Tiểu luận cao học, quan điểm của v i lênin về xây dựng chính đảng kiểu mới và sự vận dụng vào thực tiễn xây dựng đảng cộng sản việt nam

TIỂU LUẬN
MÔN: XÂY DỰNG ĐẢNG
Đề tài:
QUAN ĐIỂM CỦA V.I.LÊNIN VỀ XÂY DỰNG CHÍNH ĐẢNG KIỂU
MỚI VÀ SỰ VẬN DỤNG VÀO THỰC TIỄN XÂY DỰNG
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU...........................................................................................................1
NỘI DUNG.......................................................................................................3
CHƯƠNG I. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA V.I.LÊNIN VỀ ĐẢNG KIỂU
MỚI...................................................................................................................3
1.1. Thành lập Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân là một tất yếu..........3
1.2. Chủ nghĩa Mác - Lê nin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi
hành động của Đảng......................................................................................6
1.3. Trong điều kiện Đảng cầm quyền, Đảng là lực lượng lãnh đạo hệ thống
chính trị và là một bộ phận của hệ thống đó.................................................8
1.4. Tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong xây dựng Đảng............10
CHƯƠNG II. VẬN DỤNG QUAN ĐIỂM CỦA V.I.LÊNIN VỀ ĐẢNG
KIỂU MỚI TRONG CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG Ở VIỆT NAM HIỆN
NAY................................................................................................................13
2.1. Tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng Cộng sản Việt Nam
hiện nay là một tất yếu................................................................................13
2.2. Những nội dung cơ bản trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng
Cộng sản Việt Nam hiện nay.......................................................................16
2.3. Sự vận dụng tư tưởng của V.I.Lênin về xây dựng đảng kiểu mới vào công
tác xây dựng đảng ở nước ta hiện nay.............................................................20
KẾT LUẬN....................................................................................................22
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................23

MỞ ĐẦU
V.I.Lênin, lãnh tụ thiên tài của Đảng Cộng sản Nga, người thầy vĩ đại
của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Người đã kế tục xuất sắc sự
nghiệp của C.Mác và Ph.Ăngghen, đấu tranh trong thời kỳ đế quốc chủ nghĩa,
thời kỳ cách mạng vô sản trở thành trực tiếp và trong hồn cảnh giai cấp cơng
nhân Nga đã giành được chính quyền. V.I.Lênin đã phát triển toàn diện, làm
phong phú các bộ phận cấu thành của chủ nghĩa Mác nói chung, cũng như
trong lĩnh vực xây dựng Đảng cộng sản nói riêng. V.I.Lênin đã có những
cơng hiến vô cùng lớn lao cả về lý luận và thực tiễn, Người đã phát triển sáng
tạo các tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen về Đảng Cộng sản và hoàn chỉnh
học thuyết xây dựng Đảng của chủ nghĩa Mác - đó là học thuyết xây dựng
Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân.
Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định lấy Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của
Đảng và của cách mạng Việt nam. Như vậy, trong công tác xây dựng Đảng
chúng ta phải nghiên cứu, nắm vững và vận dụng vào thực tiễn học thuyết
Mác-Lênin nói chung, những tư tưởng của V.I.Lênin về Đảng kiểu mới của
giai cấp cơng nhân nói riêng, là một địi hỏi tất yếu. Trong tình hình hiện nay,
cơng tác xây dựng chỉnh đốn Đảng nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức
chiến đấu của Đảng ngang tầm với đòi hỏi của thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp
hố, hiện đại hố đất nước đang đặt ra những yêu cầu mới cấp thiết. Bên cạnh
đó, giai cấp tư sản và bọn cơ hội xét lại đang tìm mọi cách xuyên tạc, phủ
nhận những giá trị vững bền của chủ nghĩa Mác-Lênin, trong đó có học thuyết
về chính đảng của giai cấp cơng nhân, nhất là từ sau khi chủ nghĩa xã hội ở
Liên xô và Đơng Âu sụp đổ, thì việc đấu tranh bảo vệ học thuyết, làm sáng tỏ
những nội dung của nó càng trở nên có ý nghĩa to lớn.
Để có cơ sở nghiên cứu, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lê nin vào công tác
xây dựng Đảng hiện nay. Trước hết phải khẳng định tính tất yếu khách quan

1


phải thành lập Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân theo tư tưởng của
V.I.Lênin - khẳng định cơ sở tưởng của Đảng Cộng sản là chủ nghĩa Mác,
V.I.Lênin đã nêu cao vai trò lý luận đối với Đảng tiên phong của giai cấp
cơng nhân. Phát triển tư tưởng đó của C.Mác và Ph.Ăngghen, V.I.Lênin đã
chỉ ra cho các chính đảng của giai cấp công nhân phải tiếp tục phát triển lý
luận chủ nghĩa Mác về mọi mặt, phải biết vận dụng những nguyên lý chung
cho phù hợp với điều kiện cụ thể của mỗi nước để xác định cương lĩnh,
đường lối chiến lược, sách lược đúng đắn của Đảng Cộng sản. V.I.Lênin đã
xây dựng những nguyên tắc về tổ chức của một Đảng kiểu mới của giai cấp
công nhân. Đặc biệt Người nêu lên một số luận điểm cơ bản về xây dựng
Đảng Cộng sản trong điều kiện Đảng lãnh đạo chính quyền xây dựng chủ
nghĩa xã hội. Chính vì tầm quan trọng đó nên em đã chọn vấn đề “Quan
điểm của V.I.Lênin về xây dựng chính đảng kiểu mới và sự vận dụng vào
thực tiễn xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam” để làm đề tài nghiên cứu cho
mơn học của mình.

