đại học cần thơ
đại học cần thơ đại học cần thơ
đại học cần thơ -
- khoa nông nghiệp
khoa nông nghiệp khoa nông nghiệp
khoa nông nghiệp
giáo trình giảng dạy trực tuyến
Đờng 3/2, Tp. Cần Thơ. Tel: 84 71 831005, Fax: 84 71 830814
Website: email:
,
BệNH CHUYêN KHOA
BệNH CHUYêN KHOABệNH CHUYêN KHOA
BệNH CHUYêN KHOA
CHơNG 24:
BệNH HạI Cà PHê
CHƯƠNG XXIV: BỆNH HẠI CÂY CÀ PHÊ
- - - *** - - -
BỆNH RỈ
Đây là bệnh rất phổ biến ở các vùng trồng cà phê. Bệnh cung
rất quan trọng đối với ngành trồng cà phê. Trong ba loại cà phê
[ cà phê chè (!ICoffea arabica!i), cà phê vối (!ICoffea robusta!i), cà
phê mít (!ICoffea excelsa!i)], th loại cà phê chè (arabica) rất
nhiểm bệnh nầy.
I. TRIỆU CHỨNG BỆNH.
Bệnh thường xảy ra trên lá, đôi khi xảy ra trên trái, ngọn,
cành. Đốm bệnh tròn, nhỏ, xuất hiện ở mặt dưới lá, có đường kính:
1-2mm (có thể lên đến 1cm), có màu vàng nhạt rồi màu vàng cam,
nhô cao khỏi bề mặt của lá, phần nhô lên chính là các hạ-bào-tử
của nấm bệnh.
Bệnh phát triển, ở mặt dưới lá, đốm bệnh có tâm vàng xám,
chỉ còn lại viền màu vàng cam; còn ở mặt trên, mô bệnh có màu
vàng rồi nâu nhạt. Bệnh nặng, các đốm bệnh kết hợp lại cháy cả
lá, lá rụng sớm, cây còi cọc, chỉ còn lại ít lá đọt ở moi cành,
năng suất giảm đáng kể.
II. TÁC NHÂN GÂY BỆNH.
Bệnh do hai loài nấm: !IHemileia vastatrix!i và !IHemileia
coffeicola!i. Nấmm bệnh ở dạng hạ-bà-tử, lây lan nhờ gió và lưu
tồn nơi lá bệnh, có thể xâm nhập trực tiếp hoặc qua khí khổng.
III. CÁCH PHÒNG TR BỆNH.
- Trồng giống kháng bệnh: giống cà phê mít và cà phê vối tương
đối chống chu được bệnh nầy.
-Tránh trồng quá dày, làm sạch cỏ, giư cho vườn được thoáng.
- Cần phát hiện bệnh sớm và phun thuốc tr bệnh, như: Brestan
0,02%, Bordeaux 1% hoặc Copper Zinc 0,3-0,4%. Phun ở mặt dưới lá
đnh kỳ 15 ngày/lần.
Khi bệnh nặng, nên cắt bỏ bớt 1/3-1/2 số lá bệnh, đem thiêu
hủy rồi mới phun thuốc.
!BBỆNH ĐÉN (Anthracnose)!b
I. TRIỆU CHỨNG BỆNH.
Đây là một trong nhưng bệnh quan trọng trên cây cà phê và
làm giảm năng suất một cách đáng kể, nếu không được phòng tr
bệnh kp thời. Bệnh xảy ra trên lá, cành và trái:
- Trên lá: vết bệnh hơi tròn hoặc bất dạng; lúc đầu, vết bệnh có
màu nâu, sau đó, có màu xám với viền nâu, to khoảng 2,5 cm. Vào
giai đoạn sau của bệnh, trên vết bệnh có các chấm nhỏ màu đen, đó
là các đóa đài của nấm bệnh.
- Trên cành: vết bệnh có màu nâu, ở giưa các chùm trái. Vết bệnh
lan dần khắp cành, làm lá rụng và cành b khô. Bệnh nặng, các
cành bên dưới b khô chết hay chỉ còn mang một chùm lá non ở ngọn
cành. Bệnh làm cây chết dần mòn trong nhiều năm.
_ Trên trái: vết bệnh nhỏ, màu nâu. Trái phát triển không đều làm
trái b méo mó và nhỏ lại.
II. TÁC NHÂN GÂY BỆNH.
Bệnh do nấm !IColletotrichum coffeanum!i var. !Ivirulans!i, giai
đoạn sinh sản hưu tính là !IGlomerella cingulata!i.
