vai trò của monitor trong việc lượng giá sức khỏe thai nhi

VAI TRÒ CỦA MONITOR
VAI TRÒ CỦA MONITOR
TRONG VIỆC LƯNG GIÁ SỨC
TRONG VIỆC LƯNG GIÁ SỨC
KHỎE THAI NHI
KHỎE THAI NHI
VAI TRÒ CỦA MONITOR TRONG
VAI TRÒ CỦA MONITOR TRONG
VIỆC LƯNG GIÁ SỨC KHỎE
VIỆC LƯNG GIÁ SỨC KHỎE
THAI NHI
THAI NHI
I.
I.
NHỊP TIM THAI
NHỊP TIM THAI
II.
II.
TEST ĐÁNH GIÁ SỨC KHỎE THAI
TEST ĐÁNH GIÁ SỨC KHỎE THAI
NHI
NHI
III.
III.
KẾT LUẬN
KẾT LUẬN


1.
1.

NHỊP TIM THAI
NHỊP TIM THAI
Tần số nhòp tim thai và những thay đổi
Tần số nhòp tim thai và những thay đổi
của nó phụ thuộc vào yếu tố thần kinh,
của nó phụ thuộc vào yếu tố thần kinh,
nội tiết và dược lý
nội tiết và dược lý
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
2. Những Dao Động Nội Tại
2. Những Dao Động Nội Tại
3. Những Biến Động Tạm Thời
3. Những Biến Động Tạm Thời
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
1,1 Đònh Nghóa:
1,1 Đònh Nghóa:
Nhòp tim thai cơ bản là giá trò trung
Nhòp tim thai cơ bản là giá trò trung
bình giữa những dao động, ngòai
bình giữa những dao động, ngòai
những biến đổi tim thai do CCTC ø or
những biến đổi tim thai do CCTC ø or
cử động thai
cử động thai
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản

1.2 Sinh lý học:
1.2 Sinh lý học:
Trong điều kiện bình thường, nhòp độ co bóp
Trong điều kiện bình thường, nhòp độ co bóp
cơ tim cho bởi tần suất dao động của nút
cơ tim cho bởi tần suất dao động của nút
xoang được điều khiển bởi hệ thần kinh tự
xoang được điều khiển bởi hệ thần kinh tự
động. Hệ giao cảm, phó giao cảm chòu ảnh
động. Hệ giao cảm, phó giao cảm chòu ảnh
hưởng của những yếu tố nội tiết và chuyển
hưởng của những yếu tố nội tiết và chuyển
hóa trong thai kỳ và trong chuyển dạ và hiển
hóa trong thai kỳ và trong chuyển dạ và hiển
nhiên cả những yếu tố dược lý
nhiên cả những yếu tố dược lý
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
-


Kích thích hệ phó giao cảm thông qua thần kinh phế vò
Kích thích hệ phó giao cảm thông qua thần kinh phế vò
đưa đến giảm nhòp tim thai
đưa đến giảm nhòp tim thai
-


Kích thích hệ giao cảm (bởi đường thần kinh or bởi
Kích thích hệ giao cảm (bởi đường thần kinh or bởi

catécholamine tuần hòan) gây ra tăng nhòp tim thai và
catécholamine tuần hòan) gây ra tăng nhòp tim thai và
tăng co bóp cơ tim
tăng co bóp cơ tim
Càng về cuối thai kỳ trương lực
Càng về cuối thai kỳ trương lực
phó
phó
giao cảm càng tăng,
giao cảm càng tăng,
điều đó giải thích tại sao ở q
điều đó giải thích tại sao ở q
úy 1 thai kỳ
úy 1 thai kỳ
nhòp tim thai cơ
nhòp tim thai cơ
bản khỏang 180 l/p và ở q 3 là 140 l/p. Trương lực giao
bản khỏang 180 l/p và ở q 3 là 140 l/p. Trương lực giao
cảm và đối giao cảm chủ yếu được điều biến bởi áp cảm
cảm và đối giao cảm chủ yếu được điều biến bởi áp cảm
thụ quan và hóa cảm thụ quan ở quai ĐMC và xoang cảnh
thụ quan và hóa cảm thụ quan ở quai ĐMC và xoang cảnh
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
. Phản xạ áp cảm thụ quan
. Phản xạ áp cảm thụ quan
:
:
liên quan với sự
liên quan với sự

