ĐỌC HIỂU TÁC PHẨM VĂN BỐ CỦA XI -MÔNG(Mô - pa - xăng) pdf

ĐỌC HIỂU TÁC PHẨM VĂN BỐ CỦA
XI -MÔNG
(Mô - pa - xăng)


I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Giúp Học sinh:
Thấy được sự miêu tả diễn biến tâm trạng của ba nhân vật chính một cách tinh tế,
sắc nét, tác giả Mô- pa- xăng muốn giáo dục cho học sinh lòng yêu thương bè bạn
và nói rộng ra là lòng yêu thương con người.
Chuẩn bị: Tranh tác giả, sưu tầm tác phẩm.
II.THIẾT KẾ BÀI DẠY:
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ: kiểm tra phần chuẩn bị bài ở nhà của học sinh
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt
động của
trò
Ghi bảng
Hoạt động 1. Tìm hiểu chung về
văn bản.
I. Tìm hiểu chung về văn bản.
- Gọi 1 học sinh đọc chú thích
SGK.
- Giáo viên giới thiệu thêm về tác
giả và tác phẩm.
Học sinh
tóm tắt
nét chính

của tác
giả
1. Tác giả:
- Mô- pa- xăng (1850- 1893) là nhà
văn nổi tiếng ở Pháp với xu hướng
truyện ngắn hiện thực.
- Giáo viên kể tóm tắt tác phẩm
cho Học sinh nghe.

2. Tác phẩm
- Trích “Tuyển tập truyện ngắn
Pháp”.
Hướng dẫn đọc, kể, tìm bố cục
3. Đọc- kể- tìm bố cục
đoạn trích. a) Đọc
b) Kể
- Giáo viên hướng dẫn học sinh
cách đọc, chú ý ngôn ngữ nhân
vật, giáo viên đọc.
- Giáo viên: Đoạn trích có thể
chia làm mấy phần?Nội dung?
- Giáo viên nhận xét, bổ sung.
- Học
sinh kết
hợp giải
nghĩa từ
khó
- Học
sinh nhận
xét, bổ

sung.
- Học
sinh đánh
dấu vào
SGK.
c) Bố cục
- Phần 1: Nỗi tuyệt vọng của Xi-
mông.
- Phần 2: Xi- mông gặp bác Phi- líp.
- Phần 3: Phi- líp đưa Xi- mông về
nhà, nhận làm bố Xi- mông.
- Phần 4: Ngày hôm sau ở trường
Hoạt động 2. Đọc - hiểu văn
bản.

II. Đọc - hiểu văn bản.
Giáo viên hướng dẫn học sinh
phân tích nhân vật Xi- mông.

1. Nhân vật Xi - mông.
Giáo viên: Văn bản trích gồm mấy
nhân vật chính? Ngoài ra, còn có
các nhân vật phụ nào?
Học sinh
đọc lời
dẫn
chuyện
trong
phần chú
thích

SGK.
- Ý nghĩa và hành động: Bỏ nhà ra
bờ sông định tự tử.
- Cử chỉ hành động: hay khóc.
Giáo viên: Phần đầu văn bản
trích đã kể và tả tâm trạng của Xi-
mông trong hoàn cảnh cụ thể
nào?
- Nói năng: ấp úng, ngắt quãng,
không nên lời.
Giáo viên: Tâm trạng chính của
Xi - mông là tâm trạng gì?.
- Tâm trạng: Cảm giác uể oải, buồn
bã vô cùng, chẳng nhìn thấy gì và
chẳng nghĩ gì?
Giáo viên: Theo em, vì sao Xi -
mông lại có tâm trạng đau đớn,
buồn bã, tuyệt vọng?


Giáo viên: Tác giả đã khắc hoạ
nỗi đau đớn của Xi - mông như
thế nào qua (cách) ý nghĩ, cách
nói năng, tâm trạng của em?
Học sinh
đọc dẫn
chứng
trong văn
bản để
chứng

minh.

Giáo viên: Sau khi gặp bác Phi -
líp tâm trạng của Xi - mông thay
đổi như thế nào? Thế hiện qua
những chi tiết nào của truyện?
Kiêu hãnh, tự tin khi được bác Phi -
líp nhận làm bố.
Giáo viên: Cảm nhận của em về
nhân vật Xi - mông?
- Hết cả buồn.
- Đưa con mắt thách thức lũ bạn.
Giáo viên: Truyện của Xi - mông
khiến em suy nghĩ gì không?
Xi - mông là đứa trẻ có cá tính nhút
nhát, song rất có nghị lực.
Hướng dẫn phân tích tiếp văn
bản.
2. Nhân vật Blăng - sốt
Giáo viên: Hãy chứng minh chị là
người tốt qua những nét cụ thể:
ngôi nhà, thái độ đối với khách,
nỗi lòng của chị khi nghe con
nói?
Ngôi nhà của chị: nhỏ, quét vôi
trắng, hết sức sạch sẽ.
- Thái độ với khách: Đứng nghiêm
nghị …như muốn cấm đàn ông
bước qua ngưỡng cửa.
Giáo viên: Tác giả giới thiệu

