Báo cáo thực tập tốt nghiệp
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN 3
LỜI MỞ ĐẦU BO DI 4
1.1.Mục đích thực tập 7
1.2. Nội dung thực tập 7
Thực hành các kỹ năng hành chính liên quan 8
1.3. Thời gian và địa điểm thực tập 8
1.4. Báo cáo quá trình thực tập 8
1.5. Những công việc đã làm trong quá trình thực tập tại bộ phận “một cửa” tại Ủy ban nhân dân
huyện Tân Yên 10
PHẦN 2: PHẦN NỘI DUNG 11
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN TÂN YÊN, THÀNH PHỐ BẮC GIANG 12
1.1. Lịch sử hình thành 12
1.3. Văn phòng Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên 14
1.3.1. Quá trình thành lập 14
1.3.2. Cơ cấu tổ chức và nhân sự 15
1.3.3. Chức năng 15
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA BỘ PHẬN TIẾP NHẬN VÀ TRẢ KẾT QUẢ THEO CƠ CHẾ
“MỘT CỬA” TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN TÂN YÊN 16
2.1. Cơ sở lý luận về cải cách hành chính và cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” 16
2.1.1. Cải cách hành chính 16
2.1.2. Cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” 18
2.2. Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa” tại Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên 23
2.2.1. Quyết định thành lập 23
2.2.2. Nơi làm việc và trang thiết bị 24
Page 1
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
2.2.3. Số lượng cán bộ công chức tại bộ phận “một cửa” 24
2.2.4. Quy chế hoạt động của bộ phận 25
2.3. Thực trạng hoạt động của bộ phận “một cửa” tại Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên, thành phố
Bắc Giang 29
2.3.1. Kết quả hoạt động từ năm 2004 đến 2008 29
2.3.2. Kết quả hoạt động của bộ phận năm 2009 32
2.4. Nhận xét hoạt động của bộ phận “một cửa” tại Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên, thành phố
Bắc Giang 35
2.4.1. Những kết quả đã đạt được 35
2.4.2. Hạn chế 36
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP, KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ VIỆC THỰC HIỆN CƠ CHẾ
“MỘT CỬA” TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TÂN YÊN 40
3.1. Một số giải pháp 40
3.1.1. Đẩy mạnh công tác chỉ đạo, điều hành, kiểm tra, giám sát 40
3.1.2. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức 41
3.1.3. Nâng cao chất lượng cơ sở vật chất phục vụ cho bộ phận một cửa tại Ủy ban nhân dân
huyện 41
3.1.4. Tiếp tục đơn giản và công khai hóa các thủ tục hành chính 42
3.2. Một số kiến nghị cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả việc thực hiện cơ chế “một cửa” tại Ủy ban
nhân dân huyện Tân Yên 43
PHẦN 3: KẾT LUẬN 46
NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP 47
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN 48
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 49
Page 2
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
LỜI CẢM ƠN
Sau thời gian gần bốn năm học tập trên giảng đường Học viện hành chính,
học viện đã tạo điều kiện cho em được đi thực tập trong thời gian hai tháng tại
Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên, thành phố Bắc Giang.
Trong quá trình thực tập em đã có cơ hội tiếp xúc và thực hành trực tiếp
các kiến thức đã học vào hoạt động thực tế tại Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên
(cụ thể là tại bộ phận “một cửa” thuộc Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban
nhân dân huyện).
Kết thúc thời gian thực tập, em đã học hỏi và rút ra được nhiều bài học
kinh nghiệm, nhiều kỹ năng bổ ích, được tổng kết lại trong bản báo cáo thực tập
này.
Em xin chân thành cảm ơn các cán bộ, công chức làm việc tại Ủy ban
nhân dân huyện Tân Yên đã tạo điều kiện cho em trong quá trình thực tập, cũng
như đã cung cấp tư liệu cần thiết giúp em hoàn thành báo cáo thực tập này.
Đồng thời, em xin chân thành cảm ơn các thầy cô tại Học viện Hành chính –
những người đã cung cấp cho em nền tảng kiến thức lý luận vô cùng bổ ích
trong bốn năm qua. Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến
giảng viên – Thạc sỹ Doãn Minh Thắng và giảng viên – Thạc sỹ Trần Cao Tùng
đã nhiệt tình hướng dẫn cho em trong quá trình thực tập, cũng như trong quá
trình hoàn thiện báo cáo thực tập này.
Hà Nội, ngày 23 tháng 4 năm 2011
Sinh viên thực tập
Đỗ Thị Thanh Hoa
Page 3
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
PHẦN 1: PHẦN MỞ ĐẦU
LỜI MỞ ĐẦU BO DI
Cải cách thể chế nhà nước là một trong bốn nội dung cơ bản của chương
trình cải cách tổng thể nền hành chính nhà nước giai đoạn 2001 – 2010. Đây là
nội dung được Đảng và nhà nước đặt lên hàng đầu bởi tính chất quan trọng và
mức độ ảnh hưởng của nó đến chất lượng hoạt động hành chính. Trong cải cách
thể chế, Đảng và nhà nước ta xác định: “cải cách thủ tục hành chính là khâu đột
phá, là cơ sở, nền tảng và là động lực cho sự đổi mới và hoàn thiện quy định, thể
chế quản lý nhà nước”.
