Tải bản đầy đủ (.pdf) (94 trang)

Nâng cao chất lượng quản lý thực hiện quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện cẩm khê, tỉnh phú thọ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (503.78 KB, 94 trang )

BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI: “NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG QUẢN LÍ THỰC HIỆN
QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN CẨM KHÊ, TỈNH PHÚ THỌ’’

Họ và tên sinh viên

: Trần Thị Thùy Dung

Lớp: KH18 – Đơ Thị

: Niên khố: 2017 – 2021

Giảng viên hướng dẫn

: TS. Thiều Thị Thu Hương

HÀ NỘI - 2021


LỜI CẢM ƠN
Từ xa xưa ơng cha ta đã có câu: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Đúng như
lời ông cha đã truyền đạt những giá trị cốt lõi về truyền thống đạo đức tốt đẹp
mà mỗi đời chúng ta sau này đều ghi nhớ và giữ gìn. Để hồn thành tốt bài
khóa luận này em đã nhận được sự quan tâm giúp đỡ từ các thầy cơ gia đình
và bạn bè rất lớn.
Lời đầu tiên em xin gửi lời cảm ơn trân thành tới các thầy cô trong ban
lãnh đạo học viện, ban đào tạo quản lí bồi dưỡng sinh viên đã tạo điều kiện để


cá nhân em được vinh dự một trong số ít các bạn trong lớp được làm bài khóa
luận này.
Để hồn thành tốt bài khóa luận em đã nhận được sự quan tâm giúp đỡ
của các thầy cơ trong khoa quản lí nhà nước về Đơ thị nói chung và các thầy
cơ chủ nhiệm, bộ mơn nói riêng. Em xin cảm ơn cơ Nguyễn Thị Thủy giáo
viên chủ nhiệm, Thầy Nguyễn Việt Định trưởng bộ mơn quản lí nhà nước về
Đơ Thị đã tạo điều kiện giúp đỡ em trong q trình làm bài khóa luận.
Đặc biệt em muốn gửi lời cảm ơn trân thành và sâu sắc nhất tới cô TS
Thiều Thị Thu Hương, người đã đồng hành, giúp đỡ em trong xuốt quá trình
nhận đề tài cũng như hồn thành xong đề tài khóa luận.
Qua đây em cũng muốn gửi lời cảm ơn đến tập thể ban lãnh đạo cán bộ
Huyện Cẩm Khê, Phịng tài ngun và Mơi trường đã tạo điều kiện để giúp
em hồn thành tốt bài khóa luận mà nhà trường u cầu.
Em xin kính chúc các thầy cơ, tập thể lãnh đạo phịng Tài ngun và
Mơi trường thật nhiều sức khỏe và thành công trong công việc và cuộc sống,
ln ln tâm huyết với nghề, tận tình u thương và giúp đỡ sinh viên chúng
em.
Tuy nhiên trong quá trình làm bài khóa luận tốt nghiệp này, cá nhân em
cũng khơng tránh khỏi nhưng sai sót. Vì vậy, em kính mong nhận được sự
đóng góp, chỉnh sửa bổ sung những hạn chế cịn tồn tại để bài khóa luận tốt
nghiệp của em được hoàn thiện hơn.



MỤC LỤC
[[

LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG

PHẦN 1: MỞ ĐẦU..........................................................................................1
1. Lí do chọn đề tài.......................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu đề tài.....................................................................3
3. Đối tượng nghiên cứu...............................................................................3
4. Phạm vi nghiên cứu..................................................................................3
6. Cấu trúc khóa luận...................................................................................5
PHẦN 2: NỘI DUNG......................................................................................6
CHƯƠNG 1: LÍ LUẬN CHUNG VỀ QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT VÀ
QUẢN LÍ NHÀ NƯỚC VỀ QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT......................6
1.1. Khái quát về quy hoạch sử dụng đất...................................................6
1.1.1. Khái niệm..........................................................................................6
1.1.2. Đặc điểm của quy hoạch sử dụng đất...............................................8
1.1.3. Nhiệm vụ và nội dung của quy hoạch sử dụng đất...........................8
1.2. Quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất......................................9
1.2.1. Khái niệm..........................................................................................9
1.2.2. Mục tiêu quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất....................11
1.2.3. Bộ máy quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất......................13
1.2.4. Nội dung quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất....................15
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÍ THỰC HIỆN QUY HOẠCH SỬ
DỤNG ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CẨM KHÊ..................................24
2.1. Tổng quan về huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ..................................24
2.1.1. Điều kiện tự nhiên, dân số và lao động...........................................24
2.1.2. Điều kiện kinh tế, xã hội.................................................................27


2.2. Thực trạng quản lí quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Cẩm
Khê, Tỉnh Phú Thọ........................................................................................28
2.2.1. Yêu cầu quản lí nhà nước quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện
Cẩm Khê...................................................................................................28
2.2.2. Bộ máy quản lí về quy hoạch sử dụng đất Huyện Cẩm Khê..........29

