Phát triển dịch vụ phi tín dụng tại ngân hàng tmcp sài gòn thương tín chi nhánh quảng bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DUY TÂN

NGÔ TRỌNG THÀNH

PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ PHI TÍN DỤNG TẠI
NGÂN HÀNG TMCP SÀI GỊN THƯƠNG TÍN -

CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH

LUẬN VĂN THẠC SỸ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

ĐÀ NẴNG, 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DUY TÂN

NGÔ TRỌNG THÀNH

PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ PHI TÍN DỤNG TẠI NGÂN
HÀNG TMCP SÀI GỊN THƯƠNG TÍN - CHI NHÁNH

QUẢNG BÌNH

Chun ngành : Tài Chính - Ngân Hàng

Mã số : 8340201

LUẬN VĂN THẠC SỸ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HOÀNG NGỌC TIẾN

ĐÀ NẴNG, 2021

i

LỜI CẢM ƠN

Trước hết, tôi xin chân thành cảm ơn tồn thể Q Thầy, Cơ và các cán bộ
của Trường Đại học Duy Tân đã giúp đỡ tôi về mọi mặt trong suốt quá trình học tập
và nghiên cứu.

Đặc biệt, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới Tiến Sĩ Hồng Ngọc Tiến
người đã tận tình hướng dẫn giúp đỡ tơi hồn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo, nhân viên các phòng nghiệp vụ liên
quan Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín Sacombank - Chi nhánh Quảng Bình
đã tạo điều kiện cung cấp các số liệu phục vụ cho việc nghiên cứu luận văn này.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình và bạn bè cùng lớp, đồng
nghiệp những người đã luôn tạo mọi điều kiện, cổ vũ và động viên tôi trong suốt
thời gian hồn thành khóa học.

Tôi xin chân thành cảm ơn!
Đà Nẵng, ngày 11 tháng 11 năm 2021
Tác giả luận văn

Ngô Trọng Thành

ii

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung
thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một cấp học vị nào. Mọi sự giúp đỡ cho việc
thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã
được ghi rõ nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Ngô Trọng Thành

iii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN...........................................................................................................i
LỜI CAM ĐOAN....................................................................................................ii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT........................................................................vi
DANH MỤC CÁC BẢNG.....................................................................................vii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ............................................................................ix
MỞ ĐẦU..................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu..................................................................1
2. Tình hình các nghiên cứu trước đây có liên quan.............................................1
3. Mục tiêu nghiên cứu............................................................................................4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................................4
5. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................5
6. Bố cục luận văn....................................................................................................5
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ PHI TÍN DỤNG
TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI........................................................................6
1.1. Khái quát về phát triển dịch vụ phi tín dụng tại ngân hàng thương mại.....6

1.1.1. Khái niệm về ngân hàng thương mại...............................................................6
1.1.2. Dịch vụ của ngân hàng thương mại.................................................................8
1.1.3. Dịch vụ phi tín dụng của ngân hàng thương mại...........................................10
1.2. Phát triển dịch vụ phi tín dụng trong ngân hàng thương mại....................19
1.2.1. Khái niệm phát triển dịch vụ phi tín dụng......................................................19
1.2.2. Vai trị việc phát triển dịch vụ phi tín dụng...................................................19
1.2.3. Nội dung phát triển dịch vụ phi tín dụng.......................................................21
1.2.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ phi tín dụng.................23
1.3. Kinh nghiệm về việc phát triển dịch vụ phi tín dụng tại một số ngân hàng
thương mại trong tỉnh và bài học rút ra cho Ngân hàng TMCP Sài Gịn
Thương Tín - Chi nhánh Quảng Bình..................................................................25
1.3.1. Kinh nghiệm của một số ngân hàng Việt Nam..............................................25

iv

1.3.2. Bài học rút ra cho Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín - Chi nhánh Quảng
Bình......................................................................................................................... 28
TĨM TẮT CHƯƠNG 1........................................................................................29
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ PHI TÍN DỤNG TẠI
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN THƯƠNG TÍN - CHI
NHÁNH QUẢNG BÌNH.......................................................................................30
2.1. Khái qt về ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín - CN Quảng Bình. .30
2.1.1. Giới thiệu về ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín - CN Quảng Bình......30
2.1.2. Chức năng và nhiệm vụ của ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín - CN
Quảng Bình.............................................................................................................32
2.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh của ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín -
CN Quảng Bình trong giai đoạn 2018 - 2020..........................................................33
2.2. Thực trạng phát triển dịch vụ phi tín dụng tại ngân hàng TMCP Sài Gịn
Thương Tín - CN Quảng Bình..............................................................................35
2.2.1. Thực trạng phát triển dịch vụ phi tín dụng theo chiều rộng...........................36

