Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
Tuần 20 Kí duyệt: 28/12/09
TiÕt: 77.
Lưu Biệt Khi Xuất Dương
(Phan Bội Châu)
I. Mơc tiªu bµi häc:
- Gióp häc sinh c¶m nhËn ®ỵc:
+ VỴ ®Đp l·ng m¹n, hµo hïng cđa nhµ chÝ sÜ yªu níc ®Çu thÕ kØ XIX.
+ ThÊy ®ỵc nÐt ®Ỉc s¾c vỊ nghƯ tht vµ giäng th¬ t©m hut cđa PBC.
II. Ph¬ng tiƯn hç trỵ:
1. SGK+ SGV.
2. ThiÕt kÕ bµi so¹n 11.
3. B¶ng phơ.
III. Néi dung bµi häc:
Ho¹t ®éng cđa Gv- Hs Yªu cÇu cÇn ®¹t
- Gv: Giíi thiƯu bµi míi.
- Hs: §äc tiỴu dÉn vµ giíi thiƯu vỊ t¸c
gi¶?
- Gv: NhÊn m¹nh h¬n vỊ PBC.
- HS: Tr×nh bµy hoµn c¶nh ra ®êi cđa
bµi th¬?
-Hs: §äc vµ nªu c¸ch ph©n tÝch baii
th¬?
- Hs: C¸c nhµ th¬ kh¸c tõng nãi vỊ chÝ
lµm trai nh thÕ nµo?
- Gv: Chn bÞ b¶ng phơ vỊ vÊn ®Ị nµy.
- Cho hs so s¸nh víi PBC?
- Hs: Nªu néi dung hai c©u thùc?
C2: Ở hai câu thực, nhân vật trữ tình
(tác giả) đã thể hiện ý thức trách
nhiệm của cá nhân bằng những biện
pháp tu từ nào? Giá trị của những
I. TiĨu dÉn:
1. T¸c gi¶:
- PBC lµ ngêi khai s¸ng con ®êng ®Êu tranh gpdt theo khuynh híng
d©n chđ t s¶n.
- ¤ng ko xem v¨n ch¬ng lµ mơc ®Ých chÝnh cđa m×nh nhng v× ho¹t
®éng cm nªn «ng viÕt v¨n ®Ĩ phơc vơ cm. N¨ng khiÕu , tõng tr¶I vµ
mét tr¸I tim sơc s«I bÇu m¸u nãng PBC trë thµnh nhµ th¬ lín cã
nhiỊu t¸c phÈm xt s¾c.
- ¤ng lµ ngêi kh¬i ngn cho v¨n th¬ tr÷ t×nh - chÝnh trÞ.
2. T¸c phÈm:
- Bµi th¬ ®ỵc lµm khi «ng xt d¬ng sang NB, n¨m 1905.
- Bµi th¬ nãi vỊ chÝ lµm trai. ¤ng ®· thĨ nghiƯm b»ng chÝnh cc
®êi m×nh.
II. §äc - hiĨu:
1. Hai c©u ®Ị:
- ChÝ lµm trai nãi chung.
Lµm trai: “ ph¶i l¹ ”: ph¶i sèng phi thêng, hiĨn h¸ch mu ®å xoay
chun ®Êt trêi ko ®Ĩ ®Êt trêi xoay chun.
- PBC nãi t¸o b¹o h¬n v× «ng d¸m ®èi m¹t víi c¶ ®Êt trêi, vò trơ ®Ĩ
tù kh¼ng ®Þnh m×nh, tù vỵt lªn c¸i méng c«ng danh.
- Theo qui lt con t¹o xoay vÇn lµ ®¬ng nhiªn, nhng PBC k/v tù
xoay chun nã.
-> §©y chÝnh lµ t tëng ko chÞu kht phơc tríc sè phËn vµ hoµn
c¶nh.
Lý tëng nµy t¹o cho con ngêi t thÕ ng¹o nghƠ, th¸ch thøc víi cµn
kh«n.
2. Hai c©u thùc:
Ý thức trách nhiệm cá nhân giữa cuộc đời:
“Trong khoảng trăm năm cần có tớ,
Sau này mn thuở, há khơng ai?”
- Dịch nghĩa: Trong cuộc đời trăm năm phải có ta. Chẳng lẽ
nghìn năm sau trong lịch sử dân tộc khơng có ai để lại tên tuổi hay
sao?
- Ngun tắc: “hữu ngã” → “có ta”, bản dịch: “tớ” → sự trẻ
trung, hóm hỉnh → thái độ hăm hở của nhân vật trữ tình ra đi tìm
đường cứu nước.
- Câu hỏi tu từ → niềm tự hào lớn lao + lời giục giã những
người có ý chí lớn lao phải biết nắm lấy thời cơ hành động để tự
khẳng định mình.
- Nghệ thuật bình đối : “bách niên” >< “thiên tải” → sự tương
phản giữa cái hữu hạn của đời người với cái vơ hạn của lịch sử →
khẳng định vai trò của cá nhân đối với lịch sử: kẻ làm trai phải sẵn
sàng gánh vác mọi trách nhiệm mà đất nước giao phó.
⇒ Giọng thơ đĩnh đặc, rắn rỏi thể hiện một cái “tơi “ tích cực,
một cái “tơi” trách nhiệm cao cả với khát vọng và quyết tâm cao
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
biện pháp tu từ đó? Lưu ý thêm phần
ngun tác so với phần dịch thơ xem
có gì khác biệt?
- Hs: §èi chiÕu hai b¶n dÞch víi
nguyªn ©m?
C3: PBC đã đưa ra quan niệm sống của
kẻ sĩ trước thời cuộc như thế nào?
Chú ý về nhịp thơ, giọng thơ. Nhận
xét câu 6 trong phần dịch so với
ngun tác.
IV. củng co, dặn dò
H·y liªn hƯ víi lÏ sèng cđa thanh niªn
thêi hiƯn ®¹i ngµy nay ?
1. Học bµi, thuọc thơ.
2. So¹n bµi míi.
trong buổi lên đường cứu nước.
3. Hai c©u ln:
TiÕp tơc nãi vỊ chÝ lµm trai nhng ®ỵc ®¹t vµo hoµn c¶nh cơ thĨ cđa
®©t níc.
- LÏ nhơc – vinh ®ỵc ®Ỉt ra g¾n v¬Ý sù tån vong cđa ®Êt níc.
“ Non s«ng ®· chÕt sèng thªm nhơc”.
§iỊu nµy gÇn gòi víi t tëng yªu níc cđa §å ChiĨu.
- §Õn c©u th¬ sau th× ý th¬ cđa PBC ®· béc lé c¸i míi. Th¬ xa yªu
níc g¾n víi “ trung ” vµ “ hiÕu ”. Cßn PBC ®èi mỈt víi c¶ nỊn häc
vÊn cò ®Ĩ nhËn thøc: s¸ch vë th¸nh hiỊn ch¼ng gióp Ých g× ®ỵc cho
ta khi níc ®· mÊt, nhµ ®· tan.
§©y chÝnh lµ khÝ ph¸ch ngang tµng cđa mét nhµ chÝ sÜ yªu níc.
Quan niệm sống đúng, sống đẹp của kẻ sĩ trước thời cuộc:
“Non sơng đã chết, sống thêm nhục,
Hiền thánh còn đâu, học cũng hồi!”
- Thủ pháp nhân hóa: “non sơng đã chết” → giang sơn nữ một sinh
mệnh có hồn. Đất nước mất chủ quyền thì con người cũng khơng
n ổn. Nỗi nhục lớn xuất phát từ chỗ con người trở thành nơ lệ →
PBC thức tỉnh, cổ vũ lòng u nước của nhân dân.
- Theo PBC, buổi nước mất nhà tan, sách vở thánh hiền cũng
chẳng có ích gì, có nấu sử sơi kinh thì cũng trở nên vơ nghĩa. Ơng
đặt sự nghiệp giải phóng lên hàng đầu, kêu gọi xếp bút nghiên,
cầm lấy gươm súng dành lại nước nhà và kêu gọi từ bỏ lối học cũ
→ Tư tưởng mới mẻ này xuất phát từ tinh thần dân tộc, nhiệt huyết
cứu nước của PBC.
⇒ Nhịp thơ 4/3 + phép đối chuẩn → thái độ quyết liệt của PBC
trước tình cảnh đất nước và những tín điều xưa cũ
4. Hai c©u kÕt:
- B¶n dÞch: h×nh ¶nh “ mu«n trïng sãng b¹c tiƠn ra kh¬i ”. Nã ªm ¶
nh mét cc tiƠn ®a b×nh thêng khi tµu vỵt trïng d¬ng.
- B¶n nguyªn t¸c: ®Đp nh mét ý th¬.
Con ngêi ®i theo ngän giã dµi ®i qua biĨn ®«ng, c¶ vò trơ bao la
ngµn ®ỵt sãng b¹c cïng bay lªn.
TÊt c¶ t¹o nªn mét bøc tranh hoµnh tr¸ng mµ hµi hoµ. Con ngêi lµ
trung t©m ®ỵc ch¾p c¸nh bëi kh¸t väng lín lao vót bay cao cïng
giã gi÷a ®Êt trêi.
III. Tỉng kÕt:
1/ Nghệ thuật:
- Thể thơ thất ngơn bát cú luật bằng truyền đạt trọn vẹn hồi
bão, khát vọng của con người có chí lớn PBC.
- Bài thơ mang một giọng điệu rất riêng: hăm hở, đầy nhiệt
huyết.
- Ngơn ngữ thơ bình dị mà có sức lay động mạnh mẽ . .
2. Néi dung: Sgk.
Tuần 20 Kí duyệt 28/12/09
TiÕt: 78.
nghÜa cđa c©u
(tiÕt 1)
I. Mơc tiªu bµi häc:
- Gióp häc sinh n¾m ®ỵc:
+ Néi dung c¬ b¶n vỊ hai thµnh phÇn ng÷ nghÜa cđa c©u.
+C¸ch thùc hµnh vỊ nghÜa sù viƯc.
II.Ph¬ng tiƯn hç trỵ:
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
- Sgk + sgv.
- ThiÕt kÕ bµi so¹n.
- B¶ng phơ.
III. Néi dung bµi häc:
Ho¹t ®éng cđa gv - hs Yªu cÇu cÇn ®¹t
- Gv: Chia nhãm cho hs.
-Hs: §äc c¸c vÝ dơ vµ ph©n tÝch.
- Hs: Nhãm 1 tr×nh bµy?
- Hs: Nhãm 2 tr×nh bµy?
Nhãm 3, 4 nhËn xÐt?
- Hs: Rót ra kÕt ln?
- Gv: Lu ý hs.
- GV: cho hs lÊy c¸c vÝ dơ cơ thĨ?
I. HAI THÀNH PHẦN CỦA CÂU :
1/ So sánh hai câu trong từng cặp căn câu sau đây:
a
1
. Hình như có một thời hắn đã ao ước có một gia đình nho
nhỏ (Nam Cao, Chí Phèo).
a
2
. Có một thời hắn đã ao ước có một gia đình nho nhỏ.
b
1
. Nếu tơi nói thì chắc người ta cũng bằng lòng
b
2
. Nếu tơi nói thì người ta cũng bằng lòng
- Cả hai câu a
1
và a
2
đều nói đến sự việc : Chí Phèo từng có
một thời (ao ước có một gia đình nho nhỏ). Nhưng câu a
1
kèm
theo sự đánh giá chưa chắc chắn về sự việc qua từ “hình như”,
còn câu a
2
đề cập đến sự việc như nó đã xảy ra.
- Cả hai câu b
1
và b
1
đều đề cập đến sự việc giả định (nếu tơi
nói người ta cũng bằng lòng). Nhưng câu b
1
thể hiện sự
phỏng đốn có độ tin cậy cao đối với sự việc qua từ “chắc”,
còn câu b
2
chỉ đơn thuần đề cập đến sự việc.
2/ Mỗi câu thường có hai thành phần: nghĩa sư việc và
nghĩa tình thái.
- Thơng thường, trong mỗi câu hai thành phần nghĩa trên hồ
quyện vào nhau. Nhưng có trường hợp, câu chỉ có nghĩa tình
thái. Đó là khi câu được cấu tạo bằng từ ngữ cảm thán.
Ví du :
Dạ bẩm, thế ra y văn võ đều có tài cả. Chà chà?
+ Câu l: Nghĩa sự việc biểu hiện qua các từ ngữ (y văn vẻ đều
có tài cả)
Nghĩa tình thái: Thái độ ngạc nhiên qua từ (thế ra) và thái độ
kính cẩn qua từ (dạ bẩm)
+ Câu 2: Chỉ có nghĩa tình thái: Bày tỏ thái độ thán phục qua từ
cảm thán (chà chà!)
II. NGHĨA SỰ VIỆC:
- Nghĩa sự việc còn được gọi là nghĩa miêu tả (hay nghĩa biểu
hiện, nghĩa mệnh đề)
- Nghĩa sự việc trong câu là thành phần ứng với sự việc mà câu
đề cập đến.
