Biện pháp gây hứng thú cho học sinh lớp 8 trong giờ học âm nhạc

Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
1. TÊN ĐỀ TÀI.
“ BIỆN PHÁP GÂY HỨNG THÚ CHO HỌC SINH LỚP 8
TRONG GIỜ HỌC ÂM NHẠC”
2. ĐẶT VẤN ĐỀ.
Môn học Âm nhạc trong trường THCS không nhằm đào tạo
những người làm nghề âm nhạc, những diễn viên, những nhạc sĩ, ca
sĩ…mà chính là qua môn học tác động vào đời sống tinh thần của các
em góp phần cùng với các môn học khác thực hiện mục tiêu giáo dục
của nhà trường phổ thông cũng như mục tiêu của bậc học, cấp THCS.
Giáo dục phổ thông nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện,
không những nâng cao hiểu biết về kiến thức văn hoá mà còn phát huy
năng lực cảm thụ âm nhạc, làm cho đời sống tinh thần thêm phong
phú, lành mạnh tạo điều kiện để các em bộc lộ và phát triển năng
khiếu, góp phần phát triển toàn diện và hài hòa về nhân cách cho các
em.
Đặc biệt giáo dục thẩm mỹ trong nhà trường phổ thông là một
trong bốn mặt giáo dục quan trọng nhất: Đức - Trí - Thể - Mĩ. Cái đẹp
trong nghệ thuật âm nhạc xuất phát từ tác phẩm, từ nghệ thuật trình

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
1
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
diễn tạo nên những hình tượng âm nhạc có tác dụng truyền cảm mạnh
mẽ làm rung động lòng người, hướng con người tới cái Chân - Thiện -
Mĩ…
- Xuất phát từ đặc trưng bộ môn thuộc phạm trù nghệ thuật đòi hỏi
phải có sự hứng thú cao trong học tập.
- Xuất phát từ yêu cầu của việc đổi mới phương pháp là phát huy
tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh. Có như vậy các em mới
có điều kiện khắc phục khó khăn, tiếp nhận kiến thức mới.

- Xuất phát từ tâm lý lứa tuổi học sinh lớp 8, là lứa tuổi nhạy cảm
hiếu động và yêu thích ca hát. Nếu giáo viên gây được hứng thú trong
giờ dạy sẽ tạo cho học sinh sự phấn chấn, hào hứng để tiếp thu bài học
một cách có hiệu quả.
- Từ thực tiễn giảng dạy cũng như việc học của học sinh, trong
nhiều năm qua thầy và trò gặp không ít khó khăn trong qúa trình dạy
học dù đã làm mọi cố gắng để nâng cao chất lượng dạy - học. Điều
quan trọng nhất mà tôi tâm huyết đó là nếu giáo viên tạo được hứng
thú trong giờ dạy sẽ giúp cho học sinh say sưa hơn trong quá trình học
tập và sẽ đem lại kết quả học tập cao hơn.

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
2
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
- Từ những lý do nói trên, bản thân tôi nhận thấy việc gây hứng thú
cho học sinh trong học tập âm nhạc là một trong những giải pháp hết
sức quan trọng góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Vì vậy nó là
động lực giúp tôi đi sâu nghiên cứu đề tài này.
3. CƠ SỞ LÍ LUẬN.
Như chúng ta đã biết âm nhạc có vai trò rất to lớn, âm nhạc đem
đến những khoái cảm thẩm mỹ cao, là món ăn tinh thần không thể
thiếu trong cuộc sống của con người.
Trong những năm qua, từ khi nước ta bước sang thế kỷ XXI, sự
nghiệp giáo dục đào tạo âm nhạc có điều kiện phát triển những bước
cao hơn. Cho đến ngày nay việc đưa âm nhạc vào học đường đã được
chú trọng vì những lợi ích quan trọng của nó trong việc giáo dục hình
thành nhân cách cho học sinh trở thành những con người toàn diện.
Bởi vậy việc dạy âm nhạc ở trường THCS nói chung và lớp 8 nói
riêng, mặc dù không nhằm đào tạo các em thành những con người hoạt
động nghệ thuật chuyên nghiệp mà chủ yếu là giáo dục văn hoá âm

nhạc, làm cho các em yêu thích nghệ thuật âm nhạc, hình thành ở học
sinh một tâm hồn trong sáng, một thị hiếu âm nhạc lành mạnh, cách tư

