tóm tắt nghiên cứu phát triển sản xuất cà phê bền vững trên địa bàn tỉnh đăk lăk

1

M
1.

ð U

ð tv nñ
ð k L k ñư c xem là th ph cà phê c a Vi t Nam, v i di n tích tr ng cà
phê l n nh t so v i các t nh trong c nư c (đ n 2010 có hơn 190.000 ha, chi m
kho ng 40% t ng di n tích cà phê c a c nư c), s n lư ng trung bình đ t kho ng
400 ngàn t n/năm (chi m trên 30% s n lư ng cà phê c nư c), kim ng ch xu t
kh u cà phê ñ t x p x 600 tri u USD/năm (chi m trên 90% kim ng ch xu t kh u
c a tồn t nh). Cà phê gi v trí đ c bi t quan tr ng ñ i v i phát tri n kinh t - xã
h i c a t nh (hàng năm đóng góp trên 40% GDP).
Bên c nh nh ng thành t u, đóng góp trên thì s n xu t cà phê c a Vi t Nam,
c th là s n xu t cà phê c a t nh ðăk Lăk cũng còn nhi u t n t i và h n ch đó là:
Quy ho ch phát tri n s n xu t cà phê còn chưa t t, v n còn nhi u nơi tr ng cà phê
phân tán, nh l , khó khăn cho qu n lý ch ñ o s n xu t; Cơ s h t ng, máy móc
thi t b ph c v cho s n xu t, ch bi n y u kém, l c h u; Trình đ c a lao ñ ng s n
xu t cà phê th p, khơng đ ng đ u; M t s n i dung v s n xu t chưa ñư c quan tâm;
Vi c t ch c, qu n lý s n xu t còn nhi u b t c p; S liên k t gi a các tác nhân trong
quá trình s n xu t cịn kém b n v ng, hi u qu ; Ch t lư ng s n ph m cà phê kém so
v i yêu c u c a th trư ng trong và ngoài nư c; Hi u qu kinh t còn th p; Khi nhu
c u tiêu dùng cà phê tăng thì ngư i s n xu t m r ng di n tích, và ngư c l i thì h
phá b cây cà phê ñ chuy n sang cây tr ng khác; ð i s ng c a ngư i s n xu t cà
phê cịn b p bênh; Mơi trư ng sinh thái b tàn phá nghiêm tr ng v.v.. Vì v y, làm th
nào ñ phát tri n s n xu t cà phê t nh ðăk Lăk ñư c b n v ng là câu h i c n ñư c
tr l i. ðây cũng là địi h i b c xúc c a các B ngành, ð ng b , y ban nhân dân,
các ban ngành c a t nh ðăk Lăk và các nhà nghiên c u c n quan tâm gi i quy t. Xu t
phát t nh ng lý do trên, chúng tôi ti n hành nghiên c u ñ tài “Nghiên c u phát

tri n s n xu t cà phê b n v ng trên ñ a bàn t nh ðăk Lăk”.
2.
M c tiêu nghiên c u
2.1 M c tiêu chung
Phân tích th c tr ng phát tri n s n xu t cà phê b n v ng trên ñ a bàn t nh
ðăk Lăk, ch ra nh ng k t qu ñ t ñư c và nh ng t n t i, h n ch . Trên cơ s phân
tích đó, đ xu t nh ng gi i pháp ch y u phát tri n s n xu t cà phê b n v ng trên
ñ a bàn t nh ðăk Lăk trong th i gian t i.
2.2 M c tiêu c th
(i) Góp ph n h th ng hóa và làm sáng t m t s v n ñ lý lu n và th c ti n
v phát tri n s n xu t cà phê b n v ng.
(ii) Phân tích th c tr ng, ch ra nh ng k t qu ñ t ñư c và nh ng t n t i, h n
ch , nh ng y u t nh hư ng ñ n phát tri n s n xu t cà phê b n v ng ñ a bàn
t nh ðăk Lăk.


2

(iii) ð xu t m t s gi i pháp ch y u phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
trên ñ a bàn t nh ðăk Lăk trong th i gian t i.
3.
ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
3.1 ð i tư ng nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u c a ñ tài là các gi i pháp phát tri n s n xu t cà phê
b n v ng, t p trung ch y u vào các n i dung v kinh t , xã h i, môi trư ng trong
s n xu t cà phê trên ñ a bàn t nh ðăk Lăk.
3.2 Ph m vi nghiên c u
3.2.1 V n i dung:
ð tài nghiên c u phát tri n s n xu t cà phê (gi i h n cà phê nhân) b n
v ng trên ñ a bàn t nh ðăk Lăk.

3.2.2 V khơng gian, đ a đi m nghiên c u:
ð tài nghiên c u phát tri n s n xu t cà phê b n v ng trên ñ a bàn t nh ðăk Lăk.
3.2.3 V th i gian:
+ Th i gian nghiên c u t 2009 – 2011
+ Th i gian l y s li u: t 2000 - 2010
4.
Nh ng đóng góp c a lu n án v h c thu t lý lu n và th c ti n
V lý lu n, lu n án ñã t p h p, h th ng và làm sáng t nh ng v n ñ lý lu n
v phát tri n s n xu t cà phê b n v ng trên các khía c nh: khái ni m và b n ch t
phát tri n s n xu t cà phê b n v ng, vai trò c a phát tri n s n xu t cà phê b n
v ng, ñ c ñi m phát tri n s n xu t cà phê b n v ng, n i dung phát tri n s n xu t
cà phê b n v ng, các y u t nh hư ng ñ n phát tri n s n xu t cà phê b n v ng, và
v n d ng vào nghiên c u phát tri n s n xu t cà phê b n v ng t i t nh ðăk Lăk.
Lu n án phân tích th c tr ng vi c th c hi n các gi i pháp cho phát tri n s n
xu t cà phê t nh ðăk Lăk theo các n i dung phát tri n b n v ng; đánh giá tính
b n v ng v kinh t , xã h i và môi trư ng c a phát tri n s n xu t cà phê; và phân
tích các y u t nh hư ng ñ n phát tri n s n xu t cà phê b n v ng t nh ðăk Lăk.
T đó đ xu t m t s gi i pháp nh m phát tri n s n xu t cà phê b n v ng t nh
ðăk Lăk phù h p v i th c ti n và có tính kh thi cao.
V th c ti n, lu n án đã trình bày v i nhi u d n li u và minh ch ng v các
n i dung phát tri n b n v ng c a các nư c Brazil, n ð , Kenya, Colombia,
Uganda, cũng như c a Vi t Nam nói chung và rút ra m t s bài h c kinh nghi m
cho phát tri n s n xu t cà phê b n v ng t nh ðăk Lăk.
5.
K t c u c a lu n án
Lu n án bao g m 165 trang v i 55 b ng s li u, 2 ñ th , 7 bi u ñ , 3 sơ ñ ,
3 hình, 13 h p. 87 Tài li u tham kh o ti ng Vi t, 14 tài li u ti ng Anh. M ñ u 4
trang; Chương 1: Cơ s lý lu n và th c ti n v phát tri n s n xu t cà phê b n v ng

3

33 trang; Chương 2: ð c ñi m ñ a bàn nghiên c u và phương pháp nghiên c u 21
trang; Chương 3: Th c tr ng phát tri n s n xu t cà phê trên ñ a bàn t nh ðăk Lăk
81 trang; Chương 4: M t s gi i pháp phát tri n s n xu t cà phê b n v ng t nh
ðăk Lăk 23 trang; K t lu n và ki n ngh 3 trang.
Chương I
CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N V PHÁT TRI N S N XU T
CÀ PHÊ B N V NG
1.1 Cơ s lý lu n v phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
1.1.1 Khái ni m, b n ch t c a phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
* Khái ni m v phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
T khái ni m v phát tri n b n v ng, k t h p v i ñ c ñi m c a phát tri n
s n xu t cà phê, nghiên c u ñưa ra khái ni m v phát tri n s n xu t cà phê b n
v ng như sau: “Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng là quá trình phát tri n c n s
k t h p h p lý, hài hòa, g n k t ch t ch gi a phát tri n kinh t v i vi c th c hi n
t t các v n đ xã h i và mơi trư ng trong s n xu t cà phê. S phát tri n đó địi h i
ph i đáp ng đư c nh ng nhu c u hi n t i mà khơng nh hư ng, t n h i đ n
nh ng kh năng ñáp ng nhu c u c a các th h tương lai c a s n xu t cà phê”.
* B n ch t c a phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
T khái ni m v phát tri n s n xu t cà phê b n v ng, chúng ta có th hi u
b n ch t c a phát tri n s n xu t cà phê b n v ng là phát tri n s n xu t cà phê ph i
ñ m b o s n ñ nh v kinh t , xã h i, môi trư ng, địi h i ph i đáp ng đư c
nh ng nhu c u hi n t i mà khơng nh hư ng, t n h i đ n nh ng kh năng ñáp ng
nhu c u c a các th h tương lai c a s n xu t cà phê.
1.1.2 Vai trò phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng có các vai trị sau: (i) Giúp cho s n xu t
kinh doanh cà phê ñư c n ñ nh; (ii) Giúp nâng cao hi u qu kinh t cho s n xu t
kinh doanh cà phê; (iii) Giúp cho h s n xu t, các doanh nghi p s n xu t kinh doanh
cà phê có thu nh p n ñ nh; (iv) T o ra, n ñ nh cơng ăn vi c làm cho lao đ ng nơng

nghi p và góp ph n xóa đói gi m nghèo m t cách b n v ng; (v) Góp ph n c i thi n
mơi trư ng; (vi) Góp ph n n đ nh tr t t an tồn xã h i và an ninh - qu c phòng.
1.1.3 ð c ñi m c a phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng có các đ c đi m: (i) Phát tri n s n xu t
cà phê b n v ng g n v i ñ c ñi m phát tri n cây công nghi p dài ngày; (ii) Phát
tri n s n xu t cà phê b n v ng g n v i ñ c ñi m c a s n ph m mang tính hàng hóa
cao; (iii) Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng c n ph i g n k t ch t ch gi a s n
xu t, ch bi n và tiêu th ; (iv) Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng c n ph i g n


