bài giảng công nghệ protein enzyme chương 5 động học enzyme

1
1
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c Enzyme
c Enzyme
Ý ngh
Ý ngh
ĩ
ĩ
a c
a c
ủ
ủ
a vi
a vi
ệ
ệ
c nghiên c
c nghiên c
ứ
ứ
u đ
u đ
ộ

ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c enzyme
c enzyme
Nghiên c
Nghiên c
ứ
ứ
u đ
u đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c enzyme l
c enzyme l
à
à
nghiên c
nghiên c
ứ
ứ
u
u
ả

ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng
ng
c
c
ủ
ủ
a c
a c
á
á
c y
c y
ế
ế
u t
u t
ố
ố
: n
: n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ

ộ
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t,
t,
enzyme, pH mô
enzyme, pH mô
i
i
trư
trư
ờ
ờ
ng, nhi
ng, nhi
ệ
ệ
t đ
t đ
ộ
ộ
, c
, c
á
á
c ch
c ch
ấ

ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm
m hãm
…
…
đ
đ
ế
ế
n t
n t
ố
ố
c đ
c đ
ộ
ộ
ph
ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng do enzyme x

ng do enzyme x
ú
ú
c t
c t
á
á
c. Vi
c. Vi
ệ
ệ
c nghiên c
c nghiên c
ứ
ứ
u đ
u đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c
c
enzyme s
enzyme s
ẽ
ẽ
cho ta bi

cho ta bi
ế
ế
t đư
t đư
ợ
ợ
c c
c c
á
á
c v
c v
ấ
ấ
n đ
n đ
ề
ề
sau đây
sau đây
:
:
-
-
C
C
ó
ó
th

th
ể
ể
bi
bi
ế
ế
t đư
t đư
ợ
ợ
c cơ ch
c cơ ch
ế
ế
phân t
phân t
ử
ử
c
c
ủ
ủ
a s
a s
ự
ự
t
t
á

á
c đ
c đ
ộ
ộ
ng c
ng c
ủ
ủ
a
a
enzyme.
enzyme.
-
-
Cho ph
Cho ph
é
é
p ta hi
p ta hi
ể
ể
u bi
u bi
ế
ế
t đư
t đư
ợ

ợ
c m
c m
ố
ố
i quan h
i quan h
ệ
ệ
v
v
ề
ề
m
m
ặ
ặ
t lư
t lư
ợ
ợ
ng
ng
c
c
ủ
ủ
a qu
a qu
á

á
tr
tr
ì
ì
nh enzyme.
nh enzyme.
2
2
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c Enzyme
c Enzyme
-
-
Th
Th
ấ
ấ
y đư
y đư
ợ
ợ
c vai trò quan tr

c vai trò quan tr
ọ
ọ
ng c
ng c
ả
ả
v
v
ề
ề
m
m
ặ
ặ
t lý lu
t lý lu
ậ
ậ
n l
n l
ẫ
ẫ
n
n
th
th
ự
ự
c ti

c ti
ễ
ễ
n: khi l
n: khi l
ự
ự
a ch
a ch
ọ
ọ
n c
n c
á
á
c đơn v
c đơn v
ị
ị
ho
ho
ạ
ạ
t đ
t đ
ộ
ộ
ng enzyme
ng enzyme
ngư

ngư
ờ
ờ
i ta c
i ta c
ầ
ầ
n ph
n ph
ả
ả
i bi
i bi
ế
ế
t nh
t nh
ữ
ữ
ng đi
ng đi
ề
ề
u ki
u ki
ệ
ệ
n t
n t
ố

ố
t nh
t nh
ấ
ấ
t đ
t đ
ố
ố
i v
i v
ớ
ớ
i
i
ho
ho
ạ
ạ
t đ
t đ
ộ
ộ
ng c
ng c
ủ
ủ
a enzyme, c
a enzyme, c
ũ

ũ
ng như c
ng như c
ầ
ầ
n ph
n ph
ả
ả
i bi
i bi
ế
ế
t đư
t đư
ợ
ợ
c c
c c
á
á
c
c
y
y
ế
ế
u t
u t
ố

