Một số giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường trung học cơ sở huyện hớn quản, tỉnh bình phước

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (883.37 KB, 107 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

ĐOÀN QUỐC VIỆT

MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN HỚN QUẢN, TỈNH BÌNH PHƯỚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGHỆ AN - 2017

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

ĐOÀN QUỐC VIỆT

MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN HỚN QUẢN, TỈNH BÌNH PHƯỚC

Chuyên ngành: Quản lí giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học:

TS. PHAN QUỐC LÂM

NGHỆ AN - 2017

i
LỜI CÁM ƠN
Trong quá trình nghiên cứu, thực hiện đề tài luận văn “Một số giải pháp
quản lý hoạt động dạy học ở các trường trung học cơ sở huyện Hớn Quản
tỉnh Bình Phước”, tác giả ln nhận được sự chỉ bảo, hướng dẫn, giúp đỡ,
động viên của quý thầy, cô giáo, của đồng nghiệp và bạn bè.
Tác giả xin chân thành cám ơn lãnh đạo và quý thầy cô trường Đại học
Vinh, lãnh đạo và các chuyên viên của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện
Hớn Quản, các thầy cô cán bộ quản lý và giáo viên ở các trường trung học cơ
sở của huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước đã tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ
tác giả trong trong quá trình thực hiện luận văn.
Đặc biệt tác giả xin chân thành cảm ơn TS Phan Quốc Lâm, người thầy
đã trực tiếp và tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tác giả hoàn thành luận văn.
Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn tập thể lớp Cao học quản lý giáo dục
khóa 23 đã giúp đỡ tác giả trong q trình học tập, nghiên cứu và hồn thành
luận văn.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhưng chắc chắn luận văn khơng tránh khỏi
hạn chế, thiếu sót, tác giả rất mong tiếp tục nhận được sự giúp đỡ, góp ý của
quý thầy, cô, đồng nghiệp và bạn bè để luận văn hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn.
Tác giả

ii
MỤC LỤC
Trang

LỜI CÁM ƠN ................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................ vii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................. 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ........................................................... 3
4. Giả thuyết khoa học ................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu .............................................................. 3
6. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 3
7. Cấu trúc của luận văn ................................................................................ 5
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở
CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ ............................................................. 6

1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu ...................................................................... 6
1.2. Các khái niệm cơ bản.............................................................................. 9
1.2.1. Dạy học và hoạt động dạy học ......................................................... 9
1.2.2. Quản lý và quản lý hoạt động dạy học ........................................... 11
1.2.3. Giải pháp và giải pháp quản lý hoạt động dạy học ........................ 13
1.3. Một số vấn đề về hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở ........... 13
1.3.1. Trường trung học cơ sở trong hệ thống trường phổ thông............. 13
1.3.2. Hoạt động dạy học ở trường THCS ............................................... 14
1.4. Một số vấn đề về quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở .. 17
1.4.1. Sự cần thiết phải quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học
cơ sở ............................................................................................... 17
1.4.2. Nội dung công tác quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng
trường trung học cơ sở ................................................................... 18

iii

1.4.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý hoạt động dạy học
của hiệu trưởng trường trung học cơ sở ......................................... 24
Kết luận chương 1 ........................................................................................ 27
Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CỦA
CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN HỚN QUẢN, TỈNH
BÌNH PHƯỚC ................................................................................................. 28

2.1. Khái quát về khảo sát thực trạng .......................................................... 28
2.1.1. Mục đích khảo sát .......................................................................... 28
2.1.2. Nội dung khảo sát ........................................................................... 28
2.1.3. Đối tượng và địa bàn khảo sát ........................................................ 28
2.1.4. Phương pháp khảo sát. ................................................................... 28
2.2. Tình hình giáo dục trung học cơ sở của huyện Hớn Quản, tỉnh
Bình Phước .................................................................................................. 29
2.2.1. Khái quát về vị trí địa lý, tình hình kinh tế - xã hội huyện
Hớn Quản, tỉnh Bình Phước .......................................................... 29
2.2.2. Tình hình giáo dục trung học cơ sở ở huyện Hớn Quản, tỉnh
Bình Phước ..................................................................................... 32
2.3. Thực trạng hoạt động dạy học của các trường trung học cơ sở
huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước ............................................................. 34
2.3.1. Nhận định của cán bộ quản lý và giáo viên về mức độ quan
trọng của các nội dung quản lý hoạt động dạy học ........................ 34
2.3.2. Thực trạng công tác lập kế hoạch quản lý hoạt động dạy học
của hiệu trưởng............................................................................... 35
2.3.3. Thực trạng công tác tổ chức thực hiện việc quản lý hoạt động
dạy học của hiệu trưởng ................................................................. 37
2.4 Đánh giá chung về thực trạng ................................................................ 58
2.4.1. Ưu điểm .......................................................................................... 58

iv
2.4.2. Hạn chế ........................................................................................... 60
2.4.3. Những nguyên nhân của thực trạng quản lý hoạt động dạy học. ... 61
Kết luận chương 2 ........................................................................................ 63
Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC
CƠ SỞ HUYỆN HỚN QUẢN, TỈNH BÌNH PHƯỚC ..................................... 64