2


NỘI DUNG
CHƯƠNG I.
QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA V.I.LÊNIN VỀ ĐẢNG KIỂU MỚI
Học thuyết Mác - Lê nin nói chung và học thuyết Lê nin nói riêng về
xây dựng Đảng Cộng sản đã trải qua một quá trình hình thành và phát triển
mang tính cách mạng và khoa học. Địi hỏi những người cộng sản phải nắm
vững những nội dung cơ bản và quán triệt, vận dụng sáng tạo trong hoạt động
thực tiễn cho phù hợp với điều kiện lịch sử cụ thể. Chính C.Mác và

Ph.Ăngghen đã từng nói rằng, học thuyết của các ông không phải là giáo điều
mà là kim chỉ nam cho hành động. Theo quan niệm của V.I.Lênin: "Chúng ta
không hề coi lý luận của Mác như là một cái gì đã xong xi hẳn và bất khả
xâm phạm; trái lại chúng ta tin rằng lý luận đó chỉ đặt nền móng cho mơn
khoa học mà những người xã hội chủ nghĩa cần phải phát triển hơn nữa về
mọi mặt, nếu họ không muốn trở thành lạc hậu với cuộc sống" [1, 232]. Chủ
nghĩa Mác, trong đó có học thuyết về Đảng Cộng sản được V.I.Lênin bảo vệ
và phát triển trong điều kiện chủ nghĩa tư bản đã chuyển sang thời kỳ đế quốc
chủ nghĩa. Do vậy, khi tiếp cận nghiên cứu vận dụng học thuyết của Lê-nin về
Đảng kiểu mới của giai cấp cơng nhân, chính là nghiên cứu vận dụng học
thuyết xây dựng Đảng Cộng sản của chủ nghĩa Mác ở trình độ phát triển cao
của nó. Cơng lao to lớn của V.I.Lênin thể hiện khơng chỉ ở sự kế thừa và phát
triển tồn diện các nguyên lý xây dựng Đảng Cộng sản theo tư tưởng C.Mác
và Ph.Ăngghen, mà cịn đưa ra một cách hồn chỉnh những nguyên tắc tổ
chức của một Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân.
1.1. Thành lập Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân là một tất yếu
V.I.Lênin người kế tục sự nghiệp vĩ đại của C.Mác và Ph.Ăngghen
trong thời kỳ chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc. Tình
hình quốc tế nửa cuối của thế kỷ thứ XIX chủ nghĩa tư bản ở các nước Tây
Âu phát triển tương đối ổn định, trong điều kiện cùng tồn tại hịa bình với giai
3


cấp công nhân. Phong trào công nhân ở các nước tư bản phát triển về bề rộng
và có xu hướng đấu tranh nghị trường trong điều kiện cùng tồn tại tương đối
hịa bình với giai cấp tư sản. Vào những năm cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ
XX thời kỳ phát triển "hịa bình" của chủ nghĩa tư bản đã qua, lúc này đã
chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa. Thời kỳ chiến tranh và cách mạng
đã bắt đầu, bước sang giai đoạn cách mạng vô sản đã trở thành vấn đề trực
tiếp. Nhiệm vụ chuẩn bị tiến hành cách mạng vô sản đã trở thành nhiệm vụ

trước mắt của giai cấp công nhân. Trong giai đoạn này giai cấp công nhân đã
lớn mạnh về số lượng và cả về tổ chức và chính trị, ý thức giác ngộ về giai
cấp và vai trị của các chính Đảng của giai cấp cơng nhân đã được nâng cao.
Trong tình như vậy, chủ nghĩa đế quốc buộc phải tăng cường việc tuyên
truyền những quan điểm tư tưởng tư sản vào phong trào cơng nhân, chúng
ln ln ráo riết tìm mọi cách đẩy mạnh sự phát triển của chủ nghĩa cơ hội,
xét lại trong các Đảng công nhân và nhằm chia rẽ phong trào cộng sản và
phong trào công nhân quốc tế.
Trong khi đó, những người đứng đầu của các Đảng dân chủ xã hội chủ
yếu ở các nước Tây Âu ngày càng lún sâu vào chủ nghĩa cơ hội, chúng địi xét
lại chủ nghĩa Mác, và ln ln tìm mọi cách để hạn chế phong trào cách
mạng của giai cấp cơng nhân trong khn khổ đấu tranh địi cải cách cục bộ,
khơng đã động, ảnh hưởng đến nền móng của chủ nghĩa tư bản. Với tình hình
hoạt động của phong trào công nhân và các Đảng dân chủ xã hội như vậy. Đã
làm xuất hiện yêu cầu cấp thiết là phải đấu tranh kiên quyết với chủ nghĩa cơ
hội bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác, tổ chức ra Đảng kiểu mới của
giai cấp công nhân. Thông qua hoạt động thực tiễn, V.I.Lênin đã hoàn thành
xuất sắc nhiệm vụ đó, Người đã vạch trần bản chất xét lại của bọn cơ hội chủ
nghĩa trong các Đảng dân chủ xã hội ở Tây Âu. Qua đó V.I.Lênin đã nhận
thấy cần phải thành lập ra một Đảng kiểu mới, một Đảng thực sự cách mạng
đủ sức lãnh đạo phong trào quần chúng giành chính quyền thực hiện cuộc
cách mạng vơ sản, cải tạo xã hội cũ, xây dựng chế độ xã hội mới xã hội - xã
4


hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa. V.I.Lênin đã khẳng định rằng: Chúng ta
cần những Đảng thường xuyên liên hệ thực sự với quần chúng và đề cập đến
vấn đề trong điều kiện chủ nghĩa đế quốc và trong điều kiện cách mạng vơ
sản đang chín muồi ở nhiều nước, cần phải có một Đảng kiểu mới, thực sự
cộng sản, đảng đó phải thay thế cho những đảng kiểu cũ - các đảng nghị viện

