiểm tra, đánh giá quy chế chuyên môn 79
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ của các biện pháp 79
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn của các biện pháp 79
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi của các biện pháp 80
3.2. Các biện pháp quản lý 80
3.2.1. Biện pháp 1: Xây dựng tiêu chí, tiêu chuẩn, thang đo trong kiểm
tra, đánh giá GV thực hiện QCCM 80
3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp 80
3.2.1.2. Nội dung của biện pháp 80
3.2.1.3. Cách thực hiện biện pháp 81
3.2.1.4. Điều kiện thực hiện biện pháp 91
3.2.2. Biện pháp 2: Kế hoạch hóa công tác quản lý kiểm tra, đánh giá

thực hiện QCCM của Hiệu trƣởng, Tổ trƣởng chuyên môn 91
3.2.2.1. Mục đích của biện pháp 91
3.2.2.2. Nội dung của biện pháp 91
3.2.2.3. Cách thức thực hiện biện pháp 93
3.2.2.4. Điều kiện thực hiện biện pháp 93
3.2.3. Biện pháp 3: Hiệu trƣởng ủy quyền cho PHT, TTCM, TPCM,
nhóm trƣởng thực hiện quản lý GV thực hiện QCCM 94
3.2.3.1. Mục đích của biện pháp 94
3.2.3.2. Nội dung của biện pháp 94
3.2.3.3. Cách thức thực hiện biện pháp 96
3.2.3.4. Điều kiện thực hiện biện pháp 97
3.2.4. Biện pháp 4: Đảm bảo các điều kiện để thực hiện có hiệu quả
công tác kiểm tra đánh giá thực hiện quy chế chuyên môn 97
Số hóa bởi trung tâm học liệu

viii
3.2.4.1. Mục đích của biện pháp 97
3.2.4.2. Nội dung của biện pháp 97
3.2.4.3. Cách thức thực hiện biện pháp 99
3.2.4.4. Điều kiện thực hiện biện pháp 99
3.2.5. Biện pháp 5: Bồi dƣỡng nhận thức, nâng cao trình độ chuyên môn
cho đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên trong các nhà trƣờng 99
3.2.5.1. Mục đích của biện pháp 99
3.2.5.2. Nội dung của biện pháp 100
3.2.5.3. Cách thực hiện giải pháp 105
3.2.5.4. Điều kiện thực hiện biện pháp 106
3.2.6. Biện pháp 6: Xây dựng quy trình quản lý thực hiện QCCM 106
3.2.6.1. Mục đích của biện pháp 106
3.2.6.2. Nội dung của biện pháp 106
3.2.6.3. Cách thức thực hiện biện pháp 106

3.2.6.4. Điều kiện thực hiện biện pháp 108
3.2.7. Biện pháp 7: Tăng cƣờng ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt
động kiểm tra, đánh giá thực hiện QCCM 108
3.2.7.1. Mục đích của biện pháp 108
3.2.7.2. Nội dung của biện pháp 108
3.2.7.3. Cách thực hiện biện pháp 109
3.2.7.4. Các điều kiện thực hiện biện pháp. 109
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp 109
3.4. Khảo sát về mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp
đã đề xuất 110
110
110
ết quả 110
Tiểu kết chƣơng 3 115
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 116
1. Kết luận 116
1.1. Công tác kiểm tra GV thực hiện QCCM 116
1.2. Điều kiện và quy trình kiểm tra GV thực hiện QCCM: 117
2. Khuyến nghị 118
Số hóa bởi trung tâm học liệu

ix
2.1. Đối với các cơ sở đào tạo 118
2.2. Đối với Sở Giáo dục & Đào tạo 118
2.3. Đối với bản thân ngƣời Hiệu trƣởng: 119
TÀI LIỆU THAM KHẢO 120
Số hóa bởi trung tâm học liệu

iv
DANH MỤC KÝ HIỆU CHỮ VIẾT TẮT

GD
Giáo dục
BGH
Ban giám hiệu
GD&ĐT
Giáo dục và đào tạo
HT
Hiệu trƣởng
GDPT
Giáo dục phổ thông
PHT
Phó Hiệu trƣởng
CLGD
Chất lƣợng giáo dục
GV
Giáo viên
PPDH
Phƣơng pháp dạy học
QL
Quản lý
PPGD
Phƣơng pháp giảng dạy
CBQL
Cán bộ quản lý
CM
Chuyên môn
TTCM
Tổ trƣởng chuyên môn
KT