4

k t v i ñi u ki n, ñ c ñi m kinh t - xã h i, chính tr - xã h i và mơi trư ng c a
đ a bàn nghiên c u.
1.1.4 N i dung phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
N i dung c th c a phát tri n s n xu t cà phê b n v ng bao g m: V kinh t : (i)
Ch trương, chính sách cho phát tri n s n xu t cà phê; (ii) Quy ho ch và qu n lý quy
ho ch phát tri n s n xu t cà phê; (iii) ð u tư cơ s h t ng; (iv) Th c hi n các khâu s n
xu t cà phê; (v) Liên k t và s tham gia c a các tác nhân; (vi) Th trư ng tiêu th cà
phê; (vii) K t qu và hi u qu v kinh t trong phát tri n s n xu t cà phê; V xã h i:
K t qu và hi u qu v xã h i c a phát tri n s n xu t cà phê; V môi trư ng: K t qu
và hi u qu v môi trư ng c a phát tri n s n xu t cà phê.
1.1.5 Các y u t nh hư ng ñ n phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng ch u nh hư ng c a 7 nhóm y u t cơ
b n: (i) ði u ki n t nhiên; (ii) Chính sách phát tri n kinh t ; (iii) Lao ñ ng và
ch t lư ng ngu n lao ñ ng; (iv) Ngu n v n ñ u tư; (v) Khoa h c k thu t; (vi)
Hình th c t ch c và liên k t; (vii) Th trư ng và tiêu th s n ph m.

Sơ đ 1.1. Mơ t n i dung phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
V Kinh t :

- Ch trương, chính sách cho phát tri n s n xu t cà phê
- Quy ho ch và qu n lý quy ho ch
- ð u tư cơ s h t ng
- Các khâu trong s n xu t cà phê
- Liên k t và s tham gia c a các tác nhân
- Th trư ng và tiêu th
- K t qu và hi u qu v kinh t trong phát tri n s n xu t cà phê

V Xã h i:
- Lao đ ng và vi c làm
- Xóa đói, gi m nghèo
- Tr t t an toàn xã h i, ñ m b o an ninh – qu c phòng
- K t qu và hi u qu v xã h i c a phát tri n s n xu t cà phê

V Mơi trư ng:
- Các tác đ ng liên quan ñ n ch t th i
- Các tác ñ ng khơng liên quan đ n ch t th i
- K t qu và hi u qu v môi trư ng c a phát tri n s n xu t cà phê


5

1.2

Cơ s th c ti n phát tri n s n xu t cà phê b n v ng

1.2.1 Phát tri n s n xu t cà phê c a m t s nư c trên th gi i
Lu n án ñã nghiên c u th c ti n phát tri n s n xu t cà phê m t s nư c trên
th gi i như Brazil, Colombia, n ð , Kenya, Uganda, Honduras… v kinh
nghi m: ð i m i chính sách qu n lý ngành cà phê; Quy ho ch, t ch c s n xu t,

k thu t gieo tr ng, ch bi n; ñ i phó v i di n tích cà phê già c i; H p tác hoá
ngành cà phê; ð y m nh lư ng tiêu dùng cà phê trong nư c; Nâng cao năng su t
vư n cà phê và ch t lư ng cà phê xu t kh u; V n đ xã h i, mơi trư ng trong vi c
s n xu t cà phê có ch ng ch nh m góp ph n b sung cơ s th c ti n v phát tri n
s n xu t cà phê b n v ng.
1.2.2 Tình hình phát tri n s n xu t cà phê

Vi t Nam

Lu n án ñã nghiên c u th c ti n phát tri n s n xu t cà phê c a Vi t Nam trong
th i gian qua t s hình thành và q trình phát tri n; bi n đ ng Di n tích - năng
su t - s n lư ng cà phê; Su t ñ u tư cho cây cà phê; Xu t kh u cà phê c a Vi t
Nam; Hi u qu kinh t cây cà phê c a Vi t Nam.
1.2.3 Nh ng bài h c kinh nghi m:
Lu n án ñã rút ra bài h c kinh nghi m cho phát tri n s n xu t cà phê ðăk
Lăk là: ñ i m i, hồn thi n cơ ch chính sách; th c hi n chính sách d n đi n, đ i
th a; khuy n khích đ u tư trong nư c và nư c ngoài; th c hi n t t các khâu c a
quá trình s n xu t; th c hi n tái canh; hồn thi n chính sách liên k t và h tr các
tác nhân tham gia liên k t; g n k t gi a s n xu t v i ch bi n và tiêu th ; chính
sách h tr cho t m tr ; qu ng bá, xúc ti n thương m i; ki m tra giám sát ch t
ch các n i dung quy ho ch, ñ u tư, s n xu t, thu mua, ch bi n, tiêu th ; th c
hi n các n i dung c a s n xu t c n có s kh o sát, đi u tra l y ý ki n c a t t c
các bên tham gia; C n ñ c bi t chú ý các v n ñ xã h i và môi trư ng trong phát
tri n s n xu t cà phê; Tích c c đ y m nh các ho t ñ ng tuyên truy n ñ n ngư i
s n xu t v l i ích khi tham gia s n xu t cà phê có ch ng ch …
Chương 2
ð C ðI M ð A BÀN NGHIÊN C U VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
2.1

ð c ñi m ñ a bàn nghiên c u

Lu n án ñã khái quát v ñi u ki n t nhiên c a t nh ðăk Lăk v v trí đ a lý,
đ a hình; tình hình đ t đai; th như ng; khí h u, th i ti t, th y văn. ði u ki n kinh
t - xã h i c a t nh v dân s và lao ñ ng; cơ s h t ng và k t qu phát tri n các
ngành kinh t . T vi c khái quát v ñ c ñi m ñ a bàn đó thì u c u đ t ra đ i v i
phát tri n s n xu t cà phê b n v ng c a t nh là: c n tri t ñ khai thác, phát huy t i
ña l i th v v trí đ a lý, khí h u th i ti t, th như ng; gi i quy t nh ng khó khăn,


6

h n ch v giáo d c ñào t o ñ i ngũ cán b , nâng cao trình ñ hi u bi t cho ngư i
s n xu t; nâng c p h th ng cơ s h t ng nh m ñáp ng yêu c u; khuy n khích
đ u tư cho phát tri n s n xu t cà phê..
2.2

Cách ti p c n và phương pháp nghiên c u

2.1.1 Cách ti p c n
Nghiên c u s d ng các cách ti p c n: Ti p c n có s tham gia; Ti p c n
theo các lo i hình t ch c kinh t ; và Ti p c n th trư ng m
2.2.2 Phương pháp nghiên c u
- Phương pháp ch n ñi m: nghiên c u ch n 3 ñ a ñi m là huy n Krông Búk,
huy n Cư M’Gar, thành ph Bn Ma Thu t. ðó là nh ng đi m thu c vùng phát
tri n s n xu t cà phê ch y u c a t nh ðăk Lăk, nh hư ng ch y u ñ n phát tri n
s n xu t cà phê chung c a t nh. Ch n theo phương pháp ng u nhiên 4 ñ i tư ng:
h /trang tr i, doanh nghi p, cán b , nhà khoa h c/chuyên gia ñ ti n hành ñi u tra,
l y ý ki n nh n xét ñánh giá.
- Phương pháp thu th p s li u
+ S li u th c p: thu th p và phân tích, khái quát t ng quan v ñ c ñi m ñ a

bàn nghiên c u, các gi i pháp và k t qu ñã th c hi n phát tri n s n xu t cà phê.
+ S li u sơ c p: thu th p thơng qua: đi u tra, đi u tra chun sâu 4 đ i
tư ng trên, đư c tính tốn, phân tích đ làm rõ v th c tr ng phát tri n s n xu t
cà phê c a t nh ðăk Lăk.
ð i tư ng
ñi u tra

T nh
ðăk
Lăk

ði m
nghiên c u
Huy n Krông Búk
+ Xã Ea Sin
+ Xã Cư Pơng
+ Xã Pơng Drang
+ Xã Cư Né
Huy n Cư M’gar
+ Xã Ea Kpan
+Th tr n Qu ng Phú
Thành ph BMT
+ Xã Hòa Thu n
+ Xã Ea Tu
+ Xã Hòa Phú
+ Phư ng Thành Nh t

H

Doanh

nghi p

71
17
19
24
11
28
11
17
65
12
24
20
9

20 cán b
doanh
nghi p
s n xu t,
tiêu th

Cán b
lãnh ñ o,
qu n lý

20 cán b
t nh,
huy n,
xã

Nhà KH/
chuyên gia


7

- Phương pháp t ng h p và phân tích s li u
Các phương pháp phân tích g m: (i) th ng kê mô t , (ii) th ng kê phân tích,
(iii) chun gia, (iv) đi n c u, (v) b cơng c PRA và (vi) phân tích SWOT.
N i dung phát tri n
s n xu t cà phê
b n v ng
V Kinh t
- Ch trương, CS
- Quy ho ch
- ð u tư CSHT
- Các khâu s n xu t

Th c tr ng
gi i pháp

Gi i pháp

Y ut
nh hư ng

Hoàn thi n ch trương, CS
V Kinh t
- Ch trương, CS

- Quy ho ch
- ð u tư CSHT
- Các khâu s n xu t
- Liên k t
- Th trư ng
- KQ, HQ SXCF