Thể chế hành chính quy định thủ tục hành chính để giải quyết các mối
quan hệ giữa nhà nước với các tổ chức và công dân. Bản chất của thủ tục hành
chính là quy định cách thức (hay chính là các bước) để giải quyết những nhu cầu
của công dân, tổ chức từ phía các cơ quan nhà nước.
Thủ tục hành chính ở nước ta hiện nay còn nhiều vấn đề phức tạp, thiếu
công khai, minh bạch. Đây là nguyên nhân gây ra sự tốn kém, lãng phí thời gian,
tiền bạc của tổ chức, công dân; tạo kẽ hở cho những cán bộ, công chức tham ô,
tham nhũng, sách nhiễu nhân dân; từ đó làm cho hiệu lực, hiệu quả quản lý hành
chính nhà nước không cao, không đáp ứng yêu cầu quản lý của nhà nước cũng
như đòi hỏi của nhân dân.
Ngày 17 tháng 9 năm 2001, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định số
136/2001/QĐ-TTg yêu cầu “mở rộng cơ chế một cửa trong việc giải quyết công
việc của cá nhân và tổ chức ở các cơ quan hành chính nhà nước các cấp”.
Ngày 22 tháng 6 năm 2007, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định
số 93/2007/QĐ-TTg về ban hành quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một
Page 4
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
cửa liên thông tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, nhằm đẩy mạnh
việc cải cách thủ tục hành chính.
Tân Yên là một huyện miền núi của thành phố Bắc Giang. Thực hiện
chương trình cải cách tổng thể nền hành chính nhà nước giai đoạn 2001 – 2010,
trong đó có cải cách thể chế và trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính, từ năm
2004, Ủy ban nhân dân huyện đã thực hiện áp dụng cơ chế một cửa trong việc
giải quyết thủ tục hành chính cho công dân và tổ chức trong một số lĩnh vực cụ
thể.
Tuy nhiên, việc quản lý hồ sơ thủ tục hành chính của Uỷ ban nhân dân
huyện Tân Yên thực hiện còn mang tính thủ công, quá trình lưu chuyển hồ sơ và
xử lý giữa các phòng ban diễn ra chậm, ảnh hưởng đến việc xử lý và trả lời cho
công dân, tổ chức.
Việc áp dụng công nghệ thông tin vào giải quyết thủ tục hành chính tuy
đã được triển khai bước đầu, xong hiệu quả còn thấp. Vì vậy, đề tài: “tìm hiểu
hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa” tại ủy ban
nhân dân huyện Tân Yên, thành phố Bắc Giang” nhằm tìm hiểu thực trạng hoạt
động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa” (sau đây gọi tắt
là bộ phận “một cửa”) để từ đó đề xuất những kiến nghị, giải pháp nhằm nâng
cao chất lượng hoạt động của bộ phận.
− Đối tượng nghiên cứu: Đề tài “tìm hiểu hoạt động của bộ phận tiếp nhận
và trả kết quả theo cơ chế “một cửa” tại ủy ban nhân dân huyện Tân Yên,
thành phố Bắc Giang” lấy vấn đề hoạt động tại bộ phận “một cửa” tại
huyện Tân Yên làm đối tượng nghiên cứu.
Page 5
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
− Phạm vi nghiên cứu: Phạm vi nghiên cứu của đề tài được giới hạn trong
phạm vi hoạt động của bộ phận “một cửa” tại Văn phòng Ủy ban nhân
dân huyện Tân Yên.
− Phương pháp nghiên cứu: Trong quá trình tìm hiểu nghiên cứu đề tài này,
em đã sử dụng một số phương pháp nghiên cứu:
+ Phương pháp luận duy vật biện chứng.
+ Phương pháp phân tích các cơ sở dữ liệu.
+ Phương pháp tổng hợp, khái quát trên cơ sở các số liệu báo cáo và
tài liệu liên quan.
Trong quá trình làm báo cáo, do điều kiện thời gian và trình độ của bản
thân có hạn, nguồn tài liệu tham khảo không nhiều, vì vậy báo cáo của em chắc
chắn không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự góp ý của
các thầy (cô) giáo.
Trong quá trình thực hiện báo cáo này, ngoài sự tìm tòi, nghiên cứu của
bản thân, em luôn nhận được sự hướng dẫn nhiệt tình của giảng viên – thạc sỹ
Doãn Minh Thắng và giảng viên – thạc sỹ Trần Cao Tùng. Em xin chân thành
cảm ơn.
Page 6
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
1.1.Mục đích thực tập
Thực hiện Quyết định số 1918/QĐ-HVHCQG ngày 30/12/2005 của giám
đốc Học Viện hành chính về việc ban hành quy chế tổ chức thực tập cho sinh
viên Đại học hành chính hệ chính quy.
Theo kế hoạch thực tập của Phòng đào tạo Học viện Hành chính.
− Mục đích chung
Tìm hiểu tổ chức, hoạt động của bộ máy nhà nước và thể chế hành
chính nhà nước.
Nắm vững chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của một số vị trí công việc
của cán bộ, công chức nhà nước trong bộ máy hành chính nhà nước.