Kiểm tra
TPCM
Tổ phó chuyên môn
KTĐG
Kiểm tra đánh giá
GVDG
Giáo viên dạy giỏi
QCCM
Quy chế chuyên môn
KT-XH
Kinh tế xã hội
THPT
Trung học phổ thông
PPCT
Phân phối chƣơng trình
THCS
Trung học cơ sở
SGK
Sách giáo khoa
TTGDTX
Trung tâm giáo dục
thƣờng xuyên
CNTT
Công nghệ thông tin
HĐND
Hội đồng nhân dân
CSVC
Cơ sở vật chất
UBND
Ủy ban nhân dân

ĐDDH-
TBDH
Đồ dùng dạy học-Thiết
bị dạy học
NDDH
Nội dung dạy học
ĐHSPTN
Đại học Sƣ phạm
Thái Nguyên

Số hóa bởi trung tâm học liệu

v
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1. Đối tƣợng sử dung thông tin và mục đích của việc sử dụng
thông tin đánh giá 6
Bảng 1.2. Các biện pháp quản lý thực hiện quy chế chuyên môn 25
Bảng 2.1. Thống kê số lƣợng cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh 42
Bảng 2.2. Đội ngũ cán bộ quản lý năm học 2012- 2013 42
Bảng 2.3. Đội ngũ GV của các trƣờng THPT huyện Tiền Hải 43
Bảng 2.4. Kết quả hạnh kiểm, học lực HS của các trƣờng THPT
huyện Tiền Hải 45
Bảng 2.5. Kết quả học lực, hạnh kiểm HS năm học 2012-2013 45
Bảng 2.6. Cơ sở vật chất phục vụ cho HĐDH 46
Bảng 2.7. Quy mô đại lƣợng điều tra 51
Bảng 2.8. Kết quả điều tra nhận thức của HT, PHT, TTCM, TPCM
về tầm quan trọng của hoạt động KTĐG đối với việc thực
hiện QCCM. 52
Bảng 2.9. Kết quả nhận thức của giáo viên về mức độ quan trọng

của việc kiểm tra quy chế thực hiện chƣơng trình, nội
dung dạy học. 53
Bảng 2.10. Kết quả nhận thức của giáo viên về mức độ quan trọng của
việc kiểm tra quy chế soạn bài 53
Bảng 2.11. Kết quả điều tra nhận thức của giáo viên về mức độ quan
trọng trong việc kiểm tra quy chế giảng bài 54
Bảng 2.12. Kết quả điều tra nhận thức của giáo viên về mức độ quan
trọng của việc kiểm tra quy chế chấm, chữa bài 55
Bảng 2.13. Kết quả nhận thức của giáo viên về mức độ quan trọng của
việc kiểm tra quy chế vào điểm 57
Số hóa bởi trung tâm học liệu

vi
Bảng 2.14. Kết quả nhận thức của giáo viên về mức độ quan trọng của
việc kiểm tra quy chế ra vào lớp 58
Bảng 2.15. Kết quả ý kiến của GV về nội dung kiểm tra GV thực hiện
quy chế chƣơng trình, nội dung DH 61
Bảng 2.16. Kết quả ý kiến của GV về nội dung kiểm tra GV thực hiện
quy chế soạn bài 61
Bảng 2.17. Kết quả ý kiến của GV về nội dung kiểm tra GV thực hiện
quy chế giảng bài 63
Bảng 2.18. Kết quả ý kiến của GV về nội dung kiểm tra GV thực hiện
quy chế chấm, chữa bài 64
Bảng 2.19. Kết quả ý kiến của GV về nội dung kiểm tra GV thực hiện
quy chế vào điểm 67
Bảng 2.20. Kết quả ý kiến của GV về nội dung kiểm tra GV thực hiện
quy chế ra vào lớp 68
Bảng 2.21. Kết quả thống kê về các hình thức và số lần các hình
thức kiểm tra GV thực hiện QCCM 69
Bảng 2.22. Kết quả thống kê về độ chính xác của các hình thức kiểm

