ÔN TẬP VĂN NGHỊ LUẬN pot

TIẾT 101
ÔN TẬP VĂN NGHỊ LUẬN
Mục tiêu bài học:
Giúp HS:
- Nắm được luận điểm cơ bản và các phép lập luận của các bài văn nghị luận đã
học.
- Chỉ ra được những nét riêng đặc sắc trong nghệ thuật nghị luận của mỗi bài nghị
luận đã học.

Các bước lên lớp
1. Ổn định
2. Kiểm tra: Sự chuẩn bị của HS
3. Bài mới
Hoạt động 1: Tóm tắt về nội dung, đặc điểm nghệ thuật của các bài nghị luận đã
học.
G: Gọi trình bày, yêu cầu nhận xét, sửa và ghi lên bảng.

Stt

Tên bài Tác giả
Đề tài nghị
luận
Luận điểm chính
Phương
pháp lập
luận
1 Tinh thần
yêu nước
của nhân dân
ta.
HCM Tinh thần

yêu nước
của dân tộc
Việt Nam
Dân tộc ta có 1 lòng
nồng nàn yêu nước.
Đó là 1 truyền thống
quý báu của ta.
Chứng
minh
2 Sự giàu đẹp
của TV
Đặng
Thai Mai

Sự giàu đẹp
của TV
- TV có những đặc
sắc của 1thứ tiếng
đẹp, tiếng hay
Chứng
minh kết
hợp
3 Đức tính
giản dị của
Bác Hồ
Phạm
Văn
Đồng
Đức tính
giản dị củ

a
Bác Hồ
Bác giản dị trong mọi
phương diện. Sự giản
dị ấy đi liền với sự
phong phú rộng lớn
về đời sống tinh thần
ở Bác.
Chứng
minh kết
hợp giải
thích và
bình luận
4 Ý nghĩa văn
chương
Hoài
Thanh
Văn
chương và

ý nghĩa của
nó đối với
con người.

Tóm tắt đặc điểm nghệ thuật của các bìa nghị luận đã học.
- Bài tinh thần yêu nước của nhân dân ta, bố cục chặt chẽ, dẫn chứng chọn lọc toàn
diện, sắp xếp hợp lý, hình ảnh so sánh đặc sắc.
- Bài "Sự giàu đẹp của TV", bố cục mạch lạc, kết hợp giải thích và chứng minh,
luận cứ xác đáng, toàn diện, chặt chẽ.
- Bài "Đức tính giản dị của Bác Hồ": Dẫn chứng cụ thể, xác thực, toàn diện kết hợp

với chứng minh, giải thích và bình luận, lời văn giản dị, giàu cảm xúc.
- Bài "ý nghĩa văn chương".
Trình bày nhứng vấn đề phức tạp 1 cách ngắn gọn, giản dị, sáng sủa, kết hợp với
cảm xúc, văn giàu hình ảnh.
Hoạt động 2:
So sánh văn nghị luận với trữ tình và tự sự…
- Các thể loại tự sự như truyện, ký chủ yếu dùng phương thức miêu tả, kể nhằm tái
hiện sinh vật, hiện tượng, con người, câu chuyện.
- Các thể loại trữ tình như thơ trữ tình, tuỳ bút chủ yếu dùng phương thức biểu cảm
để biểu hiện tình cảm, cảm xúc qua các hình ảnh, nhịp điệu, vần. Các thể loại tự sự và trữ
tình đều tập trung xây dựng các hình tượng nghệ thuật với nhiều dạng thức khác nhau
như nhiệm vụ, hình tượng, thiên nhiên, đồ vật.
- Khác với các thể loại tự sự và trữ tình, văn nghị luận chủ yếu dùng phương thức
lập luận bằng lý lẽ, dẫn chứng để trình bày ý kiến tư tưởng nhằm thuyết phục người đọc,
người nghe về mặt nhận thức. Văn nghị luận cũng có hình ảnh, cảm xúc nhưng điều cốt
yếu là lập luận với hệ thống các luận điểm, luận cứ chặt chẽ, xác đáng.
Hoạt động 3: Luyện tập
HS làm bài tập trắc nghiệm
Bài tập 1: Khoanh tròn vào chữ cái của câu trả lời đúng
1. Một bài thơ trữ tình
a. Không có cốt truyện và nhân vật
b. Không có cốt truyện nhưng có thể có nhân vật
c. Chỉ biểu hiện trực tiếp tình cảm, cảm xúc của tác giả.
d. Có thể biểu hiện gián tiếp, tình cảm, chính xác qua hình ảnh thiên nhiên, con
người, sự việc.
2. Trong VB nghị luận
a. Không có cốt truyện và nhân vật
b. Không có yếu tố miêu tả, tự sự
c. Có thể có biểu hiện tình cảm, cảm xúc
d. Không sử dụng phương thức biểu cảm

3. Tục ngữ có thể coi là:
a. VB nghị luận
b. Không phải là văn bản nghị luận
c. 1 loại VB nghị luận đặc biệt ngắn gọn
4. Yếu tố nào không có trong VB nghị luận
a. Luận điểm
b. Luận cứ
c. Các kiểu lập luận
d. Cốt truyện
5. Dòng nào không phải là phép lập luận trong văn nghị luận
a. Chứng minh
b. Phân tích
c. Kể chuyện
d. Giải thích
6. Yếu tố nào có ở cả ba thể loại: Truyện, ký, thơ kể chuyện
a. Tứ thơ
b. Vần, nhịp
c. Nhân vật
d. Luận điểm
Bài tập 2:
Viết đoạn văn nghị luận chứng minh về vấn đề: Bác Hồ là người có lòng yêu thiên
nhiên sâu sắc.
Hướng dẫn học tập:
- Ôn lại các kiến thức về văn nghị luận
- Chuẩn bị bài "Dùng cụm C - V để mở rộng câu.