điều hòa huyết áp
điều hòa huyết áp
Sự tăng áp động mạch sẽ kích thích các
Sự tăng áp động mạch sẽ kích thích các
thụ thể của cung động mạch chủ và xoang
thụ thể của cung động mạch chủ và xoang
cảnh làm tăng họat động phó giao cảm và
cảnh làm tăng họat động phó giao cảm và
giảm họat động giao cảm đưa đến nhòp tim
giảm họat động giao cảm đưa đến nhòp tim
thai giảm
thai giảm
Phản xạ áp cảm thụ quan dường như có
Phản xạ áp cảm thụ quan dường như có
một vai trò quan trọng trong việc điều hòa
một vai trò quan trọng trong việc điều hòa
những thai đổi từ lần đập này sang lần khác
những thai đổi từ lần đập này sang lần khác
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
.
.
Phản xạ hóa cảm thụ quan
Phản xạ hóa cảm thụ quan
:
:


N
N

hạy cảm với tình trạng thiếu O
hạy cảm với tình trạng thiếu O
2,
2,
và có khả năng là
và có khả năng là
với những chuyển hóa khác
với những chuyển hóa khác
Khi có tình trạng thiếu oxy cấp, các hóa cảm
Khi có tình trạng thiếu oxy cấp, các hóa cảm
thụ quan quan sẽ bò kích thích làm kích thích hệ phó
thụ quan quan sẽ bò kích thích làm kích thích hệ phó
giao cảm, gây giảm nhòp tim thai và gia tăng biến
giao cảm, gây giảm nhòp tim thai và gia tăng biến
động
động
Khi thiếu oxy mãn sẽ làm giảm biến động
Khi thiếu oxy mãn sẽ làm giảm biến động
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
. Những yếu tố khác:
. Những yếu tố khác:
Những cử động tự thân thường nhất là kết
Những cử động tự thân thường nhất là kết
hợp với nhòp tăng, đôi khi với nhòp giảm.
hợp với nhòp tăng, đôi khi với nhòp giảm.
Những cử động hô hấp cũng thường kết
Những cử động hô hấp cũng thường kết
hợp với tăng tần số nhòp tim thai cơ bản và tăng
hợp với tăng tần số nhòp tim thai cơ bản và tăng

biến động
biến động
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
1. Nhòp Tim Thai Cơ Bản
1.3 Phân lọai nhòp tim thai:
1.3 Phân lọai nhòp tim thai:
- Nhòp tim thai cơ bản:
- Nhòp tim thai cơ bản:
Bình thường
Bình thường
: 120-160 l/p
: 120-160 l/p
Nhòp nhanh vừa
Nhòp nhanh vừa
: 161-180 l/p
: 161-180 l/p
Nhòp nhanh trầm trọng
Nhòp nhanh trầm trọng
: > 180 l/p
: > 180 l/p
Nhòp chậm vừa
Nhòp chậm vừa
: 100-119 l/p
: 100-119 l/p
Nhòp chậm trầm trọng
Nhòp chậm trầm trọng
: < 100l/p
: < 100l/p
- Những biến đổi kéo dài (trên 10p): nhòp nhanh
- Những biến đổi kéo dài (trên 10p): nhòp nhanh

và nhòp chậm được đònh nghóa là khi sự thay đổi
và nhòp chậm được đònh nghóa là khi sự thay đổi
kéo dài > 10p của nhòp tim thai khi tần số > 160
kéo dài > 10p của nhòp tim thai khi tần số > 160
l/p và < 120 l/p
l/p và < 120 l/p
2. Những dao động nội tại
2. Những dao động nội tại
Là những dao động quanh đường cơ bản, đó là những
Là những dao động quanh đường cơ bản, đó là những
ảnh hưởng ngòai tim của những kích thích trung ương
ảnh hưởng ngòai tim của những kích thích trung ương
lên nút xoang. Tim thai nhi chòu sự ảnh hưởng của hệ
lên nút xoang. Tim thai nhi chòu sự ảnh hưởng của hệ
giao cảm nhiều hơn nên đảm bảo cho nó một cung
giao cảm nhiều hơn nên đảm bảo cho nó một cung
lượng tim cao và có thể chòu đựng được tình trạng
lượng tim cao và có thể chòu đựng được tình trạng
thiếu oxy tương đối. Nghiên cứu những thay đổi nhanh
thiếu oxy tương đối. Nghiên cứu những thay đổi nhanh
này là một tham số chủ yếu của sự theo dõi tim thai
này là một tham số chủ yếu của sự theo dõi tim thai
trong thai kỳ, nhưng nó có một giá trò nhỏ nhất để
trong thai kỳ, nhưng nó có một giá trò nhỏ nhất để
giải thích nhòp tim thai trong chuyển dạ
giải thích nhòp tim thai trong chuyển dạ
2. Những dao động nội tại
2. Những dao động nội tại
Những dao động này được thẻ hiện bởi:
Những dao động này được thẻ hiện bởi:

