TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIAO THƠNG VẬN TẢI
KHOA CƠ KHÍ
BỘ MƠN CƠ ĐIỆN TỬ
----------------
BÀI TẬP LỚN ĐIỀU KHIỂN ROBOT
ĐỀ TÀI: ROBOT RV-M1 MITSUBISHI
GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN :PGS.TS ĐINH THỊ THANH HUYỀN
SINH VIÊN THỰC HIỆN
:
TRẦN MẠNH LINH
:
NGUYỄN VĂN TOÀN
:
NGUYỄN KHÁNH DUY
:
NGUYỄN XUÂN QUYẾT
LỚP
:
CƠ ĐIỆN TỬ 1
KHÓA
:
60
HÀ NỘI 2023
LỜI NÓI ĐẦU
Trong những năm gần đây , cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ
và các hệ thống máy móc hiện đại, Robot đang khơng ngừng phát triển về số
lượng cũng như khả năng của chúng . Robot được áp dụng rộng rãi trong hầu
hết các lĩnh vực như sản xuất và công nghiệp , hàng không , giao thông vận
tải, ... Đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất, cơng nghiệp thì Robot là sản phẩm giải
pháp cho việc nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm . Trong đó Robot RVM1 MITSUBISHI – một loại tay máy 5 bậc tự do có khả năng hoạt động linh
hoạt và được sử dụng nhiều trong công việc .
Trong bài tập lớn môn học “ Điều Khiển Robot ” cùng sự hướng dẫn của Cô
Đinh Thị Thu Huyền thì nhóm chúng mình có nghiên cứu , tìm hiểu về loại
Robot 5 bậc tự do RV-M1 MITSUBISHI . Trong bài báo cáo gồm có 3 chương :
Chương I : Động Lực Học Robot
Chương II : Chọn Động Cơ
Chương III : Thiết Kế Bộ Điều Khiển
MỤC LỤC
CHƯƠNG I : ĐỘNG LỰC HỌC ROBOT...........................................................1
1.1 Robot RV-M1 MITSUBISHI.....................................................................1
1.2 Cấu Tạo Robot RV-M1 MITSUBISHI.......................................................1
1.3 Động học Robot...........................................................................................5
1.3.1 Robot gắn hệ trục tọa độ 3D và lập bảng DH......................................5
1.3.2 Ma trận biến đổi thuần nhất giữa hai khâu liên tiếp.............................6
1.3.3 Phương trình lực động lực học Robot.................................................9
CHƯƠNG II CHỌN ĐỘNG CƠ.........................................................................33
2.1 Bảng thông số động cơ 110ST-IM02030..................................................33
2.2 Thông số động cơ từng khâu.....................................................................33
2.2.1 Động cơ khâu 1 : 110ST-IM0203......................................................33
2.2.2 Động cơ khâu 2 : 110ST-IM02030....................................................34
2.2.3 Động cơ khâu 3 : 110ST-IM02030....................................................34
2.2.4 Động cơ khâu 4 : 110ST-IM02030....................................................35
2.2.5 Động cơ khâu 5 : 110ST-IM02030....................................................35
2.3 Phương trình chuyển động của Robot.......................................................36
CHƯƠNG III THIẾT KẾ BỘ ĐIỀU KHIỂN....................................................42
3.1 Bộ điều khiển PI, PD,PID và PD bão hòa.................................................42
3.1.1 Xác định Kp , Kd và Ki trong bộ điều khiển.......................................42
3.1.2 Mô phỏng Matlab Simulink..............................................................56
3.2 Thiết kế bộ điều khiển gán điểm cực phản hồi trạng thái.........................82
PHỤ LỤC : Chương trình mơ phỏng Matlab....................................................92
CHƯƠNG I : ĐỘNG LỰC HỌC ROBOT
1.1 Robot RV-M1 MITSUBISHI
Hình 1.1 Mơ hình 3D Robot RV-M1 MITSUBISHI
1.2 Cấu Tạo Robot RV-M1 MITSUBISHI
Đế khâu :
Hình 1.2.1 khâu 0
Khâu 1:
Hình 1.2.2 khâu 1
Khâu 2:
Hình 1.2.3 khâu 2
Khâu 3:
Hình 1.2.4 khâu 3
Khâu 4:
Hình 1.2.5 khâu 4
Khâu 5:
Hình 1.2.6 khâu 5
Bàn tay nắm bắt
Hình 1.2.6 bàn tay nắm bắt
1.3 Động học Robot
1.3.1 Robot gắn hệ trục tọa độ 3D và lập bảng DH
Tọa độ :
Hình 1.3.1 Gắn tọa độ 3D trên Robot
Hình 1.3.2 Gắn hệ trục tọa độ và góc quay
Bảng DH:
i
1
2
3
4
5
6
ai-1
α i-1
0
-90
di
L1
0
0
o
0
0
L2
L3
0
0
0
90o
0
0
L4
L5
0
θi
θ1
θ2
θ3
θ 4 + 90o
θ 5 +180
-180
1.3.2 Ma trận biến đổi thuần nhất giữa hai khâu liên tiếp.
Do cách chọn trục sai so với quy tắc của bảng ĐH nên tính lại ta có:
0
1
T = Rot(z, θ 1) trans(0,0,L1)
c θ 1−s θ1 0 0
s θ1 c θ 1 0 0
0
1T =
0 0 1L1
0 0 0 1
[
c θ 3−s θ3 0 L2
s θ3 c θ 3 0 0
2
3T =
0 0 10
0 0 01
[
cθ2 −s θ2 0 0
0
0 10
; 12T = −s θ −cθ 0 0
2
2
0
0 01
]
[
−s θ 4 −c θ4 0 L3
c θ4 −s θ 4 0 0
; 34T =
0
0 10
0
0 01
] [
−c θ 5 s θ 5 0 0
0
0 −1 −L 4
4
5T =
−s θ5 −c θ5 0 0
0
0 0 1
[
0
6
T
HÀNG 1
]
]
−1 0 0 0
0 −1 0 0
; 56T = 0 0 1 L 5
0 0 0 1
] [ ]
=01T . 12T .23T .34T .45T .56T =
[
cos(t1)*cos(t5) + cos(t2)*cos(t3)*sin(t1)*sin(t4)*sin(t5) +
cos(t2)*cos(t4)*sin(t1)*sin(t3)*sin(t5) + cos(t3)*cos(t4)*sin(t1)*sin(t2)*sin(t5)
- sin(t1)*sin(t2)*sin(t3)*sin(t4)*sin(t5),
cos(t2)*cos(t3)*cos(t5)*sin(t1)*sin(t4) - cos(t1)*sin(t5) +
cos(t2)*cos(t4)*cos(t5)*sin(t1)*sin(t3) + cos(t3)*cos(t4)*cos(t5)*sin(t1)*sin(t2)
- cos(t5)*sin(t1)*sin(t2)*sin(t3)*sin(t4),
sin(t2 - t1 + t3 + t4)/2 - sin(t1 + t2 + t3 + t4)/2,
l3*sin(t1)*sin(t2)*sin(t3) - l2*cos(t2)*sin(t1) - l3*cos(t2)*cos(t3)*sin(t1) l4*cos(t1) - l5*cos(t2)*cos(t3)*cos(t4)*sin(t1) +
l5*cos(t2)*sin(t1)*sin(t3)*sin(t4) + l5*cos(t3)*sin(t1)*sin(t2)*sin(t4) +
l5*cos(t4)*sin(t1)*sin(t2)*sin(t3)
]
HÀNG 2
[
cos(t5)*sin(t1) - cos(t1)*cos(t2)*cos(t3)*sin(t4)*sin(t5) cos(t1)*cos(t2)*cos(t4)*sin(t3)*sin(t5) - cos(t1)*cos(t3)*cos(t4)*sin(t2)*sin(t5)
+ cos(t1)*sin(t2)*sin(t3)*sin(t4)*sin(t5),
cos(t1)*cos(t5)*sin(t2)*sin(t3)*sin(t4) - cos(t1)*cos(t2)*cos(t3)*cos(t5)*sin(t4)
- cos(t1)*cos(t2)*cos(t4)*cos(t5)*sin(t3) cos(t1)*cos(t3)*cos(t4)*cos(t5)*sin(t2) - sin(t1)*sin(t5),