ði u ki n t nhi n

V Xã h i
- Lao đ ng
- Vi c làm
- Xóa đói gi m
nghèo

Lao đ ng

Quy ho ch
Chính sách
ð u tư CSHT

- Liên k t
- Th trư ng và tiêu th

V Xã h i
- Lao ñ ng và vi c làm

ð u tư

Nâng cao ch t lư ng Lð

C ng c , s p x p t ch c

- Xóa đói, gi m nghèo
- ATXH và ANQP
- KQ và HQ v xã h i

V Mơi trư ng
- Tác đ ng liên quan
đ n ch t th i
- Tác đ ng khơng
liên quan đ n ch t
th i

V Mơi trư ng:
- Các tác đ ng liên
quan ñ n ch t th i
- Các tác ñ ng không
liên quan ñ n ch t th i
- KQ và HQ v môi
trư ng

Các khâu trong s n xu t
Công ngh
ð u tư công ngh
T ch c, liên k t
Tăng cư ng liên k t

ðánh giá b n v ng
• Kinh t

• Xã h i
• Mơi trư ng

Th trư ng

Th trư ng

Sơ đ 2.1. Khung phân tích phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
2.2.3 H th ng ch tiêu nghiên c u

t nh ðăk Lăk

H th ng ch tiêu nghiên c u ñ nh m phân tích, ñánh giá th c tr ng phát
tri n s n xu t cà phê c a t nh ðăk Lăk v các n i dung phát tri n b n v ng bao
g m 3 nhóm ch tiêu sau: (i) Nhóm ch tiêu ph n ánh n i dung v kinh t c a
phát tri n s n xu t cà phê b n v ng, (ii) Nhóm ch tiêu ph n ánh n i dung v xã
h i c a phát tri n s n xu t cà phê b n v ng, và (iii) Nhóm ch tiêu ph n ánh n i
dung v môi trư ng c a phát tri n s n xu t cà phê b n v ng.


8

Chương 3
TH C TR NG PHÁT TRI N S N XU T CÀ PHÊ
TRÊN ð A BÀN T NH ðĂK LĂK

3.1 Th c tr ng vi c th c hi n các gi i pháp cho phát tri n s n xu t cà phê
t nh ðăk Lăk
3.1.1 Ch trương, chính sách phát tri n s n xu t cà phê
Các B , ngành Trung ương ñ n ñ a phương ñã ñưa ra và th c hi n các

ch trương, chính sách như: chuy n d ch cơ c u kinh t , gi ng, quy trình s n
xu t, thu mua t m tr , ch d n ñ a lý...
T ng quan các chính sách cho th y các c p, các ngành t Trung ương ñ n
đ a phương đã có s quan tâm, ch đ o, tri n khai th c hi n các ch trương,
chính sách. Tuy nhiên, m t s chính sách m i ch mang tính đ nh hư ng chung,
chưa th c s g n k t, chưa th c s phù h p... c n ph i b sung, hoàn thi n.
3.1.2 Quy ho ch phát tri n s n xu t cà phê
T nh ñã ti n hành quy ho ch phát tri n kinh t - xã h i và quy ho ch s
d ng ñ t.
- Quy ho ch phát tri n kinh t - xã h i
Quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i ñ n năm 2020 c a t nh đư c
Th tư ng Chính ph phê duy t t i Quy t ñ nh s 87/2009/Qð-TTg ngày
17/6/2009.
Qua phân tích vi c th c hi n các m c tiêu, ch tiêu cơ b n trong quy
ho ch liên quan ñ n phát tri n s n xu t cà phê: ñ n năm 2010 t l nh a hóa
đư ng giao thơng các huy n đ t 52% k ho ch, t l nh a hóa ñư ng c p xã
ñ t 25% k ho ch; t l tư i qua cơng trình th y l i ñ t 70%/ k ho ch; t ng
kim ng ch xu t kh u ñ t 2.931 tri u USD. Nhìn chung vi c th c hi n quy ho ch
cịn đ t th p.
- Quy ho ch s d ng ñ t
T nh ðăk Lăk cũng ti n hành quy ho ch s d ng ñ t ñai theo quy ñ nh. T
năm 2000 ñ n nay, t nh ñã 3 l n l p quy ho ch cho giai ño n 10 năm (2000 –
2010). ðánh giá m t cách t ng quan thì quy ho ch s d ng đ t đai v n cịn mang
tính ng n h n, chưa có t m nhìn chi n lư c v dài h n.
3.1.3 ð u tư cơ s h t ng phát tri n s n xu t cà phê
T l v n ñ u tư công cho s n xu t cà phê so v i đ u tư cơng tồn xã h i
tăng qua các năm (năm 2000 là 28,5%, năm 2005 là 34,5%, năm 2010 là 41,9%).
Tuy nhiên, v n ñ u tư công cho s n xu t cà phê v n chưa ñáp ng k p th i và ñ y

9

đ , cịn m c th p, k ho ch ngu n v n ñ u tư chưa n ñ nh, chưa huy ñ ng và
s d ng t t ngu n v n t các thành ph n kinh t khác k c các ngu n v n vi n tr
đ u tư nư c ngồi (ODA) v.v ..
- H th ng th y l i, kênh mương
T năm 2000 đ n 2010 s lư ng cơng trình th y l i tăng 191 cơng trình,
năng l c tư i t các cơng trình th y l i tăng 28.776 ha, trong đó di n tích tư i
cho cà phê tăng thêm 12.435 ha, nhưng t l s d ng nư c tư i t nhiên v n
còn cao (năm 2010 là 74,8% di n tích). ð u tư th y l i, kênh mương cho phát
tri n s n xu t cà phê v n còn m c th p, các cơng trình cịn quy mơ nh , t
l tư i chưa cao.
T i các ñ a bàn nghiên c u là nh ng vùng có di n tích cà phê l n, s n xu t
t p trung nên thu n l i cho vi c ñ u tư th y l i. Nhưng cơ c u ñ u tư gi a các
vùng còn chênh l ch nhi u (Krông Buk là 47%, TP. Buôn Ma Thu t là 71%), cơ
c u phân b v n cho các cơng trình th y l i chưa th c s h p lý.
ð u tư cho h th ng th y l i, kênh mương còn r t h n ch , chưa ñáp ng
k p th i, ñ y đ cho tư i cà phê vào mùa khơ; H s n xu t t khoan gi ng, ñào
gi ng nên ch đáp ng cho s ít di n tích...
- H th ng giao thơng
Kh năng đáp ng hi n t i v n còn m c th p (m i ñ t 22% so v i nhu
c u) và vi c ñ u tư ch y u v n là nh a hố, bê tơng hóa, cịn s lư ng m tuy n
m i ñ c bi t cho các vùng sâu, vùng xa, vùng ñ c bi t khó khăn cịn ít; t c đ
nh a hóa đư ng giao thơng nơng thơn cịn m c r t th p.
- ð u tư cho ch bi n và cơ s h t ng khác
ð n năm 2010, t l cà phê ch bi n khô m i ch ñáp ng ñư c 68% nhu
c u, ch bi n ư t ñáp ng ñư c 50% nhu c u, s cà phê còn l i là do các h s n
xu t t xay xát, ch bi n. Nhu c u v sân phơi ñ ñi u ki n chưa ñư c ngư i s n
xu t quan tâm ñ u tư ñ y ñ ; Cơ s xay xát, ch bi n cịn thi u, cơng ngh l c h u
(ch bi t ư t còn m c r t th p); H th ng kho b o qu n chưa ñ ñáp ng cho

lư ng cà phê s n xu t ra.
ð u tư cho ch bi n sâu g n như b b ngõ do chi phí đ u tư r t l n, d án
ñ u tư chưa ñáp ng v i ti m năng s n có c a t nh. ð n năm 2010, t nh ñã thu hút
ñư c 4 d án ñ u tư tr c ti p nư c ngồi v i t ng v n đ u tư 31,9 tri u USD.
3.1.4 S n xu t cà phê
- Gi ng cà phê
Trong m t th i gian dài ph n l n các h s n xu t t ñ gi ng, Như v y,


10

vi c t ñ gi ng c a ngư i dân, ñ c bi t trong giai ño n 1990 – 2000 là m t
trong nh ng nguyên nhân cơ b n, sâu xa d n ñ n h qu là cây cà phê cho
năng su t th p, nhanh b lão hóa, d b sâu b nh v.v.. ðây chính là t n t i, h n
ch l n gây khó khăn, khơng n đ nh cho phát tri n s n xu t cà phê c a t nh.
- Phân bón
Lư ng phân bón đã v n cịn cao hơn so v i quy đ nh (chưa bón đ phân h u
cơ, và lư ng bón vơ cơ cao hơn 10-15%), di n tích cà phê đư c bón phân h p lý
v n cịn th p (kho ng 70%). ðó cũng là t n t i làm nh hư ng ñ n phát tri n s n
xu t cà phê c a t nh ðăk Lăk.
Công tác tuyên truy n, ph bi n ki n th c, t p hu n, hư ng d n s d ng
phân bón cho ngư i s n xu t chưa ñư c quan tâm ñ y ñ , r ng rãi, k p th i; chưa
có s g n k t gi a các h s n xu t. T ñó, làm gi m hi u qu ñ u tư, năng su t,
ch t lư ng cà phê thi u n đ nh, gây ơ nhi m mơi trư ng.
- Tr ng xen cây tr ng khác
Vi c lo i b cây tr ng xen ñ ñ c canh và thâm canh cao ñ ñ i v i cây
cà phê ñã gây nên nh ng h u qu nghiêm tr ng như: kh năng ch u h n c a
vư n cây kém, nhi u sâu b nh, gi m tu i th và rút ng n th i kỳ cho trái c a
cây do thâm canh quá m c. T l tr ng cây xen cây che bóng c a t nh đ n nay
v n cịn th p, năng su t và ch t lư ng cà phê chưa n ñ nh, thi u b n v ng v.v..

