Tuyển tập truyện ngắn nước ngoài

1

Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

MC LC

Ùn tưëi ngoâi tiïåm ............................................................................. 2
A’nh lûãa hưìng................................................................................... 7
Bẫn nùng lâm mể .......................................................................... 19
Bân tay khó .................................................................................... 31
Bẫn tun ngưn ca tưi vïì sûå tûå tin............................................ 47
Bûác mân ......................................................................................... 49
Bíi hổc cëi cng......................................................................... 54
Cấi kim thư .................................................................................... 59
Cấi nưi ............................................................................................ 64




Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

2

ÙN TƯËI NGOÂI TIÏÅM
Gene Perret

Ài ùn tưëi ngoâi tiïåm lâ mưåt àiïìu th võ phẫi khưng cấc bẩn?
Ngûúâi ta nêëu nûúáng mổi thûá cho bẩn, dổn lïn trïn bân cho bẩn
thûúãng thûác...vâ rưìi sau àố côn dổn dểp, rûãa chến cho bẩn nûãa
chûá...Àậ thị thữ..Têët cẫ nhûäng àiïìu bẩn phẫi lâm chó lâ nhai, nët
vâ sau cng lâ trẫ tiïìn. Nhûng thûa cấc bẩn...nhûäng àiïìu tưi vûâa kïí

trïn àậ cën theo chiïìu giố hïët rưìi...Vâ àêy lâ cêu chuån ca tưi...
Mưåt chiïìu cëi tìn nổ, sau khi lậnh pay check, tưi bên quët
àõnh mưåt cấch hẩnh phc lâ thay vị nêëu ùn úã nhâ nhû thûúâng lïå, tưi
sệ r cư bẩn g ài ùn tưëi ngoâi tiïåm. Xin thûa vúái cấc bẩn àố lâ lêìn
àêìu tiïn tưi ài ùn ntoâi tiïåm. Khi tưi àïën tiïåm ùn thị trúâi úi... tưi cố
cấi cẫm tûúãng nhû lâ àang lẩc vâo bất quấi trêån àư ca Hoâng Dûúåc
ì
Sû trïn Àâo Hoa Àẫo..Ngûúâi hêìu bân, ùn mùåc côn sang trổng hún tưi
å
na, châo àốn tưi:
"Xin châo q khấch, 2 ngûúâi phẫi khưng ẩ?" Tưi hẫnh diïån àấp:
"Vêng , 2 ngûúâi ." Anh ta hỗi tiïëp
"Ht thëc hay khưng ht thëc?
Tưi trẫ lúâi ra vễ nhû khưng bao giúâ ht thëc:
"Khưng, tưi khưng ht thëc."
Ngûúâi hêìu bân tiïëp tc hỗi:



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

3

"Ngâi thđch ngưìi úã khu vûåc trong nhâ hay ngoâi trúâi ?"
Tưi trẫ lúâi nhû lâ mịnh cố mưåt quët àõnh àng àùỉn:
"Tưi thđch ngưìi úã trong hún lâ ra ngoâõ"
Anh ta ph hổa:
"Àng àêëy, thûa ngâõ" Vâhỗi tiïëp:
"Ngâi thđch ngưìi úã phông ùn chđnh, úã bao lún cố mấi che hay lâ
trong khu nhâ kiïëng chan hôa ấnh nùỉng ca chng tưó"

Àïën àêy thị tưi húi lng tng:
"Hmm...àïí coi.."
Anh ta àïì nghõ:
"Tưi cố thïí sùỉp cho Ngâi ngưìi úã khu nhâ kiïëng vúái phong cẫnh
tuåt vúâi"
Tưi hûúãng ûáng vâ ài theo anh ta:
"Tưi nghơ anh nối àng àêëy"
å
Anh ta lẩi hỗi tiïëp:
"Bêy giúâ Ngâi thđch nhịn ra sên golf hay mën nhịn cẫnh mùåt
trúâi lùån trïn búâ hưì hay lâ cẫnh ni non hng vơ?..." Tưi nghó thêìm lâ
lêìn nây hậy àïí nố chổn phûát ài cho xong, àúã phẫi lng tng:
"Chưí nâo anh thêëy àểp lâ àûúåc rưìi!"
Thêåt ra anh ta àùåt chng tưi ngưìi hûúáng vïì sên golf hay búâ hưì
hay ni non gị àố tưi cng cốc biïët vị lc àố trúâi àậ tưëi bïn ngoâi.
Lc sau, mưåt ngûúâi hêìu bân khấc trễ hún, cng ùn mùåt bẫnh
hún tưi, àïën bân tưi vâ nối:
"Kđnh châo q khấch. Tưi lâ Paul. Chiïìu nay tưi sệ phc v q
khấch. Q khấch cố mën ngưìi ngùỉm cẫnh thïm vâi pht trûúác khi
àùåt mốn ùn hay khưng?"
Tưi nối ngay:



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

4

"Khưng, tưi àang àối lùỉm. Tưi lâ dên lao àưång. Mang lïn cho tưi
mưåt dơa thõt bô vúái rau vâ khoai têy nûúáng."

Anh ta hỗi thïm:
"Ngâi mën dng thïm sp hay rau trưån?"
Tưi àấp ngay: " Rau"
Anh cûá hỗi:
"Chng tưi cố rau xanh nhiïìu loẩi, c dïìn àỗ, câ chuẩ..Ngâi cố
thđch trưån vúái tưm khưng?"
Tưi xùéng giổng: " Rau xanh thưi, OK?"
Anh ta àấp: " Vêng thûa Ngâi. Cố dêìu giêëm khưng?"
Tưi khưng mën kếo dâi cåc khêíu cung nây nûäa:
"Bêët cûá cấi gị cng àûúåc."
Anh ta cûá nối:
"Chng tưi cố dêìu giêëm kem , phố mất xanh,giêëm chua hấp...
Tưi cûúáp lúâi:
"Àem bêët k thûá nâo lâm tưi ngẩc nhiïn lâ àûúåc..."
Anh ta vêỵn àûáng àố:
"Dêìu giêëm kem lâ loẩi àùåc biïåt ca chng tưi. Nhû thïë cố
àûúåc khưng thûa Ngâi"
Tưi cưåc lưëc" Yeah"
Anh lẩi hỗi: " Côn khoai têy thị saổ.."
Tưi thûâa biïët c gị sùỉp xẫy ra nïn khưng mën anh ta àûáng lẫi
nhẫi nûäa:
"Tưi chó mën khoai têy nûúáng mâ thưi, hiïíu chûa? Khưng cố
cấi giưëng gị kêm theo nûä hïët."
Anh cûá hỗi: "Khưng búã Khưng kem chua â?"



Tuyùớn tờồp truyùồn ngựổn nỷỳỏc ngoaõi

5

Tửi gựỗn gioồng: " Khửng."
Anh ta vêỵn hỗi: "Khưng àïí hânh ln â?"
Tưi hïët chõu nưỵi nïn phẫi quất lïn:
"Khưng. Anh khưng hiïíu tiïëng Anh â? Tưi khưng mën cấi gị
vúái khoai têy hïët. Cûá mang ra cho tưi khoai têy nûúáng vúái thõt bô lâ
àûúåc rưìi"
Anh ta lẩi chóa mi di sang thõt bô:
"Ngâi mën 200 gram, 250 gram hay 350 gram thûa Ngâó."
Tưi trẫ lúâi cho cố: "Bao nhiïu cng àûúåc."
"Ngâi mën tấi, tấi vûâa vûâa, vûâa, vûâa chđn hay chđn hùèn thûa
Ngâó"
Tưi khưng thïí nâo chõu àûúåc nûäa:
"ÏÅ..Tao nưíi cún rưìi àêëy nhế..."
Anh ta vêỵn khưng tha tưi: "Ngâi thđch broccoli, bùỉp hay câ rưët
chung vúái thõt bô?"
Nhû giổt nûúác lâm trân ly nống giêån, tưi nếm khùn ùn xëng
àêët , àûáng phùỉt lïn, xùỉn tay aố, xưng vâo anh ta vâ giúã giổng vỗ biïìn:
"Ï... Mây mën ra ngoâi sên chúi tay ửi khửng, thựỗng dai nhỷ
úa kia"
Trỳõi ỳi, ùởn nỷỳỏc nây mâ anh ta cng khưng thïí khưng hỗi
kiïën tưi:
"Vêng, thûa Ngâi. Ngâi thđch úã bậi àêåu xe, ngoâi àûúâng nhỗ
hay àûúâng lúán àưëi diïån vúái nhâ hâng, thûa Ngâi"
Tưi nối: "Tao thđch ngay tẩi àê..", vâ àêëm anh ta mửồt caỏi. Anh
ta neỏ rửỡi phaón cửng bựỗng mửồt c mốc tay trấi vâo hâm tữ... Cấc bẩn
thên mïën, àố lâ lêìn àêìu tiïn trong cấi àïm nghiïåt ngậ àố anh ta àậ
khưng hỗi tưi thđch bõ àêëm úã àê..Tưi chấng vấng ngậ xëng ghïë
trong khi cấc ngûúâi khấc túái kếo anh hêìu bân àố ra.

Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

6

Tưi cố cẫm giấc ai àố núái lỗng câ vẩt tưi ra, múã nt ấo cưí vâ vẫ
nhể vâo mùåt tưi... Khi tưi hoân tónh, tưi thêëy trûúác mùåt tưi lâ gûúng
mùåt lo êu ca viïn ph trấch cấc tïn hêìu bân àïm àố... Ưng ta xin lưỵi
rấo riïët vâ àïì nghõ mua nûúác ëng cho tưi, gổi y tấ hay bêët cûá cấi gị
tưi mën...
Tưi lng tng nối: "Khưng, khưng ... àûâng gổi ai àïën hïët....cho
tưi ly nûúác lâ àûúåc rưìõ..
"Vêng thûa Ngâi, cố ngay", ưng ta húán húã àấp lẩi sûå àôi hỗi quấ
dïỵ thûåc hiïån ca tữ...
Vâ ưng ta tiïëp: "Ngâi thđch nûúác sëi nhêåp cẫng, nûúác soda,
nûúác chanh hay nûúác lổc.?

**phỗng dõch tûâ "Waiter from Hell" cuãa GENE PERRET**
Hien Quang




Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

7

A’NH LÛÃA HƯÌNG

Tobias Wolff

Mể tưi àậ thïì khưng bao giúâ àïën úã trong k tc xấ nûäa, nhûng
hoân cẫnh khưng cho phếp mể giûä trổn lúâi thïì ca mịnh. Do àố båc
lông mể quët àõnh àưíi àïën thânh phưë khấc. D sao mể con tưi cng
cêìn mưåt núi tẩm tr. Hốa ra k tc xấ nây côn tïå hún núi chng tưi
àậ úã trûúác kia. ÚÃ àêy thiïëu sûå thên ấi, bìn tễ nhû àûa àấm, vâ nùång
mi êím mưëc khố ngûãi. Nối chung, khưng khđ nùång nïì u ấm dïỵ gêy
cho ngûúâi ta sûå thưëi chđ. Ngay nïìn nhâ dûúái chên mể con tưi lâ ngûúâi
thy th tâu bn àậ vïì hûu cố chûáng ho mën vúä phưíi. Ưng giâ lâ
ngûúâi thên thiïån ln châo hỗi khen ngúåi mể tưi khi chng tưi ài
ngang qua cùn phông tùm tưëi mâ ưng àang ngưìi ht thëc sất mế
giûúâng. Lc ban ngây tưi thûúng hẩi ưng, nhỷng ùm vùỡ khi nựỗm
trựn trỳó lo lựổng cho sửở phêån àen ài bêëp bïnh ca mịnh trong nhûäng
ngây sùỉp àïën, mể con tưi nghe sûå im lùång dêng cao bao trm niïìm
thưëng khưí, chng tưi ghết ưng thêåm tïå. Nhêët lâ tưi.
Mể tưi tûå an i àêy chó lâ thúâi gian tẩm búå mâ thưi, khưng bao
lêu nûäa chng tưi tuåt àưëi sệ thoất khỗi cẫnh nây. Àïí chûáng tỗ cho
tưi, vâ cố lệ cng cho riïng bẫn thên mể, thiïån chđ ca mịnh, mưỵi
ngây ch nhêåt vâo giúâ ùn sấng, mể miïåt mâi trïn tûâng trang bấo,
khoanh trôn cấc ư quẫng cấo cho thụ nhâ. Rưìi ghi xëng hâng chûä
'àng nhu cêìu.' Tưi khoấi cung cấch àêìy tûå tin vâ sưët sùỉng ca mể.
Àiïåu bưå êëy cho tưi cố cẫm tûúãng nhu cêìu ca mịnh đt ra cố cht
nghơa vúái cåc àúâi chung quanh, vâ bẫn thên mịnh cng lâ phêìn tûã
àấng kïí trong xậ hưåi. Khn mùåt mể àùm chiïu nhû àang tđnh toấn.



