giáo án tự chọn ngữ văn 8 hay

Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Chủ đề 1: Rèn luyện kĩ năng làm văn tự sự kết hợp với miêu tả và
biểu cảm
( Chủ đề bám sát- Thời lợng 10 tiết)
Tuần 1- Tiết 1
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm đợc
- Vai trò, tầm quan trọng, tác động qua lại giữa các yếu tố tự sự, miêu tả
và biểu cảm trong một VB hoàn chỉnh
- Cách thức vận dụng các yếu tố miêả và biểu cảm trong một VB tự sự
- Biết vận dụng những hiểu biết có u t đợc ở bài học tự chọn này để viết
bài văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo
- HS: Ôn lại các khái niệm tự sự, miêu tả và biểu cảm
C/ Hoạt động trên lớp
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới
3, Bài mới
- GV giới thiệu về chủ đề và yêu cầu của chủ đề
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
I) Ôn tập các phơng thức: tự sự,
miêu tả , biểu cảm
- GV cho HS ôn lại một số VB tự sự
có kết hợp với miêu tả và biểu cảm
? Hãy kể ra một số VB tự sự có kết
hợp với miêu tả và biểu cảm mà em
đã đợc học ở chơng trình Ngữ văn
lớp 6, 7 và đầu năm lớp 8?
- Hãy nhắc lại đặc điểm và các

thao tác chính của các phơng thức
tự sự, miêu tả và biểu cảm
- HS kể
VB Bài học đ ờng đời đầu tiên
( trích Dế mèn phiêu l u kí của Tô
Hoài
VB Sống chết mặc bay của Phạm
Duy Tốn
VB Tôi đi học của Thanh Tịnh

- Thảo luận, ôn lại và phát biểu
+ Tự sự: Trình bày chuỗi sự việc có
mở đầu, diễn biến, kết thúc, thể
1
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
GV bổ sung và chốt lại
1- Tự sự
+ Đặc điểm: Kể ngời, kể việc
+ Thao tác: Kể là chính
2- Miêu tả:
+ Tái hiện sự vật, hiện tợng
+ Thao tác: Quan sát, liên tởng,
nhận xét, so sánh
3- Biểu cảm:
+ Đặc điểm: Thể hiện tình cảm,
thái độ của mình với sự vật, hiện t-
ợng
+ Thao tác: Bộc lộ trực tiếp hoặc
thông qua ý nghĩ, cảm xúc của
nhân vật

- GV nhấn mạnh và chuyển ý
Vậy các yếu tố miêu tả và biểu
cảm có vai trò nh thế nào trong văn
tự sự, tiết sau ta tìm hiểu tiếp
hiện một ý nghĩa
Thao tác: Kể là chính
+ Miêu tả: Tái hiện lại sự việc, hiện
tợng
Thao tác: Quan sát, liên tởng, so
sánh, nhận xét
+ Biểu cảm: Thể hiện tình cảm, thái
độ của mình với sự vật, hiện tợng
Thao tác : Bộc lộ trực tiếp những
cảm xúc của chính ngời viết hoặc
thông qua ý nghĩ, cảm xúc của các
nhân vật
- Nghe kết hợp tự ghi những ý chính
4, Củng cố: ( 2 phút)
? Các phơng thức tự sự , miêu tả, biểu cảm có đặc điểm gì? Các
thao tác
chính của các phơng thức đó? Có khi nào em thấy trong một VB
chỉ
xuất hiện duy nhất một phơng thức biểu đạt không? Tại sao?
2
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
5, HD về nhà: ( 1phút)
- Học bài, nắm chắc đặc điểm của các phơng thức tự sự, miêu tả
và biểu
cảm đã đợc học
Tuần 1- Tiết 2

A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm đợc
- Vai trò của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự
- Thấy đợc yếu tố miêu tả, biểu cảm thờng xuất hiện qua một số dấu hiệu
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo
- HS: Ôn lại các khái niệm tự sự, miêu tả và biểu cảm
C/ Hoạt động trên lớp
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới
3, Bài mới ( 38 phút)
- GV nhắc lại đặc điểm của các phơng thức miêu tả, biểu cảm từ đó
chuyển ý
sang nội dung tiết thứ hai ( 2 phút)
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
II) Vai trò của các yếu tố miêu tả
và biểu cảm trong văn tự sự
? Tại sao trong VB tự sự cần có
yếu tố miêu tả?
1- Yếu tố miêu tả trong văn tự sự
? Qua các VB tự sự có kết hợp với
miêu tả và biểu cảm đã học, em
thấy yếu tố miêu tả có vai trò gì
trong VB tự sự?
? Em thờng thấy những yếu tố
miêu tả nào xuất hiện trong văn tự
- Thảo luận, phát biểu
Nhờ có yếu tố miêu tả mà có thể tái
hiện cảnh vật, con ngời một cách cụ
thể, sinh động trong không gian,
thời gian