- Một số loại sự việc phổ biến :
+ Câu biểu hiện hành động:
o Xn Tóc Đỏ cắt đặt đâu vào đấy rồi mới xuống
chờ những người đi đưa.
(Vũ Trọng Phụng, Số Đỏ)
+ Câu biểu hiện trạng thái tính chất, đặc điểm:
o Trời thu xanh ngắt mấy từng cao.
(Nguyễn Khuyến, Vịnh mùa thu)
+ Câu biểu hiện q trình:
o Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo.
( Nguyễn Khuyến, Câu cá mùa thu)
+ Câu biểu hiện tư thế:
o Lom khom dưới núi tiều vài chú.
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
(Bà Huyện Thanh Quan, Qua đèo Ngang)
+ Câu biểu hiện sự tồn tại:
o Còn tiền, còn bạc, còn đệ tử
Hết cơm, hết rượu, hết ơng tơi.
(Nguyễn Bình Khiêm, Thói đời)
→ Động từ tồn tại: (Còn, hết)
→ Sự vật tồn tại: (Bạc, tiền, đệ tử, cơm, rượu, ơng
tơi)
+ Câu biểu hiện quan hệ:
o Đội Tảo là một tay vai vế trong làng.
(Nam Cao, Chí Phèo)
→ Quan hệ đồng nhất: (là)
Nghĩa sự việc của câu thường được biểu hiện nhờ
các từ ngữ đóng vai trò chủ ngữ, vị ngữ, trạng
ngữ, khởi ngữ và một số thành phần phụ khác.
Ghi nhớ:
Nghĩa của câu bao gồm hai thành phần: nghĩa sự việc và
nghĩa tình thái. Nghĩa sự việc là nghĩa ứng với sự việc được đề
cập đến trong câu. Nó thường được biểu hiện nhờ các từ ngữ
đóng vai trò, chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ, khởi ngữ và một số
thành phần phụ khác.
Tuần 20 Kí duyệt 28/12/09
TiÕt: 79.
nghÜa cđa c©u
(TiÕt 2)
I. Mơc ®Ých yªu cÇu:
- Gióp Hs:
+ Cđng cè l¹i kiÕn thøc ®· häc vỊ nghÜa cđa c©u ë tiÕt tríc.
+ T×m hiĨu kÜ vỊ nghÜa t×nh th¸i cđa c©u.
+ RÌn lun kÜ n¨ng ph©n tÝch vµ ph¸t hiƯn nghÜa t×nh th¸i.
II. Ph¬ng tiƯn hç trỵ:
- SGK + Sgv.
- ThiÕt kÕ ng÷ v¨n 11.
- B¶ng phơ.
III. Néi dung tiÕt häc:
Ho¹t ®éng cđa gv - hs Yªu cÇu cÇn ®¹t
- Gv: Hái bµi cò vµ hƯ thèng l kiÕn
thøc cò.
- Gv: Chn bÞ vd trªn b¶ng phơ.
Lu ý Hs c¸c ch÷ in ®Ëm.
- Hs: Ph©n tÝch vµ thay thÕ, so s¸nh?
I. Hai thµnh phÇn nghÜa cđa c©u:
1. NghÜa sù viƯc:
2. NghÜa t×nh th¸i:
- NghÜa t×nh th¸i rÊt phøc t¹p( cã nhiỊu biĨu hiƯn). §©y ta xÐt trªn
hai khÝa c¹nh:
- NghÜa t×nh th¸i biĨu hiƯn th¸i ®é, sù ®¸nh gi¸ cđa ngêi nãi ®èi
víi sù viƯc hc ®èi víi ngêi nghe.
a. Sù nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ vµ th¸i ®é cđa ngêi nãi ®èi víi sù
viƯc ®ỵc ®Ị cËp:
- Kh¼ng ®Þnh tÝnh ch©n thùc cđa sù viƯc
- Pháng ®o¸n sù viƯc víi ®é tin cËy cao hc thÊp.
- §¸nh gi¸ vỊ møc ®é hay sè lỵng ®èi víi mét ph¬ng diƯn nµo ®ã
cđa sù viƯc.
- §¸nh gi¸ sù viƯc cã thùc hay kh«ng cã thùc ®· x¶y ra hay cha x¶y
ra.
- Kh¼ng ®Þnh tÝnh tÊt u, sù cÇn thiÕt hay kh¶ n¨ng cđa sù viƯc.
b. T×nh c¶m, th¸i ®é cđa ngêi nãi víi ngêi nghe:
- Ngêi nãi vµ ngêi nghe thĨ hiƯn th¸i ®é víi nhau qua c¸c tõ xng
h«, tõ ng÷ c¶m th¸n, tõ t×nh th¸i ë ci c©u.
-VÝ dơ: bt2+ bt3.
- Ph©n tÝch.
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
-Hs:LÊy vÝ dơ kh¸c?
- Gv: Chn bÞ b¶ng phơ bt2, bt3
trong sgk cho Hs lµm.
- Hs: Lµm bt. Lu ý c¸c tõ xng h«.
- Hs: Cho biÕt nÕu thay ®ỉi hc bá ®i
c¸c tõ ®ã th× sÏ nh thÕ nµo?
- Gv: Cho vd kh¸c ®Ĩ Hs ®èi chiÕu.
- Hs: C¸c nhãm lµm c¸c bµi tËp theo
sgk.
- Gv: Chn bÞ c¸c c©u vµo b¶ng phơ
cho Hs lµm.
- Hs: Nhãm 1 lµm bt1.
- Hs: Nhãm 2.
- Hs: Nhãm 3.
- Hs: Nhãm 4 bt5.
- So s¸nh.
II. Tỉng kÕt:
Ghi nhí: sgk.
III. Bµi tËp:
1.Bài 1: SGK/Tr.20
Nghĩa sự việc Nghĩa hình thái
a) Ngồi này nắng đỏ cành
cam / trong ấy nắng xanh
lam ngọn dừa
→ đặc điểm, tính chất
(nắng) ở hai miền Nam/Bắc
khác nhau.
a) Chắc (phỏng đốn với độ
tin cậy cao)
b) Tấm ảnh chụp hai mẹ con
kia là mợ Du và thằng Dũng
→ nghĩa biểu thị quan hệ
b) Rõ ràng là (khẳng định
sự việc ở mức độ cao)
c) Một cái gơng xứng đáng
với sáu người tử tù.
→ Nghĩa biểu thị quan hệ
c) Thật là (khẳng định một
cách mỉa mai
d) Xưa nay hắn sống bằng
nghề cướp giật và dọa nạt.
Hắn mạnh vì liều
→ nghĩa biểu thị hành
động
d) Chỉ (nhấn mạnh sự việc)
đã đành (hàm ý miễn cưỡng
cơng nhận sự việc)
2. Bài 2: SGK/Tr.20
- Các từ ngữ thể hiện tình thái trong các câu sau:
a) Nói của đáng tội (thừa nhận việc khen này là khơng nên đối
với đứa bé)
b) Có thể (nêu khả năng)
c) Những (đánh giá ở mức độ cao)
3 Bt4.
4. Bt5:
a. H·y t×m tõ thÝch hỵp ®Ĩ ®iỊn vµo chç trèng sao cho c©u ®ã cã
nghÜa. H·y x¸c ®Þnh c©u ®ã mang nghÜa g×?
b. H·y t×m nh÷ng c©u th¬, nh÷ng bµi th¬ cã sư dơng c¸c tõ t×nh
th¸i. Ph©n tÝch nghÜa t×nh th¸i ®ã?
IV. Cđng cè:
1. N¾m kiÕn thøc bµi:
- Hai thµnh phÇn nghÜa cđa c©u.
- BiÕt c¸ch ph©n tÝch vµ ph¸t hiƯn hai thµnh phÇn nghÜa ®ã.
2. Chn bÞ bµi míi.
Tuần 21 Kí duyệt 6/1/10
Tiết 80
BÀI VIẾT SỐ 5
Nghò luận xã hội
A. Mục tiêu bài học
Qua giờ kiểm tra, nhằm giúp HS:
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
- Biết vận dụng các thao tác lập luận đã học(phân tích, so sánh) để làm một bài NLXH.
- Biết trình bày và diễn đạt nội dung bài viết một cách sáng sủa, đúng quy cách.
- Tạo hứng thú học văn và niềm vui viết văn.
B. Phương tiện thực hiện
- SGK, SGV Ngữ văn 11
- Một số tài liệu tham khảo
C. Cách thức tiến hành
- GV chép đề lên bảng
- HS nghiêm túc làm bài
D. Tiến trình giừ giảng
1. Ổn định
2. GTBM
3. Hoạt động dạy học
Đề bài:
- Anh(chÞ) h·y tr×nh bµy suy nghÜ cđa m×nh vỊ “bƯnh thµnh tÝch” – mét “c¨n bƯnh” g©y t¸c h¹i kh«ng nhá
®èi víi sù ph¸t triĨn cđa x· héi hiƯn nay?
u cầu:
1. Kĩ năng:
- Biết cách giải thích, chứng minh và phân tích được nội dung u cầu của đề; xác định luận điểm và
triển khai bài viết theo bố cục: mở bài, thân bài, kết bài - nêu vấn đề, triển khai vấn đề với các luận điểm,
luận cứ rõ ràng, mạch lạc.
- Biết vận dụng các thao tác lập luận, diễn đạt lưu lốt, mạch lạc, khuyến khích những bài viết có suy
nghĩ sâu sắc và sáng tạo
- Bè cơc râ rµng. V¨n cã c¶m xóc.
- Kh«ng sai lçi chÝnh t¶, lçi diƠn ®¹t.
2/ Yªu cÇu kiÕn thøc.
- Thµnh tÝch lµ g× ?
+ KÕt qu¶, thµnh tÝch xt s¾c ®¹t ®ỵc ®èi víi mét c«ng vÞªc cơ thĨ sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh.
- BƯnh thµnh tÝch lµ g×?
+ ViƯc b¸o c¸o kh«ng ®óng sù thËt vỊ kÕt qu¶ lµm viƯc, lµm ®ỵc Ýt hc kh«ng lµm ®ỵc nhng b¸o c¸o bÞa ®Ỉt
lµ nhiỊu “ lµm th× l¸o b¸o c¸o th× hay”
- C¨n bƯnh nµy kh«ng chØ lõa dèi cÊp trªn mµ cßn lõa dèi x· héi, lõa dèi chÝnh b¶n th©n m×nh, g©y ra mét
thãi xÊu lµ chđ quan, tù m·n mét c¸ch v« lèi
C¸ch kh¾c phơc lµ t«n träng sù thËt, nghiªm kh¾c víi b¶n th©n m×nh, cã l¬ng t©m vµ tr¸ch nhiƯm khi lµm
viƯc.
. Thang ®iĨm.
- §iĨm 10: §¶m b¶o ®µy ®đ c¸c ý trªn. bµi viÕt râ rµng bè cơc, diƠn ®¹t lu lo¸t, hµnh v¨n trong s¸ng, cã vèn
sèng phong phó. Kh«ng sai lçi c©u, chÝnh t¶.
- §iĨm 8: DiƠn ®¹t tèt, ®¶m b¶o t¬ng ®èi ®Çy ®đ c¸c ý trªn, c¸c ý cha thùc sù
l«gÝc, cßn m¾c mét vµi lçi nhá.
- §iĨm 6: §¶m b¶o ®ỵc mét nưa ý trªn. DiƠn ®¹t t¬ng ®èi lu lo¸t, cßn m¾c mét sè lçi.
- §iĨm 4 : bµi viÕt cã ý nhng diƠn ®¹t lén xén. Cha râ bè cơc, sai lçi chÝnh t¶ nhiỊu.
- §iĨm 2 : Cha biÕt c¸ch tr×nh bµy mét bµi v¨n, c¸c ý lén xén, thiÕu l«gÝc, sai nhiỊu lçi chÝnh t¶.
- §iĨm 0 : Kh«ng tr×nh bµy ®ỵc ý nµo, bµi viÕt linh tinh, hc bá giÊy tr¾ng.
Tuần 21 Kí duyệt 6/1/10
Tiết 81
VỘI VÀNG
( Xuân Diệu )
I. MỤC TIÊU. Gíup HS
Cảm nhận được niềm khao khát sống mãnh liệt, sống hết mình và qniệm về tgian, tuổi trẻ và hạnh
phúc của Xuân Giệu được thề hiện qua bài thơ.
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
Thấy được sự kết hợp nhuần nhò giữa mạch cảm xúc mãnh liệt, dồi dào và mạch luận lí chặt chẽ
cùng với những sáng tạo độc đáo về nghệ thuật của nhà thơ.
II. PHƯƠNG PHÁP: + HS:chbò bài ở nhà, vấn đáp, giảng giải.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC.
1. Kiểm tra bài cũ: ( 3p) cho biết nét nổi bật về nội dung và nghệ thuật trong bài Hầu trời của
Tản Đà.