-


Tần suất: số chu kỳ dao động trong 1 phút
Tần suất: số chu kỳ dao động trong 1 phút
-


Biên độ: là khoảng cách giữa tần số tối đa và tần
Biên độ: là khoảng cách giữa tần số tối đa và tần
số tối thiểu trong thời gian hoạch đònh để khảo sát
số tối thiểu trong thời gian hoạch đònh để khảo sát
Tần suất:
Tần suất:
-


Bình thường từ 2 – 6 chu kỳ/phút
Bình thường từ 2 – 6 chu kỳ/phút
-


Nếu < 2 chu kỳ /phút : thai yếu
Nếu < 2 chu kỳ /phút : thai yếu
-


Nếu > 6 chu kỳ /phút : thai tăng động
Nếu > 6 chu kỳ /phút : thai tăng động
-

Trong 2 trường hợp trên biểu đồ xem như là nghi
Trong 2 trường hợp trên biểu đồ xem như là nghi
ngờ
ngờ
2. Những dao động nội tại
2. Những dao động nội tại
Biên độ:
Biên độ:
-
Dao động lớn (>25 nhòp), xuất hiện khi có vài vài bất
Dao động lớn (>25 nhòp), xuất hiện khi có vài vài bất
thường của dây rốn như dây rốn thắt nút, giảm trao
thường của dây rốn như dây rốn thắt nút, giảm trao
dổi tử cung nhau trong thai quá ngày, hay do đầu thai
dổi tử cung nhau trong thai quá ngày, hay do đầu thai
bò siết chặt tì trên khung chậu
bò siết chặt tì trên khung chậu
-
Dao động trung bình (10-25 nhòp) và những dao động
Dao động trung bình (10-25 nhòp) và những dao động
nhỏ (5-10 nhòp) là bình thường dù trong thai kỳ hay
nhỏ (5-10 nhòp) là bình thường dù trong thai kỳ hay
trong chuyển dạ
trong chuyển dạ
-
Dao động cực nhỏ (3-5 nhòp), là bình thường trên
Dao động cực nhỏ (3-5 nhòp), là bình thường trên
những thai chưa trưởng thành hay rất non tháng. Cũng

những thai chưa trưởng thành hay rất non tháng. Cũng
có thể do mẹ dùng thuốc như thuốc an thần, thuốc
có thể do mẹ dùng thuốc như thuốc an thần, thuốc
gây nghiện, thuốc mê, thuốc giống giao cảm
gây nghiện, thuốc mê, thuốc giống giao cảm
Biên độ:
Biên độ:


Chú ý rằng kể từ 36 – 37 tuần thai có giai đoạn ngủ
Chú ý rằng kể từ 36 – 37 tuần thai có giai đoạn ngủ
sinh lý, nhưng không vượt quá 20 phút. Nó được xem
sinh lý, nhưng không vượt quá 20 phút. Nó được xem
như bất thường nếu trên biểu đồ ghi trong một thời
như bất thường nếu trên biểu đồ ghi trong một thời
gian dài không thấy giai đoạn hoạt động (thai thức)
gian dài không thấy giai đoạn hoạt động (thai thức)


Ở thai đủ tháng, ngoài những khi dùng thuốc, nếu
Ở thai đủ tháng, ngoài những khi dùng thuốc, nếu
những giai đoạn cực nhỏ kéo dài trên 30 phút là rất
những giai đoạn cực nhỏ kéo dài trên 30 phút là rất
đáng lo lắng
đáng lo lắng
Biên độ:
Biên độ:
-
Nhòp phẳng: là sự giảm về biên độ dao động
Nhòp phẳng: là sự giảm về biên độ dao động