- Trả lời
Giúp ngời kể kể lại một cách sinh
động cảnh vật, con ngời làm cho
câu chuyện trở nên sinh đông, hấp
dẫn
- Trả lời
3
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
sự?
- GV yêu cầu HS lấy VD cụ thể ở
các VB đã học
GV bổ sung thêm và chốt lại
* Các loại miêu tả
a. Miêu tả nhân vật
+ Miêu tả ngoại hình: gơng mặt,
dáng ngời, trang phục
+ Miêu tả các trạng thái hoạt động:
Việc làm, lời nói
+ Miêu tả trạng thái tình cảm và thế
giới nội tâm: Vui, buồn, khổ đau,
hạnh phúc
Mục đích: Khắc hoạ thành công
chân dung nhân vật với những nét
tính cách riêng
b. Miêu tả cảnh thiên nhiên
c. Miêu tả cảnh sinh hoạt
Mục đích: Cốt truyện hay hơn, hấp
dẫn hơn, nhân vật hiện lên cụ thể
sinh động hơn
? Yếu tố miêu tả thờng đợc thể

hiện qua những dấu hiệu nào ở VB
tự sự?
+ Miêu tả nhân vật
+ Miêu tả cảnh thiên nhiên
+ Miêu tả cảnh sinh hoạt
HS lấy VD cụ thể
+ Miêu tả nhân vật: Đoạn văn miêu
tả ngoại hình của Dế Mèn và Dế
Choắt trong VB Bài học đ ờng đời
đầu tiên của Tô Hoài
+ Miêu tả cảnh thiên nhiên: Đoạn
văn đầu tiên của VB Tôi đi học
của Thanh Tịnh
+ Miêu tả cảnh sinh hoạt: Đoạn văn
miêu tả cảnh hộ đê trong VB Sống
chết mặc bay của Phạm Duy Tốn
- Nghe, kết hợp tự ghi
- Thảo luận, phát biểu
Qua các từ ngữ, hình ảnh có giá trị
gợi tả và biểu cảm nh từ láy tợng
hình, tợng thanh, nghệ thuật so
sánh, nhân hoá
4
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
GV chốt lại
* Dấu hiệu
Miêu tả thờng đợc thể nhiện qua
những từ ngữ, hình ảnh có giá trị gợi
tả và biểu cảm nh từ láy tợng hình,
tợng thanh; các biện pháp nghệ

thuật so sánh, nhân hoá
2- Yếu tố biểu cảm trong văn tự
sự
? Yếu tố biểu cảm đóng vai trò gì
trong văn tự sự?
? Trong VB tự sự, em thấy yếu tố
biểu cảm thờng đợc thể hiện nh thế
nào?
GV chốt lại
+ Biểu cảm thông qua cảm xúc của
chính nhà văn đối với nhân vật, sự
việc đợc đề cập đến trong VB
+ Biểu cảm thông qua ý nghĩ, cảm
xúc của các nhân vật
- GV bổ sung thêm
ở hình thức thứ nhất : biểu cảm
thông qua cảm xúc của chính nhà
văn đối với nhân vật, sự việc đợc
thể hiện cụ thể qua từng ngôi kể
Ngôi kể thứ nhất: Cảm xúc của nhà
văn thờng lồng vào cảm xúc của
nhân vật tôi
VD: VB Bài học đ ờng đời đầu
tiên
Ngôi kể thứ ba: Cảm xúc của nhà
- Phát biểu
Biểu cảm: Thể hiện thái độ, tình
cảm của nhà văn với nhân vật, sự
việc đợc kể
- Thảo luận, phát biểu

Biểu cảm thông qua hai hình thức:
trực tiếp qua cảm xúc của chính nhà
văn với nhân vật hoặc gián tiếp
thông qua cảm xúc, ý nghĩ của các
nhân vật
- Nghe, tự ghi
- Nghe
- Suy nghĩ, trả lời
5
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
văn thờng đợc thể hiện thông qua
lời dẫn truyện
VD: VB Sống chết mặc bay
? Về hình thức, em thấy yếu tố biểu
cảm thờng xuất hiện qua những dấu
hiệu nào trong VB tự sự?
GV chốt lại
+ Yếu tố biểu cảm thờng xuất hiện
qua những câu cảm thán, những
câu hỏi tu từ
Qua những câu cảm thán, những
câu hỏi tu từ
4, Củng cố- Luyện tập: ( 5 phút)
- GV cho HS đọc một số đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và
biểu
cảm trong một số VB đã học.
- GV lu ý
Việc sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm là rất cần thiết trong VB
tự sự
song phải chọn lọc, không qua lạm dụng dẫn tới lạc thể loại.

5, HD về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc nội dung bài học, vận dụng viết 1 đoạn văn tự sự có
kết hợp
với yếu tố miêu tả và biểu cảm.

Tuần 2- Tiết 3
Soạn:
Dạy:
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm đợc
- Thấy đợc cách thức vận dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một
VB
tự sự cùng các bớc thực hiện
- Có kĩ năng viết đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm bất kì
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C/ Hoạt động trên lớp
6
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới
3, Bài mới ( 41 phút)
- GV nhắc lại kĩ năng làm văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm
để chuyển nội dung bài học ( 2 phút)
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
III) Rèn luyện kĩ năng viết đoạn
văn tự sự có kết hợp với miêu tả
và biểu cảm
1- Viết đoạn văn tự sự có kết hợp
miêu tả và biểu cảm bất kì