- Chăm sóc, b o v th c v t
Vi c th c hi n các k thu t chăm sóc cà phê (đào b n, c t cành, làm c )
tương ñ i n ñ nh. c n ph i ph bi n và nhân r ng các k thu t chăm sóc m i r ng
rãi hơn trên các vùng s n xu t, ñ c bi t là cho các vùng sâu, vùng xa, vùng có
đơng dân t c thi u s và ngư i m i tr ng cà phê.
S d ng thu c BVTV m t s nơi khơng đúng u c u, sai cách th c, quá
li u… tác ñ ng x u ñ n mơi trư ng, nh hư ng đ n s c kh e ngư i s n xu t tr c
ti p và dân cư vùng lân c n.
- Tư i nư c
Vi c tuyên truy n, ph bi n, h tr ñ u tư ñ ngư i s n xu t s d ng công
ngh tư i ti n ti n t phía các cơ quan, doanh nghi p, nhà khoa h c và các ngân
hàng … là v n ñ ñ t ra c n gi i quy t ñ cho s n xu t cà phê c a t nh phát tri n.
Nhu c u tư i qua các cơng trình th y l i khơng đáp ng ñ cho s n xu t cà
phê ñã d n ñ n vi c khoan ñào gi ng m t cách t phát và khơng có s ki m tra,
khuy n cáo c a các c p các ngành, làm nh hư ng ñ n s cân b ng sinh thái trên
ñ a bàn t nh, suy gi m m c nư c ng m v.v..


11

- Khuy n nông, chuy n giao k thu t và t p hu n h i th o
ð i ngũ cán b khuy n nông cơ s cũng như ñ i ngũ khuy n nông cà phê
b n v ng (ToT) chưa ñáp ng yêu c u ngày càng cao c a ngư i s n xu t, trình đ
cán b c ng tác viên khuy n nơng cịn h n ch .
S lư ng ngư i tham gia chuy n giao k thu t còn th p và v n cịn m t s
huy n có quy mơ l n khác chưa tri n khai đư c.
Cơng tác t p hu n h i th o v n chưa ñư c quan tâm ñ y ñ , s lư ng ngư i
đư c tham gia cịn ít và ch y u t p trung s cán b c a xã, thơn, bn và nh ng
ngư i có nhi u kinh nghi m.
- Thu ho ch, sơ ch , b o qu n

B ng 3.12b. T l qu cà phê chín khi thu ho ch t i đ a bàn nghiên c u
ðơn v tính: %
ð a bàn

Năm
2000

2005

2006

2007

2008

2009

2010

- TP. BMT

81,2

82,0

80,7

81,0

82,5

85,3

86,7

- Cư M’Gar

82,5

82,5

82,7

83,0

84,5

89,0

92,2

- Krơng Buk

83,2

83

83,7

84,1

85,6

91,5

92,7

82,5

82,3

82,7

83,0

84,5

89,3

91,3

Bình qn

Ngu n: S li u đi u tra và tính tốn c a tác gi

Nh n th c c a ngư i dân v thu hái qu chín cịn kém, tun truy n v n
đ ng chưa ph bi n r ng rãi, các tiêu chí ki m đ nh ch t lư ng chưa ch t ch ,
cơng tác an tồn tr t t và s liên k t gi a các h ñ b o v trong mùa thu ho ch.
T l ch bi n ư t v n còn m c th p và t l ch bi n khô v n là ph bi n,
t c ñ tăng hay gi m gi a các phương pháp này v n còn ch m v.v.. nên ch t lư ng

cà phê c a t nh v n chưa ñư c c i thi n rõ r t.
- Chuy n ñ i và tái canh cà phê
Vi c ch m chuy n ñ i và tái canh là do ngư i dân v n c gi l i vư n cây,
v n ñ th c hi n chuy n ñ i và tái canh tương ñ i l n (chuy n ñ i kho ng 25 - 30
tri u đ ng/ha, chi phí tái canh t 140 - 150 tri u ñ ng/ha), th i gian ñ th c hi n
tái canh khá dài (m t t 2 - 3 năm); quy trình k thu t th c hi n tái canh khá ph c
t p v.v.. T đó, c n có chính sách h tr v n ñ chuy n ñ i, tái canh cà phê c a
nhà nư c, Hi p h i cà phê, ca cao Vi t Nam (Vicofa), các doanh nghi p; cơ ch
cho vay c a các ngân hàng thương m i; công tác khuy n nông; s h tr t các
nhà khoa h c cho ngư i s n xu t là câu h i ñ t ra c n gi i quy t.


12

67405

70000
59599

60000

50000

44241

40000
30081

30000
17746

20000
10690

10000

5564

0
Năm 2000

Năm 2005

Năm 2006

T ng DT c n tái canh, chuy n ñ i

Năm 2007

Năm 2008

DT ñã tái canh

Năm 2009

Năm 2010

DT đã thanh lý

Bi u đ 3.1. Di n tích cà phê thanh lý và tr ng m i ñ n năm 2010

- Các mơ hình s n xu t cà phê có ch ng nh n t nh ðăk Lăk
S n xu t cà phê có ch ng nh n m i ch xu t hi n th i gian g n đây, chưa
ph bi n nhưng có xu hư ng m r ng. ð n năm 2010, có 33.087ha/190.785ha
(chi m 17%) cà phê c a t nh ñư c s n xu t theo các mơ hình cà phê có ch ng
nh n. K t qu đ t ñư c còn th p so v i ñi u ki n và yêu c u th c t c a t nh.
3.1.5 Liên k t và s tham gia c a các tác nhân trong s n xu t cà phê
Trong s n xu t cà phê t nh ðăk Lăk có 4 tác nhân tham gia, đó là h /trang
tr i, doanh nghi p, nhà nư c (xã/h p tác xã) và nhà khoa h c. N i dung liên k t
trong s n xu t cà phê ðăk Lăk g m có liên k t trong cung ng gi ng; liên k t
trong cung ng phân bón, thu c BVTV; liên k t trong chuy n giao KHKT, phòng
tr d ch b nh; và liên k t trong tiêu th s n ph m. Liên k t ch y u theo hình th c
phi chính th ng khơng đ m b o tính b n v ng, n i dung c a liên k t còn n ng v lý
thuy t, chưa g n v i th c ti n, nên tính b n v ng c a liên k t chưa cao.
3.1.6 Th trư ng và tiêu th cà phê
- T l bán qu tươi v n còn cao nên giá bán th p và thư ng b ép giá; ngư i
s n xu t thi u v n ñ u tư, ñ c bi t là h s n xu t nh ; m c cho vay c a ngân hàng
chưa còn h n ch nên h ph i bán non, bán v i d n ñ n m t giá. Th trư ng ch u
s c nh tranh m nh t các doanh nghi p có v n đ u tư nư c ngồi.
- Xu t kh u cà phê c a t nh có s phát tri n khá t t, s n lư ng xu t kh u n
ñ nh và kim ng ch xu t kh u tăng nhưng s n lư ng, KNXK b chi ph i, ph thu c
r t l n vào các doanh nghi p, ñ c bi t là các doanh nghi p nhà nư c; Th trư ng
các nư c nh p kh u n ñ nh nhưng chưa khai thác ñư c nh ng th trư ng l n,
ti m năng khác như th trư ng Trung Qu c, ðông Âu; cà phê xu t kh u cịn
d ng thơ nên l i nhu n không cao.


13

B ng 3.17. Tình hình thu mua cà phê

Lo i hình

t nh ðăk Lăk

Năm
2000

2005

2006

2007

2008

2009

2010

1. S n ph m thu mua

100

100

100

100

100

100

100

- Qu tươi

20,5

16,5

14,5

13,2

12,5

11,7

10,5

- Cà phê nhân

79,5

83,5

85,5

86,8

87,5

88,3

89,5

2. Tác nhân thu mua

100

100

100

100

100

100

100

- ð i lý

61,5

65,5

67,5

68,2

70,5

71,3

71,9

- Lái buôn

31,0

29,0

25,2

23,7

21,2

19,5

17,5

- Công ty ch bi n

7,5

5,5

7,3

8,1

8,3

9,2

10,6

3. Th i ñi m bán SP

100

100

100

100

100

100

100

- Sau khi thu ho ch

55

48,5

46,0

50

47,0

45,0

47,8

- Giáp T t

31

38,5

42,5

38

38,5

41,5

37,2

- Khi giá thu n l i

14

13,0

12,5

12

14,5

13,5

15,0

- M c tiêu dùng cà phê n i ñ a c a Vi t Nam th p hơn nhi u so v i m t s
nư c khác nên chưa gi m áp l c cho xu t kh u, công tác tuyên truy n, qu ng bá
cà phê c a ðăk Lăk còn h n ch .