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
3
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
duy sắc sảo, lòng khát khao sáng tạo, giàu tình cảm, nhanh nhẹn hoạt
bát và sống vui tươi. Âm nhạc phát triển tối đa những tố chất sinh lý,
những phẩm chất tâm lý của lứa tuổi, tạo điều kiện để các em hoàn
chỉnh và cân đối về tâm hồn, trí tuệ và thể chất, làm phong phú tình
cảm của lứa tuổi học trò.
Mặt khác, qua đó phát triển bồi dưỡng những mầm non nghệ
thuật cho tương lai đất nước. Đây là một môn học còn rất mới mẻ và
không giống những môn học khác, môn học mang tính nghệ thuật cao,
học sinh học theo phương châm “học để mà vui - vui để mà học”. Vì
vậy tạo cho các em sự say mê hứng thú học tập là rất cần thiết.
Ta đã biết rằng bất kỳ làm việc gì nếu có hứng thú thì sẽ đi đến
thành công. Đặc biệt là đối với học sinh, do đặc điểm tâm sinh lý của
lứa tuổi các em. Nếu thích thú thì các em sẽ làm tốt và khi hoạt động,
nhận thức của học sinh dựa trên cơ sở của hứng thú nó sẽ trở nên hào
hứng, thoải mái và dễ dàng.
Hứng thú trong học tập nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, nuôi
dưỡng ở các em lòng ham muốn chính đáng trong việc không ngừng

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
4
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
vươn tới những đỉnh cao của việc nắm bắt kiến thức, luôn tìm tòi học
tập cái mới, tích cực sáng tạo cái đã học vào hoạt động thực tiễn.
Môn học nào cũng có khả năng gây hứng thú cho học sinh.

Nhưng riêng bộ môn Âm nhạc thì bản thân nó cũng là nguồn cảm hứng
cho nhiều người. Việc tạo cho các em hứng thú trong học tập môn âm
nhạc không chỉ nâng cao hiệu quả dạy học mà còn làm cho các em vui
tươi phấn khởi thoải mái hơn về tinh thần.
Là một giáo viên giảng dạy bộ môn âm nhạc, bản thân tôi nhận
thấy đó là một trong những yếu tố hết sức quan trọng.
4. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Không phải hiện nay mà đã từ lâu sự thay đổi về mặt tâm sinh lý
lứa tuổi và một số học sinh còn xem môn học âm nhạc là một môn phụ,
các em chỉ quan tâm đến môn học mà các em đã định hướng cho nghề
nghiệp tương lai sau này nên một số học sinh chưa thực sự hứng thú
với môn học, tạo nên sự khô khan cứng nhắc trong môn học.

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
5
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
Xuất phát từ điều kiện gia đình, sự quan tâm về tinh thần từ phía
gia đình đối với các em không được đồng đều, sự khập khiểng về ý
thức nhận thức giữa học sinh ở thị trấn và nông thôn cũng gây không ít
khó khăn cho các em trong quá trình học tập
Đặc biệt ở học sinh lớp 8- đây là lứa tuổi có nhiều thay đổi về đặc
điểm tâm sinh lý, các em bắt đầu có sự e ngại, chất giọng cũng có sự
thay đổi, có em đã thể hiện giọng điệu của người lớn, sự hồn nhiên của
trẻ em đã có sự giảm sút. Một số em đã tỏ ra không thích hay còn e
ngại khi trình bày một bài hát trước tập thể lớp…Từ thực tế giảng dạy
âm nhạc trong nhiều năm qua, đặc biệt là tình hình và kết quả trong
học kỳ I vừa qua tôi nhận thấy rằng việc tạo cho học sinh hứng thú
trong học tập là một điêù hết sức cần thiết. Từ đó tôi mạnh dạn trình
bày biện pháp giảng dạy của mình để các thầy, cô và các bạn đồng
nghiệp tham khảo.