III. CÁCH PHÒNG TR BỆNH.
- Giư cho vườn được thoáng, sạch cỏ, xén tỉa thường xuyên, loại
bỏ bớt cành b nhiểm bệnh.
- Khi mới b bệnh, phun thuốc ngăn chận lây lan bằng Brestan
0,05% hoặc Copper Zinc 0,4%, đnh kỳ 7-10 ngày/lần cho đến khi
sạch bệnh.
!BBỆNH HÉO CÂY CON!b
I. TRIỆU CHỨNG BỆNH và TÁC NHÂN GÂY BỆNH.
Bệnh thường xảy ra ở các vườn ương cà phê. Cây con b héo và
chết nhanh từng đám. Các triệu chứng chi tiết thay đổi theo từng
loại tác nhân:
- Bệnh do nấm !IBotryobasidium rolfsii!i: ở gốc cây con, vết bệnh
dài 2mm-2cm, có màu nâu, hơi mất nước và nhăn nhúm lại. Vết bệnh
xuất hiện ngay sát mặt đất. Nấm sống trong đất và sinh ra nhiều
hạch nấm nhỏ, dạng hnh cầu khoảng 1mm, cứng, màu nâu, nằm trên
mặt đất.
- Bệnh do nấm !IThanatephorus cucumeris!i, giai đoạn sinh sản vô tính
là !IRhizoctonia solani!i: ở gốc cây con, vết bệnh xuất hiện cao hơn
mặt đất, có màu nâu sậm. Cây héo, ngọn cong xuống, lá mầm có thể
có vết nâu và b chết khô. các lá bệnh khô nhưng van còn treo
trên cây, đôi khi có mang các hạch nấm trên vết bệnh.
II. CÁCH PHÒNG TR BỆNH.
- Dùng phân chuồng thật hoai, được ủ thật kỷ. Đất của vườn ương
được trộn với tro trấu và phân chuồng theo tỉ lệ 1:1:1.
- Tưới thuốc ngừa và tr bệnh ở vườn ương: dùng Rovral 0,1%,
Copper Zinc 0,2% hoặc Copper B 0,25-0,3%.
!BBỆNH ĐỐM NÂU!b
I. TRIỆU CHỨNG và TÁC NHÂN GÂY BỆNH.
Bệnh gây hại lá,hoa và trái. Trên lá, vết bệnh tròn, kích
thước khoảng 4-7 mm, xuất hiện riêng lẻ, có màu nâu. Sau đó, giưa
vết bệnh có tâm màu trắng xám, vết có viền nâu và viền vàng ở
ngoài cùng. Trên trái, vết bệnh cung tròn, kích thước: 2-4 mm, có
màu nâu, hơi lom vào.
Bệnh do nấm !IMycosphaerella coffeicola!i, giai đoạn sinh sản vô
tính là !ICercospora coffeicola!i.
II. CÁCH PHÒNG TR BỆNH.
Làm sạch cỏ, cắt xén cho thoáng vườn cà phê. Phun ngừa bệnh
lan lên trái, bằng thuốc Copper Zinc. Phun tr bệnh bằng thuốc
Brestan.
!BBỆNH BỒ HÓNG!b
I. TRIỆU CHỨNG và TÁC NHÂN GÂY BỆNH.
Trên bề mặt lá, thân, cành và trái b phủ bởi lớp nấm màu
đen như bồ hóng. Bệnh làm giảm khả năng quang hợp của cây, cây
dần dần b suy yếu. Bệnh lây lan nhanh, nhất là ở nhưng vườn cà
phê xen canh với các loại cây ăn trái như cam qt, xoài, chuối
và dừa.
Bệnh do nấm !ICapnodium brasiliense!i, giai đoạn sinh sản vô
tính là !ITorula!i sp Đây là loại Nấm Nang, được lây lan nhờ
gió và Kiến vàng mang đi, phát triển được nhờ chất ngọt tiết ra
từ con rệp dính. Trong khi di chuyển trên cây, Kiến vàng có thể
mang theo ấu trùng của rệp dính và do đó, nấm bệnh se phát triển
tiếp theo sau đó.
II. CÁCH PHÒNG TR BỆNH.
Phòng tr rệp dính bằng thuốc sát trùng. Bệnh nặng, phun
nước với lực mạnh lên hai mặt lá và cả cây để rửa trôi bớt nấm
bệnh, sau đó, phun thuốc tr bệnh, như Copper Zinc 0,2%.
ºw
ºÿÿ
VNI-
Times