Doanh nghi p
ch bi n
nhà nư c

ð i lý
thu
mua
Ngư i

T ng

s n

ñ i lý

xu t

thu mua

cà phê

Tiêu
dùng
n iđa

Cà phê
Thu
gom
(Lái
bn)

Doanh nghi p
ch bi n
tư nhân

Doanh nghi p
ch bi n
nư c ngồi

Nhà
nh p

kh u

Sơ đ 3.1. Kênh tiêu th s n ph m cà phê c a t nh ðăk Lăk
- Giá mua bán cà phê t nh ðăk Lăk trong nh ng năm qua là h t s c ph c
t p, di n bi n giá c thay ñ i r t b t thư ng v.v.. làm thi t h i n ng n ñ n các
doanh nghi p, ñ i lý và ngư i s n xu t cà phê. Vi c ban hành các chính sách t m
tr , thành l p qu b o hi m giá, s h tr c a các ngân hàng chính sách, vi c đ u


14

tư, cho vay c a các ngân hàng thương m i, công tác d báo giá cà phê v.v.. chưa
th c s linh ho t, ñáp ng k p th i, đ y đ .
B ng 3.22. Giá bán bình quân cà phê nhân c a t nh ðăk Lăk
T ng
S n
lư ng

Năm

2000
2002
2005
2008
2010

348.289
284.349
257.481
415.494

387.181

Hình th c bán
Chênh l ch
Thanh tốn ngay (1)
Ký g i, thanh toán sau (2)
giá (ð/Kg)
S lư ng Giá
S lư ng
Giá
(2) – (1)
(T n)
(VNð/Kg) (T n)
(VNð/Kg)
112.839
8.120
235.450
7.950
2,1
146.879
4.325
137.470
4.250
1,7
80.981
11.200
176.500
10.750
4,0
129.849

30.820
285.645
29.645
3,8
173.416
33.870
213.765
34.825
(2,8)

Ngu n: S Công Thương ð k L k

- Giá xu t kh u cà phê ðăk Lăk trong nhi u năm luôn có s bi n đ ng và
chính s bi n ñ ng c a giá xu t kh u ñã tác ñ ng tr c ti p, sâu s c ñ n s n xu t cà
phê c a ngư i nơng dân, c a doanh nghi p nói riêng và c a c a t nh nói chung.
Cũng t ñây, nhi u t n t i, h n ch v n chưa kh c ph c ñư c như: Chưa có s liên
k t gi a các doanh nghi p xu t kh u; Thi u s h tr t phía nhà nư c và Vicofa
trong đ nh hư ng, thông tin xu th di n bi n giá cà phê; Chính sách thu mua cà
phê t m tr ; v.v..
Giá xu t kh u
(USD/t n)
2500
2000
1500
Vi t Nam
1000
ð kL k
500
0
2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Năm xu t kh u

ð th 3.1. Di n bi n giá xu t kh u cà phê t nh ðăk Lăk và Vi t Nam
3.2 K t qu và hi u qu phát tri n s n xu t cà phê t nh ðăk Lăk
3.2.1 Di n tích cà phê
Di n tích tr ng cà phê có xu hư ng tăng (t c đ tăng bình qn giai đo n
1975 ñ n 2010 là 19%/năm) và tương ñ i n ñ nh. M t s th i ñi m bi n ñ ng
nhi u th hi n s kém n đ nh và nh hư ng đ n tính b n v ng trong phát tri n
s n xu t cà phê ñ a bàn nghiên c u. K t qu cho th y phát tri n s n xu t cà phê

15

b n v ng ñ a bàn nghiên c u (tính kém b n v ng) di n ra
ki n s n xu t kém hơn.
3.2.2 K t qu và hi u qu c a s n xu t cà phê

nh ng nơi có đi u

B ng 3.26. Di n tích và năng su t cà phê các nhóm h ñi u tra năm 2010
TT

H ñi u tra
Quy mô DT (ha)

Di n tích

Năng su t

S n lư ng

S h (h )

Cơ c u (%)

(ha)

(kg/ha)

(t n)

1

Dư i 0,6 ha

41

25,0

20,75

2.568

53,292

2

T 0,6-1 ha

83

50,6

68,65

2.578

176,99

3

Trên 1 ha

40

24,4

93,03

2.320

215,80

T ng s

164

100,0

182,43

2.445

446,08

Ngu n: S li u ñi u tra và tính tốn c a tác gi .
Có s chênh l ch đáng k gi a h có năng su t cao nh t và năng su t trung
bình chung cũng như m c năng su t th p nh t. Năng su t cao t p trung ch y u
các h s n xu t có quy mơ di n tích t 0,6-1 ha/h và s lư ng h có di n tích

dư i 01 ha là ch y u (chi m 75,6% s h ñi u tra. quá trình th c hi n s n xu t
c a h s n xu t cà phê trong nh ng năm qua ñã ñem l i thu nh p cao t s n xu t
cà phê và cịn có th nâng cao k t qu và hi u qu cao hơn n a. ð i v i quy mô
s n xu t khác nhau và ñi u ki n s n xu t khác nhau thì m c đ v n đ u tư, qu n
lý các chi phí s n xu t, tuân th quy trình k thu t s n xu t, sơ ch , trình đ năng
l c cũng khác nhau nên hi u qu kinh t ñem l i cũng khác nhau. Th c t ñã cho
th y nh ng h n ch trong s n xu t manh mún, nh l (quy mô dư i 0,6 ha) c a
các h s n xu t s khơng đem l i hi u qu kinh t cao. T ñây, s h tr ngu n
l c cho s n xu t quy mơ l n và chính sách khuy n khích t p trung đ t s n xu t
cho ngư i tr ng cà phê là nh ng v n ñ , nhi m v ñ t ra cho phát tri n s n xu t
cà phê b n v ng t nh ðăk Lăk.
Tình hình s n xu t c a các doanh nghi p s n xu t cà phê t nh ðăk Lăk
hi n nay đang có chi u hư ng đi xu ng: b máy qu n lý qua nhi u năm ngày
càng c ng k nh; Ngoài s n xu t kinh doanh, các doanh nghi p này cịn có các
nhi m v xã h i khác (như xây d ng ñi n, trư ng h c, tr m xá, nhà tr m u giáo
v.v..) nên hi u qu s n xu t c a doanh nghi p th p, b c l nh ng khó khăn, h n
ch , b t c p đó là: cơng tác qu n lý tài chính, qu n tr nhân l c kém, vi c vay
v n c a các ngân hàng ñ ñ u tư cho s n xu t g p nhi u khó khăn v.v..
3.2.3 Lao đ ng, vi c làm, xóa đói gi m nghèo và an ninh an ninh, qu c phịng
- Th i đi m thu hái g n d p T t nên thư ng xuyên khan hi m lao. S lư ng
gi a lao ñ ng tr c ti p và gián ti p ñã ñ t ñ n ngư ng gi i h n và khá n ñ nh so
v i m c tiêu phát tri n s n xu t cà phê c a t nh.


16

T l h nghèo chung toàn t nh và h s n xu t cà phê thu c di n nghèo có
gi m qua t ng năm (t c đ gi m nghèo c a t nh là 4%/năm, t c ñ gi m nghèo
c a h s n xu t cà phê là 2%/năm), nhưng v n còn m c cao so v i bình quân
chung c nư c, ñ c bi t t l h nghèo trong ñ ng bào dân t c thi u s . T i nh ng

vùng có đi u ki n s n xu t cà phê thu n l i hơn thì s h và t l nghèo cũng th p
hơn, ñ i s ng c a các h s n xu t cà phê cao hơn.
V n ñ n i c m trong nh ng năm qua là tr t t an tồn xã h i thi u n đ nh,
d n đ n tình tr ng m t tr m cà phê khi ñ n mùa thu ho ch. ð c bi t, giá c thư ng
bi n ñ ng trong mùa thu ho ch nên tình tr ng trên x y ra trên di n r ng.
3.2.4 S thay đ i, tác đ ng đ n mơi trư ng
Khí th i phát sinh do ñ t nhiên li u trong q trình đào h , ơ nhi m khơng
khí trong quá trình v n chuy n cà phê, ch ngư i và các v t tư, mùi hôi t thu c
BVTV gây ra nh ng nh hư ng x u ñ n s c kh e con ngư i, gây nhi m ñ c cho
ñ t và ngu n nư c ng m vùng tr ng cà phê và các vùng lân c n.
Bên c nh đó cũng có tác đ ng tích c c đó là: c i thi n vi khí h u, góp
ph n đi u ti t l i dòng ch y và gi m kh năng m t nư c trong khu v c. Nhưng
s d ng thu c BVTV cũng làm nh hư ng thành ph n c a h sinh thái do hịa
tan vào đ t, ng m vào ngu n nư c s làm m t cân b ng c a h sinh thái, d n
ñ n s bùng n c a m t s lồi, đ c bi t là nh ng lồi có h i.
3.3

ðánh giá v nh ng k t qu ñ t ñư c và nh ng t n t i, h n ch trong
phát tri n s n xu t cà phê t nh ðăk Lăk

3.3.1 ðánh giá tính b n v ng v kinh t
- Quy ho ch ln b đi u ch nh, chưa có chi ti t, ki m tra giám sát chưa
đư c chú tr ng do v y k t qu s n xu t bi n ñ ng do tác ñ ng t s thay ñ i c a
các y u t khác.
- ð u tư công cho cơ s h t ng liên t c tăng. V n ñ ñ t ra là c n nâng cao
hi u qu c a ho t ñ ng ñ u tư, t ñó góp ph n nâng cao hi u qu s n xu t cà phê.
- ð u tư cho ch bi n và cơ s h t ng khác còn r t h n ch . Vi c ñ u tư cho
cơng ngh ch bi n hi n đ i ch có doanh nghi p l n, m nh m i ñ ñi u ki n ñ
ñ u tư; s lư ng nhà máy ñ u tư ch bi n “sâu” cịn r t ít, s n lư ng cịn r t th p.
- Ch t lư ng và năng su t gi ng không cao, chưa k p thay th gi ng cũ;

S d ng phân vô cơ (nh t là phân ñ m) quá nhi u gây lãng phí, làm gi m năng
su t; Ngư i s n xu t thâm canh cao ñ d n ñ n ñ c canh; K thu t chăm sóc
vư n cây còn d a trên kinh nghi m truy n th ng; s d ng thu c b o v th c v t
chưa đúng phương pháp, quy trình k thu t; Nư c tư i s d ng còn tùy ti n;
ð i ngũ cán b khuy n nơng cịn h n ch v s lư ng cũng như trình ñ còn b t


