bài giảng công nghệ protein enzyme chương 6 cơ chế tác dụng của enzyme

1
1
Cơ ch
Cơ ch
ế
ế
t
t
á
á
c d
c d
ụ
ụ
ng c
ng c
ủ
ủ
a
a
enzyme
enzyme
V
V
ậ
ậ
n t
n t
ố
ố
c ph

c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng h
ng h
ó
ó
a h
a h
ọ
ọ
c đư
c đư
ợ
ợ
c x
c x
á
á
c đ
c đ
ị
ị
nh b
nh b
ở

ở
i gi
i gi
á
á
tr
tr
ị
ị
năng lư
năng lư
ợ
ợ
ng ho
ng ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a
a
t
t
ứ
ứ
c l
c l
à

à
m
m
ứ
ứ
c năng lư
c năng lư
ợ
ợ
ng c
ng c
á
á
c
c
ch
ch
ấ
ấ
t tham gia ph
t tham gia ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng ph
ng ph
ả

ả
i đ
i đ
ạ
ạ
t đư
t đư
ợ
ợ
c đ
c đ
ể
ể
c
c
ắ
ắ
t đ
t đ
ứ
ứ
t liên
t liên
k
k
ế
ế
t c
t c
ầ

ầ
n thi
n thi
ế
ế
t v
t v
à
à
h
h
ì
ì
nh th
nh th
à
à
nh c
nh c
á
á
c liên k
c liên k
ế
ế
t m
t m
ớ
ớ
i.

i.
Năng
Năng
lư
lư
ợ
ợ
ng ho
ng ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a c
a c
à
à
ng l
ng l
ớ
ớ
n th
n th
ì
ì
v
v
ậ

ậ
n t
n t
ố
ố
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng c
ng c
à
à
ng
ng
ch
ch
ậ
ậ
m v
m v
à
à
ngư
ngư
ợ

ợ
c l
c l
ạ
ạ
i. Do l
i. Do l
à
à
m gi
m gi
ả
ả
m năng lư
m năng lư
ợ
ợ
ng ho
ng ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a
a
ph
ph
ả

ả
n
n
ứ
ứ
ng, c
ng, c
á
á
c ch
c ch
ấ
ấ
t x
t x
ú
ú
c t
c t
á
á
c c
c c
ó
ó
t
t
á
á
c d

c d
ụ
ụ
ng th
ng th
ú
ú
c đ
c đ
ẩ
ẩ
y v
y v
ậ
ậ
n
n
t
t
ố
ố
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng h

ng h
ó
ó
a h
a h
ọ
ọ
c.
c.
V
V
í
í
d
d
ụ
ụ
: b
: b
ộ
ộ
t platin l
t platin l
à
à
m
m
ộ
ộ
t ch

t ch
ấ
ấ
t x
t x
ú
ú
c t
c t
á
á
c h
c h
ó
ó
a h
a h
ọ
ọ
c đư
c đư
ợ
ợ
c s
c s
ử
ử
d
d
ụ

ụ
ng r
ng r
ộ
ộ
ng rãi. V
ng rãi. V
ì
ì
c
c
á
á
c ch
c ch
ấ
ấ
t tham gia ph
t tham gia ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng trên b
ng trên b
ề
ề
m

m
ặ
ặ
t platin đ
t platin đ
ề
ề
u đư
u đư
ợ
ợ
c chuy
c chuy
ể
ể
n sang tr
n sang tr
ạ
ạ
ng th
ng th
á
á
i c
i c
ó
ó
kh
kh
ả

ả


năng ph
năng ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng cao hơn
ng cao hơn
. Do v
. Do v
ậ
ậ
y năng lư
y năng lư
ợ
ợ
ng ho
ng ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a

a
s
s
ẽ
ẽ
nh
nh
ỏ
ỏ
hơn v
hơn v
à
à
t
t
ố
ố
c đ
c đ
ộ
ộ
ph
ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng s

ng s
ẽ
ẽ
cao hơn
cao hơn
.
.
2
2
Cơ ch
Cơ ch
ế
ế
t
t
á
á
c d
c d
ụ
ụ
ng c
ng c
ủ
ủ
a
a
enzyme
enzyme
Như v