Để cung cấp kiến thức khoa học giáo dục tư tưởng và rèn luyện
kỹ năng cho học sinh, giáo viên phải làm cho học sinh ham mê hứng
thú học tập, làm cho quá trình học tập của các em trở nên tự giác, tạo
nên niềm vui trong sáng và bổ ích, bồi dưỡng cho các em tinh thần học
tập, mạnh dạn trước tập thể, tạo được hưng phấn đồng đều giữa các em

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
6
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
để giữa các em có được sự hòa đồng trong nhận thức và học tập. Bất kỳ
môn học nào cũng có khả năng gây hứng thú học tập đối với học sinh.
Bản thân nghệ thuật âm nhạc nói chung và môn âm nhạc ở trường
THCS là nguồn cảm hứng, là sự kích thích, sự say mê học tập của học
sinh nhưng không phải dạy như thế nào cũng gây được hứng thú cho
học sinh - đặc biệt là học sinh lớp 8.
Xuất phát từ thực tế hiện nay đang đổi mới phương pháp dạy học,
học sinh tự chủ động chiếm lĩnh kiến thức, giáo viên là người hướng
dẫn điều khiển, việc tạo hứng thú học tập cho các em có vai trò rất
quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả chất lượng dạy học .
5. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU: Giải pháp thực hiện:
1 / Phải gây hứng thú cho học sinh ngay từ phần mở đầu bài
học, phần giới thiệu đề mục mới:
Rõ ràng ngay từ bước chân của giáo viên vào lớp với thái độ vui
vẻ thân mật đối với học sinh, việc đánh giá công bằng trong việc kiểm
tra miệng đều là những yếu tố góp phần tạo nên không khí hào hứng
chung của cả lớp để chuẩn bị bước vào bài học mới nhưng sự hứng thú

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
7
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011

học tập chỉ thực sự bắt đầu với phần giới thiệu đề mục mới tạo sự hấp
dẫn đối với học sinh.
*Ví dụ: Để bước vào tiết học hát “Lí dĩa bánh bò” dân ca Nam
Bộ (tiết 4 ÂN 8) giáo viên vào lớp trên tay cầm một vật nhỏ chìa ra và
hỏi:
Các em biết thầy đang cầm trên tay vật gì không nào? (Có thể có
rất nhiều câu trả lời sai nhưng sẽ tạo được không khí vui tươi, rộn
ràng vào đầu tiết học, gây được sự tò mò, suy nghĩ và sự tập trung ở
học sinh), và sẽ hấp dẫn hơn khi thầy giáo nói thêm: Đây là chiếc
Bánh Bò đấy các em ạ! Nó được làm bằng bột mì và là món quà rất có
ý nghĩa của người dân Nam Bộ để tặng người thân khi đi đường xa!
Thế là tiết học sẽ trở nên vui hẳn ra.
2 / Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải biết phát huy tính
tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh để gây hứng thú học
tập cho các em .
Thực chất của việc học tập là chuỗi vấn đề được đặt ra, được nhìn
nhận, rồi được nhận thức ở mức độ cao hơn. Đặc trưng của môn âm
nhạc là thực hành. Thực hành là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình dạy và