2.2.3. Thực trạng Triển khai thực hiện quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn
huyện Cẩm Khê.........................................................................................30
Quy hoạch sử dụng đất nông nghiệp.........................................................35
2.2.4. Thuận lợi, kết quả đạt được của cơng tác quản lí thực hiện giao đất,
cho thuê đất trên địa bàn Huyện Cẩm Khê...............................................61
2.2.5. Khó khăn, hạn chế của cơng tác quản lí thực hiện quy hoạch sử
dụng đất trên địa bàn huyện Cẩm Khê......................................................63
2.2.6. Nguyên nhân của những hạn chế công tác giao đất, cho thuê đất và
cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn Huyện Cẩm Khê...67
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG QUẢN LÍ QUY HOẠCH, SỬ DỤNG ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN CẨM KHÊ, TỈNH PHÚ THỌ......................................................71
3.1. Giải pháp hồn thiện cơng tác quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng
đất trên địa bàn huyện Cẩm Khê..............................................................71
3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng quản lí thực hiện quy hoạch sử
dụng đất trên địa bàn huyện Cẩm Khê tỉnh Phú Thọ............................73
3.3. Một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả quản lí quy hoạch sử
dụng đất trên địa bàn Huyện Cẩm Khê, Tỉnh Phú Thọ.........................76
KẾT LUẬN....................................................................................................78
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................80


DANH MỤC VIẾT TẮT
STT

Chữ kí hiệu viết tắt

Chữ viết đầy đủ

1


CCn

Cụm công nghiệp

2

CN

Chủ nhiệm

3

GCN

Giấy chứng nhận

4



Nghị định

5

QD

Quốc lộ

6




Quyết định

7

QHSDD

Quy hoạch sử dụng đất

8

TH. S

Thạc sĩ

9

TS

Tiến sĩ

10

UBND

Ủy ban nhân dân



DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Giao đất có thu tiền sử dụng đất.....................................................40
Bảng 2.2. Giao đất không thu tiền sử dụng đất...............................................41
Bảng 2.3: Cho thuê đất....................................................................................42
Bảng 2.4: Giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất.........45
Bảng 2.5. Giao đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự
án có sử dụng đất.............................................................................................46
Bảng 2.6. Nhóm đất nơng nghiệp....................................................................49
Bảng 2.6.1 Nhóm đất sản xuất nơng nghiệp...................................................51
Bảng 2.6.2. Nhóm đất lâm nghiệp...................................................................53
Bảng 2.6.3. Nhóm đất ni trồng thủy sản......................................................54
Bảng 2.6.4. Nhóm đất nơng nghiệp khác........................................................55
Bảng 2.7. Cấp giấy chứng nhận đối với nhóm đất phi nơng nghiệp...............56
Bảng 2.7.1. Đất ở tại nông thôn......................................................................58
Bảng 2.7.2. Đất chuyên dùng..........................................................................59


PHẦN 1: MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
“Nhà văn Margaret Mitchell từng có câu nói: "Đất đai là thứ duy nhất
trên thế giới quan trọng hơn bất cứ thứ gì. Đúng vây, đất đai là nguồn tài
nguyên quý giá và có vai trị quan trọng đối với sự phát triển kinh tế- xã hội
của đất nước. Đất đai còn là bộ phận cấu thành nên lãnh thổ của quốc gia, là
nơi người dân tập trung sinh sống lâu dài. Đất đai là tài sản, là tư liệu sản xuất
chính của các ngành xây dựng như gạch, ngói, đồ gốm để xây dựng nhà cửa,
các cơng trình cơng cộng, phát triển các ngành kinh tế quốc dân. Đất đai còn
là nguồn tài nguyên hiếm để trao đổi mua bán những bất động sản có giá trị,
mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân, tổ chức góp phần tăng trưởng
kinh tế cho đất nước. Mặt khác, đất đai còn là cở sở phát triển các hệ sinh thái
cho các loại động vật, thực vật sinh sống, tạo nên một môi trường sống đa

dạng các hệ sinh thái, giảm bớt tình trạng ơ nhiễm mơi trường giúp cho mơi
trường trở nên trong lành hơn. Chính vì tầm quan trong của đất đai vì vậy
phải cần có sự quản lí nhà nước để sử dụng quỹ đất sao cho có hiệu quả.
Cơng tác quản lí nhà nước về thực hiện quy hoạch sử dụng đất đảm bảo
cho việc thực hiện quy hoạch sử dụng đất có hiệu quả. Đó là việc lập quy
hoạch sử dụng đất, thực hiện quản lí sử dụng đất đã đúng hay mục đích chưa
từ đó thấy được việc thực hiện quản lí quy hoạch đó như thế nào, có đúng
mục đích mà quy hoạch đề ra. Đồng thời việc lập quy hoạch sử dụng đất là
một trong những biện pháp hữu hiệu của Nhà nước nằm hạn chế việc sử dụng
đất chồng chéo, lãng phí và bất hợp lí. Ngăn chặn việc tranh chấp, lấn chiếm,
hủy họa đất phá vỡ cân bằng sinh thái môi trường. Trên cơ sở quy hoạch đã
lập cần có sự thanh tra kiểm tra giám sát của cơ quan nhà nước, phía người
dân để từ đó đề ra những giải pháp kiến nghị để nâng cao chất lượng quản lí
thực hiện quy hoạch sử dụng đất góp phần tăng hiệu quả quản lí thực hiện của
1


