Hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại cục dự trữ nhà nước khu vực bình trị thiên

.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DUY TÂN

LÊ THỊ HIỀN

HỒN THIỆN CƠNG TÁC QUẢN LÝ
TÀI CHÍNH TẠI CỤC DỰ TRỮ NHÀ NƯỚC

KHU VỰC BÌNH TRỊ THIÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

ĐÀ NẴNG, NĂM 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DUY TÂN

LÊ THỊ HIỀN

HỒN THIỆN CƠNG TÁC QUẢN LÝ
TÀI CHÍNH TẠI CỤC DỰ TRỮ NHÀ NƯỚC

KHU VỰC BÌNH TRỊ THIÊN

Chuyên Ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số: 8340101

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

Người hướng dẫn khoa học: TS. Đoàn Tranh

ĐÀ NẴNG, NĂM 2020

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng
tôi. Các tài liệu được sử dụng trong công trình đều có nguồn gốc rõ ràng.
Những đánh giá, nhận định trong công trình đều do cá nhân tôi nghiên cứu và
tư duy dựa trên những tư liệu xác thực.

Đà Nẵng, ngày tháng năm 2020
Tác giả luận văn

Lê Thị Hiền

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực tập và hồn thành luận văn này, tơi đã nhận được
rất nhiều sự giúp đỡ và động viên.

Trước tiên, tôi xin bày tỏ lịng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới Thầy
giáo TS. Đồn Tranh đã tận tâm hướng dẫn tơi hồn thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám Hiệu cùng toàn thể Thầy Cô giáo
Trường Đại học Duy Tân đã truyền đạt, trang bị cho tôi những kiến thức và
kinh nghiệm quý giá trong suốt hai năm học vừa qua.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Lãnh đạo, các phòng nghiệp vụ, các
chi DTNN trực thuộc Cục Dự trữ nhà nước khu vực Bình Trị Thiên đã

nhiệt tình giúp đỡ tơi trong suốt q trình thu thập số liệu để thực hiện
luận văn.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình và bạn bè, đồng nghiệp
những người đã luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp đỡ, cổ vũ và động viên
tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn.

Xin chân thành cảm ơn!
Đà Nẵng, ngày tháng năm 2020
Tác giả luận văn

Lê Thị Hiền

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU..........................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài.....................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................3
4. Phương pháp nghiên cứu...............................................................................3
5. Kết cấu của luận văn.....................................................................................4
6. Tổng quan vấn đề nghiên cứu.......................................................................5

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÀI

CHÍNH TRONG CÁC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC..............8

1.1. TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG CÁC CƠ QUAN

HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC.........................................................................8

1.1.1. Những vấn đề chung về cơ quan hành chính nhà nước...........................8
1.1.2. Quản lý tài chính trong các cơ quan hành chính nhà nước...................10

1.2. CƠ CHẾ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI CƠ QUAN HÀNH

CHÍNH NHÀ NƯỚC....................................................................................16
1.2.1. Khái niệm, mục tiêu, nguyên tắc thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách
nhiệm về tài chính trong cơ quan hành chính nhà nước..................................16
1.2.2. Nội dung cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính trong cơ quan
hành chính nhà nước.......................................................................................17

1.3. NỘI DUNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG CÁC CƠ QUAN

HÀNH CHÍNH NHÀ

NƯỚC……………………………………………………….20
1.3.1. Lập dự toán thu chi tài chính.................................................................20
1.3.2. Thực hiện dự tốn trong các cơ quan hành chính nhà nước..................27
1.3.3. Quyết tốn ngân sách trong các cơ quan hành chính nhà nước............32

1.3.4. Cơng tác kiểm tra, kiểm tốn.................................................................36
1.4. HỆ THỐNG CÁC CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ CƠNG TÁC QUẢN LÝ
TÀI CHÍNH...................................................................................................36
1.4.1. Nhóm chỉ tiêu phản ánh thực trạng công tác quản lý tài chính.............36
1.4.2. Nhóm chỉ tiêu phản ánh kết quả của cơng tác quản lý tài chính...........36
1.5. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI
CÁC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC THUỘC LĨNH VỰC DỰ
TRỮ QUỐC GIA...........................................................................................37
1.5.1. Hệ thống chính sách pháp luật của nhà nước........................................37
1.5.2. Đặc điểm hoạt động của đơn vị.............................................................38