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
8
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
học của bộ môn. Thông qua thực hành để dạy lý thuyết, lấy lý thuyết
để củng cố kỹ năng thực hành trên cơ sở sử dụng thời gian trên lớp một
cách tối ưu (tránh thời gian chết ) để tất cả học sinh được nhìn, nghe và
luyện tập nhiều. Thực tế cho thấy nếu trong một tiết học giáo viên đặt
ra nhiều câu hỏi vừa sức đối với học sinh, học sinh dễ hiểu, dễ nhớ, hay
cho các em nghe, nhìn và thể hiện nhiều thì học sinh rất có hứng thú
học tập, động cơ học tập cũng sẽ tốt.
*Ví dụ: Trong tiết học Ôn tập đọc nhạc, sau khi học sinh đã đọc

tốt giai điệu bài tập đọc nhạc thì giáo viên yêu cầu các em tự ghép lời
ca, đặt lời mới cho bài Tập đọc nhạc hoặc bài hát dân ca…Để các em
có được niềm vui trước sản phẩm tinh thần của chính mình kèm theo
lời khen ngợi của giáo viên.
3/ Vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học :
Tránh cách dạy thông báo khô khan, tẻ nhạt. Giáo viên phải nắm
chắc đặc trưng môn học âm nhạc để có cách dạy cho phù hợp. Giờ học
âm nhạc phải là giờ học nghệ thuật hấp dẫn với phương châm học vui -
vui học. Tránh dạy lý thuyết trừu tượng và dạy Tập đọc nhạc nặng nề,
căng thẳng. Phải tìm mọi cách cải tiến cách dạy từng phân môn theo

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
9
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
hướng tích cực trong từng hoạt động của học sinh. Bổ sung và sáng tạo
thêm nhiều thủ pháp sinh động, hấp dẫn, đa dạng hoá cách thức truyền
đạt ở mỗi bài học, mỗi tiết dạy.
* Đối với học hát:
Muốn gây hứng thú cho học sinh thì vai trò của giáo viên rất
quan trọng. Đó là quá trình chuẩn bị của giáo viên, giọng hát của giáo
viên, phong cách biểu diễn cách tiến hành dạy hát theo phương pháp
giảng dạy mới từng câu ngắn theo lối móc xích, giáo viên đàn giai
điệu câu hát, hát mẫu rồi bắt nhịp để học sinh hát theo. Giáo viên cũng
có thể đánh đàn giai điệu cho học sinh nghe từng câu ngắn và tập hát
lời ca.
Sau khi thuộc bài hát, có thể cho học sinh kết hợp một số động
tác múa đơn giản hoặc vận động thân thể theo nhạc. Cuối cùng cho học
sinh tập biểu diễn thể hịên giọng hát của mình kết hợp phụ hoạ, tập
trình diễn bài hát theo nhóm, tập lĩnh xướng hoặc hoà giọng…. Để tạo
cho học sinh sự mạnh dạn, tự tin, giáo viên cùng thực hiện động tác với

học sinh (vừa hát vừa múa, động tác phải phù hợp với nội dung bài hát)

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
10
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
Cho học sinh chuẩn bị theo nhóm trong vài phút sau đó lên trình
diễn thi đua giữa các nhóm, giáo viên nhận xét tuyên dương tạo niềm
vui cho các em.
*Đối với dạy nhạc lý- tập đọc nhạc.
Lâu nay khi dạy về nhạc lý giáo viên thường định nghĩa, giảng
giải ít xuất phát từ thực tiễn âm nhạc qua các ví dụ sinh động để rút ra
nhận xét, kết luận. Về Tập đọc nhạc các giáo viên chịu ảnh hưởng sâu
sắc phương pháp dạy cho học sinh chuyên nghiệp âm nhạc, gây nên
tâm lý căng thẳng nặng nề không cần thiết, làm cho học sinh có tâm lí
sợ hãi khi phải học phân môn này. Những tiết dạy như vậy thường kém
hiệu quả, học sinh không hứng thú học. Vì vậy để tạo cho các em sự
hứng thú trong học tập, cách dạy tập đọc cao độ nên cho các em dựa
vào tiếng đàn làm mẫu của giáo viên, kỹ năng thể hiện trường độ và
tiết tấu phải được quan tâm nhiều hơn nữa bằng những bài tập riêng
trong nhiều tiết học. Giáo viên đàn từng câu ngắn để các em đọc theo
đúng tên nốt nhạc và cuối cùng học sinh trong lớp đọc đúng được cả
bài đọc nhạc.Với những bài hát dân ca có thể cho các em đặt lời mới
theo nhiều nội dung khác nhau…Dạy nhạc lý – tập đọc nhạc phải thật
nhẹ nhàng, dễ học với đại đa số học sinh.