2. Bài học ( 85 p)
Trọng tâm: niềm khao khát sống mãnh liệt, sống hêt mình của Xuân Diệu và những sáng tạo mới
lạ trong hình thức thể hiện của bài thơ.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG
+ GV: giới thiệu bài: một phong cách thơ
“say đắm” nồng nàn và sôi nổi, tất cả cho
tình yêu và tuổi trẻ, ông hoàng cuả thơ tình.
Yêu cầu + HS:đọc tiểu dẫn, trình bày
những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp
của ông.
-Đọc diễn cảm xuất xứ tp? tâm trạng XD
thể hiện trong bài thơ là gì?
-Đọan 1 miêu tả tâm trạng gì của nhà thơ?
Cách diễn đạt có gì mới lạ? Nhà thơ có ý
muốn gì? Nó bình thường hay mới lạ? Liệu
có làm được không?
Vì sao tg lại ước muốn vậy?
+ HS:suy nghó, trao đổi, lần lượt trả lời.
(PT điệp từ,nhân hóa, dùng từ )
Lấy một câu thơ hay ca dao có dùng phép
I . GIỚI THIỆU
1. Tác giả.
1916 -1985, Ngô Xuân Diệu, sinh ở Bình
Đònh.Từng làmviệc ở Mó Tho, thành viên Tự
lực văn đoàn. Tham gia cách mạng và là hoạt
động trong lónh vực văn học.
Là nhà thơ “mới nhất trong các nhà thơ
mới”.Là một nghệ só lớn.
Các tp chín+ GV: Thơ thơ, Riêng chung, Các
nhà thơ cổ điển VN.
2. Bài thơ.
Xuất xứ : Rút trong tập “ Thơ, thơ”
Chủ đề : Bài thơ thể hiện lòng yêu cs đến độ
đam mê của XD với tất cả nhũng lạc thú tinh
thần và vật chất, với tất cả những gì là thanh
cao và trần tục của nó.
II. ĐỌC HIỂU
1)Đọan 1: Lòng yêu đời, yêu cs của nhà thơ
-“Tôi muốn … nhạt mất
Tôi muốn … bay đi”
Lời thơ ngắn gọn, nhòp điệu gấp gáp, điệp
ngữ ý muốn táo bạo tâm hồn yêu đời,
thiết tha với cs nên muốn giữ lại tất cả hương vò
của cuộc đời để tận hưởng
-“Này đây … tháng mật
……………………………………
Tháng giêng … cặp môi gần”
Điệp từ (này đây) dồn dập, nhân hóa, cách
diễn đạt mới lạ khu vườn xuân tươi vui, ấm
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
so sánh rồi so với cách nói của nha 2 thơ ở
đây. Nhận xét, đánh giá?
+ HS:tìm, so sánh, nhận xét, + GV: minh
họa, giảng giải thêm.
-Tâm trạng của nhà thơ ở đọan 2? Vì sao
chuyển sang miêu tả như vậy?
Tìm những từ ngữ thể hiện sự đối lập giữa
con người và thiên nhiên?
+ HS:tìm, suy nghó trả lời.
Nhận xét về cách trình bày của nhà thơ.
+ HS:nhận xét, + GV: giảng thêm về cách
nhà thơ trính bày lí lẽ của mìn+ + GV: :một
sự nhận thức rất thự c tế và chí lí trong cuộc
đời thực, khi cái Tôi được thừa nhận.
-Thái độ đối với cuộc sống ở đọan 3? So
sánh với đọan 1 có nhận gì?
Tìm những từ ngữ thể hiện sự vội vàng,
cuống quýt của tg khi thể hiện khát vọng
sống?
Vì sao tg kêu gọi sống vội vàng như vậy?
+ HS:nhận xét, trả lời.
+ GV: giảng thêm.
Củng cố
Nhận xét chung của em về nội dung và nt
của tp?
.
áp, ngon ngọt như những món ăn tinh thần sẵn
có đang mời gọi, quyến rũ niềm khát khao
tình yêu,hạnh phúc, tha thiết với cuộc đời đến
cuồng nhiệt.
Cách so sánh mới lạ, lấy vẻ đẹp con người là
chuẩn mực: tháng giêng = cặp môi gần.
2)Đọan 2: Tâm trạng bi quan, chán nản
“Xuân đương tối ….đã qua
………………………………………………
Mau đi … chiều hôm”
Hình ảnh đối lập:
Lượng trời chật >< lòng tôi rộng
Xuân tuần hoàn >< tuổi trẻ không trở lại.
Còn trời đất >< chẳng còn tôi.
- Điệp từ, giọng thơ u uất não nuột tâm trạng
tiếc nuối, lo sợ ngậm ngùi khi mùa xuân qua
mau, tuổi trẻ chóng tàn, sự tàn phai không thể
nào tránh khỏi tâm trạng vội vàng, cuống
quýt.
- Cách lí luận: nói làm chi…nếu…còn…nhưng
chẳng còn nên và điệp từ phải chăng như đang
tranh luận, giải bày về một chân lí.
3)Đọan 3: Tình yêu mãnh liệt, tột độ đối với
cs
“Ta muốn ôm … mơn mởn
Hỡi xuân hồng … cắn vào ngươi”
- Giọng thơ thay đổi, tiết tấu dồn dập, điệp từ,
hình ảnh thơ khỏe khoắn nồng nàn -> tâm lý vội
vã trong hưởng thụ (ta muốn, ôm, riết, say,
thâu )
Lòng yêu đời đến cuồng nhiệt, muốn tận
hưởng hết giá trò cao nhất của cs và tình yêu
trong niềm hạnh phucù
III. TỔNG KẾT
Là lời giục giã hãy sống mãnh liệt, sống hết
mình, hãy quý trọng từng giây, từng phút cuộc
đời mình, nhất là những tháng năm tưởi trẻ.Tư
tưởng đó được thể hiện qua một hình thức nghệ
thuật điêu luyện: kết hợp nhuần nhò giữa mạch
cảm xúc và mạch luận lí, giọng điệu say mê,
sôi nổi, những sáng tạo về ngôn từ và hình ảnh
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
thơ.
3. Hướng dẫn + HS:học tập ở nhà ( 2p)
Học thuộc bài thơ. Làm phần luyện tập.Chuẩn bò Thao tác LL bác bỏ
RÚT KINH NGHIỆM:
Tuần 21 Kí duyệt 6/1/10
Tiết 82
HẦU TRỜI
( Tản Đà)
I. MỤC TIÊU. Giúp HS:
- Cảm nhận được tâm hồn lãng mạn độc đáo của thi sĩ Tản Đà( tư tưởng thốt li, ý thức về cái tơi, cá
tính ngơng) và những dấu hiệu đổi mới theo hướng hiện đại của thơ ca VN vào đầu những năm hai
mươi của thế kỉ trước
- Thấy được giá trị nghệ thuật đặc sắc của thơ T Đ.
II. PHƯƠNG PHÁP:
Đọc, tóm tắt.Vấn đáp, trao đổi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC.
1. Kiểm tra: Kiểm tra việc soan bài của HS.
2. Bài học:
Trọng tâm:Cảnh T Đ đọc thơ cho Trời và chư tiên nghe, làm nổi cái tơi cá nhân mà thi sĩ muốn thể
hiện: một cái tơi ngơng, phóng túng tự ý thức về tài năng thơ, về giá trị đích thực của mình và khao
khát được khẳng định mình trước cuộc đời.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẤY VÀ TRỊ NỘI DUNG BÀI HỌC
H đ 1: + GV: giới thiệu bài.
H đ 2: Tìm hiểu chung.
+ HS:đọc tiểu dẫn và nêu những thơng tin
chính về tg.
+ GV: chốt lại những ý chính.
H đ 3: Đọc hiểu VB.
+ GV: xác định mơ típ nt của T Đ về đối
tượng “ trời” mà tg hay thể hiện
+ HS:đọc VB.
Nhận xét cách mở đầu của tg? Câu đầu gợi
khơng khí gì?điệp từ thật khẳng định ý gì?
Cách tả cảnh thi sĩ hạ giới đọc thơ văn cho
trời nghe như thế nào? Qua cách đọc ấy ta
thấy điều gì ở nhá thơ?
Thái độ và tình cảm cảu người nghe như thế
nào?
+ HS:lần lượt phân tích trả lời.
Qua cảnh trời hỏi và T.Đà tự xưng tên tuổi,
q qn, đoạn trời xét sổ nhận ra trích tiên
Khắc Hiếu bị đày vì tội ngơng, tg muốn nói
I. GIỚI THIỆU.
1. Tác giả: 1889_ 1940, q: Hà Tây.
- Là con “người của hai thế kỉ” cả về học vấn, lối sống và
sự nghiệp văn chương.
- Thơ văn của ơng là gạch nối giữa hai thời đại văn học
của dân tộc: trung đại và hiện đại.
- Các tp chín+ GV: Khối tình con I,II, Giấc mộng con I,
II, Còn chơi…
2. Tác phẩm.
In trong tập Chơi xn, xuất bản năm 1921.
II. ĐỌC_ HIỂU TP
1. Cách vào đề của tg.
- Hư cấu về một giấc mơ.Nhưng tg muốn người đọc cảm
nhận điều cơ bản ở đây là mộng mà như tỉnh, hư mà như
thực.
- Gây mối nghi ngờ, gợi trí tò mò của người đọc.
2. Chuyện tác giả đọc thơ cho Trời và chư tiên nghe.
- Cách kể tả rất tỉ mỉ, cụ thể.
- Trời sai pha nước nhấp giọng rồi mới truyền đọc.
- Thi sĩ trả lời trịnh trọng, đúng lễ nghi.
- - Thi sĩ đọc rất nhiệt tình, cao hứng và có phần tự hào, tự
đắc vì văn thơ của mình.
- Người nghe vừa khâm phục vừa sợ hãi như hòa cùng
cảm xúc của tác giả.
- Trời khen văn thơ phong phú, giàu có lại lắm lối đa
dạng.
- Giọng kể đa dạng, hóm hỉnh và có phần ngơng nghênh,
tự đắc.
3. Chuyện đối thoại giữa trời và tác giả về thân thế,
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
điều gì về bản thân?
+ HS:trao đổi trả lời.
Từ “ thiên lương” mà tg dùng trong bài có
nghĩa là gì?
Việc chen vào đoạn thơ giàu màu sắc hiện
thực trong bài thơ lãng mạn có ý gì?
+ HS:lí giải, phát biểu,
Những biểu hiện của cái tơi ngơng trong tp
là gì?
+ HS:suy nghĩ, trả lời.
Về nghệ thuật, tp có những điểm gì nổi bật?(
giọng thơ, nhịp điệu, thể loại…)
+ HS:trao đổi, trả lời.
Thử liên hệ so sánh những việc làm biểu
hiện cái ngơng của các nho sĩ thể hiện trong
các tp : Bài ca ngất ngưởng, Chữ người tử tù,
Hầu trời?
+ HS:trao đổi, thảo luận, trả lời.
3. Hướng dẫn + HS:học tập ở nhà
( 3 phút)
- Luyện tập củng cố bài cũ : kể lại câu
chuyện Tản Đà lên trời đọc thơ
Chuẩn bị bài mới: Soạn bài tiếp theo
q qn.
- Niềm tự hào và khẳng định tài năng của bản thân tác giả.
- Phong cách lang mạn tài hoa, độc đáo, tự ví mình như
một vị tiên bị trời đày.
- Hành động lên trời đọc thơ, trò chuyện với trời, định bán
văn ở chợ trời của T Đ thật khác thường, thật ngơng.Đó là
bản ngã, tính cách độc đáo của Tản Đà.
- Xác định thiên chức của người nghệ sĩ là đánh thức,
khơi dậy, phát triển cái thiên lương hướng thiện vốn co
của mỗi con người.
- Tản Đà khơng chỉ muốn thốt li cuộc đời bằnh những
ước mơ lên trăng, lên tiên. Ơng vẫn muốn cứu đời, giúp
đời. Nên có đoạn thơ giàu tính hiện thực xen vào bài thơ
lãng mạn.
III. TỔNG KẾT
1. Cái “tơi” cá nhân tự biểu hiện: cái tơi ngơng phóng
túng; tự ý thức về tài năng và giá trị đích thực của
mình;khao khát được khẳng định bản thân giữa cuộc đời.
2. Thể thơ thất ngơn trường thiên, vần nhịp, khổ thơ
khá tự do;giọng điệu thoải mái tự nhiên, hóm hỉnh; lời kể
tả giản dị, sống động.
3. Ngơng trong Bài ca ngất ngưởng là những việc làm
khác người(đeo đạc ngựa cho bò, dẫn lên chùa đơi dì);
trong Chữ người tử tù là một Huấn Cao :tính khoảnh, ít
chịu cho chữ ai , coi rthường quản ngục, cái chết, nhận ra
người chết sẵn sàng cho chữ;trong Hầu Trời: đọc thơ cho
trời và tiên nghe, tự hào về tài thơ văn của mình, về nguồn
gốc q hương đất nước của mình, về sứ mạng vẻ vang đi
khơi dậy cái thiên lương của mọi người bằng thơ.
