giáo án 12 CB đầy đủ

Chương 2: CACBOHIĐRAT
Tiết 6: Glucozơ
Ngày soạn:10/9/2008
Ngày dạy : A
3
A
4
A
6
A
7
A
8
I. MơC TI£U BµI HäC
1. VỊ kiÕn thøc
- BiÕt cÊu tróc ph©n tư d¹ng m¹ch hë cđa glucoz¬, fructoz¬.
- BiÕt sù chun ho¸ gi÷a 2 ®ång ph©n: glucoz¬, fructoz¬.
- HiĨu c¸c nhãm chøc cã trong ph©n tư glucoz¬, fructoz¬, vËn dơng tÝnh chÊt cđa c¸c nhãm chøc ®ã ®Ĩ gi¶i
thÝch c¸c tÝnh chÊt ho¸ häc cđa glucoz¬, fructoz¬.
2. KÜ n¨ng
- RÌn lun ph¬ng ph¸p t duy trõu tỵng khi nghiªn cøu cÊu tróc ph©n tư phøc t¹p (cÊu t¹o vßng cđa glucoz¬,
fructoz¬)
II. CHN BÞ
- Dơng cơ: kĐp gç, èng nghiƯm, ®òa thủ tinh, ®Ìn cån, th×a, èng nhá giät, èng nghiƯm nhá.
- Ho¸ chÊt: glucoz¬, c¸c dung dÞch : AgNO
3
, NH
3
, CuSO
4
, NaOH.

- M« h×nh: h×nh vÏ, tranh ¶nh liªn quan ®Õn bµi häc.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1. Ổn đònh lớp
2. Kiểm tra bài cũ: Không
3. Bài mới
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1:
NGHIÊN CỨU TRẠNG THÁI THIÊN NHIÊN VÀ
TÍNH CHẤT VẬT LÍ
GV: Em hãy cho biết những tính chất vật lí và trạng
thái thiên nhiên của glucozơ?
Hs: Quan sát mẫu glucozơ và nghiên cứu sgk từ đó
rút ra nhận xét
Hoạt động 2:
TÌM HIỂU VỀ CẤU TẠO PHÂN TỬ:
Cho biết để xác đònh được CTCT của glucozơ phải
tiến hành các thí nghiệm nào? Hs tham khảo và đi
đến kết luận.
- Glucozơ có phản ứng tráng bạc, vậy trong
phân tử glucozơ có nhóm – CHO.
- Glucozơ tác dụng với Cu(OH)
2
cho dung dòch
màu xanh lam, vậy trong phân tử glucozơ có nhiều
nhóm –OH ở vò trí kề nhau.
- Glucozơ tạo este chứa 5 gốc axit vậy trong
phân tử có 5 nhóm –OH .
- Khử hoàn toàn phân tử glucozơ thu được n -
hexan. Vậy 6 nguyên tử C của phân tử glucozơ tạo
thành một mạch không phân nhánh.

I. TRẠNG THÁI THIÊN NHIÊN VA TÍNH
CHẤT VẬLÍ Ø:
Glucozơ là chất rắn kết tinh, không màu
,tantrong nước. Có vò ngọt, có trong hầu hết
các bộ phận của cây ( lá, hoa, rễ).Có nhiều
trong quả nho, mật ong Trong máu người có
một lượng nhỏ glucozơ, tỉ lệ hầu như không đổi
là 0,1%
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ:
CH
2
OH-CHOH-CHOH-CHOH-CHOH-CHO
Glucozơ (5 nhóm – OH + 1 nhóm – CHO )
Phân tử glucozơ có CTCT dạng mạch hở thu
gọn là:
CH
2
OH-CHOH-CHOH-CHOH-CHOH-CHO
Hoặc viết gọn là : CH
2
OH[CHOH]
4
CHO
1
Hoạt động 3:
TÌM HIỂU VỀ TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
GV: Cho hs làm TN sgk
HS: Nghiên cứu TN SGK , trình bày TN, nêu hiện
tượng viết ptpư
Gv: cho hs hiểu được trong phân tử glucozơ chứa 5

nhóm –OH, các nhóm –OH ở vò trí liền kề.
GV: Hs thảo luận kết luận
Hoạt động 4:
TÌM HIỂU VỀ ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG
GV: Biểu diễn thí nghiệm oxi hoá glucozơ bằng dd
AgNO
3
trong dung dòch NH
3
( chú ý ống nghiệm phải
sạch và đun nhẹ hỗn hợp phản ứng )
HS: Theo dõi gv làm thí nghiệm, nêu hiện tượng,
giải thích và viết phương trình phản ứng.
GV: Biểu diễn thí nghiệm oxi hoá glucozơ bằng
Cu(OH)
2
trong dung dòch NaOH .
HS: Theo dõi gv làm thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải
thích và viết phương trình phản ứng.
GV: yêu cầu học sinh viết phương trình hoá học
của phản ứng khử glucozơ bằng hiđro.
GV: yêu cầu học sinh viết phương trình hoá học lên
men glucozơ.
Hoạt động 5:
TÌM HIỂU VỀ FRUCTOZƠ:
HS: Hãy nghiên cứu SGK cho biết đặc điểm cấu tạo
của đồng phân quan trọng nhất của glucozơ là
fructozơ.
HS: Cho biết tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên
của fructozơ.

HS: cho biết các tính chất hoá học đặc trưng của
III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC:
1. Tính chất của ancol đa chức (poliancol)
a. Tác dụng với Cu(OH)
2
:
2C
6
H
12
O
6
+ Cu(OH)
2
→ (C
6
H
11
O
6
)
2
Cu + 2
H
2
O
b. Phản ứng tạo este
Khi tác dụng với anhiđrit axetic, glucozơ có
thể tạo este chứa 5 gốc axetat trong phân tử
C

6
H
7
O(OCOCH
3
)
5
2 .Tính chất của anđehit:
a. Oxi hoá glucozơ:
CH
2
OH(CHOH)
4
CHO + 2AgNO
3
+ 3NH
3
+
H
2
O 
CH
2
OH[CHOH]
4
COONH
4
+ 3NH
3
NO

3
+
2Ag
CH
2
OH(CHOH)
4
CHO + Cu(OH)
2
+ NaOH –
to
→
CH
2
OH(CH
2
OH)
4
COONa + Cu
2
O +
H
2
O
b. Khử glucozơ bằng hiđro:
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + H

2
 →
0
,tNi


CH
2
OH[CHOH]
4
CH
2
OH
3. Phản ứng lên men:
2 C
6
H
12
O
6
. enzim, 30-35 ˜C
→ 2 C
2
H
5
OH + 2 CO
2
IV. ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG:
1. Điều chế:
(C

6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O
 →
+ 0
,tH
nC
6
H
12
O
6
Ứng dụng: (sgk)
V. FRUCTOZƠ:
Fructozơ (C
6
H
12
O
6
) ở dạng mạch hở là
2
fructozơ. Giải thích nguyên nhân gây ra các tính

chất đó.
Hoạt động 6: Củng cố & hướng dẫn bài tập
HS: Xem thêm tư liệu về glucozơ và fructozơ
một polihiđroxi xeton, có công thức cấu tạo thu
gọn là :
CH
2
OH – CHOH – CHOH – CHOH – C –
CH
2
OH

Hoặc viết gọn là :
CH
2
OH[CHOH]
3
COCH
2
OH
Tương tự như glucozơ, fructozơ tác
dụng với Cu(OH)
2
cho dung dòch phức màu
xanh lam (tính chất của ancol đa chức), tác
dụng với hiđro cho poliancol (tính chất của
nhóm cacbonyl).
Fructozơ không có nhóm CH=O nhưng vẫn
có phản ứng tráng bạc và phản ứng khử
Cu(OH)

2
thành Cu
2
O là do khi đun nóng trong
môi trường kiềm nó chuyển thành glucozơ theo
cân bằng sau :
Glucozơ Fructozơ
IV. Cđng cè- DỈn dß
1. Cđng cè : So s¸nh cÊu t¹o cđa glucoz¬ vµ Fructoz¬?
Nªu tÝnh chÊt hãa häc cđa glucoz¬?
2. DỈn dß:3,4/32 sgk

Tiết: 7
SACCAROZƠ, TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ
Ngày soạn: 14/9/2008
Ngày dạy: A
3
A
4
A
6
A
7
A
8
I. MỤC TIÊUCỦA BÀI HỌC:
1. Kiến thức:
- Biết được tcvl, cấu trúc phân tử của tttn, saccarozơ, tinh bột, xenlulozơ.
- Hiểu các phản ứng hoá học đặc trưng của chúng.
- Biết được vai trò ứng dụng của nó

2. Kó năng:
- Rèn luyện cho học sinh phương pháp tư duy khoa học, từ cấu tạo của các hợp chất hữu cơ phức tạp
( dự đoán tính chất hoá học của chúng).
- Quan sát phân tích các kết quả thí nghiệm.
- Viết cấu trúc phân tử của tinh bột
- Nhận biết tinh bột
- Phân tích và nhận dạng cấu trúc phân tử của xenlulozơ
- Quan sát phân tích các hiện tượng thí nghiệm, viết phương trình hoá học.
- Giải các bài tập về saccarozơ và tinh bột, xenlulozơ
II. CHUẨN BỊ:
- Hình vẽ phóng to cấu tạo dạng vòng saccarozơ, mantozơ.
3
O
- OH
- Sơ đồ sản xuất đường saccarozơ trong công nghiệp.
- Dụng cụ: ống nghiệm , dao, ông nhỏ giọt.
- Hoá chất: Tinh bột, dung dòch iốt.
- Các hình vẽ phóng to về cấu trúc phân tử của tinh bột và các tranh ảnh có liên quan đến bài học.
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn đònh lớp
2. Kiểm tra bài cũ :
HS 1;So s¸nh cÊu t¹o, tÝnh chÊt ho¸ häc cđa glucoz¬ vµ fructoz¬?
HS 2: Nªu c¸ch nhËn biÕt c¸c hỵp chÊt trong dung dÞch cđa d·y sau b»ng PPHH: glucozo , glixerol,
etanol, axit axetic
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Ho¹t ®éng 1:T×m hiĨu tính chất vật lý
* HS quan s¸t mÉu saccaroz¬ (®êng kÝnh tr¾ng)
vµ t×m hiĨu SGK ®Ĩ biÕt nh÷ng tÝnh chÊt vËt lÝ
vµ tr¹ng th¸i thiªn nhiªn cđa saccaroz¬.

