xây dựng và sử dụng sơ đồ, biểu đồ, đồ thị nhằm phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học lịch sử thế giới (lịch sử 10 - thpt - cơ bản)

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 1
1.  1
 2
 2
 3
 4
 4
 4
 4
 5
 5
 5
 5
 5
 5
 6
 6
CHƢƠNG 1: VẤN ĐỀ XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, ĐỒ
THỊ TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG 7
  
thông 7
1.
 8
1.3. 
 12
 15
 15
1.4.2. 
ô 17

CHƢƠNG 2: MỘT SỐ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG SƠ ĐỒ,
BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC
SINH TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ THẾ GIỚI, LỚP 10 THPT 19
T 19
 19
 20
  20

 21
 24
 28
2.2.4. Cách xg   31
 33
 33

 36
 39
 44
 46
 50
2.4.1.  50
 50
 50
KẾT LUẬN 52
TÀI LIỆU THAM KHẢO 54
Phụ lục I 56
Phụ lục II 70
Phụ lục III 72

1

MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài




- 


 
môn phụ
               



 

Thầy đọc, trò
chépDạy chay 
lấy người học làm trung tâm
cuộc cách mạng


 



giúp 



2
Dạy sử cũng như dạy bất cứ môn học nào, đòi
hỏi giáo viên phải khơi gợi trí thông minh Làm sao ngay ở nhà trường ta phải
bắt buộc học sinh dùng trí thông minh, trí khôn, sự suy nghĩ để hiểu biết rộng ra
và nhờ đó đến lúc vào đời mới phát huy được tài năng


ng







hát huy
tính tíXây dựng và sử dụng sơ
đồ, biểu đồ, đồ thị nhằm phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học
lịch sử thế giới (Lịch sử 10 - THPT - Cơ bản)
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề





môn L

                


2.1. Các công trình nghiên cứu ở nước ngoài
N. G. Chuẩn bị giờ học lịch sử như thế nào?” 

3
    
việc cần tiến hành sử
dụng đồ dùng trực quan trong dạy học lịch sử.
Phát huy tính tích cực học tập của học sinh
như thế nào?


 Việc sử dụng đồ
dùng trực quan có hiệu quả lớn trong dạy học.
Dạy học nêu vấn đề
xu 

chính nhờ trực quan mà hình ảnh thu được gắn chặt trong
trí nhớ học sinh.
2.2. Các công trình nghiên cứu trong nước
Đổi mới việc dạy, học lịch sử lấy học sinh làm trung tâm
, 
ung
Coi thầy là trung tâm
Lấy người học làm trung tâm

“Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy
học lịch sử ở các trường THPT khu vực miền núi phía Bắc”, 
-    



 T Rèn luyện kỹ năng nghiệp vụ
sư phạm môn lịch sử”, 



4
 Phương pháp dạy học lịch sử


 Các con đường, biện pháp nâng cao hiệu quả
dạy học Lịch sử ở trường phổ thông” 

 
giá cho 
3. Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu của đề tài
3.1. Đối tượng nghiên cứu
- 

10 - THPT  
- 
3.2. Phạm vi nghiên cứu
 
 
- THPT  

4. Mục đích nghiên cứu của đề tài







  




5
5. Phƣơng pháp nghiên cứu và nhiệm vụ của đề tài
5.1. Phương pháp nghiên cứu
5.1.1. Nghiên cứu lý luận
          
Mác   


     

 
5.1.2. Nghiên cứu thực tiễn


- Với học sinh


- Với giáo viên


5.2. Nhiệm vụ



 
- THPT  

6. Ý nghĩa của đề tài
* Ý nghĩa khoa học


10 - THPT  

6
* Ý nghĩa thực tiễn

iên





7. Giả thuyết khoa học của đề tài







8. Bố cục của đề tài


Vấn đề xây dựng và sử dụng sơ đồ, biểu đồ, đồ thị trong dạy

học lịch sử ở trường phổ thông.
Một số biện pháp xây dựng và sử dụng sơ đồ, biểu đồ, đồ thị nhằm
phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học lịch sử thế giới, lớp 10 THPT






7
CHƢƠNG 1: VẤN ĐỀ XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ,
ĐỒ THỊ TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG
1.1. Quan niệm về sơ đồ, biểu đồ, đồ thị trong dạy học lịch sử ở trƣờng
phổ thông











 

 






 

- 





8









i
1.2. Quan niệm về phƣơng pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực
của học sinh trong dạy học lịch sử
giáo dc  



- 



giáo viên là trung tâm


viên  
           
con rối
Cách
dạy học lấy động lực từ bên ngoài (Giáo viên) để phát triển học sinh, lấy giáo
viên làm trung tâm, đã tồn tại từ rất lâu đời, hạn chế sự phát triển của bản thân
người học              


9

Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục – đào
tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo của
người học. Từng bước áp dụng các biện pháp tiên tiến và PPDH vào quá trình
dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự đào tạo thường xuyên và
rộng khắp toàn dân, nhất là thanh niên

lấy giáo viên làm
trung tâm” sang mô hình “lấy học sinh làm trung tâm
 phát huy tín


ho
Tích cực hóa là một tập hợp các
hoạt động nhằm làm chuyển biến vị trí của người học từ thụ động sang chủ
động, từ đối tượng tiếp nhận sang chủ thể tìm kiếm tri thức để nâng cao hiệu

quả học tập 


 


trung tâm








10


 
 


 
 

 
          

 
 











 
    dựa vào sức mình là
chính
 



11

 


a, thân  



Một là, tránh dạy học theo lối Thầy đọc, trò ghi 
nhồi sọ



học vẹt, 

Người giáo viên tồi truyền đạt
chân lý, người giáo viên giỏi dạy cách tìm ra chân lý


              


kênh




Hai là, tăng cường hoạt động trao đổi, đàm thoại trong giờ học. 




