QUẢN TRỊ -QUẢN LÝ DU LỊCH VÀ CÔNG TÁC BÃO TỒN DI SẢN VĂN HÓA KHMER NAM BỘ TẠI TRÀ VINH: BÀI HỌC KINH NGHIỆM TỪ CÁC QUỐC GIA

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>QUẢN TRỊ -QUÃNLÝ</b>

<b>• NGUYỀN NGỌC DIỆP - CAO THỊ THAM - CHÂU MINH TUẤN</b>

<b>TÓM TẮT:</b>

Di sần vănhóa là những sản phẩmvật chát và tinh thầncốý nghĩa lịch sử, vãnhóa và dântộc học. Việc bảo vệ và phát huy cácgiá trịvănhóalà vânđề quantrọngtrongxu hướng pháttriển của xẫ hội hiên đại. Mộttrong các cách làmđược nhiều quốc gia lựa chọn và đem lạikết quả cao trongdông tác bảo tồndi sản văn hóa là “làm du lịch”. Tuy nhiên,các đơn vị và cá nhân làm du lien của tỉnh Trà Vinh cần họchỏi kinh nghiệm từ các quốc gia khác, bêncạnhđó cácđơnvịcần p&iốihợp cùng nhau để pháttriểnvà bảo tồn di sảnvănhóa một cách khoa họcvà bền vững. Bài viết phân tích du lịch và cơngtác bảo tồn di sản vănhóa Khmer Nam bộtại Trà Vinh.

<b>Từ khốa: </b>Du lịch Khmer Trà Vinh, kinh nghiệm du lịch văn hóa, kinhnghiệm bảo tồn disản vãnhóa.

<b>1. Văn hóa Khmer Nam bộ và hoạt động du lịch tại Trà Vinh</b>

Kiến trúc Chùa Khmer và Phật giáoTiểuthừa:Tính đến năm 2017, tồn tỉnh Trà Vinh có 142ngôi chùa, số chùa được khách đến tham quan khá ÍL, gồm: chùa Âng, chùa Hang, chùa Nodol, Vàm Rây và một vàichùalớn tại các huyện.Các ngôi chùa <i>ở</i> đây vẫn chưa được xem là điểm dulịch do hoạt động phục vụ khách du lịch chủ yếulà tham quan, chụp ảnh. Đốì tượng chủ yếu làngười dân địa phương, khách vãng lai trong và ngồi tỉnh lân cận, số’ ít từ Thành phố’ Hồ Chí Minh và khách nước ngồi.

Hoạtđộng biểu diễn văn hóa nghệ thuật (cácđiệu lâmthơn, răm vơng, xaravan, Dù kê, Dì kê, Rơ băm, múa tơn giáo,.,.). Các hoạt động biểu diễn văn hóa nghệ thuật KhmerNam bộ, gồm: Hệ thống

chùa Nam tơng Khmertại các phum sóc (mỗi phumsóc của người Khmer sinh sốngcó một chùa) biểu diễn trong cáclễ hội hoặc sự kiện lớn của phum sóc. Tuy nhiên,cácchương trìnhchỉ dừng lại ở cáctiết mục vu - hát, múa dân tộc và múa chằn,...kết hỢpvới trò chơi dângian; Đồn Nghệ thuật KhmerÁnh Bình Minh (tại khóm9, phường 7, thành phô’ Trà Vinh) và một sô' đội văn nghệcủa các phum sóc hoặccáchuyện biểu diễn tại các Hộidiễn vănnghệ quầnchúng Khmer, lễhội,sự kiện hoặc thamgìa lưu diễn trong và ngồitỉnh; và độivăn nghệ của KhoaNgơn ngữ -Văn hóa - Nghệ thuật Khmer Nam bộ thuộc Trường Đạihọc Trà Vinhbiểudiễntạicác Hội diễn văn nghệ quần chúng Khmer, lễhội. sự kiện của Nhà Trường.

Nghề và làng nghề: Nghề dệtchiếu Cà Hom-BếnBạ,làmcốm dẹpBa So,làm bánh tét Trà

SỐ25-Tháng 10/2020 213

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>TẠP CHÍ CƠNG ÌHIĨDNG</b>

Cn. Thực trạng chungchocáclàngnghề <i>ở Trà </i>

Vinh nói riêngvà đồng bằng sơng CửuLong nóichung,đangbịmai mộtchỉ ít hộ dân làm thủ cơng truyền thơng,cịnlại hầu hết đã bỏnghề hoặc bị“máy móc hóa”. Đê’ tham gia vào cơng tác đónkhách, các hộ dân cần được tập hn và triểnkhai kinh nghiệm làmdu lịch, kiến thứcvề giao tiếp và kinh doanh hàng lưu niệm.