nhà nước. Vì vậy mà cơng tác quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng là một
trong những công tác quan trọng nhất trong cơng tác quản lí quy hoạch sử
dụng đất.
Công tác giao đất, cho thuê đất là một trong những nội dung quản lý
Nhà nước về quy hoạch sử dụng đất và là một trong những nội dung quản lý
gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc và tốn nhiều thời gian. Đánh giá kết quả
công tác này là rất cần thiết để nắm được tình hình giao đất, cho thuê đất
nhằm tìm ra những tồn tại để từ đó đưa ra những giải pháp khắc phục sao cho
cơng tác quản lý nhà nước về quy hoạch sử dụng đất được tốt hơn. Mặt khác,
công tác giao và cho thuê đất nhiều nội dung quan trọng trong công tác quản
lý đất đai. Đa số các dự án đều có nhu cầu sử dụng đất với diện tích lớn, nếu
sử dụng khơng hiệu quả thì đó là một sự lãng phí lớn.
Cẩm Khê là huyện miền núi phía Bắc của Tỉnh Phú Thọ, Cách thủ

đơ Hà Nội 80 km và thành phố Việt Trì 40 km về phía tây bắc có địa giới
hành chính phía Bắc giáp huyện Hạ Hịa, phía Đơng giáp huyện Sơng Thao,
phía Nam giáp huyện Yên Lập, phía Nam giáp huyện Tam Nơng theo sơng
Bứa. Cẩm Khê có 31 đơn vị hành chính, diện tích dân số khoảng 133.000
người. Hiện nay, huyện Cẩm Khê đang trong giai đoạn phát triển, việc xây
dựng mở rộng các khu công nghiệp, các ngành nghề càng nhiều việc sử dụng
đất để phát triển hạ tầng tác động trực tiếp đến cơng tác quản lí quy hoạch sử
dụng đất của huyện. Cùng với đó tốc độ gia tăng khiến mật độ dân cư ngày
càng tăng cao tạo áp lực lên nhà quản lí làm sao để có thể có quy hoạch sử
dụng đất hợp lí nhất là đối với cơng tác giao đất, cho th đất.Quản lí thực
hiện giao đất cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tốt góp
phẩn nâng cao chất lượng quản lí quy hoạch trên địa bàn huyện, đảm bảo an
ninh lương thực, phát triển kinh tế xã hội cho người dân và bảo vệ môi trường
trên địa bàn huyện Cẩm Khê.

2


Xuất phát từ thực tế và nhận thức vai trò tầm quan trọng của cơng tác
quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng đất, cá nhân em xin phép tìm hiểu và
nghiên cứu đề tài: “ Nâng cao chất lượng Quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng
đất trên địa bàn huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ”. Nghiên cứu sẽ tập trung đi sâu
vào đánh giá thực trạng quản lí thực hiện quy hoạch sử dung đất, giao đất, cho
thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện trên cơ sở
đó đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quản lí thực hiện quy
hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ.
2. Mục đích nghiên cứu đề tài
Xây dựng cơ sở lí luận chung về quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn
huyện Cẩm Khê. Tìm hiểu về quy hoạch sử dụng đất, cơng tác quản lí nhà
nước về quy hoạch sử dụng đất, bộ máy quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng

đất và thanh tra kiểm tra việc thực hiện quy hoạch sử dụng đất.
Đánh giá thực trạng quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng đất trên địa
bàn huyện Cẩm Khê, chủ yếu đi sâu cơng tác quản lí thực hiện giao đất, cho
th đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Cẩm Khê
Từ thực trạng quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng đất để đưa ra những
kết quả đạt được cơng tác quản lí giao đất cho th đất, cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, những ưu,nhược điểm của cơng tác quản lí,ngun nhân
những hạn chế để từ đó đưa ra các giải pháp,kiến nghị để hồn thiện cơng tác
quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Cẩm Khê.
3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là tồn bộ cơng tác quản lí thực hiện về quy
hoạch sử dụng đất, thực trạng giao đất cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện, đưa ra những thuận lợi, khó khăn và
các giải pháp để hồn thiện cơng tác quản lí thực hiện quy hoạc sử dụng đất
trên địa bàn huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ.
3


4. Phạm vi nghiên cứu.
Về khơng gian: Khóa luận nghiên cứu thực hiện quy hoạch sử dụng đất
tại huyện Cẩm Khê,tỉnh Phú Thọ.
Về thời gian: Số liệu báo cáo về tình hình quy hoạch sử dụng đất, giao
đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thu thập trong
khoảng thời gian từ 2014-2020 của phòng Tài nguyên và Mơi trường huyện
Cẩm Khê.
Về nội dung: Trong quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng đất có nhiều
nội dung như quản lí lập quy hoạch sử dụng đất,quản lí thực hiện quy hoạch
sử dụng đất, thanh tra,kiểm tra nhưng với quy mơ khóa luận chỉ chủ yếu đi
sâu phân tích nội dung giao đất và cho thuê đất trên địa bàn huyện Cẩm Khê
để từ đó đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quản lí thực hiện quy

hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ.
5. Phương pháp nghiên cứu.
Phương pháp điều tra, thu thập tài liệu: điều tra, thu thập các số liệu, tài
liệu có liên quan đến điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội, số liệu về giao đất cho
thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn huyện Cẩm
Khê, tỉnh Phú Thọ.
Phương pháp thống kê : Trên cơ sở các số liệu, tài liệu thu thập được,
tiến hành phân nhóm (giao đất có thu tiền sử dụng đất, giao đất không thu tiền
sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu
thầu dự án có sử dụng đất, diện tích đã giao đất,cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất).
Phương pháp so sánh: so sánh giữa kết quả đạt được quy hoạch sử dụng
đất đề ra với quy hoạch sử dụng đất đã đạt được sau khi thực hiện quy hoạch
để làm rõ thực trạng triển khai thực hiện quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn
huyện Cẩm Khê tỉnh Phú Thọ.
4