? Để viết đợc đoạn văn tự sự kết
hợp với miêu tả và biểu cảm bất kì,
ta thực hiện theo mấy bớc? Là
những bớc nào?
GV chốt lại các ý chính của mỗi
bớc cho HS nắm đợc
Thực hiện theo 5 bớc
+ Xác định nhân vật, sự việc định
kể
+ Lựa chọn ngôi kể: Thứ nhất hay
thứ ba
+ Xác định thứ tự kể: Bắt đầu từ
đâu, diễn ra nh thế nào và kết thúc
ra sao?
+ Viết thành đoạn với các yếu tố:
kể, miêu tả, biểu cảm
* Cần phải nắm vững 5 bớc thực
hiện khi viết đoạn văn tự sự kết hợp
với miêu tả và biểu cảm trong bố
cục một bài văn
- Thảo luận nhóm, phát biểu
Thực hiện theo 5 bớc
+ Xác định nhân vật, sự việc
+ Lựa chọn ngôi kể
+ Xác định thứ tự kể
+ Xác định các yếu tố miêu tả và
biểu cảm sẽ viết
+ Viết thành đoạn với các yếu tố :
Kể, tả, biểu cảm
- Nghe, tự ghi những thông tin chính

- Trả lời
Gồm 3 phần: Mở bài, thân bài, kết
bài
7
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
? Bố cục một bài văn tự sự gồm
mấy phần? Là những phần nào?
Vậy cách viết các đoạn văn tự sự
kết hợp miêu tả và biểu cảm trong
bố cục một bài văn nh thế nào gời
sau ta học tiếp.

4, Củng cố ( 2 phút)
- GV cho HS nhắc lại những bớc cần thực hiện khi viết đoạn văn
tự sự
kết hợp miêu tả và biểu cảm bất kì và xác định trong những bớc
đó
bớc nào là quan trọng nhất.
5, HD về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc nội dung 5 bớc trên để vận dụng vào việc viết các
đoạn văn
tự sự bất kì.

Tuần 2- Tiết 4
Soạn:
Dạy:
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm đợc
- Nắm đợc cách viết cụ thể để viết các đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và
biểu cảm trong bố cục một bài văn
B/ Chuẩn bị:

- GV : Tài liệu tham khảo
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C/ Hoạt động trên lớp
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới
3, Bài mới ( 41 phút)
8
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
- GV nhắc lại kĩ năng viết đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu
cảm bất kì để chuyển nội dung bài học ( 2 phút)
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
III) Rèn luyện kĩ năng viết đoạn
văn tự sự có kết hợp với miêu tả
và biểu cảm( tiếp)
2- Viết đoạn văn tự sự có kết hợp
miêu tả và biểu cảm trong bố cục
một bài văn
a. Đoạn mở bài
- GV cho HS hoạt động nhóm tìm
ra các cách viết đoạn mở bài
GV bổ sung và chốt lại mỗi cách
cho HS
* Cách 1: Dùng phơng thức tự sự
kết hợp với miêu tả để giới thiệu sự
việc, nhân vật và tình huống xảy ra
câu chuyện
VD: Sách Một số kiến thức, kĩ
năng và bài tập nâng cao - Ngữ văn
8
* Cách 2: Dùng phơngthức tự sự là

chính có kết hợp với biểu cảm để
nêu kết quả của sự việc hoặc kết
cục số phận của nhân vật lên trớc;
sau đó dùng một vài câu dẫn dắt để
quay về từ đầu diễn biến cốt truyện
VD: Sách Một số
* Cách 3: Dùng hình thức miêu tả
là chính để dẫn dắt vào truyện
VD
* Cách 4: Dùng phơng thức biểu
cảm là chính để dẫn dắt vào truyện
- Thảo luận nhóm kết hợp tham
khảo các VB tự sự kết hợp miêu tả
và biểu cảm đã học để nêu các
cách viết đoạn mở bài
- Đại diện các nhóm lần lợt phát
biểu và bổ sung cho nhau
- Nghe, kết hợp tự ghi những kiến
thức cơ bản
9
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
( thờng dành cho những câu chuyện
có tính chất hồi tởng, hoài niệm)
VD: VB Tôi đi học
b. Thân bài
? Cách viết các đoạn thân bài nh
thế nào? Yếu tố nào đóng vai trò
chủ đạo?
GV chốt
Viết các đoạn thân bài: Yếu tố tự

sự đóng vai trò chủ đạo ( có sự việc,
nhân vật); miêu tả và biểu cảm chỉ
đợc vận dụng khi cần thiết làm tăng
sức hấp dẫn cho truyện
c. Kết bài
- Cho HS thảo luận nhóm, tìm ra
các cách viết đoạn kết bài
GV bổ sung, chốt lại
Cách viết đoạn kết bài
* Cách 1: Dùng phơng thức tự sự
kết hợp với biểu cảm để nêu kết cục
và cảm nghĩ của ngời trong cuộc
( Ngời kể chuyện hay một nhân vật
nào đó)
* Cách 2: Dùng phơng thức biểu
cảm là chính để bày tỏ thái độ, tình
cảm của ngời trong cuộc
* Cách 3: Dùng phơng thức miêu tả
là chính đan xen biểu cảm để kết
thúc câu chuyện
ở mỗi cách, GV lấy VD cụ thể để
HS học tập
- Suy nghĩ, phát biểu
Yếu tố tự sự đóng vai trò chủ đạo
( sự việc, nhân vật); miêu tả và biểu
cảm chỉ vận dụng khi cần thiết làm
tăng sức hấp dẫn và sinh động cho
truyện
- Thảo luận nhóm, nêu cách viết
đoạn kết bài