Âm thực: Bánh tét côm dẹp, coin dẹp, bánhtét TràCuôn, búnnước lèo. các loại cá khơ,canhxiêm lo,các món bánh (bánh ơng,bánh dứa),về đặcsảnđịa phương như: bánh tét Trà Cn, corn dẹp,... được đóng gói hút chân khơng, theo quychuẩn vệ sinh an tồn thực phẩm và bàybán<i> ở </i>

các cửa hàng, siêu thị hayđưa sang nước ngồi.Riêngcác mónăn như canh xiêmlo, bún nước lèo,các món bánhq vặtthì Trà Vinhvẫnchưacó khu quy hoạch riêng dành cho các sản phẩm đặc thù này. Hàng quán kinh doanh truyền thốngcủa ngườidân, bị hạn chế vềthờigianhoạt động và khác biệt về khẩu vị, đặc trưng nguyên liệu chế biếnnên khá kén khách ăn,đặc biệt là kháchnước ngoài.

Phong tục tập quán và sinh hoạt nơi cưtrú: Toàn tỉnh Trà Vinh có duy nhát homestaycủagia đình Khmer là Sươn sia homestay (huyện Cầu Kè). Homestay có 5 phịng, đón tồi đa 12 -

15 khách lưu trú qua đêm. Hoạt động đón và nhận khách nướcngoài(Pháp và châu Ằu) ởvà sinh hoạt tại nhà mang lại nguồn thu khá lổn cho gia đình. Tuy nhiên, mơ hình làm du lịch này vẫn chưa được nhân rộng đến các hộ dânKhmer khác.

<b>2. Kinh nghiệm bảo tồn di sản văn hóathơng qua hoạt động du lịch</b>

<i><b>2. ỉ. Kỉnh nghiệm của ngành Du lịch Trung</b></i>

<i>Cố</i> Cung: quãng đường từcổng vàođến cổng ra là 7 km, không sử dụng bấtcứ một phương tiệngiao thông nào.Tại các cung chỉcho khách đứng ngồi nhìn vào nhằm tránh hư hại di tích, về <i>số </i>

lượng khách tham quan Tử Câ'm Thành được kiểm soát để giảmthiểu tácđộng tiếu cực đến di sản. Ban quản lý Nhà cổ chịu trách nhiệm bảo vệ, quản lý và khai thác,trênnguyên tắc sử dụng

kết hợp với bảovệ, thơngnhất lợi íchxã hội.mơitrường và kinh tế, đảm bảo tính bền vững(Nguyễn Thị ThơngNhát, 2016).

Di Hòa Viên: Khi trùng tu đều sử dụng vật liệuphù hợp với thiết kếgốc, nguồn vốn đầu tưbảo tồn chủ yếu từ tiền bán vé đơi với các cơngtrình mức độ nhỏ, miíc độ lớn được thực hiệnthơng qua các dự án của các tổ chức có thẩmquyềnvàthựchiện bởi ngấn sách nhà nước. Nhân viên chủ yếulà người địa phương,30% lực lượng hướng dần viên,đội ngũ này luôn được bổsung, cập nhật kiến thức để nâng cao trình độchun mơn nghiệp vụ. Người dân được bán hàng trong khu du lịch và bán đảm bảochát lượng hànghóa,khơngđượcchèo kéo, épkhách mua hàng. Nếukhông thực hiện theo quy định sẽ bị phạt hoặccấm kinh doanh, bị treo biển vầng trưồccửa hàng(Nguyễn Thị ThơngNhâì, 2016).

<i><b>2.2. Kinh nghiệmcủa ngành DulịchTháiLan</b></i>

Di sản văn hóa thế giới - Thành phốlịch sửAyutthaya (thành phố" cổkhôi phục từ phế tíchnhưng vẫn giữ được nguyên trạng của di sản):Việc trùng tu được quan tâm đúng mức và sửdụngnguồn ngân sách từchính phủ. Mơi trườngđược quan tâm bảovệ.du khách chỉđược phépsửdụng phương tiện thô sơ đi lại trong khu di sản. Hoạt động truyền thông được chú trọng, tăngcường nhậnthức của cộng đồng. Từng loại tàinguyên được xếp hạng theo 5 mức dựa vào tiềm năng phát triển dulịch, mức tài ngun có tiềm năng nhát và ít tiềm năng nhất. Dựatrêncác chỉ số: số lượng khách,tài nguyên, trung thiết bị phục vụ cho du khách như lưu trú, nhà hàng,... Các chính sách phát triển và xúc tiến du lịch, chú trọng đến bảo tồn và phục hồi văn hóa, tài ngun songsong với việcbảovệ mơi trường, ưutiên phát triển du lịch bền vững (Nguyễn Thị Thông Nhâ't, 2016).