1.5.3. Quy mô của đơn vị................................................................................39
1.5.4. Mối quan hệ và phân cấp quản lý..........................................................39
1.5.5. Trình độ quản lý của đơn vị..................................................................40
1.5.6. Hệ thống kiểm soát nội bộ trong đơn vị................................................40
1.6. KINH NGHIỆM QUẢN LÝ TÀI CHÍNH CỦA MỘT SỐ NƯỚC
TRONG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH CÁC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ
NƯỚC.............................................................................................................41
1.6.1. Kinh nghiệm về lý thuyết quản lý theo đầu ra và những ứng dụng trong
việc thực hiện kinh phí trọn gói.......................................................................41
1.6.2. Kinh nghiệm về quản lý kinh phí thường xuyên đối với các đơn vị thụ
hưởng kinh phí NSNN.....................................................................................44
1.6.3. Những bài học kinh nghiệm đối với Cục dự trữ Việt Nam...................45
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1..............................................................................48
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CƠNG TÁC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI
CỤC DỰ TRỮ NHÀ NƯỚC KHU VỰC BÌNH TRỊ THIÊN...................49
2.1. TỔNG QUAN VỀ CỤC DỰ TRỮ NHÀ NƯỚC KHU VỰC BÌNH
TRỊ THIÊN....................................................................................................49

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của đơn vị.......................................49
2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của đơn vị........................................49
2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Cục Dự trữ nhà nước khu vực Bình Trị Thiên......52
2.1.4 Đặc điểm quản lý tài chính tại tại Cục Dự trữ nhà nước khu vực Bình
Trị Thiên..........................................................................................................55
2.2. THỰC TRẠNG CƠNG TÁC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CỤC DỰ

TRỮ NHÀ NƯỚC KHU VỰC BÌNH TRỊ THIÊN....................................62
2.2.1. Cơng tác lập và phân bổ dự tốn chi Ngân sách nhà nước.....................62
2.2.2. Thực hiện dự toán..................................................................................65
2.2.3 Thẩm tra quyết tốn...............................................................................81
2.2.4. Ứng dụng cơng nghệ thơng tin vào quản lý tài chính............................82

2.3. ĐÁNH GIÁ CƠNG TÁC QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CỤC DỰ

TRỮ NHÀ NƯỚC KHU VỰC BÌNH TRỊ THIÊN QUA SỐ LIỆU ĐIỀU
TRA.................................................................................................................83
2.3.1. Thông tin về đối tượng điều tra.............................................................83
2.3.2. Ý kiến đánh giá về tổ chức bộ máy và phân cấp quản lý tài chính.......85
2.3.3. Ý kiến đánh giá về cơng tác lập và phân bổ dự tốn hàng năm............86
2.3.4. Ý kiến đánh giá về công tác quản lý và sử dụng các khoản chi............88
2.3.5. Ý kiến đánh giá về cơng tác quyết tốn, kiểm tra và báo cáo...............90
2.3.6. Ý kiến đánh giá về tính tuân thủ pháp luật trong quản lý tài chính.......91

2.4. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CỤC DỰ
TRỮ NHÀ NƯỚC KHU VỰC BÌNH TRỊ THIÊN....................................93
2.4.1. Những kết quả đã đạt được....................................................................93
2.4.2. Một số hạn chế và nguyên nhân............................................................95

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2............................................................................100
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP HỒN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI

CỤC DỰ TRỮ NHÀ NƯỚC KHU VỰC BÌNH TRỊ THIÊN.................101

3.1. MỤC TIÊU, ĐỊNH HƯỚNG TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ TÀI
CHÍNH TẠI CỤC DỰ TRỮ NHÀ NƯỚC KHU VỰC BÌNH TRỊ THIÊN

.......................................................................................................................101
3.1.1 Mục tiêu chung trong công tác quản lý tài chính tại Cục Dự trữ Nhà
nước...............................................................................................................101
3.1.2 Định hướng trong cơng tác quản lý tài chính tại Cục Dự trữ Nhà nước
khu vực Bình Trị Thiên.................................................................................106
3.2. GIẢI PHÁP HỒN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CỤC DỰ