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
Tuần 22. Kí duyệt 13/1/10
TiÕt 83 Tràng giang
Huy cËn
I. Mơc tiªu cÇn ®¹t:
- Gióp Hs:
+ C¶m nhËn ®ỵc nçi bn c« ®¬n tríc vò trơ réng lín, nçi sÇu nh©n thÕ, niỊm kh¸t khao hoµ nhËp víi cc
®êi vµ t×nh c¶m ®èi víi quª h¬ng ®Êt vníc.
+hÊy ®ỵc mµu s¾c cỉ ®iĨn trong bµi th¬ míi.
II. Ph¬ng tiƯn hç trỵ:
- Sgk + sgv.
- ThiÕt kÕ bµi so¹n.
- B¶ng phơ.
III. Néi dung bµi häc:
Ho¹t ®éng cđa gv - hs Yªu cÇu cÇn ®¹t
- Hs: §äc tiĨu dÉn vµ nªu mét vµi nÐt c¬
b¶n vỊ HC?
- Gv: Lu ý mét vµi nÐt c¬ b¶n.
- Hs: nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬?
- Gv: Giíi thiƯu qua c©u ®Ị tõ cho Hs n¾m.
C©u ®Ị tõ më ra mét kh«ng gian réng lín:
trêi réng >< con ngêi nhá bÐ.
S«ng dµi >< b©ng khu©ng.
ý nghÜa: thu hót ngêi ®äc, nªu ®Ị tµi cho
toµn bµi.
- Hs: ChØ ra h×nh ¶nh ®¸ng lu ý ë khỉ th¬
®Çu?
-Hs: §äc vµ cho biÕt c¶m nhËn. H×nh ¶nh
nµo ®¸ng lu ý?
I. TiĨu dÉn:
1. T¸c gi¶:
- Sgk.
- Lµ t¸c gi¶ tiĨu biĨu cđa phong trµo th¬ míi.
- Th¬ HC hµm sóc, giµu suy tëng, triÕt lý.
- HC gỵi dËy “ c¸i hån ®«ng ¸ , ngêi ®· kh¬i dËyc¸i m¹ch
ngÇm mÊy ngh×n n¨m vÉn ngÊm ngÇm trong câi xa, lu«n ®i
vỊ trªn con ®êng (t) v« tËn ”. (HT)
- HC tá ra rÊt nh¹y c¶m víi ko gian réng lín vµ (t) vÜnh h»ng.
Nh÷ng ®iỊu Êy ngêi ®äc cã thĨ nhËn thÊy râ nÐt trong “Trµng
giang ”.
- Vãn chương:
- Trước cách mạng: - tập “Lửa thiêng” : nỗi buồn trong
khơng gian (cuộc đời), thời gian (hiện tại, q khứ)
- Sau CMT8: Trời mỗi ngày lại sáng, Bài thơ cuộc đời,
Bàn tay ta năm ngón nở bình minh, Hai bàn tay em
→ nhạy cảm trước khơng gian vũ trụ, cuộc đời, đất nước
với những sự kiện trọng đại → hòa nhập cuộc sống mới, u
đời, u cuộc sống, u đất nước, nhân dân
2. T¸c phÈm:
- Hoµn c¶nh ra ®êi :
9/1939 khi ơng đang học Cao đẳng canh nơng, trong
những chiều ơng ra bến Chèm, ngoạn cảnh nhìn sơng Hồng
cuồn cuộn mà nỗi nhớ nhà tràn ngập cõi lòng.
- Néi dung :
II. §äc - hiĨu:
1. Khỉ th¬ thø nhÊt:
- “ Trµng giang ”:
+ §iƯp vÇn “ ang ”t¹o nªn d ©m vang xa, trÇm bn.
+ T¹o ©m hëng chung cho giäng ®iƯu c¶ bµi th¬.
- C©u th¬ t¹o ra bøc tranh:
Dßng s«ng - con ngêi
Kh«ng gian bao la - t©m tr¹ng cơ thĨ.
- Sù kh¬i gỵi c¶m xóc: mét nçi bn triỊn miỊn.
+ “ Bn ®iƯp ®iƯp ”: nçi bn triỊn miªn kÐo dµi theo kh«ng
gian vµ thêi gian.
- C©u th¬ “ Cđi mét cµnh kh« l¹c mÊy dßng ”.H×nh ¶nh “ cđi
mét cµnh kh« ”:
* Míi.
* Xt hiƯn sù tÇm thêng,nh¬ nhoi, v« nghÜa.
* Nã ®¬n lỴ, tr«i nỉi, bång bỊnh trªn dßng s«ng mªnh m«ng
sãng níc. Gỵi nªn nçi bn vỊ kiÕp ngêi v« ®Þnh, nhá bÐ.
2. Khỉ th¬ thø hai:
- Nçi bn thÊm s©u vµo c¶nh vËt.
+ “ §×u hiu ”, “ l¬ th¬ ”: tõ l¸y gỵi c¶m xóc bn b·, qu¹nh
hiu c« ®¬n.
+ “ §©u … chỵ chiỊu ” cã nhiỊu c¸ch hiĨu:
“ §©u ”: võa cã võa kh«ng. Nhng theo c¸ch hiĨu nµo th× h×nh
¶nh chỵ chiỊu ®· v·n tõ l©u gỵi nÐt bn. §iỊu ®¸ng bn lµ
chỵ chiỊu Êy còng ko cßn n÷a.
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
- Hs: Tr×nh bµy c¸ch hiĨu cđa em vỊ c©u
th¬?
- Gv: HC sd c¸ch diƠn ®¹t cđa th¬ §êng nh-
ng vÉn cã nÐt riªng vµ rÊt míi. H·y chØ ra?
- Hs: Cho biÕt h×nh ¶nh c¸nh chim gỵi ®iỊu
g×?
- Hs: So s¸nh c©u th¬ cđa HC?
- Gv: Híng dÉn Hs lun tËp?
TÊt c¶ v¾ng lỈng c« tÞch.
- Trong toµn bµi th¬ HC phđ nhËn tÊt c¶ nh÷ng g× thc vỊ
con ngêi:
+ Kh«ng tiÕng chỵ chiỊu.
+ Kh«ng 1 chun ®ß.
+ Kh«ng 1 c©y cÇu.
ChØ cã c¶nh vËt, ®Êt trêi mªnh m«ng xa v¾ng.
3. Khỉ th¬ thø 3:
- Nçi bn cµng kh¾c s©u h¬n:
+ BÌo d¹t lªnh ®ªnh.
+ C¶nh v¾ng lỈng.
ChØ cã “ Bê xanh ” tiÕp “ b·i vµng ”.
Nçi bn tríc bµi th¬ ko chØ mªnh m«ng tríc trêi réng, s«ng
dµi mµ cßn lµ nçi bn nh©n thÕ, nçi bn tríc cc ®êi.
4. Khỉ th¬ thø 4:
- Thiªn nhiªn bn nhng tr¸ng lƯ.
+ Mïa thu: nh÷ng ®¸m m©y tr¾ng ®ïn lªn trïng ®iƯp phÝa
ch©n trêi. ¸nh d¬ng ph¶n chiÕu in ®¸m m©y nh nói b¹c.
Nh c©u th¬ cđa §ç Phđ:
“ MỈt ®Êt m©y ®ïn cưa ¶i xa ”
Gỵi nªn vỴ ®Đp hïng vÜ cđa thnh.
Nhng trong c¸i bao la ®ã chØ cÇn nghiªng c¸nh chim th× bãng
chiỊu sa xng gỵi sù c« ®¬n, lỴ loi.
NghƯ tht ®èi: c¸nh chim ®¬n ®éc vµ vò trơ bao la.
Lµm cho c¶nh vËt réng h¬n, tho¸ng h¬n ®ång thêi còng bn
h¬n.
- Hai c©u ci:
+ NÕu Th«i HiƯu nh×n khãi s¬ng nhí quª nhµ th× HC ko cÇn
®iỊu ®ã. ¤ng ko cÇn sù kh¬i gỵi mµ “ Lßng quª vÉn dỵn
dỵn”.
§iỊu nµy lµm cho nçi nhí quª h¬ng l¹i cµng da diÕt h¬n, th-
êng trùc h¬n, ch¶y báng h¬n, hiƯn ®¹i h¬n.
§©y chÝnh lµ c¸i míi cđa nhµ th¬.
III. Tỉng kÕt:
1. NghƯ tht:
2. Néi dung:
Nçi bn v« tËn, nçi bn c¶ thÕ hƯ. §iỊu nµy xt ph¸t tõ
quan niƯm c¸i bn sãng ®«i cïng c¸i ®Đp.
Bµi th¬ cỉ kÝnh, trang nghiªm mang phong vÞ th¬ §êng nhng
rÊt VN bëi c¸ch sư dơng h×nh ¶nh gÇn gòi: dßng s«ng, con
thun, cđi, cµnh kh«, bÌo chỵ chiỊu….
ChÝnh ®iỊu nµy lµm ngêi ®äc liªn tëng ®Õn quª h¬ng Hµ TÜnh
cđa nhµ th¬.
IV. Lun tËp:
VỴ ®Đp cỉ ®iĨn vµ hiƯn ®¹i trong bµi th¬.
Ỹu tè cỉ ®iĨn Ỹu tè hiƯn ®¹i
- ThĨ th¬ thÊt ng«n t¶
c¶nh ngơ t×nh.
- Sư dơng nhiỊu tõ H¸n
ViƯt, thi liƯu trun
thèng.
- Mang d¸ng dÊp §êng
thi ë sù hµm sóc, c«
®äng, tao nh·, s©u s¾c,
kh¸i qu¸t.
- H×nh ¶nh íc lƯ, tỵng
trng.
- Nçi bn c« ®¬n nhng
mang c¶m xóc b©ng
khu©ng man m¸c nçi
bn thêi ®¹i.
- C¶nh vËt quen thc
gÇn gòi.
- Trùc tiÕp béc lé c¸i
t«i c« ®¬n tríc vò trơ,
lßng yªu quª h¬ng ®Êt
níc thÇm kÝn.
- H×nh ¶nh gÇn gòi th©n
thc.
V. Cđng cè:
1. N¾m néi dung bµi häc.
2. Liªn hƯ víi c¸i nh×n vỊ trêi réng, s«ng dµi gi÷a c¸c nhµ
th¬.
3. Chn bÞ bµi míi.
Hãy phân tích nhân vật Chí phèo trong tác phẩm cùng tên của Nam Cao
u cầu:
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
1. Kĩ năng:
- Biết cách giải thích, chứng minh và phân tích được nội dung u cầu của đề; xác định luận điểm và
triển khai bài viết theo bố cục: mở bài, thân bài, kết bài - nêu vấn đề, triển khai vấn đề với các luận điểm,
luận cứ rõ ràng, mạch lạc.
- Biết vận dụng các thao tác lập luận, diễn đạt lưu lốt, mạch lạc, khuyến khích những bài viết có suy
nghĩ sâu sắc và sáng tạo
- Bè cơc râ rµng. V¨n cã c¶m xóc.
- Kh«ng sai lçi chÝnh t¶, lçi diƠn ®¹t.
2. Nội dung:
* Yªu cÇu vỊ kiÕn thøc. Häc sinh cã thĨ cã nh÷ng c¸ch tr×nh bµy kh¸c nhau nhng bµi viÕt cÇn ®¶m b¶o c¸c ý
c¬ b¶n sau:
- Nãi râ cc ®êi ChÝ PhÌo qua c¸c giai ®o¹n:
+ Tõ mét anh ChÝ hiỊn lµnh, kh m¹nh, bÞ B¸ KiÕn ®Èy ®i ë tï oan 7 - 8 n¨m trêi.
+ ChÕ ®é nhµ tï ®· biÕn ChÝ trë thµnh con q d÷ cđa lµng Vò §¹i.
+ Sau khi ra tï, ChÝ PhÌo bÞ tha ho¸ c¶ nh©n h×nh lÉn nh©n tÝnh.
- MỈc dÇu bÞ tíc ®o¹t qun lµm ngêi l¬ng thiƯn nhng ChÝ PhÌo vÉn cha mÊt hÕt nh©n tÝnh:
+ Nhê t×nh yªu méc m¹c ch©n thµnh cđa ThÞ Në.
+ Nhê sù ch¨m sãc bëi bµn tay mét ngêi ®µn bµ.
+ Nhê h¬ng vÞ b¸t ch¸o hµnh ThÞ Në nÊu cho ChÝ PhÌo ¨n lóc èm.
- ChÝ PhÌo thøc tØnh, nhËn ra ©m thanh cc sèng, khao kh¸t hoµn l¬ng.
- Nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù tha ho¸ cđa ChÝ PhÌo.
- ChÝ PhÌo lµ n¹n nh©n cđa bän ®Þa chđ, cêng hµo ë n«ng th«n ViƯt Nam tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m.
- Kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ nh©n ®¹o cđa t¸c phÈm th«ng qua vỴ ®Đp kh¸t väng hoµn l¬ng cđa nh©n vËt ChÝ PhÌo.
* Thang ®iĨm.
- §iĨm 7: §¸p øng tÊt c¶ c¸c yªu cÇu trªn. Bµi viÕt cßn m¾c mét sè lçi nhá vỊ diƠn ®¹t.
- §iĨm 5-6: §¸p øng ®ỵc 2/3 c¸c yªu cÇu trªn. Bµi viÕt cßn m¾c mét sè lçi chÝnh t¶, diƠn ®¹t.
- §iĨm 3-4: §¸p øng ®ỵc 1-2 néi dung yªu cÇu trªn. Bµi m¾c qu¸ nhiỊu lçi chÝnh t¶, diƠn ®¹t.
- §iĨm 1-2: Tr×nh bµy thiÕu ý hc cßn s¬ sµi ý, m¾c qu¸ nhiỊu lçi diƠn ®¹t, ng÷ ph¸p, chÝnh t¶.
- §iĨm 0: Hoµn toµn l¹c ®Ị.
- HẾT –
Tuần .23 Kí duyệt 27/1/10
TiÕt: 88.
tr¶ bµi lµm v¨n sè 5
RA ĐỀ BÀI SỐ 6 (LÀM Ở NHÀ)
I. Mơc tiªu:
- Gióp hs:
+ ThÊy ®ỵc kÕt qu¶ bµi viÕt cđa m×nh.
+ Rót kinh nghiƯm cho bµi sau.
II. Ph¬ng tiƯn hç trỵ:
- Sgv + Sgk.
- ThiÕt kÕ.
- B¶ng phơ.
III. Néi dung bµi häc:
Ho¹t ®éng cđa gv - hs Yªu cÇu cÇn ®¹t
- Gv: Cho Hs nh¾c l¹i ®Ị ra.
- Hs: Tham gia t×m hiĨu ®Ị.
LËp dµn ý.
A. Ch÷a bµi:
§Ị bµi viÕt sè 6 vỊ nhµ.
- Anh(chÞ) h·y tr×nh bµy suy nghÜ cđa m×nh vỊ “bƯnh thµnh tÝch” –
mét “c¨n bƯnh” g©y t¸c h¹i kh«ng nhá ®èi víi sù ph¸t triĨn cđa x·
héi hiƯn nay.
1. T×m hiĨu ®Ị vµ lËp dµn bµi:
a/ Yªu cÇu kiÕn thøc.
- Thµnh tÝch lµ g× ?
+ KÕt qu¶, thµnh tÝch xt s¾c ®¹t ®ỵc ®èi víi mét c«ng vÞªc cơ thĨ
sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh.
- BƯnh thµnh tÝch lµ g×?
+ ViƯc b¸o c¸o kh«ng ®óng sù thËt vỊ kÕt qu¶ lµm viƯc, lµm ®ỵc Ýt
hc kh«ng lµm ®ỵc nhng b¸o c¸o bÞa ®Ỉt lµ nhiỊu “ lµm th× l¸o b¸o
c¸o th× hay”
- C¨n bƯnh nµy kh«ng chØ lõa dèi cÊp trªn mµ cßn lõa dèi x· héi,
lõa dèi chÝnh b¶n th©n m×nh, g©y ra mét thãi xÊu lµ chđ quan, tù
m·n mét c¸ch v« lèi
C¸ch kh¾c phơc lµ t«n träng sù thËt, nghiªm kh¾c víi b¶n th©n
m×nh, cã l¬ng t©m vµ tr¸ch nhiƯm khi lµm viƯc.
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
- Gv: ChØ ra u vµ nhỵc cho Hs.
CÇn lÊy bµi cđa Hs lµm vÝ dơ cơ thĨ.
§äc mét vµi bµi tèt cho Hs tham
kh¶o.
- Gv: Nh¾c nhë hs mét vµi vÊn ®Ị khi
lµm bµi.
2. Thang ®iĨm.
- §iĨm 10: §¶m b¶o ®µy ®đ c¸c ý trªn. bµi viÕt râ rµng bè cơc, diƠn
®¹t lu lo¸t, hµnh v¨n trong s¸ng, cã vèn sèng phong phó. Kh«ng sai
lçi c©u, chÝnh t¶.
- §iĨm 8: DiƠn ®¹t tèt, ®¶m b¶o t¬ng ®èi ®Çy ®đ c¸c ý trªn, c¸c ý
cha thùc sù
l«gÝc, cßn m¾c mét vµi lçi nhá.
- §iĨm 6: §¶m b¶o ®ỵc mét nưa ý trªn. DiƠn ®¹t t¬ng ®èi lu lo¸t,
cßn m¾c mét sè lçi.
- §iĨm 4 : bµi viÕt cã ý nhng diƠn ®¹t lén xén. Cha râ bè cơc, sai
lçi chÝnh t¶ nhiỊu.
- §iĨm 2 : Cha biÕt c¸ch tr×nh bµy mét bµi v¨n, c¸c ý lén xén, thiÕu
l«gÝc, sai nhiỊu lçi chÝnh t¶.
- §iĨm 0 : Kh«ng tr×nh bµy ®ỵc ý nµo, bµi viÕt linh tinh, hc bá
giÊy tr¾ng.
II. Tr¶ bµi:
Bài số 6: nghò luận văn học:
Câu 1: (4 điểm): cảm nhận của em về khổ thơ đầu bài “đây thôn
Vó Dạ”
Câu 2 (6điểm): thiên nhiên trong bài thơ “ Tràng giang “ của
Huy Cận
Tuần 29 Kí duyệt 22/3/10
Tiết 104
Về luân lí xã hội ở nước ta
A.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh nắm được:
-Cảm nhận được tinh thần yêu nước, tư tưởng tiến bộ của phan Châu Trinh khi kêu gọi gây dựng nền
luân lí XH ở nước ta
-Hiểu được nghệ thuật văn chính luận và phong cách chính luận của tác giả
B.Phương pháp dạy học: Đàm thoại diễn giảng, gợi mở.
C.Chuẩn bò của Thầy và trò:
1.Giáo viên: Soạn giáo án
2.Học sinh: Soạn bài ở nhà
D.Tiến trình tiết dạy:
1.Ổn đònh tổ chức: Kiểm tra só số, tác phong
2 Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi:Phân tích quan điểm đạo đức –lí tưởng, sức mạnh tình thương cứu người, cứu đời của huy Gô
trong đoạn trích (Ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân)
3.Bài mới:
Hoạt động của giáo viên và hs Nội dung bài giảng
Hoạt động 1:Hướng dẫn học sinh tìm hiểu
khái quát về tácgiả, tác phẩm.
-GV gọi HS đọc phầntiểu dẫn /SGK
-Trình bày một vài nét cơ bản về tác
tác phẩm
-Trình bày những tác phảm chính của Phan
Châu Trinh?
Xác đònh Thể loại và bố cục ?
a.Thể loại:
Văn chính luận (Nghò luận về một vấn đề
chính trò, XH: vấn đề luân lí XH hiện thời
(1925) ở nước ta)
b.Bố cục đoạn trích (Lượt bớt hai phần mở đầu
I.Đọc tìm hiểu chung:
1.Tác giả:
-Phan Châu Trinh (1872-1926), tự Tử Cán hiệu Tây
Ho, biệt hiệu Hi Mã, quê ở làng Tây Lộc, huyện
Tiên phước, phủ Tam Kì (Nay là thôn Tây Hồ, xã
Tam Lộc, huyện phú Ninh, tỉnh Quảng Nam)
-Bò bắt tù đày ở Côn Đảo 3 năm, năm 1911, ra tù cụ
sang Pháp để tìm cách thúc đẩy cải cách chính trò ở
Đông Dương nhưng không thành
-Năm 1925 cụ về Sài Gòn, diễn thuyết hai lần rồi
ốm nặng vàqua đời
-Đám tang Phan Châu Trinh trở thành phong trào
vận động ái quốc rộng khắp cả nước.
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
và kết luận), đoạn trich shọc có thể chia làm 3
đoạn:
+(1):Ở nước ta chưa có luân lí XH. Mọi người
chưa có ý niệm gì về luân lí XH
+(2):Ở cácnước Châu Âu, luân lí XH đẫphts
triển.Tác dụng của luân lí XH đến đời sống của
nhân dân và sự phát triển của đất nước. So sánh
với thực trạng đất nước vàdân tình Việt Nam.
Đó là nguyên nhân khiến cho đất nước lạc hậu,
dân tình nô lệ, khốn khổ
+(3):Con đường dẫn đến tự do, độc lập cho đất
nước t, tuyên truyền XHCN, có đoàn thể lo
công ích, mọi người lo cho quyền lợi của nhau,
quyền lợi chung.
-Lô gích lập luận: hiện trạng chung –hiện trạng
cụ thể –giai rpháp.
-Thơ văn của cụ làthơ văn tỏ chí và tuyên truyền,
vận động đồng bào làm CM cứu dân cứu nước
2.Tác phẩm:
-Đầu pháp chính phủ thư (1906)
-Tỉnh quốc hồn ca I, II (1907,1922), Tây Hồ thi tập
(1904-1914), Xăng tê thi tập (1914-1915), Giai nhân
kì ngộ diễn ca (1915), thất điều trần (1922), Quân
trò chủ nghóa vàDân trò chủ nghóa (1925), Đạo đức
và luân lí Đông Tây (1925)…
3.Thể loại và bố cục:
a.Thể loại:
Văn chính luận (Nghò luận về một vấn đề chính trò,
XH: vấn đề luân lí XH hiện thời (1925) ở nước ta)
b.Bố cục:
4.Chủ đề tư tưởng: Cần phải tuyên truyền XHCN ở
Việt Nam để gây dựng đoàn thể, hướng tới mục
đích giành tự do, độc lập cho đất nước.
Hoạt động 2:Hướng dẫn học sinh tìm hiểu văn
bản
-GV gọi HS đọc phần văn bản /SGK
-Luân lí XH là gì? Nhận xét cách nêu vàphân
tích luận điểm của tác giả? Em hiểu câu: một
tiếng bè bạn không thể thay cho luân lí xã hội
như thế nào?
*Gv đònh hướng:
-Luân lí XH (XH luân lí) là khái niệm chỉ
những quan niệm, nguyên tắc, quy đònh hợp lí
lẽ thường chi phối mọi quan hệ, hoạt động và
phát triển của XH.
-Cách đặt vấn đề trực tiếp, trực diện nhấn
mạnh và phủ đònh: tuyệt nhiên không ai biết
đến
-Làm rõ vến đềbằng cách sửa lại quan niệm
phiến diện, hạn hẹp, quan hệ bạn bè không thể
thay cho luân lí XH mà chỉ là một bộ phận nhỏ,
rất nhỏ của luân lí XH mà thôi.
-Quan niệm nho gia (Tu thân, tề gia, trò quốc,
bình thiên hạ) đãbiểu thò sai, hiểu lệch đi:bình
thiên hạ là cai trò XH, là đè nén mọi người đem
lại quyền lợi cho cá nhân mình. Thật ra bình
thiên hạ ( XH) là góp phần làm cho XH (mọi
người an cư lập nghiệp no đủ, giàu có, hạnh
phúc vạn nhà…)
-Quan niệm tư tưởng của một nhà nho uyên
bác sắc sảo và tức thời.
2.Luận điểm 2: So sánh luân lí XH bên châu
Âu (Pháp) và ở nước ta:
-Tác giả qian niệm nội dung của luân lí XH là
II.Đọc hiểu:
1.Luận điểm 1:Ở Việt Nam chưa có luân lí XH:
- Luân lí XH (XH luân lí) là khái niệm chỉ những
quan niệm, nguyên tắc, quy đònh hợp lí lẽ thường
chi phối mọi quan hệ, hoạt động và phát triển của
XH.
-Cách đặt vấn đề trực tiếp, trực diện nhấn mạnh và
phủ đònh: tuyệt nhiên không ai biết đến
-Làm rõ vến đềbằng cách sửa lại quan niệm phiến
diện, hạn hẹp, quan hệ bạn bè không thể thay cho
luân lí XH mà chỉ là một bộ phận nhỏ, rất nhỏ của
luân lí XH mà thôi.
-Quan niệm nho gia (Tu thân, tề gia, trò quốc, bình
thiên hạ) đãbiểu thò sai, hiểu lệch đi:bình thiên hạ
là cai trò XH, là đè nén mọi người đem lại quyền lợi
cho cá nhân mình. Thật ra bình thiên hạ ( XH) là
góp phần làm cho XH (mọi người an cư lập nghiệp
no đủ, giàu có, hạnh phúc vạn nhà…)
-Quan niệm tư tưởng của một nhà nho uyên bác sắc
sảo và thức thời.