3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp ......................................................... 64
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu................................................. 64
3.1.2. Nguyên tắc bảo đảm tính hệ thống ................................................. 64
3.1.3. Nguyên tắc bảo đảm tính hiệu quả ................................................. 64
3.1.4. Nguyên tắc bảo đảm tính khả thi.................................................... 65
3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học của
các trường trung học cơ sở huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước ................. 65
3.2.1. Đẩy mạnh việc quy hoạch, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản
lý của đội ngũ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở. .................. 65
3.2.2. Kế hoạch hóa cơng tác quản lý hoạt động dạy học, tăng cường
quản lý chương trình, kế hoạch giảng dạy của GV ........................ 67
3.2.3. Đẩy mạnh công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng chuyên môn,
nghiệp vụ của giáo viên ở các trường THCS ................................. 70
3.2.4 Tăng cường chỉ đạo việc thực hiện đổi mới PPDH ........................ 73
3.2.5. Tăng cường công tác kiểm tra chuyên môn ................................... 77
3.2.6 Tăng cường quản lý chỉ đạo hoạt động của tổ chuyên môn ........... 79
3.3. Kết quả thăm dị tính cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đã
đề xuất .......................................................................................................... 82
3.3.1. Khái quát về khảo sát ..................................................................... 82
3.3.2. Kết quả khảo sát ............................................................................. 83
Kết luận chương 3 ........................................................................................ 85
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 85

GV

:

Giáo viên

HĐDH

:

Hoạt động dạy học

HS

:

Học sinh

HT

:

Hiệu trưởng

PPDH

:

Phương pháp dạy học

QLGD

:

Quản lý giáo dục

THCS

:

Trung học cơ sở

THPT

:

Trung học phổ thông

TT

:

Tổ trưởng

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 2.1.

Về quy mô lớp học, số lượng học sinh trong toàn huyện
năm học 2015-2016 ................................................................... 32

Bảng 2.2.

Số lượng học sinh trung học cơ sở huyện Hớn Quản qua 6
năm học ...................................................................................... 33

Bảng 2.3.

Tầm quan trọng của các nội dung quản lý HĐDH .................... 34

Bảng 2.4.

Thực trạng công tác lập kế hoạch quản lý HĐDH ..................... 36

Bảng 2.5.

Thực trạng công tác quản lý việc thực hiện chương trình,
kế hoạch dạy học ........................................................................ 38

Bảng 2.6.

Thực trạng công tác quản lý việc soạn bài và chuẩn bị tiết dạy
của giáo viên .............................................................................. 41

Bảng 2.7.

Thực trạng công tác quản lý giờ lên lớp của GV ....................... 43

Bảng 2.8.

Thực trạng cơng tác quản lý dự giờ và phân tích bài học
sư phạm ...................................................................................... 45

Bảng 2.9.

Thực trạng công tác quản lý việc thực hiện đổi mới PPDH ...... 48

Bảng 2.10. Thực trạng công tác quản lý việc hướng dẫn HS học tập .......... 50
Bảng 2.11. Thực trạng công tác quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của HS ........................................................................... 52
Bảng 2.12. Thực trạng công tác quản lý hồ sơ chuyên môn của GV ........... 55
Bảng 2.13. Thực trạng quản lý công tác bồi dưỡng GV .............................. 56
Bảng 3.1.

Kết quả thăm dị tính cần thiết và khả thi của các giải pháp ..... 84

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài

Từ cổ chí kim, con người ln là mục tiêu là động lực phát triển xã hội.
Ngày nay, ai ai cũng thừa nhận rằng nền kinh tế tri thức phát triển mạnh mẽ
thì vai trị của con người ngày càng nổi trội. Giáo dục, đào tạo có chức năng
phát triển xã hội chủ yếu thông qua phát triển con người. Đầu tư cho giáo dục
là đầu tư cho cơ sở hạ tầng xã hội, chuẩn bị cho xã hội một nền dân trí cao,
một đội ngũ nhân lực giỏi, một bộ phận nhân tài có đủ khả năng phát triển đất
nước với tốc độ nhanh.
Hiện nay, các quốc gia trên thế giới rất coi trọng giáo dục. Một trong
những quốc gia tiên phong về giáo dục đó chính là Nhật Bản, họ luôn coi
trọng chất lượng giáo dục, đào tạo những thế hệ vừa hồng vừa chuyên. Với
Việt Nam, Đảng và nhà nước luôn quan tâm chăm lo cho lĩnh vực giáo dục.
Hệ thống giáo dục, đào tạo tương đối hoàn chỉnh từ mầm non đến phổ thông.
Cơ sở vật chất, thiết bị giáo dục đào tạo được đầu tư và cải thiện rõ rệt, đặc
biệt học sinh vùng cao, vùng sâu đã được tiếp cận với các trang thiết bị hiện
đại, phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu của các em. Đội ngũ nhà giáo, cán
bộ quản lý giáo dục phát triển cả về số lượng và chất lượng, cơng tác quản lý
giáo dục và đào tạo có những hướng chuyển biến rất tốt. Lĩnh vực giáo dục,
đào tạo là một hệ thống, các yếu tố chủ yếu của nó là nội dung, chương trình,
phương pháp dạy và học, cách thức kiểm tra, đánh giá, chất lượng và hiệu quả
giáo dục, đào tạo nhằm đạt được mục tiêu nhất định. Trong đó, cần quan tâm
đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngủ cán bộ quản lý. Nếu học
sinh khơng ngừng học tập thì người thầy cũng phải không ngừng học tập Học để cập nhật thông tin, kiến thức, để nắm bắt được bước phát triển vượt
bậc của nền kinh tế tri thức, nhằm đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của người
học. Hoạt động dạy và học diễn ra trong suốt năm học, nó là hoạt động trung