Yếu tơ' góp phần tạo nên thành cơng cho dulịch Thái Lanchínhnhờ cơng tác quảng bá thơng qua kênh báo chí (tổ chức các tour farmtrip),truyềnthơng đại chúng,nghiêncứu văn hóa củacác đối tượng kháchtiềm năng. Ngồi ra, cơng tác bảo tồn được coi trọng: giữ truyềnthơng địaphương (tiếng nói, trangphục, món ăn và nghề

<b>214 Sô' 25 - Tháng </b>10/2020

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>QUẢN TRỊ - QUẢN LÝ</b>

truyền thống), sản phẩm quảng bádu lịchđều thể hiện đặc trưng riêng vốn có, đặc biệt các tour du lịch tập trungvàocáchoạt động trảinghiệm vănhóachotừng dukhách (Đỗ Thị HồngHà, 2015).

<i><b>2.3. Kinh nghiệm của ngành Du lịch HànQuốc</b></i>

Cung Changdeokgung(mộttrongnăm cung vĩ đại được vuacủa Triều Tiênxấy dựng): chú trọngđến hoạt động truyền thông, giáo dục để tăngcường nhận thứccủa cộng đồng. Đưa ra các quy định về thời gian hoạt động (mổ cửa các ngàytrongtuần, trừ thứ hai)và hạn chế số ngườitham quan trong một lượt. (Nguyễn Thị Thống Nhất,2016).

Chính phủ lập các cơ quan nhà nước nhằmthực thi, thu thập các thông tin và chịu tráchnhiệm về phát triển vănhóavà du lịch. Ngồi ra, Hàn Quốc cịn có Luật Xúc tiến Du lịch năm

1961. Thơng qua các bộ phim truyền hình, ca nhạc để quảng bá di sản, điểm đến, món ăn và những giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể truyềnthơng. Bên cạnh đó, đãng cai tổchức nhiều sựkiện tầm cỡ qctếvà khu vực: Worldcup 2002,Festival Film Fusan,...

Chính phủ hợp tác với các doanh nghiệpSamsung, LG để phát triển hệ thống thơng tin; khuyến khích cơngdân tham gia vào các chương trình giáo dục văn hóa và hoạt độngđểthúcđẩy chất lượng củanhữngtrẳi nghiệm văn hóa. Dành một tỷ lệ vốn ngânsáchnhà nước tương đốicho lĩnh vực du lịch và văn hóa. Chính quyền địaphương chú trọngđầutư trong phạm vi địa phương để bảo vệ disản,phát triển vănhóabảnđịa và tổchức các lễ hộiđể thu hút khách tham quan. (ĐỗThịHồngHà,2015).

<i><b>2.4. Kình nghiệmcủa ngành Du lịch </b></i>

Khuđền Angkor- quần thể vănhóa nổitiếng nhát củaCampuchia,khơng có nạn chèo kéo, ănxin, “chặtchém” dukhách. Người bán hàng rongđược bố trí một khuvực nhất định, người ăn xinđượchướng dẫn và giúp đỡ để trỏthành cácnhạccông chơi đàn vằcác nhạc phẩm củacácquốcgiatại một khu. Hàng hóa đượcniêmyết bằng USD, Ria hoặc Đồng. Đặc biệt, khách hàng có thểtrẳ

giá thoảimái với tiêu chí“thuận mua vừa bán".Campuchia chỉ có mỗicao nguyên Thansur Bokor là phứchợp nghỉdưỡng và giải trí cao cấp nhưng giá rẻ hay Bokor sang trọng, vẫn cho dân và khách lẻ vào tham quan mà không hề thu phí.Đến Siem Reap, vé ăn buffet và xem ca múacung đình Khmer có giá rẻ như mộtbữa ănthường

<i>ỗ</i> Việt Nam.

Thành phố Phnom Penh, Siem Riep và Sihanoukville được Campuchia quy hoạch để pháttriển du lịchvănhóa.Do đó, khách sạn quanh khu Angkor<i>ồ</i> Siem Riep không được cao quá 3 tầng, bất kể đó là 4 hay 5 sao. Tất cả đều được quy hoạch tổng thể và tuânthủ chặt chẽ quy chuẩn vềkiến trúc, chỉ giới xây dựng. Các tuyêri phố cổtrongkhu vực bảo tồn và nhà phải sơn cùng mộtmàu. Song song đó, 10 hịn đảo trong vịnh Sihanoukville được các doanh nghiệp lớn củaMỳ, Hong Kong thuê để phát triển du lịch.Tuy nhiên,Chính phủ ra điều kiện, nhàđầu tưchỉ được làmhồi sinh Sihanoukville - điểm nghỉ dưỡng cao câpcủa các quanchứcthuộc địaPháp hồi cuối thếkỷXIX - đầu thế kỷ XX chứ không được biếnSihanoukville thành một thành phố mới.

Từ năm 2003, Campuchia đưa ra quy định nghiêm ngặt đôivới lượng khách vào đền Angkor Wattối đa 300 kháchmỗi lượtvàthời gian thamquan tối đa 2 giờ đồng hồ.

