Nghiên cứu đột biến của gen APC ở bệnh nhân ung thư đại trực tràng thể đa polyp tuyến gia đình

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI





NGUYỄN PHƯƠNG ANH







NGHIÊN CỨU ĐỘT BIẾN GEN APC
Ở BỆNH UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG
THỂ ĐA POLYP TUYẾN GIA ĐÌNH






LUẬN ÁN TIẾN SỸ Y HỌC

Hà Nội – 2011
B GIO DC O TO B Y TB
TRUONGF I HC Y H NI



NGUYN PHNG ANH







NGHIÊN CứU ĐộT BIếN GEN
APC

ở BệNH UNG THƯ ĐạI TRựC TRàNG
THể ĐA POLYP TUYếN GIA ĐìNH



LUN N TIN S Y HC

Chuyên ngành : Hóa sinh
Mã số : 62.72.04.01




Hng dn khoa hc:
PGS.TS. NGUYN NGHIấM LUT
TS. TRN VN KHNH





Hà Nội 2011
LỜI CẢM ƠN
Trước hết tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Nguyễn
Nghiêm Luật, người thầy đã giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình học
tập, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình thực hiện đề tài và
hoàn thành luận án này.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Trần Vân Khánh, phó Giám
Đốc Trung tâm nghiên cứu Gen-Protein trường Đại học Y Hà nội, là người
hướng dẫn khoa học, đã tận tình giúp đỡ, trực tiếp hướng dẫn tôi thực hiện
nghiên cứu, góp ý, truyền đạt kiến thức và những kinh nghiệm quý báu để tôi
có thể hoàn thành được luận án này.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến:
- PGS.TS. Tạ Thành Văn, phó hiệu trưởng trường Đại học Y Hà Nội,
Giám Đốc Trung Tâm nghiên cứu Gen-Protein; PGS.TS. Nguyễn
Thị Hà, nguyên Phó Hiệu trưởng trường Đại học Y hà nội, Cố Vấn
Trung tâm nghiên cứu Gen-Protein đã tận tình giúp đỡ, tạo mọi điều

kiện, cho phép và hỗ trợ phương tiện nghiên cứu giúp tôi thực hiện
đề tài luận án.
- PGS.TS. Phạm Thiện Ngọc, Trưởng Bộ môn Hóa Sinh đã tạo mọi
điều kiện, giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện luận án.
- Tập thể bác sỹ, y tá của Khoa Ngoại C đã trực tiếp giúp đỡ tôi trong
việc thực hiện thu thập mẫu nghiên cứu.
Tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn đến:
- Ban Giám Hiệu, Phòng sau Đại Học, Bộ môn Hóa Sinh, Trung tâm
nghiên cứu Gen-protein của Trường Đại Học Y Hà nội
- TS. Khổng Thị Hồng, trưởng Khoa Hóa sinh cùng cán bộ viên chức
của khoa.
Xin được gửi lời cảm ơn đến các bệnh nhân và gia đình của các bệnh
nhân đã giúp tôi có được số liệu trong luận án này.
Xin cảm ơn các bạn bè, đồng ngiệp đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá
trình học tập.
Cuối cùng, tôi xin cảm ơn tình thương yêu cùng sự ủng hộ, động viên
của gia đình, những người luôn ở bên tôi, là chỗ dựa vững chắc để tôi yên tâm
học tập và hoàn thành luận án.

Hà nội, ngày… .tháng…. năm 2011
Nguyễn Phương Anh



LỜI CAM ĐOAN



Đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, tất cả những số liệu do
chính tôi làm, kết quả trong luận án này là trung thực và chưa có ai công bố

trong bất kỳ một công trình nghiên cứu nào khác.