Hoạt động 2: Tìm hiểu cấu truc phân tử
- Cho biÕt ®Ĩ x¸c ®Þnh CTCT cđa saccaroz¬ ng-
êi ta ph¶i tiÕn hµnh c¸c thÝ nghiƯm nµo. Ph©n
tÝch c¸c kÕt qu¶ thu ®ỵc rót ra kÕt ln vỊ cÊu
t¹o ph©n tư cđa saccaroz¬.
Hoạt động 3 :Tìm hiểu tính chất hoá học
Gv: Hs đọc nêu tính chất hoá học: saccarozơ.
Hs: Thảo luận viết ptpư rút ra tchh
Dung dÞch saccaroz¬ lµm tan Cu(OH)
2
thµnh
dung dÞch xanh lam→ cã nhiỊu nhãm -OH kỊ
nhau.
I. saccarozơ
1.Tính chất vật lý
- Chất rắn kết tinh, ko màu, ko mùi, ngọt, t
o
nc
185
o
C. Tan tốt trong nước.
- Có trong mía đường, củ cải đường, hoa thốt nốt.
2. Cấu truc phân tử
CTPT C
12
H
22
O
11

-Phân tử saccarozơ gốc α -glucozơ và gốc β
-fructozơ liên kết với nhau qua ngyên tử oxi giữa C
1

của glucozơ và C
2
của fructozơ (C
1
- O - C
2
). Liên kết
này thuộc loại liên kết glicozit. Vậy, cấu trúc phân tử
saccarozơ được biểu diễn như sau :

O
OH
O
HO
CH
2
OH
H
H
H
H
1
2
3
4
5

6
O
OH
HO
CH
2
OH
H
OH
H
H
H
1
2
3
4
5
6
HOCH
2

gốc α - glucozơ gốc β -fructozơ
3. Tính chất hóa học
a. Phản ứng của ancol đa chức: Phản ứng với
Cu(OH)
2
:
2C
12
H

22
O
11
+ Cu(OH)
2
→ (C
12
H
21
O
11
)
2
Cu + H
2
O
b. Thuỷ phân nhờ xúc tác axit:
C
12
H
22
O
11
–
H+
→ C
6
H
12
O

6
+ C
6
H
12
O
6

Saccarozơ Glucozơ Fructozơ
Thuỷ phân nhờ enzim:
Saccarozơ
enzim
→ Glucozơ.
4
Hoạt động 4: Tìm hiểu vê ứng dụng và sản
xuất saccarozo
HS gi¶i thÝch hiƯn tỵng thùc tÕ, c¸c xÝ nghiƯp
tr¸ng g¬ng ®· dïng dung dÞch saccaroz¬ víi
axit sunfuric lµm chÊt khư trong ph¶n øng
tr¸ng b¹c.
GV gi¶i thÝch viƯc chän dung dÞch saccaroz¬
lµm nguyªn liƯu cho ph¶n øng tr¸ng g¬ng.
HS theo dâi s¬ ®å s¶n xt ®êng saccaroz¬
trong CN trong SGK tãm t¾t c¸c giai ®o¹n
chÝnh vµ ph©n tÝch giai ®o¹n 5 cđa qu¸ tr×nh
s¶n xt ®êng saccaroz¬.
GV ®¸nh gi¸ c©u tr¶ lêi cđa HS

4. ng dụng và sản xuất
a) ng dụng ( SGK)

b) Sản xuất ( SGK)

IV. Cđng cè- DỈn dß
1. Cđng cè : Gv chèt l¹i c¸c néi dung quan träng
2. DỈn dß: 6/34 sgk
Tiết: 8
SACCAROZƠ, TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ ( tiÕp)
Ngày soạn: 14/9/2008
Ngày dạy: A
3
A
4
A
6
A
7
A
8
III. TIÕN TR×NH BµI D¹Y
1. Ổn đònh lớp
2. Kiểm tra bài cũ :
Nêu đặc điểm cấu tạo phân tử và tính chất hoá học của saccarozơ .Viết PTHH để minh hoạ
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng
Ho¹t ®éng 1:Tìm hiểu tính chất vật lí
HS quan s¸t mÉu tinh bét vµ nghiªn cøu
SGK cho biÕt c¸c tÝnh chÊt vËt lÝ vµ
tr¹ng th¸i thiªn nhiªn cđa tinh bét.
Ho¹t ®éng 2: Tìm hiểu cấu trúc phân

tử
HS:
- Nghiªn cøu SGk, cho biÕt cÊu tróc
ph©n tư cđa tinh bét.
- Cho biÕt ®Ỉc ®iĨm liªn kÕt gi÷a c¸c
II-TINH BỘT
1. Tính chất vật lí
Tinh bột là chất rắn vô đònh hình, màu trắng, không tan
trong nước nguội. Trong nước nóng từ 65
0
C trở lên, tinh bột
chuyển thành dung dòch keo nhớt, gọi là hồ tinh bột.
Tinh bột có nhiều trong các loại hạt (gạo, mì, ngô,…),củ
(khoai, sắn,…) và quả (táo, chuối,…). Hàm lượng tinh bột
trong gạo khoảng 80%, trong ngô khỏang 70%, trong củ
khoai tâu tươi khoảng 20%.
2. Cấu trúc phân tử
-Tinh bét lµ polime do nhiỊu m¾t xÝch α-glucoz¬ hỵp l¹i vµ cã
c«ng thøc (C
6
H
10
O
5
)
n
(n tõ 1.200 ®Õn 6000).
-Tinh bét lµ hçn hỵp cđa 2 lo¹i polisaccarit lµ amiloz¬ vµ
amilopectin. Amiloz¬ lµ polime cã m¹ch xo¾n lß xo, kh«ng
ph©n nh¸nh, ph©n tư khèi kho¶ng 200.000 ®vC. Amilopectinlµ

5
m¾t xÝch α-glucoz¬ trong ph©n tư tinh
bét.
HS tr¶ lêi:
Trong ph©n tư amoloz¬, c¸c m¾t xÝch α-
glucoz¬ liªn kÕt víi nhau gi÷a nguyªn tư
C
1
ë m¾t xÝch nµy vµ nguyªn tư C
4
ë m¾t
xÝch kia qua cÇu oxi, gäi lµ c¸c liªn kÕt
α[1-4] glicozit
Ph©n tư amolipectin ®ỵc cÊu t¹o bëi mét
sè m¹ch amiloz¬, c¸c m¹ch nµy nèi víi
nhau gi÷a nguyªn tư C
1
ë m¾t xÝch ®Çu
cđa m¹ch nµy víi nguyªn tư C
6
ë m¾t
xÝch gi÷a cđa m¹ch kia, qua nguyªn tư
oxi, gäi lµ liªn kÕt α[1-6] glicozit.
Ho¹t ®éng 3:Tìm hiểu tính chất hoá
học
- Nªu hiƯn tỵng khi ®un nãng dung dÞch
tinh bét víi axit v« c¬ lo·ng. ViÕt
PTHH.
- Cho biÕt s¬ ®å tãm t¾t qu¸ tr×nh thủ
ph©n tinh bét x¶y ra nhê enzim.

GV biĨu diƠn:
- ThÝ nghiƯm gi÷a dung dÞch I
2
vµ dung
dÞch tinh bét ë nhiƯt ®é thêng, ®un nãng
vµ ®Ĩ ngi.
- ThÝ nghiƯm gi÷a dung dÞch I
2
cho lªn
mỈt c¾t cđa cđ khoai lang.
HS nªu hiƯn tỵng.
GV gi¶i thÝch vµ nhÊn m¹nh ®©y lµ ph¶n
øng ®Ỉc trng ®Ĩ nhËn ra tinh bét.
polime cã m¹ch xo¾n lß xo, ph©n nh¸nh, ph©n tư khèi lín h¬n
amiloz¬, kho¶ng 1000.000 ®vC.
CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3

4
5
6
CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
6
O

CH OH



2
H
H

H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
O
O

CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5

6
CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
6
O

CH OH



2
H
H
H
H

H
OH
OH
1
2
3
4
5
O
O
CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
6
CH OH

2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
O

CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1

2
3
4
5
O
O

3.Tính chất hoá học
Lµ mét polisaccarit cã cÊu tróc vßng xo¾n, tinh bét biĨu hiƯu
rÊt u tÝnh chÊt cđa mét poliancol, chØ biĨu hiƯn râ tÝnh chÊt
thủ ph©n vµ ph¶n øng mµu víi iot.
a. Ph¶n øng thủ ph©n
Thủ ph©n nhê xóc t¸c axit
- D÷ kiƯn : sgk
- Gi¶i thÝch (C
6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O
 →
= 0
,tH
n C
6