Giá vé tham quan, dịch vụ khách sạn, nhà hàng, hướng dẫn viên,... không thay đổi hoặcgiảm nhưng chất lượng không giảm. Vé chỉ bán cho khách quốc tế cịn nộiđịađượcmiễn phí. Họ quan niệmrằng, di sản lầ của cha ông để lạivà con cháu được quyền thụ hưởng bình đẳng và được biểu biết về những gì cha ơng đã làm nên.Với khách quốc tế, giá vé được phân định theo thời gian tham quan: 1 ngày là20 USD, 2 ngày là40 USD, 3 ngày là 60 USD và 60 USD cũng là mức giá tối đa áp dụngchocả tuần hay cả tháng.Mức giá này thể hiện: nếu bạn yêu Angkor đếnmức thămtới3ngày chưachánthì bạn được miễnphí cho tâ't cả những ngày tham quan cịn lại.Cách làm này khơng chỉ tạo tâm lý đượctiếp đóncủa du khách, mà cịn kích thích du khách hammn khám phá, tìm hiểu sâuhơn.

<b>Số 25 - Tháng 10/2020 215</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

<b>TẠP CHÍ CƠNG THƯƠNG</b>

Chính sáchquảng bá, xúctiếnhướng tới cáctỉnh thànhtrọngđiểm, nhóm khách quan trọng; cải thiện hệ thống đường sá, phát triển nhiều điểm du lịch sinh thái; đơn giảnhóa thủ tục xuấtnhập cảnh như cấp visa ngay tại các cửa khẩu,sân bay, miễn visa cho một số’ quốc gia; bơ’ trícảnh sát du lịchtại tất cảcác điểmdulịch.

<b>3. Bài học kinh nghiệm cho công tác bảo tồndi sản văn hóa Khmer Nam bộ tại Trà Vinh</b>

Cáchlàmdu lịch của Trung Quô’c, Thái Lan, Hàn Quốc và Campuchianóichung vàdu lịch TràVinh nóiriêng, để rút ra bài học kinh nghiệm cho hoạt động quản lývà kinh doanh dulịch vãn hóa:

<i>Thứnhất,</i> Nhà nước ban hành hệ thơng phápluật cho ngành du lịch để chuẩn hóa các hoạtđộng du lịch bằng hệ thông nguyên tắc, tiêu chuẩn, khung pháp lý và quy hoạch các vùngvà địa phương; tạo điều kiện thuận lợi trong việckhai thác, bảo vệ và tôn tạo các tài nguyên du lịch.

<i>Thứ hai, thực hiện phân </i>loại, đánh giá, xếphạng các tài nguyên; và phân công trách nhiệmcho cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việckhai thác và tôn tạo.

<i>Thứba,</i> nâng cao nhận thứccủa cộngđồng và khách du lịch về di sản; chú trọng nâng caochấtlượng nguồn nhânlực.

<i>Thứ tư, nhà làm</i> du lịch cẩn xây dựng chiếnlượcmaketing; liênkết giữa dulịch vàcác ngành khác, hợp tác quốc tế về du lịch với các nước trong khu vực và thê giới. Mặc khác, cần sángtạo, táo bạo và chuyên nghiệp trong công tác quảng bá du lịch.

<i>Thứnam,</i> sử dụng doanh thu từ việc bán vétham quan cho việc giữ gìn,tơn tạovà bảo vệ các di sản. tài ngun. Cóchính sách bán vé phù hợpvới từng đốitượngkháchtham quan.

<i>Thứ sáu,</i> ban hành nộiquy về việc hạnchế sử dụng phương tiện và <i>số</i> người trong 1 lượt thamquan trongkhu di sản.

<i>Thứbây,</i> thànhlập đội ngũ “cảnh sát du lịch” nhằm hỗ trợ và đảm bảo an toàn cho kháchdulịch.

Kinh nghiệm cuối cùng và quan trọng nhát làtôn trọng và bảo tồn các giá trị văn hóa. cộng

đồng cùng hành động vì mục tiếu phát triển dulịch bền vững.

<i><b>4.</b></i> <b>Đề xuâ't và kiến nghị cho hoạt động du lịch văn hốa Khmer Nam bộ tại Trà Vinh</b>

<i><b>4.1. Tập trungxâyđựng và triển khai phục vụ du khách thí điểmmột số sảnphẩm du lịchvăn </b></i>

<i><b>hóa Khmer hồn chỉnh</b></i>

Du lịch Trà Vinh nói riêng và các tỉnh đồng bằngsơngcửuLong nói chung, sảnphẩm du lịch đang được chào bán và sửdụng dưới dạng riêng lẻ. Do vậy, sản phâ’m nên được bán dưới hình thức các góidịchvụ (combosản phẩm)tìm hiểuvề văn hóa Khmer Trà Vinh. Khi khách đến bâtkỳ mộtđiểm du lịch nào tại Trà Vinh sẽđược giới thiệu và lựachọn gói dịch vụ và hồ trợtưvan các thông tin du lịch khác. Hoặc du khách cố thểđặt các gói dịch vụ thơngqua website của cơngty lữhành, Trung tâm Xúc tiến du lịchTrà Vinh. Tác giả đề nghịthí điểm 5 gói dịch vụ.(Bảng 1)