ở Châu Âu.
Nổ lực xây dựng được một Đảng kiểu mới thực sự cách mạng của giai
cấp công nhân Nga là công lao to lớn của V.I.Lênin. Người đã kịch liệt phê
phán chủ nghĩa cơ hội dân túy tiểu tư sản, và đấu tranh không khoan nhượng
với các trào lưu cơ hội cải lương khác. Có như vậy mới làm cho chủ nghĩa
Mác gắn liền với phong trào công nhân. V.I.Lênin đã đưa ra những luận điểm
hết sức quý giá về công tác xây dựng Đảng. Đặc biệt nổi lên là sự kiên quyết
đấu tranh chống chủ nghĩa cơ hội với những biểu hiện của nó trên các lĩnh
vực chính trị, tư tưởng và tổ chức trong q trình xây dựng Đảng.
Đảng Cộng sản bơn sê vích Nga ra đời, đã đánh dấu sự mở đầu của một
giai đoạn mới trong sự phát triển của phong trào cộng sản và cơng nhân quốc
tế, đó là minh chứng của sự mẫu mực trong công tác xây dựng các Đảng mác
xít của giai cấp cơng nhân. V.I.Lênin thường xuyên nhấn mạnh vai trò quyết
định của Đảng Cộng sản đối với sự nghiệp cách mạng của giai cấp cơng nhân,
Người ln coi đó là lực lượng cốt lõi, là vật chất để giải phóng nước Nga.
V.I.Lênin đã khẳng định: "Chủ nghĩa Mác dạy rằng - và những lời dạy đó
khơng những được tồn thể Quốc tế cộng sản xác nhận một cách chính thức
trong nghị quyết của Đại hội II của Quốc tế cộng sản (1920) nói về vai trị của
chính đảng của giai cấp vơ sản, mà trên thực tế cũng đã được cuộc cách mạng
của chúng ta xác nhận, chính có chính đảng của giai cấp cơng nhân, tức là
Đảng Cộng sản, mới có thể tập hợp, giáo dục, tổ chức đội tiền phong của giai
cấp vô sản và của tất cả quần chúng lao động, chỉ có đội tiền phong ấy mới có
thể chống lại nổi sự dao động tiểu tư sản không thể tránh khỏi của những
quần chúng đó, chống lại nổi những truyền thống và những sự tái phạm không
5


thể tránh khỏi của bệnh hẹp hòi phường hội hoặc những thiên kiến phường
hội trong giai cấp vô sản, và lãnh đạo tất cả những hành động liên hợp của
toàn bộ giai cấp vô sản, tức là lãnh đạo giai cấp đó về mặt chính trị và thơng

qua giai câp đó, mà lãnh đạo tất cả quần chúng lao động. Nếu khơng thế, thì
khơng thể thực hiện chun chính vơ sản được" [6, 112-113].
Với ý nghĩa đó, sự kế thừa và phát triển sáng tạo của V.I.Lê nin về chủ
nghĩa Mác nói chung, cũng như những tư tưởng về Đảng Cộng sản của C.Mác
và Ph.Ăngghen, xây dựng hoàn chỉnh học thuyết về Đảng kiểu mới của giai
cấp công nhân là hoàn toàn khách quan như một tất yếu lịch sử. Với sự tổ
chức xây dựng thành công Đảng Cộng sản bơn sê vích Nga, khơng những nó
phản ánh đời sống thực tiễn xã hội đương đại (xã hội tư bản ở thời kỳ đế quốc
chủ nghĩa). Nhất là thực tiễn phong trào đấu tranh cách mạng của giai cấp
công nhân và nhân dân lao động.
1.2. Chủ nghĩa Mác - Lê nin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho
mọi hành động của Đảng
V.I.Lênin đã khẳng định rõ cơ sở tư tưởng của Đảng là học thuyết Mác,
và hiện nay chúng ta gọi là chủ nghĩa Mác -Lê nin và đó chính là cơ sở tư
tưởng để thành lập Đảng, để đoàn kết những người cộng sản, là cơ sở để xác
định cương lĩnh, đường lối chiến lược, sách lược của Đảng.
V.I.Lênin đã chỉ rõ vai trò lý luận đối với Đảng tiên phong của giai cấp
công nhân và chứng minh cơ cơ sở cho những tư tưởng của chủ nghĩa Mác.
Người cho rằng nhiệm vụ hàng đầu và quan trọng nhất của Đảng Cộng sản là
gắn phong trào công nhân với lý luận của chủ nghĩa xã hội khoa học. Theo
V.I.Lênin: "chỉ có đảng nào được một lý luận tiên phong hướng dẫn thì mới
có khả năng làm trịn vai trị chiến sĩ tiên phong"[2,30] và đã khẳng định:
"khơng thể có một Đảng xã hội chủ nghĩa vững mạnh, nếu khơng có lý luận
cách mạng, để đồn kết tất cả những người xã hội chủ nghĩa lại, để họ rút ra
từ trong lý luận đó tất cả những điều của họ và đem áp dụng lý luận đó vào
những phương pháp đấu tranh và phương sách hành động của họ". V.I.Lênin
6