ố
ả
ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng đ
ng đ
ế
ế
n ho
n ho
ạ
ạ
t đ
t đ
ộ
ộ
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ú
ú
ng.
ng.
-

-
L
L
à
à
đi
đi
ề
ề
u ki
u ki
ệ
ệ
n c
n c
ầ
ầ
n thi
n thi
ế
ế
t đ
t đ
ể
ể
th
th
ự
ự
c hi

c hi
ệ
ệ
n t
n t
ố
ố
t c
t c
á
á
c bư
c bư
ớ
ớ
c tinh
c tinh
ch
ch
ế
ế
enzyme, v
enzyme, v
ì
ì
ngư
ngư
ờ
ờ
i ta c

i ta c
ầ
ầ
n ph
n ph
ả
ả
i ki
i ki
ể
ể
m tra v
m tra v
ề
ề
m
m
ặ
ặ
t lư
t lư
ợ
ợ
ng
ng
b
b
ằ
ằ
ng c

ng c
á
á
ch x
ch x
á
á
c đ
c đ
ị
ị
nh c
nh c
ó
ó
h
h
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng ho
ng ho
ạ
ạ
t đ
t đ
ộ

ộ
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ế
ế
ph
ph
ẩ
ẩ
m enzyme trong c
m enzyme trong c
á
á
c giai đo
c giai đo
ạ
ạ
n tinh ch
n tinh ch
ế
ế
.
.
3
3
Đ

Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme
enzyme
Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c

ng c
ủ
ủ
a n
a n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
enzyme
enzyme
Trong đi
Trong đi
ề
ề
u ki
u ki
ệ
ệ
n dư th
n dư th
ừ
ừ
a cơ ch
a cơ ch
ấ
ấ
t, ngh

t, ngh
ĩ
ĩ
a l
a l
à
à
[S] >>[E] th
[S] >>[E] th
ì
ì
t
t
ố
ố
c đ
c đ
ộ
ộ
ph
ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng ph
ng ph
ụ

ụ
thu
thu
ộ
ộ
c v
c v
à
à
o [S], v= K[E] c
o [S], v= K[E] c
ó
ó
d
d
ạ
ạ
ng
ng
y=ax. Nh
y=ax. Nh
ờ
ờ
đ
đ
ó
ó
ngư
ngư
ờ

ờ
i ta đã đo
i ta đã đo
[E] b
[E] b
ằ
ằ
ng c
ng c
á
á
ch đo v
ch đo v
ậ
ậ
n t
n t
ố
ố
c
c
ph
ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng do enzyme đ

ng do enzyme đ
ó
ó
x
x
ú
ú
c t
c t
á
á
c.
c.
C
C
ó
ó
nhi
nhi
ề
ề
u trư
u trư
ờ
ờ
ng h
ng h
ợ
ợ
p trong môi trư

p trong môi trư
ờ
ờ
ng c
ng c
ó
ó
ch
ch
ứ
ứ
a ch
a ch
ấ
ấ
t
t
k
k
ì
ì
m hãm hay ho
m hãm hay ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a th

a th
ì
ì
v
v
ậ
ậ
n t
n t
ố
ố
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng do enzyme
ng do enzyme
x
x
ú
ú
c t
c t
á
á
c không ph

c không ph
ụ
ụ
thu
thu
ộ
ộ
c tuy
c tuy
ế
ế
n t
n t
í
í
nh v
nh v
ớ
ớ
i [
i [
E]
E]
đ
đ
ó
ó
4
4
S

S
ự
ự
ph
ph
ụ
ụ
thu
thu
ộ
ộ
c c
c c
ủ
ủ
a v
a v
ậ
ậ
n t
n t
ố
ố
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ

ứ
ng v
ng v
à
à
o [E]
o [E]
[E]
V
5
5
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ

ứ
ng
ng
enzyme
enzyme
Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ
a n
a n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t [S]
t [S]
k

k
2
2
[E
[E
0
0
] [S]
] [S]
v =
v =


Km + [S]
Với Km= k
-1
+k
2
/ k
1
(Km: gọi là hằng số
Michalis Menten)
Phương trình Michelis Menten
[S]
v = Vmax
Km+ [S]
ta thấy nồng độ enzyme càng cao thì
vận tốc phản ứng enzyme càng lớn.
Vận tốc đạt cực đại khi toàn bộ
enzyme liên kết với cơ chất, nghĩa là:

Vmax= k
2
[E
0
]
6
6
Bi
Bi
ế
ế
n thiên v
n thiên v
ậ
ậ
n t
n t
ố
ố
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
theo n

theo n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t
t
7
7
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả

ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme
enzyme
Khi tăng
Khi tăng
[S] th
[S] th
ì
ì
v ph
v ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng tăng
ng tăng
,
,
tăng
tăng
[S]

[S]
đ
đ
ế
ế
n m
n m
ộ
ộ
t gi
t gi
á
á
tr
tr
ị
ị
n
n
à
à
o đ
o đ
ó
ó
th
th
ì
ì
v đ

v đ
ạ
ạ
t đ
t đ
ế
ế
n gi
n gi
á
á
tr
tr
ị
ị
v
v
max
max
v
v
à
à
s
s
ẽ
ẽ
không tăng n
không tăng n
ữ

ữ
a n
a n
ế
ế
u ta v
u ta v
ẫ
ẫ
n
n
ti
ti
ế
ế
p t
p t
ụ
ụ
c tăng
c tăng
[S].
[S].
Khi Km = [S] th
Khi Km = [S] th
ì
ì
v
v
0

0
=
=
1/2
1/2
Vmax
Vmax
Năm
Năm
1934. Lineweaver v
1934. Lineweaver v
à
à
Burk
Burk
, t
, t
rên cơ s
rên cơ s
ở
ở
c
c
ủ
ủ
a phương
a phương
tr
tr
ì

ì
nh (5
nh (5
)
)
đã ngh
đã ngh
ị
ị
ch đ
ch đ
ả
ả
o đ
o đ
ể
ể
bi
bi
ế
ế
n th
n th
à
à
nh d
nh d
ạ
ạ
ng đư

ng đư
ờ
ờ
ng th
ng th
ẳ
ẳ
ng
ng
y = ax+b
y = ax+b
, n
, n
ó
ó
c
c
ó
ó
ý ngh
ý ngh
ĩ
ĩ
a l
a l
ớ
ớ
n đ
n đ
ố

ố
i v
i v
ớ
ớ
i vi
i vi
ệ
ệ
c nghiên c
c nghiên c
ứ
ứ
u
u
k
k
ì
ì
m hãm enzyme.
m hãm enzyme.
8
8
Bi
Bi
ế
ế
n thiên v
n thiên v
ậ

ậ
n t
n t
ố
ố
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng theo n
ng theo n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t
t
-1/Km
1/[S]
1/Vmax1/Vmax1/Vmax1/Vmax

1/v
max
1/v
9
9
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme
enzyme
Ả

Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
L
L
à
à
ch
ch
ấ
ấ
t c
t c
ó

ó
t
t
á
á
c d
c d
ụ
ụ
ng l
ng l
à
à
m gi
m gi
ả
ả
m ho
m ho
ạ
ạ
t đ
t đ
ộ
ộ
hay l
hay l
à
à
m enzyme

m enzyme
không còn kh
không còn kh
ả
ả
nâng x
nâng x
ú
ú
c t
c t
á
á
c bi
c bi
ế
ế
n cơ ch
n cơ ch
ấ
ấ
t th
t th
à
à
nh s
nh s
ả
ả
n

n
ph
ph
ẩ
ẩ
m. N
m. N
ó
ó
c
c
ó
ó
th
th
ể
ể
l
l
à
à
ch
ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm thu

m hãm thu
ậ
ậ
n ngh
n ngh
ị
ị
ch hay b
ch hay b
ấ
ấ
t
t
thu
thu
ậ
ậ
n ngh
n ngh
ị
ị
ch.
ch.
K
K
ì
ì
m hãm thu
m hãm thu
ậ