tra GV thực hiện QCCM 70
Bảng 2.23. Kết quả thống kê về thái độ của GV về các hình thức kiểm
tra GV thực hiện QCCM 71
Bảng 3.1. Tiêu chí để kiểm tra, đánh giá thực hiện quy chế chuyên môn 82
3.2. ả ức độ cầ ề
xuất 111
3.3. ả ề xuất 112
3.4. Bảng tổng hợp tƣơng quan mức độ cần thiế
ề xuất 113
Số hóa bởi trung tâm học liệu

vi
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1.1: Vị trí của trƣờng THPT trong hệ thống giáo dục quốc dân 16
Sơ đồ 1.2. Mối quan hệ giữa các chức năng quản lý 19
Sơ đồ 1.3. Quá trình kiểm tra 20

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 2.1. Đội ngũ GV năm học 2012- 2013 44
Biểu đồ 3.1. Tƣơng quan giữa mức độ cần thiết và tính khả thi của
các biện pháp 114


DANH MỤC CÁC BIỂU MẪU

Biểu mẫu 3.1. Phiếu đánh giá, xếp loại một tiết dạy theo công văn Số
10227/THPT của Bộ GD&ĐT, ngày 11/9/2001 về
hƣớng dẫn đánh giá và xếp loại giờ dạy: 88

Biểu mẫu 3.2. Bảng theo dõi kết quả thực hiện các tiêu chí về việc thực
hiện QCCM của GV 90
Số hóa bởi trung tâm học liệu

1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong thế giới ngày nay, hầu hết các quốc gia đều nhận thấy vai trò to lớn
của giáo dục đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia mình. Một đất
nƣớc muốn phát triển thịnh vƣợng và bền vững, trƣớc hết, phải hƣớng tới sự phát
triển con ngƣời - nguồn nhân lực của xã hội - động lực của mọi sự phát triển.
Ở Việt Nam giáo dục cũng đƣợc xác định là quốc sách hàng đầu và đã có
một sự đầu tƣ đáng kể. Mặc dù đã có nhiều cố gắng nhƣng chất lƣợng giáo dục
của Việt Nam vẫn còn nhiều yếu kém. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của
Đảng Cộng sản Việt Nam đã đánh giá về tồn tại của giáo dục là chất lƣợng giáo
dục và đào tạo còn thấp, nhiều vấn đề hạn chế, yếu kém chậm đƣợc khắc phục.
Trong đó công tác quản lý giáo dục, đào tạo chậm đổi mới và còn nhiều bất cập.
Thanh tra, kiểm tra, đánh giá giáo dục còn nhiều yếu kém; những hiện tƣợng tiêu
cực, nhƣ bệnh thành tích, thiếu trung thực trong đánh giá kết quả giáo dục, trong
học tập, tuyển sinh, thi cử, cấp bằng và tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan
kéo dài, chậm đƣợc khắc phục. Đại hội đã đề ra một số định hƣớng phát triển
ngành giáo dục và đào tạo trong đó nhấn mạnh việc tăng cƣờng khung pháp lý
và kiểm tra, thanh tra, giám sát việc thực thi pháp luật, tạo môi trƣờng cạnh tranh
lành mạnh trong giáo dục và đào tạo, chống bệnh thành tích.
Trong hoạt động quản lý, kiểm tra, đánh giá vừa là biện pháp vừa là một
trong 4 chức năng quản lý, đó là: Hoạch định kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ
đạo và kiểm tra, đánh giá. Kiểm tra, đánh giá đóng vai trò quan trọng đối với
việc nâng cao chất lƣợng giáo dục. Muốn có quyết định quản lý đúng đắn thì
phải kiểm tra đánh giá, không có kiểm tra, đánh giá thì không có quản lý.
Trong c«ng t¸c kiÓm tra th× ®ánh giá có thể ảnh hƣởng đến việc xác định về