Như v
ậ
ậ
y, trong c
y, trong c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng c
ng c
ó
ó
x
x
ú
ú
c t
c t
á
á
c,
c,
ch

ch
ấ
ấ
t x
t x
ú
ú
c t
c t
á
á
c l
c l
à
à
m gi
m gi
ả
ả
m năng lư
m năng lư
ợ
ợ
ng ho
ng ho
ạ
ạ
t
t
h

h
ó
ó
a c
a c
ủ
ủ
a ph
a ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng h
ng h
ó
ó
a h
a h
ọ
ọ
c
c
, c
, c
ó
ó
ngh

ngh
ĩ
ĩ
a l
a l
à
à
n
n
ó
ó
ch
ch
ỉ
ỉ
tham gia v
tham gia v
à
à
o c
o c
á
á
c ph
c ph
ả
ả
n
n
ứ

ứ
ng trung
ng trung
gian m
gian m
à
à
không đ
không đ
ó
ó
ng vai trò l
ng vai trò l
à
à
ch
ch
ấ
ấ
t tham
t tham
gia ph
gia ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng. Sau ph

ng. Sau ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng, ch
ng, ch
ấ
ấ
t x
t x
ú
ú
c
c
t
t
á
á
c l
c l
ạ
ạ
i ph
i ph
ụ
ụ
c h

c h
ồ
ồ
i v
i v
ề
ề
tr
tr
ạ
ạ
ng th
ng th
á
á
i ban đ
i ban đ
ầ
ầ
u đ
u đ
ể
ể
ti
ti
ế
ế
p t
p t
ụ

ụ
c x
c x
ú
ú
c t
c t
á
á
c.
c.
3
3
Cơ ch
Cơ ch
ế
ế
c
c
ủ
ủ
a x
a x
ú
ú
c t
c t
á
á
c

c
enzyme
enzyme
H
H
ầ
ầ
u như t
u như t
ấ
ấ
t c
t c
ả
ả
c
c
á
á
c bi
c bi
ế
ế
n đ
n đ
ổ
ổ
i h
i h
ó

ó
a sinh trong t
a sinh trong t
ế
ế
b
b
à
à
o v
o v
à
à
cơ th
cơ th
ể
ể
s
s
ố
ố
ng đ
ng đ
ề
ề
u đư
u đư
ợ
ợ
c x

c x
ú
ú
c t
c t
á
á
c b
c b
ở
ở
i
i
enzyme
enzyme
ở
ở
pH trung t
pH trung t
í
í
nh, nhi
nh, nhi
ệ
ệ
t đ
t đ
ộ
ộ
v

v
à
à
á
á
p su
p su
ấ
ấ
t
t
b
b
ì
ì
nh thư
nh thư
ờ
ờ
ng trong khi đa s
ng trong khi đa s
ố
ố
c
c
á
á
c ch
c ch
ấ

ấ
t x
t x
ú
ú
c t
c t
á
á
c
c
h
h
ó
ó
a h
a h
ọ
ọ
c kh
c kh
á
á
c l
c l
ạ
ạ
i ch
i ch
ỉ

ỉ
x
x
ú
ú
c t
c t
á
á
c
c
ở
ở
nhi
nhi
ệ
ệ
t đ
t đ
ộ
ộ
v
v
à
à
á
á
p
p
su

su
ấ
ấ
t cao.
t cao.
Ch
Ch
í
í
nh nh
nh nh
ờ
ờ
vi
vi
ệ
ệ
c t
c t
ạ
ạ
o đư
o đư
ợ
ợ
c môi trư
c môi trư
ờ
ờ
ng đ

ng đ
ặ
ặ
c hi
c hi
ệ
ệ
u
u
(b
(b
ở
ở
i trung tâm ho
i trung tâm ho
ạ
ạ
t đ
t đ
ộ
ộ
ng c
ng c
ủ
ủ
a enzyme liên k
a enzyme liên k
ế
ế
t

t
v
v
ớ
ớ
i cơ ch
i cơ ch
ấ
ấ
t) c
t) c
ó
ó
l
l
ợ
ợ
i nh
i nh
ấ
ấ
t v
t v
ề
ề
m
m
ậ
ậ
t năng lư

t năng lư
ợ
ợ
ng đ
ng đ
ể
ể
th
th
ự
ự
c hi
c hi
ệ
ệ
n ph
n ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng m
ng m
à
à
enzyme c
enzyme c
ó