H
12
O
6
Thùc ra tinh bét bÞ thủ ph©n tõng bíc qua c¸c giai ®o¹n trung
gian lµ ®etrin [C
6
H
10
O
5
]
n
, mantoz¬.
Thủ ph©n nhê enzim

glucozoMantozoextrin§bét Tinh
mantaza
OH
amilaza-β
OH
amilaza-α
OH
222
 → → →
b. Ph¶n øng mµu víi dung dÞch iot
ThÝ nghiƯm
+ Nhỏ dung dòch iot vào ống nghiệm đựng dung dòch hồ
tinh bột hoặc vào mặt cắt của củ khoai lang.
+ Hiện tượng : Dung dòch hồ tinh bột trong ống nghiệm

cũng như mặt cắt của củ khoai lang đều nhuốm màu xanh
tím. Khi đun nóng,màu xanh tím biến mất, khi để nguội
màu xanh tím lại xuất hiện.
b) Gi¶i thÝch
+Phân tử tinh bột hấp thụ iot tạo ra màu xanh tím. Khi đun
nóng,iot bò giải phóng ra khỏi phân tử tinh bột làm
mất màu xanh tím đó. Khi để nguội, iot bò hấp thụ trở lại
6
Ho¹t ®éng 3:Tìm hiểu ứng dụng (sgk)
làm dung dòch có màu xanh tím. Phản ứng này được dùng
đề nhận ra tinh bột bằng iot và ngược lại.
4. Ứng dụng (sgk)
IV. Cđng cè- DỈn dß
1. Cđng cè: - HS lµm bµi 1, 2, SGK
2. DỈn dß: Xem bµi 6
Tiết 9:
SACCAROZƠ, TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ ( tiÕp)
Ngày soạn: 20/9/2008
Ngày dạy: A
3
A
4
A
6
A
7
A
8
III. TIÕN TR×NH BµI D¹Y
1. Ổn đònh lớp

2. Kiểm tra bài cũ :
-Nêu đặc điểm cấu tạo phân tử và tính chất hoá học của tinh bột .Viết PTHH để minh hoạ?
-Bằng phương pháp hoá học hãy nhận biết các chất sau : glucozo, saccarozo, hồ tinh bột. Viết PTHH
xảy ra?
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Ho¹t ®éng 1: T×m hiĨu TCVL-TTTN cđa
xenlulozo
HS quan s¸t mÉu xenluloz¬ (b«ng thÊm níc), t×m
hiĨu tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tr¹ng th¸i thiªn nhiªn cđa
xenluloz¬.
Ho¹t ®éng 2; T×m hiĨu cÊu tróc ph©n tư
HS nghiªn cøu SGK cho biÕt:
- CÊu tróc cđa ph©n tư xenluloz¬.
- Nh÷ng ®Ỉc ®iĨm chÝnh vỊ cÊu t¹o ph©n tư cđa
xenluloz¬. So s¸nh víi cÊu t¹o cđa ph©n tư tinh bét.
Ho¹t ®éng 3: T×m hiĨu tÝnh chÊt ho¸ häc
GV biĨu diƠn thÝ nghiƯm ph¶n øng thủ ph©n
xenluloz¬ theo c¸c bíc:
- Cho b«ng nân vµo dung dÞch H
2
SO
4
70%.
- Trung hoµ dung dÞch thu ®ỵc b»ng dung dÞch
III.XENLULOZO
1.TÝnh chÊt vËt lÝ. Tr¹ng th¸i tù nhiªn
sgk
2. CÊu tróc ph©n tư
Xenluloz¬ lµ mét polime hỵp thµnh tõ c¸c m¾t xÝch

β(1,4)glucozit, cã c«ng thøc (C
6
H
10
O
5
)
n
, m¹ch kÐo
dµi kh«ng ph©n nh¸nh.
Mçi m¾t xÝch C
6
H
10
O
5
cã 3 nhãm -OH tù do, nªn
cã thĨ viÕt c«ng thøc cđa xenluloz¬ lµ
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
3. TÝnh chÊt ho¸ häc
Xenluloz¬ lµ polisaccarit vµ mçi m¾t xÝch cã 3

nhãm -OH tù do nªn xenluloz¬ cã ph¶n øng thủ
ph©n vµ ph¶n øng cđa ancol ®a chøc.
a. Ph¶n øng thủ ph©n
7
NaOH 10 %.
- Cho dung dÞch thu ®ỵc t¸c dơng víi dung dÞch
AgNO
3
/NH
3
, ®un nhĐ.
HS quan s¸t, gi¶i thÝch vµ viÕt PTHH.
GV liªn hƯ c¸c hiƯn tỵng thùc tÕ, vÝ dơ: tr©u bß
nhai l¹i
HS nghiªn cøu SGK cho biÕt s¶n phÈm ph¶n øng
khi cho xenluloz¬ t¸c dơng víi axit nitric.
GV chó ý cho HS øng dơng cđa Xenlulozo trinitrat
dïng lµm thc sóng kh«ng khãi
Ho¹t ®éng 4: T×m hiĨu øng dơng cđa xenluloz¬
HS liªn hƯ kiÕn thøc thùc tÕ vµ t×m hiĨu SGK cho
biÕt c¸c øng dơng cđa xenluloz¬.
GV : Xenluloz¬ cã rÊt nhiỊu øng dơng trong ®êi
sèng vµ s¶n xt, ®Ĩ t¹o ra ngn nguyªn liƯu q
gi¸ nµy, chóng ta ph¶i tÝch cùc trång c©y phđ xanh
mỈt ®Êt.
ThÝ nghiƯm sgk
Gi¶i thÝch sgk
(C
6
H

10
O
5
)
n
+ nH
2
O
 →
o
tSOH ,
42
nC
6
H
12
O
6
b) Ph¶n øng víi axit nitric
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+3nHNO

3
 →
o
tSOH ,
42
[C
6
H
7
O
2
(ONO
2
)
3
]
n
+ 3nH
2
O.
Xenlulozo trinitrat
4. øng dơng (sgk)
IV. Cđng cè- DỈn dß
1. Cđng cè: - So s¸nh ®Ỉc ®iĨm cÊu tróc ph©n tư cđa glucoz¬, saccaroz¬, tinh bét vµ xenluloz¬.
- HS lµm bµi tËp 3,4, 5 SGK
2. DỈn dß: lµm bµi 6 sgk, 2.25, 2.27 sbt

Tiết 10 : LUYỆN TẬP
CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CACBOHIĐRAT
Ngày soạn: 26/9/2008

Ngày dạy: A
3
A
4
A
6
A
7
A
8
I. Mơc tiªu cđa bµi häc
1. KiÕn thøc
- BiÕt ®Ỉc ®iĨm cÊu tróc ph©n tư cđa c¸c hỵp chÊt cacbonhi®rat tiªu biĨu.
- HiĨu mèi liªn quan gi÷a cÊu tróc ph©n tư vµ tÝnh chÊt ho¸ häc cđa c¸c hỵp chÊt cacbonhi®rat tiªu biĨu.
- HiĨu mèi liªn hƯ gi÷a c¸c hỵp chÊt cacbonhi®rat trªn.
2. KÜ n¨ng
- LËp b¶ng tỉng kÕt ch¬ng.
- Gi¶i c¸c bµi to¸n vỊ c¸c hỵp chÊt cacbonhi®rat.
II. Chn bÞ
- HS lµm b¶ng tỉng kÕt vỊ ch¬ng cacbohi®rat theo mÉu thèng nhÊt.
- HS chn bÞ c¸c bµi tËp trong SGK vµ s¸ch bµi tËp.
- GV chn bÞ b¶ng tỉng kÕt theo mÉu sau:
ChÊt Monosaccarit Disaccarit Poli saccarit
Glucoz¬ Fructoz¬ Saccarozo Tinh bét Xenluloz¬
CTPT

8
CÊu tróc ph©n tư
TÝnh chÊt ho¸ häc
1. TÝnh chÊt an®ehit

2. TÝnh chÊt ancol ®a chøc
3. Ph¶n øng thủ ph©n
4. Ph¶n øng mµu
III. Tiến trình bài dạy
1.Ổn đònh lớp
2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp với luyện tập.
3.Bài mới
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1: Cấu tạo
GV: Chuẩn bò bảng ôn tập lí thuyết
GV: Gọi 3 hs lên bảng
HS thứ 1: Viết công thức phân tử của monosaccarit
và nêu những đặc điểm của hợp chất này.
HS thứ 2: Viết công thức phân tử của đisaccarit và
nêu những đặc điểm của hợp chất này.
HS thứ 3: Viết công thức phân tử của poli saccarit
và nêu những đặc điểm của hợp chất này.
GV: Sửa chữa cấu trúc phân tử của học sinh, ghi
vào bảng tổng kết và nêu những đặc điểm về
cấu trúc phân tử học sinh cần lưu ý.
GV: Qua đó các em có kết luận gì về cấu trúc của
các cacbohiđrat?
HS: Lên bảng trình bày câu trả lời của mình
Hoạt động 2: Tính chất
GV: Em hãy cho biết những hợp chất cacbohiđrat
nào tác dụng được với dd AgNO
3
/ NH
3
, tại

sao?
A. LÍ THUYẾT CẦN NHỚ:
1. Cấu tạo
a) Glucozơ và frutozơ (C
6
H
12
O
6
)
- Phân tử glucozơ có công thức cấu tạo thu gọn
dạng mạch hở là :
CH
2
OH – CHOH – CHOH – CHOH – CHOH –
CH = O
Hoặc viết gọn là : CH
2
OH[CHOH]
4
CHO
-Phân tử Fructozơ (C
6
H
12
O
6
) ở dạng mạch hở là
một polihiđroxi xeton, có công thức cấu tạo thu
gọn là :

CH
2
OH –CHOH –CHOH –CHOH – C – CH
2
OH


Hoặc viết gọn là :
CH
2
OH[CHOH]
3
COCH
2
OH

Đun nóng trong môi trường kiềm nó chuyển thành
glucozơ theo cân bằng sau :

Fructozơ Glucozơ
b) Saccarozơ (C
12
H
22
O
11
)
Trong phân tử không có nhóm CHO
c) Tinh bột (C
6

H
10
O
5
)
n

Amilozơ : polisaccaric không phân nhánh, do các
mắt xích α - glucozơ nối với nhau
Amolopectin : polisaccaric phân nhánh, do các
mắt xích α - glucozơ nối với nhau, phân nhánh

d) Xenlulozơ (C
6
H
10
O
5
)
n
Polisaccaric không phân nhánh, do các mắt xích
β - glucozơ nối với nhau
9
1
1
O
OH
-
GV: Em hãy cho biết những hợp chất cacbohiđrat
nào có tính chất của ancol đa chức. Phản ứng

nào đặc trưng nhất?
GV: Em hãy cho biết những hợp chất cacbohiđrat
nào thuỷ phân trong môi trường H
+
?
GV: Em hãy cho biết những hợp chất cacbohiđrat
nào có phản ứng màu với I
2
?
GV: Qua đó em có kết luận gì về tính chất của các
cacbohiđrat?
Hoạt động 3: Bài tập
GV: Hướng dẫn học sinh giải các bài tập SGK
GV: Cho bài tập bổ sung
Đi từ các hợp chất cacbohiđrat tiêu biểu
glucozo, fuctozo, mantozo, saccarozơ,
xenlulozo và tinh bột hãy nêu sơ đồ tổng hợp
ra etanol.