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
11
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
*Ví dụ : Khi học Tập đọc nhạc giáo viên nên gọi học sinh đọc theo
từng tiết nhạc hoặc từng câu nhạc để học sinh dễ đọc và có niềm vui

khi thực hiện được yêu cầu của giáo viên.
*Ví dụ: Khi học nhạc lí tránh sự khô khan, uể oải (trong tiết 13
Âm nhạc 8). Thứ tự dấu giáng, dấu thăng ở hóa biểu) thay vì sự mệt
mỏi khi các em phải học thuộc và nhớ vị trí của từng dấu hóa một cách
khó khăn thì các em được thích thú đọc thuộc bài thơ trong tích tắc và
nhớ rất lâu.
Một # nằm ở dòng 5
Hai # lại ở khe 3 gần kề
Ba # khe phụ một trên
Bốn # em ở dòng 4 chính rồi
Lại thêm 1 b nữa thôi
Dòng 3 nó ở nhìn là thấy ngay
Hai b nằm tiếp khe 4 *(#) Dấu Thăng,(b) Dấu
Giáng
Dưới 2 khe nữa b 3 sẳn sàng

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
12
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
Cuối cùng b 4 sắp hàng
Dòng 3 chờ đó để cùng hành quân.
7 * Đối với dạy âm nhạc thường thức:
Phân môn này bao gồm các nội dung: Giới thiệu tác giả tác phẩm,
nghe nhạc và một số kiến thức liên quan đến đời sống âm nhạc. để
tạo ra hứng thú đối với phân môn này giáo viên có thể tiến hành
dưới các hình thức:
Đọc truyện, kể chuyện, xem tranh và giải thích, nghe băng nhạc
hoặc giáo viên tự trình bày tác phẩm.
Trường hợp đọc, kể chuyện theo sách có thể giáo viên đọc cho
học sinh cả lớp nghe. Nếu cần tóm tắt ý chính và nêu câu hỏi cho học

sinh trả lời. Bài nào có tranh minh hoạ cần sưu tầm, phóng to những
hình vẽ trong sách treo trên bảng.
* Ví dụ : Trong tiết dạy Âm nhạc thường thức( Tiết 22 ÂN 8, giới
thiệu Nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn với bài hát “Biết ơn chị Võ Thị Sáu”)
giáo viên cho học sinh xem những hình ảnh sau và hỏi:
? Các em đã học 4 nhạc sĩ Việt Nam vậy NS Nguyễn Đức Toàn là ảnh
số mấy?

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
13
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
1 2 3 4

NS P.H Điểu NS H. Vân NS TR.Hoàn NS N. Đ Toàn
11-11-1924 1930 1928- 2003
10-3-1929
Bóng cây Kơ-Nia Hò kéo pháo Một mùa xuân Biết ơn
chị
nho nhỏ Võ Thị
Sáu
Mỗi câu chuyện kể phải nhấn mạnh một đôi ý để gây ấn tượng
cho các em.

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
14
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
*Ví dụ: Kể chuyện NS Hoàng Vân sáng tác bài hát “Hò kéo
pháo” trong hoàn cảnh bộ đội pháo binh đưa pháo vào trận địa Điện
Biên Phủ…
Bên cạnh đó lời nói, giọng hát, phong cách, năng lực của giáo

viên là hết sức quan trọng, đây là một trong những yếu tố gây hứng thú
trực tiếp đối với học sinh.
*Ví dụ: Trong tiết học 14 (ÂN 8, Một số loại nhạc cụ dân tộc),
trước khi đi vào bài học giáo viên cho học sinh xem tranh và hỏi.
? Đây là những loại nhạc cụ nào? Thường được sử dụng tại vùng
nào trên đất nước ta?
Chiêng Đàn T-rưng Đàn Đá