- Nghe kết hợp tự ghi bổ sung
những kiến thức cơ bản
4, Củng cố ( 2 phút)
? Các cách viết đoạn mở bài, thân bài, kết bài trong bài văn tự sự
kết hợp
10
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
miêu tả và biểu cảm ? Trong bố cục này có nhất thiết đoạn văn
nào
cần đa yếu tố miêu tả và biểu cảm vào không?
5, HD về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc cách viết các đoạn
- Vận dụng viết 1 đoạn mở bài bất kì cho 1 đề TLV do em tự đặt

Tuần 3- Tiết 5
Soạn:
Dạy:
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm đợc
- Củng cố và bổ sung kĩ năng viết đoạn văn tự sự và bài văn tự sự có kết
hợp miêu tả và biểu cảm
- Vận dụng các kĩ năng để thực hành viết các đoạn cụ thể thông qua bài
tập
- Biết phát hiện và xác định đợc các đoạn văn tự sự có xen yếu tố miêu tả
và biểu cảm
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo, một số đoạn văn mẫu và một số bài tập
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C/ Hoạt động trên lớp
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ: ( 5 phút)

- Nêu các cách viết đoạn mở bài.
3, Bài mới ( 36 phút)
- GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trớc để chuyển tếp nội dung bài học
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
IV) Vận dụng luyện tập

1- Phát hiện, xác định đợc các
yếu tố trong đoạn văn
- GV cho đoạn văn ngắn ( ghi trên
bảng phụ hoặc máy chiếu), yêu cầu
HS đọc và trả lời các câu hỏi ở cuối
đoạn văn
- GV phân lớp thành 2 nhóm, mỗi
- Đọc các đoạn văn
- Suy nghĩ câu hỏi ở cuối đoạn văn
11
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
nhóm thực hiện yêu cầu của một
đoạn
a. Đoạn văn 1: Bài tập 1 ( Sách
Một số kiến thức kĩ năng và bài tập
năng cao Ngữ văn 8 )
Câu hỏi:
? Đọc đoạn văn, theo em có những
phơng thức biểu đạt nào? Phơng
thức nào là phơng thức biểu đạt
chính? Phơng thức nào chỉ đóng vai
trò bổ trợ?
b. Đoạn văn 2: Bài tập 2- Sách đã
nêu

Câu hỏi:
? Xác định yếu tố miêu tả và biểu
cảm trong đoạn văn tự sự trên
- GV tổng kết chung và nêu yêu
cầu cần đạt ở mỗi bài tập
Bài tập 1: Đoạn văn 1
+ Đoạn văn sử dụng cả 3 phơng
thức biểu đạt là tự sự, miêu tả và
biểu cảm
Tự sự: Kể lại những suy nghĩ, tâm
trạng của ngời con khi mẹ đi làm về
muộn
Miêu tả: Không gian, thời gian của
buổi tra hè và dáng vẻ của ngời mẹ
Biểu cảm: Những suy nghĩ, tình
cảm của ngời con với mẹ ( bộc lộ
trực tiếp)
+ Phơng thức tự sự là phơng thức
biểu đạt chính
+ Phơng thức miêu tả chỉ đóng vai
trò bổ trợ
Bài tập 2: Đoạn văn 2
+ Yếu tố miêu tả: Các từ ngữ có
sức gợi hình ảnh, màu sắc để làm
của nhóm mình đợcgiao
- Thảo luận nhóm, tìm ra hớng trả
lời và cử đại diện phát biểu
Bài tập 1: Đoạn văn 1
Cần chỉ rõ sự thể hiện của các yếu
tố trong đoạn văn

Bài tập 2: Đoạn văn 2
Yêu cầu tìm dẫn chứng cụ thể để
minh hoạ cho các yếu tố miêu tả và
biểu cảm
- Các nhóm có thể bổ sung, sửa
chữa cho nhau nếu sai hoặc cha
đầy đủ
- Nghe kết hợp tự bổ sung, sửa
chữa vào vở
12
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
nổi bật cảnh cây cối, nhà cửa, biển
cả, ở vùng Hòn. Ngoài ra còn
phải kể đến các biện pháp nghệ
thuật nh so sánh, nhân hoá, đảo
ngữ, liệt kê
+ Yếu tố biểu cảm: Thể hiện ở
những câu có ý nghĩa nhận xét,
đánh giá, bộc lộ thái độ, tình cảm
với cảnh vật thiên nhiên cũng nh
con ngời ở vùng Hòn

4, Củng cố ( 2 phút)
? Làm thế nào để xác định đợc trong một đoạn văn sử dụng
những
phơng thức biểu đạt nào? Phơng thức biểu đạt nào là chính?
5, HD về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc kĩ năng phát hiện và xác định các phơng thức đợc sử
dụng
trong một đoạn văn

- Vận dụng viết 1 đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm, chỉ
ra
những yếu tố cụ thể đợc sử dụng trong đoạn văn đó

Tuần 3- Tiết 6
Soạn:
Dạy:
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm đợc
- Kĩ năng thêm yếu tố miêu tả và biểu cảm vào đoạn văn tự sự sao cho
đoạn văn sinh động, hấp dẫn
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo, một số đoạn văn mẫu và một số bài tập
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C/ Hoạt động trên lớp
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài
3, Bài mới ( 41 phút)
13
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
- GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trớc để chuyển tiếp nội dung bài học