(<= 2 nhòp) cũng như của chu kỳ dao động
(<= 2 nhòp) cũng như của chu kỳ dao động
(<2). Nhòp phẳng có ý nghóa đặc biệt, rất nặng
(<2). Nhòp phẳng có ý nghóa đặc biệt, rất nặng
nề về tiên lượng, luôn luôn là bệnh lý, và là
nề về tiên lượng, luôn luôn là bệnh lý, và là
bằng chứng của sự chết ngất của trung khu
bằng chứng của sự chết ngất của trung khu
thần kinh. Nó cũng thường gặp trong vài bất
thần kinh. Nó cũng thường gặp trong vài bất
thường ở não như trong thai vô sọ. Trước tuần
thường ở não như trong thai vô sọ. Trước tuần
30 thai kỳ, sự giải thích nhòp phẳng rất khó
30 thai kỳ, sự giải thích nhòp phẳng rất khó
Biên độ:
Biên độ:
-
Nhòp hình sin là một dạng của nhòp phẳng,
Nhòp hình sin là một dạng của nhòp phẳng,
rất nặng, đặc biệt bởi triệu chứng của nó
rất nặng, đặc biệt bởi triệu chứng của nó
nhưng có cùng tiên lượng với nhòp phẳng,
nhưng có cùng tiên lượng với nhòp phẳng,
biên độ dao động giữa 0-5 nhòp. Thường xảy
biên độ dao động giữa 0-5 nhòp. Thường xảy
ra ở giai đoạn cuối của vài trường hợp suy
ra ở giai đoạn cuối của vài trường hợp suy
thai mãn, bất tương họp nhóm máu mẹ con,
thai mãn, bất tương họp nhóm máu mẹ con,
hay suy thai cấp ( máu tụ sau nhau)

hay suy thai cấp ( máu tụ sau nhau)
3. Những Biến Động Tạm Thời
3. Những Biến Động Tạm Thời
Là những biến động tim thai của đường
Là những biến động tim thai của đường
cơ bản > 15 nhòp, kéo dài > 15 giây.
cơ bản > 15 nhòp, kéo dài > 15 giây.
Thường nhất là liên quan đến cơn gò or
Thường nhất là liên quan đến cơn gò or
cử động thai. Có hai dạng biến động tim
cử động thai. Có hai dạng biến động tim
thai tạm thời: tăng or giảm
thai tạm thời: tăng or giảm
3. Những Biến Động Tạm Thời
3. Những Biến Động Tạm Thời
3.1 Nhòp tăng:
3.1 Nhòp tăng:
Nó điển hình từ 15-25 nhòp và kéo dài từ
Nó điển hình từ 15-25 nhòp và kéo dài từ
10-30 giây. Có thể là:
10-30 giây. Có thể là:


Nhòp tăng nhất thời
Nhòp tăng nhất thời
:
:
T
T

rong tất cả các trường hợp có ý nghiã đáp ứng thai
rong tất cả các trường hợp có ý nghiã đáp ứng thai
tốt, nếu không có đáp ứng tăng nhòp tim thai với
tốt, nếu không có đáp ứng tăng nhòp tim thai với
kích thích nghiã là thai nhi không khỏe. Không liên
kích thích nghiã là thai nhi không khỏe. Không liên
quan đến cơn gò tử cung hoặc nhòp giảm.
quan đến cơn gò tử cung hoặc nhòp giảm.


Nhòp tăng nhất thời
Nhòp tăng nhất thời
Xuất hiện đồng thời với:
Xuất hiện đồng thời với:
-
Cử động thai
Cử động thai
-
Động tác kích thích thai ( khám âm đạo,
Động tác kích thích thai ( khám âm đạo,
đặt điện cực…)
đặt điện cực…)
-
Stress của mẹ or sóng siêu âm
Stress của mẹ or sóng siêu âm
3.1 Nhòp tăng:
3.1 Nhòp tăng:


Nhòp tăng có chu kỳ:

Nhòp tăng có chu kỳ:
Có thể biệt lập or kết hợp với nhòp giảm
Có thể biệt lập or kết hợp với nhòp giảm
-
Nhòp tăng có chu kỳ, biệt lập, không là bệnh lý,
Nhòp tăng có chu kỳ, biệt lập, không là bệnh lý,
nhưng thường là có bất thường dây rốn trước đó
nhưng thường là có bất thường dây rốn trước đó
(chèn ép dây rốn vừa) đưa đến thiếu oxy vừa.
(chèn ép dây rốn vừa) đưa đến thiếu oxy vừa.


Nhòp taêng coù chu kyø
Nhòp taêng coù chu kyø


Nhòp tăng kết hợp với nhòp giảm
Nhòp tăng kết hợp với nhòp giảm
-
Xuất hiện ngay trước nhòp giảm
Xuất hiện ngay trước nhòp giảm
:
:
Do cử động thai xảy ra ngay trước khi xuất hiện
Do cử động thai xảy ra ngay trước khi xuất hiện
cơn gò tử cung làm chèn ép dây rốn (phản
cơn gò tử cung làm chèn ép dây rốn (phản
ứng đầu tiên là thiếu oxy).
ứng đầu tiên là thiếu oxy).
-

Xuất hiện ngay sau nhòp giảm
Xuất hiện ngay sau nhòp giảm
:
:


Chứng tỏ sự thích ứng lại của thai nhi sau một tấn
Chứng tỏ sự thích ứng lại của thai nhi sau một tấn
công
công