tính hợp pháp và hợp lý của một quyết định quản lý hành chính nhà nước.DOC

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Mục lục
Phần mở bài..3
Phần nội dung...4
Bài tập tình huống 1: Nên giải quyết nh thế nào khi xảy ra tranh chấp bởi
quyết định miệng ?....4
I. Lí luận:5
1. Quyết định quản lý.5
2. Các hình thức của quyết định quản lý5
2. 1. Hình thức phi văn bản....6
2. 2. Hình thức văn bản..6
II. Các phơng án trả lời.7
1. Phơng án 1: Ông A phải chịu trách nhiệm chính ........7
2. Phơng án 2: Anh B không nên nhận công việc này ...10
3. Phơng án 3: Cả ông A và anh B đều phải có trách nhiệm bồi hoàn...11
4. Phơng án 4: Ông A phải chịu hoàn trách nhiệm dân sự và hành chính..12
Bài tập tình huống 2: tính hợp pháp và hợp lý của một quyết định quản lý
hành chính nhà nớc14
I. Lý luận:.14
1. Khái niệm về cán bộ quản lý kinh tế14
2. Đánh giá cán bộ quản lý kinh tế..14
II. các phơng án trả lời :15
1. Phơng án 1: Ông Nguyễn Văn T không nên có hành vi nh vậy...15
2. phơng án 2: quyết định số 13/QĐ- UB của Chủ tịch UBND là một quyết định
không hợp tình và hợp lý..16
Phần kết luận..17
Danh mục các tài liệu tham khảo.........18
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phần mở bài

Trên thực tiễn nớc ta có rất nhiều bất cập, sai sót vẫn thờng xảy ra trong
hoạt động quản lý kinh tế mà cha có một quy định nào về nhiệm vụ và nghĩa vụ
để xử lý những hiện tợng vô tình hiểu sai các qui định trong pháp luật, lợi
dụng chức quyền để đa ra những quyết định cha hợp lý, cha thoả đáng gây
nên thiệt hại hay tiếng xấu cho nhà nớc.
Việc tìm ra giải pháp để từ đó biến thành qui định chung, để giải quyết hợp
lý những tình huống trên là vấn đề cần thiết. Có làm đợc nh vậy thì mới hạn chế
đợc tệ nạn tham nhũng, tệ nạn của quyền tránh những thiệt hại cho nhà nớc.
Đồng thời đa ra những giải pháp nh vậy là cơ sở để bảo vệ cho những quyết định
đúng đắn, lựa chọn những cán bộ có tài, có đức cho đất nớc.
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
PHầN NộI DUNG
Bài tập tình huống 1:
Nên giải quyết nh thế nào khi xảy ra tranh chấp bởi
quyết định miệng ?
1
Tại cơ quan X, văn phòng là đơn vị trực tiếp phụ trách phòng tài vụ, nhà ăn
và đội xe. Đội xe quản lí và sử dụng 6 chiếc xe các loại( 1 xe tải nặng, 2 chiếc
xe khách 24 chỗ và 36 chỗ ngồi, 2 chiếc 4 chỗ và 1 xe U-oát ). Với 6 lái xe, đợc
phân công lái những chiếc xe phù hợp với hạng bằng lái của từng ngời, đội xe
luôn hoàn thành nhiệm vụ đợc giao và cha để xảy ra tai nạn hay bất cứ sai sót
nào.
Ngày 25- 8- 2004, có hai lái xe đợc cử đi học lớp lái xe công cụ, 3 loại
xe khác, 3 lái xe khác đợc điều đi công tác xa, chỉ còn anh Nguyễn Văn B đợc
phân công lái chiếc xe 4 chỗ ngồi hiệu TOYOTA là phải trực ở cơ quan. Hôm
đó, cơ quan phải chuyển một số bàn ghế mới mua nên cần sử dụng chiếc xe tải
đi để chuyên chở, vì vậy ông Phạm Đình A là chánh văn phòng cơ quan đã điều
động anh B đi làm nhiệm vụ( quyết định miệng). Khi đợc giao nhiệm vụ anh B
đã xin phép ông A đợc từ chối không thực hiện nhiệm vụ trên vì anh B không có