đã từng nhấn mạnh, lý luận cách mạng chính là cơ sở để nâng cao trình độ

cho quần chúng, làm cho phong trào đấu tranh của họ từ tự phát thành tự giác.
Có lý luận cách mạng là có cơ sở cho Đảng của giai cấp công nhân chống chú
nghĩa cơ hội xét lại, chống lại hệ tư tưởng tư sản. Từ đó V.I.Lênin địi hỏi
Đảng Cộng sản phải ln luôn kiên định với chủ nghĩa Mác, phải nghiên cứu
nắm vững bản chất cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác. Các Đảng
công nhân phải tiếp tục phát triển lý luận của chủ nghĩa Mác một cách toàn
diện, đồng thời phải biết vận dụng những nguyên lý chung vào điều kiện cụ
thể của nước mình để định ra cương lĩnh đường lối, sách lược đúng đắn, phân
định rõ ranh giới về mặt lý luận và tư tưởng, giữa Đảng với chủ nghĩa cơ hội .
V.I.Lênin đã nêu rõ: " Trước khi thống nhất và muốn thống nhất, trước hết,
phải phân rõ ranh giối một cách rõ ràng và kiên quyết"[1,453]. Đồng thời
V.I.Lênin đề cao vị, vai trị của cơng tác tổ chức. Người viết: "Sức mạnh của
giai cấp công nhân đó là tổ chức, khơng có cơng tác tổ chức giai cấp cơng
nhân sẽ khơng có cái gì hết. Được tổ chức lại, nó sẽ là tất cả"[7,12-13]. Tính
tổ chức là sự thống nhất hành động thực tiễn, nhưng tính tổ chức khơng có tư
tưởng là điều vơ nghĩa, tuy vậy nếu chỉ riêng có sự thống nhất về tư tưởng thì
chưa đủu bảo đảm cho giai cấp cơng nhân chiến thắng mà cần thiết phải củng
cố sự thống nhất tư tưởng bằng vật chất của tổ chức. Điều đó theo V.I.Lênin
kơng có một tổ chức vững vàng những người lãnh đạo để bảo đảm cho sự liên
tục công tác, thì khơng thể có được một phong trào cách mạng vững chắc.
Như vậy, qua nghiên cứu luận điểm của V.I.Lênin lấy chủ nghĩa Mác
làm cơ sở tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng thể hiện sự phát
triển của V.I.Lênin là Người yêu cầu Đảng Cộng sản phải tiên phong về mặt lý
luận, phải tuyên truyền lý luận chủ nghĩa Mác cho quần chúng lao động.
Thường xuyên tiến hành công tác tổng kết thực tiễn để bổ sung, phát triển lý
luận cách mạng. Kiên định chủ nghĩa Mác, nhưng khơng có nghĩa là rập khn,
giáo điều, máy móc... mà phải sáng tạo, nhưng khơng cực đoan. Tích cực đấu

7

tranh bảo vệ chủ nghĩa Mác, và cách bảo vệ tốt nhất chính là sự vận dụng và
phát triển sáng tạo trên mọi lĩnh vực hoạt động của Đảng Cộng sản.
1.3. Trong điều kiện Đảng cầm quyền, Đảng là lực lượng lãnh đạo
hệ thống chính trị và là một bộ phận của hệ thống đó
Khi Đảng Cộng sản cầm quyền, một trong những đặc điểm lớn nhất là
nhiệm vụ chính trị của đảng đã thay đổi căn bản. từ chỗ chưa có chính quyền
đến có chính quyền là một bước ngoặt căn bản của cách mạng, đó là một
bước phát tiển về chất của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Trước kia
nhiệm vụ lật đổ chế độ xã hội cũ, đến nay là xây dựng chế độ xã hội mới - bao
hàm cả nhiệm vụ bảo vệ thành quả cách mạng đã đạt được. Nếu trước đây
nhiệm vụ hàng đầu của Đảng là lãnh đạo phong trào đấu tranh cách mạng
giành chính quyền, đến nay nhiệm vụ hàng đầu của Đảng là lãnh đạo công
cuộc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội. Theo quan điểm của V.I.Lênin
việc giành chính quyền là một thắng lợi có ý nghĩa quyết định trong tồn bộ
sự nghiệp cách mạng của Đảng. Và người đã đề cập vị trí, vai trị quan trọng
đặc biệt của chính quyền Nhà nước:
Chính quyền Nhà nước là công cụ sắc bén, để thông qua đó Đảng thực
hiện sự lãnh đạo của mình đối với xã hội. Trong hệ thống chính trị (chun
chính vơ sản) của chủ nghĩa xã hội, Nhà nước giữ vị trí trung tâm và có vai
trị cực kỳ quan trọng. Sự lãnh đạo của Đảng tập trung ở Nhà nước và Nhà
nước là tổ chức thể hiện sự tập trung nhất quyền lực của nhân dân để quản lý
xã hội, V.I.Lênin đã chỉ rõ: "Về nguyên tắc, Đảng Cộng sản phải giữ vai trị
lãnh đạo, đó là điều khơng phải nghi ngờ gì nữa".
Trong hệ thống chính trị Đảng là hạt nhân lãnh đạo về chính trị của hệ
thống đó. Vị trí, vai trị lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị thể hiện
trước hết là Đảng vạch ra đường lối chính trị, xác định mục tiêu, phương
hướng hành động cho tồn bộ hệ thống chính trị, cũng như cho từng tổ chức
trong hệ thống đó. Chỉ có Đảng với tư cách là lãnh tụ chính trị, bộ tham mưu
chiến đấu, đội tiền phong giác ngộ có tổ chức chặt chẽ nhất của giai cấp công