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

2
tâm chi phối các hoạt động giáo dục khác trong nhà trường. Để có thể nâng
cao chất lượng giáo dục thì cần phải quản lý tốt đội ngũ giáo viên, quản lý tốt
các hoạt động dạy - học trong nhà trường. Chính vì thế, làm thế nào để quản
lý tốt hoạt động dạy - học, kiểm tra đánh giá trường học là mối quan tâm của
người làm quản lý giáo dục. Đặc biệt, trong giai đoạn yêu cầu đổi mới toàn
diện về giáo dục đào tạo như hiện nay thì vấn đề này càng trở nên cấp thiết.
Từ khi tái lập, Hớn Quản là một trong những huyện có điều kiện kinh
tế khó khăn của tỉnh Bình Phước. Học sinh đa số có hồn cảnh gia đình
nghèo, học sinh đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỉ lệ cao, nhưng bằng sự nổ
lực phấn đấu chất lượng giáo dục của huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước từng
bước đã được nâng lên song vẫn chưa đáp ứng với yêu cầu của Ngành, công
tác quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng các trường THCS trong huyện
đã có nhiều tiến bộ và đi vào nề nếp song vẫn còn những hạn chế, việc quản
lý cịn mang nặng tính hành chính, vẫn chưa bao quát hết các nội dung quản
lý hoạt động giảng dạy theo tinh thần đổi mới, chất lượng dạy học giữa các
trường THCS trong huyện vẫn còn có sự chênh lệch. Đặc biệt, qua những
năm thực hiện đổi mới căn bản toàn diện Ngành giáo dục do Bộ Giáo dục và
Đào tạo phát động, công tác này cũng đã bộc lộ những thiếu sót cần phải
nhanh chóng có biện pháp khắc phục.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Một số giải
pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường trung học cơ sở huyện Hớn
Quản, tỉnh Bình Phước” với mong muốn góp một phần nhỏ của mình trong
việc nâng cao chất lượng dạy học ở các trường THCS nói chung và các
trường THCS ở huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước nói riêng.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất một số giải pháp
nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS huyện Hớn
Quản, tỉnh Bình Phước.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1 Khách thể nghiên cứu
Quá trình quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng ở các trường THCS.
3.2 Đối tượng nghiên cứu
Giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Hớn
Quản, tỉnh Bình Phước.
4. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất được các giải pháp có cơ sở khoa học và có tính khả thi thì
có thể nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS Hớn
Quản, tỉnh Bình Phước, qua đó nâng cao chất lượng giáo dục ở các trường này.
5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
5.1 Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1.1 Xây dựng cơ sở lý luận của đề tài.
5.1.2 Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng ở
các trường THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước, phân tích ngun nhân
của thực trạng.
5.1.3 Đề xuất và thăm dị tính cần thiết và tính khả thi một số giải pháp
nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Hớn
Quản, tỉnh Bình Phước.
5.2 Phạm vi nghiên cứu
Luận văn chỉ nghiên cứu nội dung công tác quản lý hoạt động dạy học
của Hiệu trưởng trong trường THCS, không nghiên cứu việc quản lý học tập
của học sinh cũng như các hoạt động giáo dục khác.
6. Phương pháp nghiên cứu

6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết
+ Phân tích, tổng hợp lý thuyết: phương pháp này được sử dụng nhằm
phân tích những tín hiệu về lý luận về dạy học và quản lý giáo dục nhằm xây
dựng cơ sở lý luận cho đề tài.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

4
+ Phân loại hệ thống hóa lý luận: phương pháp này được người nghiên
cứu sử dụng nhằm hệ thống hóa những vấn đề lý luận và những kết quả
nghiên cứu của các tác giả đi trước theo thứ tự thời gian.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Phương pháp điều tra
Sử dụng bảng hỏi để điều tra thực trạng công tác quản lý hoạt động dạy
học ở các trường THCS. Đối tượng điều tra gồm Hiệu trưởng, phó Hiệu trưởng
và một mẫu điều tra gồm tổ trưởng chuyên môn, GV được chọn ngẫu nhiên.
6.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Phương pháp này được sử dụng để phỏng vấn các Hiệu trưởng, phó
Hiệu trưởng phụ trách chun mơn, tổ trưởng chun mơn và các GV giỏi có
nhiều kinh nghiệm về các biện pháp quản lý hoạt động dạy học trường THCS.
6.2.3. Phương pháp quan sát
Phương pháp này được sử dụng hướng tới đối tượng quan sát là công tác
quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng, nhằm thu thập chứng cứ hỗ trợ và
kiểm chứng kết quả nghiên cứu của những phương pháp nghiên cứu khác.
6.2.4. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động
Nghiên cứu sản phẩm của công tác quản lý hoạt động dạy học trường
THCS của Hiệu trưởng: kết quả học tập của HS.