bằng lái xe tải, không lái xe quen nên không yên tâm. Tuy nhiên, ông A khăng
khăng khẳng định rằng anh B có thể làm đợc, việc viện ra không có bằng lái xe
chỉ là hình thức anh B trốn việc mà thôi. Ông A một mực yêu cầu anh B: chú
phải đi nếu không lỡ hết công việc của tôi! Nếu có vấn đề gì xảy ra tôi hoàn toàn
chịu trách nhiệm.
Mặc dù vậy, anh B vẫn từ chối thi hành nhiệm vụ và xin đợc báo cáo yêu
cầu trên đến giám đốc cơ quan, nhng ông A nói chắc chắn rằng sẽ báo cáo sự
việc sau với giám đốc vì giám đốc đang bận chủ trì một cuộc họp quan trọng.
Trớc tình thế đó, anh B đành chấp nhận đa xe đi làm nhiệm vụ nhng vẫn yêu cầu
với ông A rằng: Tôi sẽ không chịu trách nhiệm nếu có vấn đề gì xảy ra!. Ông
A nghe nhng không nói gì thêm.
Thật không may là chiếc xe vừa rời cổng cơ quan đợc khoảng 500 m, do
lái xe không quen xe, không đợc kiểm tra tình trạng của xe trớc( phanh không
ăn và còi xe không có), do vậy anh B không làm chủ đợc và đã va quệt vào một
chiếc xe khác chạy cùng chiều khi chiếc xe này chạy vợt lên làm chiếc xe do
anh B điều khiển bị h hỏng phần đuôi xe khá nặng. Chiếc xe kia cũng bị h hỏng
1
Nên giải quyết nh thế nào khi xảy ra tranh chấp bởi quyết định miệng, Nguyễn Viết Sâm, tạp chí Quản lý
Nhà nớc, số 123, tháng 4 năm 2006.
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
ở phần hông, chủ xe đợc yêu cầu đợc bồi thờng 2 triệu đồng. Chi phí để sửa
chữa chiếc xe tải do anh B lái mất 5 triệu đồng. Trớc tình thế nh vậy, phòng chi
phí tài vụ cơ quan X phải tạm thanh toán toàn bộ chi phí nói trên.
Đến ngày 6- 10 2004, tại cuộc họp giao ban của văn phòng cơ quan X,
mọi ngời đã đa ra ý kiến về vụ việc của anh B và đã quyết định anh B phải chịu
một phần bồi thờng thiệt hại về tài sản do không hoàn thành nhiệm vụ và để xảy
ra về thiệt hại tài sản cho cơ quan( khoản tiền này phòng tài vụ sẽ trừ vào tiền l-
ơng hàng tháng). Anh B không đồng ý với quyết định đó, đã làm bản tờng trình
toàn bộ sự việc với đề nghị giám đốc cơ quan X giải quyết. Nhng đến nay, đã