2.2.2. Thực trạng phát triển dịch vụ phi tín dụng theo chiều sâu.............................53
2.3. Đánh giá chung về phát triển dịch vụ phi tín dụng tại ngân hàng TMCP
Sài Gịn Thương Tín - CN Quảng Bình...............................................................61
2.3.1. Những kết quả đạt được.................................................................................61
2.3.2. Những mặt hạn chế........................................................................................63
2.3.3. Những nguyên nhân chính.............................................................................65
TĨM TẮT CHƯƠNG 2........................................................................................67
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ PHI TÍN
DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GỊN THƯƠNG TÍN - CHI NHÁNH
QUẢNG BÌNH.......................................................................................................68
3.1. Định hướng phát triển của ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín - CN
Quảng Bình đến năm 2025....................................................................................68
3.2. Giải pháp đẩy mạnh phát triển dịch vụ phi tín dụng tại ngân hàng TMCP
Sài Gịn Thương Tín - CN Quảng Bình...............................................................69

v

3.2.1. Xây dựng chiến lược phát triển dịch vụ phi tín dụng với định hướng dài hạn
và phù hợp với điều kiện thực tế của ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín
Sacombank CN Quảng Bình....................................................................................69
3.2.2. Tăng cường hiện đại hố về công nghệ dịch vụ.............................................70
3.2.3. Đẩy mạnh marketing ngân hàng....................................................................70
3.2.4. Hiện đại hố cơ sở hạ tầng và cơng nghệ xử lý..............................................72
3.2.5. Mở rộng mạng lưới thanh tốn......................................................................73
3.2.6. Hồn thiện các sản phẩm dịch vụ phi tín dụng hiện có và chủ động phát triển
sản phẩm mới..........................................................................................................74
3.2.7. Nâng cao chất lượng nhân viên cung ứng dịch vụ phi tín dụng.....................75
3.2.8. Đơn giản hoá thủ tục......................................................................................77
3.2.9. Hạn chế các rủi ro trong việc phát triển dịch vụ phi tín dụng........................78
3.3. Kiến Nghị........................................................................................................79

3.3.1. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước........................................................79
3.3.2. Kiến nghị đối với Hội sở Sacombank...........................................................79
TÓM TẮT CHƯƠNG 3........................................................................................81
KẾT LUẬN............................................................................................................82
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH SÁCH KHÁCH HÀNG THAM GIA KHẢO SÁT

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Chữ đầy đủ
CN Chi nhánh
DVPTD Dịch vụ phi tín dụng
NHNN Ngân hàng nhà nước
NHTM Ngân hàng thương mại
NV Nhân viên
PGD Phòng giao dịch
Sacombank Ngân hàng TMCP Sài Gịn Thương Tín
TMCP Thương mại cô phần
TT Thông tin

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Hoạt động kinh doanh tại Sacombank CN Quảng Bình, giai đoạn 2018 -
2020......................................................................................................................... 34