Phương pháp tổng hợp,phân tích: Tổng hợp các thơng tin, số liệu đã
điều tra thu thập được về tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện
Cẩm Khê, tổng hợp những nguyên nhân hạn chế của công tác giao đất cho
thuê đất,cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để phục vụ cho việc phân
tích và rút ra nhận xét, đánh giá. Từ đó đưa ra giải pháp nhằm nâng cao chất
lượng quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng đất huyện Cẩm Khê.
6. Cấu trúc khóa luận
Bài khóa luận có kết cấu gồm 3 chương:
Chương 1: Lí luận chung về quy hoạch sử dụng đất và quản lí nhà nước
về quy hoạch sử dụng đất.
Chương 2: Thực trạng quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng đất trên địa
bàn huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ.

Chương 3: Giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng quản lí
thực hiện quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ.

5


PHẦN 2: NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: LÍ LUẬN CHUNG VỀ QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT VÀ
QUẢN LÍ NHÀ NƯỚC VỀ QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT
1.1. Khái quát về quy hoạch sử dụng đất
1.1.1. Khái niệm
Đất đai là một diện tích cụ thể của bề mặt trái đất bao gồm tất cả các
cấu thành của môi trường sinh thái ngay trên và dưới bề mặt đó như: khí hậu
bề mặt, thổ nhưỡng, dạng địa hình, mặt nước, các lớp trầm tích sát bề mặt
cùng với nước ngầm vá khống sản trong lịng đất, tập đoàn động thực vật,
trạng thái định cư của con người, những kết quả của con người trong quá khứ
và hiện tại để lại (san nền, hồ chứa nước hay hệ thống tiêu thoát nước, đường
sá, nhà cửa... (Hội nghị quốc tế về Môi trường ở Rio de Janerio, Brazil, 1993).
Như vậy, đất đai là một khoảng không gian có thời hạn theo chiều
thẳng đứng (gồm khí hậu của bầu khí quyển, lớp đất phủ bề mặt, thảm động
thực vật, nước mặt, nước ngầm và tài nguyên khoáng sản trong lòng đất) theo
chiều ngang - trên mặt đất (là sự kết hợp giữa thổ nhưỡng, địa hình, thủy văn
cùng nhiều thành phần khác) giữ vai trò quan trọng và có ý nghĩa to lớn đối
với hoạt động sản xuất cũng như cuộc sống của xã hội loài người.
Quy hoạch là việc sắp xếp, phân bố không gian các hoạt động kinh tế - xã
hội, quốc phòng, an ninh gắn với phát triển kết cấu hạ tầng, sử dụng tài nguyên
và bảo vệ môi trường trên lãnh thổ xác định để sử dụng hiệu quả các nguồn lực
của đất nước phục vụ mục tiêu phát triển bền vững cho thời kỳ xác định.
Theo Tôn Gia Huyên (2007): “Quy hoạch sử dụng đất là bản “tổng
phổ” của phát triển và tái cơ cấu nền kinh tế, trong đó phản ánh cụ thể các ý

tưởng về tương lai của các ngành, các cấp một cách cân đối và nhịp nhàng;
thơng qua những trình tự hành chính pháp lý nhất định để trở thành quy chế
6


xã hội, mọi người đều có quyền và nghĩa vụ thực hiện. Quá trình tổ chức,
thành lập, thực hiện, điều chỉnh quy hoạch là quá trình huy động mọi nguồn
lực xã hội vào phát triển sản xuất và sự nghiệp cơng cộng theo phương thức
dân chủ, nên đó cũng là q trình xây dựng và củng cố chính quyền dân chủ
nhân dân. Do đó, quy hoạch sử dụng đất vừa là phương thức để phát triển vừa
là công cụ để xây dựng và củng cố nhà nước”.
Theo Chu Văn Thỉnh (2007): “Quy hoạch sử dụng đất là hệ thống các
biện pháp của nhà nước (thể hiện đồng thời 3 tính chất kinh tế, kỹ thuật và
pháp chế) về tổ chức sử dụng và quản lý đất đai đầy đủ, hợp lý, khoa học và
có hiệu quả cao nhất, thơng qua việc phân bổ quỹ đất đai và tổ chức sử dụng
đất đai như tư liệu sản xuất, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất của xã hội tạo
điều kiện bảo vệ đất đai và môi trường”.
Theo Luật Đất đai năm 2013 (Điều 3) thì: “Quy hoạch sử dụng đất là
việc phân bổ và khoanh vùng đất đai theo không gian sử dụng cho các mục
tiêu phát triển kinh tế xã hội, quốc phịng, an ninh, bảo vệ mơi trường và thích
ứng biến đổi khí hậu trên cơ sở tiềm năng đất đai và nhu cầu sử dụng đất của
các ngành, lĩnh vực đối với từng vùng kinh tế - xã hội và đơn vị hành chính
trong một khoảng thời gian xác định” (Quốc Hội, 2013).
Thực chất quy hoạch sử dụng đất là quá trình hình thành các quyết định
nhằm tạo điều kiện đưa đất đai vào sử dụng bền vững để mang lại lợi ích cao
nhất, thực hiện đồng thời 2 chức năng: điều chỉnh các mối quan hệ đất đai và
tổ chức sử dụng đất như tư liệu sản xuất đặc biệt với mục đích nâng cao hiệu
quả sản xuất của xã hội kết hợp bảo vệ đất và mơi trường.
Như vậy, có thể hiểu quy hoạch sử dụng đất là việc lập kế hoạch sử
dụng đất ở từng địa phương, phân theo từng mục đích sử dụng được chia

thành từng kỳ trong một khoảng thời gian nhất định.