Blăng - sốt qua những nét cụ thể
nào?
- Nỗi lòng với con.
Giáo viên: Có ý kiến cho rằng:
Chị Blăng - sốt là người hư hỏng,
nhưng lại có ý kiến cho rằng: Chị
là người tốt nhưng trót lầm lỡ mà
thôi, ý kiến của em như thế nào?
+ Tái tê đến tận xương tuỷ, nước
mắt lã chã tuôn rơi.
+ Lặng ngắt và quằn quại vì hổ
thẹn.
Học sinh
trình bày
ý kiến -
Học sinh
khác
Người thiếu phụ xinh đẹp , đức
hạnh.
- Giáo viên phân tích, diễn giảng.

- Giáo viên: Cảm nhận của em về
nhân vật Blăng - sốt?

Giáo viên: Thái độ của em với
nhân vật Blăng - sốt.
nhận xét,
bổ sung.

- Giáo viên:Những trường hợp

như chị Blăng - sốt trong cuộc
sống của chúng ta có không?

- Giáo viên liên hệ “ Thuý Kiều”
và thực tế cuộc sống.

Hướng dẫn phấn tích nhân vật Phi
- líp.

3. Nhân vật Phi - líp
Giáo viên: Tâm trạng của bác Phi
- líp được miêu tả qua mấy
giai
đoạn? đó là những giai đoạn nào?

- Khi gặp Xi - mông:
Giáo viên: Hãy phân tích diễn
biến tâm trạng của bác Phi - líp
qua từng đoạn?

+
Đặt tay lên vai em ôn tồn hỏi,
nhìn em nhân hậu.

Giáo viên: Em có nhận xét gì về
diễn biến tâm trạng của bác Phi-
lip?
- Trên đường đưa Xi - mông về nhà
nghĩ bụng có thể đùa cợt với chị -
“tự nhủ thầm”

( Từ ý định đùa cợt thường tình
của đàn ông đến sự nghiêm túc
thực sự: từ sự an ủi của người lớn
với đứa trẻ có hoàn cảnh éo le đến
tình thương yêu đích thực)
- Khi đối đáp với Xi - mông, nhận
làm bố của Xi - mông.
Giáo viên:Tình thương yêu của
Phi - líp với Xi - mông thể hiện rõ
nét nhất qua cử chỉ nào của bác?
Hãy bình giá cử chỉ ấy?

Giáo viên: Nêu cảm nhận của em
về bác Phi - líp? Giáo viên liên hệ,
bình.
Bác Phi- líp là người nhân hậu, giàu
tình thương đã cứu sống Xi- mông,
nhận làm bố của Xi - mông, đem
lại niềm vui cho em.
Giáo viên: Em có nhận xét gì về
tâm trạng của 3 nhân vật trong

đoạn trích và miêu tả của tác giả?

Giáo viên: Trong câu truyện này
ai là người đáng thương, ai là
người đáng trách?Vì sao?

3. Hoạt đông 3. Tổng kết

III. Tổng kết

Hướng dẫn tổng kết. - Học
sinh đọc
ghi nhớ
(SGK)
1. Nghệ thuật: miêu tả diễn biến
tâm trạng nhân vật sắc nét.
Giáo viên: Nét chính về nội dung
và nghệ thuật của đoạn trích?
2. Nội dung: Nhắc nhở lòng thương
yêu con người, bè bạn.

Diễn Biến Tâm Trạng Của Phi-lip Qua Tác Phẩm:
"BỐ CỦA XI-MÔNG"


Trong cuộc sống, đôi khi những trò đùa độc ác, vô ý có thể dẫn đến
hậu quả nghiêm trọng cho người khác. Nhất là khi trò đùa ấy lại
nhắm vào một đứa trẻ không có bố. Chúng ta tự hỏi điều gì sẽ đến
với Xi-Mông nếu không gặp được bác thợ rèn Phi-líp, trong đoạn
trích;" Bố của Xi - mông", truyện ngắn đặc sắc của nhà văn hiện
thực Pháp nổi tiếng thế kỉ XIX G.Mô-pa-xăng ? Cuộc gặp tình cờ ấy đã
thay đổi số phận của cậu bé, đem đến cho em một người bố thực thụ.
Nhưng chính Phi-líp đã bị chinh phục bởi chú bé đáng yêu và người
mẹ của em. Diến biến tâm trạng nhân vật Phi-líp trong đoạn trích sẽ
giúp mọi người cảm nhận rõ ý nghĩa nhân văn của tác phầm này.
Xi-mông là con trai của chị Blang-sốt, người phụ nữ xinh đẹp trót bị
lừa dối nên phải đơn độc nuôi con. Xi-mông đi học, bị bạn bè giễu cợt
, đánh đập vì không có bố. Chú bé dại dột định tìm đến cái chết. Bác