TRỮ NHÀ NƯỚC KHU VỰC BÌNH TRỊ THIÊN..................................108
3.2.1. Hồn thiện tổ chức bộ máy và nâng cao hiệu lực quản lý tài chính....108
3.2.2. Đổi mới quy trình lập, phân bổ dự tốn, quyết tốn kinh phí ngân sách
nhà nước........................................................................................................110
3.2.3 Hồn thiện chính sách quản lý hàng dự trữ quốc gia...........................114
3.2.4. Hoàn thiện tổ chức hệ thống báo cáo tài chính, phân tích báo cáo tài
chính..............................................................................................................114
3.2.5. Tăng cường cơng tác kiểm tra, kiểm tốn nội bộ................................115
3.2.5. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và tin học hóa cơng tác quản
lý tài chính.....................................................................................................117
3.2.6 Quy định cụ thể về cơ chế giám sát, kiểm tra, xử lý vi phạm..............118
3.3 KIẾN NGHỊ TỔNG CỤC DỰ TRỮ NHÀ NƯỚC.............................119

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3............................................................................121
KẾT LUẬN..................................................................................................122

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Ký hiệu Diễn giải
BNV Bộ Nội vụ
BTC Bộ Tài chính
BTT Bình Trị Thiên
CBCC Cán bộ, công chức
CĐVTCT Chuyển đổi vị trí cơng tác
CNH-ĐHH Cơng nghiệp hóa - Hiện đại hóa
HCNN Hành chính nhà nước
KT-XH Kinh tế - xã hội

NLĐ Người lao động
NSNN Ngân sách nhà nước
QĐ Quyết định
QLNN Quản lý Nhà nước

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Dự toán chi ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2018...................60
Bảng 2.2: Nguồn Dự toán chi NSNN của Cục Dự trữ Nhà nước KV Bình Trị
Thiên giai đoạn 2016-2018..............................................................................64
Bảng 2.3: Nội dung chi của Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên
giai đoạn 2016-2018........................................................................................68
Bảng 2.4: Tổng hợp kinh phí tự chủ Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị
Thiên giai đoạn 2016-2018..............................................................................71
Bảng 2.5: Tổng hợp cơ cấu chi thực hiện tự chủ giai đoạn 2016-2018..........73
Bảng 2.6: Chi tiết các khoản chi thực hiện tự chủ giai đoạn 2016-2018........75
Bảng 2.7: Tổng hợp tình hình tiết kiệm chi kinh phí tự chủ giai đoạn
Bảng 2.8: Thông tin về đối tượng điều tra khảo sát........................................84
Bảng 2.9: Ý kiến đánh giá của các đối tượng điều tra về tổ chức bộ máy và
phân cấp quản lý tài chính tại Cục Dự trữ Bình Trị Thiên..............................85
Bảng 2.10: Ý kiến đánh giá của các đối tượng điều tra về cơng tác lập và phân
bổ dự tốn hàng năm tại Cục Dự trữ Bình Trị Thiên......................................87
Bảng 2.11: Ý kiến đánh giá của các đối tượng điều tra về công tác quản lý và
sử dụng các khoản chi tại Cục Dự trữ Bình Trị Thiên....................................88
Bảng 2.12: Ý kiến đánh giá của các đối tượng điều tra về cơng tác quyết tốn,
kiểm tra và báo cáo tại Cục Dự trữ Bình Trị Thiên.........................................90
Bảng 2.13: Ý kiến đánh giá của các đối tượng điều tra về tính tuân thủ pháp
luật trong quản lý tài chính tại Cục Dự trữ Bình Trị Thiên.............................92

DANH MỤC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 2.1: Sơ đồ Bộ máy quản lý của Cục Dữ trữ Nhà nước Bình Trị Thiên....54
Sơ đồ 2.2 Sơ đồ dự tốn, kinh phí cấp cho đơn vị giai đoạn 2016-2018........61
Sơ đồ 2.3 Sơ đồ kinh phí thực hiện, quyết toán cho đơn vị giai đoạn 2016-2018...62

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Nguồn lực tài chính phục vụ cho hoạt động của cơ quan hành chính nhà

nước được sử dụng từ nhiều nguồn khác nhau với những hình thức và phương
pháp khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu thực hiện các chức năng và nhiệm vụ
trong hoạt động của cơ quan, đơn vị. Do vậy, quản lý tài chính trong các cơ
quan hành chính nhà nước là một trong những nội dung quan trọng của công
tác quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước vừa mang những nét cơ bản
của quản lý tài chính cơng đồng thời lại gắn với đặc điểm và mục đích hoạt
động của mỗi cơ quan hành chính nhà nước.

Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên là cơ quan hành chính
nhà nước, quản lý nhà nước trong lĩnh vực Dự trữ Quốc gia trực thuộc Tổng
Cục Dự trữ Nhà nước - Bộ Tài chình. Trong thời gian qua cơng tác quản lý tài
chính đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận trong nhiều mặt. Tuy nhiên,
hiện nay Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên vẫn đang đứng trước
những khó khăn nhất định trong cơng tác quản lý tài chính đó là:

Để sẵn sàng chủ động đối phó với những diễn biến phức tạp của thiên
tai; đảm bảo an ninh - quốc phòng và đề phòng những biến động về cung -
cầu, giá cả trên thị trường đảm bảo cho dự trữ quốc gia là một trong những

công cụ quan trọng điều tiết vĩ mô nền kinh tế thì địi hỏi cơng tác quản lý tài
chính vừa phải tính tốn đảm bảo nguồn lực dự trữ sao cho hiệu quả, vừa
phải đảm bảo cho nhu cầu chi tiêu thường xuyên cho các đơn vị duy trì hoạt
động để thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện NSNN cấp ngày càng phải tiết
kiệm. Vì vậy, Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên cần giải quyết
nhiều vấn đề trong cơng tác quản lý tài chính, từ cơ chế quản lý đến phân bổ,
sử dụng có hiệu quả và tiết kiệm nguồn lực tài chính.

2

Để thực hiện tốt tự chủ tài chính, u cầu Cục Dự trữ Nhà nước khu
vực Bình Trị Thiên phải thường xuyên chỉ đạo các đơn vị tích cực tiết kiệm
chi thơng qua việc xây dựng định mức chi tiêu trong quy chế chi tiêu nội bộ
và thực hiện tốt cơng tác quản lý tài chính theo đúng quy định và hiệu quả sử
dụng nguồn kinh phí. Vì vậy, hồn thiện quản lý tài chính sẽ giúp cho Cục Dự
trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên kiểm sốt tốt tình hình tài chính và từ
đó có thể đưa ra những quyết định đúng đắn cho sự phát triển bền vững của
Ngành.

Chính vì vậy, em chọn đề tài: “Hồn thiện cơng tác quản lý tài chính
tại Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên” làm luận văn thạc sỹ
của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
2.1. Mục tiêu nghiên cứu chung

Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng cơng tác quản lý tài
chính tại Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên trong thời gian qua,
đề xuất các giải pháp có tính khả thi nhằm hồn thiện cơng tác quản lý tài
chính tại Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên đáp ứng được yêu
cầu, nhiệm vụ trong tình hình hiện nay

2.2. Mục tiêu nghiên cứu cụ thể

- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về cơng tác quản lý tài chính
trong các đơn vị hành chính nhà nước.

- Phân tích thực trạng về tình hình quản lý tài chính tại Cục Dự trữ Nhà
nước khu vực Bình Trị Thiên giai đoạn 2016-2018.

- Đề xuất giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác quản lý tài chính tại Cục
Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên trong giai đoạn từ nay đến năm
2023.

3

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu

Cơng tác quản lý tài chính ở đơn vị hành chính nhà nước và thực trạng
quản lý tài chính tại Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên.

Đối tượng điều tra khảo sát: Các Cán bộ quản lý và các chun viên
làm cơng tác kế tốn tại Cục và các Chi cục trực thuộc.
3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về không gian: Nghiên cứu được thực hiện tại Cục Dự trữ nhà
nước khu vực Bình Trị Thiên.

- Về nội dung: Trên cơ sở các vấn đề lý luận và thực tiễn, đề tài phân
tích, đánh giá thực trạng cơng tác quản lý tài chính tại Cục Dự trữ nhà nước
khu vực Bình Trị Thiên và giải pháp nhằm hồn thiện hơn nữa cơng tác quản

lý tài chính tại Cục.

- Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý tài chính tại Cục
Dự trữ nhà nước khu vực Bình Trị Thiên giai đoạn 2016 - 2018. Các số liệu sơ
cấp được thu thập trong năm 2018. Các giải pháp đề xuất nhằm hồn thiện
cơng tác quản lý tài chính tại Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên
trong giai đoạn từ nay đến năm 2023.
4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp điều tra, thu thập thông tin, số liệu

- Tài liệu thứ cấp:
+ Xem xét các văn bản, chính sách, các báo cáo tổng kết, tạp chí, tài
liệu thống kế, websites...do các phòng nghiệp vụ liên quan của Cục Dự trữ
Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên cấp
+ Những tài liệu lý luận chung về quản lý tài chính, hệ thống quy định
pháp luật về quản lý tài chính của Nhà nước hiện hành. Ngồi ra cịn tham
khảo các đề tài, các báo cáo khoa học, các tạp chí chun ngành thơng qua
các cổng thông tin điện tử, mạng Internet...

4

- Tài liệu sơ cấp:
Điều tra nguồn số liệu sơ cấp trên cơ sở tiến hành khảo sát thực tế các
cán bộ quản lý, cán bộ công chức làm công tác kế toán tại các đơn vị thuộc và
trực thuộc Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên thơng qua điều tra
bằng bảng hỏi. Hiện tại trong tồn Cục có 41 cán bộ thuộc đối tượng điều tra
trên, do đó tác giả đã tiến hành điều tra khảo sát trên 41 cán bộ này.
Nội dung điều tra chủ yếu tập trung:
Phần 1: Thông tin đối tượng được tiến hành điều tra.
Phần 2: Nội dung khảo sát đánh giá về cơng tác quản lý tài chính tại

Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên trong thời gian vừa qua. Bảng
hỏi bao gồm các câu hỏi đánh giá về tình hình quản lý tài chính của Cục Dự
trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên. Ghi nhận đánh giá của người được hỏi
bằng cách sử dụng thang đo Likert 5 mức độ, người được phỏng vấn sẽ đánh
dấu (x) vào các mức điểm mà họ cho là thích hợp nhất với ý kiến của họ.
Phần 3: Bao gồm các câu hỏi gợi mở đề xuất một số giải pháp mang
tính thực tiễn nhằm hồn thiện hơn nữa cơng tác quản lý tài chính tại đơn vị.
4.2. Phương pháp phân tích
- Phương pháp so sánh: So sánh theo số tuyệt đối, tương đối; So sánh
theo thời gian và không gian...
- Phương pháp thống kê mô tả: Được sử dụng để mô tả các đặc trưng
về mặt lượng của vấn đề nghiên cứu, làm cơ sở để tiếp cận bản chất của
chúng.
- Việc xử lý và tính tốn số liệu điều tra được thực hiện trên các phần
mềm thống kê thông dụng như Excel, SPSS ...

5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, nội dung chính của luận văn

gồm có 3 chương:

5

Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý tài chính trong các cơ
quan hành chính nhà nước;

Chương 2: Thực trạng cơng tác quản lý tài chính tại Cục Dự trữ Nhà
nước khu vực Bình Trị Thiên;

Chương 3: Giải pháp hồn thiện cơng tác quản lý tài chính tại Cục Dự

trữ Nhà nước khu vực Bình Trị Thiên.

6. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Tác giả khảo sát nội dung các đề tài có liên quan đến Đề tài mình nghiên cứu:

Đỗ Thị Huyền Như, (2008) với đề tài “Giải pháp hoàn thiện cơ chế quản
lý tài chính tại Tổng Cơng ty Xây dựng Hà Nội” luận văn thạc sỹ quản lý kinh
tế, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội. Luận văn đã làm rõ được một
số cơ sở lý luận chung về quản lý tài chính trong các doanh nghiệp như: khái
niệm, vai trò và các yếu tố cấu thành của tài chính doanh nghiệp, một số nội
dung về quản lý tài chính tại Tổng Cơng ty cũng như một số giải pháp, kiến
nghị. Bên cạnh đó, cũng có một số cơng trình khoa học đáng chú ý bàn về nội
dung này như Trịnh Thị Vân Anh, 2009, Công tác quản lý tài chính tại Cơng
ty cổ phần xây lắp điện I, luận văn thạc kinh tế, Đại học Thương mại Hà Nội.
Luận văn đã trình bày cơ sở lý luận chung về quản lý tài tại . Luận văn cũng
đã phân tích thực trạng quản lý tài chính tại Cơng ty cổ phần xây lắp điện I và
đề xuất các giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác quản lư tài chính tại công ty.
Những tài liệu này đã nghiên cứu nội dung quản lý tài chính đối với một số
nội dung cụ thể trong từng lĩnh vực sản xuất kinh doanh khác nhau tuy nhiên
cũng chưa đề cập đến quản lý tài chính trong Cơng ty cổ phần có vốn của nhà
nước. Đề tài “Hồn thiện quản lý tài chính tại trường Cao đẳng Kinh
tế - Kỹ thuật Phú Thọ” của tác giả Trần Thị Lan Anh (2013) đã trình bày sơ
lược về cơ sở lý luận trong vấn đề quản lý tài chính của đơn vị sự nghiệp có
thu, từ đó phân tích thực trạng về quản lý tài chính tại trường Cao đẳng Kinh

