Luận văn thạc sĩ Luật học: Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật tại tỉnh Lạng Sơn

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (7.47 MB, 87 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

VI THU THẢO

KIEMTRA VĂN BẢN QUY PHAM PHÁP LUẬT TAI TINH LANG SƠN - THỰC TRẠNG VẢ GIẢI PHAP

HÀ NỘI, NAM 2020

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

VITHU THẢO

KIỀM TRA VĂN BẢN QUY PHAM PHÁP LUẬT TAI TINH LANG SƠN - THỰC TRẠNG VA GIẢI PHAP

Chuyên ngành: Luật Hiển pháp — hành chính

Ma số: UD2602030

Người hướng dẫn khoa học: TS. Lê Thi Uyên

HÀ NỘI, NAM 2020

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

'Tơi xin cam đoan đây 1a cơng trình nghiên cửu khoa học của riêng tôi.

Các kết quả nêu trong Luân văn chưa được công bồ trong bat ky công. trình nảo khác. Các số liệu trong Luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ

rang, được trích dẫn đúng theo quy định.

"Tơi san chịu trách nhiệm vẻ tính chính sắc vả trung thực của Luận văn này.

Tác giả luận văn.

'Vi Thu Thảo

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

HĐND Hội đồng nhân dân.

QPPL Quy phạm pháp luật

‘VBQPPL ‘Van bản quy phạm pháp luật

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

LOT CAM DOAN

DANH MỤC CÁC TỪ VIET TAT

PHÀN MỞ DAU 1 CHVONG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ KIEM TRA VÀ XỬ LÝ _.6 ‘VAN BẢN QUY PHAM PHÁP LUAT 6 1.1Ce sử lý hận về kểm tra vin bản quy phạm pháp lật 6 1.11 Khải quát chang về văn bản guy pham pháp le 6 1.12 Khải quát chưng vỀ kiểm ra vin ban qng phan pháp luật 3

1.2. Quy định cia pháp luật hiện hànhhật

1.21. Nguyên tắc ind ra vẫn bản quy pham pháp luật. 201.2.2. ĐÃ tương lad ta vẫn bản quy phạm pháp liật 2

1.23 Thẫn quyển fad tra vẫn bản oy phạm pháp dt. 2

1.24. Nội hong had tra văn bản quy pham pháp dt. z

1.25 Phương thức lm tra văn bản quy phạm pháp luật 29

Két hận chương 1 35

CHƯƠNG 2.THỰC TRẠNG CÔNG TACKIEM TRA VĂN BẢN QUY PHAM PHÁP LUẠT TRÊN ĐỊA BÀN TĨNH LẠNG SON 36

3:1 Khái quát về điều kiện tự nhiềnvà đặc điểm kink t - xã hội trên dia ban

tình Lạng Sim 36

22. Những kết qua đạt được trong công tác kiểm tra văn bản quy phạm:

pháp hật trên dja bản tinh Lạng Sơn 37

2.2.1 Những thành a rong công tác kẫm tra vẫn bản quy phạm pháp luật tiên

ia bàn tình Lang Son 4

2.2.2 Nguyên nhân cũa thành hai trơng công tác iễm tra văn bản quy phạm pháp

tiết a

23. Những hạn chế trong hoạt động kiểm tra vin bản quy phạm pháp hật

trên dja bản tinh Lạng Sơn. 30231 Hanché 50

2.3.2. Nguyễn nhân của han chế 53

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

HUONG 3. GIẢI PHÁP NHẰM NANG CAO CÔNG TÁC KIEM TRA VAN BAN QUY PHAM PHÁP LUAT TREN DIA BAN TĨNH LANG SƠN... 59

3.1. Tiếp tục hoàn thiện t chế về công tác kiểm tra vin bản QPPL... 59 4.1.1 Tiếp tue hoàn thiên thd ch v fad tra xữý văn bản QPL trên dha bàn

tinh Lạng Son 39

4.1.2, Hồn thiên Neu Ảnh cỗ 54/2016/NB-CP cũa Chính phủ guy định ch tết

xuốtsỗ đu và biện pháp th hành Luật Ban hành văn bản QPPL 39

4.1.3, Hoàn thién cơ chỗ v tanh phi piue vụ hoạt đồng kiểm tra xr vẫn bản

OPPL 62

3.2. Nang cao chất lượng tự kiểm tra, kiểm tra vin bản theo thim quyén...63,

3.4. Thục hiện việc xác định và xử lý trách nhiệm do ban hành vin bản trấtpháp nat 64

lượng công tác tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ. 6s

3.5. Cũng có tổ chúc, bién chế lim công tác kiểm tra vẫn bản QPPL,... 6636. Ting cường kinh phiva các di

3.4. Nang cao ol

kiện bão dim phục vụ công tác kiểm.tra, xi lý văn bản QPPL 67

3.7. Ting cường phối hep gia các cơ quan có iên quan trong hoạt động

mạn tháo, ban kành và kiểm tra xử lý văn bản QPPL đ

Két hận chương 3 6

KETLUAN 70 DANH MUC TAILIEU THAM KHAO n

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

PHAN MỞ DAU

1. Tinh cấp thiết của đề

“Xây dựng Nhà nước pháp quyển xẽ hội chủ ngiĩa Việt Nam la một nhiệm vu,

yêu câu cấp thiết trong xu thể hội nhập quốc tế hiện nay, Đại hội XII của Đảng. khẳng định: “Tiếp tue hoàn thiện Nhà nước pháp quyễn xã hội chai nghĩa xây

cheng bộ máp nhà nước tinh gon, trong sách: viững maak”). Những năm qua, Viet

Nam đạt được những thành tu đáng RẺ trong việc xây dưng, hoàn thiên hệ thống pháp luật. Tuy nhiên, hệ thống pháp luật hiện hành vẫn còn nhiều bat cập, chưa đấp ứng được những yêu cầu đặt ra: “He thống pháp luật thiẫu đồng bộ, nhiễu nội

chung chua đáp ting yêu cần xây chung Nhà nước pháp quyền, còn ching chéo;

tính cơng khai, minh bạch hả th, ơn định cồn hạn chế”.

Do hệ thống pháp luật chưa bao đâm tính thống nhất nội tại nên cịn xyra tình trang văn bản quy pham pháp luật được ban hành tủy tiện, trái pháp

luật về nội dung, thẩm quyển. Thâm chi có những văn bản khơng phủ hợp với

tinh thin của Hiển pháp. Việc ban hành văn ban trải pháp luật gây ra nhiễu

hậu quả pháp lý và những thiết hai đáng kể vẻ vat chất, tinh thin cho nhiều chủ thể Những van dé tổn tại trong hệ thống pháp luật trên đây khiển hiệu lực,

hiệu qua của pháp luất bi suy giảm, ảnh hưởng đền niém tin, tâm lý của người

dân đổi với pháp luật. Vì vay, để phát huy hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống pháp luật, cân làm rõ những điểm thiêu hợp lý đang tân tại hiền nay.

Trước những van dé lý luận thực tiễn nêu trên cùng với thực tế chuyên. ngành Luật hành chính ứng dụng - Đại học Luật Ha Nội, trong khuôn khổ lựa

chọn để tải luận văn của mình tơi lựa chon dé tai: Moat động Kiểm tra văn

‘ban quy phạm pháp luật, thực tiễn tại tĩnh Lang Son và giải pháp nhằm

nang cao hoat động kiêm tra văn bản quy phạm pháp luật trên địa bầu tinkLang Sơn

Bảng những kiển thức đã học và những tim hiểu thực té tại dia phương tôi

(Q12)Vấn kiện Dandi đụ bầu toận quốc Hn dae 20, Vínphàng Thng vong Bing, HANG, 2016, . 79,

1

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

tiễn công tác kiểm tra văn ban quy pham pháp luật nhằm nâng cao việc xây

dựng hệ thông pháp luật ngày cảng hodn thiện và đồng bộ hơn.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

Trong q trình nghiên cứu về dé tai của mình, tơi có dịp tiếp zúc với một

số cơng tình nghiên cứu quan trong, có giá tri cao trong khoa học pháp lýnhư. cuốn sách của GS.TS. Lê Minh Tâm. “Xr đựng và hồn thiên Ì

pháp luật Việt Nam- Những vấn để 1 luận và thực tiễn năm 2003, Be tải "Kay đựng và hồn thiên pháp i

thơng nhằm đâm bảo phát triển bên vững ở Việt ‘Nam hiện nay do PGS.TS Nguyễn Văn Động chủ biên Những để tai này giúp

tôi có những cát nhìn sâu sắc hon vẻ vai tro của van ban QPPL trong việc xây

đựng hoản thiện hệ thẳng pháp luật ở Việt Nam. Để tai “Giám sát, kiểm tra và

uit} VBQPPL cia TS. Bùi Thi Bao được đăng trên Tạp chí Nghiên cửu lập

pháp số 9 năm 2002, dé tài “Cơ chế kễm tra VBQPPL — thực trạng và giải

pháp hoàn thiện” năm 2004 do Viện khoa học pháp lý thưc hiện, để tải

“Kidm tra và xử lý văn bản QPPL do chính quyén dia phương ban hành 6 nước ta hiện nay”, ThS. Ngô Héng Thủy (2006). Dé tai “ Vé kiểm tra văn bản

ny pham pháp luật 6 Việt Nam hiện nay” Luân án tién si Đồn Thi Tơ Un(2011) đã phân tích và làm sảng tö khái niêm khoa học văn bản quy phạm.pháp luật, tạo cơ sở cho việc nhận diện chính sác

kiểm tra văn bản quy pham pháp luật, mang tinh định hưởng cho các cơng,

trình nghiên cứu sau nảy.

ối tượng của hoạt động

Những năm gin đây đã có nhiều để tải nghiên cửu xung quanh van dé kiểm tra văn ban quy phạm pháp luật dưới hình thức luận văn, luân án, sách.

chuyén khảo, bai báo, bai nghiên cứu trên các tap chí luật học... như:~ Lê Hang Sơn, Lê Thi Uyên ( 2010) “Một

inh số 40/2010 của Chính phủ về kiểm tra và xứ if vẫn bản và xử | văn bản

tôi ching cơ bản của Nght

quy pháp pháp luật", Dân chủ và pháp tuật

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

-Th§. Tào Thi Quyên (2010), Cơ sở pháp If cũa loạt đông kiểm tra

giám sát tinh hop hiễn của văn bản quy pham pháp luật, Tap chi Nghiên cửa

lập pháp, số 10

~ Phạm Văn Dũng ( 2011) “ Thực hiện pháp Iuật về kiểm tra văn bản quy.

pham pháp luật ở Việt Nam” ~ Luân văn thạc si luật hoc , Học viên Chính tri-Hanh chính Quốc gia Hé Chi Minh)

~TS. Ngơ Hồng Thủy (2015), Kiểm tra và xử If văn bản QPPL do cơ“gian hành chính ban hành ở nước ta hiện nay.