12




giúp cá
Ba là, giáo viên cần phải có một khối lượng tài liệu cần thiết vừa đủ 

. 
kết hợp nhuần nhuyễn, linh hoạt và sáng tạo các PPDH khác nhau 
  


Bốn là, vận dụng thường xuyên, linh hoạt và sáng tạo việc dạy học nêu vấn
đề, 


quan tâm đến trình độ nhận thức của toàn lớp và cả những học sinh
khá, giỏi. 
 

1.3. Vị trí, vai trò của việc sử dụng sơ đồ, biểu đồ, đồ thị nhằm phát
huy tính tích cực của học sinh trong dạy học lịch sử

 



 
* Sơ đồ, biểu đồ, đồ thị là công cụ đắc lực cho việc tạo biểu tượng lịch sử.
heo quy
Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng, từ tư duy trừu tượng đến

13
thực tiễn  tính

  






 


Biểu tượng
lịch sử là những hình ảnh về sự kiện, nhân vật lịch sử, điều kiện địa lý được
phản ánh trong đầu óc học sinh với những nét chung nhất , điển hình nhất” [15,
tr.189]. 
 
    
 

            


* Sơ đồ, biểu đồ, đồ thị khái quát được bản chất của sự kiện lịch sử.
               
biếthiểu . 
 bào ta:
Dân ta phải biết sử ta.
Cho tường gốc tích, nước nhà Việt Nam”.
Tường” hiểu
biết

14
 quá  







Khái niệm lịch sử là sự phản ánh khái quát
hóa quá trình lịch sử; nó phản ánh những mối liên hệ khách quan của hiện
tượng và quy luật lịch sử” 




* Sử dụng sơ đồ, biểu đồ, đồ thị có tác dụng phát huy tính tích cực học tập
của học sinh.






 c


Người giáo viên nào
có kỳ vọng phát triển trí tuệ cho trẻ em, thì trước hết, cần phải luyện tập năng
lực quan sát của chúng, dẫn chúng đi từ sự tri giác tổng hợp đến sự tri giác định
hướng, phân tích7     còn có tác

15


 





1.4. Cơ sở thực tiễn
1.4.1. Đặc điểm tâm sinh lý học sinh THPT


 
















n


16
        
 












  
       


t
Trong gia đình

Ngoài xã hội
m 
 nhà trường


thích, 

 . 






17
môn phụ







 
 


  
hôm nay và mai sau.
1.4.2. Thực tế của việc xây dựng và sử dụng sơ đồ, biểu đồ, đồ thị trong
dạy học lịch sử ở trƣờng phổ thông hiện nay

cầu nối



 




m cho





18
 giáo hoàn toàn có
  
               




phỏng vấn ngẫu nhiên 
  

lấy học
sinh làm trung tâmthầy đọc, trò chép


         




 


 dạy chay


 


 



19
CHƢƠNG 2: MỘT SỐ BIỆN PHÁP XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG SƠ ĐỒ,
BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC
SINH TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ THẾ GIỚI, LỚP 10 THPT
2.1. Mục tiêu, nội dung chƣơng trình lịch sử thế giới, lớp 10 THPT
2.1.1. Mục tiêu
- Về kiến thức: 



 
v

 
ng qua các 
 


- Về giáo dục: 







- Về kĩ năng:    
 phát
 
              



20
2.1.2. Nội dung

 


 







quá trình hình thành  
hình 



              


 Phi  



2.2. Cách xây dựng sơ đồ, biểu đồ, đồ thị trong dạy học lịch sử
Tr

 
) có vai trò vô cùng quan t

21


 tôi
 

2.2.1. Những yêu cầu khi sử dụng sơ đồ, biểu đồ, đồ thị nhằm phát huy
tính tích cực của học sinh trong dạy học lịch sử
 
 

v 
 
Một là, phải đảm bảo phù hợp với mục tiêu đào tạo, chương trình cấp học
và nội dung SGK.

  

Hai là, phải đảm bảo tính khoa học.

 


             
tính ổn định
tương đối

 khoa

Ba là, phải đảm bảo tính hiện đại, tiện lợi và thẩm mĩ.
công ng


c

22
riêng là 
 
 d
u này, yêu
ccông


  giáo vi


             
chính xác, lô

 
 



 
Bốn là, phải phát huy tính tích cực của học sinh.
b

 
a
 
         , 
 
 
  


23

 
Năm là, phải đảm bảo tính sư phạm.
 
 


 
 

 
 

   công

Sáu là, phải xác định thời điểm sử dụng phù hợp.

 p
 H 


 



 
 