2.Luận điểm 2: So sánh luân lí XH bên châu Âu
(Pháp) và ở nước ta:
a.Luân lí Xh ở nước ta:
-Không hiểu, chưa hiểu, điềm nhiên như ngủ, chẳng
biết gì (thờ ơ, tê liệt)
-Dẫn chứng: phải ai tay nấy, ai chết mặc ai (thành
ngữ), cháy nhà hàng xóm bình chân như vại, đèn
nhà ai nhà nấy rạng, chỉ nghó đến sự yên ổn của
riêng mình, mặc kẹ tai nạn của người khác, bất
công cũng cho qua.
-Nguyên nhân: chưa có đoan thể, ý thức dân chủ
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
gì? Ông so sánh, phân tích hai nền luân lí XH
Đông (nước ta) và Tây (Châu Âu- Pháp) như
thế nào ? Nhằm mục đích gì ?Tác giả nêu
những dẫn chứng ấy?
*GV đònh hướng:
Luân lí XH theo quan niệm của Phan Châu
Trinh là nghóa vụ trong quan hệ cộng đồng XH,
giữa người với người, nước này với nước khác
(tầm thế giới) và ở trong một nước.
3.Luận điểm 3:
Đả kích bọn vua chúa, quan lại Nam triều, bọn
trí thức Tây học háo danh, háo quyền, tham
lam, vinh thân phì gia chà đạp lên dân tình…
chính là nguyên nhân chính theo tác giả dẫn
đến vấn đề dân không biết đoàn thể không
trọng công ích, không hiểu luân lí XH.
-Theo tác giả nguyên nhân vì sao dân không
biết đoàn thể, khôngtrọng công ích?
-Bọn học trò trong nước mấy trăm năm gần đây
có những biểu hiện suy thoái, sa đoạ về đạo
đức luân lí như thế nào?
-Đoạn avưn: Dân khôn thì chi ! Dân ngu mà chi
!Dân lợi mà chi! Dân hại mà chi!Dân càng nô
lệ, ngôi vua càng lâu dài, bọn quan lại càng
phú quý !nói lên điều gì, tình cảm gì của tác
giả?
Nhận xét kết luận –giải pháp của Phan Châu
Trinh
Hoạt động 3:GV hướng dẫn hS tổng kết nội
dung
-Gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK
4.Củng cố – Dặn dò:
a.Củng cố: Qua những luận điểm
b.Dặn dò: soạn bài tiếp theo
kém.
b. Luân lí Xh Châu Âu (Pháp):
-Rất thònh hành và phát triển (Phóng đại)
-Dẫn chứng: Khi người có quyền thế hoặc chính
phủ, cậy quyền thế, sức mạnh đè nén, áp bức quyền
lợi riêng của cá nhân hay đoàn thể (hội) thì người ta
tìm mọi cách để giành lại sự công bằng XH.
-Nguyên nhân: Có đoàn thể, có ý thức sẵn sàng
làm việc chung (công đức), có ăn học (văm hóa)
biết nhìn xa trông rộng, có tinh thần dân chủ.
3.Luận điểm 3:
-Theo Phan Châu Trinh nhân dân ta vốn có truyền
thống cộng đồng, đoàn kết từ xa xưa, lại dẫn tục,
ngữ, thành ngữ (nhiều tay vỗ nên bộp, không thể bẻ
đũa cả nắm)
-Nhưng bấy lâu nay, tình hình đất nước đã thay đổi,
truyền thống ấy bò mai một đi là bởi bọn vua quan
phong kiến, bọn học trò mặt trắng, sa đọa trụy lạc,
tham lam ích kỉ, vinh thân phì gia, hám danh hám
lợi mà quên tất cả đạo lí cha ông, mất hết nhân
cách, hèn hạ luồn cúi, miễn sao giữ được đòa vò giàu
sang
-Đoạn văn: “Dân…mà chi”: vừa đau xót vừa mỉa
mai, vừa cảm thông nỗi khổ của dân vừa châm
biếm bọn quan lại phong kiến và chính quyền thực
dân chỉ là bọn sâu mọt hại dân, hại nước.Tình hình
các làng xã chia rẽ, phân biệt đối xử giữa chính cư
và ngụ cư
->Tóm lại tác giả kết luận bằng hai câu cảm thán:
với thực trạng ấy thì dân làm sao có thể có tư tưởng
CM. Và tinh thần dân chủ, XHCN, tinh thần đoàn
thể , ý thức cộng đồng của nước ta làm sao có
được!->Tinh thần phản phong kiến rất mạnh, rất
triệt để của tác giả.
4.Luận điểm 4:
-Nêu giải pháp rõ ràng, thuyết phục, ngắn gọn: mục
đích tương lai tối thượng: nước Việt Nam tự do, độc
lập. Con đường giải pháp trước mắt và lâu dài:
Nhân dân phải xây dựng đoàn thể, đẩy mạnh truyền
bá tư tưởng XHCN (dân chủ) trong nhân dân.
III.Tổng kết
Ghi nhớ SGK
Tuần 29 Kí duyệt 22/3/10
TiÕt: 105.
TiÕng mĐ ®Ỵ: ngn gi¶i phãng c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc
Ngun An Ninh
I. Mơc tiªu:
- Gióp hs:
+ ThÊy ®ỵc vai trß cđa tiÕng mĐ ®Ỵ ®èi víi c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc.
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
+ BiÕt qói träng tiÕng mĐ ®Ỵ.
II. Ph¬ng tiƯn hç trỵ:
- Sgk + sgv.
- ThiÕt kÕ bµi so¹n.
- B¶ng phơ.
III. Néi dung bµi häc:
1. ỉn ®Þnh líp.
2, Bµi cò.
3. Bµi míi.
Ho¹t ®éng cđa gv - hs Yªu cÇu cÇn ®¹t
- HS ®äc tiĨu d·n SGk vµ tãm t¾t
néi dung chÝnh.
- Hs: Tr×nh bµy vai trß cđa tiÕng mĐ
®Ỵ?
- Gv: Chn bÞ ë b¶ng phơ ®Ĩ hs ®èi
chiÕu.
- Hs: H·y cã c¸i nh×n kh¸ch quan vỊ
ng«n ng÷ cđa níc ta hiƯn nay?
I. TiĨu dÉn:
1. VỊ t¸c gi¶:
- Ngun An Ninh lµ mét nhµ yªu níc tiÕn bé.
- Lµ tri thøc cã häc vÊn cao réng.
- Sù nghiƯp cđa «ng g¾n liỊn víi nh÷ng bµi b¸o nỉi tiÕng.
- ¤ng m¹nh mÏ phª ph¸n ®¹o Khỉng vµ ®Õ cao tinh thÇn häc hái v¨n
ho¸ ch©u ¢u ®Ĩ x©y dùng mét nỊn v¨n ho¸ ®Ỉc s¾c riªng cđa níc
nhµ.
- V¨n phong trong s¸ng, cã ®é s©u, cã nhiƯt hut trµn ®Çy.
2. T¸c phÈm:
- “TiÕng mĐ ®Ỵ” lµ t¸c phÈm chÝnh ln xt s¾c .
- §¨ng trªn b¸o TiÕng chu«ng rÌ n¨m 1925.
II. §äc hiĨu:
Néi dung cÇn n¾m:
1. Vai trß cđa tiÕng mĐ ®Ỵ ®èi víi c¸c qc gia bÞ ¸p bøc:
- TiÕng nãi lµ ngêi b¶o vƯ q b¸u nhÊt nỊn ®éc lËp cđa c¸c d©n téc.
- Lµ u tè quan träng nhÊt gióp gi¶i phãng c¸c d©n téc bÞ thèng trÞ.
- Chèi tõ tiÕng mĐ ®Ỵ chÝnh lµ tõ chèi sù tù do.
2. Sù kh¼ng ®Þnh ng«n ng÷ cđa níc ta:
- Cßn cã thãi häc ®ßi “T©y ho¸”.
- TiÕng “níc m×nh ko nghÌo nµn”.
- Ng«n ng÷ VN cã ¶nh hëng vµ quan hƯ víi ng«n ng÷ níc ngoµi.
+ Nhng ko cÇn thiÕt lµ häc c¸c thø tiÕng kh¸c l¹i tõ bá ng«n ng÷ cđa
níc m×nh.
+ Häc tiÕng níc ngoµi lµ ®Ĩ lµm giµu cho ng«n ng÷ níc m×nh.
3. TÝnh thêi sù cđa bµi viÕt :
+Thêi k× bµi viÕt ra ®êi: gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc, nhng
khun khÝch tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ ph¬ng T©y (häc tiÕng Ph¸p)
+Thêi ®¹i chóng ta: yªu cÇu häc ngo¹i ng÷
Bµi sau: Ba cèng hiÕn
III. Tỉng kÕt:
+Néi dung ®Ị cËp mét vÊn ®Ị vỊ ®êi sèng chÝnh trÞ x· héi
+Sư dơng ng«n ng÷ chÝnh ln
+ HƯ thèng ln ®iĨm. ln cø râ rµng
+ Cã ®¸nh gi¸, bµn b¹c, phª ph¸n
+ThĨ hiƯn râ th¸i ®é lËp trêng cđa ngêi viÕt.
IV. Cđng cố làm bài lun tËp:
Suy nghÜ cđa em vỊ ng«n ng÷ cđa nưíc ta hiƯn nay?( thêi ®¹i hoµ
nhËp).
Dặn dò : soạn bài tiếp theo
Tuần 29 Kí duyệt 22/3/10
Tiết 106
Luyện tập thao tác lập luận bình luận
A.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh nắm được:
-Củng cố nhữngkiến thức đã học về thao tác lập luận bình luận
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
-Vận dụng được những kiến thức ấy vào thực tiễn xây dựng một đoạn văn bình luận về một đề tài gần
gũi với lứa tuổi học trò.
B.Phương pháp dạy học: Đàm thoại diễn giảng, gợi mở.
C.Chuẩn bò của Thầy và trò:
1.Giáo viên: Soạn giáo án
2.Học sinh: Soạn bài ở nhà
D.Tiến trình tiết dạy:
1.Ổn đònh tổ chức: Kiểm tra só số, tác phong
2 Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi:
3.Bài mới:
Hoạt động của giáo viên và hs Nội dung bài giảng
Hoạt động 1:Hướng dẫn học sinh tìm hiểu
quy trình viết bài văn có sử dụng lập luận
Bình luận
-GV gọi HS đọc phần1/SGK
-Trìnhbày một vài nét cơ bản về tác giả và
tác phẩm chính của V.HuyGô
2.Quy trình:
a.Xác đònh kiểu bài: Đây là một bài
bìnhluận vì người vietphải trình bày nhưng
xnhận xét đánh giá và lời bàn về vấn đề
“Lờiăn tiếng nói của một học sinh văn
minh, thanh lòch”
-Có thể viết về tất cả các mặt vấn đề như :
lời nói, hành vi, quan hệ, ứng xử…cũng có
thể chỉ viết về một khía cạnh là cách nói
năng
-bài viết có bố cục ba phần
*Phần thân bài có thể gồn hai luận điểm
+Thực trạng về cách nói năng của học sinh
hiện nay
+Khẳng đònh thuyết phục cách nói năng văn
minh, thanh lòch
Hoạt động 2:Hướng dẫn học sinh trình bày
I. HƯ thèng kiÕn thøc:
1. Thao t¸c b×nh ln.
2. C¸c bíc b×nh ln:
- B1: Nªu vÊn ®Ị cÇn bl.
- B2: §¸nh gi¸ vÊn ®Ị cÇn bl.
- B3: Bµn b¹c vÊn ®Ị cÇn bl.
II. Quy trình viết bài văn có sử dụng lập luận Bình
luận:
1.Đề: “Lời ăn tiếng nói của một học sinh văn minh
thanh lòch”
2.Quy trình:
a.Xác đònh kiểu bài: Đây là một bài bìnhluận vì người
vietphải trình bày nhưng xnhận xét đánh giá và lời bàn
về vấn đề “Lờiăn tiếng nói của một học sinh văn minh,
thanh lòch”
b.Dàn ý của bài văn :
-Trong giao tiếp giữa con người vớinhau, một quy tắc
đòi hỏi chúng ta phải thực hiện là nói lời “Cảm ơn” và
sau đó là cảm ơn
-Đối với “Lời ăn tiếng nói của một học sinh văn minh
thanh lòch” nóilời cảm ơn còn chứngtỏ sự hiểu biết và
có nếp sống văn hóa trong giao tiếp hàng ngày
-Cần tập làn quen vớilời cảm ơn và biết cảm ơn vì cuộc
sống luôn đòi hỏi chúngta phải có thái độ văn minh,
lòch sự trong ứng xử
*Xây dựng tiến trìnhlập luận tuân theo ba bước:
+Nêu hiện tượng (vấn đề) cần bình luận
+Đánh giá hiện tượng cần bình luận
+Bàn về hiện tượng cần bình luận
*Nội dung của một luận điểm trong dàn ý vừa lập như
sau:
Đối với học sinh, lứa tuổi đang ngồi trên ghế nhà
trường thi fnói lời cảm ơn là sự thể hiện sự văn minh,
lòch thiệp của người học trò. Cuộc sống có biết bao
điều cần lời cảm ơn, tập làm quen với lời cảm ơn và
sau đó lẩcm ơn, là để hình thành nếp sống có văn hóa
Trong giao tiếp khi nói là cảm ơn làtự đáy lòng đã
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
trước lớp
4.Củng cố – Dặn dò:
a.Củng cố: Bài tập trình bày
b.Dặn dò: soạn bài theo ppct
dâng lên niềm vui sướng và hạnh phúc của tình cảm
chân thực. Cảm giác ấy sẽ càng được nhânlên gấp bội
khi hàng ngày chúng ta trao cho nhau những lời nói
chân thành, lòch thiệp : “cảm ơn”
II.Học sinh trình bày trước lớp bài viết của mình.