Vận dụng các kiến thức đã học vào thực tế để rèn luyện các kỹ năng,
nghiệp vụ quản lý hành chính.
Bổ sung và nâng cao kiến thức đã đã học tại Học viện Hành chính.
− Mục đích thực tập tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế
“một cửa” của huyện Tân Yên
Tìm hiểu việc áp dụng cơ chế “một cửa” trong thực tiễn hoạt động của
cơ quan hành chính nhà nước.
Tìm hiểu tổ chức và hoạt động của bộ phận “một cửa” tại Ủy ban nhân
dân huyện Tân Yên.
Nắm được quy trình nhận và trả hồ sơ hành chính tại bộ phận.
Quan sát sự phối hợp giải quyết hồ sơ hành chính giữa các phòng, ban
chuyên môn với bộ phận.
1.2. Nội dung thực tập
Nắm được cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ và mối quan hệ của cơ
quan thực tập.
Nắm vững quy trình công vụ trong cơ quan quản lý hành chính nhà
nước nơi thực tập.
Page 7
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Nắm được thủ tục hành chính của cơ quan nơi thực tập, thể chế hành
chính liên quan đến cơ quan nơi thực tập.
Thực hành các kỹ năng hành chính liên quan.
1.3. Thời gian và địa điểm thực tập
Địa điểm thực tập: Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ
chế “một cửa” thuộc Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân
huyện Tân Yên, thành phố Bắc Giang.
Thời gian thực tập: thời gian thực tập tại bộ phận bắt đầu từ
23/02/2011 đến hết ngày 23/04/2011.
1.4. Báo cáo quá trình thực tập
Thời gian Nội dung thực tập
Cán bộ
hướng dẫn
Tuần 1
(từ 23/02
đến 02/03)
• Làm lễ ra quân thực tập và nghe phổ biến
quy chế thực tập.
• Gặp gỡ đoàn thực tập và nghe giảng viên
hướng dẫn thông qua kế hoạch thực tập.
• Liên hệ với Văn phòng Hội đồng nhân dân và
Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên, thành phố
Bắc Giang về việc thực tập.
Phạm Thị
Ngân
Tuần 2, 3
(từ 03/3
đến 17/03)
• Tiến hành thực tập tại bộ phận “một cửa”.
• Tìm hiểu nội quy, quy chế làm việc tại bộ phận
“một cửa” của huyện.
• Nhận nhiệm vụ và hoàn thành công việc do cán
bộ hướng dẫn thực tập giao.
• Nghiên cứu các văn bản liên quan đến cải
Phạm Thị
Ngân
Page 8
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
cách hành chính, thủ tục hành chính, cơ chế
“một cửa”, “một cửa liên thông”.
Tuần 4, 5
(từ 18/03
đến 01/04)
• Hoàn thành các công việc do cán bộ hướng
dẫn thực tập giao tại bộ phận “một cửa”.
• Chọn đề tài viết báo cáo và lập đề cương báo
cáo thực tập.
• Liên hệ với Chánh văn phòng, các Phó
Chánh văn phòng và các cán bộ, công chức
để thu thập số liệu viết báo cáo thực tập.
Phạm Thị
Ngân
Tuần 6, 7
(từ 02/04
đến 15/04)
• Tiến hành thu thập tài liệu cần thiết để viết
báo cáo.
• Hoàn thành báo cáo sơ lược.
• Trình giảng viên hướng dẫn xem trước báo
cáo thực tập sơ lược.
Phạm Thị
Ngân
Tuần 8
(từ 16/04
đến 23/04)
• Nhận nhiệm vụ và hoàn thành công việc do cán
bộ hướng dẫn thực tập giao.
• Chỉnh sửa báo cáo theo hướng dẫn của Giảng
viên hướng dẫn.
• Xin ý kiến đánh giá quá trình thực tập tại cơ
quan thực tập.
• Nộp báo cáo.
Phạm Thị
Ngân
Page 9
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
1.5. Những công việc đã làm trong quá trình thực tập tại bộ phận “một
cửa” tại Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên
Trong quá trình thực tập tại bộ phận “một cửa” của huyện Tân Yên, em
đã được thực hiện một số công việc cụ thể liên quan, bao gồm:
− Hướng dẫn công dân khi đến bộ phận một cửa.
− Hướng dẫn công dân có nhu cầu đăng kí hộ kinh doanh làm các thủ tục
để đăng kí và nhận các giấy tờ liên quan.
− Vào sổ đăng kí kinh doanh.
− Viết phiếu hẹn.
− Hướng dẫn công dân có nhu cầu cấp lại bản chính hoặc cải chính
giấy khai sinh làm các thủ tục và giấy tờ cần thiết.
− Hỗ trợ, phụ giúp các anh chị cán bộ tại bộ phận trong việc ghi sổ,
chuyển hồ sơ, sắp xếp hồ sơ liên quan theo từng lĩnh vực.
− Trả kết quả đăng kí hộ kinh doanh cá thể.
− Trả kết quả cấp lại và kết quả cải chính giấy khai sinh.