hơn một năm trôi qua cha có một quyết định nào của giám đốc cơ quan X về
trách nhiệm hành chính và trách nhiệm dân sự của ông A và anh B. Ông A vẫn
khẳng định rằng, ông chỉ phải chịu trách nhiệm trớc giám đốc vì đã điều hành
lái xe không đúng chuyên môn còn anh B phải chịu một phần bồi thờng thiệt hại
về tài sản( cơ quan hỗ trợ chi trả một phần). Ông A cũng cho rằng, anh B cố tình
chống đối việc giao nhiệm vụ của ông đối anh ngày hôm đó nên mới xảy ra tai
nạn nh vậy. Sự việc đang gây ra d luận không tốt trong nội bộ cơ quan X, có
rằng cho rằng nhất thiết khi cấp nhận nhiệm vụ thì nhiệm vụ đó phải giao bằng
văn bản trong đó phải ghi rõ quyền hạn và nghĩa vụ của ngời thực thi nhiệm vụ
để tránh tình trạng cấp trên đùn đẩy trách nhiệm cho cấp dới khi có vấn đề
không hay xảy ra. Những mệnh lệnh bằng miệng không thể đáng tin đợc, cho dù
đó là mệnh lệnh của cấp trên. Một số cán bộ trong cơ quan X đề nghị giám đốc
cơ quan X chỉ họp rút kinh nghiệm trong nội bộ cơ quan, họ cho rằng tiền thiệt
hại thì đã do cơ quan chi trả rồi nên không cần truy cứu nữa. Vụ việc vẫn cha có
cách giải quyết thoả đáng và mỗi ngời một ý kiến.
A- Câu hỏi: Bạn hãy đa ra cách giải quyết của bạn?
B- Trả lời:
I. Lí luận:
2
1. Quyết định quản lý.
Quyết định quản lí là những hành vi sáng tạo của chủ thể quản lý nhằm
định ra mục tiêu, chơng trình và hoạt động của tổ chức để giải quyết một vấn đề
đã chín muồi trên cơ sở giải quyết hiểu biết các qui luật vận động khách quan và
phân tích thông tin về tổ chức và môi trờng.
Mục đích của một quyết định là giải quyết một vấn đề nhất định tồn tại
trong tổ chức về các vấn đề nh cơ cấu tổ chức, cán bộ, công chức,
2. Các hình thức của quyết định quản lý.
2 .1. Hình thức phi văn bản.
2
Xem: Giáo trình Khoa học Quản lý I, NXB Khoa học kỹ thuật, trang 271 - 281

4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Hình thức này thờng biểu hiện bằng các hình thức nh : miệng, các cử chỉ
riêng, các ký hiệu . Đó là tập hợp tất cả các tín hiệu ngoài văn bản.
Hình thức này thờng áp dụng trong trờng hợp quyết định có tính hạn hẹp,
đợc sử dụng một lần, giải quyết một tình huống trớc mắt, tức thời, tính trách
nhiệm của ngời đa ra quyết định không cao .
2. 2. Hình thức văn bản.
Đây là hình thức chủ yếu trong quản lý. Lúc đó quyết định sẽ đợc trình
bày dới dạng một văn bản .
Văn bản quyết định là cơ sở để vạch ra kế hoạch, tổ chức thực thi kế
hoạch và kiểm tra, kiểm soát việc thực thi kế hoạch.Văn bản vừa là sản phẩm
quyết định quản lý vừa là phơng tiện truyền tin, tổ chức và thực hiện, là căn cứ
pháp lý để xử lý những vi phạm đối với những cá nhân có trách nhiệm .
Trong một cơ quan, tổ chức ngoài hệ thống quản lý của nhà nớc còn có hệ
thống văn bản riêng tổ chức đó. Các văn bản của tổ chức ban hành trong tổ chức
và không trái với các văn bản quản lý Nhà nớc.
Tóm lại hình thức văn bản của các quyết định có vai trò quan trọng trong
quản lý:
- Là phơng tiện để truyền đạt chính xác, đầy đủ nội dung của các quyết
định quản lý.
- Là phơng tiện để lu trữ và sử dụng quyết định thuận lợi.
- Là phơng tiện để kiểm tra, thanh tra, giám sát hoạt động của tổ chức.
- Là phơng tịên để xác định trách nhiệm của ngời đa ra quyết định.
II. Các phơng án trả lời
1. Phơng án 1: Ông A phải chịu trách nhiệm chính
3
Xe ô tô là một trong những phơng tiện cơ giới có mối nguy hiểm cao độ,
đòi hỏi việc quản lý, sử dụng, vận hành phải luôn tuân theo các quy định của
pháp luật về an toàn giao thông đờng bộ. Anh B là ngời ý thức rất rõ điều đó và