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
TiÕt: 107. Kí duyệt 22/3/10
Tuần: 30
Ba cèng hiÕn vÜ ®¹i cđa c¸c m¸c
(tiÕt 1)
¡ngghen
I. Mơc tiªu:
- Gióp hs:
+ ThÊy ®ỵc nh÷ng ®ãng gãp quan träng cđa C¸cM¸c ®èi víi lÞch sư nh©n lo¹i.
+ ThÊy ®ỵc nghƯ tht viÕt v¨n chÝnh ln cđa ¡ngghen.
+ Th¸i ®é biÕt ¬n vµ tr©n träng nh÷ng thµnh qu¶ CM mµ c¸c bËc tiỊn bèi ®· ®Ỉt ra.
II. Ph¬ng tiƯn hç trỵ:
- Sgk + sgv.
- ThiÕt kÕ.
- B¶ng phơ.
III.Néi dung bµi häc:
1. ỉn ®Þnh tỉ chøc
2. KiĨm tra bµi cò: KiĨm tra bµi so¹n
3. Bµi míi.
Ho¹t ®éng cđa Gv - hs Yªu cÇu cÇn ®¹t
- Hs: §äc tiĨu dÉn vµ cho biÕt mét
vµi nÐt vỊ t¸c gi¶ ¡ngghen?
- Gv: Nãi s¬ qua vỊ ¡ngghen.
- Gv: Giíi thiƯu C¸cM¸c.
- Hs: Chia bè cơc.
I. TiĨu dÉn:
1. T¸c gi¶ ¡ng ghen (1820-1895)
- Nhµ ho¹t ®éng c¸ch m¹ng nỉi tiÕng cđa phong trµo thÕ giíi vµ
Qc tÕ céng s¶n.
- Ngêi viÕt tiÕp vµ hoµn chØnh t¸c phÈm nỉi tiÕng nhÊt cđa M¸c : Bé
T b¶n, vµ cïng M¸c so¹n Tuyªn ng«n.
- ¤ng lµ ngêi §øc, nhng sèng ë Anh vµ mÊt t¹i ®ã n¨m 1895.
N¨m 1844, «ng gỈp vµ kÕt b¹n th©n víi C¸c M¸c.
2. C¸c M¸c (1818-1885)
- Nhµ triÕt häc vµ lÝ ln chÝnh trÞ vÜ ®¹i ngêi §øc
- Cã ®ãng gãp rÊt lín cho cc ®Êu tranh chèng ¸ch thèng trÞ t s¶n.
- Lµ ngêi thÇy, l·nh tơ vÜ ®¹i nhÊt cđa giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n
d©n lao ®éng toµn thÕ giíi (Lª Dn)
T×nh b¹n cđa C¸c M¸c vµ ¡ng - ghen lµ t×nh b¹n vÜ ®¹i vµ c¶m
®éng nhÊt cđa hai nhµ thiªn tµi, hai nhµ c¸ch m¹ng.
2. T¸c phÈm:
- §©y lµ bµi ®iÕu v¨n ®äc tríc mé M¸c.
- §¸nh gi¸ cao c«ng lao cđa M¸c.
§ång thêi bµy tá th¸i ®é tiÕc th¬ng cđa mäi ngêi tríc tỉn thÊt to lín
ko bï ®¾p ®ỵc nµy.
- Nhan ®Ị: Do nhµ biªn so¹n s¸ch ®Ỉt
II. §äc hiĨu kh¸i qu¸t:
1.§äc.
2. Bè cơc:
III. §äc hiĨu chi tiÕt:
1. PhÇn 1: Thơng báo thời điểm Mác qua đời và nhận định tổng
qt vỊ Mác.
*Thời điểm:
- Thời gian: 3 giờ kém 15phút, chiều 14/3/1883.
- Khơng gian: Trong phòng ở, trên chiếc ghế bành.
B×nh thêng,gi¶n dÞ.
- Sự qua đời: + Ngừng suy nghĩ,
+ Ngủ thiếp đi- giấc ngủ nghìn thu
NhĐ nhµng, thanh th¶n
= > Ng. thuật: nói giảm, nói tránh -> Là chiếc đòn bẩy nhấn mạnh
cái khác thường, cái phi thường của một vĩ nhân.
- M¸c “ nhµ t tëng hiƯn ®¹i”.
“HiƯn ®¹i”: Tøc lµ tÝnh chÊt c¸ch m¹ng, tÝnh chÊt míi mỴ vµ s¸ng
t¹o cđa t tëng M¸c. Nã cßn thĨ hiƯn sù vỵt tréi vỊ tÝnh chÊt, phÈm
chÊt so víi thêi ®¹i ®ång thêi cho thÊy sù tiÕc th¬ng cđa ®ång chÝ,
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
- Gv: H·y cho biÕt thêi ®iĨm M¸c
qua ®êi? NhËn xÐt vỊ c¸ch tr×nh bµy
cđa ¡ngghen?
- Gv: Gióp Hs hiĨu h¬n vỊ ®¸nh gi¸
cđa ¨ngghen.
- Hs: Mơc ®Ých t¸c gi¶ mn nãi g×
qua c©u v¨n trªn?
®ång ®éi.
- C©u v¨n : “ §Ĩ M¸c ë l¹i mét m×nh vỴn ghÕ bµnh- nhng lµ
giÊc ngđ ngh×n thu”.
- Mơc ®Ých: Gi·i bµy t©m tr¹ng, gi¶i thÝch nçi niỊm th¬ng tiÕc.
*Niềm tiếc thương vơ hạn đối với sự ra đi của M¸c
- Là một tổn thất lớn ( Kh«ng sao lường hết )
+ Đối với giai cấp v« sản.
+ Đối với khoa học lịch sử.
- Là nỗi trống vắng ghª gớm ®ối với tồn nh©n loại.
III. Cđng cè bµi häc: giới thiệu về ăngghen và Các mác.
Tuần 30
TiÕt: 108. Kí duyệt 22/3/10
Ba cèng hiÕn vÜ ®¹i cđa c¸c m¸c
(tiÕt 2)
¡ngghen
I. Mơc tiªu:
- Gióp hs:
+ ThÊy ®ỵc nh÷ng ®ãng gãp quan träng cđa C¸cM¸c ®èi víi lÞch sư nh©n lo¹i.
+ ThÊy ®ỵc nghƯ tht viÕt v¨n chÝnh ln cđa ¡ngghen.
+ Th¸i ®é biÕt ¬n vµ tr©n träng nh÷ng thµnh qu¶ CM mµ c¸c bËc tiỊn bèi ®· ®Ỉt ra.
II. Ph¬ng tiƯn hç trỵ:
- Sgk + sgv.
- ThiÕt kÕ.
- B¶ng phơ.
III.Néi dung bµi häc:
1. ỉn ®Þnh líp.
2. Bµi cò.
3 Bµi míi.
Ho¹t ®éng cđa Gv - hs Yªu cÇu cÇn ®¹t
- Gv: Hái bµi cò.
HƯ thèng l¹i kiÕn thøc.
- Gv: Chia nhãm th¶o ln vÊn
®Ị.
Nhãm1:
- Cèng hiÕn vÜ ®¹i thø nhÊt cđa
C¸c – M¸c lµ g×? T¸c gi¶ ®· sư
dơng nghƯ tht g× ®Ĩ lµm nỉi
bËt cèng hiÕn ®ã? NhËn xÐt t¸c
dơng cđa cèng hiÕn ®ã víi x·
héi?
Trong KHTN
(sinh häc)
Cèng hiÕn vÜ
®¹i cđa §¸c
uyn: T×m ra
quy lt tiÕn
ho¸ vµ ph¸t
triĨn cđa thÕ
giíi h÷u c¬
(mu«n loµi)
Trong KHXH
(Sư vµ
triÕt) Cèng hiÕn
vÜ ®¹i cđa C¸c
M¸c: T×m ra
quy lt ph¸t
triĨn cđa loµi
ngêi.
- Hs: Câu “Nhưng,khơng chỉ có
I. TiĨu dÉn:
II. §äc hiĨu kh¸i qu¸t:
III. §äc hiĨu chi tiÕt:
1. PhÇn 1.
2. PhÇn 2:
Ba cèng hiÕn vÜ ®¹i cđa M¸c.
a). Cèng hiÕn ®Çu tiªn:
M¸c lµ t×m ra qui lt ph¸t triĨn cđa lÞch sư loµi ngêi.
+ Lịch sư hình thành và phát triển của kinh tế xã hội.
+ Mối quan hệ giữa cơ sở hạ tầng và thượng tầng kiến trúc
+ Mçi giai ®o¹n ph¸t triĨn kinh tÕ nhÊt ®Þnh cđa mét d©n téc hay mét
thêi ®¹i t¹o ra c¬ së ®Ĩ ph¸t triĨn thỵng tÇng kiÕn tróc t¬ng øng.
=> Cống hiến này mang tầm vĩ mơ, khái qt trên tất cả các lĩnh
vực.
Ph¸t hiƯn míi mỴ, quan träng ®Õn møc vÜ ®¹i. Nã
lµm ®¶o lén vµ ph¸ s¶n tÊt c¶ c¸c c¸ch gi¶i thÝch vỊ lÞch sư x· héi tríc
®ã vµ ®¬ng thêi. Nã trë thµnh h¹t nh©n cđa chđ nghÜa duy vËt lÞch sư
C¸ch tr×nh bµy vµ ®¸nh gi¸ gi¶n dÞ, dƠ hiĨu th«ng qua c¸ch b×nh
ln vµ so s¸nh t¬ng ®ång.
b). Cèng hiÕn thø hai:
* Câu “Nhưng khơng chỉ có thế…” vừa có tác dụng
+ Chuyển ý, nối đoạn.
+ Võa ngầm so sánh, đánh giá rằng : Cống hiến sau còn lớn hơn, giá
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
thế thơi…” có vai trò gì trong
đoạn văn?
- Hs: Nhãm 2: Cèng hiÕn thø hai
cđa M¸c lµ g×? T¸c dơng cđa
cèng hiÕn hai?
- Hs: Nhãm 3 chØ ra vµ th¶o ln
cèng hiÕn thø 3 cđa M¸c?
- Hs: Nhãm 4 th¶o ln vÊn ®Ị:
M¸c lµ con ngêi nh thÕ nµo?
Th¸i ®é cđa t¸c gi¶ ®èi víi M¸c
nh thÕ nµo?
NhËn xÐt vỊ c¸ch s¾p xÕp c¸c
cèng hiÕn cđa M¸c?
- Hs: Cho biÕt t¸c gi¶ ®· ®¸nh
gi¸ sù bÊt tư cđa M¸c nh thÕ
nµo?
- Gv: Gi¶i thÝch cho Hs râ.
trị hơn cống hiến trước.
- M¸c t×m ra qui lt riªng cđa ph¬ng thøc sx TBCN.
§ã lµ qui lt vỊ gi¸ trÞ thỈng d.
Néi dung:
- Gi¸ trị thặng dư: Phần cơng LĐ làm ra nhà TB chiếm lấy
- Giai cấp tư sản bóc lột cơng nhân làm th để tạo ra giá trị thăng dư
này :
+ Chúng giàu lên nhanh chóng.
+ Giai cấp cơng nhân càng bị bần cùng đi
Đây chính là bản chất đặc thù của phương thức sản xuất TBCN.
- Cống hiến này mang tầm vi mơ, mới mẻ, tinh vi và sâu sắc.
VÜ ®¹i h¬n cèng hiÕn 1, víi cèng hiÕn nµy, lËp tøc mét ¸nh s¸ng xt
hiƯn
ChØ cÇn mét trong hai cèng hiÕn M¸c ®· ®đ trë thµnh nhµ t tëng vÜ
®¹i.
c). Cèng hiÕn thø ba cđa M¸c lµ:
- M¸c ®· kÕt hỵp gi÷a lÝ ln víi thùc tiƠn, biÕn c¸c lÝ thut c¸ch m¹ng
khoa häc thµnh hµnh ®éng c¸ch m¹ng.
Bëi v× “Khoa häc ®èi víi M¸c lµ mét ®éng lùc lÞch sư, mét lùc lỵng
CM” Vµ “Tríc hÕt M¸c lµ mét nhµ CM” ë «ng “®Êu tranh lµ hµnh ®éng
tù nhiªn”.