Trường hợp dukhách khơng chọn du lịch theogói dịch vụ có thể chọn hình thứcsử dụng dịchvụ tự chọn. Cụ thể, du khách chọn từng dịch vụ/sản phâ’m du lịch riêng lẻ với giá bán lẻ,nhưng khi đăng ký trên 3 dịch vụ sẽ được giảm %/combo sản phẩm hay miễn phí xe đưa đón,bốc thăm q tặng,... Việc nàygiúpkhách khơngbỏ lổ sản phẩm du lịch hấp dẫn, giúp kích cầudulịch.

<i><b>4.2. Quy hoạch vàthực hiện kếhoạchđầu tư khaithácdulịch vănhóa Khmer tại Trà Vinh theo từng giai đoạncụ thể với sựtham giacủa xã</b></i>

<i><b>hội và chính quyềnđịa phương</b></i>

Nhà quy hoạch và làmdu lịch tuân thủ nghiêm túc nguyên tắc phát triển du lịch bền vững. Loạihình du lịch văn hóa với nhiều vân đề nhạy cảmvà khó làm du lịch, vì vậy, việc sử dụng hiệu quả và bền vừng là vânđề cho đội ngũ làm du lịchtỉnh Trà Vinh và Sóc Trăng.

Để đạt mục tiêu phát triển du lịch văn hóa Khmer bền vững,Trà VinhvàSóc Trăng cầnhợptác trao đổi, học hỏikinh nghiệm tìm ra điểm khácbiệtcủacộngđồng người dân Khmer của haiđịa phương.Cùngxây dựngthương hiệu “du lịch văn hóa Khmer” riêng biệt của địa phương mình,hỗ trợ. hợp tác và cùng phát triển; đồn kết là sức

216 Số 25 - Tháng 10/2020

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

vănhóa KhmerNam bộ)

Thuyết minh, 01 ảnh lưu niệm,xin xăm cầu maytại miếu Ông

3 ^Danhthắng Ao Bà Om + giao lưu văn nghệ KhmerNam bộ

Thuyếtminhđiểm đến, 01 ảnh lưuniệm, giao lưu vănnghệKhmerNambộtạichùaLòGạch

Thamquan 01 nghề truyền thống(nghề làm mặt nạ,làmnhạc cụ dân tộc Khmer, kết cườm trang phục truyềnthống,nghể lồmbánhtráng, dệtchiếu CàHom,...) + 01 chùa Khmer (chùa Lò Gạch,chùa Âng,...)

Thuyếtminh, phương tiện dichuyển (xe máy, xeđạphoặcxedu hch tùytheosô' lượng và yêucẩucủa khách),01 ảnh lưuniệm, thựchiện 01 thao tác ;trong quy trình sản xuất sảnphẩm

Lưu trú tại nhà ngưởi dân Khmer+ giao lưu văn nghệKhmer + tham gia học múađiệu múa dân tộc của ngưởi Khmertại chùa

IChi phí sinh hoạt tại nhà dân, tham quan phum 1sóc, học múa cùng người dân, tham quan chùa 1Khmer, thuyết minh, phương tiện di chuyển

<i>Nguồn:NguyễnNgọcDiệp, 20Ỉ8</i>

mạnh từ thế cạnh tranh thành thế cảhai cùng phấttriển (chiến lược kinh doanh “win win”).

Trong quá trình khai thác, các đơn vị kinh doanhdu lịchcần tôn trọngnền văn hóa bảnđịa,đặc trưng truyền thống của tộc người Khmernhằm thựchiện tơthoạt độngkhaithác đi đơi với bảo vệ.Du lịch văn hóa là cầu nốigiữa du kháchvà cộng đồngđịaphương, nâng tầm văn hóa tộcngười bảnđịa, tạo sức hấp dẫn giữ chân du khách.Tránh việc “pha trộn văn hóa”hoặc “thương mại hóa văn hóa Khmer”,làm mai một và matđi sựtrong sáng của nền văn hóa dân tộc.