điểm số, sự tiến bộ, sự sắp xếp, nhu cầu giảng dạy, và chƣơng trình giảng dạy.
Kiểm tra, đánh giá là một thành tố không thể thiếu trong hoạt động dạy học,
đặc biệt là kiểm tra, đánh giá các hoạt động chuyên môn.
S húa bi trung tõm hc liu

2
Thc hin quy ch chuyờn mụn l mt trong nhng hot ng chuyờn
mụn ch yu ca GV trong nh trng. Mun qun lý hot ng chuyờn mụn
thỡ Hiu trng phi kim tra vic GV thc hin quy ch chuyờn mụn. Khụng
kim tra hoc khụng kim tra n ni n chn thỡ s khụng iu khin c
hot ng dy hc ỳng vi mc tiờu, yờu cu ra. Quy ch chuyờn mụn l c
s Hiu trng nh trng, Phú Hiu trng, T trng t chuyờn mụn
c giao giỳp Hiu trng t chc thc hin nhim v ging dy v ỏnh giỏ
mc thc hin nhim v chuyờn mụn ca cỏn b, giỏo viờn trong mi t,
k v nm hc. L cn c (nguồn minh chứng) ỏnh giỏ, xp loi giỏo viờn
theo Công văn số: 660/BGDĐT-NGCBQLGD, ngày 09 tháng 02 năm 2010 về
việc H-ớng dẫn đánh giá, xếp loại giáo viên trung học theo Thông t-
30/2009/TT-BGDĐT, ngày 22 tháng 10 năm 2009 của Bộ tr-ởng Bộ GD & ĐT.
Về GDPT ở huyn Tiền Hải, tnh Thái Bình cú 04 trng THPT, trong ú
cú 03 trng THPT Cụng lp v 01 trng THPT T thc. Gia cỏc trng ny
vic thc hin quy ch chuyờn mụn ca GV cha ng b, vic kim tra ca
Hiu trng v quy ch chuyờn mụn ca GV vn cũn cha thng xuyờn, cha
thng nht. Trong thc t hin nay Hiu trng mt s trng THPT cha chỳ
ý ỳng mc vic kim tra GV thc hin quy ch chuyờn mụn. Mt s Hiu
trng giao ht cho Phú Hiu trng ph trỏch chuyờn mụn v T trng
chuyờn mụn vỡ vy GV thc hin khụng y quy ch chuyờn mụn. Kt qu
l ngi Hiu trng khụng th thc hin mt cỏch ti u hot ng qun lý
ca mỡnh.
Xuất phát từ lý luận và thực tiễn trên, với t- cách là CBQL ở tr-ờng
THPT, tôi nhận thấy việc kiểm tra, đánh giá GV thực hiện QCCM là rất cần

thiết, nó không chỉ là căn cứ để xếp loại GV mà còn là động cơ thi đua thúc đẩy
sự phát triển nâng cao chất l-ợng đội ngũ. Do đó tôi chọn đề tài Bin phỏp
qun lý kim tra, ỏnh giỏ thc hin quy ch chuyờn mụn ca Hiu trng
cỏc trng THPT huyn Tiền Hải, tnh Thái Bình làm nội dung nghiên cứu
của mình.
Số hóa bởi trung tâm học liệu

3
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất đƣợc một số biện pháp quản lý KTĐG của Hiệu trƣởng đối với
việc thực hiện quy chế chuyên môn của GV ở các trƣờng THPT huyện Tiền
Hải, tỉnh Thái Bình.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động quản lý của Hiệu trƣởng trong trƣờng THPT
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp kiểm tra, đánh giá của Hiệu trƣởng
đối với việc thực hiện quy chế chuyên môn của GV các trƣờng THPT huyện
TiÒn H¶i tỉnh Th¸i B×nh.
4. Giả thuyết khoa học
Quy chế chuyên môn là một trong những công cụ quan trọng để giáo
viên tiến hành các hoạt động chuyên môn và cơ sở để Hiệu trƣởng chỉ đạo,
kiểm tra, đánh giá hoạt động chuyên môn của giáo viên. Ở các trƣờng THPT
huyÖn TiÒn H¶i, tỉnh Th¸i B×nh, công tác quản lý kiểm tra, đánh giá thực hiện
quy chế chuyên môn còn có một số bất cập. Nếu Hiệu trƣởng có các biện pháp
quản lý kiểm tra, đánh giá việc thực hiện quy chế chuyên môn một cách phù
hợp, khoa học thì hiệu quả của công tác này ở các trƣờng THPT huyện TiÒn
H¶i, tỉnh Th¸i B×nh sẽ đƣợc nâng cao.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu một số vấn đề lý luận liên quan đến đề tài của luận văn:
các khái niệm, các hình thức kiểm tra, đánh giá việc thực hiện QCCM
5.2. Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý kiểm tra, đánh giá và các biện