ó
đư
đư
ợ
ợ
c
c
nh
nh
ữ
ữ
ng kh
ng kh
ả
ả
năng đ
năng đ
ặ
ặ
c bi
c bi
ệ
ệ
t đã nêu trên
t đã nêu trên
4
4
Cơ ch
Cơ ch
ế

ế
c
c
ủ
ủ
a x
a x
ú
ú
c t
c t
á
á
c
c
enzyme
enzyme
Trong ph
Trong ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng c
ng c
ó
ó
s

s
ự
ự
x
x
ú
ú
c t
c t
á
á
c c
c c
ủ
ủ
a enzyme,
a enzyme,
nh
nh
ờ
ờ
s
s
ự
ự
t
t
ạ
ạ
o th

o th
à
à
nh ph
nh ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ
ợ
p trung gian enzyme
p trung gian enzyme
-
-
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t m
t m
à
à
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t đư
t đư
ợ

ợ
c ho
c ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a.
a.
Khi cơ
Khi cơ
ch
ch
ấ
ấ
t k
t k
ế
ế
t h
t h
ợ
ợ
p v
p v
à
à
o enzyme, do k

o enzyme, do k
ế
ế
t qu
t qu
ả
ả
c
c
ủ
ủ
a s
a s
ự
ự
c
c
ự
ự
c h
c h
ó
ó
a, s
a, s
ự
ự
chuy
chuy
ể

ể
n d
n d
ị
ị
ch c
ch c
ủ
ủ
a c
a c
á
á
c electron v
c electron v
à
à
s
s
ự
ự
bi
bi
ế
ế
n d
n d
ạ
ạ
ng c

ng c
ủ
ủ
a c
a c
á
á
c liên k
c liên k
ế
ế
t tham gia tr
t tham gia tr
ự
ự
c ti
c ti
ế
ế
p
p
v
v
à
à
o ph
o ph
ả
ả
n

n
ứ
ứ
ng d
ng d
ẫ
ẫ
n t
n t
ớ
ớ
i l
i l
à
à
m thay đ
m thay đ
ổ
ổ
i đ
i đ
ộ
ộ
ng năng
ng năng
c
c
ũ
ũ
ng như th

ng như th
ế
ế
năng
năng
, k
, k
ế
ế
t qu
t qu
ả
ả
l
l
à
à
l
l
à
à
m cho phân
m cho phân
t
t
ử
ử
cơ ch
cơ ch
ấ

ấ
t tr
t tr
ở
ở
nên ho
nên ho
ạ
ạ
t đ
t đ
ộ
ộ
ng hơn
ng hơn
, nh
, nh
ờ
ờ
đ
đ
ó
ó
tham gia ph
tham gia ph
ả
ả
n
n
ứ

ứ
ng d
ng d
ễ
ễ
d
d
à
à
ng.
ng.
5
5
Cơ ch
Cơ ch
ế
ế
c
c
ủ
ủ
a x
a x
ú
ú
c t
c t
á
á
c

c
enzyme
enzyme
Năng lư
Năng lư
ợ
ợ
ng ho
ng ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a khi c
a khi c
ó
ó
x
x
ú
ú
c t
c t
á
á
c enzyme
c enzyme
không nh

không nh
ữ
ữ
ng nh
ng nh
ỏ
ỏ
hơn
hơn
r
r
ấ
ấ
t nhi
t nhi
ề
ề
u so v
u so v
ớ
ớ
i trư
i trư
ờ
ờ
ng h
ng h
ợ
ợ
p không c

p không c
ó
ó
x
x
ú
ú
c t
c t
á
á
c
c
m
m
à
à
c
c
ũ
ũ
ng nh
ng nh
ỏ
ỏ
hơn so v
hơn so v
ớ
ớ
i c

i c
ả
ả
trư
trư
ờ
ờ
ng h
ng h
ợ
ợ
p c
p c
ó
ó
ch
ch
ấ
ấ
t
t
x
x
ú
ú
c t
c t
á
á
c thông thư

c thông thư
ờ
ờ
ng.
ng.
V
V
í
í
d
d
ụ
ụ
trong ph
trong ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng phân h
ng phân h
ủ
ủ
y H
y H
2
2
O