- Trên Văn Khiêm (2015)"Kidm tra xử lý văn bản quy phạm pháp luật

6 Bộ Nội VỊ” - Luận văn thạc luật học. Đại học quốc gia Hà Nội.

- Lê Thị Uyên (2016) * Pháp luật về kiểm tra văn bẩn quy phạm pháp luật

do Bộ, cơ quan ngang BS ban hành ö Việt Nam hiện nay”. Luân ân tiên- Trần Thị Thu Hương (2019) “ Cơ ch

iật của chinh quyền cấp tinh”. Luân án tiễn i quan ly hành chính cơng,

Nhin chung, các dé tai nghiên cứu đã đáp ứng được nhu cầu thực tiến cho

cơng tác hồn thiện pháp luật tai Việt Nam. Tuy nhiền, những để tải nêu trên chữ

é lễm tra văn bẩn quy phạm pháp

còn chưa được nêu rõ va cụ thể

2015 ra đời nên tính áp dung và thực hiên có 1

trong thời kỹ thi hành luất ban hành văn bản quy pham phép luật 2015.

3. Đối trong nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu của luận văn.

~ Đồi tượng nghiên cín:

Luận văn tập trung nghiên cứu vao hoạt động iém tra, xử lý văn bản QPPL. từ góc d6 lý luên, quy đính hiện hành dén thực tiễn thực hién tai tinh Lang Sơn.

- Phạm vinghiên ca

Lun văn giới han phạm vi nghiên cửu trên địa bản tinh Lang Son tir 2016đến 2020.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

2.1. Phương pháp tổng hop thẳng kê

Phương pháp nay dựa trên những số liệu từ các báo cáo, các dé tai nghiên.

cứu khoa học, sau đó tổng hợp những sé liệu liên quan dén để tải, từ đó phân loại các số liệu cho mỗi mục nhé để lam dẫn chứng, Phương pháp nảy giúp. tổng hợp được những kiến thức cơ sở lý luận vả thực tiễn cho q trình nghiên cứu vả phân tích để tải Đây lả một phương pháp quan trọng nên khơng thể thiểu trong q trình tim hiểu nghiên cứu chuyên dé này.

2.2. Phương pháp so sánh:

Tir số liệu đã được thống kê, tổng hop dem so sảnh qua từng thời kỹ, từng

năm... Để thay được tinh hình kiểm sốt các văn bản quy pham pháp luật va từ

đó dua ra đánh giá cho hoạt ding kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật có đạt

hiệu quả hay khơng Ngoai ra chúng ta so sánh quy định các văn bản pháp luật

qua từng thời ky để tìm ra điểm mới, điểm tiền bộ của pháp luật đồng thời thay

được tốn tại chưa thé khắc phục. Trên cơ sở đó đưa ra đánh giá khách quan

chính xác về thực tiễn cũng như những y kiến dé xuat hợp lý nhằm khắc phục. những hạn ché, ãnh hưởng tiêu cực đến hệ thống pháp luật đẳng bộ.

2 3.Phương pháp phân tich

Đi sâu vào phân tích hoạt động kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật dé

thấy những tác động tích cực, ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống nhân dân,nguyên nhân chủ quan, nguyén nhân khách quan. Banh giá chỉ tiết chất lương,

hoạt động kiểm tra văn bản quy pham pháp luật trên địa bản tỉnh Lạng Sơn.

2.4. Phương pháp Khác

Lấy ý kiến của céc chun viên - Người có chuyến mơn cao có kinh nghiệm trực tiép lam việc trong lĩnh vực kiểm tra văn bin quy pham pháp luật để giúp người viết hiểu sâu hơn về hoạt động kiểm tra văn bản quy phạm.

pháp lut,

5. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.

Mục dich của luận văn Ia làm sing tỏ những van để lý luận và thực tiễn vẻ kiểm tra và xử lý văn bản quy pham pháp luật ở nước ta, và đánh giá thực trang

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

vệ kiểm tra, xử lý văn ban quy phạm pháp luật của cơ quan có thẩm quyền tại

tinh Lang Sơn thời gian qua và chỉ ra những mất hạn chế, nguyên nhân của

nhưng hạn chế đó dé tim ra giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm.

tra văn bản quy phạm pháp luật cia tinh Lang Sơn trong thời gian tới.

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn.

“Kế thửa và phát huy lam sảng t vẫn để lý luôn va thực tiễn trong công tắc kiểm tra va xử lý văn bản quy phạm pháp luật, đặc biết là đổi với hoạt động, kiểm tra văn bản quy pham pháp luật tỉnh Lang Sơn. Két quả nghiên cứu cia

un văn gúp phan đánh gia va nhận định tinh cấp thiết và quan trọng của hoạt

động kiểm tra văn bản pháp luật trong giai đoạn dat nước đang đẩy mạnh hoạt

đơng xây dựng và hồn thiên hệ thông pháp luật của Nha nước pháp quyển xãhội chủ nghĩa Đồng thời, góp phân nâng cao nhận thức của các cần bộ, công

chức làm công tác kiểm tra, xử lý văn ban quy pham pháp luật, tăng cường

phát huy, độc lập va sing tạo trong công tác,pháp lut,

Két quả nghiên cứu luận văn có thé được sử dụng, tham khảo tại các cơ sit đảo tao, nghiên cứu vẻ Luật học, những kiến nghi ma luận văn đưa ra gop phân xây dựng và hồn thiện hệ thơng pháp luật, nâng cao nhận thức va trách

tra, xử lý văn ban quy pham

nhiệm của cán bộ, công chức trực tiếp lam công tác kiểm tra, xử ly VB QPPL,

của các địa phương nói chung va trên địa bản tinh Lang Son nói riêng.

7. Cơ cấu luận văn.

'Ngồi phan mỡ đầu, kết luận, danh muc tai liệu tham khảo, luận văn đượcchia lâm 3 chương như sau:

Chương I. Cơ sở lý luận và pháp lý về kiểm tra văn bản QPPL,

Chương II Thực trang hoạt động kiểm tra văn bản quy phạm pháp luậttại tinh Lang Sơn

Chương IIL Giải pháp nâng cao hiệu qua công tác kiếm tra văn bản quy

phạm pháp luất trên địa bản tinh Lang Son

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHAP LÝ VE KIEMTRA VA XỬ LÝ VAN BẢN QUY PHAM PHÁP LUAT

111Cơ sở lý luận về kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật

111 Khai quát chung về văn bản quy phạm pháp. luật

1.11.1. Khái nitlệm văn bản quy phạm pháp luật

‘Nguén của pháp luật là tat cả các căn cứ được các chủ thể có thẩm quyền. sử dung lam cơ sở dé xây dựng, ban hành, giải thích pháp luật cũng như để ap dung vao việc giải quyết các vụ việc pháp ly xy ra trong thực tế 3. Theo một số quan điểm trên thé giới pháp luật được hình thành từ các con đường: tập

quần pháp, tiên lê pháp và văn bản quy phạm pháp luật. Hiện nay, pháp luật'Việt Nam thừa nhân văn ban quy phạm pháp luất, án lệ là loại nguồn chính.thức, trong đó văn bản quy pham pháp luật là nguôn chủ yêu của pháp luật‘Theo đó, văn bản quy phạm pháp luật có một vai trò hết sức to lớn trong đời

sống nha nước và pháp luật. Các văn bản quản lý nhà nước nhằm phục vụ cho việc điều hành bộ máy quản ly nhà nước có thể hoạt động đúng hướng, đúng chức hăng sả 'có hiện qua Văn tên tuân ly nhà nước di thể la văn bên aay

phạm pháp luật, văn bản cá biệt, văn bản hành chính thơng thường, văn bảnchuyên môn va văn bên kỹ thuật. Cn phân biệt văn ban quy phạm pháp luậtvới các loại văn bản khác cũng thuộc văn ban quản lý nha nước. Đôi với văn.‘ban quy phạm pháp luật, cin chú ý đặc tính của văn ban la có chứa đựng quytắc xử sự chung, có tinh bắt buộc chung va đổi tương áp dụng không phải là

một đôi tượng hay nhóm đối tượng cụ thé va chỉ một số cơ quan nha nước có. thấm quyên ban hành loại văn ban này.

Khai niêm "văn bản quy phạm pháp luật" được quy định lẫn đầu tiêntrong Luật ban hành văn quy phạm pháp luật năm 1996 (Luật năm 1996) vađược kế thừa trong Luật ban hành văn bản quy pham pháp luật năm 2008

[0)22 T5 Ngyễn Thị Bồ, VÌ Sãátmuệnongn ca pháp hột, Tap hí Luật học, sổ 22008, 39,30,

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

nhân dân vả Ủy ban nhân dân năm 2004 (Luật năm 2004), Khải niệm nảy là căn cứ để các cơ quan có thẩm quyền phân biết văn bản quy phạm pháp luật

vi văn bản hành chính và văn bản áp dụng pháp luật, góp phân han chế đáng,kế số lượng văn bản hảnh chính có chứa quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, docách định nghĩa trong Luật còn năng vé học thuật, lại chưa cụ thể nên đã gâykhó khăn, hing túng trong việc xác đỉnh văn bản nảo là văn bản quy phạm.pháp luật,

Theo Giáo trình của Trường Đại học Luật Ha Nội thì: “/BQPPL là văn

bản có cinta đựng các quy tắc xứ sự cinung, do các chủ thé có thẩm quyền ban

ảnh theo trình tre thai tuc và hình thức luật định, được Nhà nước bảo đâm

thực hiện và được sử đụng nhiều lần trong cuộc séngTM , cịn theo Giáo trình. của Khoa Luật Đại hoc quốc gia Hà Nội thi: *VBOPPE là hùnh thức thé hiện các quyết đình của các cơ quan nhà nước có thẩm quyễn (hoặc các cá nhân, 16 chức xã lội được Nhà nước trao quyền) ban hành theo những trình tực thủ tục pháp if nhất dink, trong đó quy định những quy tắc xử sự có tính bắt buộc. chung đổi với tất cả các cini thé pháp luật, được áp dung nhiều lẫn trong đời sống "Š

“Xuất phát từ ý nghĩa quan trong của khái niêm văn bản quy phạm pháp

luật và để khắc phục hạn chế từ thực tiễn triển khai, Luật Ban hành văn bản.

quy phạm pháp luật 2015 quy định " Văn bản quor phươn pháp huật là văn bảnhình

có chứa quy pham pháp luật, được ban hành theo đíng thẩm qui

Thức, trình he thai tue quy định trong luật này”

Luật năm 2015 đã tách khái niệm “Văn bản quy phạm pháp luật” và kháiniệm “Quy phạm pháp luật”, theo đó, văn bản quy phạm pháp luật la văn băn

có chứa quy phạm pháp luật, được ban hành theo đúng thẩm quyển, hình

© Tường Địt học Tuật Hà NGi, Gao wih Lý nhà nước vi pháp tật, No Công nhân din 2013,

“Đạihọc quốc gi HA Một Ghea Lait, Gio trần Tý hận hung về nhà nước wi áp it, Nob Đạihọcgsc ge Ha Nội 2005, 309.3010

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

thức, trình tư, thũ tục quy định trong Luật ban hành văn bản quy phạm phápluật. Văn bản quy phạm pháp luật 1a tép hợp của nhiêu quy phạm pháp luậtTrong đó, "quy phạm pháp luật” là quy tắc xử sự chung, có hiệu lực bất buộc

chung, được áp dung lặp di lặp lại nhiều lần đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân.