Page 10
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
PHẦN 2: PHẦN NỘI DUNG
TÌM HIỂU HOẠT ĐỘNG CỦA BỘ PHẬN TIẾP NHẬN VÀ TRẢ
KẾT QUẢ THEO CƠ CHẾ “MỘT CỬA” TẠI ỦY BAN NHÂN
DÂN HUYỆN TÂN YÊN, THÀNH PHỐ BẮC GIANG
Page 11
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN TÂN YÊN,
THÀNH PHỐ BẮC GIANG
1.1. Lịch sử hình thành
Tân Yên là một huyện miền núi của tỉnh Bắc Giang, xưa kia thuộc miền
hạ của phủ Yên Thế. Ngày 6/11/1957, Chính phủ nước Việt Nam dân chủ cộng
hòa (nay là nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam) ra nghị định số
523/TTg chia huyện Yên Thế thành hai huyện: huyện Tân Yên và huyện Yên
Thế. Khi đó huyện Tân Yên có diện tích tự nhiên: 20373,72ha; có 24 xã, 01 thị
trấn, 11.660 hộ và 53.863 khẩu.
Đảng bộ huyện Tân Yên khi đó có 1.047 Đảng viên. Sau khi thành lập
Đảng bộ, tỉnh ủy Bắc Giang chỉ định ban Huyện ủy gồm 17 đồng chí do đồng
chí Nguyễn Danh Sỹ làm Bí thư. Bộ nội vụ ra nghị định chỉ định Ủy ban hành
chính huyện gồm 5 Ủy viên do đồng chí Nguyễn Danh Sỹ làm chủ tịch.
Trải qua hơn một nửa thế kỉ xây dựng và phát triển chính quyền, huyện
Tân Yên ngày nay đã có những đổi mới to lớn trên nhiều lĩnh vực.
Trong tình hình mới, Đảng bộ và nhân dân huyện ra sức thi đua phấn đấu
xây dựng địa phương, củng cố chính quyền cơ sở làm nền tảng cho công cuộc
xây dựng đất nước.
Hiện nay, dân số của huyện là: 169.414 người; đơn vị hành chính gồm 24
xã, thị trấn trong đó 20 xã và 01 thị trấn miền núi, 02 xã và 01 thị trấn trung du;
tổng số thôn là 369 thôn.
1.2. Tổ chức bộ máy hành chính
− Cơ quan hành chính Nhà nước ở huyện có: 13 cơ quan.
− Đơn vị trực thuộc Ủy ban nhân dân huyện có: 4 đơn vị.
− Đơn vị sự nghiệp trực thuộc cấp phòng: 74 đơn vị.
Sơ đồ tổ chức bộ máy hành chính huyện Tân Yên DE CHU IN DAM
Page 12
Chủ tịch
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Bầu
Bầu Bầu
Ủy ban nhân dân huyện thành lập 12 cơ quan thực hiện việc quản lý chính
quyền địa phương.
Các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân là cơ quan tham mưu,
giúp Uỷ ban nhân dân cùng cấp thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa
phương và thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn theo sự uỷ quyền của Uỷ ban
nhân dân cùng cấp và theo quy định của pháp luật; góp phần bảo đảm sự thống
nhất quản lý của ngành hoặc lĩnh vực công tác từ trung ương đến cơ sở.
Cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện chịu sự chỉ đạo,
quản lý về tổ chức, biên chế và công tác của Ủy ban nhân dân cấp huyện, đồng
thời chịu sự chỉ đạo, kiểm tra, hướng dẫn về chuyên môn nghiệp vụ của cơ quan
chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Hệ thống cơ quan chuyên môn của Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên hiện
nay như sau:
Page 13
HỘI ĐỒNG NHÂN
DÂN
ỦY BAN NHÂN
DÂN
CÁC BAN THƯỜNG
TRỰC
HỘI ĐỒNG
NHÂN DÂN
Ban
pháp
chế
Ban
Kinh
tế
Xã
hội
Chủ tịch
Hội
đồng
Phó chủ
tịch Hội
đồng
Ủy
viên
thường
trực
Các phó
chủ tịch
Các ủy
viên Ủy
ban
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Sơ đồ cơ quan chuyên môn trực thuộc Ủy ban nhân dân:
Về địa giới hành chính, huyện Tân Yên phía bắc giáp huyện Yên Thế và
huyện Phú Bình (tỉnh Thái Nguyên), phía đông giáp huyện Lạng Giang, phía tây
giáp huyện Hiệp Hòa, phía nam giáp huyện Việt Yên và thành phố Bắc Giang.
1.3. Văn phòng Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên
1.3.1. Quá trình thành lập
Ngày 06/11/1957, Chính phủ nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (nay là
nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) ra nghị định số 523/TTg chia huyện
Yên Thế thành 02 huyện là: huyện Yên Thế và huyện Tân Yên. Trên cơ sở tách
huyện, Văn phòng Ủy ban nhân dân cũng được quyết định thành lập từ năm
1957.