pháp quản lý của Hiệu trƣởng đối với việc thực hiện QCCM của GV.
5.3. Xây dựng các biện pháp quản lý công tác kiểm tra, đánh giá của Hiệu
trƣởng đối với việc thực hiện quy chế chuyên môn của GV.
Số hóa bởi trung tâm học liệu

4
6. Giới hạn nghiên cứu
Đề tài chỉ nghiên cứu một số biện pháp quản lý kiểm tra, đánh giá của
Hiệu trƣởng đối với việc GV thực hiện quy chế chuyên môn ở 03 trƣờng THPT
công lập huyện TiÒn H¶i, tỉnh Th¸i B×nh.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phân tích và tổng hợp lý thuyết(nhƣ phân tích và tổng hợp các bài báo
khoa học, các đề tài nghiên cứu, các luận văn, luận án, các văn bản của Đảng
và Nhà nƣớc để tổng quan và xây dựng cơ sở lý luận của đề tài).
- Hệ thống hóa các tài liệu lý thuyết.
- Phân tích các hồ sơ quản lý chuyên môn của Hiệu trƣởng, phân tích các
số liệu, hồ sơ thi đua, tổng hợp của Sở Giáo dục & Đào tạo đối với các trƣờng
để thu thập các thông tin về tình hình quản lý hoạt động CM của nhà trƣờng.
7.2. Phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp điều tra
Xây dựng các phiếu điều tra, phỏng vấn trực tiếp các đối tƣợng: BGH,
Tổ trƣởng tổ chuyên môn và giáo viên bộ môn.
7.2.2. Phương pháp quan sát
Tiếp cận, xem xét các dữ liệu từ thực tế của công tác kiểm tra, đánh giá
chất lƣợng giảng dạy của giáo viên ở các trƣờng THPT trên địa bàn huyện Tiền
Hải, tỉnh Thái Bình.
7.2.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Thông qua các cuộc trao đổi, toạ đàm, tổ chức chuyên đề, hội thảo, thảo
luận với các cán bộ QLGD từ Sở GDĐT đến các cán bộ QL là BGH, Tổ trƣởng

tổ chuyên môn và giáo viên ở các nhà trƣờng, để tìm ra các phƣơng pháp quản
lý kiểm tra, đánh giá thực hiện QCCM phù hợp với đội ngũ giáo viên trong địa
bàn huyện trong tình hình hiện nay.
Số hóa bởi trung tâm học liệu

5
7.2.4. Phương pháp chuyên gia
Xin ý kiến đánh giá của các chuyên gia có kinh nghiệm về lĩnh vực này
gồm: Các thầy cô giáo ĐHSPTN, lãnh đạo, chuyên viên sở GD&ĐT, các tổ
thanh tra chuyên môn từ sở GD&ĐT đến cộng tác viên thanh tra.
7.3. Phương pháp xử lý số liệu
Dùng phƣơng pháp thống kê toán học để phân tích, tổng hợp, xử lý các
số liệu mà đề tài đã nghiên cứu thu thập đƣợc.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục. Nội dung
chính của luận văn đƣợc chia làm 3 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lý kiểm tra, đánh giá thực hiện quy chế
chuyên môn trong trƣờng học.
Chƣơng 2: Thực trạng công tác quản lý kiểm tra, đánh giá thực hiện
quy chế chuyên môn của Hiệu trƣởng các trƣờng THPT huyện Tiền Hải, tỉnh
Thái Bình.
Chƣơng 3: Biện pháp quản lý kiểm tra, đánh giá thực hiện quy chế
chuyên môn của Hiệu trƣởng các trƣờng THPT huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình.
Số hóa bởi trung tâm học liệu