trong phạm vi cả nước hoặc đơn vị hành chính nhất định, do cơ quan nha

nước, người có thẩm quyển quy định trong Luật ban hanh văn bản quy phạm.

pháp luật và được Nha nước bảo dam thực hiện. Theo quy định, một văn bản

có chứa quy phạm pháp luật nhưng được ban hành khơng đúng thẩm quyền,

hình thức, trình tự, thủ tục quy định trong Luất ban hành văn bản quy pham.pháp luật thi không phải là văn bản quy phạm pháp luật

Luật Ban hành VBQPPL hiện hành đã quy định rất chất chế về khái niệm

'VBQPPL, hình thức (tên) các VBQPPL và thẩm quyển, trình tự, thủ tục ban.

hành chúng, Những quy định đó đã làm cho việc nhên thức về VB QPPL, thực

tiễn ban hảnh VBQPPL ở Việt Nam chính xác, chặt chế vả có cơ sở pháp lý hơn Tuy vậy, chính những quy định quá chat chế và có phén máy móc của

Luật Ban hành VBQPPLL như hiện nay để làm cho những người hoạt động lý

un cũng như thực tiễn hing túng trong việc nhân thức và lý giải vẻ những

trường hợp VBQPPL được ban hành không đúng với các quy định của LuậtBan hảnh VB QPPL,

1.1.1.2. Các dtu hiệu đặc trưng của văn bản quy phạm pháp luật

"hi thục hiện hoạt đông kiểm tra và sử ly văn bản QPPL người có trach nhiệm cén dựa vào những dấu hiệu đặc trưng của văn bản QPPL, sau đây để nhận điện chính xác đổi tượng kiểm tra:

Thứ nhất, vẫn bản QPPL do cơ quan nhà nước có thẩm quyển ban hành và đãm bảo thực hiện. Thẩm quyền ban hành văn bản QPPL thể hiện ở hai nội dung, gầm: thẩm quyền về hình thức và thẩm quyên vẻ nội dung. Theo đó, chỉ những chủ thể nhất định được quy định tại Luật ban hành văn bên QPPL, mới có thẩm quyền ban hành văn bản QPPL và tương ứng với từng chủ thể la các tình thức văn bảnn nhất định Dấu hiệu đầu tiên để khẳng định văn bản

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

QPPL, là văn bản đó phải được ban hành bởi những co quan nha nước có thẳm quyển bao gôm: Quốc hội, Uy ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính. phủ Thủ tướng Chính phi, Chánh an Téa án nhân dân tôi cao, Hội đẳng thẩm. ‘phi Töa ao thâu dân tốt Giờ, Viện Hữững Vien kiêm sit nhấn đâu tối can, Tổng kiểm toán nha nước, Bộ trưởng, Thủ trương cơ quan ngang bộ, HĐND. các cấp, UBND các cấp, Ngoài ra, theo quy định của pháp luật văn bản QPPL, con được ban hành bởi cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, xã hội phối hợp với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phi. Theo đó, Quốc hội ban "hành Hiền pháp, luất, nghỉ quyết, Uy ban thường vu Quốc hội ban hành pháp

lệnh, nghỉ quyết, Chủ tịch nước ban hành lệnh, quyết định, Chính phủ banhành nghị định, Thủ tướng Chính phủ ban hảnh quyết định, Chánh án Tịa ánnhân dân tôi cao ban hành thông tư, Hội déng thẩm phan Toa án nhân dân tối

sát nhân dân tố cao ban

cao ban hành nghị quyết, Viện trưởng Viện.

hành thống tư, Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ ban hành thơng tư,

Tổng Kiểm tốn nha nước ban hành quyết định, HĐND các cấp ban hành.

nghỉ quyết, UBND các cấp ban hành quyết định.

‘Voi đặc điểm nay cho thay, không phải cơ quan nha nước , cá nhân nao cũng có thẩm quyển ban hảnh văn bản QPPL. Đây cũng la cơ sở để nhận diện. văn bên QPPL và phân biệt nó với van bên được ban hành bởi những chi thể Riêng cả thê Quyến. 0š Hăm quyên litle. ea để đụ được qữ

đính trong vẫn bản QPPL do minh ban hảnh những nội dung được pháp luậtcho phép hoặc phân công, phân cấp.

Thứ hat, văn bản QPPL có nội đăng là quy pham pháp luật, có tính bắt

buộc chung.

"Nội dung là quy phạm pháp luật được coi là đặc trưng nỗi trội của văn ban QPPL, là dấu hiệu then chốt, mang tính quyết định để phân biệt văn băn.

QPPL, với văn bản ap dung pháp luật va văn bản hành chỉnh thông dung. Quy

phạm là danh từ gốc Han cỏ nghĩa den là khuôn thước, tức là mực thước, khuôn mẫu. Như vậy danh từ quy phạm dùng dé chi“ cai khuôn, cái mẫu, cải

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

thước mã người ta nói va làm theo” vả quy tắc( phép tắc). Theo nghĩa hep, quy phạm pháp luật là khuôn mẫu xử sự được hợp pháp hóa để điều chỉnh. ‘hanh vi cu mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân. Có nghia quy phạm pháp luật hiểu

theo nghĩa hep chỉ là quy tắc xử sự chung

Đình hướng pháp luật cũng là nội dung của văn bản QPPL. Xét dưới góc

đơ tính khái quất và tính cụ thé của quy pham pháp luật thi định hướng pháp.

luật dừng ở vị trí trung gian giữa nguyên tắc vả quy pham pháp luật cu thé

Định hướng thể hiện các quan điểm, chính sách của nha nước vẻ những van để quan trọng cân được triển khai thực hiện trong mét thời gian tương đổi dai. Thực té, định hướng pháp luật được biểu hiện thơng qua chủ trương, chính

sách của Nhà nước

'VBQPPLL do cơ quan nhà nước ở dia phương ban hành có hiệu lực pháp lýtrên phạm vi dia phương đó. Ngồi ra có trường hợp văn bản QPPL do cơquan nha nước trung ương ban hanh nhưng có hiêu lực pháp lý trên phạm vi

lãnh tổ địa phương xuất phát từ tinh đặc thù của dia phương đã quyét định tới nội dung của văn bên QPPL. Dầu hiệu này là cơ sở để phân biết với những

văn ban có nội dung đất ra quy tắc xử sự nội bộ trong cơ quan nhà nướcHiện nay khá nhiễu văn bản như quy ché, điều lê, quy đính, nội quy... có nộidung là quy tắc xử sự nơi bộ được ban hanh kém theo hình thức văn ban

quyết định, nghị quyết. Những quy tắc xử sự được đặt ra để điều chỉnh hoạt

đông trong nội bộp một cơ quan nha nước kông phải la quy phạm pháp luật vì

các quy tắc xử sự đó khơng có tính bat buộc chung.

Thứ ba, văn bẵn OPPL được ban hành đăng thể thức, Xỹ thuật trùnh bày

Theo quy định của Nghĩ định số 34/2016/NĐ - CP ngày 14/05/2016 của

Chính phủ quy định chỉ tiết một số điều và biên pháp thi hành Luật ban hành văn ‘ban QPPL, van bản QPPL, phải có đủ va trình bay đúng những u tổ như. Quốc

"hiệu, tiêu ngữ, tên cơ quan ban hành văn bản; số, kí hiệu van ban; địa danh, thờigian ban hành, tên văn bản, trích yếu nội dung, chữ ký, nơi nhân.

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Bén là văn bản QPPL được bam hành theo thi tue, trình tee phap luật quyđun

‘Xudt phát từ vai trò của văn bản QPPL déivéi hoạt đông quản lý nhanước, từ yêu cầu đâm bảo sự chất chế, thống nhất cho hoạt đông xây dựng,an hành văn bản QPPL, Luật Ban hành văn bản QPPL năm 2015 đã quyđịnh một quy trình ban hành văn bản QPPL khá chất chế. Theo đó văn bảnQPPL được ban hanh với trình tự từ khâu lập chương trình, soạn thảo, thém

định, thẩm tra, lầy ý kiến đóng góp cho dự thao, cho đến thông qua, ký công.

bồ công khai, tắt cả đều phải tuân thủ đúng quy định cia Luất nhằm bảo dam

tính cơng khai, minh bạch vả đến chất lượng của văn bản QPPL.

So sinh với văn bin áp dung pháp luật và văn bản hành chính thông dung

cho thấy những văn bản nảy không phải tuân theo thủ tục, trình tự ma Luật

‘ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 quy định, mà tuân theo thủ

tục, trình tự được quy định trong văn bản khác. 5

1.1.1.3 VỊ trí vai trd của văn bin quy phạm pháp luật

Thứ nhất, văn bản quy phạm pháp luật có thé điều chinh các quan hệ xã “ơi phù hop với thực tiễn. Xã hội ngày cảng phát triển với những môi quan hệ phức tạp, nhiều vấn để liên quan trực tiếp đến sự dn định va phát triển kinh tế

- sã hội dang đất ra cho Nha nước những thách thức cém phãi giai quyết trong

quả trình quản lý, điều hảnh và thực thí pháp luật. Pháp luật chỉ có thể đi vào cuộc sống nếu như nó phủ hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ hat, vẫn bản cry phon pháp luật thé chế hóa và bảo đâm thực hiện

chức đây

đủ, đồng bộ, phủ hợp và chính xác để làm cơ sỡ cho việc củng có vả hoan

thiện bộ may nha nước thì dhiện khơng đúng chức năng,

máy sẽ sinh ra cơng kênh và kém hiệu qua Pháp luật được ban hảnh co thé

các chỉnh sách. Khi chưa có một hệ thơng quy pham pháp luật vé

én tinh trang tring lặp, chồng chéo, thực.

im quyển của một số cơ quan nha nước, bộ

° Lý bản thạc tến vì kim tr vì xử văn bin gọ thon hấp hột Việt Na hờnnay, Tên ion

Thủ Tổ Uyên, 678

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

đưa ra các biến pháp gián tiếp, thông qua việc tạo ra hảnh lang pháp lý matrong phạm vi đó, từng cá nhân đóng vai trỏ là động lực. Để bơ máy đó hoạtđơng có hiêu quả đồi hỏi phải xác định đúng chức năng, thẩm quyển, trách.

nhiêm của mỗi loại cơ quan, mỗi cơ quan, phải xác lập mới quan hé đúng đắn. giữa chúng, phải có những phương pháp tỗ chức va hoạt đồng phủ hợp để tao

ra mét cơ chế đồng bộ trong qua trình thiết lập và thực thi quyển lực nhanước Tat cả những điều đó chỉ có thể thực hiển được khi dựa trên cơ sỡ vững,

chắc của những nguyên tắc và quy định cụ thể của văn bản pháp luật.