vii

Bảng 2.2: Hoạt động phát hành thẻ tại Sacombank CN Quảng Bình, giai đoạn 2018 -
2020......................................................................................................................... 36
Bảng 2.3: Cơ cấu thu nhập từ dịch vụ phi tín dụng trong tổng thu nhập của
Sacombank CN Quảng Bình, giai đoạn 2018 - 2020...............................................37
Bảng 2.4: Kết quả hoạt động dịch vụ Ngân quỹ của Sacombank CN Quảng Bình,
giai đoạn 2018 - 2020..............................................................................................39
Bảng 2.5: Kết quả hoạt động dịch vụ Thanh toán quốc tế của Sacombank CN
Quảng Bình, giai đoạn 2018 – 2020....................................................................40
Bảng 2.6: Kết quả hoạt động dịch vụ Thanh toán nội địa của Sacombank CN
Quảng Bình, giai đoạn 2018 – 2020....................................................................43
Bảng 2.7: Tình hình thanh tốn nội địa tại Sacombank CN Quảng Bình, giai
đoạn 2018 - 2020...................................................................................................44
Bảng 2.8: Kết quả hoạt động dịch vụ Thẻ của Sacombank CN Quảng Bình,
giai đoạn 2018 - 2020...........................................................................................46
Bảng 2.9: Kết quả triển khai sản phẩm thẻ của Sacombank CN Quảng Bình
giai đoạn 2018 – 2020...........................................................................................47
Bảng 2.10: Thu nhập từ dịch vụ khác tại Sacombank CN Quảng Bình giai đoạn
2018 - 2020............................................................................................................49
Bảng 2.11: Tổng hợp thông tin về mẫu khảo sát.................................................54
Bảng 2.12: Kết quả khảo sát yếu tố tin cậy đối với Sacombank CN Quảng Bình
................................................................................................................................. 55
Bảng 2.13: Kết quả khảo sát yếu tố độ phản hồi của khách hàng về thái độ
phục vụ của nhân viên Sacombank CN Quảng Bình ........................................56
Bảng 2.14: Kết quả khảo sát yếu tố độ phản hồi của khách hàng về thái độ
phục vụ của nhân viên Sacombank CN Quảng Bình.........................................57
Bảng 2.15: Kết quả khảo sát yếu tố tiếp cận của Sacombank CN Quảng Bình........58
Bảng 2.16: Kết quả khảo sát yếu tố cung cấp thơng tin của Sacombank CN
Quảng Bình............................................................................................................60

viii

Bảng 2.17: Kết quả khảo sát mức độ hài lòng và thỏa mãn của khách hàng về
chất lượng dịch vụ.................................................................................................60

ix

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Số hiệu bảng Tên Sơ đồ, Biểu đồ Trang

7
Biểu đồ 2.3. Cơ cấu thu dịch vụ Bảo lãnh tại Chi nhánh, giai đoạn 2018 – 2020....41
3
6
49

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Sự đổi mới hướng đầu tư nhằm phù hợp với tình hình kinh tế của từng thời

kỳ là bước đi cần thiết và quan trọng đối với mỗi ngân hàng hiện nay. Mặc dù hoạt
động tín dụng vẫn là nguồn thu nhập chính nhưng hiệu quả và tính hấp dẫn của nó
khơng cịn như trước đây bởi hiệu suất đầu tư rủi ro cao, nợ xấu gia tăng và tình
trạng mất thanh khoản xuất hiện liên tục làm cho các ngân hàng luôn áp lực về vốn.
Thêm vào đó, hoạt động tín dụng ln bị chi phối và ràng buộc bởi hành lang pháp
lý của Nhà nước nên hoạt động kinh doanh của các ngân hàng rất khó khăn.

Trước tình hình này, chiến lược kinh doanh các ngân hàng đã chủ động tập
trung chuyển hướng đầu tư sang lĩnh vực phi tín dụng nhằm có được những nguồn
vốn ổn định cũng như nguồn thu nhập ổn định và rủi ro thấp.
Nằm trong xu hướng trên, trong những năm gần đây, Ngân hàng thương mại cổ
phần Sài Gịn Thương Tín - Chi nhánh Quảng Bình dần chú trọng đầu tư phát triển
sang lĩnh vực phi tín dụng. Tuy nhiên, hoạt động này mang tính thụ động thực thi
hoàn toàn phụ thuộc Hội sở Sacombank, chưa khai thác được những sản phẩm mới,
đội ngũ nhân viên làm việc chưa chuyên nghiệp, chất lượng dịch vụ chưa làm thỏa
mãn nhu cầu của khách hàng và nguồn thu từ hoạt động phi tín dụng chỉ chiếm tỷ lệ
từ 10 đến 13% trong tổng thu nhập, điều này chưa thực sự tương xứng với tiềm lực
và quy mô của Sacombank Chi nhánh Quảng Bình.

Xuất phát từ những vấn đề trên, tác giả đã chọn đề tài “Phát triển dịch vụ
phi tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gịn Thương Tín - Chi
nhánh Quảng Bình” làm đề tài luận văn tốt nghiệp cao học kinh tế.
2. Tình hình các nghiên cứu trước đây có liên quan

Trong những năm gần đây, mặc dù hoạt động dịch vụ phi tín dụng được các
ngân hàng chú trọng phát triển nhưng chiều rộng và chiều sâu của những dịch vụ đó
cịn hạn chế. Do đó, việc tìm ra giải pháp phát triển dịch vụ phi tín dụng là vấn đề
có ý nghĩa quan trọng mang tính chiến lược đối với hoạt động của các NHTM Việt
Nam. Với tầm quan trọng như vậy, vấn đề này đã nhận được sự quan tâm của rất

2

nhiều các nhà nghiên cứu. Có thể chia các nghiên cứu đã có thành hai nhóm: nhóm
phân tích, nghiên cứu chung về phát triển dịch vụ phi tín dụng tại các NHTM Việt
Nam và nhóm tập trung nghiên cứu một mảng của dịch vụ phi tín dụng qua khảo sát
tại một ngân hàng cụ thể.