2. Tính chất hóa học ( Xem bảng tổng kết)
II.BÀI TẬP
ChÊt
Monosaccarit
Disaccarit
Poli saccarit
Glucoz¬ Fructoz¬ Saccarozo Tinh bét Xenluloz¬
CTPT

6 12 6
C H O

6 12 6
C H O
12 22 11
C H O
6 10 5 n
(C H O )
6 10 5 n
(C H O )
CÊu tróc ph©n tư
TÝnh chÊt ho¸ häc
TÝnh chÊt an®ehit(pư
AgNO
3
/dd NH
3
)
Ag ↓
+
TÝnh chÊt ancol ®a chøc( pư
Cu(OH)
2
)
Dd xanh lam Dd xanh lam Dd xanh lam

Ph¶n øng thủ ph©n

glucozơ +fructo zơ glucozơ
glucozơ
Ph¶n øng mµu víi I
2

TÝm xanh
IV. Cđng cè- DỈn dß
1. Cđng cè: GV nh¾c l¹i mét sè néi dung quan träng
2. DỈn dß: §äc bµi thùc hµnh1
Tiết 11 : THỰC HÀNH
ĐIỀU CHẾ, TÍNH CHẤT CỦA ESTE VÀ CACBOHIĐRAT
Ngày soạn: 28/9/2008
Ngày dạy:

A
4
A
5
A
6
A
7
A
8
A
9
I. Mơc tiªu cđa bµi häc
1. KiÕn thøc
Củng cố tính chất về một số tính chất hoá học của glucozo, saccarozo, tinh bột.
10
2. Rèn luyện kó năng tiến hành thí nghiệm lượng nhỏ hoá chất trong ống nghiệm.
II. Chn Bò
DỤNG CỤ THÍ NGHIỆM HOÁ CHẤT THÍ NGHIỆM
2. ống nghiệm 5

3. cốc thuỷ tinh 100ml 1
4. cặp ống nghiệm gỗ 2
5. đèn cồn 1
6. ống hút nhỏ giọt 1
7. thìa xúc hoá chất 2
8. giá để ống nghiệm 1
9. bát sứ, lưới amiăng 1
10.dd NaOH 10%
11.dd CuSO
4
5%
12.dd glucozo 1%
13.H
2
SO
4
10%
14.Tinh bột
15.dd I
2
0,05%
16.Dầu thực vật , NaOH đặc , dd NaCl bão hoà
III. Tiến trình bài dạy
1.Ổn đònh lớp
2. Kiểm tra bài cũ: không
3.Bài mới
Chia lớp ra làm 4 nhóm nhỏ theo tổ để tiến hành làm thí nghiệm.
Vào làm thí nghiệm:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung bài học

HĐ 1:Thi nghiệm 1:
GV: yêu cầu HS làm thí nghiệm như SGK
HS: thực hiện thí nghiệm như SGK
GV:dặn dò HS cẩn thận khi tiếp xúc với H
2
SO
4
đ
nhất là khi đun nóng
Gv : Yêu cầu HS quan sát và giải thích hiện tượng
xảy ra ?
HĐ 2:Thí nghiệm 2: Phản ứng xà phòng hoá
GV: yêu cầu HS làm thí nghiệm như SGK
HS: thực hiện thí nghiệm như SGK
GV: lưu ý HS làm việc với hoá chất phải cẩn thận
và chính xác
HĐ 3: Thí nghiệm 3: Phản ứng của glucozo với
Cu(OH)
2
GV: yêu cầu HS làm thí nghiệm như SGK
HS: thực hiện thí nghiệm như SGK
GV: lưu ý
- Các em có thể dùng ống nhỏ giọt để ước lượng
NỘI DUNG VÀ CÁCH TIẾN HÀNH THÍ
NGHIỆM
1. Thí nghiệm 1 Điều chế etyl axetat
Cho vào ống nghiệm khô (dài 14 - 18 cm) 1
ml ancol etylic, 1 ml axit axetic nguyên chất và 1
giọt axit sunfuric đặc. Lắc đều, đồng thời đun
cách thủy 5 - 6 phút trong nồi nước nóng 65 -

70
0
C (hoặc đun nhẹ trên ngọn lửa đèn cồn,
không được đun sôi). Làm lạnh rồi rót thêm vào
ống nghiệm 2 ml dung dòch NaCl bảo hòa. Quan
sát hiện tượng, giải thích và viết phương trình
hóa học.
2. Thí nghiệm 2 : Phản ứng xà phòng hoá
1g dầu TV + ddNaOH đặc sau đó cho thêm vài
giọt nước cất để thể tích của hỗn hợp không đổi
Sau 4-8 phút cho hỗn hơp NaCl bão hoà vào,
khuấu đều, để nguội và quan sát
3. Thí nghiệm 3 Phản ứng của glucozơ với
Cu(OH)
2
Cho vào ống nghiệm 2 - 3 giọt dung dòch
CuSO
4
5% và 1 ml dung dòch NaOH. Lắc nhẹ,
gạn bỏ phần dung dòch, giữ lại kết tủa Cu(OH)
2
.
Cho thêm vào ống nghiệm 2 ml dung dòch
11
hoá chất thực hiện phản ứng.
- Cho vào ống nghiệm 3 giọt dd
CuSO
4
5% và 6 giọt dd NaOH 10%. Lắc nhẹ để có
kết tủa Cu(OH)

2
. Gạn bỏ phần dd
- Cho thêm vào ống nghiệm 10 giọt dd glucozo
1% lắc nhẹ.
- Đun nóng dd đến sôi, để nguội.
HĐ 4: Thí nghiệm 4: Phản ứng của HTB với I
2
GV: yêu cầu HS làm thí nghiệm như SGK
HS: thực hiện thí nghiệm như SGK
GV: lưu ý : Không nên cho quá nhiều dd I
2
glucozơ 1%. Lắc nhẹ,nhận xét hiện tượng xảy ra,
giải thích.Sau đó đun nóng hỗn hợp, để nguội.
Nhận xét hiện tượng.
3 Thí nghiệm 4 Phản ứng của hồ tinh bột với
iot
Cho vào ống nghiệm khô 2 ml dung dòch hồ
tinh bột 2% rồi thêm vài giọt dung dòch iot
0,05%, lắc nhẹ .Đun nóng dung dòch có mài ở
trên rồi lại để nguội. Quan sát hiện tượng, giải
thích.
IV-CỦNG CỐ – DẶN DÒ
Ø1.Củng cố: GV làm lại tn nào mà HS làm chưa thành công
NỘI DUNG TƯỜNG TRÌNH THÍ NGHIỆM
1. Tên HS Lớp ….
2. Tên bài thực hành : THỰC HÀNH ĐIỀU CHẾ , TÍNH CHẤT
CỦA ESTE VÀ CACBOHIĐRAT

3. Nội dung tường trình : Trình bày cách tiến hành thí nghiệm , mô tả hiện tượng quan sát
được , giải thích , viết pthh ( nếu có ) các thí nghiệm sau :

1. Thí nghiệm 1 : Điều chế etyl axetat
2. Thí nghiệm 2 : Phản ứng xà phòng hoá
3. Thí nghiệm 3 : Phản ứng của glucozơ với Cu(OH)
2

4. Thí nghiệm 4 : Phản ứng của hồ tinh bột với iot
2.Dặn dò:.
GV nhắc nhở rút kinh nghiệm tiết thực hành
Nhắc nhở HS làm vệ sinh phòng học , phòng thí nghiệm
Tiết 12
KIỂM TRA 1 TIẾT
Ngày soạn: /10/2008
Ngày dạy:

A
4
→
9
:
12
I-MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức : Củng cố về kiến thức
- Cấu tạo và tính chất của este .
- Cấu tạo và tinh chất cơ bản của cacbohidrat .HiĨu mèi liªn hƯ gi÷a c¸c hỵp chÊt cacbonhi®rat.
2. KÜ n¨ng
- Gi¶i c¸c bµi to¸n vỊ c¸c hỵp chÊt cacbonhi®rat, bài tập về este đơn chức.
- Trả lời các câu hỏi trắc nghiệm
II. CHUẨN BỊ :
Đề kiểm tra
III-TIẾN TRÌNH BÀI DẠY

1/ Ổn đònh lớp
2/ Kiểm tra bài cũ ( không)
3/ Bài mới * Ma trận đề
NhËn biÕt Th«ng hiĨu VËn dơng thÊp VËn dơng cao
Néi dung kiÕn thøc TN TL TN TL TN TL TN TL
Bµi este -lipit
Bµi glucoz¬
Bµi saccarozo
Bµi tinh bét -xenlulozo
Tỉng hỵp
Tỉng ®iĨm
* Đề bài
PhÇn I. Tr¾c nghiƯm kh¸ch quan (5 ®iĨm)
C©u 1 :
Este X ph¶n øng víi dung dÞch NaOH, ®un nãng thu ®ỵc rỵu metylic vµ natri axetat. C«ng thøc
cÊu t¹o cđa X lµ:
A. HCOOCH
3
. B. CH
3
COOCH
3
. C. CH
3
COOC
2
H
5
. D. C
2