Thứ ba, văn bản guy phạm pháp luật là cơ số đã phát hay tiềm lực th

mạnh nhằm phát triển kinh tế xã hội. Trong tỗ chức và quan lý kinh tế, xã hội pháp luật lại cảng có vai trị lớn. Bởi vì, chức năng tổ chức và quản ly kinh tế của nha nước có phạm vi rông và phức tap, bao gồm nhiêu van dé, nhiều moi quan hệ mà nba nước cẩn xác lap, điểu hảnh và kiểm sốt như hoạch định chính sách kinh tế, xác định chỉ tiêu ké hoạch, quy định các chế độ tai chính, tiên tê, giá... Tồn bộ q trình tổ chức và quản lý déu địi hai sự hoạt động. tích cực của nha nước nhằm tao ra một cơ chế dong bộ, thúc day quá trình.

các văn bản quy phạm pháp luật, chỉnh quyển địa phương đưa ra các biênpháp thu hút đầu tư, khuyến khích sự phát t

chế thực thi hiệu quả

Tint te, văn bẩn quy phạm pháp luật góp phân làm cân bằng, dn anh trật tự xã hội. tạo cơ hội quản i tốt và phát triển. Cân phan tiệt quy phạm pháp

Tuất với các quy pham 2 hội khác. Trong khi các quy pham mang tinh 2 hội,đủ được xã hội thừa nhận, nhưng vẫn không được bao đầm bang các biến.pháp cưỡng chế của nhà nước, thì trái lại, quy pham pháp luật luôn luôn được.

đúng hướng của nên kinh tế va mang lại hiệu quả thiết thực. Bằng én của các doanh nghiệp, các cơ

‘bdo đâm bằng sức mạnh cưỡng chế của nha nước

Thử năm, văn bản quy phạm pháp luật làm thay đỗt các hành vt xứ swelập các hành vi xử sicphùt hop. Muôn tạo điều kiến.cho phat triển, chúng ta cẩn phải sử dụng pháp luật để lam thay đỗi hành vi xử:

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

sư của phan lớn nhân dân, đấc biết lả của các cán bổ nhà nước. Nếu như

những người đại diện cho dân chúng không bảo đảm cho những người ma họ

đại điện có cuộc sống ấm no, an bình nglđa là họ thực hiện trách nhiệm chưa.

đây đã. Để tránh việc văn bản pháp luật trao cho các cán bộ thực thi pháp luậtquyển tự định đoạt quá lớn, bên cạnh các cơ quan dân cử, vẫn cần phải có sựtham gia trực tiếp của người dân vào quá trình ra quyết định của các cơ quannhả nước. Để tránh sự lộng quyển của cán bộ thực thi pháp luật, chỉ có sư quy.định chất chế của văn bản pháp luật mới bảo dm trách nhiệm của những cơquan thực thi pháp luất, cán bô thực thi pháp luật, từ đó bao dim lợi ích của

người dan. "Thiếu sự quản if bằng pháp luật cơ chế trách nhiệm, tính minh bạch và sự tham gia cũa người dân, các quyét ảmh sẽ trở niên tì tiên, cán bỗ én lực nhà nước khơng phải vi lợi ích của đa số

chính quyén sẽ sử dung qu

nhân dân mà là cho riêng ho

Như vậy, văn bản quy pham pháp luật có vai trị vơ cũng quan trong:khơng chỉ quy định các giá tri ma người quản lý coi đó là giá tri cơ bản của xãhội, không chỉ đưa ra các biện pháp khuyên khích thực thí pháp luật, dem lại

‘Gn định trật tự xã hội ma còn bảo đảm cho xã hội phát triển. Chính trong ý

nghĩa này ma người soạn thảo và cơ quan ban hành văn bản quy phạm phápluật của các cấp chính quyền địa phương cần chú ý dén vai trò quan trong củaTừ trách nhiệm

văn bản quy phạm pháp luật trong quản lý va phát triể

địa phương có thể các cấp chính quyền địa phương.

thực hiện quan lý và bao dém phát triển chính la pháp luật.

111.2.Khái quát chưng về kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật

1.1.2.1. Khái niệm kiểm tra văn bin quy phạm pháp luật

Kiểm tra với nghĩa chung nhất được hiểu la xem xét thực chất, thực té ,

đánh giá, nhận xét”. Theo nghĩa nay hoạt

hoặc là xem xét tinh hình thực tí

‘Some phip bật vi tab ã bi dân cả”, Am Sektman, Robert B, Sein vi Ne Abeyesthere

‘anor Lor itematinal, The Hage- Londen Boston 2002, rang 53

"Bio Duy Anh 1693), Tử din Han. Vi, XB. Vin hoe thẳng th Ha Nội

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

động kiểm tra được hiểu theo nghia rất rộng, Do 1a việc xem xét, đánh giá.

toán zã hội ( cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội va cơng dân) đối với tình hình.

thực tế của quản lý nha nước. Xét vẻ khía cạnh chủ thể kiểm tra văn bản, kiểm tra văn bản QPPL là việc xem xét, đánh giá của các cơ quan nha nước, ôi va các cá nhân đổi với văn bản QPPL thi chủ thể kiểm tra

văn ban là rat rông, bao trim tồn xã hội. Theo đó, hoạt động kiểm tra văn.bản QPPL có thể diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau như: khiểu nai, 16

cáo, giám sat, phản anh, kiến nghĩ... Mặt khác, nêu ta xem xét chủ thể thực hiện việc kiểm tra văn ban QPPL là các cơ quan có thẩm quyển thì khái niêm.

các tổ chức

kiểm tra văn bản QPPL được hiểu hep hơn do là hoạt động xem xét, đánh giá tính hợp pháp, hợp lý, tính thơng nhất của cơ quan có thẩm qun đối với văn.

tân QPPL,

Đôi với hoạt động kiểm tra văn bản QPPL lả những hoạt động kiểm tra nói chung cũng được hiểu lé xem sét, đánh giá vẻ tinh hợp pháp và hợp lý của văn bản QPPL để kip thời có biện pháp xử lý phủ hợp và cao hơn nữa là

nhằm nơng cao chất lượng cho chính văn bản QPPL đó.

Hiện nay, khải niêm "kiểm tra văn bản QPPL," được quy định cụ

Nghỉ đính số 34/2016/NĐ-CP, ngày 14/5/2016 của Chính phủ quy đính chỉ

tiết một số điểu vả biện pháp thi hành Luật Ban hành văn ban QPPL năm.

2015 (Nghị định 34/2016/NĐ-CP), mang tính pháp lý và được sử dụng rông

rãi, thống nhất trong thực tế. Theo đỏ, kiểm tra văn bản QPPL la “việc xem xét. ảnh giá. kết luận về tính hop hiễn, tính hợp pháp, tinh tì ơng nhất của văn bản QPPL được kiểm tra và xứ Ìÿ văn bản trái pháp luật”

tra văn bản QPPL theo nghữa cụ thé hóa hơn đó

chiêu vấn bên đượcNhu vậy, khái niềm.

là việc xem xét, danh gia, tra với văn bản lâm.

căn cứ pháp lý cho việc kiểm tra nhằm phát hiển những nội dung không hop hiển, không hợp pháp, không thống nhat của văn bản.

© vin sittin din tối ao(1998),Mớt số vẫn đồ hận hức vox tốn wong gui vân tổ đúc dedab công tc lal site tân theo pip hit rong Hah vọc hành chien tei hội Đ từ nghân căn

ha học, Bà Nột

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

Khái niệm kiém tra văn bin được nêu trên cịn bao gồm cả hoạt động xử lý văn bản trái pháp luật. Kiểm tra văn bản 1a hoạt động diễn ra sau Khi văn.

bản QPPL đã được ban hành và hoạt động nay cĩ ý ngiĩa quan trong trongquá trình xây dựng và hoản thiên hệ thống pháp luật trong Nha nước phápquyển sã hội chủ nghĩa Việt Nam Bằng các thao tác kỹ thuật nghiệp vu của

minh, kiểm tra văn bản giúp phát hiện những văn bản QPPL khơng bão đảm.

tính "hợp Hiển , tinh hợp pháp, tinh thơng nhất”. Khơng chỉ dừng ở đĩ, chế

định nay cịn cho phép các chủ thé cĩ thẩm quyển thực hiện việc xử lý các

quy định tréi pháp luật bằng cách thức: đình chỉ việc thí hành, bai bd văn bản,đính chính

Trong khi tiến hành việc kiểm tra văn bản QPPL, cơ quan, cá nhân cĩ thấm quyền kiểm tra phát hiện thấy văn bản trái pháp luật thì cĩ quyền xử lý. hoặc kin nghị cơ quan cĩ thẩm quyên xử lý văn bản bằng những hình thức thích

hợp như. định chỉ việc thí hành một phan hoặc tộn bộ văn bản, bai bơ một phân.hoặc tồn bơ văn bản, đính chính văn bản đồng thời kiến nghị về trách nhiệm

của cơ quan, người cĩ thẩm quyên đã ban hành văn bản trái pháp luật.

Tw các phân tích trên, co thể nhận thay, kiểm tra văn ban QPPL la quá

trình bao gém nhiễu khâu khác nhau, từ xem xét, đảnh giá, đến kết luận vềtính pháp ly của văn bản và việc xử lý văn ban trải pháp luật. Trong đĩ, cản.

lưu ý mơi quan hệ biện chứng giữa kết luận vẻ tính hợp hiền, hợp pháp, tính thống nhất của văn bin được kiểm tra với việc xử lý nội dung trái pháp luật

của văn bản đĩ.

Hoat động kiểm tra văn bản chỉ cĩ ý nghĩa thực sự khi toan bơ các khâu của hoạt động nay được thực hiện triệt để, đền cùng, tức là thực hiền xong,

khâu xử lý nội dung trái pháp luật của văn bản. Việc xử lý nội dung trải phápluật của văn bên thơng qua các hình thức đình chỉ việc thi hảnh hoặc bai bỏ

‘van ban giúp loại bỏ văn ban trái pháp luật khơi hé thổ g văn bản QPPL, ngănchăn các hậu quả xâu phát sinh từ việc ban hảnh va ap dung văn ban trái pháp

luật gây ra. Do đĩ, trong quá trình kiểm tra văn bản QPPL khơng thể thiểu

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

"khâu" xử lý văn bản trái pháp luật. Việc xử lý văn bản trấi pháp luật dem lại

ý nghĩa thực sư cho cơng cu nay trong hồn thiện hệ thống pháp luật vả kiểm.

soát quyền lực nha nước

1.1.2.2. Mục dich, ý nghia của kiêm tra văn bản quy phạm pháp luật Từ khái niệm kiểm tra VBQPPL, có thể thấy mục đích cũng như ý nghĩa của hoạt động kiểm tra văn bản, do 1a:

phát hiện những nội dung trai pháp luật của văn bản ma trong

giai đoạn thẩm định, thẩm tra không hoặc chưa phát hiện được để kip thời inh chỉ việc thi hành, bãi bỏ, để bão đâm tính hop hiển, hợp pháp và tinh

Thứ nỉ

thống nhất, đồng bộ của văn bản trong hệ thống pháp luật. Bảo đảm các văn.

ban QPPL của Quốc hội, Uy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ được triển khai thi hảnh thống nhất từ trung ương đền địa phương, Về giá trị pháp lý, kết quả thẩm định thẩm tra khơng có gia trị pháp lý bắt buộc ma

chỉ mang tinh chất tham mưu, xây dựng, hoàn thiên hơn, giúp các chủ thể ra

quyết định ban hành văn bản QPPL được tốt hơn. Tuy nhiên, néu phát hiền nội dung bat hợp pháp của văn ban QPPL trong quá trình kiểm tra thi cơ quan tiến ‘hanh kiểm tra có quyền xử lý, dé nghị co quan, người có thẩm quyên tiền hành. xử lý, điêu nay thể hiện tinh pháp lý của các kết luận kiểm tra.