Hoạt động của GV Hoạt động của HS
IV) Vận dụng luyện tập ( tiếp)
1- Phát hiện, xác định đợc các
yếu tố trong đoạn văn
2- Thêm yếu tố miêu tả và biểu
cảm vào đoạn văn tự sự
- GV cho hai đoạn văn tự sự, yêu
cầu HS bổ sung thêm phơng thức
miêu tả và biểu cảm để viết lại

- GV chia lớp thành 2 nhóm- mỗi
nhóm một đoạn
a. Đoạn 1: Bài tập 3- Tr 43
b. Đoạn 2: Bài tập 3- Tr 48
Sách Một số kiến thức kĩ năng
và bài tập nâng cao Ngữ văn 8
* GV gợi ý cho HS
a. Đoạn 1: Bài tập 3- Tr 43
+ Bổ sung yếu tố miêu tả: có thể là
khung cảnh thiên nhiên ( nắng, gió,
dòng sông, tiếng cá đớp mồi); tả
hình ảnh ngời bạn mới ( gơng mặt,
nớc da, mái tóc, trang phục )
Yếu tố miêu tả này có thể tách ra
thành các câu văn độc lập; có thể
xen kẽ vào mở rộng thành phần cho
những câu trần thuật đã có sẵn.
Chú ý dùng các từ ngữ, hình ảnh có
sức gợi tả cao
+ Bổ sung yếu tố biểu cảm: thái độ
ngạc nhiên khi nhìn thấy cậu bé; sự
tò mò về cậu bé lạ; nỗi bực mình khi
đánh rơi hộp mồi Có thể dùng câu
cảm, câu hỏi để biểu cảm
b. Đoạn văn 2: Bài tập 3- Tr 48
+ Về hình thức: viết lại đoạn văn có
- Đọc, quan sát 2 đoạn văn trên
bảng phụ hoặc máy chiếu
- Thực hành theo nhóm đợc phân
công: nghe gợi ý, hớng dẫn của GV

để làm cho đúng và hay
- Đại diện một số HS đọc đoạn văn
mình viết. Các HS khác theo dõi và
nhận xét
14
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
nghĩa là phải thay đổi cách diễn đạt
( thêm bớt câu chữ, đổi kiểu câu,
sắp xếp lại trật tự các câu, các ý )
làm thế nào để đoạn văn có cách
viết thật phong phú: tự sự đan xen
miêu tả và biểu cảm
+ Về nội dung: bám sát đề tài của
đoạn văn gốc, không tuỳ tiện thay
đổi đề tài
- GV nhận xét chung kết quả đạt đ-
ợc của từng nhóm trên cơ sở phần
trình bày của HS và bổ sung, sửa
chữa nếu HS làm cha đạt
- Nghe nhận xét của GV trên cơ sở
đó phát huy hoặc bổ sung, sửa
chữa
4, Củng cố ( 2 phút)
? Khi thêm các yếu tố miêu tả và biểu cảm vào đoạn văn tự sự
cần lu
ý những gì ?
5, HD về nhà: ( 1phút)
- Xem lại cách viết các đoạn mở bài, thân bài, kết bài
- Vận dụng viết 1 đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm với
đề tài

sau: kể chuyện một bạn học sinh phạm lỗi.

Tuần 4- Tiết 7
Soạn:
Dạy:
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS có thể
- Xây dựng đợc các đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.
Chuyển những câu kể thành những câu kể có xen miêu tả hoặc biểu cảm
- Rèn luyện kĩ năng, thao tác vận dụng lí thuyết để thực hành
B/ Chuẩn bị:
- GV : Sự kiện và nhân vật để cho HS luyện viết; một số câu kể để cho
HS chuyển đổi
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C/ Hoạt động trên lớp
15
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài
3, Bài mới ( 41 phút)
- GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trớc để chuyển tiếp nội dung bài học

Hoạt động của GV Hoạt động của HS
IV) Vận dụng luyện tập ( tiếp)
3- Xây dựng đoạn văn tự sự kết
hợp với miêu tả và biểu cảm theo
sự việc và nhân vật đ choã
- GV ra các dữ kiện để HS luyện
viết theo 5 bớc
Yêu cầu: Hãy chuyển những câu
kể sau đây thành những câu kể có

đan xen
yếu tố miêu tả hoặc yếu tố biểu
cảm
a, Tôi nhìn theo cái bóng của thằng
bé đang khuất dần phía cuối con đ-
ờng.
b, Tôi ngớc nhìn lên, thấy vòm ph-
ợng vĩ đã nở hoa tự bao giờ.
c, Nghe tiếng hò của cô lái đò trong
bóng chiều tà, lòng tôi chợt buồn
nhớ quê
d, Cô bé lặng lẽ theo dõi cánh chim
nhỏ trên bầu trời
- GV gợi ý cho HS về cách chuyển
+ Bổ sung những từ ngữ có sức gợi
tả hình ảnh, màu sắc, âm thanh,
trạng thái ((dùng phơng thức miêu
tả ); hoặc bổ sung những từ ngữ,
những vế câu bộc lộ tâm trạng của
chủ thể đợc nói tới trong câu ( dùng
phơng thức biểu cảm )
+ Về hình thức: mở rộng thành
phần câu, bổ sung thêm vế câu
- HS đọc kĩ yêu cầu và nội dung
từng câu
- Nghe gợi ý, hớng dẫn của GV
- Tiến hành làm theo nhóm đã đợc
phân công
- Các nhóm cử đại diện trình bày bài
16

Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
- GV chia lớp thành 4 nhóm, giao
cho mỗi nhóm thực hiện một câu
theo yêu cầu
- GV gọi đại diện các nhóm trình
bày bài làm của nhóm mình
- GV nhận xét chung kết quả đạt đ-
ợc của từng nhóm và bổ sung cho
hoàn chỉnh
làm của nhóm mình
- Các nhóm khác nghe, nhận xét
- Nghe, tự sửa chữa vào bài làm của
mình
4, Củng cố ( 2 phút)
- GV đọc cho HS nghe một số đoạn văn tự sự có xen yếu tố miêu
tả và
biểu cảm hay do GV su tầm để HS học tập cách viết
5, HD về nhà: ( 1phút)
- Chuyển câu kể sau đây thành đoạn văn có đan xen yếu tố miêu
tả và biểu
cảm:
Hôm nay trong giờ học môn Ngữ văn, khi cô giáo kiểm tra bài cũ
tôi đã
không thuộc bài.

Tuần 4- Tiết 8
Soạn:
Dạy:
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS có thể
- Xây dựng đợc các đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.

Chuyển những câu kể thành những câu kể có xen miêu tả hoặc biểu cảm
- Rèn luyện kĩ năng, thao tác vận dụng lí thuyết để thực hành
B/ Chuẩn bị:
- GV : Sự kiện và nhân vật để cho HS luyện viết; một số câu kể để cho
HS chuyển đổi
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C/ Hoạt động trên lớp
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
17
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
2, KT bài cũ: ( 3 phút )
- Em hãy cho biết cách viết đoạn mở bài trong bài văn tự sự có
kết hợp
miêu tả và biểu cảm.
3, Bài mới ( 41 phút)
- GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trớc để chuyển tiếp nội dung bài học

Hoạt động của GV Hoạt động của HS
IV) Vận dụng luyện tập ( tiếp)
4- Viết các đoạn văn tự sự có kết
hợp với miêu tả và biểu cảm
trong một dề bài cụ thể
- GV ra đề bài cho HS luyện tập
Đề bài:
Kể chuyện một bạn học sinh phạm
lỗi
Yêu cầu: Viết phần mở bài và kết
bài cho đề bài trên ( mỗi phần ít
nhất theo hai cách ); nói rõ những
phơng thức đã sử dụng trong từng

phần đã viết
- GV hớng dẫn, gợi ý cho HS
Trớc hết, các em hãy hình dung cốt
truyện với nhân vật, sự việc và các
tình tiết chính. Sau đó lựa chọn
những chi tiết cần có sự bổ trợ của
yếu tố miêu tả ( tả nhân vật, tả cảnh
thiên nhiên, cảnh sinh hoạt ) và yếu
tố biểu cảm ( cảm xúc của nhân
vật, của ngời kể )
+ Lựa chọn ngôi kể cho thích hợp:
ngôi thứ ba
- GV gọi một số HS đọc đoạn văn
đã viết: Tập trung vào những HS có
kĩ năng viết còn yếu
- GV nhận xét, sửa chữa và ra yêu
- HS ghi đề bài để luyện tập và đọc
kĩ yêu cầu mà giáo viên giao cho
- Nghe gợi ý, hớng dẫn của GV để
làm phần luyện tập theo yêu cầu
- Một số HS trình bày đoạn văn của
mình; các HS khác nghe, nhận xét (
bổ sung, sửa chữa )
- Sửa chữa vào bài làm của mình
( nếu sai ) và nghe yêu cầu về nhà
thực hiện tiếp
18
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
cầu về nhà:
+ Viết các đoạn phần thân bài

( chú ý xác định chuyện sẽ kể và
chú ý phần đã hớng dẫn ở trên)
+ Chọn một trong các đoạn mở bài
và kết bài đã viết ở lớp để ghép lại
cho hoàn chỉnh một bài văn

4, Củng cố ( 2 phút)
- GV đa ra một đoạn văn mở bài và kết bài đã viết của đề bài mà
HS vừa
luyện tập ( ở bảng phụ ) để HS học tập
5, HD về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc cách viết các đoạn văn trong từng phần của bài văn tự
sự
- Làm bài tập về nhà theo yêu cầu
- Xem lại phần lí thuyết để giờ sau luyện tập tiếp.

Tuần 5- Tiết 9
Soạn:
Dạy:
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS có thể
- Tiếp tục củng cố kiến thức lí thuyết về kĩ năng làm văn tự sự kết hợp
miêu tả và biểu cảm
- Tiếp tục rèn các kĩ năng xây dựng đợc các đoạn văn tự sự có yếu tố
miêu tả và biểu cảm
B/ Chuẩn bị:
- GV : đề bài, bài tập để HS luyện tập
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C/ Hoạt động trên lớp
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ: ( 3 phút )

- Cách viết đoạn thân bài nh thế nào? Yếu tố nào đóng vai trò
chủ đạo?
3, Bài mới ( 41 phút)
19
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
- GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trớc để chuyển tiếp nội dung bài học