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
15
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
Hoặc GV hỏi .Em có biết những nghệ sĩ sử dụng các lọai nhạc cụ này
trong tư thế như thế nào không?( HS xem tranh và trả lời theo
kết quả nhìn thấy của mình)

Khi đánh cồng chiêng Khi đánh đàn ta đứng trước Khi đàn
ta đứng trướcđàn
ta mang lên vai thả đàn, 2 tay cầm que trúc 2 tay dùng
búa sắc linh
thòng nhạc cụ, tay trái linh động di chuyển trên động di
chuyển trên

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
16
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
giữ, tay phải cầm dùi từng ống nứa. từng
thanh đá
đánh vào núm chiêng.
4 / Trong quá trình giảng dạy cần đưa vào một số trò chơi vừa
nâng cao hiệu quả bài học vừa tạo hứng thú cho học sinh với

tinh thần “học để mà vui, vui để mà học”
Thực tế cho thấy nếu trong một tiết học giáo viên biết cách sắp
xếp thời gian hợp lý tổ chức trò chơi cho học sinh thì học sinh rất hào
hứng học. Trong âm nhạc có rất nhiều trò chơi nhưng giáo viên phải
biết tổ chức trò chơi phù hợp với từng bài học cụ thể.
*Ví dụ: Trong học hát có trò chơi “Nhìn tranh đoán tên bài
hát”, “Nghe nhạc đoán bài hát”, “Nghe tiết tấu đoán câu
hát”.
? Đây là hình ảnh của chiếc trống gì?( h1) Em hãy hát bài hát có
tên chiếc trống nầy? (Trống cơm, hát bài trống cơm dân ca đồng bằng
Bắc Bộ)

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
17
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
? Đây là chiếc trống gì?( h2) Nhìn chiếc trống em liên tưởng đến
bài hát nào đã học, em hãy hát đoạn 1 của bài hát đó.( Mùa thu ngày
khai trường)
(Trong trò chơi nếu học sinh chơi tốt giáo viên có thể nhận xét,
tuyên dương hoặc ghi điểm để khích lệ tinh thần các em.)

*Trong giờ học Tập đọc nhạc giáo viên có thể cho học sinh xem
tiết tấu rồi nhận diện bài Tập đọc nhạc.
? Em hãy cho biết tiết tấu sau có trong bài Tập đọc nhạc nào?
Để trả lời được câu hỏi học sinh phải tập trung tìm tòi và nhớ lại
giai điệu từng bài tập đọc nhạc, như vậy sẽ tạo cơ hội cho học sinh ôn
lại kiến thức đã học.
Cũng có thể cho học sinh chơi trò chơi “Nghe nhạc đoán tên
bài”
*Ví dụ: Giáo viên đàn cho học sinh nghe câu nhạc:

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
18
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
“Son, mì mì, đồ son lá mì đồ fa” ( chỉ có một trên đời)
hoặc “ Là, đố, si la, son si mí”( hãy hót chú chim nhỏ hay hót)
…

5. Giáo viên vận dụng phương pháp tích hợp kiến thức, kỹ
năng giữa các môn học (đặc biệt là môn mỹ thuật) để các em có điều
kiện luyện tập để phát triển toàn diện hơn.
* Ví dụ. trong giờ ôn bài hát và ôn bài Tập đọc nhạc, giáo viên có
thể cho học sinh chơi trò chơi như sau: Chọn 2 đội lên bảng bốc thăm,
đội A hát độ B vẽ tranh diễn tả hình ảnh có trong bài hát, khi đội A
ngừng hát thì đồng thời đội B ngừng vẽ và ngược lại. Học sinh còn lại
dưới lớp được chia ra làm cổ động viên tinh thần cho 2 đội chơi.
6/ Giáo viên phải biết sử dụng phương tiện dạy học như một
yếu tố gây xúc cảm .
Trong một giờ học sinh động, giáo viên không thể không sử dụng
phương tiện dạy học. Đồ dùng dạy học phổ biến đó là sách giáo khoa,
nhạc cụ và tranh ảnh. Các phương tiện đó giáo viên phải biết sử dụng