ậ
n ngh
n ngh
ị
ị
ch (reversible inhibition) c
ch (reversible inhibition) c
ó
ó
th
th
ể
ể
l
l
à
à
c
c
ạ
ạ
nh tranh (competitive)
nh tranh (competitive)
,
,
phi c
phi c
ạ
ạ
nh tranh

nh tranh
(uncompetitive) hay h
(uncompetitive) hay h
ỗ
ỗ
n t
n t
ạ
ạ
p (mixed).
p (mixed).
10
10
K
K
ì
ì
m hãm c
m hãm c
ạ
ạ
nh tranh (C
nh tranh (C
ompetitive inhibition)
ompetitive inhibition)
Trong trư
Trong trư
ờ
ờ
ng h

ng h
ợ
ợ
p k
p k
ì
ì
m hãm c
m hãm c
ạ
ạ
nh tranh l
nh tranh l
à
à
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t
t
v
v
à
à
ch
ch
ấ
ấ
t k

t k
ì
ì
m hãm đ
m hãm đ
ề
ề
u t
u t
á
á
c dung lên trung tâm ho
c dung lên trung tâm ho
ạ
ạ
t
t
đ
đ
ộ
ộ
ng c
ng c
ủ
ủ
a enzyme, ch
a enzyme, ch
ấ
ấ
t k

t k
ì
ì
m hãm cho
m hãm cho
á
á
n ch
n ch
ổ
ổ
c
c
ủ
ủ
a
a
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t
t
ở
ở
enzyme.
enzyme.
11
11
K

K
ì
ì
m hãm c
m hãm c
ạ
ạ
nh tranh (Competitive inhibition)
nh tranh (Competitive inhibition)
Khi cơ ch
Khi cơ ch
ấ
ấ
t dư th
t dư th
ù
ù
a, n
a, n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
ch
ch
ấ
ấ
t k

t k
ì
ì
m hãm th
m hãm th
ấ
ấ
p th
p th
ì
ì
c
c
ó
ó
th
th
ể
ể
lo
lo
ạ
ạ
i b
i b
ỏ
ỏ
t
t
á

á
c d
c d
ụ
ụ
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm, còn n
m hãm, còn n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
cơ
cơ
ch
ch
ấ

ấ
t th
t th
ấ
ấ
p v
p v
à
à
n
n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
ch
ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm cao th
m hãm cao th
ì
ì
l

l
ạ
ạ
i c
i c
ó
ó
t
t
á
á
c d
c d
ụ
ụ
ng
ng
k
k
ì
ì
m hãm ho
m hãm ho
à
à
n to
n to
à
à
n.

n.
không có chất kìm hãm
[I]
1/V
1/[S]
1/Vmax
Sự phụ thuộc của tốc độ phản ứng vào nồng độ cơ chất theo
Lineweaver - Burk khi có kìm hãm canh tranh
12
12
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ

ng
ng
enzyme
enzyme
Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
K
K
ì
ì
m hãm c
m hãm c

ạ
ạ
nh tranh (Competitive inhibition)
nh tranh (Competitive inhibition)
ph
ph
ầ
ầ
n l
n l
ớ
ớ
n gi
n gi
ữ
ữ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm v
m hãm v
à
à
cơ ch
cơ ch

ấ
ấ
t c
t c
ó
ó
s
s
ự
ự
tương
tương
đ
đ
ồ
ồ
ng v
ng v
ề
ề
m
m
ặ
ặ
t h
t h
ó
ó
a h
a h

ọ
ọ
c.
c.
v
v
í
í
d
d
ụ
ụ
: malic acid c
: malic acid c
ó
ó
c
c
ấ
ấ
u tr
u tr
ú
ú
c g
c g
ầ
ầ
n gi
n gi

ố
ố
ng
ng
v
v
ớ
ớ
i
i
succinic
succinic
acid
acid
nên
nên
k
k
ì
ì
m
m
hãm
hãm
c
c
ạ
ạ
nh
nh

tranh
tranh
enzyme succinatdehydrogenase, l
enzyme succinatdehydrogenase, l
à
à
enzyme
enzyme
x
x
ú
ú
c t
c t
á
á
c cho s
c cho s
ự
ự
bi
bi
ế
ế
n đ
n đ
ổ
ổ
i succinic acid th
i succinic acid th