6
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ KIỂM TRA,
ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN QUY CHẾ CHUYÊN MÔN
TRONG TRƢỜNG HỌC

1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Ngoài nước
Có rất nhiều tác giả nghiên cứu về công tác đánh giá chất lƣợng GD đặc
biệt là đánh giá hoạt động dạy học và giáo dục (R.J. Dietel, J.L. Herman, và
R.A. Knuth NCREL, Oak Brook, 1991) cho rằng: Đánh giá có thể ảnh hƣởng
đến việc xác định về điểm số, sự tiến bộ, sự sắp xếp, nhu cầu giảng dạy và
chƣơng trình giảng dạy. Ông đƣa ra mục đích của việc đánh giá cho từng đối
tƣợng sử dụng thông tin đánh giá nhƣ Bảng 1.1 sau:
Bảng 1.1. Đối tƣợng sử dung thông tin và mục đích của
việc sử dụng thông tin đánh giá
Ai cần thông tin
đánh giá
Mục đích của việc sử dụng
thông tin đánh giá

Các nhà hoạch
định chính sách
họ dùng sự đánh
giá để:
- Thiết lập các tiêu chuẩn
- Nhấn mạnh các mục tiêu
- Giám sát chất lƣợng giáo dục
- Thực hiện các loại khen thƣởng/ xử phạt khác nhau
- Đƣa ra hệ thống các chính sách
- Tập trung vào các nguồn lực bao gồm con ngƣời và tiền bạc
- Xác định hiệu quả của các bài kiểm tra
Các nhà quản lý
và trƣờng học
dùng đánh giá để:
- Nhận biết những điểm mạnh và điểm yếu

của chƣơng trình
- Xác định những ƣu tiên của chƣơng trình
- Đánh giá các lựa chọn thay thế
- Đặt kế hoạch và cải thiện các chƣơng trình
Giáo viên
Và các nhà quản
lý Quyết định
dùng phân loại
đánh giá để:
- Theo dõi sự tiến bộ của học sinh
- Tiến hành đánh giá và cải tiến chƣơng trình giảng dạy
- Cung cấp ý kiến phản hồi vững vàng/có sự khuyến
khích/ có tính phân loại
- Khuyến khích học sinh
- Chấm điểm
Số hóa bởi trung tâm học liệu

7
Ngoài ra nhiều tác giả khác đã nghiên cứu về đánh giá trong dạy học
(Chappsui S, stingin J R, Dhi Al Barki, etc). Các tác giả đã bàn luận sâu về các
phƣơng pháp, loại hình và công cụ đánh giá chất lƣợng giáo dục. Theo các tác
giả này, đánh giá có các loại hình đánh giá quá trình và đánh giá cuối cùng và
cần kết hợp một cách hợp lý hai loại hình đánh giá này thì việc kiểm tra đánh
giá mới có hiệu quả cao. Tuy nhiên các hoạt động CM ở trong trƣờng học chủ
yếu tuân thủ các chuẩn CLGD trong giáo dục và các chỉ dẫn về dạy học nên các
nghiên cứu về đánh giá tập trung chủ yếu vào đánh giá CLGD. Đánh giá việc
thực hiện các chỉ dẫn dạy học chủ yếu thực hiện thông qua đánh giá GV mà
trong đó tập trung vào đánh giá năng lực dạy học và kết quả dạy học. Nhiều bài
viết và nhiều công trình nghiên cứu cũng đã đề cập tới vấn đề khen thƣởng GV
dựa trên kết quả đánh giá năng lực thực hiện CM và việc tuân thủ các chỉ dẫn