7


Việc quy hoạch này được đưa ra để hoạch định chính sách, phát triển kinh
tế địa phương, đảm bảo việc sử dụng quỹ đất một cách có hiệu quả và đây cũng
là cơ sở để Nhà nước giao đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cho
phép chuyển mục đích sử dụng đất, hay là cơ sở để Nhà nước thực hiện việc đền
bù về đất, chi phí về đất cho người dân khi có quy hoạch cần thu hồi đất.
1.1.2. Đặc điểm của quy hoạch sử dụng đất
Quy hoạch sử dụng đất thuộc loại quy hoạch có tính pháp lí, tính kinh
tế- xã hội, tính khoa học và tính kĩ thuật. Đặc điểm của quy hoạch được thể
hiện như sau:
Tính pháp lí: Quy hoạch sử dụng đất mang tính pháp lý bởi lập theo các
căn cứ pháp lý của nhà nước. Khi được phê duyệt có giá trị như một văn bản
pháp luật, bắt buộc các chủ thể sử dụng phải tuân thủ. Quy hoạch sử dụng đất
xác nhận về mục đích và quyền sử dụng đất nhằm đảm bảo sử dụng và quản
lý đất đai đúng pháp luật.
Tính kinh tế- xã hội: Quy hoạch sử dụng đất đem lại lợi ích kinh tế hiệu
quả kinh tế cao. Về xã hội điều hòa nhu cầu sử dụng giữa các chủ thể, đảm
bảo sự cơng bằng trong tiếp cận.
Tính khoa học: Quy hoạch sử dụng đất được lập trên các căn cứ khoa
học, số liệu chuẩn xác, nguyên tắc, và lý luận chặt chẽ.
Tính kỹ thuật: Bao gồm các tác nghiệp chuyên môn kỹ thuật như điều
tra, khảo sát, xây dựng bản đổ, khoanh định, xử lí số liệu…
1.1.3. Nhiệm vụ và nội dung của quy hoạch sử dụng đất
* Nhiệm vụ của quy hoạch sử dụng đất
Nhằm định hướng cho các cấp, các ngành trên địa bàn lập quy hoạch và
kế hoạch sử dụng đất chi tiết của mình, từ đó xác lập sự ổn định về mặt pháp

lý cho công tác quản lý nhà nước về đất đai, làm cơ sở để giao đất và đầu tư
8


để phát triển sản xuất, đảm bảo an ninh lương thực và phục vụ các nhu cầu
dân sinh, nhu cầu văn hóa xã hội.
Tổ chức lại việc sử dụng đất đai theo đúng mục đích, hạn chế sự chồng
chéo gây lãng phí đất đai, tránh trình trạng chuyển mục đích tùy tiện, làm giảm
sút nghiêm trọng quỹ đất nông lâm nghiệp. Ngăn chặn các hiện tượng tiêu cực,
tranh chấp, lấn chiếm hủy hoại đất, phá vỡ cân bằng sinh thái, gây ô nhiễm môi
trường dẫn đến những tổn thất hoặc kìm hãm sản xuất, phát triển kinh tế xã hội
và các hậu quả khó lường về bất ổn chính trị, an ninh quốc phòng ở từng địa
phương.
* Nội dung của quy hoạch sử dụng đất
Nội dung của quy hoạch sử dụng đất là xây dựng quy hoạch sử dụng
đất nghiên cứu, phân tích và tổng hợp hiện trạng sử dụng đất; đánh giá tiềm
năng đất đai, đặc biệt là đất chưa sử dụng. Đề xuất phương hướng, mục tiêu,
trọng điểm và các nhiệm vụ cơ bản về sử dụng đất trong thời hạn lập quy
hoạch; Xử lý, điều hòa nhu cầu sử dụng đất giữa các ngành, đưa ra các chỉ
tiêu khống chế (chỉ tiêu khung) để quản lý vĩ mô đối với từng loại sử dụng
đất; Phân phối hợp lý nguồn tài nguyên đất đai, điều chỉnh cơ cấu và phân bổ
sử dụng đất đai; Tổ chức một cách hợp lý việc khai thác, cải tạo, bảo vệ đất
đai.
1.2. Quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất.
1.2.1. Khái niệm
Quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất là tổng hợp các hoạt động
của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thực hiện và bảo vệ quyền sở hữu
của nhà nước về đất đai; đó là các hoạt động nắm chắc tình hình sử dụng đất;
Phân phối lại quỹ đất theo quy hoạch kế hoạch sử dụng đất; kiểm tra giám sát
q trình quản lí và sử dụng đất;điều tiết các nguồn lợi từ đất.