6

tế - Kỹ thuật Phú Thọ, điểm nổi bật của đề tài này là tác giả đã kết hợp thêm
phương pháp phỏng vấn các đối tượng bên trong đơn vị nhằm đưa ra một cái
nhìn tổng thể hơn trong cơng tác quản lý tài chính, từ đó tác giả đã đưa ra một

số giải pháp khá phù hợp với đơn vị của mình. Luận văn với đề tài: “Hồn
thiện cơng tác quản lý tài chính tại Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh
Quảng Bình” của tác giả Nguyễn Thị Hà Thủy (2017) đã trình bày các vấn đề
chung về cơ sở lý luận và tổng quan tình hình nghiên cứu. Bên cạnh đó luận
văn đã khái qt q trình nghiên cứu của các tác giả đi trước và tính kế thừa
từ các luận văn này, luận văn cũng đã nói rõ các phương pháp nghiên cứu mà
luận văn sẽ thực hiện đồng thời đưa ra khung nghiên cứu của luận văn. Tac
giả đã trình bày các kết quả nghiên cứu được để mơ tả bức tranh tồn cảnh về
cơng tác quản lý tài chính tại Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh
Quảng Bình, làm nổi bật thực trạng mà đơn vị đang phải đối mặt và có những
đánh giá về cơng tác quản lý tài chính tại Sở nhưng đang còn chung chung
chưa đi vào cụ thể đánh giá từng nhân tố tác đồng, từ đó kết luận về các vấn
đề đã thực hiện, đưa ra những giải pháp đề hồn thiện cơng tác quản lý tàu
chính tại Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Quảng Bình đồng thời
nêu ra một số kiến nghị để hồn thiện cơng tác quản lý tài chính tại đơn vị,
những giải pháp này mang nặng tính lý thuyết và phù hợp với đơ vị Sở tại. Đề
tài của tác giả Phạm Văn Thành“Hồn thiện cơng tác quản lý ngân sách nhà
nước ở tỉnh Bình Định”, Luận văn Thạc sĩ Kinh tế, Đại học Đà Nẵng, năm
2011. Đề tài này đề cập đến những vấn đề lý luận về NSNN và nội dung hoạt
động của nó, xem xét khái quát thực trạng về quản lý NSNN tại tỉnh Bình
Định, chỉ ra những tồn tại, hạn chế cơ bản của việc quản lý ngân sách và đưa
ra một số giải pháp nhằm khắc phục và hoàn thiện hơn. Đề xuất giải pháp về
đổi mới một các toàn diện và đồng bộ hệ thống tổ chức. Khuyến khích, thúc
đẩy sản xuất, rà sốt để đánh giá các chính sách thu hiện nay, khảo sát các

7

nguồn thu hiện có và dự báo khả năng thu thời gian tới một cách khoa học.
Qua nghiên cứu các đề tài trước đây tác giả nhận thấy rằng chưa có cơng
trình nghiên cứu đối với đơn vị là thành viên của Tổng cục dữ trữ Việt Nam

nói chung và Cục dự trữ Bình Trị Thiên nói riêng. Do vậy các luận văn trên
chưa chỉ ra được các giải pháp đối với các đơn vị với mơ hình, đặc tính hoạt
động khác nhau.

Đặc biệt là các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực dự trữ, thuộc loại hình
đơn vị công lập mặt hàng đặc thù như Cục dự trữ thì chưa có nghiên cứu nào
trình bày về hoạt động quản lý tài chính. Chính vì thế, tác giả đã đề xuất để
thực hiện đề tài hồn thiện cơng tác quản lý tài chính tại Cục dự trữ nhà nước
khu vực Bình Trị Thiên làm đề tài nghiên cứu của mình

8

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH

TRONG CÁC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC

1.1. TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TRONG CÁC CƠ QUAN
HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
1.1.1. Những vấn đề chung về cơ quan hành chính nhà nước
1.1.1.1. Khái niệm

Cơ quan hành chính nhà nước là cơ quan thực hiện quyền hành pháp của
Nhà nước. Đó là cơ quan quản lý chung hay từng mặt cơng tác, có nhiệm vụ
chấp hành pháp luật và chỉ đạo thực hiện chủ trương, kế hoạch của Nhà nước.