thợ rèn đã dẫn em về nhà và gặp mẹ em. Thông cảm với hoàn cảnh
của Xi-mông và chị Blang-sốt, bác đã đồng ý làm bố của Xi-mông.
Cuộc gặp gỡ giữa hai người thợ rèn tốt bụng và chú bé diễn ra thật
tình cờ bên bờ sông. Lúc ấy em đã tuyệt vọng vì bị đối xử một cách
tàn tệ. Đâu phải lỗi của nó! em cô đơn biết bao, khi những lời chế
nhạo ấy như cao dao đâm thẳng vào trái tim của em. Bởi vậy. em đã
nghĩ đến cái chết một cách dại dột. May thay, hôm ấy khôg phải là
một ngày u ám để những ý nghĩ đen tối thành hình. Thiên nhiên đã
nhân hậu biết bao trước chú bé đáng thương. Trời ấm áp, ánh mặt
trời êm đềm, nước lấp lành như gương, đã xóa đi phần nào nỗi buồn
trong lòng em, để em được trở lại với bản tính hồn nhiên trẻ con của
mình. Dẫu bất hạnh vì thiếu bàn tay chăm sóc của người cha, nhưng
em vẫn là một đứa trẻ ngoan hiểu động. Hình ảnh em chơi đùa trên
bãi cỏ, đuổi theo chú nhái con màu xanh lục và vồ hụt ba lần. Nhưng
ngay lập tức, những cảm giác tủi nhục lại ùa đến ngay chính vào lúc
em bắt đk con nhái và chứng kiến cảnh con vật cố giãy giụa thoát
thân.Hình ảnh ấy khiến Xi-mông liên tưởng ngay đến bản thân mình,
em có khác gì con nhái đáng thương kia đâu, hẫng hụt chới với bởi
sự vô tâm trong trò đùa độc ác của đám bạn. Em vô cùng nhạy cảm
nên ngay lúc ấy "em nghĩ đến nhà, rồi nghĩ đến mẹ, và cảm thấy buồn
bà vô cùng em lại khóc". Tiếng khóc ấy khiến bất cứ ai biết quan tâm
đến những đứa trẻ cũng dễ mủi lòng. Trong lúc ấy, Xi-mông đã gặp
được bác thợ rèn Phi-líp, một con người tốt bụng. Bác được giới
thiệu là "một người thợ cao lớn, râu tóc đen, quăn, đang nhìn em với
vẻ nhân hậu". Dáng vể ấy có lẽ đã tạo được niềm tin và chỗ dựa tin
cậy để em thổ lộ lòng mình. Em đã không ngần ngại trước người đàn
ông lạ này, để tiếp tục những dòng lệ tủi cực cùng giọng nói đầy
nước mắt. Câu trả lời thật thà của Xi-mông "cháu không có bố" được
khẳng định hai lần khiến bác đã đoán định được nguyên nhân sau
tiềng nấc buồn tủi của em. Bởi thế, cái mỉm cười ban đầu đã được

thay thế bằng thái độ nghiêm trang vì bác hiểu đây kô phải chuyện
trẻ con mà là vấn đề hệ trọng gây thương tổn cho tâm hồn của chú
bé ngây thơ đáng yêu này. Bản thẩn bác đã biết mong manh về mẹ
em, vì vậy bác đã quyết định đưa em về. Khi giáp mặt với mẹ Xi-
mông , chính thái độ của mẹ em đã phải khiến bác thay đổi hẳn thái
độ: bác hiểu ra ngay là không bỡn cợt được nữa với cô gái cao lớn,
xanh xao, đứng nghiêm nghị trước cửa nhà mình, như muốn cấm đàn
ông bước qua ngưỡng cửa ngôi nhà nơi chị đã bị kẻ khác lừa dôi. Điều
đó chứng tỏ bác là một con người đứng đắn và từng trải để có thể
nhận ra bản chất người khác chỉ sau một cái nhìn. Được chứng kiến
nỗi đau khổ của người mẹ trước đứa con không có bố, bác đã thể
hiên sự trân trọng trước nhân cách một người mẹ và một đứa con
đang được bao bọc. Chính vì vậy em đã nhận ra phẩm chất của một
người bố tuyệt vời - một chỗ dựa đáng tin cậy cho cậu bé thiếu tình
thương này. Chú bé đã không ngần ngại đề nghị bất ngờ nhận bác
làm bố. Trước khao khát ấy đã khiến bác không thể từ chối. Không
những thế, bác còn bộc lộ sự xúc động trước tâm hồn trong trắng
của em: "Người thợ nhấc bổng em lên, đột ngột hôn vào hai má em,
rồi sải từng bước dài, bỏ đi rất nhanh." Niềm vui có bố đã giúp em
khẳng định đầy kiều hãnh trước đám bạn. Bản chất tốt đẹp của một
người lao động chân chính đã giúp bác có niềm thông cảm sâu sắc
trước những số phận bất hạnh.
Đoạn trích còn nhắc nhở chúng ta về thái độ ứng sử với người xung
quanh, cần có một tấm lòng nhân hậu, không nên dửng dưng trước
những đau khổ bất hạnh của người khác.