Phn IV
Trang b phng tin bo v cá nhân và phng pháp s cu ti ni làm vic
I- Phng tin bo v cá nhân
1. Phân loi phng tin bo v cá nhân trong lao ng
Ngun gây c Loi phng tin
Khí, khói, bi bay
- Phng tin bo v ng hô hp (mt n
phòng c, chng bi, dng khí, máy to khí,
hô hp);
- Gng tay, ng, qun áo bo h.
Nhit Màng (áo) cách nhit; màng (áo) chu nhit.
Axít lng M, gng tay, kính, ng, áo (kem) bo h.
Tia c hi Kính bo h.
Ting n Nút bt l tai, bt tai.
Chn ng (rung) Gng chng rung.
Thiu ô xy
Máy hô hp không khí (ô xy, mt n dng
khí).
2. Tác dng ca phng tin bo v cá nhân trong lao ng
- M bo h: Có nhiu loi và là phng tin ngn nga nguy him phát sinh do vt ri, vng; bo v
khi b ngã, phòng chng in git, phòng chng cun tóc vào máy.
- Tht lng an toàn: Là phng tin ngn nga nguy him do ri, té khi làm vic trên cao.
- Giy an toàn: Là phng tin bo v chân, ngón chân tránh khi vt ri, va p, vt sc ng thi
ngn nga in ma sát, h in.
- Kính bo h: Là phng tin ngn nga tn thng cho mt do vt vng, bn, do cht c, tia c
hi gây ra.
- Gng tay an toàn: Có nhiu loi và là phng tin bo v ngi lao ng tránh khi các tia la phát
ra trong khi hàn, là phng tin chng in git, chng rung, chng thm nc, chng n mòn i vi
da tay
- Mt n bo h: Là phng tin bo v mt và mt tránh khi nguy him do tia la hàn, vt sc,
hoc các tia c hi.
- Mt n chng bi: Là phng tin bo v tránh bi thông qua ng hô hp thâm nhp vào c
th.
- Mt n phòng c: Là phng tin bo v chng s thâm nhp ca khí c, hi c vào c th
ngi.
- Nút l tai và bt tai: Là phng tin bo v tai, thính giác chng li ting n.
- Mt n dng khí: Là phng tin ngn nga nguy him do thiu ô xy.
- áo chng nhit: Là phng tin phòng nga bng, tng thân nhit trong môi trng nóng.
3. Các quy tc l a ch!n, s dng phng tin bo v cá nhân trong lao ng
- Ch!n và s dng dng c bo h lao ng thích h"p vi công vic;
- Luôn bo qun d# s dng và gi$ gìn sch s%;
- Chu&n b phng tin bo v cá nhân (tránh lây bnh truyn nhi#m);
- 'a vic s dng phng tin bo v cá nhân tr thành n np sinh hot.
II- Các phng pháp s cu khn cp
1. Phng pháp s c(u kh&n cp
Là phng pháp cp c(u tm thi ban u nh)m c(u h sinh mnh và tránh tai bin khi ngi lao
ng b nhi#m c hoc b tai nn mà cha có s chm sóc ca bác s*.
2. Nguyên tc (ng c(u kh&n cp
- Kim tra hin trng:
+ Khi có s c xy ra, trc ht kim tra xem có nh$ng nguy him do dây in b (t, hoá cht c,
vt ri hay không;
+ Kim tra xem nn nhân có b chy máu, g+y xng, nôn hay không;
+ Kim tra xem nn nhân có còn t,nh táo, còn th, mch còn p hay không.
3. Các tai nn và phng pháp s c(u
- Ra máu nhiu
Hin t"ng ra máu nhiu làm gim l"ng máu lu thông trong mch và làm gim l"ng ô xy trong
các c quan ca c th và gây ra hin t"ng sc do thiu máu; do ó trc tiên cn cm máu cho nn
nhân.
(1)- Dùng bông hoc gc sch.
(2)- Nâng tay hoc chân b thng cao hn so vi tim.
(3)- Dùng bng buc cht vt thng, chú ý không buc quá cht.