Năm 2004, Văn phòng Ủy ban nhân dân được đổi tên thành Văn phòng
Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân theo Nghị định số 172/2004/NĐ-CP và
quyết định số 140/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Giang về quy định
tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Page 14
Văn phòng
HĐND&UBND
Phòng Lao
động - TB&XH
Phòng Nội vụ
Phòng Giáo dục
và Đào tạo
Phòng Tài
nguyên và Môi
trường
Ủy ban nhân dân
Phòng Tài
chính - Kế
hoạch
Phòng Công
thương
Thanh tra
Huyện
Phòng Y tế Phòng Văn hóa
và Thông tin
Phòng Tư pháp
Phòng Nông
nghiệp và phát
triển nông thôn
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
1.3.2. Cơ cấu tổ chức và nhân sự
Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện Tân Yên bao
gồm có Chánh Văn phòng, các Phó Chánh Văn phòng, các cán bộ và công
chức làm việc; tổng số cán bộ, công chức là 24 đồng chí.
1.3.3. Chức năng
− Tham mưu tổng hợp cho Ủy ban nhân dân về hoạt động của Uỷ ban
nhân dân.
− Tham mưu cho Chủ tịch Uỷ ban nhân dân về chỉ đạo, điều hành của
Chủ tịch Uỷ ban nhân dân.
− Cung cấp thông tin phục vụ quản lý và hoạt động của Hội đồng nhân
dân, Uỷ ban nhân dân và các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương.
− Đảm bảo cơ sở vật chất, kỹ thuật cho hoạt động của Hội đồng nhân dân
và Uỷ ban nhân dân.
Page 15
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA BỘ PHẬN TIẾP NHẬN
VÀ TRẢ KẾT QUẢ THEO CƠ CHẾ “MỘT CỬA” TẠI ỦY BAN
NHÂN DÂN HUYỆN TÂN YÊN
2.1. Cơ sở lý luận về cải cách hành chính và cơ chế “một cửa”, “một cửa
liên thông”
2.1.1. Cải cách hành chính
− Khái niệm
Cải cách hành chính là một khái niệm đã được nhiều học giả, các nhà
nghiên cứu hành chính trên thế giới đưa ra, dựa trên các điều kiện về chế độ
chính trị - kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia, cũng như phụ thuộc vào quan
điểm và mục tiêu nghiên cứu. Do đó, hầu hết các định nghĩa này không giống
nhau.
Cải cách hành chính có thể hiểu là một sự thay đổi có kế hoạch, theo
một mục tiêu nhất định, được xác định bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Cải cách hành chính không làm thay đổi bản chất của hệ thống hành chính,
mà chỉ làm cho hệ thống này trở nên hiệu quả hơn, phục vụ nhân dân được tốt
hơn so với trước; chất lượng các thể chế quản lý nhà nước đồng bộ, khả thi và
dễ đi vào cuộc sống hơn; cơ chế hoạt động, chức năng, nhiệm vụ của bộ máy,
chất lượng đội ngũ cán bộ công chức làm việc trong các cơ quan nhà nước sau
khi tiến hành cải cách hành chính đạt hiệu quả, hiệu lực hơn, đáp ứng yêu cầu
kinh tế xã hội của một quốc gia.
Việt Nam hiện nay chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào chính thức
định nghĩa khái niệm cải cách hành chính là gì. Tuy nhiên, nhiều văn bản
quan trọng của Đảng đã đề cập đến thuật ngữ này, như Nghị quyết Đại hội
VII, Nghị quyết TW 8 – khóa VII, Nghị quyết Đại hội VIII. Các văn bản đã
nêu ra các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể cho công cuộc cải cách hành chính nhà
Page 16
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
nước. Đồng thời, chương trình cải cách tổng thể nền hành chính nhà nước giai
đoạn 2001 – 2010 ban hành kèm theo quyết định số 136/2001/QĐ-TTg ngày
17/9/2001 của Chính phủ cũng đã nêu bốn nội dung cơ bản của cải cách hành
chính Việt Nam, đó là cải cách thể chế; cải cách tổ chức bộ máy hành chính;
đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức và cải cách tài chính
công.
− Mục tiêu tổng thể
Mục tiêu tổng thể của công cuộc cải cách hành chính là xây dựng một nền
hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh, chuyên nghiệp, hiện đại hóa, hoạt
động có hiệu lực, hiệu quả theo nguyên tắc nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có phẩm
chất và năng lực đáp ứng yêu cầu công cuộc xây dựng, phát triển đất nước.
− Nội dung chính của cải cách hành chính
Công cuộc cải cách tổng thể nền hành chính nhà nước giai đoạn 2001 –
2010 bao gồm 4 nội dung chính:
+ Cải cách thể chế:
Cải cách hành chính nhằm tiến hành xây dựng và hoàn thiện hệ thống thể
chế, trong đó thể chế kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa là
trung tâm, đồng thời hoàn thiện các thể chế khác; thực hiện việc kiện toàn hệ
thống văn bản quy phạm pháp luật quản lý nhà nước, quy trình ban hành, thẩm
quyền ban hành, nâng cao tính hiệu lực, hiệu quả của các văn bản quản lý nhà
nước. Cải cách thủ tục hành chính theo hướng đơn giản hóa, lấy đây là khâu đột
phá, là cơ sở, nền tảng và là động lực cho sự đổi mới và hoàn thiện thể chế quản
lý nhà nước.