8


nhân, được trang bị lý luận củ nghĩa xã hội khoa học. Do vậy, trong hệ thống
chính chính trị chỉ có Đảng mới có đủ phẩm chất chính trị và năng lực xứng
đáng là người lãnh đạo. V.I.Lênin viết: "Chủ nghĩa Mác giáo dục công nhân,
là giáo dục đội tiền phong của giai cấp vô sản, đội tiền phong này có đủ sức
nắm chính quyền và dẫn dắt tồn dân tiến lên chủ nghĩa xã hội, đủ sức lãnh
đạo và tổ chức một chế độ mới, đủ sức làm thầy, làm người dẫn đường, làm
lãnh tụ của tất cả những người lao động và những người bị bóc lột để giúp họ
tổ chức đời sống xã hội của họ, mà không cần đến giai cấp tư sản và chống lại
giai cấp tư sản".
Trong tác phẩm "Nhà nước và cách mạng" V.I.Lênin đề cập nhiệm vụ
của Đảng phải lãnh đạo xây dựng và phát huy vai trị của Nhà nước chun
chính vô sản trong xây dựng xã hội mới. Người yêu cầu Đảng phải phát huy
vai trò tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đảng là hạt
nhân lãnh đạo, nhưng chun chính vơ sản khơng thể được thực hiện chỉ bằng
lực lượngcủa Đảng mà còn phải được thực hiện bằng những tổ chức chính trị
xã hội, đặc biệt, Đảng phải chăm lo đến lợi ích và quan tâm phát huy quyền
làm chủ của quần chúng nhân dân lao động trên mọi lĩnh vực. Trong hệ thơng
chính trị của chủ nghĩa xã hội, Nhà nước là một bộ phận hợp thành rất quan
trọng, Nhà nước gắn liền với Đảng với đông đảo quần chúng trên tất cả các
lĩnh vực quản lý xã hội. Trong đó quản lý kinh tế - xã hội là vũ khí mạnh mẽ
để thực hiện nhiệm vụ của hệ thống chính trị.
Với quan điểm của V.I.Lênin về vị trí, vai trị của Đảng Cộng sản, về
mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản với các tổ chức trong hệ thống chính trị, đặc
biệt đối với Nhà nước. Như vậy, nếu buông lỏng sự lãnh đạo của Đảng là sai
lầm về nguyên tắc, là thủ tiêu sức mạnh của Nhà nước và của cả hệ thống
chính trị trong chủ nghĩa xã hội, là mở đường cho những phần tử phản động
phá hoại chính quyền, đưa đất nước trở lại trở lại con đường tư bản chủ nghĩa.

Tư tưởng đó của V.I.Lênin là cơ sở để khắc phục bệnh chuyên quyền độc
9


đoán trong Đảng, hoặc là Đảng bao biện làm thay công việc của Nhà nước và
các tổ chức khác trong hệ thống chính trị xã hội.
1.4. Tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong xây dựng Đảng
Kế thừa tưởng tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen đã đề cập từ năm
1847 trong tác phẩm "Những nguyên lý của chủ nghĩa cộng sản". Chính
C.Mác và Ph.Ăngghen đã khẳng định Đảng Cộng sản phải hành động trên
nguyên tắc "dân chủ triệt để". V.I.Lênin tiếp tục phát triển và làm sâu sắc
thêm tư tưởng đó thành nguyên tắc xây dựng Đảng kiểu mới của giai cấp
công nhân - Đảng là đội tiền phong có tổ chức và là tổ chức cao nhất của giai
cấp - theo V.I.Lênin Đảng phải được tổ chức theo chế độ tập trung dân chủ,
chế độ tập trung dân chủ là nền tảng tổ chức của một Đảng vô sản kiểu mới.
Thực hiện chế độ tập trung dân chủ trong Đảng sẽ làm cho Đảng thống nhất
được được về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Nhằm củng cố tăng cường sức
mạnh của Đảng, làm cho chủ trương đường lối của Đảng được thực hiện một
cách có hiệu quả. Mặt khác, thực hiện chế độ tập trung dân chủ sẽ góp phần
ngăn chặn sự phá hoại của các phần tử thiếu kiên định, cơ hội chủ nghĩa, vơ
chính phủ trong Đảng. Trong tác phẩm "Một bước tiến, hai bước lùi"
V.I.Lênin viết "Trước kia Đảng chưa phải là một khối chính thức có tổ chức,
mà chỉ là một một tổng số những nhóm riêng biệt và do đó, giữa các nhóm ấy
khơng có quan hệ nào khác, ngồi sự tác động về mặt tư tưởng. Hiện nay
chúng ta đã trở thành một Đảng có tổ chức, điều đó có nghĩa là chúng ta đã
tạo ra một quyền lực, khiến cấp dưới phải phục tùng cấp trên của Đảng"
V.I.Lênin cho rằng, Đảng muốn lãnh đạo giai cấp vô sản và quần chúng
lao động trong cuộc đấu tranh chống giai cấp tư sản; muốn có sức mạnh Đảng
phải có sự thống nhất về ý chí và hành động. Điều kiện cho sự thống nhất của
Đảng trước hết phải có cương lĩnh chính trị, và sau đó phải có tổ chức chặt

chẽ. Làm được điều đó tức là tránh được tình trạng chia rẽ, phân tán ở trong
Đảng. Tổ chức là cái bảo đảm cho sự nhất trí về chính trị tư tưởng và hành
động. Ngồi hai yếu tố cương lĩnh chính trị và hệ thống tổ chức chặt chẽ,
10


Đảng phải có một điều lệ thống nhất, có một cơ quan chỉ đạo thống nhất,
Đảng phải có kỷ luật sắt, kỷ luật tự giác nghiêm minh. V.I.Lênin đã khẳng
định: "Từ chối không chịu phục tùng sự lãnh đạo của các cơ quan Trung
ương, tức là từ chối không muốn là người đảng viên, tức là phá hoại Đảng"
Theo V.I.Lênin tập trung phải đi liền với dân chủ, Đảng phải có dân
chủ, nếu trong Đảng khơng có dân chủ sẽ có nguy cơ thối hóa thành tổ chức
quan liêu. Tập trung càng cao, thì dân chủ càng rộng rãi. Khơng thể có dân
chủ mà thiếu tập trung, ngược lại khơng thể có tập trung mà thiếu dân chủ.
Điều đó có nghĩa là tập trung và dân chủ ln ln có quan hệ biện chứng với
nhau, nếu tập trung mà tách rời dân chủ là tập trung quan liêu, độc đoán,
chuyên quyền; dân chủ mà không đi liền với tập trung là dân chủ vơ chính
phủ, dân chủ khơng giới hạn và tất cả những điều đó đều xa lạ với nguyên tắc
tập trung dân chủ theo tư tưởng của V.I.Lênin. Đồng thời Người còn đặt ra
điều kiện để thực hiện chế độ tập trung dân chủ
Một là, ý thức giác ngộ của đội tiền phong của giai cấp công nhân, lòng
trung thành với sự nghiệp cách mạng. Hai là, khả năng của đội tiền phong đó
biết liên hệ, gần gũi và biết hịa mình tới mức độ nào đó với quần chúng, nhất
là quần chúng vô sản. Ba là, sự lãnh đạo đúng đắn mà đội tiền phong ấy thực
hiện, chiến lược và sách lược đúng đắn của nó. Đặc biệt là phải được đa số
quần chúng lao động tin tưởng vững chắc vào sự đúng đắn ấy.
Như vậy những tư tưởng của V.I.Lênin về nguyên tắc tập trung dân chủ
của Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân thực sự là một trong những vấn đề
cốt lõi và quan trọng nhất, bảo đảm cho quá trình xây dựng tổ chức của Đảng,
chi phối đến mọi hoạt động lãnh đạo, sinh hoạt của Đảng, giúp cho Đảng luôn