cos(t1 + t2 + t3 + t4)/2 + cos(t2 - t1 + t3 + t4)/2,
l2*cos(t1)*cos(t2) - l4*sin(t1) + l3*cos(t1)*cos(t2)*cos(t3) l3*cos(t1)*sin(t2)*sin(t3) + l5*cos(t1)*cos(t2)*cos(t3)*cos(t4) l5*cos(t1)*cos(t2)*sin(t3)*sin(t4) - l5*cos(t1)*cos(t3)*sin(t2)*sin(t4) l5*cos(t1)*cos(t4)*sin(t2)*sin(t3) ]
HÀNG 3
[
sin(t2 + t3 + t4 - t5)/2 - sin(t2 + t3 + t4 + t5)/2,
- cos(t2 + t3 + t4 + t5)/2 - cos(t2 + t3 + t4 - t5)/2,
-sin(t2 + t3 + t4),
l1 - l3*sin(t2 + t3) - l2*sin(t2) - l5*sin(t2 + t3 + t4)
]
HÀNG 4
[ 0,
0,
0,
1]
1.3.3 Phương trình lực động lực học Robot
Thơng số các khâu trong Robot :
khâu 0 :
Hình 1.3.3 Thơng số trong đế khâu
Khối lượng 13,776995kg
Momen quán tính khâu đế (khâu 0):
Ixx = 0,113818
Ixy = 0
Ixz = -0,022731
Iyx = 0
Iyy =0,149769
Iyz = 0,000001
Izx = -0,022731
Izy = 0,000001
Izz = 0,110865
Khâu 1:
Hình 1.3.4 Thơng số trong khâu 1
Khổi lượng 12,184665 kg
Momen quán tính khâu 1
Ixx = 0,145561 Ixy = 0,000015
Ixz = 0,006287
Iyx = 0,000015 Iyy = 0,165763
Iyz = 0,00005
Izx = 0,006287 Izy = 0,00005
Izz = 0,089568
Khâu 2:
Hình 1.3.5 Thơng số trong khâu 2
Khổi lượng 12,144184 kg
Momen quán tính khâu 2 :
Ixx = 0,031061
Ixy = 0
Ixz = -0,000046
Iyx = 0
Iyy = 0,360491
Iyz = 0,00009
Izx = -0,000046
Izy = 0,000090
Izz = 0,350351
Khâu 3:
Hình 1.3.6 Thơng số trong khâu 3
Khổi lượng 3,047721 kg
Momen quán tính khâu3 :
Ixx = 0,006256
Ixy = -0,000064 Ixz = 0
Iyx = -0,000064 Iyy = 0,046247
Iyz = 0
Izx = 0
Izz = 0,044095
Izy = 0
Khâu 4:
Hình 1.3.7 Thơng số trong khâu 4
Khối lượng 0,654841 kg
Momen quán tính khâu 4 :
Ixx = 0.000463 Ixy = 0
Ixz = 0
Iyx = 0
Iyy = 0.000263
Iyz = 0
Izx = 0
Izy = 0
Izz = 0,000595
Khâu 5
Hình 1.3.8 Thơng số trong khâu 5
Khối lượng 0,702798 kg
Momen quán tính khâu 5 :
Ixx = 0,001014
Ixy = 0
Ixz = 0