cũng đã xin từ chối thi hành nhiệm vụ vì xét thấy mình đủ tự tin cũng nh trình
độ chuyên môn( không có bằng xe tải). Tuy nhiên, ông A là chánh văn phòng cơ
quan đã yêu cầu anh B phải chấp hành công việc đợc giao dới hình thức bắt
buộc cũng nh thuyết phục để anh B phải chấp hành nhiệm vụ ngay lúc đó. Việc
ý thức đợc hậu quả xấu có thể xảy ra, nhng ông A vẫn quyết tâm thực hiện mục
đích đến cùng là yêu cầu anh B phải chấp hành mệnh lệnh của mình. Do vậy,
ông A phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc giao nhiệm vụ không đúng
3
Nên giải quyết nh thế nào khi xảy ra tranh chấp bởi quyết định miệng, Trần Diệu Oanh, Tạp chí Quản lý Nhà
nớc số 124 tháng 5 năm 2006.
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
chuyên môn, không chấp hành quy tắc về an toàn giao thông theo quy định của
pháp luật. Về phía anh B, mặc dù là ngời là ngời trực tiếp gây ra thiệt hại ở trong
tình thế và vị trí khó xử nhng theo chúng tôi, anh B vẫn có quyền từ chối đến
cùng để bảo đảm an tuyệt đối cho tính mạng của chính mình vì anh B cũng đã
tiên liệu đợc trớc điều gì có thể xảy ra. Hơn nữa, anh B cũng là ngời cẩu thả vì
đã không kiểm tra tình trạng của xe trớc khi vận hành. Nếu trớc khi thực hiện
nhiệm vụ, anh B kiểm tra đầy đủ, cẩn thận và thông báo những trục trặc cho ông
A thì đơng nhiên khi có sự cố xẩy ra ông A là ngời hoàn toàn chịu trách nhiệm
mà không cần xét đến lỗi của anh B. Anh B phải bị khiển trách vì không tuân
thủ pháp luật về đảm bảo an toàn giao thông.
Theo chúng tôi, ở tình huống này, do thiệt hại không lớn và đã đợc cơ
quan khắc phục hậu quả nên trong nội bộ cơ quan chỉ nên đa ra họp rút kinh
nghiệm. Trách nhiệm dân sự không nhất thiết phải đặt ra đối với cả ông A và
anh B. Tuy nhiên, sự việc này khiến chúng ta phải nghiêm túc bàn đến trách
nhiệm pháp lý và trách nhiệm của ngời quản lý( ngời có chức có quyền) thì
không phải ai cũng phải chiụ trách nhiệm. Những công dân bình thờng, không
nắm giữ trách nhiệm gì thì không phải chịu trách nhiệm này. Về mặt pháp lý,
trong hoạt động quản lý, mệnh lệnh miệng của thủ trởng cơ quan là hoạt động

quản lý có tính chất bắt buộc thi hành đối với cấp dới. Đồng thời ngời ban hành
mệnh lệnh phải chịu trách nhiệm về tính hợp pháp của quyết định do mình đa ra.
Khi có mệnh lệnh của cấp trên( ông A) đợc truyền đạt cho cấp dới( anh B) mà
làm hỏng việc, gây ra hậu quả thì rõ ràng ông A phải chịu trách nhiệm, ít nhất là
trách nhiệm của ngời quản lý. Trong thực tế, thờng thì cán bộ cấp dới vốn rất
máy móc, nếu đã có ý kiến của cấp trên dù có phân vân thì họ vẫn làm. Vì vậy,
chúng tôi cho rằng cần thiết phải hạn chế tối đa kiểu giao việc bằng miệng nh
hiện nay một số cán bộ làm công tác quản lý vẫn thờng làm. Mọi chỉ thị phải có
những hình thức, quy định rõ ràng để thể hiện mệnh lệnh, bên cạnh đó là quyền
và nghĩa vụ của các bên có liên quan. Do vậy, cơ quan X cũng cần phải có
những nội quy, quy chế chặt chẽ hơn để có cơ sở giải quyết thoả đáng hơn khi
xảy ra các tình huống tơng tự. Việc rút kinh nghiệm đối với tình huống này là
bài học cần thiết trong các cơ quan, đặc biệt là cán bộ làm công tác quản lý.
Nhìn từ góc độ quản lý nhà nớc, tình huống Nên giải quyết nh thế nào
khi có tranh chấp xảy ra bởi quyết định miệng? , có một số vấn đề trong quan
hệ hành chính giữa cán bộ cấp trên đối với cán bộ cấp dới cần phải xem xét nh
sau:
- Trong trờng hợp lãnh đạo phân công công việc khác ngoài chức năng,
nhiệm vụ, ngời lãnh đạo đó phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với việc mà mình
đợc giao, phải đảm bảo đợc tính an toàn và hiệu quả cho ngời thực hiện cũng nh
hiệu quả đối với công việc, phải tuân thủ đúng các quy định của pháp luật, nội
quy, quy chế của cơ quan, cần phải tính đến đặc thù của từng công việc cụ thể,
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
phải xét đến khả năng của ngời thực hiện nh về trình độ, năng lực . Nếu là
công việc đột xuất, kiêm nhiệm, không thờng xuyên thì có thể truyền đạt miệng,
không nhất thiết bằng văn bản.
- Trờng hợp nếu công việc thờng xuyên, trong một khoảng thời gian dài,
nhất định thì phải có quyết định giao việc bằng văn bản vì có liên quan đến
quyền lợi và trách nhiệm của các bên. Khi giao việc, ngời lãnh đạo cần phải tiên