9


Như vậy chủ thể của quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất là cơ
quan nhà nước có thẩm quyền từ TW đến địa phương (quản lí tồn bộ lập quy
hoạch sử dụng đất, quản lí thực hiện, quản lí giao đất, cho thuê đất và cấp
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quản lí thanh tra kiểm tra xử lí vi phạm
trong thực hiện quy hoạch sử dụng đất).
Đối tượng quản lí quy hoạch sử dụng đất được chia làm 2 nhóm:
- Các chủ thể quản lí đất đai và sử dụng đất đai;
- Đất đai.
Các chủ thể quản lý đất có thể là cơ quan nhà nước, có thể là tổ chức.
Các chủ thể quản lý đất đai là cơ quan nhà nước gồm 2 loại là:
Các cơ quan thay mặt Nhà nước thực hiện quyền quản lý nhà nước về
đất đai ở địa phương theo cấp hành chính, đó là Uỷ ban nhân dân các cấp và
cơ quan chuyên môn ngành quản lý đất đai ở các cấp.
Các cơ quan đứng ra đăng ký quyền quản lý đối với những diện tích đất
chưa sử dụng, đất công ở địa phương. Theo quy định của Luật Đất đai
2003,Uỷ ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm đăng ký vào hồ sơ địa chính
những diện tích đất chưa sử dụng và những diện tích đất cơng cộng không
thuộc một chủ sử đụng cụ thể nào như đất giao thông, đất nghĩa địa...
Các cơ quan này đều là đối tượng quản lý trong lĩnh vực đất đai của các
cơ quan cấp trên trực tiếp và chủ yếu theo nguyên tắc trực tuyến.
Các chủ thể quản lý đất đai là các tổ chức như các Ban quản lý khu
công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế. Những chủ thể này không trực
tiếp sử dụng đất mà được Nhà nước cho phép thay mặt Nhà nước thực hiện
quyền quản lý đất đai. Vì vậy, các tổ chức này được Nhà nước giao quyền
thay mặt Nhà nước cho thuê đất gắn liền với cơ sở hạ tầng trong khu công
10



nghiệp, khu cơng nghệ cao, khu kinh tếđó. Các ban quản lý này là các tổ chức
và cũng trở thành đối tượng quản lý của các cơ quan nhà nước trong lĩnh vực
đất đai.
Quản lí nhà nước là một dạng quản lí đặc biệt mang tính quyền lực nhà
nước và sử dụng pháp luật chính sách để điều chỉnh hành vi của cá nhân, tổ chức
trên tất cả các mặt của đời sống xã hội do các cơ quan trong bộ máy nhà nước
thực hiện, nhằm phục vụ nhân dân, duy trì sự ổn định và phát triền của xã hội.
Các chủ thể sử dụng đất đai: Tổ chức, cơ sở tơn giáo, cộng đồng dân
cư, hộ gia đình, cá nhân, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài, người Việt
Nam định cư ở nước ngồi;
Hiện nay có rất nhiều chủ thể sử dụng đất đai. Cho dù là loại chủ thể sử
dụng đất đai nào thì họ cũng đều là đối tượng của các cơ quan quản lý nhà
nước trong lĩnh vực đất đai. Tất cả các chủ thể, từ quản lý đất đai đến sử dụng
đất đai đều là đối tượng của quản lý nhà nước về đất đai. Các cơ quan nhà
nước được phân công, phân cấp thay mặt Nhà nước kiểm tra, giám sát việc
quản lý, sử dụng đất của các chủ thể này xem có đúng pháp luật hay không để
uốn nắn, điều chỉnh cho kịp thời.
Như vậy quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất là sự tác động
mang tính quyền lực của các cơ quan nhà nước về đất đai đối với các chủ
thể sử dụng (cá nhân, hộ gia đình, tổ chức, hợp tác). Nhằm quy hoạch sử
dụng đất đai một cách hiệu quả khóa học và tiết kiệm theo đúng quy hoạch
và kế hoạch sử dụng.
1.2.2. Mục tiêu quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất
Quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất nhằm mục tiêu bảo vệ
quyền sở hữu nhà nước đối với đất đai, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của

11



người sử dụng đất. Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ
sở hữu. Nhà nước quyết định mục đích sử dụng đất thơng qua việc quyết định,
xét duyệt quy hoạch sử dụng đất; quy định về hạn mức giao đất và thời hạn sử
dụng đất; quyết định giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, cho phép chuyển mục
đích sử dụng đất; định giá đất. Đất đai là quyền sở hữu của toàn dân khi mà
có sự quản lí nhà nước giúp cho việc quản lí thực hiện quy hoạch, đem lại lợi
ích cho người dân giúp cho người dân yên tâm trong việc khai thác sử dụng
đất.
Quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất đảm bảo sử dụng hợp lý
quỹ đất đai của quốc gia. Việc sử dụng đất hợp lí, tiết kiệm có hiệu quả cao
nhất cho sự phát triển bền vững đất đai trong tương lai. Quy hoạch sử dụng
đất tránh được các trường hợp diện tích đất chưa được sử dụng; phân khu
chức năng giải quyết các vấn đề giao thơng và thực hiện các chính sách đầu
tư, xây dựng sản xuất theo yêu cầu của Nhà nước.
Quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất nhằm mục đích tăng cường
hiệu quả quản lí sử dụng đất. Nhằm phát huy hiệu quả quản lí của cơ quan
nhà nước, tạo điệu kiện thuận lợi cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân yên tâm
thực hiện sử dụng đất;chính sách, pháp luật về đất đai ngày càng được hoàn
thiện; các quyền của người sử dụng đất được mở rộng và được Nhà nước bảo
đảm... Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về đất đai được ban hành kịp
thời, tạo hành lang pháp lý khá hoàn chỉnh, cơ bản phù hợp với thực tế, đáp
ứng yêu cầu của công tác quản lý nhà nước về đất đai.
Quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất nhằm mục đích bảo vệ đất,
cải tạo đất, bảo vệ môi trường. Nhà nước quản lí giúp cho việc sử dụng đất
đai tránh lãng phí đất, sử dụng đất bừa bãi để hủy hoại đất, khi có sự quản lí
nhà nước khi giao đất cho người sử dụng có trách nhiệm bảo vệ đất, phát huy
12