luôn là một khối thống nhất về ý chí và hành động, là cơ sở nền tảng vật chất
xây dựng Đảng cả về mặt chính trị và tư tưởng.
Tính đúng đắn cách mạng và khoa học của nguyên tắc tập trung dân
chủ theo V.I.Lênin hồn tồn khơng phải chỉ ở lý luận, mà nó đã được chứng

11


minh bằng thực tiễn sinh động của quá trình hoạt động của tất cả các Đảng
Cộng sản trên thế giới và Quốc tế III .
Nhìn lại lịch sử từ những năm đầu đến giữa của thế kỷ XX, phong
trào cộng sản và công nhân quốc tế đã phát triển như vũ bão; chủ nghĩa xã
hội từ chỗ chỉ ở nước Nga đã mở rộng ra nhiều quốc gia và trở thành hệ
thống. Đảng Cộng sản ở những nước lãnh đạo chính quyền đã vận dụng
sáng tạo những nguyên tắc về xây dựng Đảng theo tư tưởng của V.I.Lênin,
trong đó có nguyên tắc tập trung dân chủ, nên đã lãnh đạo nhân dân khơng
những giải phóng thốt khỏi ách áp bức bóc lột mà cịn bước đầu xây dựng
cơ sở vật chất kỹ thuật cho chủ nghĩa xã hội, đời sống nhân dân ngày càng
được nâng cao, đánh bại chủ nghĩa phát xít, thu hẹp phạm vi và cơ lập
nhiều tên đế quốc đầu sỏ.

12


CHƯƠNG II
VẬN DỤNG QUAN ĐIỂM CỦA V.I.LÊNIN VỀ ĐẢNG KIỂU MỚI
TRONG CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
2.1. Tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng Cộng sản Việt
Nam hiện nay là một tất yếu
Đảng Cộng sản Việt Nam từ ngày thành lập cho đến nay, luôn luôn

trung thành, nắm vững bản chất cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác Lênin, với sự vận dụng sáng tạo học thuyết về xây dựng Đảng vào tiến trình
cách mạng ở Việt nam. Qua thực tiễn tiến hành công tác xây dựng Đảng Cộng
sản Việt Nam, Đảng ta đã từng bước đúc rút kinh nghiệm trong sự nghiệp giải
phóng dân tộc, cũng như trong điều kiện Đảng cầm quyền lãnh đạo nhân dân
xây dựng đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Từ năm 1986 đến nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta, bước
vào thời kỳ đổi mới đất nước, đã giành được những thắng lợi, thành tựu và
những thiếu sót khuyết điểm. Một trong những bài học lớn Đảng ta đã rút ra
là trong q trình đổi mới, Đảng ln ln phát huy vai trị lãnh đạo, đồng
thời tích cực tự đổi mới, tự chỉnh đốn một cách có hiệu quả.
Một thực tế đặt ra là, khi Đảng Cộng sản Việt Nam ngày càng vững
mạnh, cách mạng Việt Nam ngày càng trưởng thành và con đường đi lên chủ
nghĩa xã hội ở Việt Nam ngày càng phát triển, thì chủ nghĩa đế quốc và các
thế lực thù địch càng tỏ ra hằn học và mỗi khi Đảng Cộng sản Việt Nam và
cách mạng Việt Nam gặp khó khăn, phức tạp thì bọn chúng lại cho rằng cách
mạng nước ta đã bước và thời kỳ suy thối... tất cả những điều đó, chứng tỏ
rằng các thế lực thù địch của cách mạng nước ta chúng đánh giá rất cao vai
trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Do vậy, một trong những mũi nhọn chủ yếu mà chủ nghĩa đế quốc và
các thế lực thù địch thường tập trung sức tấn công chống phá sự nghiệp cách
mạng nước ta - đó là vai trị lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Mà trước
13


hết, chúng đánh vào nền tảng tư tưởng của Đảng, đó là chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Các thế lực thù địch ln tìm mọi cách để hạ
thấp giá trị của chủ nghĩa Mác - Lênin, chúng cho rằng chủ nghĩa Mác - Lênin
đã lỗi thời, chủ nghĩa xã hội khoa học khơng cịn sức sống, khơng cịn phù
hợp tron thời đại ngày nay. Chúng phá hoại bằng cách xuyên tạc, bác bỏ
những tư tưởng căn bản nhất của chủ nghĩa Mác - Lênin, những quy luật vận
động phát triển của xã hội, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ... đồng