H
5
COOCH
3
.
C©u 2 :
Cho c¸c este m¹ch hë cã cïng c«ng thøc ph©n tư C
4
H
6
O
2
. Sè este lµ ®ång ph©n cÊu t¹o khi thđy
ph©n trong m«i trêng kiỊm t¹o ra s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng tham gia ph¶n øng tr¸ng g¬ng lµ:
A. 4. B. 3. C. 2. D. 5.
C©u 3 :
Khi thđy ph©n hoµn toµn mét este ®¬n chøc trong dung dÞch NaOH d thu ®ỵc 9,6 gam mi khan
vµ mét rỵu X. Cho X t¸c dơng víi Na d thu ®ỵc 1,12 lÝt khÝ (ë ®ktc). C«ng thøc cÊu t¹o cđa este
lµ:
A.
C
2
H
5
COOCH
3
.
B.
CH
3

COOC
2
H
5
.
C.
HCOOC
2
H
5
.
D.
CH
3
COOCH
3
.
C©u 4 :
Cho d·y c¸c chÊt: glucoz¬; xenluloz¬; saccaroz¬; tinh bét; mantoz¬. Sè chÊt cã thĨ tham gia
ph¶n øng tr¸ng g¬ng lµ:
A.
4.
B.
2.
C.
3.
D.
5.
C©u 5 :
Khi ®un nãng 27 gam glucoz¬ víi dung dÞch AgNO

3
/NH
3
d th× khèi lỵng Ag thu ®ỵc tèi ®a lµ:
A.
10,8 gam.
B.
16,2 gam.
C.
21,6 gam.
D.
32,4 gam.
C©u 6 :
Cho s¬ ®å chun hãa: tinh bét
→
X
→
Etanol. X lµ:
A.
saccaroz¬.
B.
mantoz¬.
C.
glucoz¬.
D.
fructoz¬.
C©u 7 :
Sè ®ång ph©n cã c«ng thøc ph©n tư C
4
H

8
O
2
tháa m·n ®iỊu kiƯn t¸c dơng víi dung dÞch NaOH,
kh«ng t¸c dơng víi Na lµ:
A.
4.
B.
3.
C.
2.
D.
5.
C©u 8 :
Xµ phßng hãa hoµn toµn 8,8 gam etyl axetat b»ng 200 ml dung dÞch NaOH 0,2M. Sau khi ph¶n
øng xong, c« c¹n dung dÞch thu ®ỵc chÊt r¾n khan cã khèi lỵng lµ:
A.
3,28 gam.
B.
8,2 gam.
C.
8,56 gam.
D.
10,4 gam.
C©u 9 :
CỈp chÊt lµ ®ång ph©n cđa nhau:
A.
mantoz¬ vµ fructoz¬.
B.
saccaroz¬ vµ glucoz¬.

C.
Tinh bét (C
6
H
10
O
5
)
n
xenluloz¬ (C
6
H
10
O
5
)
n
.
D.
glucoz¬ vµ fructoz¬.
13
C©u 10 :
Cho c¸c chÊt: dung dÞch saccaroz¬; glixerol (glixerin); ancol etylic; natri axetat; axit axetic. Sè
chÊt ph¶n øng ®ỵc víi Cu(OH)
2
ë nhiƯt ®é thêng lµ:
A. 3. B. 2. C. 4. D. 5.
C©u 11 :
Lỵng glucoz¬ cÇn dïng ®Ĩ t¹o ra 1,82 gam sobitol víi hiƯu st 80% lµ:
A. 1,44 gam. B. 2,25 gam. C. 1,80 gam. D. 1,82 gam.

C©u 12 :
Ph©n tư saccaroz¬ ®ỵc t¹o bëi:
A.
hai gèc glucoz¬.
B.
hai gèc fructoz¬.
C.
mét gèc glucoz¬ vµ mét gèc fructoz¬.
D.
mét gèc glucoz¬ vµ mét gèc mantoz¬.
C©u 13 :
Hỵp chÊt X ®¬n chøc cã c«ng thøc ®¬n gi¶n nhÊt CH
2
O. X t¸c dơng víi dung dÞch NaOH, nhng
kh«ng t¸c dơng ®ỵc víi Na. Trong c¸c chÊt sau, X lµ:
A. HCOOCH
3
. B. CH
3
COOCH=CH
2
. C. CH
3
CH
2
COOH. D. OHC–CH
2
OH.
C©u 14 :
Tinh bét, xenluloz¬, saccaroz¬, mantoz¬ ®Ịu cã kh¶ n¨ng tham gia ph¶n øng:

A. hßa tan Cu(OH)
2
. B. khư Cu(OH)
2
C. thđy ph©n. D. tr¸ng guong.
C©u 15 : Ph¸t biĨu kh«ng ®óng lµ:
A.
Dung dÞch glucoz¬ hßa tan ®ỵc Cu(OH)
2
.
B.
Thđy ph©n (xóc t¸c H
+
; t
0
C) saccaroz¬ còng nh mantoz¬ ®Ịu cho cïng mét monosaccarit.
C.
S¶n phÈm thđy ph©n xenluloz¬ (xóc t¸c H
+
; t
0
C) cã thĨ tham gia ph¶n øng tr¸ng g¬ng.
D.
Dung dÞch mantoz¬ t¸c dơng víi Cu(OH)
2
khi ®un nãng cho kÕt tđa ®á g¹ch.
phÇn ii. tù ln (5 ®iĨm)
C©u 1. NhËn biÕt c¸c dung dÞch sau b»ng ph¬ng ph¸p ho¸ häc: HCOOH; C
2
H

5
OH; C
3
H
8
O
3
(glixerol);
C
6
H
12
O
6
(Glucoz¬). ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc (nÕu cã).
C©u 2: §èt ch¸y hoµn toµn 7,4g hçn hỵp hai este ®ång ph©n thu ®ỵc 6,72 lÝt CO
2
(ë ®ktc) vµ 5,4 g níc.
X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o vµ gäi tªn cđa hai este ®ã?
* Đáp án
I/ Tr¾c nghiƯm (5 ®)
C©u 1. B C©u 2: B C©u 3 :A C©u 4: B C©u 5: D
C©u 6: C C©u 7: A C©u 8: A C©u 9: D C©u 10: A
C©u 11: B C©u 12: C C©u 13: A C©u 14: C C©u 15: B
II/Tù ln(5 ®)
C©u 1:2 ® Dùng quỳ tím để nhận HCOOH : quỳ chuyển đỏ
Dùng Cu(OH)
2
để nhận C
2

H
5
OH không hoà tan kết tủa; C
3
H
8
O
3
,C
6
H
12
O
6
hoà tan kết tủa tạo dd xanh
lam
Đun nóng 2 dd xanh, dd nào xuất hiện kết tủa đỏ gạch là C
6
H
12
O
6

Dung dòch còn lại là C
3
H
8
O
3
C©u 2:3®

2
CO
6,72
n 0,3
22,4
= =
(mol)
2
H O
5,4
n 0,3
18
= =
(mol)
⇒
2
CO
n =

2
H O
n
⇒
Hai este no đơn chức
CTTQ:
n 2n 2
C H O
;
n 2n 2 2 2 2
3n

C H O ( 1)O nCO nH O
2
+ − → +
14n+32 g n mol n mol
7,4 g 0,3 mol 0,3 mol
→ n =3 →CTPT:
3 6 2
C H O
→ CTCT: HCOO
2 5
C H
vµ CH
3
COO
3
CH
IV-CỦNG CỐ – DẶN DÒ
GV nhËn xÐt giê kiĨm tra
Nhắc nhở HS ®äc bµi AMIN
Chương III : AMIN – AMINO AXIT – PROTEIN
TiÕt 13: AMIN
14
Ngày soạn: 3/10/2008
Ngày dạy:

A
4
A
5
A

6
A
7
A
8
A
9
I. Mơc tiªu bµi häc
1. VỊ kiÕn thøc
- BiÕt c¸c lo¹i amin, danh ph¸p cđa amin.
- HiĨu cÊu t¹o ph©n tư, tÝnh chÊt, øng dơng vµ ®iỊu chÕ cđa amin.
2. VỊ kÜ n¨ng
- NhËn d¹ng c¸c hỵp chÊt cđa amin.
- Gäi tªn theo danh ph¸p (IUPAC) c¸c hỵp chÊt amin.
- ViÕt chÝnh x¸c c¸c PTHH cđa amin.
- Quan s¸t, ph©n tÝch c¸c TN chøng minh.
II. chn bÞ
- Dơng cơ: èng nghiƯm, ®òa thủ tinh, èng nhá giät.
- Ho¸ chÊt: C¸c dd CH
3
NH
2
, HCl, anilin, níc Br
2
.
- M« h×nh ph©n tư amin
III. tiÕn tr×nh bµi d¹y
1. Ổn định lớp
2. KiĨm tra bµi cò: Khơng
3. Bài mới

Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1: Khái niệm, phân loại, danh
pháp
GV: Viết CTCT của NH
3
và 4 amin khác .
Hs: Nghiên cứu kó các chất trong ví dụ trên
và cho biết mối quan hệ giữa cấu tạo
amoniac và các amin.
Gv: Đònh hướng cho hs sinh phân tích.
Yêu cầu cho biết đònh nghóa tổng quát về
amin? Xác đònh các loại đồng phân của
amin?
HS: Trả lời và ghi nhận đònh nghóa
GV: Các em hãy nghiên cứu kó SGK và từ
các ví dụ trên .Hãy cho biết cách phân loại
các amin và cho ví dụ?
HS: Nghiên cứu và trả lời, cho các ví dụ
minh hoạ.
GV: Các em hãy theo dõi bảng 3.1 SGK
( danh pháp các amin) từ đó cho biết:
Qui luật gọi tên các amin theo danh pháp
gốc chức.
Qui luật gọi tên theo danh pháp thay thế.
GV: Nhận xét, bổ xung .
GV: Trên cơ sở trên, em hãy gọi tên các
amin sau:
I.KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI, VÀ DANH PHÁP Ø
1. Khái niệm, phân loại:
Thí dụ : CH