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
19
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
sao cho phù hợp với nội dung từng bài học. Biết minh hoạ một cách
độc đáo, thú vị sẽ kích thích hứng thú học tập của các em. Kinh
nghiệm đã xác nhận nếu chỉ lặp lại những kiến thức trong sách giáo
khoa thì học sinh cũng không hứng thú học tập và vai trò của giáo viên
trên lớp cũng không phát huy hiệu quả một cách tối ưu được. Mặt khác

nếu thoát ly sách giáo khoa làm cho học sinh khó nắm kiến thức cần
thiết thì bài giảng dù có hấp dẫn sinh động đến mấy cũng không mang
lại hiệu quả sư phạm. Vì vậy phải biết kết hợp kiến thức sách giáo khoa
và đồng thời phải vừa biết mở rộng kiến thức. Đặc biệt với môn Âm
nhạc phải chú trọng thực hành. Giáo viên dạy nhạc mà không có nhạc
cụ, không biết sử dụng nhạc cụ thì tiết học sẽ trở nên nhàm chán, hiệu
quả bài dạy không cao. Các mẫu truyện, tranh, ảnh đòi hỏi giáo viên
phải có để minh hoạ thêm cho học sinh. Ngoài ra học sinh cũng phải có
đầy đủ các phương tiện học tập như: sách, vở, bút, thanh phách và sưu
tầm những gì mà giáo viên yêu cầu.
* Ví dụ muốn giới thiệu hình thức hát bè theo nhiều nhóm hát tạo
thành 1 hợp xướng thì phải có hình ảnh 1 tổ hợp xướng cho học sinh
xem.

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
20
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
Dàn hợp xướng
• Ví dụ. Các thể loại nhạc đàn ( tiết 31ÂN 8), cho học sinh xem
ảnh các nghệ sĩ đang biểu diễn các loại nhạc cụ
1 2 3 4

Độc tấu vi-ô-lông Tam tấu nhạc cụ dân tộc Hòa tấu nhạc cụ
dân tộc Tam tấu vi-ô-lông
? Em hãy xem tranh và nêu các hình thức biểu diễn nhạc cụ trong
tranh?
( hình 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8)
5 6 7 8

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc

21
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011

Hòa tấu trống Độc tấu đàn nguỵêt Hòa tấu nhạc cụ
dân tộc Độc tấu sáo
7/ Thường xuyên củng cố và phát triển hứng thú của học sinh
trong giờ học âm nhạc
Việc gây hứng thú cho học sinh trong giờ học không chỉ một lần
mà phải rèn luyện thường xuyên từ phút đầu đến phút cuối giờ học.
Hơn nữa phải làm cho mức độ hứng thú ngày càng tăng đến nổi các em
không để ý thời gian trôi đi nhanh chóng và đến khi giờ học kết thúc
học sinh còn cảm thấy luyến tiếc.
8/ Tăng cường các hoạt động âm nhạc trong lớp, trường để học
sinh được xem, được nghe, đựơc thể hiện và bình luận:
Bằng hình thức tổ chức các Hội thi văn nghệ về các chủ đề, các
buổi ngoại khoá âm nhạc với chủ đề: “Khúc nhạc tháng 3”, “ Em làm
nghệ sĩ”, Âm nhạc trong em”, “ Giai điệu xanh”, Giai điệu tuổi hồng…
giúp cho học sinh có niềm say mê hứng thú hơn trong giờ học tập