Thứ hai, thông qua việc xem xét, đánh gia, kết luận vẻ tính hợp pháp của

văn ban, cơng tác kiểm tra từ đó có những kiến nghị xử lý văn bản, góp phản.

hồn thiện quy trình xây dựng và ban hảnh VBQPPL, bao dim việc soan thảo,

‘ban hành văn bản có chất lương cao hơn, nhằm xây dựng một hé thống pháp Tuất thống nhất, đồng bô, minh bạch, bảo đăm tính hợp hiền, hợp pháp, tinh khả thi, phục vụ trực tiếp yêu câu xây dựng Nha nước pháp quyền zã hội chủ

nghĩa, phát huy dân chủ, tăng cường pháp chế, mỡ rông quan hệ quốc tế, chủđộng hội nhập kinh tế quốc tế

‘Trt ba, phục vụ trực tiếp cho việc xy dựng và hoàn thiện hệ thống pháp, luật, giúp cơ quan nha nước có thẩm quyên xử lý kip thời những văn bản trải pháp luật, bảo đảm quyển, lợi ich hợp pháp của cả nhân, tổ chức, bảo đảm.

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

vệ quyển, lợi ích hợp pháp của các cơ quan, tổ chức, công dân qua đó tăng.

cường lịng tin của nhân dân với cơ quan quản ly nhà nước,

1.1.2.3 Phân biệt kiém tra văn ban quy phạm pháp luật với một số hoat

động khác

Trong các nghiên cứu cũng như khoa học pháp lý hiện nay có nhiều khải

nniém có mỗi quan hệ mắt thiết đến kiểm tra văn bản QPPL như: thẩm định, thẩm tra, rả soát, giám sát... văn bản QPPL. Những hoạt động nảy déu nhằm. đâm bảo sử hoằn thiện của hệ thống pháp luật song vẫn có những điểm khác so với hoạt đông kiểm tra văn bản QPPL,

a. Kiém tra văn bản QPPL và hoạt động thâm dinh thâm tra văn ban

‘guy phạm pháp bật

Vé mmc dich: Hai hoạt đông này đều có chung mục đích là bao dém tính.

hợp hiển, tính hợp pháp va tính thống nhất của văn bản trong hé thông văn.‘ban QPPL,

Về đối tượng. Tham định, thẩm tra có doi tượng là các dự thao văn bản. QPPL, trong khi đó đối tượng của kiểm tra lại là các văn bản QPPL đã được

‘ban hanh,

Về thời điểm tién hanh: Hoạt động thẩm định, thẩm tra diễn ra trước khi ban. ‘hanh văn bản QPPL còn hoạt động kiểm tra diễn ra sau khi ban hành văn ban.

'Về ban chất ý kién thẩm định, thẩm tra không có gia tri pháp lý bắt buộc. mã chỉ mang tính chất tham mưu, tư van cho chủ thể trước khi quyết định. thông qua một dự thảo văn bản QPPL. Trong khi đỏ cơ quan kiểm tra khi kết Tuân vẻ sự bat hợp pháp, bat hop lý của van bản QPPL có quyền xử lý hoặc dé

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

nghỉ cơ quan, người có thẩm quyển tiến hanh xử ly thâm chi làm chấm đứt

"hiệu lực pháp lý của văn bản đó.

b. Kiểm tra VBQPPL và hoat động rà soát VBQPPL

Tai khoản 5, 6, 7 Điều 2 Nghị định số 34/2016/NĐ-CP quy định: “Ré soát

văn bẩn là việc xem xét, đối chiếu, đánh giá các quy định của văn bản được rà soát với văn bản là căn cứ dé rà sốt, tình hình phát triển kinh té — xã hột nhằm phát hiện, xử i hoặc kiến nghị xử các qup đình trái pháp luật, mâuthuẫn, chơng chéo, hét hiệu lực hoặc khơng cịn phù hop”.

Giống nha: Mặc dù rà soát VBQPPL và kiển tra VBQPPL có điểm giống nhau, đó là đều được tiến hành sau khi VBQPPL đã được ban hành và đều nhằm mục đích để kip thời xử lý văn ban được kiểm tra, ra sốt, bảo dam tính hợp hiển, hợp pháp cũng như tính thống nhất của hệ thơng VB QPPL.

Tuy vậy nhưng kiểm tra VBQPPL và rà soát VB QPPL lại có nhưng điểm

khác nhau cơ bản

'Về đối tượng. Hoạt động kiểm tra văn bản được tiền hành đối với những văn.

bên do các bộ, ngành, dia phương ban hành. Hoạt đồng ra soát văn bản được

Tả thời iễm tiễn hành: Ki tra văn bản được tiến hành ngay sau khí văn.

‘ban được thơng qua hoặc ban hảnh và căn cứ để đối chiếu kiểm tra là các văn. bản QPPL của các cơ quan nhà nước cấp trên mà văn bên được kiểm tra sử dung làm căn cứ ban hanh hoặc liên quan tại thời điểm ban hành văn ban được kiểm tra. Con ra soát văn bản được tiến hành trong suốt thời gian văn.

bản đang có hiệu lực thi hinh khi có các sự kiện pháp lý nhất định như: tình

tình kinh tế - xã hội đã thay déi hoặc khi cơ quan nha nước cấp trên ban hảnh.

văn bản mới lam cho nội dung văn ban đó khơng cưn phủ hợp hoặc khi cơ

quan có thẩm quyển ban hành văn bản mới mã trong văn bản đó chưa chỉ rõ

những văn ban nao trước đây bi hủy bỏ, bai bõ, thay thé

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

“Phạm vi tiễn lành: Kiểm tra văn ban xem xét, đảnh giá tính hợp pháp củavăn bản nhằm phát hiện những nội dung trái pháp luật của văn bản. Con rảsốt văn bản ngồi viếc phát hiện quy định trái pháp luật, còn nhằm phát hiển.mâu thuẫn, chồng chéo, hết hiệu lực hoặc khơng cịn phủ hợp với tình hìnhphát triển kinh tế - zã hội.

"Trong kiểm tra VBQPPL thì các cơ quan nha nước có thẩm quyền phải ty kiểm tra văn ban do minh ban hành hoặc liên tịch ban hành ngay sau khi văn

‘ban được ban hành.

Khi nhận được thơng bao của cơ quan, người có thẩm quyền kiểm tra văn. ‘ban hoặc yêu cầu, kiến nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân vả các phương tiện. thơng tin đại chúng, việc ra sốt VBQPPL sẽ được tiến hành triển khai hoặc khi có các sự kiện pháp lý, như tinh hình kinh tế — xã hội thay đổi hay khi cơ

quan nha nước cấp trên ban hanh văn ban mới, lâm cho nội dung VBQPPLcủa cơ quan tiễn hành ra sốt khơng cịn phù hợp.

‘Sau khi tiến hành rà soát VB QPPL, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền

sẽ tiến hành hoạt đơng tập hop, sắp xép các văn bản đã được ra sốt theo cáctiêu chí, như. lĩnh vực quản lý nha nước, thứ bậc hiệu lực của văn bản, trình.tự thối gian ban bảnh văn bản hay các tiêu chỉ khác phù hợp với yêu cầu quản.

lý nha nước của cơ quan có thẩm quyền. jhục vụ cho hoạt động áp dungpháp luật điều chỉnh các quan hé xế hội. Đó chính là hoat đồng hệ thống hóa'VBQPPL,

‘Hinh thức xử i9: Hoạt đơng kiểm tra văn ban có các hình thức xử lý là

đính chỉ việc thi hành một phản hoặc tồn bơ nội dung văn ban; bãi bỗ mốtphan hoặc tồn bộ nối dung văn ban; đính chỉnh văn bản Hoat động ra sốttra văn bản thi cịn có hình thức sửavăn ban, ngồi các hình thức như

đổi, bổ sung, thay thé, ban hanh văn ban mới, ngưng hiệu lực văn bản.

Ngồi ra, tùy theo giai đoạn tiền hành cơng việc ma trình tự, thủ tục kiểm.

tra, rả sốt cũng được tiền hành khác nhau, chủ thé tiến hảnh cũng khác nhau.

(nếu như công tac kiểm tra, xử ly văn bản QPPL chủ yếu tập trung ở cơ quan.

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Tu pháp như Bộ Tw pháp, pháp chế các bộ, ngành, Sở Tw pháp... thi cơng táctả sốt văn bản được tên” di nhiên cơ quan khác nhau thực hiện)

1.2. Quy định của pháp luật hiện hành về kiểm tra văn bản quy phạm.

pháp luật

1.2.1. Nguyên tắc kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả, phát huy vai trò của kiểm tra văn bản. QPPL trên thực tiễn, hoạt đông kiểm tra văn bản QPPL phải tuân thủ nghiêm.

ngất những nguyên tắc quan trọng. Các nguyên tắc trong kiểm tra văn bảnQPPL, được quy định tại Điều 105 Nghỉ đính số 34/2016/ NB ~ CP ngày14/05/2016 quy định chỉ tiết các biện pháp thi hành Luật ban hành văn bản.

QPPL năm 2015. Cụ thể

“Bão đâm tinh toàn diện, Kip thời, khách quan, cơng khơi, minh bạch đúngtrình tực thai tục,

thẩm qu

"Trong đó, tính Jap thời của hoạt động kiểm tra văn bản được coi lá nguyên. tắc cơ bản, quan trọng. Nguyên tắc kiém tra văn bản kip thời yêu cẩu cơ quan, người có thẩm quyển kiểm tra, phát hiện nội dung trái pháp luật đúng thời điểm, giúp cho văn bản sau khi được ban hành khơng có "cơ hội" phát sinh hiệu lực, đưa vào áp dung trong thực tiễn, gây thiệt hai cho đối tương chịu sự tác động. Tukết quả kiểm tra, phải khẩn trương xử lý hoặc kién nghị cơ quan. có thẩm quyền xử ly văn bản QPPL có nội dung trái pháp luật, nhằm han ché

thấp nhất việc tiếp tục ap dung văn bản trái pháp Luật, có thể gây thiết hai cho

đổi tượng chịu sự tác động của văn bản.

Mặt khác do hoạt động ban hành văn bản QPPL, được tiến hảnh thường

xuyên, liên tục nên đời hỏi hoạt động kiểm tra văn ban QPPL cũng cin được

thực hiên thường xuyên, kip thời, có như vay vì vây mới bảo đâm tinh hoppháp của văn bản QPPL được ban hảnh, góp phin nang cao ÿ thức tráchnhiệm cia cản bồ, công chức nhà nước trong việc ban hành văn ban QPPL,

Co quan nha nước khi tiễn hành kiểm tra văn bản QPPL phải dựa trên những tiêu chí về tính hợp pháp theo quy định pháp luật để kết luận đối với.