dạy học. Vì vậy, khi nghiên cứu để vận dụng các công trình của các tác giả
nƣớc ngoài vào đánh giá quản lý thực hiện QCCM ở Việt Nam thì sẽ dựa trên
khung lý luận chung về đánh giá chất lƣợng giáo dục và đánh giá giáo viên.
1.1.2. Trong nước
Ở Việt Nam bàn về kiểm tra đánh giá đã có mặt trong nhiều ấn phẩm nhƣ:
“Quản lý trƣờng phổ thông” của Viện khoa học giáo dục (1985) đã nêu
lên tầm quan trọng của hoạt động kiểm tra trong nhà trƣờng (trang 84-106);
“Đánh giá trong giáo dục” của tác giả Trần Bá Hoành, (1997);
“Một số tiếp cận mới về khoa học quản lý và việc vận dụng vào quản lý
giáo dục” của tác giả Đặng Quốc Bảo (1995);
“Quản lý và lãnh đạo nhà trƣờng” của hai tác giả Trần Kiểm- Bùi Minh
Hiền (2006);
“Khoa học quản lý nhà trƣờng” của tác giả Nguyễn Văn Lê (1997)
Các tác giả này đã nghiên cứu vấn đề kiểm tra, đánh giá, một cách tƣơng
đối cụ thể. Các tác giả đã làm rõ mục tiêu, nguyên tắc, quy trình, hình thức của
công tác kiểm tra, đánh giá.
Số hóa bởi trung tâm học liệu

8
Tài liệu mới gần đây nhất là cuốn sách “Đánh giá chất lƣợng giáo dục:
Nội dung- Phƣơng pháp- Kỹ thuật” (2007) trong đó tác giả Trần Thị Bích Liễu
đã tổng hợp tƣơng đối đầy đủ các vấn đề của đánh giá CLGD. Tài liệu này đã
tổng hợp các khái niệm khác nhau về đánh giá dựa trên tƣ liệu đánh giá của
một nhóm dịch giả. Theo cuốn sách này thì:
Đánh giá chất lƣợng giáo dục là một hoạt động thƣờng xuyên và đƣợc
chú trọng trong một tổ chức nhà trƣờng nơi mà chất lƣợng giáo dục đƣợc đặt
lên vị trí hàng đầu. Có rất nhiều phƣơng pháp và hình thức đánh giá. Tuy nhiên
không có một phƣơng pháp hay hình thức đánh giá duy nhất nào có thể đánh
giá đầy đủ và chính xác chất lƣợng giáo dục. Khi không có một phƣơng pháp
hay hình thức đánh giá nào là toàn năng và mỗi phƣơng pháp, hình thức đánh

giá có những ƣu nhƣợc điểm của mình thì việc sử dụng kết hợp các phƣơng
pháp và các hình thức đánh giá là cần thiết để đem lại một kết quả đánh giá
chính xác và toàn cảnh về chất lƣợng thật sự của giáo dục.
Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện quy chế chuyên môn của Hiệu trƣởng
ở các nhà trƣờng là một hoạt động không thể thiếu, nhằm nâng cao hiệu quả
giáo dục văn hoá trong mỗi nhà trƣờng, đồng thời nó cũng thúc đẩy công tác tự
bồi dƣỡng chuyên môn nghiệp vụ, năng lực sƣ phạm của đội ngũ giáo viên, tạo
ra tính nghiêm túc của thầy và trò trong các hoạt động giáo dục.
Hoạt động kiểm tra, đánh giá của ngƣời Hiệu trƣởng có vai trò rất quan
trọng, tuy nhiên không đƣợc kiểm tra một cách tuỳ tiện mà phải thực hiện theo
các yêu cầu chung của công tác “Quản lý trƣờng học”, các văn bản chỉ đạo về
công tác “Kiểm tra, thanh tra trong nhà trƣờng” của Bộ GD&ĐT và của Sở
GD&ĐT cho mỗi năm học cụ thể.
Tuy nhiên nghiên cứu một cách cụ thể về kiểm tra, đánh giá công tác
thực hiện QCCM của HT ở các trƣờng học thì chƣa đƣợc thể hiện cụ thể trong
các công trình nghiên cứu.
Số hóa bởi trung tâm học liệu