Tạo chính sách thơng thống và hỗtrợdoanh nghiệp, tạo đà chosự đầu tưkhai thác của doanh nghiệp trongvà ngồinước. Qua phỏng vân, trao đổi và tìm hiểu của tác giả, đa phần các doanh nghiệp ngại đầu tư vào du lịch Trà Vinh nói chung và du lịch văn hóa Khmer nói riêng, vì Trà Vinhchưa địnhhướng đầutư kinh doanh du lịchrõràng,việc hỗ trợchính sách chodoanh nghiệp còn yêu.Mặt khác, quy hoạchvà kế hoạchkhai thácdu lịch của tỉnh chỉ trên văn bản, chưa đi vào thực tếvàmờigọiđầu tư đại trà. Trung tâm Xúc tiến du lịch và Sở Văn hóa,Thể thao và Dulịch cần xácđịnh đơn vị nào có khả năng, phù hợp yêu cầu của dựán; chắt lọc và tiếp cận, từ đó rút ngắn thời gian

chờkêu gọiđầu tư. Từng bước đưa việc quyhoạch tôi hệ thốngdịch vụ và sản phẩm du lịch vănhóa Khmervàothực tếdu lịch của địaphương.

Đảm bảo công bằng, minhbạch và phân chialợi ích của các đơn vị đầu tư kinhdoanhdu lịch, đặc biệt là lợiích củacác chủ thể văn hóa,qua đó tạo niềm tin cho các đơn vị tham gia hoạt động du lịch.

Doanhnghiệp đã đầu tưcần linh hoạt và nắmvững thời cơ để đẩy mạnh quảngbá, xây dựngmôi quan hệ và liên kết cùng kinh doanh. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần kiên nhẫn với sự lựa chọn của mình, vì loại hình du lịch tìm hiểu văn hóa Khmer tuy có sức hâpdẫn riêng nhưngcũng khá kén khách tham quan.

Xây dựng sản phẩm du lịchđặc thù theo hướng tour chuyên đề và góidịch vụ nhỏlẻ, kích thíchnhu cầu du lịch văn hóa Khmer của từng du khách. Hoạt động phát triển du lịch văn hóa Khmer Nam bộ cần được thực hiện theo đúng lộtrìnhvớikếhoạch quy hoạch cụ thể cho từnggiaiđoạn, có thể tham khảo kế hoạch khai thác (thíđiểm) điểm tham quandulịch vănhóa Khmer tạiTrà Vinh. (Bảng 2)

Đẩy mạnh môT quan hệ, liên kết với cácdoanh nghiệp du lịch bên ngồi tỉnh, như: Sóc

SỐ25-Tháng 10/2020 217

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

<b>TẠP CHÍ CÕNG THIÍÍNG</b>

<b>Bổng 2. Kế hoạch khai thác (thí điểm) điểm tham quan du lịch vân hóa Khmer tại Trà Vinh</b>

<b><small>BướcCông việc cụ thể</small></b>

1 ^{Đánh giá} tiềm năngvàkhảnăng khai thác duIỊchcủa từng tài nguyên văn hóa Khmertại Trồ Vinh theo từngđ|a phương.

2 Lập kếhoạch khai thácdu lịch chotừngtài nguyên văn hóa Khmer.

i 3

- Ưu tiên khai thác tài nguyên:đang được du khách quan tâm;các điểm tham quan cần nâng cấp để phục vụ khách tự do; các tài nguyên có sự thuận lọi vẽ các yếutốdu lích cơbản; VỊ trí địa lý; tính “nguyên bản”; hiện ' trạng tài nguyên;khả năngthuhút vốn đẩu tư,...

- Có thểdùngcác yếu tố sau để xác đinhđiểm tồi nguyên nào nên khai thác tiềm năng du hch trước: 1. Mác độ biểu trưng vănhóa;2. Mức độ hấp dânkhách;3.Tínhcấpthiết của tài nguyên; 4. Khảnăng khai thác ỏ hiện tại

-Kế hoạchthể hiện công việc cụ thể cho tùng đối tượng, từng giai đoạnvàdự kiếnkinhphí đầu tư. Giúp nhà 'đầu tư thấyrõ lợiích kinh doanh,hoạt động mởithầuvàchọnthắu được thuận tiệnvà hiệuquả hơn.

4 —

ChọnđơnVỊ thực hiện kế hoạch đầu tưvà khai thác điểm du ỈỊch văn hóa Khmer:đảm bảo tính cơng bằng và I camkếttnthủ ngun tắc khaithác đu hch văn hóa Khmertheo hướng bển vững.

5 ^Theo^{dõi, giám}^sát^hoạt^động^xây^dựng^và^kinh^doanh^du^{lích của}^chủ^{đẩu tư.}^Báo^cáo^{đinh kỳ tiến}^độ^cơngviệc và tìnhhìnhhoạt độngđóntiếp, kỉnhdoanh du lích,ý kiến kháchhàng.

6 ^Đẩy^mạnh^và^thực^{hiện tốt}^công^tác^{quảng bá sản}^phẩm^và^thương^hiệu^du^hch^văn^hóa^Khmer^Nam^bộ^tại

<i><b>7 </b></i> 1—

Đánh giáđinh kỳchất lượng sản phẩm dulíchvănhóadướigóc nhìn của nhà chun gia về dulịch,quản lý I mơi trưởng- vãn hóa ■xã hội vàdu khách.

8 !