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

văn bản đó và xem xét, đánh giá về mọi khía cạnh mà khơng được kết luận.

theo nhân định chủ quan va phiền diện, làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan ‘ban hanh văn bản. Mọi nhận định, kết luân của cơ quan kiém tra vẻ tinh hop

pháp của văn bản QPPL déu được lập luận chặt chế, có cơ sở pháp lý va mangtính thuyết phục.

“Kết hợp giữa việc kiểm tra của cơ quan, người có thẩm quyén với việc lực

im tra của cơ quan, người ban hành văn bản; bảo đâm sự phối hop giữacác cơ quan

Nguyên tắc nảy không chỉ cân thiết đổi với hoạt động kiểm tra văn banQPPL, mà cịn có ý nghĩa đổi với nhiễu hoạt đông khác cia quản lý nha nước,

có vai trị quan trọng trong việc tạo ra cơ chế lựa chọn phương thức kiểm tra của cơ quan nha nước có thẩm quyền (kiểm tra thường xuyên, định kỳ, theo chuyên để, theo nhóm ngành, lĩnh vực trên dia bản). Sư phối hợp nay thể hiện.

trong việc cơ quan ban hảnh có trách nhiém gũi ngay văn bản QPPL đến cơ

quan có thẩm quyền kiểm tra trong thời gian luật định hoặc cung cấp các văn. ‘van là đối tượng kiểm tra khi được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra yêu cầu. Phối hợp tốt giữa các cơ quan nha nước sẽ là điều kiện quan trọng góp phải nâng cao hiệu quả hoạt đơng kiểm tra văn bản QPP trên thực tế

“Không được lợi dụng việc Hễm tra vit văn bản vi nme dich vụ lợi, khó *iăm cho hoạt đơng cũa cơ quan, người có thẫm quyền ban hành văn bản và

can thiệp vào quá trình xử IS văn bản trải pháp luật

Từng cán bộ làm công tác kiểm tra văn bản đều phải trách nhiệm, tâm. huyết, tân tâm, công tâm, khách quan; tham mưu, để xuất phải xuất phát tử

yêu cầu thực

những khỏ khăn, vướng mắc vẻ t

, từ đòi hỏi của cuộc sống, phải tháo gỡ giải quyết đượcchế đang gặp phải, khơng cải cắm lợi ichcơng vụ, lợi ích ngành, địa phương,

Cơ quan người có thâm quyền Riễm tra, xử lý văn bản cit trách nhiệm về kat luận liễm tra và quyết am xứ Ip văn bản.

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

Nguyên tắc nay doi hỏi cơ quan, người có thẩm quyền kiểm văn bản xem. xét văn bin được kiểm tra với tat cả những vấn để có liên quan thật thận

trong, không vi một đông cơ hay mục dich cá nhân nào, trong đó có sự phốihợp nhịp nhàng, chất chế với các cơ quan có liên quan, cơ quan, người đã banhành văn bản để nắm rõ tỉnh hình và các van để khác liên quan dén văn bảnđược kiểm tra. Trên cơ sở tôn trong sư thật khách quan và quá trnh nghiên

cứu, xem sét, cơ quan, người có thẩm quyền kiểm tra văn bản kết luân vẻ tính pháp lý của văn ban được kiểm tra.

Về tổng thể, ở các mức độ khác nhau, các văn ban trái pháp luật đều tac đông xâu đến sã hội, ít nhất là tốn kém thời gian, cơng sức, chi phí cho việc sửa đổi, bãi bư quy định sai phạm, mặt khác ảnh hưỡng tiêu cực đến tâm lý,

sử yên têm của người dân, doanh nghiệp đổi với việc thực hiện chức trách,

nhiệm vu của cơ quan nha nước. Do đó, nguyên tắc nảy nhằm nâng cao trách nhiệm của cơ quan người có thẩm quyền kiểm tra, xử lý văn bản về kết luận kiểm tra va quyết định xử lý văn bản.

1.2.2. Đối trong kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật.

Theo quy định tại Điều 103 Nghỉ định 34/2016/NĐ-CP đổi tượng của

kiểm tra văn ban QPPL bao gồm:

- __ Thông tư Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ

~ __ Thông tư liên tịch giữa Bộ trường, Thủ trưỡng cơ quan ngang bô,

với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân.

dan tôi cao,

~ __ Nghĩ quyết của Hội đồng nhân dân, quyết định của Ủy ban nhân. dân các cấp, văn bản QPPL, của đơn vị hanh chính kinh tế đặc biết,

- __ Văn bản có chứa QPPL nhưng khơng được ban hành bằng hình.

thức văn bản QPPL; văn bản có chứa QPPL hoặc có thé thức như văn bản. QPPL do cơ quan, người khơng có thẩm quyển ban hảnh.

1.2.3. Tham quyền kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật.

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

pháp của văn bin được kiểm tra của cơ quan, người có thấm quyển ở bô,

ngành, địa phương đôi với các văn bản thuộc thẩm quyên kiểm tra của minh, 12.3.1.Thâm quyén của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ kiểm tra văn ban do Bộ trường, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ khác, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp tinh, chỉnh quyền dia phương ở đơn vị hành chỉnh - kinh tế đặc biết ban

hành vẻ những nội dung có liên quan đến ngành, linh vực do minh phụ trách

Người đứng đều tổ chức pháp chế bộ, cơ quan ngang bơ có trách nhiệm giúp Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ kiểm tra văn bản thuộc thẩm. quyển kiém tra của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bô.

123.2. Thâm quyền của Bộ trưởng Bộ Tư pháp

Bộ trưởng Bộ Tư pháp có thm quyển kiểm tra văn bản QPPL, xử lý văn ‘ban trái pháp luâ tương tự thẩm quyền của các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan

ngang Bộ khác)", Ngoài ra, Bộ trưỡng Bồ Tw pháp cịn có nhiệm vụ giúp Thủ

tưởng Chính phủ thực hiện việc kiểm tra: thông từ của Bộ trưởng, Thủ trường

cơ quan ngang bộ, nội dung quy định thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của bộ,cơ quan ngang bộ trong thông tw liền tịch giữa Bô trưởng, Thủ trưởng cơ

quan ngang bộ với Chánh án Toa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm. sát nhân dân tối cao, nghỉ quyết của Hội dong nhân dân, quyết định của Uy

ban nhân dân cấp tĩnh, văn bản quy phạm pháp luật của chính quyển địa

phương ở đơn vị bảnh chính - kinh tế đặc biệt lién quan đến nhiễu ngành,

nhiều finh vực quản lý nha nước

Nhu vậy, Bô Tư pháp giúp Thủ tướng Chính phũ kiểm tra “Thơng tế đo Bộ

trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ ban lành" không, phân biét thơng tư đó

tan hành “Tiên quan đốn Tah vực quản if nhà nước cũa Bộ, cơ quan ngang Bồ 6 hoặc liên quan đến nhiều ngành, nhiễu linh: vực quấn if nhà nước

“hon 3,Điều 119 Nghị ảnh 34016/9-EP

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản QPPL giúp Bộ trường Bộ Tư pháp

kiểm tra các văn ban thuộc thẩm quyền kiểm tra của Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

1.2.3.3. Thâm quyền của Bộ trưởng, Chit nhiệm Văn phịng Chink phủ

'Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phịng Chính phủ có thẩm quyền kiểm tra văn. ân và giúp Thủ tướng Chỉnh phũ kiểm tra: Thông tư của Bộ trường Bộ Tư

pháp, ni dung quy định thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của bộ Tư pháptrong thông tư liên tịch giữa Bộ trường Bộ Tư pháp với Chánh án Tịa án

nhân dân tơi cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao

“Trường hợp có tranh chấp thẩm quyên kiểm tra thì Bộ trưởng Bộ Tư pháp

‘bao cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định.

1.2.3.4. Thâm quyên của Chủ tịch Uÿ ban nhân dan cấp tink, cấp

Theo quy định tại Điểu 113, Điểu 114 Nghỉ định số 34/2016/NĐ-CP thì

thấm quyền kiểm tra của Chủ tịch UBND cấp tinh va chủ tịch UBND cấp huyện được quy định như sau: “Chi tịch Oy ban nhân đân cấp tinh kiểm tra văn bản của Hội đồng nhân dân, Uy ban nhân dân cắp imyên Chủ tịch Ủ-ban nhân dân cấp imyén kiểm tra văn bản của Hội đồng nhân dân, Op Ủ-ban

nhân dân cắp xã”. Ngoài ra, Giám độc Sé Tư pháp, Trường Phòng Tư pháp

Nội dung tra văn bản là kiểm tra sự phù hợp của văn bản được kiểm.

tra với Hiển pháp, luật, nghi quyết cia Quốc hội va văn bản của cơ quan nharước cập trên; sự phủ hợp của hình thức văn băn với nội dung văn ban đó, sự

phù hợp của nội dung văn ban với thẩm quyển của cơ quan ban bảnh văn bản,

sự thống nhất giữa văn bản QPPL hiện hành với văn bản QPPL của cùng một

cơ quan. Nội dung kiểm tra văn bản được quy định tại Điền 104 Nghỉ định số

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

34/2016/NĐ-CP", Theo đó, việc xem xét, đănh giá, kết luận vẻ tinh hop pháp

của văn ban dua trên các nồi dung sau đây.

Thứ nhất, văn bản quy phạm pháp luật được ban lành ding căn cit pháp

Đúng căn cứ pháp lý gm hai nội dung là có căn cứ cho việc ban hànhvăn ban và căn cứ pháp ly lâm cơ sỡ ban hành văn ban quy phạm pháp luật lànhững văn bản quy pham pháp luật có hiêu lực pháp lý cao hơn đang có hiệulực hoặc đã được ky ban hành, thông qua ma chưa có hiệu lực tai thời điểm.

"ban hành nhưng có hiệu lực trước hoặc cùng thời điểm với văn bản được ban

hành, bao gồm: Văn ban quy pham pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên.có thẩm quyển quy định về chức năng, nhiệm vụ của cơ quan ban hảnh văn

‘ban; Văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nha nước cấp trên có thẩm. quyền quy định về vẫn để thuộc đổi tương, phạm vi điều chỉnh của văn bản.

‘Theo quy định tại khoản 1 Điển 61 Nghị định số 34/2016/NĐ-CP thi căn.cứ pháp lý làm cơ sở ban hanh văn bản QPPL có hiệu lực pháp lý cao hơnđang có hiệu lực hoặc đã được cơng bổ hoặc ký ban hành chưa có hiệu lực

nhưng phải có hiệu lực trước hoặc cùng thời điểm với văn bản được ban hảnh. Thit hai, văn bản quy phạm pháp luật được ban lành đứng thâm Nam

'Văn ban quy phạm pháp luật ban hảnh đúng thẩm quyền gồm thẩm quyển. về hình thức va thẩm quyền về nội dung:

- Thâm quyền vê hình tức: Cơ quan, người có thẩm quyển ban hanh

văn ban chỉ được ban hành văn ban theo đúng hình thức (tén loại văn ban) văn.

‘ban quy pham pháp luật đã được quy định cho cơ quan, người có thẩm quyển

đó (được quy đính tại Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015).

° Biệu 104 Nội tang Hiên ra vin hơn.