lợng trớc đợc khả năng hoàn thành nhiệm vụ để tính đến quyền ngời thực hiện,
đồng thời cũng phải tiên lợng đợc cả những hậu quả có thể xảy ra để xét đến
nghĩa vụ của ngời thực hịên.
2. Phơng án 2: Anh B không nên nhận công việc này .
4
Đối với tình huống Nên giải quyết nh thế nào khi xảy ra tranh chấp bởi
quyết định miệng? nếu việc điều động anh B đi làm nhiệm vụ tuân theo quy
định của pháp luật, nội quy, quy chế của cơ quan thì anh B, do lỗi của mình gây
ra có thiệt hại cho cá nhân khác, anh B sẽ phải bồi thờng. Đối với trờng hợp bồi
thờng thiệt hại ngoài hợp đồng tại điều 618 Bộ luật Dân sự năm 2005 về việc bồi
thờng thiệt hại do ngời của pháp nhân quy định: Pháp nhân phải bồi thờng
thiệt hại do ngời của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ đợc pháp nhân
giao; Nếu pháp nhân đã bồi thờng thiệt hại thì có quyền yêu cầu ngời có lỗi
trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo pháp luật quy định.
Trong tình huống này, việc pháp nhân phải bồi thờng trớc để đảm bảo nguyên
tắc bồi thờng toàn bộ và kịp thời nhằm khắc phục ngay những thiệt hại do ngời
của pháp nhân gây ra là đúng. Chính vì vậy, chi phí để sửa chiếc xe tải do anh B
lái mất 5 triệu đồng và tiền bồi thờng thiệt hại là 2 triệu đồng trớc tiên do cơ
quan X thanh toán.
Xét đến trách nhiệm của các bên trong tình hống này, nếu đúng theo quy
định của pháp luật, anh B sẽ phải hoàn trả lại khoản tiền này cho cơ quan vì anh
B đã không hoàn thành nhiệm vụ, gây thiệt hại cho tài sản của cơ quan. Vấn đề
cần bàn luận là quyết định giao nhiệm vụ cho anh B đã đúng hay cha, cần phải
yêu cầu anh B bồi thờng thiệt hại hay khiển trách, kỷ luật ông A - chánh văn
phòng cơ quan đã điều động công việc không đúng chuyên môn dẫn đến gây
thiệt hại cho cơ quan( thực tế thiệt hại ở đây là không lớn, tổng thiệt hại 7 triệu
đồng) cho nên vấn đề đáng bàn là quy trách nhiệm cho ai? Ai sẽ phải chịu trách
nhiệm trực tiếp về sự cố xảy ra khi quyết điịnh bằng miệng trên đợc thực hiện?
Tại Điều 7, Điều 8 Pháp lệnh Cán bộ, công chức năm 1998 đã đợc sửa đổi
và bổ sung năm 2000 và năm 2003 quy định: Cán bộ, công chức chịu trách

nhiệm trớc pháp luật về việc thi hành nhiệm vụ, công vụ của mình; cán bộ, công
chức giữ chức cụ lãnh đạo còn phải chịu trách nhiệm về việc thi hành nhiệm vụ,
4
Nên giải quyết nh thế nào khi xảy ra tranh chấp bởi quyết định miệng, Lê Hùng, Tạp chí Quản lý Nhà nớc số
124, tháng 5 năm 2006
7