Giáo án Hóa học lớp 9 : Tên bài dạy : DẦU MỎ VÀ KHÍ THIÊN NHIÊN doc

DẦU MỎ VÀ KHÍ THIÊN NHIÊN
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức :
– Nắm được tính chất vật lí, trạng thái tự nhiên, thành phần, cách
khai thác, chế biến và ứng dụng của dầu mỏ, khí thiên nhiên.
– Biết crăckinh là một phương pháp quan trọng để chế biến dầu
mỏ.
– Nắm được đặc điểm cơ bản của dầu mỏ Việt Nam, vị trí một số
mỏ dầu, mỏ khí và tình hình khai thác dầu khí ở nước ta.
2. Kĩ năng :
- Đọc trả lời câu hỏi, tóm tắt được thông tin về dầu mỏ, khí thiên
nhiên và ứng dụng của chúng.
- Sử dụng có hiệu quả một số sản phẩm dầu mỏ và khí thiên nhiên.
3. Thái độ :
- Yêu khoa học, lòng yêu thích bộ môn.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh :
1. Giáo viên :
– Chuẩn bị mẫu dầu mỏ, tranh vẽ sơ đồ chưng cất dầu mỏ và ứng
dụng của các sản phẩm thu được từ chế biến dầu mỏ.
2. Học sinh :
- Tìm hiểu trước các tài liệu về: Dầu mỏ và dầu khí ở VN
III. Tiến trình bài dạy :
1. Kiểm tra bài cũ : (4p)
Viết công thức cấu tạo, nêu đặc điểm cấu tạo và tính chất hoá học
của benzen?(10đ)
TL:
- CTCT: (3đ) CH
CH CH

CH CH
CH

- Nhận xét:
+ 6 nguyên tử C liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh đều.
+ Có 3 liên kết đôi xen kẽ 3 liên kết đơn.
- Tính chất hóa học (7đ)
+ Phản ứng cháy với ôxi:
t
o
PTPƯ: C
6
H
6
+ 15/2O
2
 6CO
2
+ 3H
2
O + Q
+ Phản ứng thế với brôm:
- PTPƯ :
Fe
C
6
H
6
+ Br
2
 C
6
H

5
Br + HBr
+ Phản ứng cộng:
Ở điều kiện thích hợp C
6
H
6
có phản ứng cộng với một số chất khác
như: H
2
, Cl
2

Ví dụ: Ni, t
o

C
6
H
6
+ 3H
2
 C
6
H
12
. (Xiclobenzen)
AS
C
6

H
6
+ 3Cl
2
 C
6
H
6
Cl
6
.
* Đặt vấn đề vào bài mới : (1p) Trong những năm vừa qua xuất
khẩu nước ta không ngừng tăng cao về lượng ngoại tệ lẫn mặt hàng
xuất khẩu, trong đó lớn nhất vẫn là dầu mỏ. Dầu mỏ và khí thiên
nhiên là những tài nguyên quý giá của Việt Nam và nhiều quốc gia
khác. Vậy từ dầu mỏ và khí thiên nhiên người ta tách ra được
những sản phẩm nào? Chúng có những ứng dụng gì?
2. Bài mới :

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học
GV

?

HS



GV

?
HS


Cho HS quan sát dầu mỏ.
Có nhận xét gì về trạng thái, màu sắc,
tính tan trong nước của dầu mỏ?
TL:



Treo tranh vẽ Mỏ dầu cho HS quan
sát.
Dầu mỏ có ở đâu?
Trong tự nhiên dầu mỏ tập trung thành
từng vùng lớn, ở sâu trong lòng đất,
I. Dầu mỏ: (15p)
1. Tính chất vật lí:
- Chất lỏng sánh, màu nâu
đen, không tan trong nước
và nhẹ hơn nước.
2. Trạng thái tự nhiên,
thành phần của dầu mỏ:
a. Dầu mỏ có ở đâu?

- Dầu mỏ tập trung thành
những vũng lớn ở sâu
trong lòng đất.
?
HS

?
HS

?

HS
GV


tạo thành mỏ dầu.
Mỏ dầu bất kì có cấu tạo như thế nào?