à
à
nh fumaric
nh fumaric
acid.
acid.
13
13
K
K
ì
ì
m hãm c
m hãm c
ạ
ạ
nh tranh (C
nh tranh (C
ompetitive inhibition)
ompetitive inhibition)
Trư
Trư
ờ
ờ
ng h
ng h
ợ
ợ
p đ
p đ

ặ
ặ
c bi
c bi
ệ
ệ
t c
t c
ủ
ủ
a k
a k
ì
ì
m hãm c
m hãm c
ạ
ạ
nh tranh l
nh tranh l
à
à
k
k
ì
ì
m hãm b
m hãm b
ằ
ằ

ng s
ng s
ả
ả
n
n
ph
ph
ẩ
ẩ
m.
m.
Trư
Trư
ờ
ờ
ng h
ng h
ợ
ợ
p n
p n
à
à
y x
y x
ả
ả
y ra khi m
y ra khi m

ộ
ộ
t s
t s
ả
ả
n ph
n ph
ẩ
ẩ
m
m
ph
ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng t
ng t
á
á
c d
c d
ụ
ụ
ng tr
ng tr

ở
ở
l
l
ạ
ạ
i enzyme v
i enzyme v
à
à
cho
cho
á
á
n v
n v
ị
ị
tr
tr
í
í
ho
ho
ạ
ạ
t đ
t đ
ộ
ộ

ng
ng
ở
ở
phân t
phân t
ử
ử
enzyme.
enzyme.
14
14
K
K
ì
ì
m hãm phi c
m hãm phi c
ạ
ạ
nh tranh
nh tranh
(Uncompetitive inhibition)
(Uncompetitive inhibition)
Đ
Đ
ặ
ặ
c trưng c
c trưng c

ủ
ủ
a ki
a ki
ể
ể
u k
u k
ì
ì
m hãm n
m hãm n
à
à
y l
y l
à
à
ch
ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm ch
m hãm ch
ỉ
ỉ

liên k
liên k
ế
ế
t v
t v
ớ
ớ
i ph
i ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ
ợ
p ES, m
p ES, m
à
à
không liên k
không liên k
ế
ế
t v
t v
ớ
ớ
i
i

enzyme t
enzyme t
ự
ự
do.
do.
15
15
K
K
ì
ì
m hãm phi c
m hãm phi c
ạ
ạ
nh tranh
nh tranh
(Uncompetitive inhibition)
(Uncompetitive inhibition)
S
S
ự
ự
ph
ph
ụ
ụ
thu
thu

ộ
ộ
c c
c c
ủ
ủ
a t
a t
ố
ố
c đ
c đ
ộ
ộ
ph
ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng v
ng v
à
à
o n
o n
ồ
ồ

ng đ
ng đ
ộ
ộ
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t
t
theo Lineweaver
theo Lineweaver
-
-
Burk khi c
Burk khi c
ó
ó
k
k
ì
ì
m hãm phi c
m hãm phi c
ạ
ạ
nh
nh
tranh
tranh

không có chất kìm hãm
1/Km
[I]
1/V
1/[s]
16
16
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme

enzyme
Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
K
K
ì
ì
m hãm h
m hãm h
ỗ
ỗ
n t

n t
ạ
ạ
p (Mixed inhibition)
p (Mixed inhibition)
17
17
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme

enzyme
Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
K
K
ì
ì
m hãm h
m hãm h
ỗ
ỗ
n t

n t
ạ
ạ
p (
p (
Mixed inhibition)
Mixed inhibition)
Trong đ
Trong đ
ó
ó
, ch
, ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm không nh
m hãm không nh
ữ
ữ
ng liên k
ng liên k
ế
ế
t v
t v
ớ

ớ
i
i
enzyme t
enzyme t
ự
ự
do m
do m
à
à
còn liên k
còn liên k
ế
ế
t v
t v
ớ
ớ
i c
i c
ả
ả
ph
ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ

ợ
p ES t
p ES t
ạ
ạ
o
o
th
th
à
à
nh ph
nh ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ
ợ
p EIS không t
p EIS không t
ạ
ạ
o đư
o đư
ợ
ợ
c s
c s
ả

ả
n ph
n ph
ẩ
ẩ
m P. Hi
m P. Hi
ệ
ệ
n
n
tư
tư
ợ
ợ
ng k
ng k
ì
ì
m hãm ch
m hãm ch
ỉ
ỉ
ph
ph
ụ
ụ
thu
thu
ộ

ộ
c v
c v
à
à
o n
o n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
ch
ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m
m
hãm. T
hãm. T
ố
ố
c đ
c đ
ộ

ộ
c
c
ự
ự
c đ
c đ
ạ
ạ
i đo đư
i đo đư
ợ
ợ
c khi không c
c khi không c
ó
ó
m
m
ặ
ặ
t ch
t ch
ấ
ấ
t
t
k
k
ì

ì
m hãm l
m hãm l
à
à
cao hơn khi c
cao hơn khi c
ó
ó
m
m
ặ
ặ
t ch
t ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm.
m hãm.
18
18
K
K
ì
ì
m hãm phi c

m hãm phi c
ạ
ạ
nh tranh
nh tranh
(Uncompetitive inhibition)
(Uncompetitive inhibition)
S
S
ự
ự
ph
ph
ụ
ụ
thu
thu
ộ
ộ
c c
c c
ủ
ủ
a t
a t
ố
ố
c đ
c đ
ộ

ộ
ph
ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng v
ng v
à
à
o n
o n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t
t
theo Lineweaver
theo Lineweaver
-

-
Burk khi c
Burk khi c
ó
ó
k
k
ì
ì
m hãm h
m hãm h
ỗ
ỗ
n t
n t
ạ
ạ
p
p
không có chất kìm hãm
1/Km
[I]
1/V
1/[s]
19
19
Đ
Đ
ộ
ộ

ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme
enzyme
Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ

a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
Trư
Trư
ờ
ờ
ng h
ng h
ợ
ợ
p k
p k
ì
ì
m hãm enzyme b
m hãm enzyme b
ằ
ằ
ng n
ng n
ồ
ồ

ng đ
ng đ
ộ
ộ
cao c
cao c
ủ
ủ
a cơ
a cơ
ch
ch
ấ
ấ
t g
t g
ọ
ọ
i l
i l
à
à
“
“
k
k
ì
ì
m hãm cơ ch
m hãm cơ ch

ấ
ấ
t
t
”
”
như k
như k
ì
ì
m hãm urease khi
m hãm urease khi
n
n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
ure cao, ngo
ure cao, ngo
à
à
i ra còn c
i ra còn c
ó
ó
c
c

á
á
c enzyme kh
c enzyme kh
á
á
c như
c như
lactatdehydrogenase, carbonxypeptidase, lipase,
lactatdehydrogenase, carbonxypeptidase, lipase,
pyrophotphatase, photphofructok
pyrophotphatase, photphofructok
inase
inase
(
(
đ
đ
ố
ố
i v
i v
ớ
ớ
i ATP).
i ATP).
Nguyên nhân c
Nguyên nhân c
ủ
ủ

a nh
a nh
ữ
ữ
ng hi
ng hi
ệ
ệ
n tư
n tư
ợ
ợ
ng n
ng n
à
à
y còn chưa đư
y còn chưa đư
ợ
ợ
c
c
bi
bi
ế
ế
t rõ
t rõ
20
20

Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme
enzyme
Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở

ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
+ T
+ T
ồ
ồ
n t
n t
ạ
ạ
i nhi
i nhi
ề
ề
u trung tâm liên k
u trung tâm liên k
ế
ế

t v
t v
ớ
ớ
i cơ ch
i cơ ch
ấ
ấ
t b
t b
ằ
ằ
ng c
ng c
á
á
c
c
á
á
i l
i l
ự
ự
c kh
c kh
á
á
c nhau. Khi n
c nhau. Khi n

ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t th
t th
ấ
ấ
p th
p th
ì
ì
enzyme
enzyme
c
c
ó
ó
th
th
ể
ể
ch
ch