thời chúng đưa ra những luận điệu nhằm xuyên tạc, bóp méo sự thật, hạ
thấp vai trị, uy tín của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với sự nghiệp cách mạng
nước ta; các thế lực thủ địch tập trung mũi nhọn đã kích chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chính là nhằm đánh vào nền tảng tư tưởng
của Đảng Cộng sản Việt Nam, cội nguồn của chủ nghĩa xã hội, đánh vào
thế giới quan khoa học, cơ sở phương pháp luận cách mạng vào đường lối
chính trị của Đảng.
Về cương lĩnh, đường lối chính trị của Đảng, các phần tử chống cộng
luôn cho rằng Đảng Cộng sản lựa chon con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là
sai lầm, không thể có chủ nghĩa xã hội. Chúng ra sức ca ngợi chủ nghĩa tư
bản, rằng chủ nghĩa tư bản ngày nay đã thay đổi bản chất, thời đại ngày nay là
thời đại văn minh trí tuệ, chủ nghĩa tư bản là vĩnh hằng, cịn chủ nghĩa xã hội
có nhiều khuyết tật.
Về tổ chức Đảng, chúng tập trung đánh vào các nguyên tắc tổ chức sinh
hoạt và hoạt độngcủa Đảng, đặc biệt là nguyên tắc tập trung dân chủ. Các thế
lực thù địchcho rằng nguyên tắc tập trung dân chủ đến nay khơng cịn giá trị,
thực hiện ngun tắc này sẽ dẫn đến mất dân chủ, dẫn đến sự phân tán nội bộ,
làm cho Đảng rơi vào quân phiệt, độc quyền. Chúng ra sức tán dương thực
hiện nền dân chủ tự do, dân chủ cực đoan, cổ vũ chiêu bài "đa nguyên chính
trị, đa đảng đối lập" với mục đích của nó nhằm làm tan rã hoặc phân liệt Đảng
về tổ chức.
Về mối quan hệ giữa Đảng với quần chúng. Các thế lực thù địch ln
tìm mọi cách để chia rẽ mối quan hệ giữa Đảng với quần chúng, lôi kéo, kích
14


động nhằm tách nhân dân ra khỏi sự lãnh đạo của Đảng bằng cách vu cáo
Đảng chiếm quyền làm chủ của nhân dân, vi phạm dân chủ; chúng đối lập
quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam với sự quản lý xã hội của
Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Lợi dụng quá trình tự phê
bình của Đảng ta để cơng kích nói xấu Đảng. Chúng ra sức tác động lôi kéo

quần chúng, tranh giành lực lượng nhằm kích động đấu tranh chống đối
cách mạng... hịng làm mất ổn định về chính trị tạo cơ hội để phá hoại ta từ
bên trong.
Mặt khác, bên cạnh sự chống phá của các thế lực thù địch. Đảng ta đã
nghiêm túc đánh giá những thành tựu và yếu kém trong công cuộc đổi mới,
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc gắn liền với trách nhiệm lãnh đạo của Đảng và
những ưu, khuyết điểm trong công tác xây dựng Đảng. Đại hội Đảng tồn
quốc lần thứ XI đánh giá “Tính chiến đấu, tính thuyết phục, hiệu quả của
cơng tác tư tưởng còn hạn chế; thiếu sắc bén trong đấu tranh chống âm mưu,
thủ đoạn “diễn biến hồ bình”. Tình trạng suy thối về chính trị, tư tưởng, đạo
đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và tình trạng
tham nhũng, lãng phí, quan liêu, những tiêu cực và tệ nạn xã hội chưa được
ngăn chặn, đẩy lùi mà còn tiếp tục diễn biến phức tạp, cùng với sự phân hoá
giàu nghèo và sự yếu kém trong quản lý, điều hành của nhiều cấp, nhiều
ngành làm giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, đe doạ sự
ổn định và phát triển của đất nước” [8,173].
Như vậy, trước sự hoạt động chống phá của các thế lực thù địch đối
với cách mạng Việt Nam nói chung, cũng như chống phá Đảng Cộng sản Việt
Nam với phương châm nhất quán toàn diện và ngày càng điên cuồng bằng âm
mưu, thủ đoạn "diễn biến hịa bình". Chúng nhằm mục đích cuối cùng là
hịng xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, xóa bỏ chế độ xã hội
chủ nghĩa ở nước ta. Để khắc phục những yếu kém, khuyết điểm trong Đảng,
tránh được nguy cơ rơi vào âm mưu "diễn biến hịa bình" của các thế lực thù
địch. Đặc biệt là quá trình "tự diến biến" từ bên trong. Đảng ta đã xác định
15


công tác xây dựng Đảng là nhệm vụ then chốt, trong đó việc tự đổi mới, tự
chỉnh đốn là là nhệm vụ cần kíp trong giai đoạn hiện nay.
2.2. Những nội dung cơ bản trong công tác xây dựng, chỉnh đốn

Đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay
Những tư tưởng cơ bản của V.I.Lênin về Đảng kiểu mới là những
nguyên tắc xây dựng Đảng Cộng sản trên tất cả các mặt chính trị, tư tưởng và
tổ chức, những ngun tắc đó luôn luôn vận động, phát triển trong mối quan
hệ biện chứng với nhau.
Trong suốt quá trình xây dựng và trưởng thành của Đảng Cộng sản Việt
Nam, nhất là trog những năm gần đây, khi đề ra phương hướng, biện pháp
xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Đảng ta luôn luôn nghiên cứu, quán triệt vận dụng
đầy đủ các nguyên tắc xây dựng Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân trong học thuyết về Đảng Cộng sản của chủ nghĩa Mác - Lênin và vận dụng
một cách tổng hợp trong điều kiện, đặc diểm của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Vì vậy chúng ta khẳng định rằng sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố
quyết định hàng đầu đến mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Vấn đề quan tâm hàng đầu của Đảng ta là: nâng cao bản lĩnh chính trị,
giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng, nâng cao bản
lĩnh chính trị của Đảng, đòi hỏi Đảng phải nắm vững bản chất cách mạng và
khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, coi đó là kim chỉ
nam cho mọi hoạt động của Đảng và là nền tảng tư tưởng của Đảng. Đó là sự
thể hiện Đảng và nhân dân ta quyết tâm xây dựng nước Việt Nam theo con
đường xã hội chủ nghĩa trên nền tảng tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin và
tư tưởng Hồ Chí Minh.
Bản lĩnh chính trị của Đảng phụ thuộc và có ý nghĩa quyết định là giữ
vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng. Trong cương lĩnh,
và văn kiện quan trọng khác qua các kỳ Đại hội của Đảng đều khẳng định:
Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng của giai cấp công nhân Việt Nam, là đội
tiền phong, bộ tham mưu chiến đấu có tổ chức và là tổ chức cao nhất của giai
16