+ Cải cách tổ chức bộ máy nhà nước:
Page 17
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Tiến hành cải cách theo hướng tinh giản, gọn nhẹ, thu gọn các đầu mối,
hoạt động hiệu quả, công khai, dân chủ, thực hiện phân cấp, phân quyền quản lý
hợp lý, xác định rõ phạm vi thẩm quyền, nghĩa vụ của từng cơ quan, bộ phận.
+ Đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức
Hiệu quả của cải cách hành chính phụ thuộc vào đội ngũ cán bộ công
chức. Cán bộ công chức vừa là chủ thể trực tiếp thực hiện hoạt động quản lý,
vừa là chủ thể tiến hành cải cách, chỉ đạo cải cách nhưng đồng thời cũng là đối
tượng bị điều chỉnh bởi cải cách hành chính. Vì vậy, nâng cao trình độ chuyên
môn kỹ thuật, nâng cao phẩm chất của cán bộ, công chức vừa là mục tiêu vừa là
biện pháp chủ đạo để cải cách hành chính đạt hiệu quả cao nhất.
+ Cải cách tài chính công
Tăng cường quản lý tài chính, sử dụng hiệu quả, hợp lý, tiết kiệm nguồn
ngân sách, tăng cường vai trò của kiểm toán nhà nước đối với việc sử dụng ngân
sách của các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, các tổ chức chính trị - xã hội.
2.1.2. Cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông”
− Quá trình hình thành và tổ chức thực hiện
Cơ chế “một cửa” được đề ra đầu tiên trong lĩnh vực đầu tư trực tiếp nước
ngoài quy định trong Quyết định 366/QĐ-HĐBT ngày 07/11/1991 (nay là Chính
phủ), quy định về việc thực hiện cơ chế một cửa trong chế độ thẩm định các dự
án có vốn đầu tư nước ngoài nhằm tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài
khi tham gia đầu tư vào Việt Nam.
Thực hiện Nghị quyết số 38/CP ngày 04/5/1994 của Chính phủ về cải
cách một bước thủ tục hành chính trong giải quyết công việc của công dân và tổ
chức, từ năm 1995 nhiều địa phương đã chủ động thí điểm thực hiện áp dụng cơ
Page 18
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
chế giải quyết công việc theo mô hình “một cửa” hoặc “một cửa, một dấu”. Tính
đến tháng 5/2003 đã có 35 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thí điểm thực
hiện cơ chế “một cửa” tại 196 đơn vị cấp sở, 160 đơn vị cấp huyện. Tháng
6/2003, Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Nội vụ
và Bộ Tài chính tổ chức hội nghị tổng kết thí điểm mô hình “một cửa”. Căn cứ
vào kết luận của Hội nghị tổng kết, Bộ Nội vụ xây dựng quy chế thực hiện cơ
chế “một cửa” tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương trình Thủ tướng
Chính phủ và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số
181/2003/QĐ-TTg ngày 4/9/2003. Theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ,
cơ chế “một cửa” được thực hiện đối với tất cả cấp tỉnh và cấp huyện từ
01/01/2004, đối với cấp xã từ ngày 01/01/2005.
Quá trình thực hiện cơ chế “một cửa” tại các cơ quan hành chính mang lại
nhiều kết quả khả quan trong cải cách thủ tục hành chính, nhưng thực tế thực
hiện cũng cho thấy: nhiều hồ sơ, thủ tục hành chính thường liên quan đến nhiều
ngành, nhiều cơ quan, bộ phận. Người dân, tổ chức trên thực tế muốn giải quyết
công việc của mình vẫn phải đi qua rất nhiều cơ quan, đôi khi tạo thành một
vòng luẩn quẩn. Cải cách thủ tục hành chính vì thế mà không triệt để.
Đáp ứng nhu cầu bức xúc của nhân dân ngay từ năm 2006, nhiều địa
phương đã ban hành quy chế phối hợp giải quyết thủ tục hành chính liên ngành
như: Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng. Bước đầu thí điểm mô hình này đã
mang lại nhiều kết quả khả quan, được người dân đồng tình ủng hộ. Ngày
22/6/2007, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định 93/2007/QĐ-TTg về việc
ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại cơ quan
hành chính nhà nước ở địa phương trên toàn quốc. Quy chế này cho phép các
địa phương, hệ thống quản lý dọc của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc
Chính phủ tiến hành thực hiện cơ chế một cửa trên mọi lĩnh vực thuộc thẩm
quyền quản lý của mình.
Page 19
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
− Cơ chế “một cửa”
+ Khái niệm
“Cơ chế một cửa” là cơ chế giải quyết công việc của tổ chức, cá nhân, bao
gồm cả tổ chức, cá nhân nước ngoài thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của một cơ
quan hành chính nhà nước, từ hướng dẫn, tiếp nhận giấy tờ, hồ sơ, giải quyết
đến trả kết quả được thực hiện tại một đầu mối là bộ phận tiếp nhận và trả kết
quả của cơ quan hành chính nhà nước.
+ Quy trình làm việc
Về hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa”
được quy định cụ thể như sau:
Tổ chức, cá nhân có yêu cầu giải quyết công việc liên hệ, nộp hồ sơ tại bộ
phận tiếp nhận và trả kết quả.
