Phương pháp dạy học vật lý

BÀI TIỂU LUẬN MÔN HỌC
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC VẬT LÝ
BÀI 41: ÁP SUẤT THỦY TĨNH. NGUYÊN LÝ PASCAL
I. Kết luận về kiến thức mới cần xây dựng và câu hỏi đề xuất vấn đề
tương ứng
Kết luận 1:
- Áp suất thủy tĩnh (áp suất tĩnh) phụ thuộc vào độ sâu và được tính
bằng công thức

ghppp
a
ρ
+==
2

Câu hỏi 1:
- Áp suất thủy tĩnh phụ thuộc vào những đại lượng nào?và được thể hiện
qua biểu thức nào?
Kết luận 2:
- Nguyên lí pa-xcan:
ghpp
ng
ρ
+=

Câu hỏi 2:
- Nguyên lý pascal được phát biểu như thế nào?
II. Sơ đồ tiến trình xây dựng từng đởn vị kiến thức
Đơn vị kiến thức 1 : Nghiên cứu sự phụ thuộc của áp suất P vào độ sâu
h. Áp suất thủy tĩnh
1

*Khi trên mặt đất ta thở rất dể dàng nhưng khi xuống nước thì ta
thấy khó thở và nếu xuống càng sâu thì càng khó thở.
* Tại sao có hiện tượng như vậy?
Y
2
* Xác định các lực tác dụng lên khối chất lỏng.
* Nêu điều kiện cân bằng của chất lỏng .
* Đưa ra công thức áp suất P ở độ sâu h.
*Trên cùng một mặt phẳng nằm ngang trong lòng chất lỏng áp
suất là như nhau tại tất cả các điểm



*Chọn trục tọa độ, xác định lực tác dụng lên khối chất lỏng.
*Viết biểu thức cân bằng:

*Lấy y
1
=0 tại mặt thoáng của chất lỏng, khi đó P
1
=P
a
là áp suất
khí quyển. Từ công thức (*) ta có


2
Kết luận:
ghPPP
a

ρ
+==
2

Là áp suất thủy tĩnh (áp suất tĩnh trong chất lỏng )
Đơn vị kiến thức 2: Nghiên cứu sự truyền áp suất trong chất lỏng.
Nguyên lý Pa-xcan
3
Vận dụng:
Giải thích áp suất thủy tĩnh (thủy tĩnh) có phụ thuộc bình chứa
không?
Độ tăng áp suất có thể truyền nguyên vẹn cho mọi điểm trong chất
lỏng.
*Sự thay đổi về áp suất khi tăng thêm một
lượng P
ng
?


*Giới thiệu dụng cụ thí nghiệm
* Tiến hành thí nghiệm
*Từ kết quả thí nghiệm, rút ra kết luận gì ?
*Thông báo định luật Pa-xcan
*Thí nghiệm:
- Thay đổi áp suất tác dụng lên chất
lỏng bằng cách cho thêm gia trọng.
- Nếu tăng thêm một lượng thì mọi
điểm của chất lỏng và của thành bình
áp suất cũng tăng thêm một lượng

*Nội dung
định luật Pa-xcan


*Thí nghiệm:
- Thay đổi áp suất tác dụng lên
chất lỏng bằng cách cho thêm
gia trọng.
- Nếu tăng thêm một lượng thì
mọi điểm của chất lỏng và của
thành bình áp suất cũng tăng
thêm một lượng


*Nội dung định luật Pa-xcan



4
*Thí nghiệm:
- Thay đổi áp suất tác dụng lên chất
lỏng bằng cách cho thêm gia trọng.
- Nếu tăng thêm một lượng thì mọi
điểm của chất lỏng và của thành bình
áp suất cũng tăng thêm một lượng

*Nội dung
định luật Pa-xcan

*Thí nghiệm:
- Thay đổi áp suất tác dụng lên
chất lỏng bằng cách cho thêm
gia trọng.
- Nếu tăng thêm một lượng thì
mọi điểm của chất lỏng và của
thành bình áp suất cũng tăng
thêm một lượng


*Nội dung định luật Pa-xcan


Kết luận: Độ tăng áp suất lên một chất lỏng chứa trong bình kín
được truyền nguyên vẹn cho mọi điểm của chất lỏng và của thành
bình
Ứng dụng: Máy nén thủy lực
III. MỤC TIÊU DẠY HỌC
1. Kiến thức
-Nêu được đặc điểm của áp suất trong lòng chất lỏng, áp suất hướng
theo mọi phương và phụ thuộc vào độ sâu
-Nêu được khái niệm được áp suất thủy tĩnh
-Phát biểu được nguyên lý pa-xcan
2. Kĩ năng
-Đề xuất phương án thí nghiệm, cách bố trí, tiến hành thí nghiệm
-Tìm hiểu cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của thiết bị kỹ thuật
-Thiết lập được biểu thức tính áp suất thủy tĩnh
-Giải thích hiện tượng thực tiễn và giải các ài tập cụ thể.
IV. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên

-Dụng cụ thí nghiệm chứng minh áp suất tại mọi điểm trong lòng
chất lỏng hướng theo mọi phương
-Thí nghiệm với dụng cụ đo áp suất (nếu có), hình ảnh minh họa
trong bài
2. Học sinh
-Ôn tập lại kiến thức áp suất, lực đẩy Ac-si-met lên một vật rắn
nhúng trong chất lỏng
V. NỘI DUNG GHI BẢNG
1. Áp suất chất lỏng
-Chất lỏng luôn tạo áp lực lên mọi vật trong nó và có phương vuông
góc với bề mặt của vật. Áp suất trung bình tại vị trí khảo sát có giá trị
bằng áp lực lên một đơn vị diên tích tức:


S
F
p
=
Với :
F : Áp lực chất lỏng nén lên diện tích S
+ Tại mỗi điểm của chất lỏng, áp suất theo mọi phương là như nhau
+ Áp suất ở những điểm có độ sâu khác nhau thì khác nhau
5