17

c p; Thu hái s n ph m cà phê trong th c t cịn chưa đúng k thu t, t l qu
xanh cao nên ch t lư ng cà phê kém; V n ñ chuy n ñ i và tái canh cà phê
ñang g p nhi u tr ng i chưa ñư c t p trung gi i quy t; Tính ràng bu c v trách
nhi m và l i ích c a các nhân tham gia liên k t (k c liên k t chính th ng) cịn
r t h n ch .
- Ngư i s n xu t ph i bán v i s n ph m cà phê trong nh ng th i đi m giá
khơng thu n l i, h th ng ñ i lý chưa ñáp ng ñ y ñ d n ñ n k t qu và hi u qu
s n xu t cà phê th p. Th trư ng thu mua ch u s c nh tranh r t l n t phía các
doanh nghi p có v n đ u tư nư c ngoài; hi u qu kinh doanh c a các doanh
nghi p ch bi n xu t kh u cà phê trong t nh thi u n ñ nh, xu t kh u cà phê d ng
thô là ch y u; t l tiêu th cà phê n i ñ a v n còn m c r t th p.
- Giá cà phê có s bi n đ ng r t l n, s bi n ñ ng v giá cà phê là y u t
ch y u tác ñ ng, nh hư ng ñ n s n xu t cà phê b n v ng.
3.3.2 ðánh giá tính b n v ng v xã h i
- Lao ñ ng trong s n xu t cà phê thư ng b thi u h t, khan hi m lao ñ ng,
chưa ñáp ng k p th i cho s n xu t cà phê. Khi di n tích tr ng cà phê s t gi m
thì lao đ ng s n xu t cà phê l i ph i d ch chuy n sang s n xu t cây tr ng khác.
ði u đó cho th y tính b t n ñ i v i lao ñ ng s n xu t cà phê.
- Trình đ hi u bi t và trình đ qu n lý c a ngư i s n xu t còn th p nên k t
qu s n xu t chưa cao, ñ c bi t ñ i v i các h s n xu t là ngư i dân t c thi u s ,
vùng sâu vùng xa. Cơng tác đào t o cho ngư i s n xu t còn r t h n ch .

- T l h h nghèo trong s n xu t cà phê tuy có gi m, nhưng v n cịn chưa
n đ nh và b n v ng, tình tr ng h tái nghèo v n cịn di n ra m t s nơi, nh t là
nh ng nơi vùng sâu, vùng xa, ñi u ki n s n xu t g p nhi u khó khăn.
- Phát tri n s n xu t cà phê đã góp ph n n ñ nh, ñ m b o qu c phòng - an
ninh, tr t t xã h i, gi m thi u nh ng tiêu c c. Tuy nhiên, tình hình an tồn xã h i,
an ninh nơng thơn có lúc, có nơi chưa th c s n ñ nh, b n v ng (tình hình tr m
c p cà phê trong v mùa thu ho ch, ñ c bi t là khi giá cà phê tăng cao).
3.3.3 ðánh giá tính b n v ng v mơi trư ng
- Ngu n tài ngun nư c đang có nguy cơ b khai thác c n ki t, m c nư c
ng m t t sâu và nghèo ki t; tài nguyên r ng b tàn phá làm nh hư ng đ n q
trình bi n đ i khí h u khu v c, t đó nh hư ng đ n năng su t, k t qu và hi u qu
s n xu t cà phê.
- Vi c th c hi n các bi n pháp canh tác, s d ng thu c BVTV, bón phân
chưa h p lý, vi c lo i b cây che bóng… làm r a trơi, thối hóa và mơi trư ng đ t,
khơng khí b ô nhi m nghiêm tr ng.


18

3.4

Các y u t
ðăk Lăk

nh hư ng ñ n phát tri n s n xu t cà phê b n v ng

t nh

3.4.1 ði u ki n t nhiên
S n xu t cà phê ch u s nh hư ng khá l n b i ñi u ki n t nhiên. ð t đai,

th i ti t, khí h u thu n l i s làm tăng năng su t, ch t lư ng c a cà phê; ngư c l i,
n u không thu n l i, s gây ra nh ng thi t h i nghiêm tr ng.
3.4.2 Chính sách phát tri n s n xu t cà phê
T nh ðăk Lăk đã ban hành nhi u chính sách đ i v i ngành cà phê, thơng qua
th c hi n ñã ñem l i nh ng k t qu , góp ph n cho s phát tri n chung c a t nh.
Tuy nhiên, v n còn nhi u t n t i, b t c p trong vi c l p, tri n khai th c hi n chính
sách như: ban hành chính sách chưa đ ng b , chưa có tính n đ nh lâu dài; ngư i
s n xu t khơng có thơng tin k p th i đ ti p c n chính sách; vi c ban hành chính
sách cịn mang tính gi i pháp tình th nên chưa có s ch đ ng; ngu n v n đ th c
thi các chính sách cịn khó khăn, h n ch v.v ..
3.4.3 Lao ñ ng và ch t lư ng ngu n lao ñ ng s n xu t cà phê
Lao ñ ng mùa thu ho ch b thi u h t s là áp l c n ng n cho ngư i tr ng cà
phê. Do v y l i th c nh tranh v giá ngày cơng lao đ ng r trong ngành cà phê s
gi m xu ng, bên c nh đó giá các lo i v t tư có xu hư ng tăng cao s làm tăng chi phí
s n xu t, l i nhu n thu ñư c t s n xu t cà phê b gi m sút.
Trình đ năng l c và ki n th c c a ngư i lao ñ ng cũng nh hư ng ñ n phát
tri n s n xu t cà phê b n v ng c a t nh. Nh ng h có trình đ h c v n cao hơn thì
d ti p thu ki n th c và kinh nghi m nên tri n khai khoa h c k thu t vào s n xu t
t t hơn nên năng su t cũng cao hơn, ch t lư ng t t hơn
3.4.4 Y u t ñ u tư cho phát tri n s n xu t cà phê
Vi c thi u v n trong thu mua, ch bi n xu t kh u cà phê c a các doanh
nghi p trên ñ a bàn t nh di n ra ph bi n. Vi c vay v n cũng g p các rào c n do
ph i có giá tr tài s n th ch p, có h p ñ ng xu t kh u và th i h n vay ng n.
H u h t các doanh nghi p thu mua xu t kh u cà phê ñ u vay v n c a ngân
hàng ñ thu mua, v i lãi su t ngân hàng ñang cao nên càng làm cho doanh nghi p
trong nư c thêm khó khăn.
3.4.5 Công ngh s n xu t cà phê
Áp d ng công ngh trong s n xu t cà phê chưa nhi u do: i) Vi c tr ng
và s n xu t cà phê t nh ð k L k ch y u là mang tính t phát, khơng theo
quy ho ch; ii) Chưa có m t quy trình chu n áp d ng trong s n xu t, ch bi n

cà phê; iii) Công tác khuy n nông, ñào t o, k năng s n xu t cà phê theo
hư ng b n v ng cịn mang tính ch p vá, tình th ; iv) Nhà nư c và chính quy n


19

ñ a phương chưa quan tâm áp d ng khoa h c và công ngh vào s n xu t cà
phê, thi u h tr trong vi c nghiên c u, c i ti n quy trình s n xu t cà phê theo
hư ng b n v ng và v) Trình đ và kh năng ti p nh n, ng d ng các ti n b
khoa h c, công ngh trong s n xu t cà phê còn h n ch .
3.4.6 Vi c t ch c, liên k t và tham gia c a các tác nhân trong s n xu t cà phê
Trên 80% di n tích cà phê ðăk Lăk hi n nay là do các h t s n xu t,
qu n lý. Do v y, vi c chuy n giao ti n b k thu t, h tr v n, tìm ki m th
trư ng và xây d ng thương hi u g p r t nhi u khó khăn. Do đó, s n xu t cà phê
ph thu c vào ñi u ki n, hồn c nh c a t ng gia đình. Liên k t trong tiêu th
xu t kh u nh hư ng ñ n phát tri n s n xu t cà phê b n v ng c a t nh. Tình
tr ng “m nh ai n y mua, m nh ai n y bán” nên b các nhà nh p kh u ép giá; các
doanh nghi p trong nư c ln trong th b đ ng và cu n vào “cu c chơi” c a
các t p đồn tài phi t - nh ng ngư i quy t ñ nh giá mua, bán cà phê.
3.4.7 Th trư ng, tiêu th s n ph m cà phê
Do tính ch t giá mua cà phê liên t c bi n ñ ng, trong khi ngư i s n xu t r t
h n ch thông tin v giá c th trư ng, nhu c u v n ñ u tư nhi u trong khi đó khó
khăn trong vay v n nên ph i bán v i s n ph m c a mình. Vi c b ép giá là đi u
khó tránh kh i.
Năng l c c nh tranh c a các doanh nghi p ch bi n xu t kh u trong nư c
còn y u so v i các doanh nghi p có v n đ u tư nư c ngoài v i ti m l c v n m nh
đã nâng giá và thơng qua các đ i lý t ch c gom hàng
t. Tình tr ng này di n ra
trong th i gian dài s d n doanh nghi p ñ n phá s n.
Gi a các doanh nghi p xu t kh u c a t nh cũng khơng có ti ng nói chung

đ cùng t o áp l c v giá lên các nhà nh p kh u, mà tình tr ng “m nh ai n y
mua, m nh ai n y bán” v n t n t i. Các nhà nh p kh u ln gây s c ép v giá và
các đi u ki n v mua bán khác lên các doanh nghi p xu t kh u c a t nh.
Tiêu th n i đ a c a ðăk Lăk cịn th p (dư i 10%) nên nh hư ng ñ n phát
tri n s n xu t cà phê b n v ng.
M TS