Cán bộ, công chức làm việc tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả có trách
nhiệm xem xét hồ sơ của tổ chức, cá nhân:
a. Trường hợp yêu cầu của tổ chức, cá nhân không thuộc phạm vi giải quyết thì
hướng dẫn để tổ chức, cá nhân đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
b. Trường hợp hồ sơ chưa đúng, chưa đủ theo quy định thì hướng dẫn cụ thể
một lần, đầy đủ để tổ chức, cá nhân bổ sung, hoàn chỉnh.
c. Đối với các loại công việc theo quy định giải quyết trong ngày làm việc
không được ghi giấy hẹn thì tiếp nhận và giải quyết ngay, sau đó trình
lãnh đạo có thẩm quyền ký, trả kết quả cho tổ chức, cá nhân, thu phí, lệ
phí đối với những công việc được thu phí, lệ phí theo quy định của pháp
luật.
Page 20
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
d. Đối với các loại công việc theo quy định được ghi giấy hẹn thì tiếp nhận
và viết giấy biên nhận hồ sơ, hẹn ngày trả kết quả, chủ trì, phối hợp với bộ
phận chức năng có liên quan giải quyết hồ sơ, sau đó trình lãnh đạo có
thẩm quyền ký, trả kết quả cho tổ chức, cá nhân, thu phí, lệ phí đối với
những công việc được thu phí, lệ phí theo quy định của pháp luật.
Có thể mô tả quy trình thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế này qua sơ đồ:
− Cơ chế “một cửa liên thông”
+ Khái niệm
“Cơ chế một cửa liên thông” là cơ chế giải quyết công việc của tổ chức,
cá nhân thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của nhiều cơ quan hành chính nhà cùng
cấp hoặc giữa các cấp hành chính từ hướng dẫn, tiếp nhận giấy tờ, hồ sơ, giải
quyết đến trả kết quả được thực hiện tại một đầu mối là bộ phận tiếp nhận và trả
kết quả của một cơ quan hành chính nhà nước.
+ Quy trình làm việc
Tổ chức, cá nhân có yêu cầu giải quyết công việc được quy định áp dụng
cơ chế một cửa liên thông liên hệ, nộp hồ sơ tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
của một cơ quan hành chính nhà nước theo quy định.
Cán bộ, công chức làm việc tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả có trách
nhiệm xem xét hồ sơ của tổ chức, cá nhân:
Page 21
Tổ chức,
công dân
có yêu cầu
Bộ phận
tiếp nhận
và trả kết
quả
Các phòng
ban chuyên
môn
Thủ
trưởng cơ
quan
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
a. Trường hợp yêu cầu của tổ chức, cá nhân không thuộc thẩm quyền giải
quyết thì hướng dẫn để tổ chức, cá nhân đến cơ quan có thẩm quyền giải
quyết.
b. Trường hợp hồ sơ chưa đúng, chưa đủ theo quy định thì hướng dẫn cụ thể
một lần, đầy đủ để tổ chức, cá nhân bổ sung, hoàn chỉnh.
Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả căn cứ vào tính chất công việc có trách
nhiệm xem xét, xử lý theo quy trình sau:
a. Trình lãnh đạo trực tiếp để giải quyết theo trách nhiệm thẩm quyền.
b. Trực tiếp liên hệ với các cơ quan liên quan để giải quyết hồ sơ. Các cơ
quan liên quan có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ, giải quyết theo thẩm
quyền, đúng thời gian quy định.
c. Nhận kết quả, trả lại cho tổ chức, cá nhân, thu phí, lệ phí theo quy định
của pháp luật.
Sơ đồ:
Gửi
Trả
Page 22
Tổ chức,
CD có yêu
cầu
Cơ quan
liên quan
Các phòng
ban chuyên
môn
Bộ phận tiếp
nhận và trả
kết quả
Thủ trưởng
cơ quan
Cơ quan
liên quan
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
− Vai trò, ý nghĩa của cơ chế “một cửa, một cửa liên thông”
Việc áp dụng cơ chế “một cửa” và “một cửa liên thông” là một biện pháp
hữu hiệu trong cải cách thủ tục hành chính, đồng thời đẩy nhanh tốc độ cải cách
hành chính trên các nội dung khác.
Quá trình xây dựng quy trình thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa”,
“một cửa liên thông” buộc các cơ quan hành chính nhà nước phải tiến hành rà
soát lại toàn bộ những thủ tục hành chính có liên quan, các yêu cầu về hồ sơ
giấy tờ, mẫu văn bản. Qua đó, các cơ quan chủ động phát hiện ra những bước,
những yêu cầu, thủ tục không cần thiết, rườm rà để loại bỏ; hệ thống hóa, hợp lý
hóa hệ thống văn bản, mẫu thủ tục, quy trình thủ tục.
Quy trình thủ tục được hợp lý hóa, khoa học làm giảm thiểu thời gian
cũng như sự phức tạp của các thủ tục hành chính khiến cho tiến độ giải quyết
các thủ tục hành chính của cán bộ, công chức nhà nước được đẩy nhanh hơn,
tình trạng dồn ứ, chậm giải quyết các hồ sơ hành chính vì thế mà sẽ giảm đáng
kể.