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
22
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
chính khóa cũng là hình thức phát hiện năng khiếu bồi dưỡng cho các
em phát huy khả năng âm nhạc.
6. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
a. Kết quả thực hiện. Với sự áp dụng các biện pháp nói trên,
trong những năm qua tôi được phân công giảng dạy bộ môn âm nhạc.
Tôi nhận thấy đa số học sinh đều rất hứng thú học tập, các lớp qua
kiểm tra đều đạt kết quả cao qua từng năm học.
Với kết quả 93% đạt điểm trung bình trở lên, trong đó tỷ lệ khá

giỏi chiếm hơn 60%, có nhiều em tỏ ra có năng khiếu về bộ môn,
nhưng vẫn còn học sinh yếu. Cụ thể nhất là trong học kì I năm học
2010 - 2011 tỉ lệ học sinh đạt được chất lượng sau:
Sau 3 tuần đầu của học kì II được áp dụng triệt để và liên tục biện
pháp đã nêu tôi đã thấy kết quả tiến bộ khá rõ rệt, cụ thể được
thống kê sơ bộ điểm kiểm tra miệng và kiểm tra 1 tiết và 15 phút
như sau.
Sau 6 tuần thực hiện thường xuyên biện pháp giảng dạy mới tôi thấy có
kết quả rõ rệt, không khí học tập sôi nổi hơn, học sinh phát biểu xây

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
23
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
dựng bài nhiều hơn, học sinh được kiểm tra bài cũ thuộc bài nhiều hơn.
Điều đặc biệt là tỉ lệ học sinh yếu giảm đáng kể và tỉ lệ học sinh khá
giỏi tăng lên khá rõ so với học kì I vừa qua. Tôi hy vọng rằng với
phương pháp giảng dạy này sẽ tạo cho các em niềm say mê môn học,
có niềm tin ở chính mình và việc dạy và học sẽ đạt kết quả cao hơn,
dần dần sẽ không còn học sinh yếu về bộ môn học này.
b. Bài học kinh nghiệm.
Từ thực tế giảng dạy, kết quả đạt được qua việc áp dụng các biện
pháp nói trên, bản thân tôi đúc rút ra một số kinh nghiệm như
sau:
Để tạo hứng thú đối với học sinh thì trước hết phải gây hứng thú
cho học sinh ngay từ phần mở đầu bài học, phần giới thiệu đề mục
mới.
- Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải biết phát huy tính tích
cực chủ động sáng tạo của học sinh.
- Giáo viên cần phải nắm đặc trưng của bộ môn, có phương pháp
dạy học linh hoạt và sáng tạo, phải tìm mọi cách để cải tiến cách dạy

từng phân môn theo hướng tích cực hóa hoạt động học tập của học

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
24
Trường THCS Gia Huynh & Năm học: 2010 - 2011
sinh, bổ sung sáng tạo thêm nhiều thủ pháp sinh động, hấp dẫn, đa
dạng hóa cách thức truyền đạt ở mỗi bài học.
- Phương tiện dạy học phải đầy đủ, giáo viên phải biết sử dụng
phương tiện dạy học như một yếu tố gây xúc cảm.
- Trong các tiết học phải tạo cho các em sự hứng thú từ đầu cho
đến hết tiết học, tạo cho các em sự hứng thú vui tươi, bởi vì đặc trưng
bộ môn đó là học để mà vui - vui để mà học, tránh gò ép đối với học
sinh.
- Tăng cường các hoạt động âm nhạc trong lớp, trong trường
bằng hình thức tổ chức hội thi văn nghệ, ngoại khóa.
Muốn thực hiện những nội dung trên có hiệu quả đòi hỏi mỗi
giáo viên phải không ngừng nâng cao kiến thức, học hỏi trên mọi
phương tiện thông tin để tạo cho mình một trình độ chuyên môn vững
vàng, thường xuyên học hỏi rút kinh nghiệm ở các đồng nghiệp trong
và ngoài nhà trường.
7. KẾT LUẬN CHUNG.
Có thể nói rằng môn âm nhạc ở trường phổ thông có vị trí quan
trọng trong việc giáo dục thế hệ trẻ. Ngày nay với nội dung chương

Nguyễn Ngọc Quân Sáng kiến kinh nghiệm môn Âm nhạc
25