ỉ
ỉ
liên k
liên k
ế
ế
t v
t v
ớ
ớ
i m
i m
ộ
ộ
t phân t
t phân t
ử
ử
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t, còn khi
t, còn khi
ở
ở
n
n
ồ
ồ

ng đ
ng đ
ộ
ộ
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t cao n
t cao n
ó
ó
liên k
liên k
ế
ế
t v
t v
ớ
ớ
i nhi
i nhi
ề
ề
u cơ ch
u cơ ch
ấ
ấ
t d
t d

ẫ
ẫ
n
n
đ
đ
ế
ế
n h
n h
ì
ì
nh th
nh th
à
à
nh ph
nh ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ
ợ
p ES không ho
p ES không ho
ạ
ạ
t đ
t đ

ộ
ộ
ng.
ng.
21
21
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme
enzyme

Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
+
+
Cơ ch
Cơ ch
ấ
ấ
t c
t c
ũ
ũ

ng c
ng c
ó
ó
th
th
ể
ể
đư
đư
ợ
ợ
c liên k
c liên k
ế
ế
t nh
t nh
ờ
ờ
nh
nh
ữ
ữ
ng v
ng v
ị
ị
tr
tr

í
í


đ
đ
ặ
ặ
c bi
c bi
ệ
ệ
t c
t c
ủ
ủ
a enzyme.
a enzyme.
Đ
Đ
ó
ó
l
l
à
à
m
m
ộ
ộ

t nh
t nh
ó
ó
m enzyme quan
m enzyme quan
tr
tr
ọ
ọ
ng (enzyme d
ng (enzyme d
ị
ị
l
l
ậ
ậ
p th
p th
ể
ể
) bên c
) bên c
ạ
ạ
nh trung tâm x
nh trung tâm x
ú
ú

c t
c t
á
á
c
c
còn c
còn c
ó
ó
trung tâm đi
trung tâm đi
ể
ể
u ch
u ch
ỉ
ỉ
nh.
nh.
+
+
Cơ ch
Cơ ch
ấ
ấ
t c
t c
ó
ó

th
th
ể
ể
liên k
liên k
ế
ế
t v
t v
ớ
ớ
i m
i m
ộ
ộ
t ch
t ch
ấ
ấ
t ho
t ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a v
a v

à
à
b
b
ằ
ằ
ng
ng
c
c
á
á
ch n
ch n
à
à
y n
y n
ó
ó
t
t
á
á
ch kh
ch kh
ỏ
ỏ
i E.
i E.

22
22
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme
enzyme
Ả
Ả
nh hư
nh hư

ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
+
+
Cơ ch
Cơ ch
ấ
ấ
t c
t c
ó
ó
th
th
ể
ể

cho
cho
á
á
n ch
n ch
ổ
ổ
(
(
ngăn c
ngăn c
ả
ả
n) m
n) m
ộ
ộ
t
t
cofactor hay m
cofactor hay m
ộ
ộ
t coenzyme.
t coenzyme.
+
+
Cơ ch
Cơ ch

ấ
ấ
t c
t c
ó
ó
th
th
ể
ể
ả
ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng đ
ng đ
ế
ế
n ion l
n ion l
ự
ự
c c
c c
ủ
ủ
a môi trư
a môi trư

ờ
ờ
ng
ng
v
v
à
à
qua đ
qua đ
ó
ó
l
l
à
à
m m
m m
ấ
ấ
t đi t
t đi t
ì
ì
nh chuyên h
nh chuyên h
ó
ó
a c
a c

ủ
ủ
a enzyme.
a enzyme.
23
23
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme
enzyme

Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
K
K
ì
ì
m hãm b
m hãm b
ấ
ấ
t thu
t thu

ậ
ậ
n ngh
n ngh
ị
ị
ch (irreversible inhibition)
ch (irreversible inhibition)
Nhi
Nhi
ề
ề
u trư
u trư
ờ
ờ
ng h
ng h
ợ
ợ
p, ch
p, ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm c
m hãm c