6.2.5. Phương pháp chuyên gia
Tham khảo ý kiến của thầy hướng dẫn, của các CBQL có nhiều kinh
nghiệm trong quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS và Phòng GD&ĐT
để đề xuất các giải pháp quản lý hoạt động dạy học phù hợp với thực tiễn và
có tính khả thi nhất đối với công tác quản lý hoạt động dạy học của Hiệu
trưởng các trường THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.
6.2.6. Phương pháp tốn thống kê
Để phân tích và xử lý các dữ liệu điều tra về mặt định lượng nhằm định
hướng các kết quả nghiên cứu

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

5
7. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, luận văn gồm có 3 chương
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học ở các trường
Trung học cơ sở
Chương 2: Thực trạng công tác quản lý hoạt động dạy học ở các
trường THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước
Chương 3: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý
hoạt động dạy học ở trường THCS huyện Hớn Quản, tỉnh
Bình Phước.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

6
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
Để tồn tại và phát triển, con người phải trải qua quá trình lao động, học
tập, con người nhận thức thế giới xung quanh, dần dần tích lũy được kinh
nghiệm, từ đó nảy sinh nhu cầu truyền đạt những hiểu biết ấy cho nhau qua
nhiều thế hệ dần trở thành giá trị văn hóa. Hình thành hoạt động dạy và học.
Dạy học là một quá trình tương tác giữa hai hoạt động: hoạt động dạy học
(HĐDH) và hoạt động học tập. Đây là hai hoạt động trung tâm làm nên đặc
thù của trường học bởi vì nó chiếm lượng thời gian lớn nhất, nhiều hoạt động
nhất của nhà trường, chiếm nhiều lao động của giáo viên, chi phối các hoạt
động khác, được các hoạt động khác hỗ trợ, trực tiếp tạo nên chất lượng tri
thức cho HS. Và sản phẩm của quá trình này cũng hết sức đặc biệt: Đó chính
là tri thức mà học sinh tiếp thu được.
Để nâng cao chất lượng và hiệu quả của quá trình dạy và học thì đào
tạo là mục tiêu hàng đầu. Trong nhà trường nói chung và trường THCS nói
riêng, đây là cơng việc mà người hiệu trưởng phải dành nhiều thời gian, công
sức và tâm huyết nhất, đồng thời cũng có nhiều khó khăn nhất đối với người
quản lý.
Chất lượng sản phẩm của quá trình dạy học không chỉ đơn thuần phụ
thuộc vào quan hệ tương tác giữa giáo viên và học sinh mà còn phụ thuộc vào
nhiều yếu tố, trong đó có cơng sức đóng góp của nhà quản lý giáo dục như
hiệu trưởng. Vì vậy, rất nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài nước đã tập
trung nghiên cứu các vấn đề quản lý nói chung và quản lý giáo dục (QLGD),
quản lý nhà trường nói riêng.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

7
Trên thế giới các nhà nghiên cứu giáo dục Nga đã đi sâu nghiên cứu về
vai trò, trách nhiệm của người Hiệu trưởng đối với hoạt động dạy học trong
nhà trường.
V.A. Xukhom Lonxki, V.P. Xtrezicondin, Jaxapob (1984) đã nghiên
cứu và đề ra một số vấn đề quản lý của Hiệu trưởng phổ thông như phân công
nhiệm vụ giữa hiệu trưởng và phó hiệu trưởng, Các tác giả thống nhất khẳng
định hiệu trưởng phài là người lãnh đạo toàn diện và chịu trách nhiệm trong
công tác quản lý nhà trường. [44, tr.17]
P.V. Zimin, M.I Konđakôp, N.I Saxerđôtôp (1985) đi sâu nghiên cứu
lãnh đạo công tác giảng dạy, giáo dục trong nhà trường và xem đây là khâu
then chốt trong hoạt động quản lý của Hiệu trưởng. [36, tr 28]
Về xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên: Các nhà nghiên cứu
thống nhất là trong những nhiệm vụ của Hiệu trưởng thì nhiệm vụ hết sức
quan trọng là xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên.
Hiệu trưởng phải biết chọn lựa đội ngũ giáo viên bằng nhiều nguồn
khác nhau và bồi dưỡng họ trở thành những giáo viên tốt theo tiêu chuẩn nhất
định, bằng những biện pháp khác nhau. [44, tr 24-25]
Một biện pháp quản lý hoạt động dạy học để nâng cao chất lượng mà
các tác giả quan tâm là tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn và hội thảo chuyên
đề. Thông qua các buổi sinh hoạt này, giáo viên có điều kiện trao đổi những
kinh nghiệm về chun mơn nghiệp vụ để nâng cao trình độ của mình.
Về tổ chức dự giờ và rút kinh nghiệm bài dạy, tác giả V.A.
XukhomLinxki đã thấy rõ tầm quan trọng của biện pháp này và chỉ rõ thực
trạng yếu kém của việc phân tích sư phạm bài dạy, cho dù hoạt động dự giờ
và góp ý với giáo viên sau giờ dự của hiệu trưởng diễn ra thường xuyên. Từ

thực trạng đó, các tác giả đưa ra nhiều cách phân tích sư phạm bài dạy cho
giáo viên.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