* Khi s dng phng pháp cm máu tr c tip không có hiu qu thì nên s dng n-p cm máu.
- '(t: vt thng do dao vt sc, nh!n gây ra
Dùng khn tay, gc gi$ gt vt thng mt lúc cm máu.
(1)- Khi vt thng b bn do t hoc du, cn ra sch bng xà phòng và nc sch.
(2)- Dùng thuc sát trùng làm sch vt thng; t gc và cun cht bng bng cm máu.
- Bng do nhit
M(c nghiêm tr!ng tu. thuc vào vùng b bng, m(c bng, vùng xung quanh; m(c phá hu/
tu. thuc vào nhit và thi gian tip xúc.
(1)- Làm mát xung quanh vt bng bng nc lnh, á.
B bng khi ang mc qun áo thì không ci qun áo mà làm lnh trên qun áo sau ó dùng gc
bng vt thng.
Vic bng bó vt thng làm gim bin chng, chng nhim trùng và gim au.
(2)- ' nguyên không cy b!ng nc, không thoa kem, du bôi lên vt thng.
* Trong trng h"p vùng b bng chim trên 30% c th cn chuyn ngay nn nhân i bnh vin.
- Bng do hoá cht
Là s phá hu/ da, niêm mc ca các cht hoá h!c nh a xít, kim M(c thng tt ph thuc vào
nng , l"ng, thi gian tip xúc, nhit .
(1)- Ra nhiu bng nc ang chy. Tuy nhiên cn chú ý nhit phát sinh do phn ng vi nc ca
hydrogen fluoride, pht pho, magnesium natrium, hp kim calcium.
- Khi b bn vào mt:
Các cht hoá h c bn vào mt rt nguy him và có th d!n n mù; nu có th, ra mt k" bng
nc sch và cho ng#i b nn i bác s" nhãn khoa.
- Khi ung nhm phi cht hoá h!c:
Các cht hoá h!c gây bng da và có th gây tn thng cho niêm mc ca b máy tiêu hoá. Khi
ung nhm a xít thì ung tht nhiu nc th ht cht c; khi ung nhm kim thì ung dm,
s$a hoc nc th ht cht c.
- 'in git
(1)- Trc ht ct in ngun. Trong trng h"p không ngt "c in ngun thì dùng gng tay cao
su, ng cao su, tt vi khô hoc (ng lên ván g khô và dùng dng c cách in nh gy g tách nn
nhân ra khi dây in.
(2)- Sau khi cách ly, a nn nhân vào ni yên t$nh nn nhân ng%i và kim tra t&nh táo.
(3)- Khi nn nhân b mê man, kim tra mch p và hô hp, nu nn nhân không còn th thì làm hô
hp nhân to, khi mch p dng thì kt h"p hô hp và ép tim ngoài lng ng c.
(4)- Khi nn nhân còn t&nh táo, nn nhân ng%i ngh& trng thái thoi mái.
* Có nh$ng trng h"p in git làm bng các b phn bên trong c th mc dù nn nhân có v0 còn
t,nh táo. Nhng cn phi có ch&n oán ca bác s*.
- G+y xng
Cn gá n-p phòng xng g+y âm vào mch máu hoc dây thn kinh; n-p này làm gim au, giúp
nn nhân thun tin khi i li và chuyên ch nn nhân.
(1)- Trc ht phi iu tr vt thng; khi có máu ra phi cm máu. Khi có mnh xng vn nhô
ra, cn kh trùng cho vt thng, ming gc dày, sch lên vt thng và dùng bng àn h%i bng
cm máu; tránh dùng dây và bng th#ng buc.
(2)- Ly ming m hoc giy m làm n'p và cun nh' c nh. Nu có khe h thì dùng
khn mùi xoa chèn. (iu quan tr ng là n'p phi chc, dài; thông th#ng nên bó c hai
khp xng kèm vùng b g!y.
* Các cách bng bó vt thng theo tng b phn ca c th:
Xng tay trên
Xng c)ng tay
Ngón tay
Xng bp ùi