Mỏ dầu thường có 3 lớp:
+ Lớp khí dầu mỏ.
+ Lớp dầu lỏng.
+ Lớp nước mặn




Em hãy nêu cách khai thác dầu mỏ?
Cách khai thác dầu mỏ: Khoan thành
giếng, sau đó phải bơm nước hoặc khí

xuống.
Vì sao phải bơm không khí và nước
xuống mỏ dầu?
TL:

- Mỏ dầu có 3 lớp:
+ Lớp trên: Lớp khí.
+ Lớp giữa: Lớp dầu lỏng
(là hổn hợp phức tạp của
nhiều loại Hiđrocacbon và
những lượng nhỏ các chất
khác)
+ Lớp dưới: Lớp nước
mặn.
b. Dầu mỏ được khai thác
như thế nào?
-Khoan những lổ khoan
xuống lớp dầu lỏng  dầu
tự phun lên (Sau đó bơm
thêm không khí hoặc nước
xuống).

GV


?

HS

GV

GV

?

HS

Tại sao phải chế biến dầu mỏ? Dầu
mỏ được chế biến như thế nào? Sản
phẩm chính là gì?
Y/c HS quan sát H 4.17 SGK/127 và
nêu cách chưng cất dầu mỏ.
Nêu những ưu và nhược điểm của
phương pháp chưng cất?
Nhược: thu được xăng với tỷ lệ rất ít

Giới thiệu phương pháp Krăckinh dầu
nặng để tăng lượng xăng trong quá
trình chưng cất.


Y/c HS đọc SGK và cho biết:
Khí thiên nhiên có ở đâu? Thành phần
chính?

3. Các sản phẩm chế biến
từ dầu mỏ:
- Các phương pháp điều
chế:



+ Chưng cất: Các sản
phẩm được tách ra ở
những khoảng nhiệt độ
khác nhau: gồm các sản
phẩm (như hình vẽ 4.17).
+ Crackinh: Bẽ gãy phân
tử - dùng để chế biến dầu
nặng  Xăng + hỗn hợp

?

HS


GV

?




HS

Tìm hiểu thông tin SGK và trả lời:


Nêu cách khai thác? Ứng dụng
cuarkhis thiên nhiên?
TL:


Cho HS đọc SGK trang 128 và cho
biết:
Qua các phương tiện thông tin đại
chúng em nào có thể cho biết vài nét
về dầu mỏ và khí thiên nhiên ở nước
ta? (Sự phân bố, đặc điểm của dầu mỏ
ở nước ta, các mỏ khai thác)
Đọc SGK trang 128 và trả lời các câu
hỏi của
khí.
II. Khí thiên nhiên: (10p)

- Có trong các mỏ khí nằm
dưới lòng đất.
- Thành phần chủ yếu là
khí Mêtan.

- Khoan xuống mỏ khí.
- Là nguyên liệu, nhiên

liệu trong đời sống và sản
xuất.
III. Dầu mỏ và khí thiên
nhiên ở Việt Nam: (10p)



GV






Lưu ý về hiện tượng ô nhiễm môi
trường và các tai nạn liên quan đến
dầu mỏ và khí thiên nhiên.

- Tập trung chủ yếu ở
thềm lục địa phía nam với
trữ lượng khoảng 3-4 tỉ tấn
quy đổi.
- Ưu điểm và nhược điểm:
SGK
- Việc khai thác, vân
chuyển, chế biến dầu mỏ,
khí thiên nhiên dể gây ra ô
nhiễm môi trường và các
tai nạn cháy nổ.
3. Củng cố, luyện tập : (4p)

BT3. Các cách làm đúng là b và c vì ngăn không cho xăng dầu tiếp
xúc với không khí. Cách làm a sai : vì khi đó, dầu loang nhanh trên
mặt nước gây cháy to hơn.
4. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà : (1p)
- Học bài cũ.
- Làm các bài tập: 3, 4 (SGK - 129).
- Nghiên cứu trước bài “ NHIÊN LIỆU”
- Tìm xem trong thực tế có những loại nhiên liệu nào? để giờ học
sau ta sẽ tìm hiểu.