ó
ó
t
t
á
á
c d
c d
ụ
ụ
ng b
ng b
ấ
ấ
t thu
t thu
ậ
ậ
n
n
ngh
ngh
ị
ị
ch.
ch.
Đôi khi kh
Đôi khi kh
ó
ó

đ
đ
ể
ể
phân bi
phân bi
ệ
ệ
t gi
t gi
ữ
ữ
a thu
a thu
ậ
ậ
n ngh
n ngh
ị
ị
ch v
ch v
à
à
b
b
ấ
ấ
t
t

thu
thu
ậ
ậ
n ngh
n ngh
ị
ị
ch v
ch v
ì
ì
ch
ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm b
m hãm b
ấ
ấ
t thu
t thu
ậ
ậ
n ngh
n ngh

ị
ị
ch c
ch c
ó
ó
th
th
ể
ể
hi
hi
ể
ể
u như ch
u như ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm thu
m hãm thu
ậ
ậ
n ngh
n ngh
ị
ị

ch không c
ch không c
ạ
ạ
nh tranh
nh tranh
(noncompetitive).
(noncompetitive).
Nh
Nh
ì
ì
n chung hi
n chung hi
ệ
ệ
u qu
u qu
ả
ả
k
k
ì
ì
m hãm ph
m hãm ph
ụ
ụ
thu
thu

ộ
ộ
c c
c c
á
á
c y
c y
ế
ế
u t
u t
ố
ố
: n
: n
ồ
ồ
ng
ng
đ
đ
ộ
ộ
ch
ch
ấ
ấ
t k
t k

ì
ì
m hãm, n
m hãm, n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
enzyme , th
enzyme , th
ờ
ờ
i gian t
i gian t
á
á
c d
c d
ụ
ụ
ng.
ng.
Sau đây ta x
Sau đây ta x
é
é
t c
t c

á
á
c cơ ch
c cơ ch
ế
ế
tương t
tương t
á
á
c b
c b
ấ
ấ
t thu
t thu
ậ
ậ
n ngh
n ngh
ị
ị
ch
ch
trong đi
trong đi
ề
ề
u ki
u ki

ệ
ệ
n n
n n
ồ
ồ
ng đ
ng đ
ộ
ộ
[I]>>[E].
[I]>>[E].
24
24
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả

n
n
ứ
ứ
ng
ng
enzyme
enzyme
Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
K
K

ì
ì
m hãm b
m hãm b
ấ
ấ
t thu
t thu
ậ
ậ
n ngh
n ngh
ị
ị
ch (irreversible inhibition)
ch (irreversible inhibition)
Trư
Trư
ờ
ờ
ng h
ng h
ợ
ợ
p 1
p 1
Trư
Trư
ờ
ờ

ng h
ng h
ợ
ợ
p 2
p 2
Trường hợp 3
Trường hợp 4
25
25
Đ
Đ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c c
c c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ

ng
ng
enzyme
enzyme
Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t k
t k
ì
ì
m hãm (inhibitior)
m hãm (inhibitior)
Ả
Ả
nh hư
nh hư
ở
ở

ng c
ng c
ủ
ủ
a ch
a ch
ấ
ấ
t ho
t ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a (activator)
a (activator)
L
L
à
à
ch
ch
ấ
ấ
t l
t l
à
à

m
m
tăng kh
tăng kh
ả
ả
năng x
năng x
ú
ú
c t
c t
á
á
c chuy
c chuy
ể
ể
n h
n h
ó
ó
a cơ ch
a cơ ch
ấ
ấ
t th
t th
à
à

nh s
nh s
ả
ả
n
n
ph
ph
ẩ
ẩ
m.
m.
Thông thư
Thông thư
ờ
ờ
ng l
ng l
à
à
nh
nh
ữ
ữ
ng cation kim lo
ng cation kim lo
ạ
ạ
i hay nh
i hay nh

ữ
ữ
ng
ng
h
h
ợ
ợ
p ch
p ch
á
á
t h
t h
ữ
ữ
u cơ như c
u cơ như c
á
á
c vitamin tan trong nư
c vitamin tan trong nư
ớ
ớ
c.
c.