những thế mạnh của đất đai để phát triển kinh tế. Cải tạo được những đất

hoang, đất trống, trách được việc bỏ hoang đất, sử dụng đất sai mục đích.
Việc quản lí tốt đất đai góp phần bảo vệ sinh thái môi trường, giữ cho môi
trường sống của người dân được xanh sạch đẹp.
1.2.3. Bộ máy quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất
Bơ cơ quan
ngang bộ

Chính phủ

Sở

UBND Tỉnh, TP
trực thuộc

Phòng

UBND Huyện,
TP trực thuộc

Ban

UBND xã,
phường, tt

* Ở Trung ương
Chính phủ tổ chức thực hiện việc lập quy hoạch sử dụng đất của cả
nước. Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì giúp Chính phủ trong việc lập quy
hoạch sử dụng đất cấp quốc gia.
Bộ Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm giúp Chính phủ tổ chức
thực hiện việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của cả nước. Các Bộ, cơ

quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố
trực thuộc trung ương có trách nhiệm phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi
trường trong việc xác định nhu cầu sử dụng đất của Bộ, ngành, địa phương.

13


Bộ Quốc phịng, Bộ Cơng an tổ chức thực hiện việc lập quy hoạch, kế
hoạch sử dụng đất vào mục đích quốc phịng, an ninh. Bộ Quốc phịng, Bộ
Cơng an có trách nhiệm phối hợp với Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực
thuộc trung ương xác định nhu cầu sử dụng đất vào mục đích quốc phịng, an
ninh tại địa phương.
* Ở địa phương
Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức thực hiện
việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của tỉnh, thành phố trực thuộc trung
ương. Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm giúp Uỷ ban nhân dân
cùng cấp thực hiện nhiệm vụ lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Các sở, ban,
ngành của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và Uỷ ban nhân dân huyện,
quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh có trách nhiệm phối hợp với Sở Tài nguyên
và Môi trường trong việc xác định nhu cầu sử dụng đất của ngành, của địa
phương.
Uỷ ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh tổ chức
thực hiện việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương, quy
hoạch sử dụng đất chi tiết kế hoạch sử dụng đất chi tiết của phường, thị
trấn và xã thuộc khu vực quy hoạch phát triển đô thị. Phịng Tài ngun và
Mơi trường có trách nhiệm giúp Uỷ ban nhân dân cùng cấp thực hiện
nhiệm vụ lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Các phòng, ban của huyện,
quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và Uỷ ban nhân dân phường, thị trấn, Uỷ
ban nhân dân xã thuộc khu vực quy hoạch phát triển đơ thị có trách nhiệm
phối hợp với Phịng Tài ngun và Mơi trường trong việc xác định nhu cầu

sử dụng đất của ngành, của địa phương.
Uỷ ban nhân dân xã nơi không thuộc khu vực quy hoạch phát triển đơ
thị có trách nhiệm tổ chức lập quy hoạch sử dụng đất chi tiết, kế hoạch sử
dụng đất chi tiết của xã. Ban quản lý khu cơng nghệ cao có trách nhiệm tổ
14


chức lập quy hoạch sử dụng đất chi tiết, kế hoạch sử dụng đất chi tiết cho tồn
khu cơng nghệ cao.
Ban quản lý khu kinh tế có trách nhiệm tổ chức lập quy hoạch sử dụng
đất chi tiết, kế hoạch sử dụng đất chi tiết đối với phần diện tích đất giao cho.
Ban quản lý khu kinh tế được xác định trong quy hoạch sử dụng đất
của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Việc lập quy hoạch, kế hoạch sử
dụng đất đối với phần diện tích đất cịn lại được thể hiện trong quy hoạch, kế
hoạch sử dụng đất của huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và quy hoạch
sử đụng đất chi tiết, kế hoạch sử dụng đất chi tiết của xã, phường, thị trấn.
Cơ quan, tổ chức có nhiệm vụ lập quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử
dụng đất, quy hoạch sử dụng đất chi tiết, kế hoạch sử dụng đất chi tiết được
thuê các tổ chức được phép hoạt động trong lĩnh vực lập quy hoạch, kế hoạch
sử dụng đất làm tư vấn trong việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
1.2.4. Nội dung quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất
Nội dung quản lí nhà nước về quy hoạch sử dụng đất gồm có 3 nội
dung chính:
- Quản lí lập quy hoạch sử dụng đất;
- Quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng đất;
- Thanh tra, kiểm tra giám sát thực hiện quy hoạch sử dụng đất;
1.2.4.1. Quản lí lập quy hoạch sử dụng đất
* Các bước lập QHSDĐ bao gồm có các bước sau
Lập quy hoạch sử dụng đất;
Lấy ý kiến và phê duyệt QHSDĐ;