3
- NH
2
; CH
3
- NH - CH
3

CH
2
= CH - CH
2
NH
2
; C
6
H
5
NH
2
- KN: Khi thay thế một hay nhiều nguyên tử hiđro
trong phân tử NH
3
bằng một hay nhiều gốc
hiđrocacbon ta được amin.
- Amin được phân loại theo 2 cách:
Theo gốc hiđrocacbon:
- Amin béo: CH
3
NH

2
, C
2
H
5
NH
2
- Amin thơm: C
6
H
5
NH
2

Theo bậc của amin:
- Bậc 1: CH
3
NH
2
, C
2
H
5
NH
2
, C
6
H
5
NH

2
- Bậc 2: (CH
3
)
2
NH
- Bậc 3: (CH
3
)
3
N
2. Danh pháp:
Cách gọi tên theo danh pháp
Gốc chức: Ankyl + amin
Thay thế: Ankan + vò trí + amin
Tên thông thường chỉ áp dụng cho một số amin.
VD: bảng 3.1
15
GV: Lấy vài amin có mạch phức tạp để học
sinh gọi tên.
Hoạt động 2: Tính chất vật lí
GV: Các em hãy nghiên cứu SGK phần tính
chất vật lí của amin và anilin.
Hs: Cho biết các tính chất vật lí đặc trưng của
amin và chất tiêu biểu là anilin?
Hoạt động 3: Cấu tạo phân tư û- Tính chất
hoá học :
GV: Giới thiệu CTCT của vài amin .
Hs: Hãy phân tích đặc điểm cấu tạo của amin
mạch hở và anilin.

GV: Bổ sung và phân tích kó để học sinh hiểu
kó hơn.
Hs: Từ CTCT và nghiên cứu SGK em hãy
cho biết amin mạch hở và anilin có tính chất
hoá học gì?
GV: Chứng minh TN 1 cho quan sát.
Cho biết khi tác dụng với metylamin và
anilin q tím có hiện tượng gì? Vì sao?
Hs: Nêu hiện tượng
Gv: Giải thích hiện tượng
GV: Biểu diễn thí nghiệm giữa C
6
H
5
NH
2
với
dd HCl.
Hs: Quan sát thí nghiệm và nêu các hiện
tượng xảy ra trong thí nghiệm trên và giải
thích và viết phương trình phản ứng xảy ra.
Hs: So sánh tính bazơ của metylamin,
amoniac và anilin.
GV: Biểu diễn thí nghiệm của anilin với nước
brôm:
GV: Quan sát và nêu hiện tượng xảy ra?
Hs: Nghiên cứu và viết phương trình phản
ứng.
GV: Giải thích tại sao nguyên tử brôm lại thế
vào 3 vò trí 2,4,6 trong phân tử anilin?

HS: Do ảnh hưởng của nhóm –NH
2
, nguyên
tử brôm dễ dàng thay thế các nguyên tử H ở
vò trí 2,4,6 trong nhân thơm của phân tử
anilin.
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ:
Metylamin, đimetylamin, trimetylamin và
etylamin là những chất khí có mùi khó chòu, độc , dễ
tan trong nước, các amin đồng đẳng cao hơn là chất
lỏng hoặc rắn,
III. CẤU TẠO PHÂN TỬ VÀ TÍNH CHẤT HOÁ
HỌC:
1. Cấu tạo phân tử:
Các amin mạch hở đều có cặp electron tự do của
nguyên tử nitơ trong nhóm chức, do đó chúng có tính
bazơ. Nên amin mạch hở và anilin có khả năng phản
ứng được với các chất sau đây:
2. Tính chất hoá học :
a. Tính bazơ
C
6
H
5
NH
2
+ HCl → [C
6
H
5

NH
3
]
+
Cl
–

CH
3
CH
2
CH
2
NH
2
+ H
2
O [CH
3
CH
2
CH
2
NH
3
]
+
+ OH
-
Tính bazơ : CH

3
NH
2
> NH
3
>C
6
H
5
NH
2


b. Phản ứng thế ở nhân thơm của anilin:

NH
2
+
3Br
2

Br
Br
Br
NH
2
+
3HBr
2, 4, 6 tribromanilin
Phản ứng này dùng nhận biết anilin.

IV. CỦNG CỐ- DẶN DÒ
1.Củng cố:Viết cơng thức cấu tạo và gọi tên các amin có cơng thức C
3
H
9
N
Viết ptpư điều chế anilin tư benzen
2. Dặn dò: 1,2,3,4,5,6/44sgk
Bảng 3.1. Tên gọi của một số amin
16
Hợp chất Tên gốc - chức Tên thay thế Tên thường
CH
3
NH
2
Metylamin Metanamin
C
2
H
5
NH
2
Etylamin Etanamin
CH
3
CH
2
CH
2

NH
2
Propylamin Propan - 1 - amin
CH
3
CH(NH
2
)CH
3
Isopropylamin Propan - 2 - amin
H
2
N(CH
2
)
6
NH
2
Hexametylenđiamin Hexan - 1,6 - điamin
C
6
H
5
NH
2
Phenylamin Benzenamin Anilin
C
6
H
5

NHCH
3
Metylphenylamin N -Metylbenzenamin N -Metylanilin
C
2
H
5
NHCH
3
Etylmetylamin N -Metyletanamin


Tiết 14+15:AMINO AXIT
Ngày soạn: 5/10/2008
Ngày dạy:

A
4
A
5
A
6
A
7
A
8
A
9
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức

- Biết ứng dụng và vai trò của amino axit
- hiểu cấu trúc phân tử và tính chất hóa học cơ bản của amino axit.
2. Kĩ năng
- Nhận biết, gọi tên các amino axit
- Viết các PTHH của amino axit
- Quan sát, giải thích các thí nghiệm chứng minh.
II. CHUẨN BỊ
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
ViÕt c¸c ®ång ph©n amin cđa hỵp chÊt h÷u c¬ cã cÊu t¹o ph©n tư C
4
H
11
N.
X¸c ®Þnh bËc vµ gäi tªn theo kiĨu tªn gèc chøc c¸c ®ång ph©n.
3. Bài mới

Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1:Khái niệm
GV: Viết một vài công thức aminoaxit thường
gặp sau đó cho học sinh nhận xét nhóm chức.
Hs: Đònh nghóa aminoaxit
Hoạt động 2: Danh pháp
Hs: Tham khảo sgk xem các ví dụ hiểu được
cách gọi tên amino axit.
(Bảng 3.2. Tên gọi của một số α - amino axit)
GV: Phân tích cách đọc tên sau đó hình thành
I-KHAI NIỆM:
Aminoaxit là những HCHC tạp chức vừa chứa

nhóm chức amin (-NH
2
) vừa chứa nhóm chức
cacboxyl (-COOH)
Thí dụ :
H
2
N – CH(CH3)- COOH

(alanin)
Tên gọi của các amino axit xuất phát từ tên của axit
cacboxilic tương ứng (tên thay thế, tên thông thường),
có thêm tiếp đầu ngữ amino và chữ số (2,3, ) hoặc
chữ cái Hi Lạp (α, β, ) chỉ vò trí của nhóm NH
2
trong
mạch. (bảng 3.2)
17
các đọc tên tổng quát.
Hoạt động 3: Tính chất vật lí
GV: Hãy nghiên cứu SGK và cho biết tính
chất vật lý?
Hoạt động 4: Tính chất hoá học
GV: Dựa vào cấu tạo aminoaxit hãy cho biết
các aminoaxit tham gia phản ứng hóa học
nào?
HS: Phân tích cấu tạo biết được aminoaxit
vừa có tính chất axit vừa có tính bazơ (lưỡng
tính).
GV: Hãy viết phương trình phản ứng

NH
2
CH
2
COOH + HCl → ?
NH
2
CH
2
COOH + NaOH → ?
Gv:Trong phân tử Aminoaxit vừa chứa nhóm -
NH
2
vừa chứa nhóm -COOH vậy giữa các
phân tử aminoaxit có thể tác dụng với nhau
được không ?
Viết dạng tổng quát ntn?
Hs: Viết ptpư (sgk)
Hoạt động 5: Ứng dụng
HS: Đọc SGK và rút ra ứng dụng của amino
axit
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ VÀ TÍNH CHẤT HÓA
HỌC
1. cấu tạo phân tử
Vì nhóm COOH có tính axit, nhóm NH
2
có tính
bazơ nên ở trạng thái kết tinh amino axit tồn tại ở
dạng ion lưỡng cực. Trong dung dòch, dạng ion lưỡng
cực chuyển một phần nhỏ thành dạng phân tử :

R
+
COOHCH
NH
3
NH
2
COO
-
RCH
dạng ion lưỡng cực dạng phân tử
2. Tính chất hóa học
Aminoaxit vừa có tính chất axit vừa có tính bazơ
(lưỡng tính)
a- Tính lưỡng tính: Tác dụng axit mạnh
HOOC-CH
2
-NH
2
+ HCl → HOOC-CH
2
-NH
3
Cl
Tác dụng với bazơ mạnh
H
2
N-CH
2

COOH + NaOH → H
2
N-CH
2
COONa + H
2
O)
b- b-Tính axit- bazơ của dd amino axit:
HOOC-CH
2
-NH
2
-
OOC-CH
2
-NH
3
+

HOOC(CH
2
)
2
CH – COOH
€
-
OOC(CH
2
)
2

CH–COO
-
+ H
+
NH
2
NH
3
+

c- Phản ứng trùng ngưng:
Khi đun nóng: Nhóm - COOH của phân tử này tác
dụng với nhóm -NH
2
của phân tử kia cho sản phẩm
có khối lượng phân tử lớn, đồng thời giải phóng H
2
O
n H
2
N[CH
2
]
5
COOH
→
T
(- HN[CH
2
]