Chương 4
GI I PHÁP PHÁT TRI N S N XU T CÀ PHÊ B N V NG
T NH ðĂK LĂK

4.1 ð nh hư ng và quan ñi m cho phát tri n s n xu t cà phê b n v ng
t nh ðăk Lăk
4.1.1 ð nh hư ng
- Khơng phát tri n thêm di n tích cà phê, thu h p d n di n tích cà phê v i.
T p trung ñ u tư theo chi u sâu, c y ghép, s d ng gi ng m i, th c hi n tr hóa


20

vư n cà phê. Gi v ng di n tích cà phê trên các vùng đ t bazan có đi u ki n sinh
thái phù h p và ñ ngu n nư c tư i, ch nên phát tri n thêm cà phê chè. Xây d ng
thành ngành s n xu t hàng hóa t p trung trên quy mơ l n phát tri n b n v ng. Chú
tr ng phát tri n theo chi u r ng và chi u sâu.
- ð i m i công ngh ch bi n và tăng s n ph m cà phê ch bi n lưu thông
trên th trư ng. Tăng năng l c ch bi n cà phê; thay ñ i công ngh ch bi n t ch
bi n khô sang ch bi n ư t ñ nâng cao ch t lư ng và giá tr s n ph m.
- Thông tin k p th i tình hình giá c cà phê th gi i cho ngư i dân bi t.
Hư ng d n cho ngư i dân các quy trình k thu t canh tác tiên ti n, cơ gi i hóa
khâu làm đ t, dùng phân h u cơ, công ngh thu hái, b o qu n, ch bi n ñ nâng

cao ch t lư ng cà phê xu t kh u; b o v đ t và mơi trư ng.
4.1.2 Quan ñi m
- C n ph i xác ñ nh phát tri n s n xu t cà phê b n v ng là nhi m v c p bách,
đóng vai trị quan tr ng hàng đ u c a ngành tr ng tr t, t đó t ng bư c nâng cao k t
qu và hi u qu s n xu t kinh doanh cà phê.
- Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng c a t nh ph i huy ñ ng và s d ng ñ y
ñ , ñ ng b các ngu n l c có trên đ a bàn, ñ m b o cho các ngu n l c ñư c khai thác
hi u qu , ñ m b o tính b n v ng trong q trình phát tri n s n xu t cà phê.
- Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng phù h p v i quy ho ch, chi n lư c c a
vùng Tây Nguyên và c nư c, nh m xây d ng m t ngành cà phê có năng su t, ch t
lư ng, hi u qu ñáp ng yêu c u ngày càng cao th trư ng trong nư c và xu t kh u.
- Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng t nh ðăk Lăk g n k t ch t ch v i ñ nh
hư ng chuy n d ch cơ c u kinh t theo hư ng CNH, HðH, h i nh p kinh t qu c t
và chương trình phát tri n nơng nghi p và xây d ng nông thôn m i.
- Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng t nh ðăk Lăk trên cơ s k t h p ch t
ch , h p lý và hài hòa gi a phát tri n kinh t v i phát tri n xã h i và b o v tài
ngun, mơi trư ng, b o đ m qu c phịng, an ninh và tr t t an tồn xã h i.
4.2 M t s gi i pháp phát tri n s n xu t cà phê b n v ng t nh ðăk Lăk
4.2.1 B sung, hoàn thi n nh ng ch trương, chính sách cho phát tri n s n
xu t cà phê b n v ng
Ti p t c rà sốt, đi u ch nh, b sung chính sách cho t ng ngành, t ng c p;
Ki m tra, rà soát Ngh quy t 08/TU c a T nh y v phát tri n cà phê b n v ng; Nâng
cao nh n th c c a ngư i s n xu t th y ñư c l i ích phát tri n s n xu t cà phê b n
v ng; Ban hành b sung các chính sách và ki n tồn t ch c b máy: Chính sách v
đ t đai; Chính sách v t ch c s n xu t; H tr ngu n vay v n (Ngân hàng nhà nư c
t nh ch ñ o h th ng các ngân hàng thương m i); Thành l p các t ch c ñi u hành
phát tri n s n xu t cà phê b n v ng; Hình thành h th ng giám sát ch t lư ng s n
ph m; C ng c s p x p l i doanh nghi p s n xu t kinh doanh cà phê.

21

4.2.2 Hồn thi n quy ho ch di n tích ñ t tr ng cà phê
Ti n hành (i) L p quy ho ch di n tích cà phê g n k t v i quy ho ch kinh
t - xã h i và quy ho ch s d ng ñ t. (ii) Quy ho ch di n tích cà phê t c p
huy n ph i th c hi n theo các bư c: Ng ng/c m không cho phát tri n thêm di n
tích; Rà sốt, đánh giá các lo i ñ t ñang tr ng cà phê; Xác đ nh di n tích đ t cà
phê c n chuy n đ i, tái canh; Cơng b b n ñ quy ho ch chi ti t vùng tr ng cà
phê. (iii) Căn c l ch s phát tri n, ñi u ki n t nhiên ñ phân vùng theo nhóm
huy n tr ng cà phê.
4.2.3 Ti p t c ñ u tư cơ s h t ng
C n xây d ng k ho ch v n hàng năm ph i cân ñ i h p lý v n gi a các lĩnh
v c và trong t ng lĩnh v c. Chính sách huy đ ng v n c a doanh nghi p, ngư i dân
ñư c hư ng l i t cơng trình. ð u tư th y l i ñ nâng cao năng l c tư i cà phê lên
50% vào 2015; xây d ng các công trình th y l i; s a ch a, nâng c p 100% cơng
trình th y l i đã hư h ng ñ n 2015, phân c p qu n lý các cơng trình th y l i. ð u
tư m r ng cơ s h t ng khác: th c hi n chính sách đ u tư đ nâng cao năng l c
các cơng trình h t ng như giao thông, ch bi n…
4.2.4 Nâng cao năng l c, ch t lư ng c a ngu n lao ñ ng
C n s d ng kinh phí nhà nư c cho chính sách m l p đào t o, t p hu n k
thu t nh m nâng cao trình ñ hi u bi t cho ngư i nông dân, ñ c bi t m l p ñào
t o riêng cho ngư i ñ ng bào dân t c thi u s . T ch c h i thi khuy n nơng gi i
đ đi n hình, nhân r ng; s a đ i, b sung giáo trình t p hu n k thu t; ñào t o ñ i
ngũ cán b k thu t, khuy n nơng có trình ñ ; ti p t c th c hi n các chính sách
gi m nghèo và chính sách cho đ ng bào dân t c thi u s .
Tăng cư ng đ m b o an ninh nơng thơn, đ c bi t trong v thu ho ch. Tăng
cư ng liên k t ñ t p trung thu hái. Xây d ng chính sách thành l p t , nhóm h p
tác… ñ tăng hi u qu s d ng lao ñ ng.
4.2.5 C ng c , s p x p t ch c s n xu t
ñ

s
c
h

Ti p t c nghiên c u ban hành chính sách d n ñi n ñ i th a, tích t ñ t ñai
thành l p HTX, t , nhóm h p tác s n xu t cà phê; s p x p l i các doanh nghi p
n xu t cà phê, gi m áp l c v trách nhi m xã h i cho doanh nghi p khó khăn. Cơ
u l i lao ñ ng trong t ng doanh nghi p, tinh g n b máy qu n lý hi u qu , phù
p v i ñi u ki n và tình hình th c ti n doanh nghi p.

Ti p t c tăng cư ng qu n lý tài chính, qu n tr doanh nghi p; xây d ng cơ
ch chính sách thúc đ y doanh nghi p ngồi nhà nư c tham gia, phát tri n; t ch c
h th ng ch bi n g n v i vùng nguyên li u; thành l p trung tâm ki m ñ nh ch t
lư ng s n ph m; tăng cư ng ki m tra, giám sát.


22

4.2.6 Th c hi n các khâu trong s n xu t cà phê
Ti p t c th c hi n Qð 2999/BNN 9/11/2010 v quy trình th c hành s n xu t
nông nghi p t t cho cà phê (VietGap). (i) ð y m nh chuy n giao b gi ng m i và h
tr ti n gi ng cho ngư i s n xu t; (ii) Liên k t ñ t o ngu n phân h u cơ n đ nh, s
d ng phân bón cân đ i, h p lý gi a phân vô cơ v i h u cơ; (iii) Tăng cư ng tr ng
xen, xây d ng mơ hình đ ph bi n vùng SX l n; (iv) Ph bi n và nhân r ng các k
thu t chăm sóc m i r ng rãi; (v) Tuyên truy n, ph bi n, h tr ñ u tư s d ng công
ngh tư i ti n ti n, gi m thi u tác ñ ng ñ n m c nư c ng m; (vi) Tăng cư ng đào
t o cán b khuy n nơng và tri n khai các l p t p hu n, h i th o ñ u b v s n xu t cà
phê; (vii) Chuy n giao k thu t m i, hi u qu , m r ng mô hình nhân ch i ghép c i
t o; tài li u phong phú, d hi u…(viii) Tăng cư ng t p hu n k thu t canh tác, s n
xu t cà phê b n v ng; (ix) Th t ch t vi c thu mua s n ph m ch t lư ng kém, đ m