O
2
2
th
th
à
à
nh
nh
H
H
2
2
O v
O v
à
à
O
O
2
2
n
n
ế
ế
u không c
u không c
ó
ó
ch

ch
ấ
ấ
t x
t x
ú
ú
c t
c t
á
á
c th
c th
ì
ì
năng
năng
lư
lư
ợ
ợ
ng ho
ng ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a l

a l
à
à
18 Kcal/mol, n
18 Kcal/mol, n
ế
ế
u c
u c
ó
ó
ch
ch
ấ
ấ
t x
t x
ú
ú
c
c
t
t
á
á
c l
c l
à
à
platin th

platin th
ì
ì
năng lư
năng lư
ợ
ợ
ng ho
ng ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a l
a l
à
à
11,7
11,7
Kcal/mol, còn n
Kcal/mol, còn n
ế
ế
u c
u c
ó
ó
enzyme catalase x

enzyme catalase x
ú
ú
c t
c t
á
á
c
c
th
th
ì
ì
năng lư
năng lư
ợ
ợ
ng ho
ng ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a ch
a ch
ỉ
ỉ
còn 5,5 Kcal/mol.

còn 5,5 Kcal/mol.
6
6
Cơ ch
Cơ ch
ế
ế
c
c
ủ
ủ
a x
a x
ú
ú
c t
c t
á
á
c
c
enzyme
enzyme
Nhi
Nhi
ề
ề
u d
u d
ẫ

ẫ
n li
n li
ệ
ệ
u th
u th
ự
ự
c nghi
c nghi
ệ
ệ
m đã cho th
m đã cho th
ấ
ấ
y qu
y qu
á
á
tr
tr
ì
ì
nh t
nh t
ạ
ạ
o th

o th
à
à
nh ph
nh ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ
ợ
p enzyme cơ ch
p enzyme cơ ch
ấ
ấ
t v
t v
à
à
s
s
ự
ự
bi
bi
ế
ế
n đ
n đ
ổ

ổ
i ph
i ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ
ợ
p n
p n
à
à
y th
y th
à
à
nh s
nh s
ả
ả
n ph
n ph
ẩ
ẩ
m, gi
m, gi
ả
ả
i

i
ph
ph
ó
ó
ng enzyme t
ng enzyme t
ự
ự
do thư
do thư
ờ
ờ
ng tr
ng tr
ả
ả
i qua ba giai
i qua ba giai
đo
đo
ạ
ạ
n theo sơ đ
n theo sơ đ
ồ
ồ
sau.
sau.
E + S

E + S


ES
ES


P +
P +
E
E
[Trong
[Trong
đ
đ
ó
ó
E l
E l
à
à
enzyme, S l
enzyme, S l
à
à
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t

t
(Substrate), ES l
(Substrate), ES l
à
à
ph
ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ
ợ
p enzyme
p enzyme
-
-
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t,
t,
P l
P l
à
à
s
s
ả

ả
n ph
n ph
ẩ
ẩ
m (Product)
m (Product)
7
7
Cơ ch
Cơ ch
ế
ế
c
c
ủ
ủ
a x
a x
ú
ú
c t
c t
á
á
c
c
enzyme
enzyme
-

-
Giai đo
Giai đo
ạ
ạ
n th
n th
ứ
ứ
nh
nh
ấ
ấ
t:
t:
enzyme k
enzyme k
ế
ế
t h
t h
ợ
ợ
p v
p v
ớ
ớ
i cơ
i cơ
ch

ch
ấ
ấ
t b
t b
ằ
ằ
ng liên k
ng liên k
ế
ế
t y
t y
ế
ế
u t
u t
ạ
ạ
o th
o th
à
à
nh ph
nh ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ

ợ
p
p
enzyme
enzyme
-
-
cơ ch
cơ ch
ấ
ấ
t (ES) không b
t (ES) không b
ề
ề
n, ph
n, ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng
ng
n
n
à
à
y x

y x
ả
ả
y ra r
y ra r
ấ
ấ
t nhanh v
t nhanh v
à
à
đòi h
đòi h
ỏ
ỏ
i năng lư
i năng lư
ợ
ợ
ng
ng
ho
ho
ạ
ạ
t h
t h
ó
ó
a th

a th
ấ
ấ
p;
p;
-
-
Giai đo
Giai đo
ạ
ạ
n th
n th
ứ
ứ
hai:
hai:
x
x
ả
ả
y ra s
y ra s
ự
ự
bi
bi
ế
ế
n đ