Về hướng nghiên cứu thứ nhất, tức là hướng phân tích nghiên cứu chung về
phát triển dịch vụ phi tín dụng tại các NHTM Việt Nam, bài viết của các tác giả Đào
Lê Kiều Oanh và Phạm Anh Thủy (2012), với tiêu đề “Vai trò phát triển dịch vụ phi
tín dụng tại các ngân hàng thương mại Việt Nam”, trong bài viết này các tác giả đã
nhấn mạnh vai trị của phát triển dịch vụ phi tín dụng và làm sao để đẩy mạnh các
dịch vụ này là điều cần thiết. Dịch vụ phi tín dụng mang lại rất nhiều lợi ích cho cả
phía nhà cung cấp dịch vụ và cả phía khách hàng hay nói cách khác dịch vụ phi tín
dụng đã mang lại lợi ích cho toàn xã hội và cho cả nền kinh tế. Nền kinh tế tăng
trưởng, trong đó có phần đóng góp của ngành tài chính – ngân hàng mà trong đó
dịch vụ phi tín dụng là một trong những thành tố quan trọng. Từ đó, các tác giả đã
đưa ra những giải pháp NHTM Việt Nam cần thực hiện nhằm hướng đến mục tiêu
chung là phát triển dịch vụ phi tín dụng góp phần vào sự phát triển của các NHTM
Việt Nam trong quá trình hội nhập.

Nguyễn Hồ Ngọc (2015), “Giải pháp tăng nguồn thu từ dịch vụ phi tín dụng
ở các NHTM Việt Nam”, luận văn đã đưa ra được nhận xét về những tồn tại và khó
khăn của các NHTM Việt Nam, nêu ra thực trạng của hoạt động cung cấp dịch vụ
phi tín dụng của các NHTM Việt Nam. Bên cạnh đó, luận văn cịn cho thấy vai trị
và tầm quan trọng của việc gia tăng tỷ trọng phí dịch vụ phi tín dụng trong tổng thu
nhập của các NHTM trong xu thế hội nhập đồng thời đưa ra các giải pháp phù hợp
với tình hình thực tế nhằm giúp cho hệ thống các NHTM VN có thể phát huy bền
vững dựa trên các sản phẩm dịch vụ ngân hàng hữu ích, hiện đại, an toàn, hiệu quả.

Phan Thị Linh (2018), “Phát triển dịch vụ phi tín dụng của các NHTM Nhà
nước Việt Nam”, luận án tiến sĩ kinh tế, Trường Đại học Kinh tế quốc dân. Tác giả
đã hệ thống hoá một cách cụ thể những vấn đề lý luận cơ bản về dịch vụ phi tín
dụng của NHTM như: khái niệm, đặc điểm, phân loại, vai trò và các chỉ tiêu đánh

3

giá phát triển dịch vụ phi tín dụng. Từ cơ sở lý thuyết về phát triển dịch vụ phi tín
dụng của NHTM, tác giả đã vận dụng các phương pháp nghiên cứu như so sánh,
phân tích nguồn số liệu thứ cấp từ báo cáo tài chính của bốn NHTM Nhà nước để
xác định giới hạn của việc tăng quy mô các dịch vụ phi tín dụng và thấy sự tác động
tích cực của dịch vụ phi tín dụng đến tình hình và kết quả hoạt động dịch vụ chung
của NH. Hơn nữa trong luận án tác giả đã vận dụng hàm hồi quy để tiến hành đánh
giá và chứng minh chi phí đầu tư của dịch vụ phi tín dụng có mối quan hệ với lợi
nhuận của NH và chứng minh được “nếu chi phí đầu tư vào dịch vụ phi tín dụng là
30% thì lợi nhuận đạt được sẽ là 34%”. Qua phân tích, đánh giá thực trạng phát
triển dịch vụ phi tín dụng tác giả đã đưa ra một số giải pháp phát triển dịch vụ phi
tín dụng và kiến nghị với NHNN và Hiệp hội NH.