b o cơng tác an ninh ch t ch ; (x) Nghiên c u phương ti n b o qu n phù h p, tăng
cư ng t p hu n cho nông dân; (xi) Hư ng d n thu hái, sơ ch , b o qu n nh m tránh
nhi m ñ c t nh hư ng ñ n ch t lư ng; ng d ng các lo i máy sơ ch phù h p; (xii)
Chính sách h tr v n đ chuy n ñ i, tái canh
4.2.7 Tăng cư ng ñ u tư công ngh s n xu t cà phê
H tr lãi su t vay ngân hàng ñ trang b máy s y cà phê; nhà khoa h c
chuy n giao máy s y tr ng quay phù h p cho ch bi n khô; Tăng cư ng chuy n
ch bi n khơ sang ư t; Chính sách ưu đãi đ u tư thu hút các doanh nghi p xây
d ng nhà máy ch bi n sâu và s d ng công ngh hi n ñ i; ðào t o ñ i ngũ k
thu t đ đi u hành cơng ngh s n xu t; Th c hi n theo quy ho ch m ng lư i ch
bi n theo giai ño n ñ n 2015 và 2020.
4.2.8 Tăng cư ng s liên k t, tham gia c a các tác nhân trong s n xu t cà phê
Tăng cư ng và xây d ng h th ng liên k t 4 nhà theo Qð 80/TTg; Hình
thành vùng s n xu t l n theo nhóm h , trang tr i, t h p tác..; th c hi n t t TCVN
4193:2005; L ng ghép chính sách tăng cư ng liên k t v i các chính sách khác.
4.2.9 C ng c và phát tri n th trư ng.
(i) Ti p t c th c hi n các Ngh ñ nh c a Chính ph v chính sách tín d ng
cho nơng nghi p, trong đó có cà phê. (ii) Chính sách cho cá nhân, t ch c vay
v n xây d ng kho ch a t m tr cà phê; khuy n khích các DN m r ng m ng
lư i ñ ñ m b o ngu n hàng n ñ nh. (iii) Gi v ng th trư ng truy n th ng, m
r ng th trư ng ti m năng. (iv) Xây d ng Qu b o hi m xu t kh u; thi t l p th
trư ng kỳ h n và qu b o hi m giá c ; áp d ng các cơng c phịng ch ng r i ro
trong kinh doanh… (v) Thành l p Trung tâm d báo giá cà phê; phân tích, đánh
giá thơng tin. (ii) DN ph i th c hi n tiêu chu n ch t lư ng; có s ph i h p, liên


23

k t nh m t o ra giá bán th ng nh t. (viii) Tích c c m r ng th trư ng n i ñ a. (ix)
Tăng cư ng ki m tra th trư ng; m r ng liên k t v i các nư c s n xu t l n.

K T LU N VÀ KI N NGH
1.

K t lu n
1. S n xu t cà phê có vai trị quan tr ng khơng ch cho riêng t nh ðăk Lăk
mà cịn trong s n xu t nơng nghi p Vi t Nam. Bên c nh nh ng lý lu n v vai
trị, đ c đi m phát tri n s n xu t cà phê b n v ng, nghiên c u làm sáng t
nh ng v n ñ ch y u như khái ni m, n i dung và các nhân t nh hư ng ñ n
phát tri n s n xu t cà phê b n v ng. Khái ni m v phát tri n s n xu t cà phê
b n v ng ñư c nghiên c u ñưa ra là: Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng là quá
trình phát tri n c n s k t h p h p lý, hài hòa, g n k t ch t ch gi a phát tri n
kinh t v i vi c th c hi n t t các v n đ xã h i và mơi trư ng trong s n xu t cà
phê. S phát tri n đó địi h i ph i đáp ng đư c nh ng nhu c u hi n t i mà
khơng nh hư ng, t n h i đ n nh ng kh năng ñáp ng nhu c u c a các th h
tương lai c a s n xu t cà phê.
2. Trong nh ng năm qua, s n xu t cà phê c a t nh ðăk Lăk ñã có s phát
tri n. Giai ño n 1990 – 2010 di n tích cà phê tăng 17,19%/năm, năng su t tăng
11,06% và KNXK cà phê tăng 18,8%. ð t ñư c nh ng k t qu trên là do t nh
ñã tri n khai hàng lo t các gi i pháp và chính sách, huy đ ng các ngu n l c cho
phát tri n s n xu t cà phê: v n đ u tư cơng cho s n xu t cà phê tăng t 58,3 t
ñ ng năm 1990 lên 652,6 t ñ ng năm 2010, tăng bình quân 112%/năm. Tuy
nhiên, s n xu t cà phê ðăk Lăk v n còn nh ng t n t i, h n ch đó là: cơ s h
t ng chưa ñáp ng ñư c yêu c u s n xu t; công ngh , thi t b sơ ch , ch bi n
cà phê còn sơ sài, l c h u; di n tích cà phê đư c tr ng b ng gi ng cũ v n cao;
vi c s d ng phân bón, thu c BVTV và th c hi n tư i nư c, thu ho ch, sơ ch
và b o qu n chưa ñ m b o theo quy trình s n xu t và yêu c u k thu t, ñã làm
nh hư ng tiêu c c đ n mơi trư ng; th c hi n chuy n ñ i và tái canh cà phê cịn
ch m; trình đ cán b khuy n nơng cịn h n ch , s lư ng tham gia t p hu n
cịn ít; các m i liên k t và n i dung liên k t cịn đơn đi u; th trư ng mua và
bán cà phê chưa n ñ nh, th trư ng tiêu th n i ñ a chưa đư c quan tâm đ y

m nh; trình ñ ngư i lao ñ ng còn th p, t l h nghèo v n còn cao… Nguyên
nhân c a tình tr ng trên là do quy ho ch c a t nh chưa hồn thi n, chính sách
chưa đ y ñ và chưa ñ ng b , ñ u tư cơng cịn ít, th trư ng tiêu th thi u n
ñ nh, các ngu n l c s n xu t còn h n ch ..
3. ð phát tri n s n xu t cà phê b n v ng, t nh ðăk Lăk c n: 1) B sung,
hoàn thi n nh ng ch trương, chính sách cho phát tri n s n xu t cà phê b n
v ng. 2) Quy ho ch di n tích đ t tr ng cà phê cho toàn t nh và cho t ng huy n
c th . 3) Tăng cư ng ñ u tư cơ s h t ng cho th y l i, giao thông và ch bi n.


24

4) Nâng cao năng l c, ch t lư ng ngu n lao ñ ng, th c hi n t t các chính sách
gi m nghèo và chính sách đ i v i ñ ng bào dân t c thi u s . 5) Ti p t c t ch c
quy mơ s n xu t h p lý đ i v i h s n xu t, s p x p ki n toàn các doanh nghi p
s n xu t trên ñ a bàn, t ch c h th ng ch bi n g n v i vùng nguyên li u t p
trung. 6) Th c hi n t t các khâu s n xu t là: gi ng, phân bón, xen canh, chăm
sóc, b o v th c v t, tư i nư c, khuy n nông, thu ho ch, b o qu n và ñ c bi t
quan tâm ñ n tái canh cà phê. 7) ð y m nh xúc ti n kêu g i ñ u tư các nhà máy
ch bi n v i cơng ngh tiên ti n, hi n đ i cho ch bi n cà phê tinh ch ; có cơ ch
h tr đ u tư máy móc thi t b phù h p v i quy mô s n xu t đ i v i h và
khuy n khích hình th c ch bi n ư t. 8) Tăng cư ng các m i liên k t và m r ng
n i dung liên k t. 9) Không ng ng c ng c , n ñ nh th trư ng thu mua; duy trì,
m r ng th trư ng xu t kh u và gia tăng tiêu th n i đ a. Tích c c gi gìn và
qu ng bá s n ph m mang thương hi u “cà phê Buôn Ma Thu t”.
2.
Ki n ngh
Phát tri n s n xu t cà phê b n v ng là v n ñ t t y u c a s n xu t nông
nghi p theo hư ng phát tri n b n v ng, liên quan, g n k t ch t ch ñ n các m t
kinh t , xã h i và mơi trư ng. Vì v y chúng tơi ki n ngh :

- Chính ph c n có chính sách riêng đ c thù và ưu tiên cho phát tri n s n
xu t cà phê b n v ng c a t nh ðăk Lăk làm h t nhân, đi n hình c a vùng Tây
Ngun, ñ t ñó nhân r ng phát tri n s n xu t cà phê b n v ng ñ n các t nh vùng
Tây Nguyên và trong c nư c.
- T nh ðăk Lăk c n t p trung ngu n l c ñ tri n khai ñ ng b các gi i pháp
ñã nêu. ð c bi t chú ý các n i dung: quy ho ch di n tích tr ng cà phê ngay t các
c p cơ s ; tăng cư ng ñ u tư cơ s h t ng cho s n xu t cà phê; duy trì th c hi n
các khâu trong s n xu t theo đúng quy trình, quy đ nh; nâng cao năng l c, ch t
lư ng ngu n lao ñ ng ph c v cho s n xu t; đ y m nh cơng tác khuy n nơng;
c ng c , n ñ nh th trư ng thu mua và xu t kh u, n i ñ a, t o ra s c nh tranh
bình đ ng cho các doanh nghi p tham gia và tích c c ñ y m nh xúc ti n thương
m i, kêu g i ñ u tư t các thành ph n kinh t trong và ngồi nư c; đ ng th i tăng
cư ng ki m tra, rà sốt và hồn thi n các quy đ nh, cơ ch chính sách phù h p
nh m khuy n khích, đ y m nh phát tri n s n xu t cà phê b n v ng.
- ð i v i các h và doanh nghi p: tăng cư ng các m i liên k t trong quá
trình s n xu t, ch bi n, tiêu th cà phê; t giác tuân th các quy trình, quy đ nh v
s n xu t cà phê b n v ng, b o ñ m và không ng ng nâng cao ch t lư ng cà phê
theo tiêu chu n và t ch u trách nhi m v s n ph m làm ra. Ngư i s n xu t c n
nh n th c rõ ràng phát tri n s n xu t cà phê b n v ng s ñem l i l i ích cho chính
b n thân gia đình và góp ph n cho s phát tri n kinh t chung c a t nh, n ñ nh xã
h i, b o v môi trư ng ngày càng trong s ch.