n đ
ổ
ổ
i cơ ch
i cơ ch
ấ
ấ
t
t
d
d
ẫ
ẫ
n t
n t
ớ
ớ
i s
i s
ự
ự
k
k
é
é
o căng v
o căng v
à
à
ph

ph
á
á
v
v
ỡ
ỡ
c
c
á
á
c liên k
c liên k
ế
ế
t
t
đ
đ
ồ
ồ
ng h
ng h
ó
ó
a tr
a tr
ị
ị
tham gia ph

tham gia ph
ả
ả
n
n
ứ
ứ
ng.
ng.
-
-
Giai đo
Giai đo
ạ
ạ
n th
n th
ứ
ứ
ba: t
ba: t
ạ
ạ
o th
o th
à
à
nh s
nh s
ả

ả
n ph
n ph
ẩ
ẩ
m,
m,
còn
còn
enzyme đư
enzyme đư
ợ
ợ
c gi
c gi
ả
ả
i ph
i ph
ó
ó
ng ra dư
ng ra dư
ớ
ớ
i d
i d
ạ
ạ
ng t

ng t
ự
ự
do.
do.
8
8
Cơ ch
Cơ ch
ế
ế
c
c
ủ
ủ
a x
a x
ú
ú
c t
c t
á
á
c
c
enzyme
enzyme
C
C
á

á
c lo
c lo
ạ
ạ
i liên k
i liên k
ế
ế
t ch
t ch
ủ
ủ
y
y
ế
ế
u đư
u đư
ợ
ợ
c t
c t
ạ
ạ
o th
o th
à
à
nh

nh
gi
gi
ữ
ữ
a E v
a E v
à
à
S trong ph
S trong ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ
ợ
p ES l
p ES l
à
à
:
:
tương
tương
t
t
á
á
c t

c t
ĩ
ĩ
nh đi
nh đi
ệ
ệ
n, liên k
n, liên k
ế
ế
t hydrogen,
t hydrogen,
tương
tương
t
t
á
á
c Van der Waals
c Van der Waals
. M
. M
ỗ
ỗ
i lo
i lo
ạ
ạ
i liên k

i liên k
ế
ế
t đòi
t đòi
h
h
ỏ
ỏ
i nh
i nh
ữ
ữ
ng đi
ng đi
ề
ề
u ki
u ki
ệ
ệ
n kh
n kh
á
á
c nhau v
c nhau v
à
à
ch

ch
ị
ị
u
u
ả
ả
nh hư
nh hư
ở
ở
ng kh
ng kh
á
á
c nhau khi c
c nhau khi c
ó
ó
nư
nư
ớ
ớ
c.
c.
9
9
Cơ ch
Cơ ch
ế

ế
c
c
ủ
ủ
a x
a x
ú
ú
c t
c t
á
á
c
c
enzyme
enzyme
C
C
á
á
c lo
c lo
ạ
ạ
i liên k
i liên k
ế
ế
t ch

t ch
ủ
ủ
y
y
ế
ế
u đư
u đư
ợ
ợ
c t
c t
ạ
ạ
o th
o th
à
à
nh
nh
gi
gi
ữ
ữ
a E v
a E v
à
à
S trong ph

S trong ph
ứ
ứ
c h
c h
ợ
ợ
p ES l
p ES l
à
à
:
:
tương
tương
t
t
á
á
c t
c t
ĩ
ĩ
nh đi
nh đi
ệ
ệ
n, liên k
n, liên k
ế

ế
t hydrogen,
t hydrogen,
tương
tương
t
t
á
á
c Van der Waals
c Van der Waals
. M
. M
ỗ
ỗ
i lo
i lo
ạ
ạ
i liên k
i liên k
ế
ế
t đòi
t đòi
h
h
ỏ
ỏ
i nh

i nh
ữ
ữ
ng đi
ng đi
ề
ề
u ki
u ki
ệ
ệ
n kh
n kh
á
á
c nhau v
c nhau v
à
à
ch
ch
ị
ị
u
u
ả
ả
nh hư
nh hư
ở

ở
ng kh
ng kh
á
á
c nhau khi c
c nhau khi c
ó
ó
nư
nư
ớ
ớ
c.
c.