Cơ quan hành chính Nhà nước hoạt động chấp hành và điều hành tức là
thực hiện các quyết định của cơ quan quyền lực nhà nước; trực tiếp chỉ đạo, điều
khiển các cơ quan, tổ chức, công dân và điều hành các hoạt động đó hàng ngày.

Các cơ quan hành chính Nhà nước được các cơ quan có thẩm quyền của
Nhà nước thành lập, hoạt động trên cơ sở của pháp luật, nên luật điều chỉnh các
hoạt động của các cơ quan hành chính Nhà nước, đó là những luật cơng. Các
cơ quan Nhà nước thực hiện các công việc trên cơ sở chấp hành các nhiệm vụ
được giao, các chỉ đạo theo chủ trương kế hoạch của Nhà nước. Các cơ quan
này có thể trực tiếp hoặc gián tiếp trực thuộc cơ quan quyền lực của Nhà nước,
chịu sự lãnh đạo, giám sát, kiểm tra của các cơ quan quyền lực Nhà nước, chịu
trách nhiệm và báo cáo công tác trước cơ quan quyền lực đó. [7]

Các cơ quan hành chính Nhà nước hoạt động khơng vì mục tiêu lợi
nhuận mà hoạt động vì mục đích chung phục vụ cho lợi ích cộng đồng.
1.1.1.2. Phân loại các cơ quan hành chính

- Phân loại các cơ quan hành chính theo cấp hành chính:
+ Tổ chức bộ máy hành chính nhà nước ở Trung ương

9

+ Tổ chức bộ máy hành chính nhà nước ở địa phương
- Phân loại các cơ quan hành chính theo cấp cấp dự toán:
+ Đơn vị dự toán cấp I: Là đơn vị nhận trực tiếp ngân sách năm do cấp
chính quyền tương ứng giao và chịu trách nhiệm phân bổ dự toán ngân sách
năm xuống cho đơn vị cấp dưới, quản lý điều hành ngân sách năm của cấp
mình và cấp dưới trực thuộc;
+ Đơn vị dự toán cấp II: Là đơn vị trực thuộc đơn vị dự tốn cấp I, có
nhiệm vụ nhận dự toán ngân sách của đơn vị dự toán cấp I và phân bổ dự toán
cho đơn vị dự toán cấp III, có trách nhiệm tổ chức điều hành quản lý kinh phí
của cấp mình và đơn vị dự tốn cấp dưới;
+ Đơn vị dự toán cấp III: Là đơn vị dự toán trực tiếp sử dụng kinh phí
từ đơn vị cấp II hoặc đơn vị dự tốn cấp I nếu khơng có cấp II, có trách nhiệm

tổ chức thực hiện quản lý kinh phí của đơn vị mính và đơn vị dự tốn cấp
dưới;
+ Đơn vị dự toán cấp dưới của cấp IV: Là đơn vị được nhận kinh phí để
thực hiện phần cơng việc cụ thể, khi chi tiêu phải thực hiện việc quản lý kinh
phí theo sự hướng dẫn của đơn vị dự tốn cấp III. [7]
Các cơ quan hành chính nhà nước phải hoạt động theo dự tốn được
cấp có thẩm quyền giao, dựa trên nguồn kinh phí do NSNN cấp tồn bộ hoặc
một phần và các nguồn khác dựa ngun tắc khơng bồi hồn trực tiếp. Các cơ
quan hành chính nhà nước với nhiều loại hình hoạt động đa dạng, phức tạp
và hoạt động chủ yếu khơng vì mục tiêu lợi nhuận.
Các cơ quan hành chính nhà nước phải thực hiện việc lập dự toán thu
chi hàng quý, hàng năm căn cứ trên các định mức, chế độ, tiêu chuẩn do Nhà
nước quy định và dựa trên quy chế chi tiêu nội bộ đã được cấp có thẩm quyền
phê duyệt (đối với một số khoản chi thường xuyên).