5
CO -)
n
+ n H
2
O
d.Phản ứng este hóa của nhóm COOH
Tương tự axit cacboxylic, amino axit phản ứng được
với ancol (có axít vôcơ mạnh xúc tác) cho este.
Thí dụ : H
2
NCH
2
COOH + C
2
H
5
OH





H
2
NCH
2
COOC
2
H

5
+ H
2
O
III.ỨNG DỤNG (sgk)
IV. CỦNG CỐ-DẶN DÒ
1: Củng cố: 1,2,3
2: Dặn dò : BVN 4, 5,6/48
18
Tiết 15 : AMINO AXIT(TiÕp)
Ngày soạn: 11/10/2008
Ngày dạy:

A
4
A
5
A
6
A
7
A
8
A
9
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
- ViÕt c¸c ®ång ph©n aminoaxit vµ gäi tªn c¸c hỵp chÊt h÷u c¬ cã cÊu t¹o ph©n tư C
4

H
9
NO
2
.
- Nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cđa c¸c aminoaxit? ViÕt pthh ®Ĩ minh ho¹
3. Bài mới
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1:Bài tập 1,2 sgk
Gv: Hs làm bài tập 1,2
Hs: Giải bài tập bằêng phương pháp tự luận,
chọn phương án đúng khoanh tròn.
Gv và hs nhận xét bổ xung
Hoạt động 2: thảo luận nhóm bài tập3,6 sgk
Nhóm 1,2,3 làm bt 3
Nhóm 4,5,6 làm bt 6
GV: Gọiï 2 em học sinh đại diện các nhóm
lên bảng giải 2 bài tập trên.
Gv và hs nhận xét bổ xung
Hoạt động 3:Bài tập 4,5 sgk
GV:Gọi2 học sinh lên bảng làm 2 bài tập trên
IV. BÀI TẬP
Bài 1: (48-sgk)
Đáp án : C
Bài 2: (48-sgk)
Đáp án : D
Bài 3: (48-sgk)
Gọi CTTQ củaX là
x y z t
C H O N

( x,y,z,t thuộc N)
% 100 (% % % ) 35,96%
O C H N
m m m m= − + + =
40,45 7,86 15,73 35,96
: : : : : :
12 1 14 16
x y z t =
: : : 3:7 :1: 2x y z t =
→
công thức đơn giản
3 7 2
C H NO
CTPT
3 7 2
C H NO
→
CTCT H
2
N-CH-COOH
CH
3
Bài 6: (48-sgk)
M
A
= 44,5.2 = 89
A + O
2

→

CO
2
+ H
2
O + N
2
8,9 g 13,2 g 6,3 g 11,2 l
m
c
=
13,2.12
3,6
44
=
(g) m
H
=
6,3.2
0,7
18
=
(g)
m
N
=
11,2.28
1,4
22,4
=
(g)

m
H
= 8,9 –(3,6 +0,7 +1,4 ) = 3,2 (g)
Gọi CT của A là
x y z t
C H O N
( x,y,z,t thuộc N)
3,6 0,7 3,2 1,4
: : : : : : 3:7 :2 :1
12 1 16 14
x y z t = =
CTPT : (C
3
H
7
O
2
N)
n

M
(C3H7O2N)n
=89 (g/mol)
→
n = 1
Vậy CTPT : C
3
H
7
O

2
N
CTCT :A H
2
N-CH
2
–COOCH
3
B H
2
N-CH
2
–COOH
Bài 4: (48-sgk)Viết pthh
a. CH
3
-CH-COOH + NaOH
→
CH
3
-CH-COONa+H
2
O
19
Gv và hs nhận xét bổ xung NH
2
NH
2
b. CH
3

-CH-NH
2
+ H
2
SO
4
→
(CH
3
-CH- NH
3
)
2
SO
4
COOH COOH
c. CH
3
-CH-COOH + CH
3
OH
NH
2


HCl bao hoa
→
¬ 
CH
3

-CH-COOCH
3
+ H
2
O
NH
2
Bài 5: (48-sgk) Viết các pư trùng ngưng:
nH
2
N-[CH
2
]
6
-COOH
trung ngung
→
( NH-[CH
2
]
6
-CO)
n

+ nH
2
O
nH
2
N-[CH

2
]
9
-COOH
trung ngung
→
( NH-[CH
2
]
9
-CO)
n

+ nH
2
O
IV. CỦNG CỐ-DẶN DÒ
1: Củng cố: GV nhấn mạnh nội dung chính của bài
+ Cấu tạo của aminoaxit: có nhóm chức bazơ và nhóm chức axit
+ Aminoaxit vừa có tính chất axit vừa có tính bazơ (lưỡng tính)
2: Dặn dò : Đọc bài Peptit và Protein
Tiết 16+ 17 : PEPTIT VÀ PROTEIN
Ngày soạn: 12/10/2008
Ngày dạy:

A
4
A
5
A

6
A
7
A
8
A
9
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức:
Khái niệm về peptit, protein, axit nucleic, enzim
Cấu tạo phân tử và tính chất cơ bản của peptit, protein.
2. Kĩ năng:
Nhận biết liên kết peptit
Goi tên peptit
Viết phương trình hố học của peptit, protein
Phân biệt cấu trúc bậc I và bậc 2 của protein
II CHUẨN BỊ
Tranh: cấu trúc xoắn kép của AND, cấu trúc bậc I của phân tử insulin
Dụng cụ và hố chất để làm thí nghiệm peptit tác dụng với Cu(OH)
2
.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1. Ổn định lớp
2. Kiểâm tra bài cũ: Viết ptpư khi cho alanin tác dụng với NaOH, HCl,CH
3
OH
3. Bài mới
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1: Tìm hiểu về peptit
GV: Các em hãy nghiên cứu SGK và cho biết

k/n của peptit?
I. PEPTIT
1. Khái niệm:
- Peptit là loại chất chứa từ 2 đến 50 gốc
α - aminoaxit liên kết với nhau bởi các liên kết
20
HS: Nghiên cứu SGK và trả lời
GV: Lấy ví dụ về một mạch peptit và yêu cầu
học sinh chỉ ra liên kết peptit cho biết
nguyên nhân hình thành mạch peptit trên?
HS: Theo dõi và trả lời
GV: Yêu cầu các em học sinh nghiên cứu
SGK và cho biết cách phân loại peptit.
HS: Nghiên cứu SGK và trả lời:
GV: Các em hãy nghiên cứu SGK và cho biết
qui luật của phản ứng thuỷ phân của peptit
trong môi trường axit, bazơ hoặc nhờ xúc tác
enzim?
HS: Khi đun nóng với dung dòch axit bazơ
hay nhờ xúc tác của enzim peptit bò thuỷ phân
thành hỗn hợp các α - aminoaxit.
Hs: Viết phương trình phản ứng thuỷ phân
mạch peptit trong phân tử protein có chứa 3
amino axit khác nhau?
Gv: Giới thiệu phản ứng màu của peptit.
Hoạt động 2:Tìm hiểu về Protein
GV: Các em hãy nghiên cứu SGK cho biết
đònh nghóa về protein và phân loại.
HS: Đọc SGK để nắm được thông tin
Hs: Nghiên cứu SGK cho biết cấu tạo phân tử

protein
GV: Các em hãy nghiên cứu SGK và cho biết
những tính chất đặc trưng của protein?
HS: Đọc SGK và suy nghó trả lời
Hs : Xem phản ứng hoá học phần peptit
Hs: Đọc sgk để hiểu vai tròø của protein trong
đời sống.
peptit.
- Liên kết peptit: –CO–NH–
– NH – CH – CO – NH – CH – CO – .
R
1
R
2


2. Tính chất hoá học:
a. Phản ứng thuỷ phân
Khi đun nóng dung dòch peptit với axit hoặc kiềm,
peptit bò thủy phân thành hỗn hợp các α- amino axit.
H
2
N-CH-CO-NH-CH-CO-NH-CH-CO NH-
CH-COOH
R
1
R
2
R
3

R
n
+(n-1) H
2
O
H hay OH
+ −
→
NH
2
- CH-COOH +
R
1

+NH
2
-CH-COOH+NH
2
-CH-COOH + +NH
2
-
CH-COOH
R
2
R
3
R
n
b. Phản ứng màu biure.
Peptit + NaOH + Cu(OH)2  màu tím

II. PROTEIN
1.Khái niệm
-Protein là những polipeptit cao phân tử có phân tử
khối từ vài chục ngàn đến vài triệu đvC.
-Protein được chia làm 2 loại: protein đơn giản và
protein phức tạp.
2. Cấu tạo phân tử :
Phân tử protein được cấu tạo từ một hay nhiều
chuỗi polipeptit kết hợp với nhau
3. Tính chất
a. Tính chất vật lí : (sgk)
b. Tính chất hoá học
Khi đun nóng protein với dung dòch axit, dung dòch
bazơ hoặc nhờ xúc tác của enzim, các liên kết peptit
trong phân tử protein bò phân cắt dần, tạo thành cá
chuỗi polipetit và cuối cùng thành hỗn hợp các α -
amino axit.
4. Vai trò của protein đối với sự sống: (sgk)
IV. CỦNG CỐ-DẶN DÒ
1: Củng cố : GV : Cho Hs làm bt 1,2- sgk để cung cố
2: Dặn dò : BVN 3,4 –sgk
21
Tiết 17 : PEPTIT VÀ PROTEIN ( Tiếp)
Ngày soạn: 18/10/2008
Ngày dạy:

A
4
A
5

A
6
A
7
A
8
A
9
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1. Ổn định lớp
2. Kiểâm tra bài cũ:
Nêu đặc điểm cấu tạo và tính chất hoá học của peptit . Viết pthh để minh hoạ
3. Bài mới
Hoạt động của thầy và trò Nội dung bài học
Hoạt động 1: Enzim
GV: Các em hãy nghiên cứu SGK và cho biết :
- Đònh nghóa về enzim
- Các đặc điểm của enzim.
HS: Nghiên cứu SGK và trả lời.