cấp công nhân Việt Nam. Đảng đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp cơng
nhân, của nhân dân lao động và của cả dân tộc. Là chính Đảng của giai cấp

công nhân, đương nhiên Đảng phải giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp
công nhân. Nhất là trong giai đoạn hiện nay, đẻ giữ vững và tăng cường bản
chất giai cấp công nhân của Đảng, nhất thiết phải kiên định mục tiêu độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội, trong bất kỳ tình huống nàocũng khơng dao
động, khơng xa rời mục tiêu đó; kiên định và vận dụng sáng tạốgp phần bổ
sung, phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh cho phù hợp
với thực tiễn; phải xuất phát từ thực tiễn để xã định chủ trương, đường lối
đúng đắn; phải giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ , thực hiện tập thể lãnh
đạo cá nhân phụ trách, thường xuyên nêu cao tự phê bình và phê bình, giữ gìn
sự đồn kết thống nhất trong Đảng. Thường xuyên giáo dục, bồi dững lập
trường quan điểm, ý thức tổ chức của giai cấp công nhân; xây dựng đội ngũ
cán bộ, đảng viên trong sạch vững mạnh theo lập trường quan điểm của giai
cấp công nhân. Tăng cường củng cố mối quan hệ gắn bó với nhân dân, chăm
lo xây dựng củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, chăm lo đời sống của nhân
dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân; trung thành với chủ nghĩa quốc tế
của giai cấp công nhân, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh của thời đại.
Vấn đề giữ gìn sự đồn kết và thống nhất trong Đảng. Quá trình lãnh
đạo sự nghiệp đổi mới, Đảng Cộng sản Việt Nam không thể hàn thành nhiệm
vụ chính trị của mình với tư cách là người chiến sĩ tiên phong lãnh đạo tồn
xã hội, nếu như khơng có sự đồn kết thống nhất trong Đảng. Sự đồn kết đó
phải trên cơ sở phải dựa trên cơ sở lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, thể hiện đường lối quan điểm của Đảng, trên cơ sở có sự giác ngộ của
đội ngũ đảng viên về mục tiêu, lý tưởng và những nhiệm vụ của Đảng.
Vấn đề tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước xa hội chủ
nghĩa. Khi bước vào công cuộc dổi mới, Đảng ta đã nêu ra yêu cầu phải
thường xuyên đổi mới và chỉnh đốn Đảng để lãnh đạo hệ thống chính trị, nhất
là đối với Nhà nước, có chất lượng và hiệu quả ngày càng cao. Đảng ta đã xác
17

định rõ Đảng lãnh đạo Nhà nước thông qua việc đề ra đường lối, chủ trương
và những chính sách lớn, định hướng cho sự phát triển và kiểm tra việc tổ
chức thực hiện đường lối chủ trương, chính sách của Đảng và hiến pháp, pháp
luật của Nhà nước... Tăng cường chế độ lãnh đạo tập thể đi đối với phát huy
tinh thần chủ động, sáng tạo và trách nhiệm cá nhân; kiện toàn hệ thống tổ
chức đảng gắn với cải cách cách, đổi mới tổ chức, bộ máy củấcc cơ quan Nhà
nước và các đồn thể chính trị - xã hội. Điều kiện quyết định tăng cường và
nâng cao hiệu lực của Nhà nước là bảo đảm tốt sự lãnh đạo của Đảng trong
việc xây dựng, kiện toàn, sử dụng, phát huy vai trò và hiệu lực quản lý của
Nhà nước. Nhà nước vững mạnh hoạt động có hiệu quả là điều kiện khơng thể
thiếu được để bảo đảm hồn thành nhiệm vụ chính trị do Đảng đề ra. Để tăng
cường vai trò lãnh đạo của Đảng đối với xã hội, vai trò và hiệu lực quản lý
của Nhà nước được nâng cao là dấu hiệu quan trọng nói lên trình độ, năng lực
tổ chức của Đảng. Đó cũng là một yêu cầu mới về nâng cao tính chất giai cấp
công nhân của Đảng trong giai đoạn hiện nay.
Do vậy, mọi khuynh hướng coi nhẹ sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà
nước đều là sai lầm, là làm giảm hiệu lực quản lý của Nhà nước. Thực chất đó
là hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng. Nắm chắc vấn đề này để khắc phục tình
trạng Đảng bao biện làm thay công việc của các cơ quan nhà nước, lẫn lộn
chức năng lãh đạocủa Đảng với chức năng quản lý của nhà nước; chống lối
phân cơng máy móc, tách rời hoạt động của cơ quan lãnh đạo của Đảng (cấp
ủy) với các hoạt động của cơ quan Nhà nước.
Vấn đề xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, gắn bó với quần chúng,
chống quan liêu, tham nhũng. Tệ quan liêu ở nước ta hiện nay biểu hiện dưới
nhiều hình thức rất đa dạng như: xa rời thực tiễn, coi thường quần chúng,
khơng nắm chắc tình hình diễn biến trong đời sống thực tiến, thực tiễn ở cơ
sở; tổ chức bộ máy cồng kềnh, mang nặng tính hành chính giấy tờ, phơ trương
hình thức... đi liền với tệ quan liêu là thói cửa quyền hách dịch, lãng phí tham
nhũng đang là một nguy cơ lớn đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam.
18