Về hướng nghiên cứu thứ hai, tức là hướng nghiên cứu tập trung về một
mảng của dịch vụ phi tín dụng qua khảo sát tại một ngân hàng cụ thể. Về hướng
nghiên cứu này thu hút được nhiều sự quan tâm của các nhà nghiên cứu. Trong đó,
Lê Nguyễn Anh Đào (2017), đã nghiên cứu về “Thực trạng phát triển dịch vụ phi
tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam Chi nhánh Đà Nẵng”.
Trong phần cơ sở lý luận của luận văn tác giả đã xây dựng được các tiêu chí đánh
giá, để từ đó tác giả đi đánh giá được thực trạng phát triển dịch vụ phi tín dụng tại
Vietcombank Chi nhánh Đà Nẵng từ năm 2014 – 2016. Ngoài ra, tác giả đã tiến
hành khảo sát thực tế về chất lượng phục vụ các dịch vụ phi tín dụng tại
Vietcombank chi nhánh Đà Nẵng, từ đó đưa ra những đánh giá về phát triển chất
lượng cung ứng dịch vụ phi tín dụng trong thời gian qua. Cuối cùng, dựa vào những
mục tiêu phát triển của Vietcombank và trên cơ sở thực trạng tác giả đã đề xuất giải
pháp và một số kiến nghị nhằm phát triển dịch vụ phi tín dụng trong thời gian tới.

Ngô Mỹ Hoa (2018), “Phát triển dịch vụ phi tín dụng tại Ngân hàng TMCP
Quân Đội”, luận văn thạc sĩ, Trường ĐH Kinh tế quốc dân. Trong luận văn tác giả
đã hệ thống hóa các vấn đề mang tính lý luận về dịch vụ và chất lượng dịch vụ. Đưa
ra một số mơ hình đang thịnh hành trên thế giới về đánh giá chất lượng dịch vụ.

Nhìn chung các đề tài và nghiên cứu của các tác giả đều đã khái quát được

4

vai trò và tầm quan trọng của dịch vụ phi tín dụng của các NHTM hiện nay, và cũng
từ đó sẽ giúp cho tác giả có thêm nhiều góc nhìn hơn để hồn thiện đề tài nghiên
cứu của mình. Tác giả đã nhìn thấy những mặt cịn hạn chế của việc phát triển dịch
vụ phi tín dụng của các NHTM vẫn cịn chưa đa dạng, chất lượng và tính cạnh tranh
của dịch vụ phi tín dụng cịn thấp. Bên cạnh đó, định hướng và chiến lược phát triển
dịch vụ phi tín dụng cịn mang tính tự phát, mơ hình tổ chức hoạt động theo từng
loại hình dịch vụ cịn riêng lẻ. Xuất phát từ thực tế đó, tác giả sẽ có những đề xuất
một số giải pháp nhằm hồn thiện và phát triển dịch vụ phi tín dụng của các NHTM
trong bài viết của mình và khẳng định đây là cơng trình nghiên cứu của bản thân,
hồn tồn khơng trùng lắp và sao chép với bất kỳ đề tài nghiên cứu nào khác.

3. Mục tiêu nghiên cứu

- Hệ thống hoá cơ sở lý luận cơ bản và bài học kinh nghiệm của việc phát
triển dịch vụ phi tín dụng tại ngân hàng thương mại.

- Phân tích thực trạng phát triển dịch vụ phi tín dụng tại Ngân hàng TMCP
Sài gịn thương tín - CN Quảng Bình giai đoạn 2018-2020. Đánh giá các kết quả đạt
được, các mặt hạn chế và nguyên nhân.