Iyx = 0
Iyy = 0,001003 Iyz = 0
Izx = 0
Izy = 0
Izz = 0,000658
Vector biểu diễn khối tâm của từng khâu trong hệ quy chiếu của chính
nó:
rRG0 = [ -0,028935 ; 0 ; 0,060721 ; 1 ]
rRG1= [-0,025155 ; -0,00005 ; -0,082116 ; 1 ]
rRG2 = [0,108136 ; -0,003646 ; -0,003177 ; 1 ]
rRG3 = [ 0,097551 ; -0,000122 ; 0 ; 1 ]
rRG4 = [ 0 ; -0,010914 ; 0; 1 ]
rRG5 = [ 0 ; -0,000029 ; 0,024545 ; 1 ]
Vector gia tốc trọng trường:
Vg= [ 0 ; 0 ; -9.8 ; 1];
Ma trận giả quán tính các khâu :
0,0549
0
0,0063
0
0
0,0347
0
0
J 1=
0,0063
0
0,1109
0
0
0
0
12,18
[
[
[
0,3399
0
0
0
0
0,0105
0,0001
0
J 2=
0
0,0001 0,0206
0
0
0
0
12,14
]
]
0,042 −0,0001
0
0
−0,0001
0,0021
0
0
J 3=
0
0
0,0042
0
0
0
0
3,05
]
0.0002
0
0
0
0.0004
0
0
J 4= 0
0
0
0,0001
0
0
0
0
0,6540
[
]
0,0003
0
0
0
0
0,0003
0
0
J5= 0
0
0,0007
0
0
0
0
0,7027
[
]
Phương trình động lực học Robot
n j j
T j T jT
2T j
T jT
Fi Tr
Jj
Jj
qk Tr
q k q m
q
q
q
q
q
j i k 1
j i k 1 m 1
k
k m
i
i
j
n
n
m g
T
j
j i
T j j
qi
rG j
∂T 1 ∂ T T1
∂T 2 ∂ T T2
∂T 3 ∂T T3
∂T 4 ∂T T4
J
q´ + Tr
J
q´ + Tr
J
q´ + Tr
J
q´ +
F1= Tr
∂ q1 1 ∂ q1 1
∂ q1 2 ∂ q 1 1
∂ q1 3 ∂ q 1 1
∂ q1 4 ∂ q 1 1
[
Tr
Tr
]
[
] [
]
[
]
[
∂T 5 ∂T T5
∂T 2 ∂ T T2
∂T 3 ∂T T3
∂T 4 ∂T T4
J5
q´1 + Tr
J2
q´2 + Tr
J3
q´2 + Tr
J
q´ +
∂ q1 ∂ q 1
∂ q2 ∂ q 1
∂ q2 ∂ q 1
∂ q2 4 ∂ q 1 2
[
∂T 5 ∂T T5
∂T 3 ∂T T3
∂T 4 ∂T T4
∂T 5 ∂T T5
J5
q´2 + Tr
J3
q´3 + Tr
J4
q´3 + Tr
J
q´
∂ q2 ∂ q 1
∂ q3 ∂ q 1
∂ q3
∂ q1
∂ q3 5 ∂ q 1 3
] [
]
]
[
[
]
]
[
[
] [
]
]
]
∂T 4 ∂T T4
∂T 5 ∂T T5
∂T 5 ∂T T5
J
q´ + Tr
J
q´ + Tr
J
q´ +
+ Tr
∂ q4 4 ∂ q 1 4
∂ q4 5 ∂ q1 4
∂ q5 5 ∂ q 1 5
[
Tr
+
[
∂2 T 1
∂2 q 1
]
J1
[
]
[
∂ T T1 2
∂2 T
∂ TT 2
∂2 T
∂T T3 2
∂2 T
∂T T4 2
∂2 T
∂T T5 2
q´1 + Tr 2 2 J 2 2 q´1 +Tr 2 3 J 3
q´1 +Tr 2 4 J 4
q´1 +Tr 2 5 J 5
q´1
∂ q1
∂q 1
∂ q1