Điều chỉnh QHSDĐ;

15


Công bố quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
* Thẩm quyền tổ chức lập QHSDĐ
Bộ Tài nguyên và Môi trường chọn tư vấn lập quy hoạch sử dụng đất
quốc gia.
Phòng Tài Nguyên và Môi trường tổ chức thực hiện lập quy hoạch sử
dụng đất.
Sau khi phịng Tài ngun và Mơi trường lập quy hoạch xong trình các
cơ quan chun mơn thẩm định Thủ tướng Chính phủ thành lập Hội đồng
thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia.
Bộ Tài ngun và Mơi trường có trách nhiệm giúp Hội đồng thẩm định
trong quá trình thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất;
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường thành lập Hội đồng thẩm định
quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, an ninh và quy hoạch, kế hoạch
sử dụng đất cấp tỉnh.
Cơ quan quản lý đất đai ở trung ương có trách nhiệm giúp Hội đồng
thẩm định trong quá trình thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất;
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thành lập Hội đồng thẩm định quy
hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện.
Cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh, cấp huyện có trách nhiệm giúp Hội
đồng thẩm định trong quá trình thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Hội đồng thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp có trách
nhiệm thẩm định và gửi thông báo kết quả thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử
dụng đất đến cơ quan tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quy định
tại Điều 42 của Luật này; cơ quan tổ chức lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng
đất có trách nhiệm tiếp thu, giải trình theo nội dung thơng báo kết quả thẩm

định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
16


Sau khi Phịng Tài Ngun và Mơi trường thẩm định xong gửi thơng
báo tờ trình để UBND cấp Tỉnh phê duyệt.
* Thẩm quyền phê duyệt quy hoạch sử dụng đất
Thẩm quyền phê duyệt ở từ cơ quan Trung Ương đến Địa phương:
Chính phủ phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh; quy
hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất an
ninh.
Ủy ban nhân dân cấp Tỉnh: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng
nhân dân cùng cấp thơng qua quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh trước
khi trình Chính phủ phê duyệt.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
cấp huyện.
Ủy ban nhân dân cấp huyện: Ủy ban nhân dân cấp huyện trình Hội
đồng nhân dân cùng cấp thơng qua quy hoạch sử dụng đất cấp huyện trước
khi trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt.
Ủy ban nhân dân cấp huyện trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt
kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh
trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua danh mục dự án cần thu hồi đất
quy định tại khoản 3 Điều 62 của Luật này trước khi phê duyệt kế hoạch sử
dụng đất hàng năm của cấp huyện.
1.2.4.2. Quản lí thực hiện quy hoạch sử dụng đất
Sau khi QHSĐ được phê duyệt sẽ được UBND các cấp thực hiện triển
khai bao gồm các nội dung chính như sau:
* Quản lí thực hiện theo mục đích sử dụng đất theo quy hoạch được
duyệt


17


Quản lí sử dụng đất đúng mục đích đảm bảo cho sử dụng đất một cách
hiệu quả tránh được việc sử dụng đất bừa bãi, trái quy định của nhà nước.
Quản lí sử dụng đất đúng quy hoạch góp phần vào sự phát triển kinh tếxã hội của đất nước, giúp đẩy mạnh q trình cơng nghiệp hóa hiện đại hóa
trong giai đoạn hiện nay.
Quản lí sử dụng đất đúng mục đích giúp bảo vệ đất, giúp cho con người
có trách nhiệm hơn trong việc sử dụng đất và tránh được những sai phạm.
Quản lí sử dụng đất đúng mục đích là cơ sở đảm bảo phát triển hệ sinh
thái, môi trường tránh được việc sử dụng đất trái phép gây hiệu quả nghiêm
trọng đến môi trường
* Quản lý thực hiện giao đất, cho thuê đất theo quy hoạch được duyệt
- Giao đất:
Giao đất là việc nhà nước trao quyền sử dụng đất bằng quyết định hành
chính cho đối tượng có nhu cầu sử dụng đất. Giao đất với ý nghĩa là một nội
dung của QLNN đối với đất đai, là hoạt động của cơ quan nhà nước có thẩm
quyền để chuyển giao trên thực tế đất và quyền sử dụng đất cho các tổ chức,
hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư sử dụng đất.
Nhằm thực hiện chế độ đất đai thuộc sở hữu toàn dân do nhà nước làm
đại diện chủ sở hữu được ghi nhận từ hiến pháp 2013,Luật đất đất đai 2013.
Các văn bản quy định đất đai ngày càng hoàn thiện, đặc biệt là các quy định
về giao đất.
Nhà nước giao đất là việc Nhà nước trao quyền sử dụng đất bằng quyết
định hành chính cho đối tượng có nhu cầu sử dụng đất. (Theo khoản 7 Điều
3 “Luật đất đai 2013”)
Hình thức giao đất có hai hình thức đó là: Giao đất có thu tiền sử dụng
đất và giao đất không thu tiền sử dụng đất.
Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất trong các trường hợp sau:
18



×