- Đề xuất các giải pháp đẩy mạnh phát triển dịch vụ phi tín dụng tại Ngân
hàng TMCP Sài gịn thương tín - CN Quảng Bình trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu:

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các nội dung lý thuyết và thực tiễn liên quan đến
Phát triển dịch vụ phi tín dụng của ngân hàng thương mại, cụ thể là tại Sacombank – Chi
nhánh Quảng Bình.
- Phạm vi nghiên cứu
+ Phạm vi không gian nghiên cứu: Nghiên cứu thực tế tại Sacombank - CN
Quảng Bình.
+ Phạm vi thời gian: Số liệu phục vụ mục đích nghiên cứu giai đoạn 2018-2020
+ Phạm vi nội dung: Đánh giá thực trạng phát triển DV phi tín dụng tại
Sacombank – CN Quảng Bình giai đoạn 2018-2020; Một số giải pháp đẩy mạnh

5

phát triển DV phi tín dụng tại Sacombank – CN Quảng Bình

5. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu chủ yếu là phương pháp phân

tích, hệ thống hóa, tổng hợp thống kê, phương pháp so sánh, phương pháp điều tra
khảo sát. Ngoài ra, luận văn sẽ sử dụng các bảng biểu, sơ đồ, mơ hình, biểu đồ để
minh họa, từ các số liệu, tư liệu thực tế, dựa trên nghiệp vụ ngân hàng gắn với thực
tiễn của Việt Nam để làm sâu sắc thêm các luận điểm của đề tài.
6. Bố cục luận văn

Ngoài phần đặt vấn đề, nội dung nghiên cứu, kết luận, phụ lục và danh mục
tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 3 chương gồm:

Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển dịch vụ phi tín dụng tại Ngân hàng
Thương mại cổ phần Sài Gịn Thương Tín - Chi nhánh Quảng Bình.

Chương 2: Thực trạng phát triển dịch vụ phi tín dụng tại Ngân hàng Thương

mại cổ phần Sài Gịn Thương Tín - Chi nhánh Quảng Bình.

Chương 3: Giải pháp đẩy mạnh phát triển dịch vụ phi tín dụng tại Ngân hàng
Thương mại cổ phần Sài Gịn Thương Tín - Chi nhánh Quảng Bình.

6

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ PHI
TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

1.1. Khái quát về phát triển dịch vụ phi tín dụng tại ngân hàng thương mại
1.1.1. Khái niệm về ngân hàng thương mại

Từ khi con người bắt đầu biết sử dụng tiền như một phương tiện trao đổi và
phương tiện thanh toán, các nhu cầu tiền tệ cũng bắt đầu nảy sinh và ngày càng trở
nên đa dạng, chính điều này đã thúc đẩy sự ra đời và phát triển một loại hình trung
gian tài chính chun kinh doanh về tiền tệ. Đó là các ngân hàng thương mại.

NHTM đã hình thành tồn tại và phát triển hàng trăm năm gắn liền với sự
phát triển của kinh tế hàng hoá. Sự phát triển của hệ thống NHTM đã có tác động
rất lớn và quan trọng đến quá trình phát triển của nền kinh tế hàng hoá, ngược lại
kinh tế hàng hoá phát triển mạnh mẽ đến giai đoạn cao nhất là nền kinh tế thị trường
thì NHTM cũng càng được hồn thiện và trở thành những định chế tài chính khơng
thể thiếu được.

Rõ ràng, có thể định nghĩa Ngân hàng thơng qua chức năng mà chúng thực
hiện trong nền kinh tế. Tuy nhiên, vấn đề ở chỗ không chỉ chức năng của các Ngân
hàng thay đổi, mà có sự “thâm nhập” vào chức năng hoạt động Ngân hàng của các
đối thủ cạnh tranh. Do đó tuỳ theo đIều kiện của mỗi nước và sự phát triển của hệ
thống tài chính nước đó mà có những định nghĩa khác nhau về Ngân hàng.

Theo luật Ngân hàng của Pháp thì Ngân hàng được định nghĩa: “Ngân hàng
thương mại là những xí nghiệp hay cơ sở nào đó thường xun nhận của cơng
chúng dưới hình thức ký thác, hay hình thức khác số tiền mà họ dùng cho chính họ
vào nghiệp vụ chiết khấu, tín dụng hay dịch vụ tài chính”.

Cịn luật pháp ấn Độ lại có cái nhìn về Ngân hàng như sau, họ định nghĩa:
“Ngân hàng thương mại là cơ sở nhận các khoản ký thác để cho vay hay tài trợ và
đầu tư”.

Đó là các quan niệm về Ngân hàng đứng trên giác độ luật pháp. Còn đứng
trên giác độ tài chính Ngân hàng thì sao?

7

Ngân hàng thương mại là một định chế tài chính trung gian cung cấp các
dịch vụ tài chính bao gồm nhận tiền gửi và cho vay tiền, thanh toán và các dịch vụ
tài chính khác (Mishkin, 2001)

Một định nghĩa khác về Ngân hàng được Giáo sư Peter Rose đưa ra như sau:
“Ngân hàng là loại hình tổ chức tài chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài
chính đa dạng nhất - đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm và dịch vụ thanh tốn – và thực
hiện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kỳ một tổ chức kinh doanh nào trong
nền kinh tế”.