8
Ở Việt Nam, nghiên cứu về quản lý nhà trường, quản lý hoạt động dạy
học cũng được nhiều tác giả quan tâm. Các tác giả nghiên cứu và đi sâu ở
những bình diện khác nhau nhưng đều nhằm giải quyết mối quan hệ giữa
người giáo viên và người quản lý; những nội dung quản lý hoạt động dạy học
của hiệu trưởng.
Tác giả Hà Sử Hồ và Lê Tuấn (1987) trong “Những bài giảng về quản
lý trường học” đã cho chúng ta cách nhìn tồn bộ cơng việc quản lý của người
hiệu trưởng. Người hiệu trưởng phải luôn luôn biết kết hợp một cách hữu cơ
sự quản lý dạy và học (theo nghĩa rộng) với sự quản lý các q trình bộ phận,
hoạt động dạy và học các mơn và hoạt động khác bổ trợ cho các hoạt động
dạy và học nhằm làm cho tác động giáo dục được hoàn chỉnh trọn vẹn [22].
Tác giả Nguyễn Văn Lê (1985), trong cuốn “Khoa học quản lý nhà
trường” đã đề cập đến phương pháp tổ chức và quản lý nhà trường trên mọi
lĩnh vực: giảng dạy, học tập, hướng nghiệp, công tác quản lý nội bộ, đi sâu
vào các công việc và quan tâm thiết thực của người HT [28].
Tác giả Nguyễn Văn Tường (2004) nêu lên thực tế hiện nay và những
khó khăn trong cơng tác quản lý nhà trường đặc biệt khi thực hiện việc đổi
mới chương trình sách giáo khoa, đổi mới phương pháp dạy học. Tác giả
khẳng định: “Để chủ trương đổi mới phương pháp dạy học đi vào chiều sâu,
những nhà quản lý giáo dục phải làm sao chuyển được những yêu cầu đổi mới
phương pháp giảng dạy của mình trở thành nhu cầu tất yếu của nhà giáo” [24,

tr 40]
Ngồi ra cịn nhiều cơng trình nghiên cứu chủ yếu về lý luận quản lý
nói chung như: “Những vấn đề cốt yếu của quản lý” của Harold Koozt, Cyril
Odonnell, Heinz Weihrich (1994), “Những khái niệm cơ bản về QLGD” của
Nguyễn Ngọc Quang (1989), …
Nói tóm lại các tác giả Việt Nam cũng như nước ngoài nghiên cứu và

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

9
đưa ra nhiều biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở nhà trường; gần đây
trong một số luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục, vấn đề công tác quản lý của
HT, nhất là quản lý hoạt động học tập của HS và quản lý HĐDH của GV đã
được nhiều học viên Cao học QLGD đi sâu nghiên cứu với nhiều cấp học
khác nhau, ở những vùng, miền khác nhau trên khắp cả nước: Bình Phước, Hà
Nội, Long An…
Vấn đề quản lý hoạt động dạy học là vấn đề đã và đang được các nhà
quản lý giáo dục hết sức quan tâm. Luận văn đề cập đến thực trạng quản lý
hoạt động dạy học tại các trường THCS trên địa bàn huyện Hớn Quản, để từ
đó đề xuất những giải pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả, chất
lượng giảng dạy ở các trường THCS trên địa bàn góp phần thực hiện mục tiêu
chung của ngành giáo dục.
1.2. Các khái niệm cơ bản
1.2.1. Dạy học và hoạt động dạy học
1.2.1.1. Dạy học
Dạy học là một quá trình sư phạm, với nội dung khoa học, được thực
hiện theo một phương pháp sư phạm đặc biệt do nhà trường tổ chức, GV thực

hiện nhằm giúp HS nắm vững hệ thống kiến thức khoa học và hình thành hệ
thống kỹ năng hoạt động, nâng cao trình độ học vấn, phát triển trí tuệ và hồn
thiện nhân cách. Dạy học là con đường cơ bản để thực hiện mục đích giáo dục
xã hội. Học tập là cơ hội quan trọng nhất giúp mỗi cá nhân phát triển và thành
đạt trong xã hội.
Dạy học là một q trình tồn vẹn có sự thống nhất giữa hai mặt của
các chức năng hoạt động dạy và hoạt động học. Đó là quá trình vận động và
phát triển của các thành tố tạo nên hoạt động dạy học. Hiệu quả của hoạt động
dạy học phụ thuộc vào mối quan hệ tương tác, sự hỗ trợ của hoạt động dạy và
hoạt động học, hoạt động dạy học “là một quá trình bộ phận, một phương tiện