1 Km ra vì thm quyền bạn hành vẫn bin gần kim tr tim quyền vì hàn thức và km thn quần

vindiamg .

` Ki tt vỆ nội img ci vin bận.

3 Km tr vì cin cỡ bạn hành, th thúc, kỹ thuật bà biy, wht, tte xy đụng, bạn hôn vẫn bi,

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

‘Vi dụ: Quyết định số 01/2017/QĐ-UBND của Uy ban nhân dân huyện Đình Lập quy đính về chức năng, nhiệm vụ, quyển han va cơ cầu tổ chức của

Phong Tai ngun vả mơi trường hun Đình Lập Quyết định số

01/2017/QĐ-UBND ban hành đúng thẩm quyền, hình thức được quy đính tai khoản 2 Điều 28 Luật Tổ chức chỉnh quyền địa phương năm 2015 “ Quy din 16 chức bộ máp và nhiệm vu quyên hen cụ thé của cơ quan chayén môn timộc

Oh ban nhân dân huyện

- Thẫm quyền về nội dung: Cơ quan, người có thẩm quyển chỉ được ban hành các văn ban có nội dung phù hợp với thẩm quyển của minh được pháp luật cho phép hoặc đã được phân công, phân cấp. Thẩm quyển nay được ắc định trong các văn bản của cơ quan nhả nước cấp trên có thẩm quyền quy định. vẻ phân công, phân cấp, quy định chức năng, nhiệm vụ, quyển han quản lý nha rước cụ thể của từng cơ quan, từng cấp, từng ngành đối với từng lĩnh vực.

‘Vi du: Quyết định số 01/2017/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân huyện. Đình Lập quy đính vé chức năng, nhiệm vụ, quyển han và cơ cầu tổ chức của Phong Tài ngun và mơi trường huyện Đình Lập, ban hành đúng thẩm quyền.

về nội dung quy định tại khoăn 1 Điểu 11 Nghĩ định số 37/2014/NĐ-CP của

Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận, huyện, thi 2, thành phổ thuộc tĩnh: * UBND cấp Imyén guy đinh nhiêm vụ, quyễn hạn cu thé cũa các cơ quan cimyên môn tộc UBND luyện theo Tướng dẫn của UBND cấp tinh”.

‘Van bản QPPL ban hảnh không đúng thẩm quyền lả văn bản không. đâm bảo được các quy định về thẩm quyền, thể hiện cụ thé:

~ Thẩm quyên của cơ quan cấp trên, cơ quan cap dưới ban hanhdé quy định, thẩm quyên của cơ quan nay, cơ quan khác khơng có thẩm quyền ban hanh văn bản để quy định. Ví du: Quyết định số 54/2017/QĐ-UBND ngày 06/10/2017

của UBND tinh Lang Sơn ban hành chính sách *Chính quyển bảo đâm chodoanh nghiệp vay vẫn tại các ngân hàng thương mai để thực hiện các dự ân phát

triển kinh tế - xã hội, giai đoạn 2016 - 2020”. Quyết định số 54/2017/QĐ-UBND.

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

bảo dim cho doanh nghiệp vay vén tại các ngân hàng thương mại để thực hiện

các dự án phát triển kinh tế - xã hội, giai đoạn 2016 - 2020" là chưa phù hợp với

quy định tại Luật ban hành văn băn QPPL,

Thứ ba, nội dung văn bin phù hợp với quy định cũa pháp luật.

- Thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ ban hành. phảiphù hợp với Hiển pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết,nghỉ quyết liên tích của Uy ban thường vu Quốc hội, lênh, quyết đỉnh của Chủ.

tích nước, nghị định, nghị quyết liên tịch của Chính phi, quyết định cia Thủ

tưởng Chính phi va thơng tư của Bộ trường, Thủ trưởng cơ quan ngang bộkhác về lĩnh vực do Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ đó quản lý,

~ Nghỉ quyết của Hội đẳng nhân dân cấp tinh phải phù hop với Hiển pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết, nghị quyết liên tịch của Uy ban thường vụ Quốc hội, lệnh, quyết định của Chủ tịch nước, nghị định,

nghỉ quyết liên tich của Chính phi, quyết định cia Thủ tướng Chính phi vàthông tư của Bộ trưởng, Thủ trưỡng cơ quan ngang bô (sau đây gọi chung làvvan ban của các cơ quan nha nước Trung ương),

Nghỉ quyết của Hội đẳng nhân dân cấp huyện phải phủ hợp với văn ban

của các cơ quan nhà nước Trung ương và văn bên của Hồi đồng nhân dân, Uy‘ban nhân dén tinh.

"Nghị quyết của Hội đông nhân dân cấp xã phải phù hop với văn ban của

các cơ quan nhà nước Trung ương, văn băn của HĐND, UBND cấp tinh vàcấp huyện.

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

- Quyết định, chi thị của Uy ban nhân dân cấp tinh phải phù hợp với vănân cia các cơ quan nba nước Trung ương và nghi quyết cia Hội đẳng nhândân cấp tỉnh.

Quyết định của UY ban nhân dân cấp huyện phải phù hợp với văn bản củacác cơ quan nha nước Trung ương, văn ban của Hội đồng nhân dân, Uỷ ban

nhân dân tỉnh va nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp huyện Quyết định

của Uy ban nhân dân cấp xã phải phù hợp với văn bản của các cơ quan nha

nước Trung ương, văn bản của Héi déng nhân dân, Uy ban nhân dân tinh, ‘huyén và nghĩ quyết của Hội đông nhân dân cấp xã.

- Văn ban quy pham pháp luật không quy định lại các nội dung đã đượcquy định trong văn ban quy phạm pháp luật khác và bao đăm thống nhất giữavăn ban hiện hành với văn bản mới được ban hành cia cùng một cơ quan.

Ngoài ra, văn bản được kiểm tra còn phải phù hợp với các Điều ước quốc

tế mà Cơng hịa sã hội chủ nghĩa Việt Nam ky kết hoặc gia nhập. Đồi với văn

‘ban được kiểm tra điều chỉnh những van dé đã được quy định tại Điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết hoặc gia nhập thì Điều ước quốc tế đó cũng la cơ sở pháp lý để kiểm tra văn bản đó.

Thi tr, văn bản được ban hành đúng trình tu, thi tục, thể thức, kỹ

"thuật trình bày theo quy định của pháp luật.

Thể thức, kỹ thuật trình bay văn bản thuộc đổi tương

QPPL, được quy đính tại Chương V Nghĩ đính số 34/2016/NĐ-CP. Theo đó

trình bay đúng thể thức va kỹ thuật, bao gồm các nội dung: tiêu dé (tiêu ngữ,

tra văn bản

quốc hiệu), tên cơ quan, tổ chức ban hành, số và ký hiệu của văn bản (ghi năm ban hãnh ở giữa số và ký hiệu), dia danh, ngày, tháng, năm ban hảnh, tên loại văn ban và trích yếu nội dung của văn bản, nội dung văn ban; viết đúng,

chính tả, ngữ pháp tiếng Việt và văn phong pháp luật, nơi nhân, chức vụ, họ

tên va chữ ký của người có thẩm quyé chức (

các dẫu chỉ mức độ mất, dầu chỉ mức độ khẩn, dâu chỉ “tai liệu họp”, “hopxong phải thu hồi”... vả đúng cách trình bay.

đồng dẫu của cơ quan,

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

Mặc dù các lỗi sai vẻ thể thức, kỹ thuật trình bảy văn bản khơng ảnh

hưởng lớn tời nội dung quan lý nha nước ma văn bản điều chỉnh. Tuy nhiên,

việc ban hảnh sai thể thức, kỹ thuất trình bay lam ảnh hưởng đến tính tơn nghiêm của văn bản QPPL, cũng thể hiện năng lực nghiệp vu của cán bộ

chuyên viên làm công tác soan thảo, xây dựng văn bản quy pham pháp luật.Đơng thai, ình trang này cũng sẽ dẫn tới sw tuy tiện trong quá trình xy dựng,soan thảo, sự thiéu thông nhất, đồng bộ trong hé thống pháp lut, ảnh hưỡngtới hiệu quả quan ly.

12.5. Phương thức kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật

Song song với việc thực hiện nghiêm các nguyên tắc kiểm tra văn ban thì việc đa dang hóa kết hợp linh hoạt các phương thức kiểm tra văn bản là một yếu tổ quan trọng quyết định đến chất lượng và hiệu quả của công tác kiểm. tra VBQPPL. Phương thức để thực hiện kiểm tra văn bản được quy định tại

Điều 106 Nghĩ định số 34/2016/NĐ-CP bao gồm:

+ Tự kiểm tra văn bản.

- Kiểm tra văn bản theo thẩm quyền

1.2.5.1. Phương thức tự kiém tra văn bản quy phạm pháp luật

Hoạt động tư kiểm tra văn bản được tiến hành tại chính cơ quan ban hảnh

văn ban đối với văn bản do minh ban hành. Theo đó, Bơ trưỡng, Thủ trường

cơ quan ngang bô, Héi déng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp, chính quyển. địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt tự kiểm tra văn ban do minh

‘ban hành hoặc liên tích ban hành ngay sau khi văn băn được ban hảnh hoặc

nhận được yêu câu, kiến nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Cơ quan, người

có trách nhiệm giúp Bé trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bô, Hội đẳng nhândân, Ủy ban nhân đân các cấp, chính quyển địa phương ỡ đơn vi hành chính

-kinh tế đặc biết từ kiểm tra văn bản được quy định tại Điền 111 Nghĩ định số

34/2016/NĐ-CP như sau

- Người đứng chức pháp chế thuộc bộ, cơ quan ngang bộ là đầu

mỗi giúp Bộ trưởng, Thủ trưỡng cơ quan ngang bộ thực hiện việc tư kiểm tra

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

thông tư, thông tư liên tịch do Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ với

'Chảnh an Tịa án nhân dân tơi cao, Viện trưởng Viên kiểm sát nhân dân tôi

cao ban hành,

- Cục trưởng Cục Kiểm tra văn ban quy phạm pháp luật thuộc Bộ Tư

pháp 1a đâu mốt giúp Bộ trường Bộ Tư pháp thực hiện việc tư kiểm tra thôngtư, thông tư lên tích do Bộ trưởng Bộ Tư pháp với Chánh án Tịa an nhân dân.

tơi cao, Viện trưởng Viên kiểm sát nhân dân tôi cao ban hảnh,

- Người đứng đâu tổ chức pháp chế cơ quan thuộc Chỉnh phủ phổi hop

với tô chức pháp chế thuộc bô mà Bộ trưởng bộ đó đã ban hanh văn bản thuộc Tĩnh vực hoạt động của cơ quan thuộc Chỉnh phủ thực hiện việc tự kiểm tra

văn bản,

- Ban Pháp chế Hội đẳng nhân dân giúp Hội déng nhân dân thực hiện việc tự kiểm tra văn bản của Hội đông nhân dan;

- Giám đắc Sở Tw pháp, Trưởng Phòng Tư pháp, người đứng đầu cơ quan được Ủy ban nhân dân ỡ đơn vi hảnh chính - kinh tế đặc biệt giao la đầu môi giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp thực hiện việc tự kiểm tra văn ban;

việc tự kiểm tra văn bản

- Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật thuộc Bộ Tư pháp, người đứng dau tổ chức pháp chế bộ, cơ quan ngang bộ có trách nhiệm.

phối hợp với cơ quan, don vị có liên quan thuộc Téa an nhân dân tối cao,

Viện kiểm sát nhân dân tôi cao để tư kiểm tra thông tư liên tịch giữa Bộ

trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bồ với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao,

'Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tôi cao

Các cơ quan, đơn vị có liên quan phải kip théi cung cấp thông tin, tai liệuhợp với các cơ quan, người cỏ trách nhiệm trong việc tự

'Vẻ quy trình thơng thường, Khi phát hành văn bản quy phạm pháp luật, cơ

quan, đơn vi phát hành gửi văn bản cho cơ quan, đơn vi được phân công để

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

thực hiện tự kiểm tra văn ban. Trường hop nhận được yêu cầu, kiến nghị của cơ quan, tổ chức, cả nhân vẻ văn bản có chứa quy phạm pháp luật nhưng

khơng được ban hành bằng hình thức văn bản quy pham pháp luật va văn bản.do cơ quan khơng có thẩm quyển ban hành văn bản quy phạm pháp luật ban"hành, thi cơ quan, đơn vi có trách nhiêm ban hành những văn bn đó gửi ngay,

cho cơ quan, đơn vị được phân công để tự kiểm tra.