Ở Việt Nam, theo quy định tại luật các tổ chức tín dụng thì Ngân hàng được
định nghĩa như sau: “Ngân hàng thương mại là loại hình tổ chức tín dụng được
thực hiện toàn bộ hoạt động Ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên
quan. Theo tính chất và mục tiêu hoạt động, các loại hình Ngân hàng gồm Ngân
hàng thương mại, Ngân hàng đầu tư, Ngân hàng chính sách, Ngân hàng hợp tác và

các loại hình Ngân hàng khác” (trích trang 12 Luật các tổ chức tín dụng). Như vậy
thơng qua một số khái niệm về Ngân hàng thương mại, ta có thể hiểu Ngân hàng
thương mại là một loại hình doanh nghiệp đặc biệt kinh doanh trên lĩnh vực tín
dụng với mục đích thu lợi nhuận, và nó có những đặc trưng như sau:

- Ngân hàng thương mại là một tổ chức được phép nhận ký thác của công chúng
với trách nhiệm hoàn trả.

- Ngân hàng thương mại là một tổ chức được phép sử dụng ký thác của công
chúng để cho vay, chiết khấu và thực hiện các dịch vụ tài chính khác.

Căn cứ vào tính chất và mục tiêu hoạt động, ở nước ta các loại hình Ngân
hàng thương mại được hoạt phép hoạt động theo luật tổ chức tín dụng bao gồm:
Ngân hàng thương mại, Ngân hàng phát triển, Ngân hàng đầu tư, Ngân hàng chính
sách, Ngân hàng hợp tác và các loại hình Ngân hàng khác.

Trong những năm qua cùng với sự phát triển của đất nước, ngành ngân hàng
đã có những phát triển vượt bậc góp phần vào công cuộc đổi mới đất nước. Ngành
ngân hàng ngày càng hiện đại về cơng nghệ, nâng cao trình độ cán bộ ngân hàng,

8

tham gia rộng rãi vào thị trương tiền tệ trong khu vực và quốc tế.
1.1.2. Dịch vụ của ngân hàng thương mại

Trên thế giới, dịch vụ ngân hàng được hiểu theo nghĩa rộng, bao gồm tồn bộ
các hoạt động tiền tệ, tín dụng, thanh toán, ngoại hối… của Ngân hàng với cá nhân
và tổ chức.

Hiện nay, khơng có định nghĩa thống nhất về dịch vụ ngân hàng và cũng

khơng có sự phân biệt rõ ràng giữa dịch vụ ngân hàng các dịch vụ tài chính khác.

Ngay cả Hiệp định chung về thương mại (GATS) của WTO cũng không đưa
ra khái niệm dịch vụ mà chỉ chia ra thành 12 ngành lớn, trong mỗi ngành lại liệt kê
các hoạt động dịch vụ cụ thể. Dịch vụ tài chính được xếp trong ngành thứ 7, bao
gồm: dịch vụ bảo hiểm và liên quan đến bảo hiểm, dịch vụ ngân hàng và dịch vụ tài
chính khác.

Dịch vụ ngân hàng trong bảng phân ngành dịch vụ của WTO được chia thành
12 ngành cụ thể sau:
1. Nhận tiền gửi và các loại quỹ có thể hồn lại trong cơng chúng;
2. Các hình thức cho vay, bao gồm tín dụng khách hàng, tín dụng cầm cố, quản lý
và tài trợ các giao dịch thương mại;
3. Cho th tài chính;
4. Các dịch vụ thanh tốn và chuyển tiền;
5. Bảo lãnh và ủy thác;
6. Kinh doanh với danh nghĩa bản thân và khách hàng, trên thị trường hối đoái, thị
trường mua bán thẳng hoặc các thị trường khác như các công cụ của thị trường tiền
tệ, công cụ phái sinh,…;
7. Tham gia vào các hoạt động chứng khoán khác bao gồm cả bảo đảm và đặt chỗ
như một đại lý;
8. Môi giới tiền tệ;
9. Quản lý tài sản;
10. Dịch vụ giải quyết và thanh toán các tài sản tài chính;
11. Dịch vụ tư vấn tài chính;