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

10
trao đổi học vấn, phát triển năng lực và giáo dục phẩm chất nhân cách thông
qua sự tác động qua lại giữa người dạy và người học nhằm truyền thụ và lĩnh
hội một cách có hệ thống những tri thức khoa học, những kỹ năng nhận thức
và thực hành”
1.2.1.2. Hoạt động dạy học
Hoạt động dạy học là một hệ thống toàn vẹn bao gồm các thành tố cơ
bản: Mục đích, nội dung, phương pháp, phương tiện, hình thức tổ chức, người
dạy, người học. Các thành tố này tương tác với nhau, thâm nhập vào nhau để
thực hiện nhiệm vụ dạy học nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả dạy học.
Hoạt động dạy học gắn liền với hoạt động giáo dục. Cả hai hoạt động
này đều hướng tới một mục tiêu chung là phát triển toàn diện nhân cách
người học.
Nói tóm lại, hoạt động dạy học là quá trình mà trong đó dưới sự tổ

chức, điều khiển, lãnh đạo của người GV làm cho người học tự giác, tích cực,
chủ động tự tổ chức, tự điều khiển hoạt động nhận thức - học tập của mình
nhằm thực hiện những nhiệm vụ dạy học.
Bản chất của hoạt động dạy học thể hiện tính thống nhất của hoạt động
dạy và hoạt động học, sự thống nhất biện chứng giữa các thành tố của hoạt
động dạy học trong quá trình triển khai hoạt động dạy học.
V.I. Lênin đã khái quát quá trình nhận thức của lồi người: “Từ trực
quan sinh động đến tư duy trừu trượng, từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn,
đó là con đường biện chứng của sự nhận thức chân lý, nhận thức hiện thực
khách quan”.
Hoạt động dạy học là một hệ thống toàn vẹn mà các thành tố của nó ln
ln tương tác với nhau theo những quy định riêng, thâm nhập vào nhau, quy
định lẫn nhau để tạo nên sự thống nhất biện chứng: giữa dạy và học, giữa
truyền đạt và lĩnh hội, giữa điều khiển và tự điều khiển trong quá trình dạy học.

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

11
1.2.2. Quản lý và quản lý hoạt động dạy học
1.2.2.1. Quản lý
Quản lý là một yếu tố cấu thành sự tồn tại của xã hội loài người. Ngày
nay, quản lý đã trở thành một khoa học, một nghệ thuật, một nghề phức tạp
nhất trong xã hội hiện đại.
Có rất nhiều cách giải thích thuật ngữ quản lý. Người ta có thể tiếp cận
khái niệm quản lý từ nhiều góc độ khác nhau. Theo góc độ tổ chức thì quản lý
là cai quản, chỉ huy, lãnh đạo, kiểm tra. Dưới góc độ điều khiển học thì quản
lý là điều hành, điều khiển, chỉ huy. Dưới góc độ của lý thuyết hệ thống thì

quản lý là sự tác động của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý (hay đối
tượng quản lý) nhằm tổ chức phối hợp hoạt động của con người trong các quá
trình sản xuất - xã hội để đạt được mục đã định.
Theo Đại Bách khoa tồn thư Liên Xơ - 1977 - “quản lý là chức năng
của những hệ thống có tổ chức với những bản chất khác nhau (xã hội, sinh
vật, kỹ thật). Nó bảo tồn cấu trúc xác định của chúng, duy trì chế độ hoạt
động, thực hiện những chương trình mục đích hoạt động ’’ [27].
Theo Koozt, O’Donnell và Weilhrich (1994): “Quản lý là một hoạt
động thiết yếu, nó đảm bảo phối hợp những nỗ lực cá nhân nhằm đạt được các
mục đích của nhóm. Mục tiêu của nhà quản lý là nhằm hình thành một mơi
trường mà trong đó con người có thể đạt được các mục đích của nhóm với
thời gian, tiền bạc, vật chất và sự bất mãn cá nhân ít nhất. Với tư cách thực
hành thì cách quản lý là một nghệ thuật, cịn kiến thức có tổ chức về quản lý
là một khoa học”[20].
Tác giả Trần Hữu Cát và tác giả Đoàn Minh Duệ (2008): “Quản lý hoạt
động thiết yếu nẩy sinh khi con người hoạt động tập thể, là sự tác động của
chủ thể vào khách thể, trong đó quan trọng nhất là khách thể con người nhằm
thực hiện các mục tiêu của tổ chức.”[9, tr 62].

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

12
Tác giả Trần Kiểm (1997) cho rằng: “Quản lý là những tác động của
chủ thể quản lý trong việc huy động, phát huy, kết hợp, sử dụng, điều chỉnh,
điều phối các nguồn lực (nhân lực, tài lực, vật lực) trong và ngoài tổ chức
(chủ yếu là nội lực) một cách tối ưu nhằm đạt mục đích của tổ chức với hiệu
quả cao nhất”[25].