∂ q 1 ∂ q1
∂ q1
∂ q1
∂ q1 ∂ q 1
] [
] [
] [
] [
]
Tr
[
∂2 T 2
∂2 q 2
[
∂2 T 4
∂ T T2 2
∂2 T
∂ TT 2
∂2T
∂ T T4 2
∂2 T
∂ TT 2
q´2 +Tr 2 3 J 3 3 q´2 + Tr 2 4 J 4
q´2 + Tr 2 5 J 5 5 q´2 +
∂ q1
∂ q1
∂ q 2 ∂ q1
∂ q2
∂ q 2 ∂ q1
] [
] [
] [
]
∂ T T3 2
∂2 T 4 ∂ T T4 2
∂2 T 5 ∂ T T5 2
Tr 2 J 3
q´3 +Tr 2 J 4
q´ +Tr 2 J 5
q´3 +
∂ q1 3
∂ q3 ∂ q1
∂ q3
∂ q 3 ∂ q1
Tr
[
∂2 T 3
J2
∂2 q 4
] [
J4
] [
]
∂ T T4
∂2 T
∂ TT 2
∂2 T
∂ T T5 2
2
q´ 4 ++ Tr 2 5 J 5 5 q´4 + Tr 2 5 J 5
q´5 +¿
∂ q1
∂ q1
∂ q4
∂ q5 ∂ q1
]
[
]
[
]
]
]
]
∂2 T 2
∂ T T2
∂2T 3
∂ T T3
∂2 T 4
∂T T4
2 Tr
J
q´ ´q +2 Tr
J
´q q´ +2 Tr
J
q´ q´ +
∂ q 1 ∂ q 2 2 ∂ q1 1 2
∂ q 1 ∂ q 2 3 ∂ q1 1 2
∂ q1∂ q2 4 ∂ q1 1 2
[
2 Tr
2 Tr
2 Tr
]
[
[
]
[
∂2T 5
∂ TT
∂2 T 3
∂ T T3
∂2 T 4
∂T T4
J 5 5 ´q1 q´ 2+2 Tr
J3
q´ 1 q´ 3 +2 Tr
J4
q´ q´ +
∂ q 1 ∂ q 2 ∂ q1
∂ q 1 ∂ q 3 ∂ q1
∂ q 1 ∂ q 3 ∂q 1 1 3
[
∂2 T 5
∂ T T5
∂2T 4
∂ T T4
∂2 T 5
∂T T5
J5
q´ 1 q´ 3 +2 Tr
J4
q´ 1 q´ 4 +2 Tr
J5
q´ q´ +
∂ q 1 ∂ q 3 ∂ q1
∂ q 1 ∂ q 4 ∂ q1
∂ q 1 ∂ q 4 ∂q 1 1 4
[
∂2 T 5
∂ T T5
∂2 T 3
∂ T T3
∂2 T 4
∂T T4
J5
q´ 1 q´ 5 + + 2 Tr
J3
q´ 2 q´ 3 +2 Tr
J4
q´ q´ +
∂ q 1 ∂ q 5 ∂ q1
∂ q 3 ∂q 2 ∂ q1
∂ q 3 ∂q 2 ∂q 1 2 3
]
[
]
[
]
[
[
]
[
]
]
[
]
∂2 T 5
∂ T T5
∂2 T 4
∂ T T4
∂2 T 5
∂T T5
2 Tr
J
q´ q´ +2 Tr
J
q´ q´ +2 Tr
J
q´ q´ +
∂ q 3 ∂q 2 5 ∂ q1 2 3
∂q 2 ∂ q4 4 ∂ q 1 2 4
∂ q 2 ∂ q 4 5 ∂q 1 2 4
[
]
[
]
[
]
∂2 T 5
∂ T T5
∂2 T 4
∂ T T4
∂2 T 5
∂ T T5
2 Tr
J
q´ q´ +2 Tr
J
q´ q´ +2 Tr
J
q´ q´ +
∂ q 2 ∂ q 5 5 ∂ q1 2 5
∂ q 3 ∂q 4 4 ∂ q1 3 4
∂ q 3 ∂q 4 5 ∂ q1 3 4
[
]
[
]
[
]
∂2 T 5
∂ T T5
∂2 T 5
∂ T T5
T ∂T1
T ∂T2
r g - m 2 ⃗g
⃗
r ⃗
2 Tr
J5
q´ 3 q´ 5 +2 Tr
J5
q´ 4 q´ 5 - m 1 ⃗g
∂ q1 1
∂ q 1 g2
∂ q 3 ∂q 5 ∂ q1
∂ q 4 ∂ q5 ∂ q1
[
m 3 ⃗g
T
]
[
∂T3
r
⃗
∂ q 1 g3
T
∂ T4
T
∂T5
r g -m 5 ⃗g
r
⃗
-m 4 ⃗g ∂ q ⃗
∂ q 1 g5
1
4
]