Hoạt động của GV Hoạt động của HS
IV) Vận dụng luyện tập ( tiếp)
4- Viết các đoạn văn tự sự có kết
hợp với miêu tả và biểu cảm
trong một dề bài cụ thể
- GV ra đề bài thứ hai cho HS luyện
tập
Đề bài:
Kể một kỉ niệm sâu sắc và xúc
động về thầy cô giáo cũ của em
Yêu cầu: Viết phần mở bài và kết
bài cho đề bài trên ( mỗi phần ít
nhất theo hai cách ); nói rõ những
phơng thức đã sử dụng trong từng
phần đã viết
- GV hớng dẫn, gợi ý cho HS bằng
cách đặt câu hỏi để HS trả lời
? Viết phần mở bài nh thế nào?
- GV lu ý cho HS: phải chọn kỉ
niệm sâu sắc và xúc động ( để lại
dấu ấn đậm nét trong kí ức, không
phai mờ); đúng đối tợng ( thầy cô
giáo cũ )

Phần kết bài cần viết nh thế nào?

- GV gọi một số HS đọc đoạn văn
đã viết: Tập trung vào những HS có
kĩ năng viết còn yếu
- GV nhận xét, sửa chữa và ra yêu
- HS ghi đề bài để luyện tập và đọc
kĩ yêu cầu mà giáo viên giao cho
- Nghe gợi ý, hớng dẫn của GV để
làm phần luyện tập theo yêu cầu
- Trả lời
+ Giới thiệu về thầy cô giáo cũ
+ Kỉ niệm xúc động nhất
- Trả lời
+ Kết thúc câu chuyện
+ Cảm xúc, suy nghĩ về thầy cô
giáo hoặc kỉ niệm đó
- Tiến hành luyện viết và trình bày
kết quả thực hành
- Một số HS trình bày đoạn văn của
mình; các HS khác nghe, nhận xét (
bổ sung, sửa chữa )
- Sửa chữa vào bài làm của mình
( nếu sai ) và nghe yêu cầu về nhà
thực hiện tiếp
20
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
cầu về nhà:
+ Viết các đoạn phần thân bài
( chú ý xác định chuyện sẽ kể và

chú ý phần đã hớng dẫn ở trên)
+ Chọn một trong các đoạn mở bài
và kết bài đã viết ở lớp để ghép lại
cho hoàn chỉnh một bài văn

4, Củng cố ( 2 phút)
- GV đa ra một đoạn văn mở bài và kết bài đã viết của đề bài mà
HS vừa
luyện tập ( ở bảng phụ ) để HS học tập
5, HD về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc cách viết các đoạn văn trong từng phần của bài văn tự
sự
- Làm bài tập về nhà theo yêu cầu
- Chuẩn bị ý kiến để tổng kết, rút kinh nghiệm khi học xong chủ đề
và giấy để kiểm tra kết thúc chủ đề

Tuần 5- Tiết 10
Soạn:
Dạy:
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS có thể
- Thấy đợc ý nghĩa của chủ đề đối với việc tạo lập các đoạn văn tự sự kết
hợp với miêu tả và biểu cảm
- Thấy đợc tại sao trong văn tự sự cần có yếu tố miêu tả và biểu cảm
- Vận dụng để viết đợc một đoạn văn tự sự có sử dụng các yêú tố miêu tả
và biểu cảm
B/ Chuẩn bị:
- GV : đề bài kiểm tra kết thúc chủ đề cùng đáp án và biểu điểm
- HS: Giấy kiểm tra
21
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng

C/ Hoạt động trên lớp
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ:
- Kết hợp khi tổng kết
3, Bài mới ( 41 phút)
- GV nêu nội dung, yêu cầu của tiết học
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
V) Tổng kết chủ đề
- GV hớng dẫn HS tổng kết, rút
kinh nghiệm và đánh giá
? Chủ đề này có ý nghiã nh thế
nào? Vì sao?
? Vậy có yếu tố nào là cần thiết để
xây dựng đoạn văn tự sự?
? Yếu tố miêu tả và biểu cảm có
vai trò gì trong VB tự sự?
GV tổng kết lại
Muốn viết đợc các đoạn văn tự sự
có kết hợp với miêu tả và biểu cảm
cần xác định rõ yếu tố tự sự ( kể
việc gì, nhân vật là ai? ). Từ đó xây
dựng các yếu tố miêu tả và biểu
- Trả lời
+ Giúp cho việc phối hợp giữa các
phơng thức biếu đạt trong quá trình
tạo lập VB làm tăng hiệu quả diễn
đạt
+ Vì ít có VB nào chỉ dùng 1 phơng
thức biểu đạt độc lập
- Trao đổi, phát biểu

+ Sự việc: gồm 1 hoặc nhiều các
hành vi, hành động đã xảy ra cần
đợc kể lại một cách rõ ràng, mạch
lạc để ngời khác cùng biết
+ Nhân vật chính: là chủ thể của
hành động hoặc là 1 trong những
ngời chứng kiến sự việc đã xảy ra
- Trả lời
+ Làm cho sự việc trở nên dễ hiểu,
hấp dẫn và nhân vật chính trở nên
gần gũi, sinh động
+ Có vai trò bổ trợ cho sự việc và
nhân vật chính
22
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
cảm với sự việc, đối tợng đó
VI) Rút kinh nghiệm
- GV nêu câu hỏi để HS liên hệ với
việc viết văn tự sự có kết hợp với
miêu tả và biểu cảm của mình.
Chẳng hạn
? Khi viết các đoạn văn, bài văn tự
sự, em đã có ý thức đa yếu tố miêu
tả và biểu cảm vào bài viết của
mình cha? Khi đa các yếu tố đó vào
em thấy đoạn văn, bài văn của
mình nh thế nào?
VII) Kiểm tra đánh giá
- GV cho HS làm bài kiểm tra ngắn
kết thúc chủ đề