- M¸c kh«ng chØ lµ mét nhµ b¸c häc, nhµ t tëng vÜ ®¹i mµ cßn lµ nhµ
c¸ch m¹ng. ¤ng võa lµ ngêi thÇy, ngêi ®ång chÝ, ngêi b¹n kÝnh träng
tin tëng vµ th©n yªu cđa giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng toµn
thÕ giíi.
- T¸c gi¶ bµy tá th¸i ®é ngìng mé vµ c¶m phơc, tù hµo, ca ngỵi vỊ ngêi
b¹n – vÜ nh©n thêi ®¹i, con ngêi cđa lÞch sư nh©n lo¹i.
* Lu ý:
- Nh÷ng cèng hiÕn cđa M¸c ®ỵc s¾p xÕp theo mét thø tù t¨ng tiÕn. §Ĩ
lµm nỉi bËt ®ãng gãp cđa M¸c, ¡ng ghen ®· so s¸nh víi cèng hiÕn víi
§¸c- uyn cđa c¸c nhµ khoa häc cïng thêi kh¸c.
§iỊu nµy k/® ë PT thÕ kØ XIX lµ thÕ kØ cđa nhiỊu ph¸t minh lín cđa
nh©n lo¹i.
Cèng hiÕn cđa M¸c mang tÇm vãc thêi ®¹i, më ®êng cho thêi ®¹i.
Trong ý nghÜa ®ã M¸c nỉi bËt lªn lµ
“Nhµ t tëng vÜ ®¹i trong sè nhµ t tëng hiƯn ®¹i”.
3. PhÇn 3:
Đánh giá sự bất tử của Mác:
- Giải thích vì sao Mác lại bị căm ghét , bị vu khống, bị nguyền rủa
nhiều nhất . ( Vì ơng vạch trần chân tướng của những kẻ bóc lột nhân
dân).
- Nhưng vẫn có triệu triệu người ( cộng sự, giai cấp cơng nhân và
nhân dân lao động trên tồn thế giới ) kính trọng và thương u Mác
.
- “¤ng cã nhiỊu kỴ ®èi ®Þch nhng cha ch¾c ®· cã mét kỴ thï riªng nµo
c¶”
C¸ch lËp ln cđa ¡ng ghen dùa vµo 3 khÝa c¹nh:
- M¸c chèng l¹i ai:
+ M¸c “lËt ®ỉ XHTS vµ thiÕt chÕ Nhµ níc do nã dùng nªn” hay M¸c
chèng l¹i bÊt c«ng, chèng l¹i cêng qun vµ b¹o qun.
- M¸c bªnh vùc ai:
+ M¸c “tham gia vµo sù nghiƯp ®Êu tranh gp g/c v« s¶n hiƯn ®¹i mµ
«ng lµ ngêi ®Çu tiªn ®em ®Õn cho g/c Êy ý thøc vỊ ®Þa vÞ yªu cÇu cđa
m×nh, ý thøc vỊ ®iỊu kiƯn ®Ĩ tù gi¶i phãng.
Nãi c¸ch kh¸c M¸c bªnh vùc nh÷ng ngêi lao ®éng, nh÷ng ngêi cïng
khỉ. M¸c ®em ®Õn cho hä niỊm tin vµo h¹nh phóc trong mét thÕ giíi
míi, thÕ giíi mµ con ngêi lao ®éng thùc sù lµ chđ nh©n cđa x· héi.
- Cèng hiÕn cđa M¸c cã lỵi cho G/c V« s¶n, lµ tµi s¶n chung cđa nh©n
lo¹i. Nã cã gi¸ trÞ vỊ kinh tÕ, v¨n ho¸….
Ho¹t ®éng cđa m¸c ko ph¶i ®Ĩ phơc vơ cho c¸ nh©n mµ cho nh©n lo¹i.
- KÕt thóc bµi ®iÕu v¨n lµ mét tiÕng khãc bµy tá t×nh c¶m tiÕc th¬ng díi
h×nh thøc mét lêi cÇu ngun: “tªn tỉi vµ sù nghiƯp cđa «ng ®êi ®êi
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
- Hs: ChØ ra c¸i míi cđa bµi
®iÕu?
- Gv: §a b¶ng phơ c©u hái tr¾c
nghiƯm ®Ĩ cđng cè bµi häc.
sèng m·i”.
4. NghƯ tht lËp ln cđa bµi ®iÕu:
- C¸i míi cđa bµi ®iÕu:
+ Bè cơc míi.
+ Néi dung míi: chó ý ®Õn phÇn thÝch thùc h¬n lµ ai v·n.
+ ThĨ lo¹i: LËp ln chÝnh ln.
§©y chÝnh lµ nÐt “hiƯn ®¹i” cđa M¸c.
- C¸ch lËp ln:
§o¹n ®Çu: sau lêi gi¶i thÝch c¸i chÕt cđa M¸c l¹i lµ mét sù tiÕc th¬ng.
Võa cho ngêi ®äc thÊy ®ỵc mét sù kÝnh träng cđa ®ång ®éi, ®ång chÝ,
võa thÊy ®ỵc sù tiÕc th¬ng cđa nh©n lo¹i.
§o¹n tiÕp: díi lËp ln cđa ¡ng ghen M¸c võa lµ nhµ CM cđa giai cÊp
v« s¶n võa lµ nhµ khoa häc lÞch sư.
KÕt cÊu trïng ®iƯp lµm nỉi bËt vai trß cđa M¸c.
- NghƯ tht so s¸nh:
Gièng nh A ®·…
th× B ®·…
Nhng ko ph¶i chØ lµ A
mµ B cßn…
§©y lµ dơng ý cđa t¸c gi¶ ®Ĩ cho ngêi ®äc thÊy ®ỵc vÞ trÝ cđa M¸c.
- NÐt ®Ỉc biƯt cđa bµi v¨n tÕ: ®Ị cao, ca ngỵi, th¬ng tiÕc, kh«ng bi ai,
khu«n s¸o.
IV. Tỉng kÕt:
- Ghi nhí.
V. Cđng cè: Tr¾c nghiƯm:
C©u 1: Bµi ®iÕu v¨n ”Ba cèng hiÕn vÜ ®¹i cđa
C¸c M¸c" thĨ hiƯn néi dung g×?
A. Bµy tá t×nh c¶m tiÕc th¬ng v« h¹n cđa nh÷ng ngêi céng s¶n tríc sù
ra ®i cđa C¸c m¸c.
B. Ca ngỵi c«ng lao to lín cđa M¸c ®èi víi toµn nh©n lo¹i.
C. C¶ hai néi dung trªn.
C©u 2: Khi ®äc diƠn c¶m toµn v¨n bµi viÕt trªn cđa ¨ng- ghen, ta cÇn
®äc víi giäng nh thÕ nµo?
A.TrÇm hïng, m¹nh mÏ.
B. Bi l, l©m li. C. T©m t×nh, ngät ngµo tha thiÕt.
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
Tuần 30. Kí duyệt 29/3/10
TiÕt: 109.
phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh ln
I. Mơc tiªu:
- Gióp hs:
+ N¾m ®ỵc kiÕn thøc vỊ ng«n ng÷ chÝnh ln.
+ RÌn lun kÜ n¨ng vỊ ng«n ng÷ chÝnh ln.
II. Ph¬ng tiƯn hç trỵ:
- Sgk + sgv.
- ThiÕt kÕ.
- B¶ng phơ.
III.Néi dung bµi häc:
1. ỉn ®Þnh líp.
2. Bµi cò.
3 Bµi míi.
Ho¹t ®éng cđa Gv - hs Yªu cÇu cÇn ®¹t
- Gv: Chia nhãm HS.
N1: TN§L.
N2: Cao trµo kh¸ng NhËt cøu níc.
N3: VN ®i tíi.
N4: Phong trµo yªu níc.
- GV: Cho b¶ng phơ ghi tÊt c¶ 4 v¨n b¶n
trªn cho Hs tiƯn theo dâi khi ph©n tÝch.
- Gv: Gỵi ý Hs ph©n tÝch c¸c vÊn ®Ị sau:
+ ThĨ lo¹i?
+ Mơc ®Ých?
+ Th¸i ®é, quan ®iĨm cđa ngêi viÕt ®èi
víi vÊn ®Ị?
- Gv: Cho ®¹i diƯn c¸c nhãm tr×nh bµy.
- Gv: Chn bÞ b¶ng phơ cho Hs theo dâi.
Gv: Cho b¶ng phơ vỊ v¨n b¶n.
- Gv: Lu ý cho Hs thÊy.
- Gv: So s¸nh cho Hs thÊy gi÷a nghÞ ln
vµ chÝnh ln.
- Hs: Lµm lun tËp.
I. V¨n b¶n chÝnh ln vµ ng«n ng÷ chÝnh ln:
1. T×m hiĨu v¨n b¶n chÝnh ln:
- “Tuyªn ng«n ®éc lËp”(HCM).
- “Cao trµo kh¸ng NhËt cøu níc”(HCM).
- “VN ®i tíi”(B¸o Q§).
- “Phong trµo yªu níc”(HCM).
2.Tr×nh bµy:
3. NhËn xÐt.
- ThĨ lo¹i : V¨n b¶n chÝnh ln
- Mơc ®Ých viÕt: Thut phơc ngêi ®äc b»ng lÝ lÏ vµ lËp ln
dùa trªn quan ®iĨm chÝnh trÞ nhÊt ®Þnh.
- Th¸i ®é ngêi viÕt : Ngêi viÕt cã thĨ bµy tá th¸i ®é kh¸c nhau
t theo néi dung, nhng nh×n chung bao giê còng thĨ hiƯn th¸i
®é døt kho¸t trong c¸ch lËp ln ®Ĩ gi÷ v÷ng quan ®iĨm cđa
m×nh.
- Quan ®iĨm ngêi viÕt: Dïng nh÷ng lÝ lÏ vµ b»ng chøng x¸c
®¸ng ®Ĩ kh«ng ai cã thĨ b¸c bá ®ỵc cã søc thut phơc lín
®èi víi ngêi ®äc.
*NhËn xÐt chung vỊ v¨n b¶n chÝnh ln vµ ng«n ng÷ chÝnh
ln:
- Ph¹m vi sư dơng: Ng«n ng÷ chÝnh ln ®ỵc dïng trong c¸c
v¨n b¶n chÝnh ln vµ c¸c lo¹i tµi liƯu chÝnh trÞ kh¸c Tån t¹i ë
c¶ d¹ng viÕt vµ d¹ng nãi.
- Mơc ®Ých- ®Ỉc ®iĨm: Ng«n ng÷ chÝnh ln chØ xoay quanh
viƯc tr×nh bµy ý kiÕn hc b×nh ln, ®¸nh gi¸ mét sù kiƯn, mét
vÊn ®Ị chÝnh trÞ, mét chÝnh s¸ch, chđ tr¬ng vỊ v¨n ho¸ x· héi
theo mét quan ®iĨm chÝnh trÞ nhÊt ®Þnh.
4. KÕt ln:
- V¨n b¶n chÝnh ln vµ ng«n ng÷ chÝnh ln:
+ Ng«n ng÷ chÝnh ln: lµ ng«n ng÷ ®ỵc sư dơng trong c¸c v¨n
b¶n chÝnh ln, cã lËp ln. Bµn vỊ c¸c vÊn ®Ị thc ph¹m trï
x· héi, v¨n ho¸, chÝnh trÞ,….
+ V¨n b¶n chÝnh ln: lµ lo¹i v¨n b¶n cã sư dơng lËp ln cïng
với ng«n ng÷ chÝnh ln nh¾m lµm râ bµn ln vÊn ®Ị vỊ c¸c
lÜnh vùc chÝnh trÞ – x· héi….
- So s¸nh: NghÞ ln vµ chÝnh ln:
+ NghÞ ln: lµ mét thao t¸c t duy trong hƯ thèng c¸c thao t¸c t
duy dïng ®Ĩ nhËn thøc vµ diƠn ®¹t b»ng lêi nãi. nghÞ ln cã
thĨ chia lµm nhiỊu lo¹i: nl V¨n häc, NL x· héi…
+ ChÝnh ln: lµ mét phong c¸ch ng«n ng÷ ®éc lËp víi c¸c p/c
kh¸c.
Trong h/c níc ta mang kh«ng khÝ ®Êu tranh th× chÝnh ln ph¸t
triĨn, nhiỊu tõ ng÷ chÝnh trÞ ¨n s©u vµo ý thøc giao tiÕp cđa con
ngêi, cã ¶nh hëng lín ®Õn v¨n häc….
II. Cđng cè làm bai tập lun tËp:
1. Bµi tËp sgk.
2. Ngoµi ra:
Cho v¨n b¶n:
“ChØ thÞ NhËt – Ph¸p b¾n nhau vµ hµnh ®éng cđa chóng ta”.
H·y ph©n tÝch ng«n ng÷ trong t¸c phÈm ®ã?
Bùi Công Quân
Giáo án ngữ văn 11 – cơ bản
Bùi Công Quân