9
1.2. Một số khái niệm cơ bản và nội dung liên quan đến đề tài
1.2.1. Quy chế chuyên môn: Quy chế chuyên môn đƣợc hiểu là một văn bản
pháp luật do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, quy định các hoạt động CM mà
GV phải thực hiện, là cơ sở để các nhà quản lý trƣờng học thực hiện các hoạt
động kiểm tra đánh giá CM đối với GV.
1.2.2. Kiểm tra
1.2.2.1 Khái niệm kiểm tra
Kiểm tra là quá trình xem xét thực tiễn, đánh giá thực trạng, khuyến
khích cái tốt phát hiện cái sai phạm và điều chỉnh nhằm đạt tới những mục tiêu
đã đặt ra và góp phần đƣa toàn bộ hệ thống quản lý lên một trình độ cao hơn
Kiểm tra là một thành tố quan trọng của quá trình quản lý

1.2.2.2. Bản chất của kiểm tra
Là mối liên hệ ngƣợc trong quản lý; kiểm tra tạo ra một hệ thống thông tin
phản hồi trong quản lý; phản hồi về kết quả các hoạt động và phản hồi dự báo.
1.2.2.3. Vai trò của kiểm tra
- Kiểm tra cung cấp các thông tin cần thiết phục vụ cho viêc hoàn thành
các quyết định quản lý
- Kiểm tra góp phần đôn đốc thực hiện kế họach với hiệu quả cao
- Kiểm tra giúp cho việc đánh giá, khen thƣởng và trách phạt chính xác
- Kiểm tra đảm bảo thực thi quyền lực quản lý
- Kiểm tra giúp cho tổ chức theo sát và đối phó kịp thời với những thay
đổi của môi trƣờng
- Kiểm tra tạo tiền đề cho quá trình hoàn thiện và đổi mới
1.2.2.4. Nguyên tắc kiểm tra
- Phải có chuẩn mực
- Phải công khai
- Phải tôn trọng đối tƣợng kiểm tra
- Phải có độ đa dạng hợp lý
Số hóa bởi trung tâm học liệu

10
- Phải có trong tâm, trọng điểm
- Phải chính xác khách quan
- Phải có tính kinh tế
1.2.3. Đánh giá
Thuật ngữ đánh giá (Evaluation) là đƣa ra nhận định tổng hợp về các dữ
kiện đo lƣờng đƣợc qua các kỳ kiểm tra/lƣợng giá trong quá trình và kết thúc
bằng cách đối chiếu, so sánh với những tiêu chuẩn đã đƣợc xác định rõ ràng
trƣớc đó trong các mục tiêu.
Có nhiều cách định nghĩa về đánh giá, song chỉ xin nêu ba cách chọn nội
hàm có ý nghĩa nhất thƣờng gặp:

- Đánh giá là quá trình thu thập, xử lý thông tin để lƣợng định tình
hình và kết quả công việc giúp quá trình lập kế hoạch, quyết định và hành
động có kết quả.
- Đánh giá là quá trình mà qua đó ta quy cho đối tƣợng một giá trị nào đó.
- Đánh giá là một hoạt động nhằm nhận định, xác nhận giá trị thực trạng
về: Mức độ hoàn thành nhiệm vụ, chất lƣợng, hiệu quả công việc, trình độ, sự
phát triển, những kinh nghiệm đƣợc hình thành ở thời điểm hiện tại, đang xét so
với mục tiêu hay những chuẩn mực đã đƣợc xác lập. Trên cơ sở đó, nêu ra những
biện pháp uốn nắn, điều chỉnh và giúp đỡ đối tƣợng hoàn thành nhiệm vụ.
Từ những ý kiến trên ta có thể nêu định nghĩa đánh giá trong giáo dục là
quá trình thu thập và lý giải kịp thời, có hệ thống thông tin về hiện trạng, khả
năng hay nguyên nhân của chất lƣợng và hiệu quả giáo dục căn cứ vào mục tiêu
dạy học, mục tiêu đào tạo làm cơ sở cho những chủ trƣơng, biện pháp và hành
động giáo dục tiếp theo.
1.2.3.1. Chức năng của đánh giá
Đánh giá có 2 chức năng đó là:
- Xác định giá trị
- Thúc đẩy phát triển và tƣ vấn