Hoạt động 1:Axit nucleic
GV: Các em hãy nghiên cứu SGK và cho biết
đặc điểm chính của axit nucleic
H: Cho biết sự khác nhau của phân tử AND và
ARN khi nghiên cứu SGK?
III. Khái niệm về enzim và axit nucleic:
1. Enzim:
Enzim là những chất hầu hết có bản chất
protein, có khả năng xúc tác cho các quá trình
hoá học, đặc biệt trong cơ thể sinh vật.

Xúc tác enzim có 2 đặc điểm :
+ Có tính chọn lọc cao, mỗi enzim chỉ
xúc tác cho một sự chuyển hoá nhất đònh,
+ Tốc độ phản ứng nhờ xúc tác enzim
rất lớn gấp 10
9
– 10
11
tốc độ phản ứng nhờ xúc
tác hoá học.
2. Axit nucleic:
- Axit nucleic là polieste của axit phôtphoric
và pentozơ ( monosaccarit có 5 C)mỗi pentozơ
lại có một nhóm thế là một bazơ nitơ.
+ Nếu pentozơ là ribozơ: tạo axit ARN.
+ Nếu pentozơ là đeoxiribozơ: tạo axit
ADN.
+ Khối lượng ADN từ 4 –8 triệu đvC,
thường tồn tại ở dạng xoắn kép. Khối lượng
phân tử ARD nhỏ hơn ADN, thường tồn tại ở
dạng xoắn đơn.
IV. CỦNG CỐ-DẶN DÒ
1: Củng cố Cho Hs làm bt 3,4,5,6- sgk để củng cố
2: Dặn dò : BVN 3.19-3.22 sbt 19
Chuẩn bò bài luyện tập
22
Tiết 18: LUYỆN TẬP
CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA AMIN, AMINOAXIT, PROTEIN.
Ngày soạn: 20/10/2008
Ngày dạy:

A
4
A
5
A
6
A
7
A
8
A
9
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức:
Nắm được tổng quát về cấu tạo và tính chất hoá học cơ bản của amin, amino axit, protein.
2. Kó năng:
- Làm bảng tổng kết về các hợp chất trong chương.
- Viết phương trình phản ứng ở dạng tổng quátcho các hợp chất: amin, amino axit.protein.
- Giải các bài tập về phần amin,amino axit và protein.
II. CHUẨN BỊ:
- Sau khi kết thúc bài 9, GV yêu cầu học sinh ôn tập toàn bộ chương và làm bảng tổng kết theo
qui đònh của GV.
- Chuẩn bò thêm một số bài tập cho học sinh để củng cố kiến thức trong chương.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1. Ổn đònh tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ.: Kết hợp với luyện tập
3. Bài mới.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ

GV: Các em đã nghiên cứu và học lí thuyết
của các bài trong toàn chương em hãy cho
biết:
+ CTCT chung của amin, amino axit và
protein?
+ Cho biết đặc điểm cấu tạo của các hợp chất
amin, amino axit, protein ?
HS: Trả lời và ghi vào bảng
GV: Từ bảng trên và bảng sgk hs rút ra nhận
xét về nhóm đặc trưng và t/c hh của các nhóm
?
GV: Các em hãy cho biết tính chất hoá học
đặc trưng của amin, aminoaxit và protein?
GV: Em hãy cho biết nguyên nhân gây ra
phản ứng hoá học của các hợp chất amin,
aminoaxit và protein?
I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ:
1. Cấu tạo phân tử
R - NH
2
R – CH – COOH
NH
2

Amin α - amino axit
H
2
N – CH

– CO – –NH – CH – COOH

R
1
R
n
Peptit
2. Tính chất
a) Tính chất của nhóm NH
2
- Tính bazơ : RNH
2
+ H
2
O → [RNH
3
]
+
OH
-
RNH
2
+ HCl → [RNH
3
]
+
Cl
-
b) Amino axit có tính chất của nhóm COOH
- Tính axit:
RCH(NH
2

)COOH + NaOH → RCH(NH
2
)COONa + H
2
O
- Phản ứng este hóa
RCH(NH
2
)COOH +R’OH
→
HCl
RCH(NH
2
)COOR’+ H
2
O
c) Amino axit có phản ứng giữa nhóm COOH và NH
2
Tạo muối nội (ion lưỡng cực) :
H
2
N - CH(R) - COOH → H
3
N
+
- CH(R) - COO
-

Phản ứng trùng ngưng của các ε - và ω - amino
axit tạo poliamit:

nH
2
N -[CH
2
]
5
-COOH
→
t
( NH - [CH
2
]
5
CO )
n
+ nH
2
O
d) Proteincó phản ứng của nhóm peptit CO - NH

e) Anilin có phản ứng thế dễ dàng 3 nguyên tử của
23

Hoạt động 2: Bài tập
Gv: Hs làm bài tập 1,2
Hs: Giải bài tập băng phương pháp tự luận,
chọn phương án đúng khoanh tròn.
Gv và hs nhận xét bổ xung
GV: Các em hãy thảo luận nhóm giải các bài
tập 3, 4, 5 SGK

GV: Gọiï 3 em học sinh đại diện 3 nhóm lên
bảng giải 3 bài tập trên.
Gv và hs nhận xét bổ xung
vòng benzen

NH
2
+
3Br
2

Br
Br
NH
2
+
3HBr
Br
(dd)
(trắng)
(dd)

II. BÀI TẬP
Bài tập 1,2 sgk – trang 58
Bài tập3, 4,5 sgk – trang 58
IV. CỦNG CỐ-DẶN DÒ
1.Củng cố: GV nhấn mạnh nội dung chính của bài
2. Dặn dò: Xem bài 16
Chương 4: POLIME VÀ VẬT LIỆU POLIME
Tiết 19+ 20 : ĐẠI CƯƠNG VỀ POLIME

Ngày soạn: 21/10/2008
Ngày dạy:

A
4
A
5
A
6
A
7
A
8
A
9
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1. Kiến thức
- Biết được khái niệm chung về polime :Đònh nghóa, phân loại, cấu trúc, tính chất.
- Hiểu phản ứng trùng hợp, trùng ngưng và nhận dạng được polime để tổng hợp được polime.
2. Kó năng:
- phân loại, gọi tên các polime.
- So sáng phản ứng trùng hợp với phản ứng trùng ngưng,
- Viết phương trình phản ứng tổng hợp ra các polime.
II. CHUẨN BỊ:
- Những bảng tổng kết sơ đồ, hình vẽ liên quan đến tiết học.
- Hệ thống câu hỏi của bài.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1. Ổn đònh lớp:
2. Kiểm tra bài cũ ( không)
3. Bài mới

Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1:Khái niệm
GV: Em hãy tìm hiểu SGK và cho biết thế nào
I- KHÁI NIỆM:
Polime là những hợp chất hữu cơ có khối lượng
24
là polime?
Hs: Đọc sgk và cho một vài ví dụ về polime
GV: Các em hãy nghiên cứu SGK và cho biết
cách phân loại polime?
Hs: cho vd minh hoạ về polime nào thuộc
polime thiên nhiên, polime tổng hợp, bán tổng
hợp
Hoạt động 2: Đặc điểm cấu trúc
Hs: Đọc sách giáo khoa trang 60, rút ra kiến
thức quan trọng về đặc điểm cấu trúc polime
Hoạt động 3: Tính chất vật lí
Hs: Đọc sách giáo khoa trang 61, rút ra kiến
thức quan trọng về lí tính polime.
Hoạt động 4: Tính chất hoá học
Hs: Viết ptpư thể hiện các tính chất hoá học của
polime
Phân cắt, giữ nguyên và tăng mạch polime.
Hs: Chọn ví dụ minh hoạ.
Hoạt động 2
Hs: Đọc sách giáo khoa trang 60, rút ra kiến
thức quan trọng về đặc điểm cấu trúc polim
phân tử rất lớn do nhiều đv cơ sởû (gọi là mắch
xích) liên kết với nhau tạo nên. Vd: PE, Tinh
bột

Phân loại:
Polime thiên nhiên

Polime Polime tổng hợp( trùng hợp, trùng
ngưng)

II. ĐẶC ĐIỂM CÂU TRÚC:
Các polime thiên nhiên và tổng hợp có thể có 3
dạng cấu trúc cơ bản:
• Dạng mạch thẳng : PE, PVC, xenlulozơ…
• Dạng phân nhánh: amilopectin của tinh
bột
• Dạng mạng lưới không gian:
VD: Cao su lưu hóa (các mạch thẳng trong cao su
lưu hóa gắn với nhau bởi những cầu nối đisunfua
−S−S−).
III. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
- Các polime là những chất rắn, không bay hơi, t
0
nc

có khoảng khá rộng.
- Đa số polime không tan trong các dung môi thông
thường.
- N hiều polime có tính dẻo (PE, PVC…) có tính đàn
hồi (cao su…), cách nhiệt, cách điện(PE, PVC… ).
IV.TÍNH CHẤT HOÁ HỌC:
1. Các pứ phân cắt mạch polime :
- Phản ứng thủy phân: Tinh bột, xenlulozơ…
- Pư nhiệt phân(giải trùng hợp)

2. Các phản ứng giữ nguyên mạch polime : đó là
phản ứng thế và công vào mạch polime.
3. Các phản ứng làm tăng mạch polime : phản
ứng khâu mạch cacbon.
IV. CỦNG CỐ-DẶN DÒ
1.Củng cố:
- Hãy cho biết công thức cấu tạo các pôlime : PE; PVC; PP; PVA.
- Tính chất các polime?
- Viết phản ứng tạo : Cao su Buna-S; Cao su Buna-N; Thuỷ tinh hữu cơ.
2. Dặn dò: Bài tập 1,2,4,5,6 trang 64
Tiết 20 : ĐẠI CƯƠNG VỀ POLIME( Tiếp)
25