Cùng với đó, việc đẩy mạnh công khai hóa thủ tục hành chính, quy trình
thủ tục, các loại giấy tờ hồ sơ, lệ phí sẽ làm tăng tính minh bạch trong quản lý
nhà nước, chống lại hiện tượng sách nhiễu của cán bộ công chức lợi dụng sự
thiếu thông tin hiểu biết của công dân để gây khó dễ. Đây là điều hết sức quan
trọng giúp gia tăng sự hài lòng, củng cố niềm tin của nhân dân vào hoạt động
quản lý nhà nước.
2.2. Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế “một cửa” tại Ủy ban
nhân dân huyện Tân Yên
2.2.1. Quyết định thành lập
Căn cứ vào quyết định số 93/2007/QĐ-TTg ban hành ngày 22/6/2007
Page 23
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế thực hiện cơ chế một cửa,
một cửa liên thông tại các cơ quan hành chính Nhà nước ở địa phương và
quyết định số 295/QĐ-UBND ban hành ngày 06/3/2008 của Ủy ban nhân dân
tỉnh Bắc Giang về việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại Ủy
ban nhân dân huyện, thành phố, ngày 22/12/2008, Ủy ban nhân dân huyện
Tân Yên ban hành quyết định số 07/2008/QĐ-UBND về việc “ban hành Quy
chế về tổ chức, hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế
“một cửa” và quy trình giải quyết công việc theo cơ chế “một cửa” tại Ủy ban
nhân dân huyện”.
2.2.2. Nơi làm việc và trang thiết bị
Thực hiện quyết định số 295/QĐ-UBND ngày 06/03/2008 của chủ tịch
Ủy ban nhân dân tỉnh về việc ban hành danh mục, lĩnh vực công việc thực
hiện tại bộ phận “một cửa”, Ủy ban nhân dân huyện đã bố trí một phòng làm
việc với diện tích trên 35m² tại vị trí thuận lợi, đảm bảo giao tiếp phục vụ tổ
chức và công dân đến liên hệ giải quyết công việc.
Trang thiết bị được đầu tư, bao gồm: bàn ghế để tổ chức, công dân đến
liên hệ công tác ngồi, quạt điện. máy vi tính, tủ đựng tài liệu cho cán bộ làm
việc, camera quan sát. Đồng thời bộ phận còn thông báo số điện thoại đường
dây nóng và bố trí hòm thư góp ý của tổ chức, công dân đối với hoạt động của
bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại phòng làm việc.
Những quy định về hồ sơ, thủ tục, các quy định hành chính khác, thời
gian giải quyết, mức thu phí và lệ phí đối với từng trường hợp được niêm yết
công khai tại phòng làm việc của bộ phận.
2.2.3. Số lượng cán bộ công chức tại bộ phận “một cửa”
Ủy ban nhân dân huyện bố trí 03 cán bộ, công chức làm việc tại bộ
phận “một cửa”, trong đó phân công 01 đồng chí phó Chánh văn phòng Hội
Page 24
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện phụ trách và 02 cán bộ làm việc.
Số cán bộ trên đều có trình độ đại học và độ tuổi từ 23 đến 35 tuổi, đáp
ứng yêu cầu của công việc; có tư cách đạo đức tốt, nhiệt tình với công việc; có
kỹ năng giải quyết công việc, đảm bảo nhận hồ sơ đầy đủ, chính xác từ công
dân, tổ chức và lưu chuyển hồ sơ đến các phòng, ban, đơn vị chuyên môn theo
đúng quy trình tác nghiệp, đảm bảo tính chính xác và kịp thời.
2.2.4. Quy chế hoạt động của bộ phận
− Cơ cấu tổ chức và hoạt động
Bộ phận một cửa thuộc Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân
dân huyện, chịu sự quản lý của Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban
nhân dân, do một lãnh đạo Văn phòng phụ trách và các cán bộ, công chức
được Ủy ban nhân dân huyện bố trí phù hợp với tình hình thực tế.
− Chức năng, nhiệm vụ của bộ phận “một cửa”
Tiếp tổ chức, công dân tại nơi làm việc của bộ phận “một cửa” khi có
yêu cầu giải quyết công việc trong phạm vi thẩm quyền của Ủy ban nhân dân
huyện được quy định giải quyết theo cơ chế “một cửa”.
Các trường hợp yêu cầu giải quyết công việc nhưng không thuộc thẩm
quyền thì hướng dẫn tổ chức, công dân đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
Hướng dẫn công dân và tổ chức về thủ tục, hồ sơ theo quy định, kiểm
tra, cập nhật dữ liệu vào phần mềm dịch vụ công và sổ theo dõi, viết phiếu
tiếp nhận đối với các hồ sơ được thụ lý. Đối với các hồ sơ chưa hoàn chỉnh thì
hướng dẫn để tổ chức, công dân bổ sung hoàn chỉnh theo quy định.
Cán bộ tiếp nhận hồ sơ chuyển hồ sơ đã thụ lý cho lãnh đạo phụ trách
bộ phận “một cửa” để kiểm tra, xác nhận; sau đó bàn giao cho các đơn vị
chuyên môn giải quyết.
Theo đúng ngày hẹn trả kết quả ghi trên giấy biên nhận hồ sơ, cán bộ
Page 25