Lấy ỷ kiến cộng đổngvềhoạt động kinhdoanhdu hch,nhằm thực hiện tốtcơchế giám sát qua lại giữa các ' đơn VỊ hợp tác: cộng đổngđìa phương -chủ đầu tư - chính quyền đ|a phương - du khách.

9 ' Kết thúcthời gian thíđiểm, cácđơnVỊ cần họp rút kinhnghiệm,nhìnnhậnhạnchếđể giải quyết các yếukémtrong q trình kinhdoanh thí điểm.

Triển khai mơhình thí điểm sau khi đánh giá SWOT,cân nhắc khảnăng áp dụng của từng điểm duỈỊch.Mặckhác,các điểm dulịch cẩn tạo điểmấn tượng riêng biệt của mình, tránh trường hợp áp dụngrậpkhn, thiếu i'sáng tạo và linh hoạt; đây làơiéu tối kỵ trong ngành chchvụdu Iich. 1

11 ^Thành^lập^lực^lượng^{thanh tra du}^{lịch, thường}^xuyên^{kiểm tra,}^giám^{sát, bảo}^{vê quyền}^lợi^{của du}^{khách và}^cộng

12 :

Thựchiện quảng bá và tuyển dụngnguồnnhân lực cónăng lực phù hợp.

<i>Nguồn:NguyễnNgọcDiệp, 2018</i>

Trăng, Bến Tre, cần Thơ, Thành phố Hồ Chí Minh để nhận khách và học hỏi kinh nghiệmkinh doanh.

<i><b>4.3. Thực hiệntốt cơngtác quảng bá hìnhảnh </b></i>

<i><b>người Khmer Nambộ và sản phẩmdulịch văn hóa Khmer tạiTràVinh</b></i>

Tạo điểm khác biệthình ảnh người Khmer <i><b>ở </b></i>

<i><b>Sóc</b></i> Trăng với người Khmer ở Campuchia, Trà

Vinh cần xây dựng hình ảnh thương hiệu du lịchriêng cho mình. Tác giả đề nghị thương hiệu“Du lịch Trà Vinh- Trải nghiệm vănhóa xanh”, với hình ảnh đại diện là hình ảnhcô gái dân tộc Khmer với trang phục truyền thông bên cạnhhàng cây xanhcủa Ao BàOm. (Sơ đồ 1)

<b>5. Kết luận</b>

Vănhóa của người Khmer Nam bộ là hình thái

218

<b>Số25</b>

-Tháng 10/2020

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

<b>QUẢN TRỊ-QUÂN LÝ</b>

<i><b>sơ đồ ỉ: Sơ đồ các giai đoạn quảng bá thương hiệu “Du lịch Trà Vinh - Trải nghiệm vởn hóa xanh”</b></i>

<b>Giai đoạn 1:</b>

<b><small>Giới thiệu văn hóaKhmer</small></b>

<b><small>Nam bộtại Trà Vlny</small></b>

Xuất bản các tài liệu,<i><b>sách, báo</b></i> giới thiệu văn hóacủa ngườiKhmer Trà VinhPhát hành các clip quảng <i><b>bá </b></i>văn hóaKhmer: IỊch sử,đồi sốngsinh hoạt, nétđẹp văn hóa tín ngưỡng,....Đăng trêncáctrangmạng xã hội, youtube, các phương tiệntruyền thơng của cácđơn VỊ hành chính khắp trong nưócvàquốc tế.

Thiết kế các <i><b>sảnphẩm luu niệm</b></i> của du lích Trà Vinh (văn hóa - xanh), hệthống hóachấtlượng các sản phẩm đặcsản của Trà Vinh: bánh tét Trà Cuôn, cốmdẹp, bánh canh Bến Có, chiếu Cà Hom, rượuXuân Thạnh,...

<b>Giai đoạn 2:</b>

<b><small>Phủ “xanh vãnhóa’ cno </small></b>

<i><b>Tập huấn cho người dân</b></i>đìa phươngvà <i><b>người tham gia vào các hoạt động du lỊCh (đặc biệt là </b></i>người Khmer): thếnào là dulịch?cách phục vụvàgiaotiếp với khách? Ngoại ngữ?...

Cáctổchức tham gia hoạtđộngdu lịchphải thực hiện đúng <i><b>camkết “văn </b></i>

<i><b>hóa xanh":</b></i> “xanh” trong văn hóa cơng sỏ, văn hóakinh doanh; “xanh"vềmơi trưởng đón tiếp khách.

Xây dựng<i><b>bộ tiêu chí và tiêuchuẩn đánh giáchẩĩ lượng vàxếp hạng các đơn </b></i>

VỊcungcấp sản phẩmdu hch vănhóaKhmer theo chỉ tiêu xanh, như: văn hóa giao tiếp, nghiệpvụ chun mơn (biểu diến, hướng dẩn...), mơi trườngđón tiếp khách du lích,...