Hà Nội, ngày….tháng… năm 2011


Nguyễn Phương Anh








CHỮ VIẾT TẮT


AFAP : Attuneted familial adenomatous poloyposis (bệnh đa
polyp tuyến gia đình thể nhẹ)
APC : Adenomatous polyposis coli (đa polyp tuyến)
Cdc42 : Cell division cycle 42
CHRPE : Congenital hypertrophy of the retinal pigment epithelium (chứng
phì đại bẩm sinh biểu mô sắc tố võng mạc)
CIN : Chromosome instability (sự bất ổn định của nhiễm sắc thể)
CtBP : C-terminal-binding protein (protein gắn C tận)
dAPC : Drosophila APC (APC của ruồi giấm)
DNA : Desoxyribonucleic acid
EB1 : End binding 1
FAP : Familial adenomatous polyposis (bệnh đa polyp tuyến gia đình)

FISH : Fluorescence in situ hybridization (Kỹ thuật lai tại chỗ
đánh dấu huỳnh quang)
GEF : Guanine nucleotide exchange factor (yếu tố trao đổi guanin)
GSK3β : Glycogen synthase kinase 3-beta
HNPCC : Hereditary nonpolyposis colorectal cancer (ung thư đại
trực tràng thể không polyp di truyền)
HTC116 : Human tumor cell 116 (dòng tế bào ung thư 116 ở người)
IQGAP1 : IQ-motif-containing GTPase

activation protein 1
KĐTT : Ung thư đại trực tràng
LEF : Lymphoid enhancer factor (yếu tố tăng cường lympho)
MCR : Mutation cluster region (vùng tập trung đột biến)
MLPA : Mutiplex ligation-depentdent probe amplication
mRNA : Messenger ribonucleic acid (ribonucleic acid thông tin)
MRI : Magnetic resonance imaging (cộng hưởng từ)
PCR : Polymerase Chain Reaction
PGE : Polyethylene glycol
RT-PCR : Reverse transcriptase (PCR sao chép ngược)
TCF : T-cell factor (yếu tố tế bào T)
TLE1 : T lymphoid enhancer (chất kìm hãm lympho T)
β-TrCP : β-transducin repeat-containing protein (protein chứa sự lặp
lại của β-transducin)

PHỤ LỤC

MẪU BỆNH ÁN ĐỂ THU THẬP SỐ LIỆU VÀ DANH SÁCH ĐỐI
TƯỢNG THAM GIA NGHIÊN CỨU

BỆNH ÁN

Mã số



1. THÔNG TIN VỀ BỆNH NHÂN
Họ và tên: Tuổi: Nam/Nữ
Địa chỉ:
Số điện thoại liên lạc:
Chẩn đoán lâm sàng:
Khám lâm sàng:



Xét nghiệm:
- Nội soi:


- Giải phẫu bệnh:

- CEA:

- Các xét nghiệm khác:


2. TIỀN SỬ GIA ĐÌNH
- Tiền sử gia đình:

- Sơ đồ phả hệ:







3. THÔNG TIN VỀ CÁC THÀNH VIÊN GIA ĐÌNH BỆNH NHÂN

Họ tên
Tuổi
Giới
Họ tên
Tuổi
Giới

PHỤ LỤC 2

KẾT QUẢ GIẢI TRÌNH TỰ GEN APC

Mẫu đột biến c.3118Adel ở gia đình số 8

Mẫu đột biến c.4438A>G và c.4439G>A ở gia đình số 6

Mẫu đột biến c.3118Adel ở gia đình số 14

Mẫu đột biến không c.4438A>G và c.4439G>A




Mẫu đột biến c.3118Adel ở gia đình số 14
Mẫu đột biến c.3118Adel ở gia đình số 6

Mẫu đột biến c.3118Adel ở gia đình số 14



Mẫu đột biến c.3407Adel ở gia đình số 7

Mẫukhông đột biến c.3407Adel


Mẫu đột biến c.4463Ains ở gia đình số 9


Mẫu đột biến không đột biến c.4463Ains

Mẫu đột biến c.4144-4145ATdel và c.4168CTins ở gia đình số 10



Mẫu không đột biến c.4144-4145ATdel và c.4168CTins


Mẫu không đột biến c.3597G>T
ở gia đình số 1


Mẫu đột biến c.3597G>T ở gia đình số 11
ở gia đình số 1


Mẫu đột biến c.3597G>T ở gia đình số 11
ở gia đình số 1