Tác giả Thái Văn Thành (2007) cho rằng: “Quản lý là sự tác động có
mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý nhằm đạt
được mục tiêu đề ra”[40, tr 5].
Ta có thể hiểu: Quản lý là sự tác động có tổ chức, có hướng đích của
chủ thể quản lý tới đối tượng quản lý nhằm đạt mục tiêu đề ra.
Bản chất của hoạt động quản lý là việc phát huy được nhân tố của con
người trong tổ chức. Hoạt động quản lý có những yêu cầu khách quan, phổ
biến đối với những người làm quản lý, đó là những chức năng chung và cơ
bản của hoạt động quản lý.
1.2.2.2. Quản lý hoạt động dạy học
QL hoạt động dạy học là một hệ thống những tác động có mục đích, có
kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể QL tới khách thể QL trong quá trình dạy
học nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
Người HT hoạch định, tổ chức, điều khiển, kiểm tra hoạt động dạy học của
GV nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra. Trong toàn bộ quá trình QL nhà trường thì
QL hoạt động dạy học của HT là hoạt động cơ bản nhất, quan trọng nhất.
Tóm lại, QL hoạt động dạy học thực chất là quản lý quá trình truyền
thụ tri thức của đội ngũ GV và quá trình lĩnh hội kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo
của HS; QL các điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện phục vụ
hoạt động dạy học của cán bộ QL nhà trường.
- Mục tiêu của quản lý dạy học là gì? Đó chính là chất lượng, hiệu quả của
hoạt động dạy và kết quả đạt được ở HS với sự phát triển toàn diện các mặt:

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

13
Đức, trí, thể, mỹ đã được quy định trong mục tiêu dạy học. Nói cách khác,

mục tiêu của QL họat động dạy học là: Đảm bảo thực hiện đầy đủ kế hoạch,
nội dung chương trình theo đúng thời gian đã quy định. Đồng thời đảm bảo
chất lượng giáo dục đạt kết quả cao.
1.2.3. Giải pháp và giải pháp quản lý hoạt động dạy học
1.2.3.1.Giải pháp
Giải pháp có nghĩa là chỉ, vạch ra con đường để đi tới được cái "đích"
mình cần đến hay mục tiêu mong đợi, giải pháp tốt thì đến đích nhanh an tồn
giải pháp khơng phù hợp có thể khơng đến được đích mà ta mong muốn.
1.2.3.2. Giải pháp Quản lý hoạt động dạy học
Quản lý hoạt động dạy học là cách thức, giải quyết vấn đề cụ thể nào
đó của chủ thể QL. Trong QL giáo dục, biện pháp QL là áp dụng nhiều cách
thức tiến hành của chủ thể QL nhằm tác động đến đối tượng QL nhằm giải
quyết những vấn đề trong công tác QL, để đạt được hiệu quả như người QL
mong muốn và đã đề ra. Trong nhà trường, biện pháp QL hoạt động dạy và
học là những cách thức tổ chức, điều hành kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy
và học của cán bộ, GV và HS nhằm đạt được kết quả cao nhất.
1.3. Một số vấn đề về hoạt động dạy học ở trường trung học cơ sở
1.3.1. Trường trung học cơ sở trong hệ thống trường phổ thơng
1.3.1.2. Vị trí của trường trung học cơ sở.
Điều 2, Điều lệ trường trung học quy định: “Trường trung học cơ sở là
cơ sở giáo dục của bậc trung học, bậc học nối tiếp bậc tiểu học của hệ thống
giáo dục quốc dân nhằm hồn chỉnh học vấn phổ thơng. Trường trung học cơ
sở có tư cách pháp nhân và có con dấu riêng”.
Trường THCS là bậc học giữa TH và THPT, là giai đoạn quan trọng
mà HS cần phải bổ sung đầy đủ kiến thức cơ bản của bậc học TH và tích lũy
đầy đủ, tồn diện kiến thức của bậc THCS để chuẩn bị học lên THPT hoặc

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

14
học tiếp vào các trường nghề hoặc trung học chuyên nghiệp. Giáo dục THCS
được thực hiện trong bốn năm học, từ lớp 6 đến lớp 9, HS vào học lớp 6 phải
hồn thành chương trình Tiểu học, có độ tuổi chung là mười một tuổi. Chất
lượng học tập của HS ở bậc này quyết định năng lực làm việc, tư duy sáng
tạo, kỹ năng sống của mỗi con người.
1.3.1.2. Quyền hạn và nhiệm vụ của trường THCS
- Tổ chức giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục khác theo mục
tiêu, chương trình giáo dục phổ thơng dành cho cấp THCS và cấp THPT do
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. Công khai mục tiêu, nội dung
các hoạt động giáo dục, nguồn lực và tài chính, kết quả đánh giá chất lượng
giáo dục.
- Quản lý giáo viên, cán bộ, nhân viên theo quy định của pháp luật.
- Tuyển sinh và tiếp nhận học sinh; vận động học sinh đến trường; quản
lý học sinh theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục trong phạm vi được phân công.
- Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực cho hoạt động giáo dục.
Phối hợp với gia đình học sinh, tổ chức và cá nhân trong hoạt động giáo dục.
- Quản lý, sử dụng và bảo quản cơ sở vật chất, trang thiết bị theo quy
định của Nhà nước.
- Tổ chức cho giáo viên, nhân viên, học sinh tham gia hoạt động xã hội.
- Thực hiện các hoạt động về kiểm định chất lượng giáo dục.
- Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
1.3.2. Hoạt động dạy học ở trường THCS
1.3.2.1. Mục tiêu dạy học
“Giáo dục THCS nhằm giúp HS củng cố và phát triển những kết quả
của giáo dục tiểu học; có học vấn phổ thơng ở trình độ cơ sở và những hiểu
biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học THPT, trung cấp,

học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động” [13, Tr.75].