<b><small>Giai đoạn3: Quảng bá sản phẩmT11 ch Trà Vinh- trài nghỉệm</small></b>

<b><small>văn hóa xanh"</small></b>

<i><b>Thiết kế vàxây dựng chương trình tour, tuyếhđiểm chuẩn mực </b></i>chosản phẩmdu hch văn hóaKhmergửi đến các đơnVỊchứcnăng, cơng ty du lịch,...

<i><b>Tổ chức tourFarmtrip: </b></i>mời các đơn VỊ duhch,báođài, các đơn VỊ hữuquanthamgia chương trình tour, đóng góp ý kiến nhằm xây dựnghồn chỉnhsảnphẩm du lịch.

<i>Nguồn:Nguyễn NgọcDiệp, 20ỉ8</i>

văn hóa đặc trưng của người dân Trà Vinh, SócTrăng vàvùng đồng bằngsơng Cửu Long. Du lịchvănhóa là một loại hìnhdu lịch khơng dễ kinh doanh, đặc biệtlà trong bối cảnh nền kinhtế có nhiều biến động như hiện nay. Tuy nhiên, nếutỉnh Trà Vinh có thể học hỏi và đúc kết kinh

nghiệm làm du lịch văn hóa của các quốc giatrong khu vực, các địaphương trong nước; thì với nguồn tài ngunvănhóa Khmer giàu tiềm năngdu lịch,hứa hẹn sẽ tạo nên nhiều nguồn lợicho ngườidân địa phương và sẽlà mộtđiểm sáng cho du lịch Việt Nam trong tương lai ■

<b>TÀI LIỆU THAM KHẢO:</b>

1. BùiThị Hải Yến (2012a),<i>Quy hoạch du lịch,</i> Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, HàNội.

2. BùiThịHải Yến (chủ biên) (2012b),<i> Du lịchcộng đồng,</i>Nhà xuất bản Giáo dục ViệtNam.Hà Nội.3. Blog Yumi, Hây học cách làm du lịch của Campuchia, iDulich, ngày truy cập <i>14/10/2018, <</i>

4. Đỗ Thị HoàngHà, <i>Kinh nghiệmvề phút triểndu lịchvănhóatạiHànQuốc vàThái Lan.</i> Kỷ yếu Hội thảo khoa họcquốc tế Các loại hìnhdulịchhiện đại. 10/2015,trang242-247.

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

<b>TẠP CHÍ CÕNG ĨHƯỊNG</b>

5. LêVănHiệu (2011), <i>Nghiên cứugiá trị vănhóa dầntộcKhmer tỉnh SócTrăngphụcvụ cho pháttriển du lịch,</i>

Luận văn Thạc sĩ Địa lý học.TrườngĐại học Sư phạmThành phố’Hồ Chí Minh,TP. Hồ Chí Minh.

6. NguyễnThịThống Nhất(2016).<i>Phát triển dulịchtrêncơ sở khaitháchợplýgiá trị dì sanvăn hóa thế giớivạt thể.</i> Nhà xuất bản Đà Nẩng, Đà Nẩng.

7. NguyễnNgọc Diệp (2018),<i>Nghiên cứutiềmnấng phát triển dulịchvân hóaKhmer Nambộtại Trà Vinh,</i>Luận văn Thạc sĩ Quản trịdịch vụ du lịch và ỉữ hành, Trường Đại học Công nghệ Thành phố’ Hồ Chí Minh,TP. Hồ Chí Minh.

8. Trúc Giang (2015), Sóc Trăng tập trungkhaithác tiềm năng dulịch,<i><>.</i> ngày truy cập 15/11/2017.

<b>Trường Đại học Cônệ nghệ Đồng Nai</b>

<b>Trường Đại học Trà Vinh</b>

<b>TOURISM AND THE CONSERVATION OF KHMER’S CULTURAL HERITAGES IN TRA VINH PROVINCE: </b>

<b>LESSONS FROM INTERNATIONAL EXPERIENCE</b>

<b>• Master, NGUYEN NGOC DIEP</b>

<b>• CAOTHITHAM</b>

Dong Nai Technology University

<b>• CHAU MINH TUAN </b>

Tra Vinh University

Cultural heritages arematerialand spiritual productsof historical, cultural and ethnographicsignificance. The conservation and promotion of cultural heritages arean important issue inthe development of modem society. Cultural tourism is considered an effective way with encouraging achievements to promote the cultural conservation in many countries. It isnecessaryforindividualsand businesses in the tourism industry of Tra Vinh Province to learnmore aboutthe cultural tourism frominternational experience. In addition, there is a need for greatercooperation betweenrelevant agencies in the tourism industry to develop and conserve culturalheritages together in a scientificandsustainable way.

<b>Keywords: Khmer </b>Tra Vinh tourism, cultural tourism experience, experience in cultural heritage conservation.

220 <b>So 25 - Tháng 10/2020</b>

</div>