Khi tiến hành tự kiểm tra văn bản, néu phát hiện văn bản có nội dung trai

pháp luật thì cơ quan, đơn vi tự kiểm tra phối hợp cơ quan, đơn vi đã chủ tìsoạn thảo, trình văn ban trao đổi để thơng nhất những nội dung trai pháp luật,

các biện pháp xử lý va báo cáo với cơ quan, người đã ban hành văn ban để kip thời xử lý theo thẩm quyền.

‘Bao cáo kết quả tự kiểm tra văn ban có dầu hiệu trái pháp luật gồm những,

nội dung sau: Đánh giá nội dung có dẫu hiệu trái pháp luật của văn ban va đểxuất hướng xử lý, thời han xử lý, biển pháp khắc phục hậu qua do văn bản.gây ra (nếu có), Xác định trách nhiêm của cần bộ, cổng chức tham mưu soan.

thảo, thdm định, thẩm tra và ban hành văn bản.

Co quan, người đã ban hảnh văn bản có trách nhiệm xử lý kip thời văn.‘ban trải pháp luật đã ban hành.

1.1.5.2. Phương thức kiêm tra theo thâm quyér

a dm quyển có thé tiến hanh kiểm tra văn bantra theo thCo quan

chức đoàn kiểm tra đitra văn ban theo chuyên dé, lĩnh vực, địa bảnhoặc khi nhân được kiến nghị, yêu cẩu từ các nguồn thông tin từ phía cá nhân,

‘Vi du: Văn ban cia các cán bộ, cơ quan ngang bô, Hội đẳng nhân dân, Ủy

‘ban nhân dan cấp tinh sau khi ban hanh phải được gửi đến Cục Kiểm tra văn. ‘ban QPPL — Bộ Tư pháp và tổ chức pháp chế các bộ có thẩm quyển kiểm tra theo ngành, lĩnh vực, Văn bản của Hội đồng nhân dan, Ủy ban nhân dân huyện gửi đến sở Tư pháp,

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

- Kiểm tra văn bản nhận được yêu cầu, kiến nghị của các tổ chức, cá nhân.

phản ánh về văn bản có dẫu hiệu trái pháp luật

Vi du: Khí cá nhân phân ánh vé văn bin có dấu hiệu trái pháp luật đến

Cuc Kiểm tra văn ban thi Cục Kiểm tra văn bản phai phân loại, tổ chức kiểm. tra theo thẩm quyên, khi có kết quả thì thơng tin cho cá nhân phản ánh biết.

~ Kiểm tra văn ban theo địa ban tại cơ quan ban hành văn bản, chuyên đề,

ngành, lĩnh vực

Kiém tra văn ban theo dia ban, chuyên để, ngành, nh vực thuộc phương thức kiểm tra theo thẩm quyên. Trong đó, kiểm tra văn ban theo dia bản lả việc tổ chức kiểm tra văn bản trực tiếp tại cơ quan ban hảnh, kiểm tra văn bản. theo chuyên để 1a việc tổ chức kiểm tra văn ban theo thẩm quyền đối với lĩnh:

vực, hoặc nhóm lĩnh vực ma văn ban diéu chỉnh.

‘Vi du: Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành quyết định số 73/ QĐ-STP. ngày 16/04/2018 vẻ việc kiểm tra cơng tác từ pháp tại Phịng Tư pháp huyện.

‘Van Lãng, UBND xã Tân Việt, UBND 2 Hồng Thai, huyện Văn Lãng tinh

Lang Sơn và kiém tra công tác Tw pháp tại Phong tư pháp huyén Tring Định,

UBND sã Đại Đẳng,UBND x Chi Lãng huyện Tràng Định, tinh Lạng Son.

'Vệ trình tự, trình tự kiểm tra văn ban theo thẩm quyền được quy định tại Điều 115 Nghị định 34/2016/NĐ-CP (áp dụng đối với việc kiểm tra van bản. do cơ quan, người ban hảnh văn bản gửi đền), cụ thể la:

@ Tiếp nhân văn bản thuộc đổi tượng kiểm tra

Co quan kiểm tra văn bản phải mở "Sổ văn bản đến" để theo dõi việc gửi ‘va tiếp nhận văn ban thuộc đổi tượng kiểm tra.

(ii) Thủ trưởng cơ quan kiểm tra văn bản phân công người kiểm tra văn bản. (ii) Người kiểm tra văn bản tiến hành xem xét, đánh giá tinh hợp hiển, ‘hop pháp, tính thơng nhất của văn ban được kiểm tra

iv) Bao cáo kết quả kiểm tra văn bản va để zuất hướng xử lý

- Khi phát hiện văn bản được kiểm tra có dấu hiệu trai pháp lut, người

kiểm tra văn ban lập Phiêu kiểm tra văn bản và dé xuất hướng xử lý,

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

- Căn cứ vao tinh chất, mức độ trái pháp luật của văn bản va hậu quả gây

za, người kiểm tra văn bản có thé dé xuất. hình thức xử lý văn ban trái pháp luật, xử lý trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyên đã ban hanh văn

‘ban trái pháp luật, xử lý trách nhiệm đổi với cán bô, công chức đã tham mưu.

soạn thảo, thâm định, thẩm tra, ban hành văn ban trái pháp luật trong trường, hop người đó có lỗi.

(v) Kết luận kiểm tra văn ban

~ Thủ trưởng cơ quan kiểm tra văn bản xem xét, kết luận theo thẩm quyền. hoặc trình cơ quan, người co thẩm quyển xem xét, kết luận về nội dung trái

pháp luật của văn bản,

- Kết luận kiểm tra được gửi cho cơ quan, người đã ban hành văn bản để

xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật

(vi) Trưởng hợp cơ quan, người đã ban hành văn ban không xử lý văn ban

‘rai pháp luật hoặc cơ quan kiểm tra văn bản khơng nhất trí với kết quả xử lý thì cơ quan kiểm tra văn ban trình cơ quan, người có thẩm quyền xem xét, xử.

ly theo quy định

Hỗ sơ trình cơ quan, người có thẩm quyền xem xét, xử ly văn ban gồm: áo cáo của cơ quan kiểm tra văn bản, văn bản được kiểm tra; cơ sử pháp lý để kiểm tra, Phiéu kiểm tra văn ban; ý liền của các cơ quan (néu có), kết hiện.

kiểm tra của cơ quan kiểm tra văn bản, các văn bản giải trình, thơng bao kết

quả xử lý của cơ quan có văn bản được kiểm tra (nếu có) và các tải liệu khác

có liên quan (nêu có)

Co quan kiểm tra văn bản mở "Số theo dối xử lý văn bản trái pháp luật" để theo đối, đơn đốc việc xử lý văn ban.

Ngồi ra, cách thức kiểm tra văn ban theo dia bản, chuyên để, ngành, lĩnh. vực cũng được quy định cụ thé tại Điều 116 Nghị định sổ 34/2016/NĐ-CP. Cu thể như sau:

- Đôi với kiểm tra văn ban theo địa ban:

+ Khi phất hiện văn bản có đâu hiệu trái pháp luật, ảnh hưởng lớn đến

kinh tế - xã hội, nêu thay cân thiết, cơ quan, người có thẩm quyên kiểm tra

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

văn bên quyết định thành lập Đoản kiểm tra văn ban theo địa bản tại co quan ‘ban hành văn bản. Cơ quan kiểm tra văn ban có trách nhiệm thơng báo cho cơ quan có văn bản được kiểm tra vé thảnh phan, thời gian, địa điểm, nội dung lâm việc. Cơ quan có văn bản được kiểm tra có trách nhiệm chuẩn bị các nội dung, hỗ sơ liên quan theo yêu câu của cơ quan kiểm tra văn ban.

+ Doan ldểm tra tiền hanh kiểm tra, kết luân, kiến nghị hoặc bao cáo cơ quan, người có thẩm quyền xem xét, kiến nghị việc xử lý văn ban trải pháp.

luật, đồng thời kiến nghị xem xét trách nhiềm của cơ quan, người xây dưng,‘ban hanh văn bản trái pháp luật,

+ Trường hợp thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành để

theo địa bản thì cơ quan có văn bản được kiểm tra phối hợp với cơ quan chủ

êm tra văn bản

trì kiểm tra chuẩn bi điều kiện cần thiết phục vụ Doan kiểm tra va thực hiện.

kế hoạch kiểm tra theo quy định tai khoăn 2 Điều này.

tra văn ban theo chuyên để, ngành, ĩnh vực

+ Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân. cấp tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt kế hoạch kiểm tra văn bản theo chuyên dé hoặc theo ngành, lĩnh vực và đôn đốc, chỉ đạo, kiểm.

tra viếc thực hiên kế hoạch,

+ Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bô, Chủ tịch Ủy ban nhân dân. cấp tính, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thành lập Doan kiểm tra liên ngành để thực hiện kiểm tra văn bản theo chuyên để hoặc theo ngành, lĩnh vực thuộc thẩm quyền kiểm tra;

+ Cơ quan kiểm tra phải thông báo cho cơ quan có văn ban được kiểm tra tiết trước khu thực hiện việc kiểm tra theo chuyên dé hoặc theo ngành, lĩnh. vực. Cơ quan có văn bản được kiểm tra có trách nhiêm phổi hợp với Đoản.

- Đối với k

kiểm tra trong việc thực hiện kiểm tra văn bản, chuẩn bị các nội dung, hỗ sơ liên quan đến văn ban được kiểm tra theo yêu câu của Đoàn kiểm tra vả kế ‘hoach kiém tra của cơ quan kiểm tra văn bản,

+ Đoàn kiểm tra liên ngành thực hiện kiểm tra văn bản theo chuyên dé hoặc theo ngành, lĩnh vực có trách nhiệm tổ chức thực hiện va phối hợp với

</div>