Đề bài:
Cho sự việc và nhân vật sau: em
và bạn nô nhau, chẳng may bạn
bị tai nạn nhẹ
Hãy viết một đoạn văn tự sự có sử
dụng các yếu tố miêu tả và biểu
cảm
- GV lu ý HS vận dụng các kĩ năng
đã học vào viết đoạn; chú ý thời
gian làm bài để viết đoạn cho phù
hợp

- HS tự liên hệ
- HS chép đề bài vào giấy kiểm tra,
xác định yêu cầu của đề bài
- HS tiến hành làm bài, chú ý vận
dụng các kĩ năng đã học
4, Củng cố ( 2 phút)
- GV thu bài và nhắc nhở những nội dung trọng tâm cần nhớ của
chủ đề
Yêu cầu HS vận dụng vào việc tạo lập VB trong các tiết học
chính khớa
5, HD về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc các kĩ năng đã đợc học ở chủ đề
- Tự mình cho một sự việc và nhân vật; sau đó viết thành đoạn
hoặc bài
23
Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm
* Yêu cầu và biểu điểm cho bài kiểm tra kết thúc chủ đề

1, Yêu cầu
a, Về nội dung
- Kể lại đợc sự việc: nguyên nhân, diễn biến và kết thúc; sử dụng ngôi kể
thích hợp ( ngôi thứ nhất)
- Yếu tố tự sự: có nhân vật chính là mình và ngời bạn; có các sự việc diễn
ra theo một trình tự đã nêu ở trên
- Yếu tố miêu tả: tả nét mặt, trạng thái của mình của bạn khi xảy ra tai
nạn; tả quang cảnh lúc xảy ra tai nạn
- Yếu tố biểu cảm: những suy nghĩ, tình cảm của mình khi để xảy ra sự
việc ( ân hận, tiếc nuối, sợ hãi )
b. Về hình thức
- Đoạn văn có câu mở đầu giới thiệu sự việc; các câu nêu diễn biến sự
việc và câu kết thúc sự việc
- Không mắc hoặc ít mắc các lỗi về chính tả, dùng từ, diễn đạt, viết câu
2, Biểu điểm
- Điểm giỏi: cho các bài đáp ứng đợc các yêu cầu nêu trên
- Điểm khá: cho các bài viết đáp ứng đợc phần lớn các yêu cầu nêu trên,
còn có vài lỗi nhng không cơ bản
- Điểm trung bình: các bài viết có yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm nh-
ng còn sơ sài, cha hấp dẫn, hoặc mới chỉ có 1 trong 2 yếu tố miêu tả hoặc
biểu cảm
- Điểm yếu, kém: cho các bài viết không đạt các yêu cầu về nội dung và
hình thức đã nêu.

Chủ đề 2
Hệ thống hoá một số vấn đề về VHVN đầu thế kỉ XX ( giai đoạn 1900-
1945)
( Chủ đề bám sát- Thời lợng 10 tiết)
Tuần 6- Tiết 11
24

Tự chọn Ngữ Văn 8 chủ đề bám sát - Nguyễn Thị Sính THCS Đoàn Thợng
Soạn:
Dạy:
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS có thể
- Bớc đầu nắm đợc những nét cơ bản về tình hình VHVN từ đầu thế kỉ XX
đến cách mạng tháng 8 năm 1945
- Thấy đợc hoàn cảnh xã hội mới đã chi phối để tạo ra nền VH hiện đại
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo: Cuốn Lịch sử VHVN đầu thế kỉ XX ( giai đoạn
1900-1945); Văn học 8 (cũ)
- HS: Tìm hiểu về các tác giả thuộc giai đoạn văn học này ở chơng trình
Ngữ Văn lớp 7,8
C/ Hoạt động trên lớp
1, ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ:
- Kết hợp khi học bài
3, Bài mới:
- GV giơí thiệu bài
+ Về nội dung: giới thiệu mục đích, ý nghĩa của chủ đề; tìm hiểu về tình
hình xã hội, văn hoá, văn học của giai đoạn 1900-1945
+ Về hình thức: Tổ chức hớng dẫn HS tìm hiểu thông qua hình thức thuyết
trình và vấn đáp
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
I) Đặc điểm chung của Văn học
VN
1, Các thành phần của văn học
VN
- GV hớng dẫn HS tìm hiểu về các
thành phần của nền văn học dân
tộc

? Qua việc học chơng trình Ngữ
văn từ lớp 6 đến nay, em thấy
VHVN gồm mấy thành phần? Là
những thành phần nào?
? ở chơng trình Ngữ văn lớp 6,7 em
đã đợc học những thể loại nào của
phần văn học dân gian? Cho VD?
- Suy nghĩ, thảo luận phát biểu
VHVN gồm 2 thành phần: Văn học
dân gian và văn học viết
- Trả lời
+ Các loại truyện dân gian nh
truyền thuyết, cổ tích, truyện cời,
ngụ ngôn
Ví dụ: Truyền thuyết Con Rồng,
cháu Tiên , Bánh ch ng, bánh
giày
25