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

15
Xác định đúng đắn mục tiêu giáo dục trong từng thời kỳ phát triển của
đất nước có vai trị, ý nghĩa quan trọng trong việc hồn thành các mục tiêu xã
hội và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Mục tiêu giáo dục như là một phần
định hướng, chỉ đường cho các khuôn mẫu phát triển và làm nền tảng cho sự
vận động của tình hình hiện tại đến tương lai.
Để giáo dục phát triển mạnh mẽ “nhằm phát huy nguồn lực con người,
yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững”, Khi bước vào thời kỳ
mới, Đảng và Nhà nước ta đã xác định: “Mục tiêu chủ yếu là thực hiện giáo
dục tồn diện; đức dục; trí dục; thể dục; mỹ dục ở tất cả các bậc học”.
Ngoài ra các mục tiêu cụ thể nhằm xác định nhằm thực hiện phổ cập
giáo dục tiểu học trong cả nước năm 2000, phổ cập THCS năm 2010, phổ cập
THPT năm 2020. Bảo đảm phần lớn thanh, thiếu niên trong độ tuổi ở thành
thị và vùng nông thôn học hết THPT, trung học chuyên nghiệp hoặc đào tạo
nghề. Tạo điều kiện cho mọi người, ở mọi lứa tuổi được học tập thường
xuyên, suốt đời.
1.3.2.2. Nội dung dạy học
Khoản 1 điều 24 Luật Giáo dục quy định: “Nội dung GDPT phải đảm
bảo tính phổ thơng, cơ bản, toàn diện, hướng nghiệp và hệ thống: Gắn với
thực tiễn cuộc sống, phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi của HS, đáp ứng mục
tiêu giáo dục ở mỗi bậc học, cấp học.
Nội dung giáo dục THCS phải củng cố, phát triển những nội dung đã
học ở bậc tiểu học, đảm bảo cho HS có những kiến thức phổ thơng cơ bản về

Tiếng việt, Tốn, Lịch sử dân tộc; kiến thức khác về khoa học xã hội, khoa
học tự nhiên, pháp luật, tin học, ngoại ngữ; có những hiểu biết tối thiểu về kỹ
thuật và hướng nghiệp.
Trong giai đoạn mới của đất nước, việc đổi mới nội dung giáo dục cho
phù hợp là một việc rất cần thiết. Đổi mới nội dung giáo dục nhằm “loại bỏ

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

16
những nội dung không thiết thực, bổ sung những nội dung cần thiết theo
hướng đảm bảo kiến thức cơ bản cập nhật với tiến bộ của khoa học công
nghệ, tăng nội dung khoa học- công nghệ ứng dụng, tăng cường giáo dục kỹ
thuật tổng hợp và năng lực thực hành ở bậc phổ thông, tăng cường giáo dục
công dân, giáo dục tư tưởng đạo đức, lòng yêu nước, chủ nghĩa Mác- Lênin,
đưa việc giảng dạy tư tưởng Hồ Chí Minh vào nhà trường phù hợp với từng
lứa tuổi trong mỗi bậc học, coi trọng hơn nữa các môn khoa học xã hội- nhân
văn, nhất là tiếng việt, lịch sử dân tộc, địa lý và văn hóa Việt Nam.
Như vậy, nội dung giáo dục THCS được đổi mới phải mang tính chất
phổ thơng, cơ bản, tồn diện và hướng nghiệp, gắn với thực tiễn cuộc sống,
phù hợp với sự phát triển về tâm sinh lý HS.
1.3.2.3. Phương pháp dạy học
Giáo dục THCS là một cấp học trong giáo dục phổ thông, do vậy
phương pháp giáo dục THCS không tách rời với phương pháp giáo dục phổ
thơng nói chung.
Điều 28 -Luật Giáo dục - Năm 2005, quy định: “Phương pháp giáo dục
phổ thơng phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học
sinh, phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương

pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động
đến tình cảm, đem lại niềm hứng thú học tập cho học sinh”[12].
1.3.2.4. Hình thức tổ chức dạy học
Trường THCS bao gồm các hình thức tổ chức dạy học và hoạt động
giáo dục trên lớp, trong và ngồi nhà trường. Các hình thức giáo dục phải đảm
bảo cân đối, hài hòa giữa dạy học các môn học và hoạt động giáo dục; giữa
dạy học theo lớp, nhóm và cá nhân, bảo đảm chất lượng giáo dục chung cho
mọi đối tượng và tạo điều kiện phát triển năng lực cá nhân của học sinh. Với
trường hợp Hs có năng khiếu về thể dục thể thao, văn nghệ…….. cần vận

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

Một số giải pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường trung học cơ sở huyện hớn quản, tỉnh bình phước

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về