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

8

Mể so sấnh giấ cẫ cấc cùn nhâ, vâ loẩi ra nhûäng cùn àùỉt giấ hóåc rễ
nhêët. Khi tịm àûúåc nùm hóåc sấu cùn vûâa , mể gổi hỗi nïëu ngûúâi ta
côn múã cûãa cho xem. Cố thïí nối, chng tưi dânh cẫ ngây ài xem hïët
cùn nây àïën cùn khấc.
Thêåt ra chng tưi chûa mûúán àûúåc cùn nâo cẫ. Ch nhâ àôi tiïìn
thấng àêìu vâ thấng cëi, cưång thïm tiïìn àùåt cổc àïí hổ lau chi sang
sûãa. Tưi biïët phẫi chúâ thïm mưåt thúâi gian nûäa mể tưi múái cố à khẫ
nùng. Thïë lâ cûá àïën ch nhêåt, mể tưi lẩi tiïëp diïỵn, lêåt bấo, khoanh
trôn, ghi ch, gổi diïån thoẩi, ài xem nhâ, vâ tưi bõ lưi kếo theo. Mể
con tưi cûá ài xem vâ chùèng quët àõnh àûúåc gị, tìng nhû ài tham
khẫo thõ trûúâng. ÚÃÃ võ trđ ca ngûúâi ài mua sùỉm àưi khi rêët th võ. Tưi
hẩnh phc trong vai trô ca ngûúâi biïët mịnh àang cêìn gị, mën gị vâ
cố thïí mua mang vïì.
Mùåc d chó ài ngùỉm nhịn, nhûng tưi thoẫi mấi vui vễ, vị cố gan
ngùỉm nhịn rúâ mố àậ àúâi mâ khưng cêìn phẫi mua. Mể tưi câng khưng
phẫi lâ ngûúâi khấch hâng thđch tđnh toấn thiïåt hún, ài thùèng àïën
bẫng giấ, lùỉc àêìu hóåc than phiïìn giấ cẫ vúái ngûúâi ài mua chung
quanh. Mể tưi khưng cố hûáng th vïì giấ cẫ. Nối cho cng, mể àêu cố
tiïìn àïí quët àõnh sûå àùỉt rễ. Mể thđch ài phưë, àống vai ngûúâi mua vị
mể thêëy thoẫi mấi tûå nhiïn vâ mën tịm hiïíu vïì sẫn phêím. Nhên
viïn bấn hâng tiïëp àậi mể mưåt cấch cûåc k kiïn nhêỵn. T nhû, gốp
khi mể con tưi xem xeỏt bửồ vali bựỗng da, dờợn giaói vùỡ chiùởc tivi mân
ẫnh rưång hóåc chổn hưå têëm thẫm Àưng Phûúng. Ài xem thẫm khưng
phẫi lâ àiïìu nhể nhâng dïỵ chõu vị ngûúâi bấn hâng lâm viïåc vư cng
cûåc nhổc. Hổ phẫi ra sûác kếo lï lïët tûâng têëm thẫm nùång nïì vùỉt cao
nghïìu nghïåu cho khấch xem. Nhịn hổ àưí mưì hưi, thúã hâo hïín, xiïíng
niïíng bûúác chên dûúái sûác nùång ca têëm thẫm, tưi tûúãng chûâng khn
mùåt ca hổ mën xú ra nhû nhûäng súåi bưë bïån trïn têëm thẫm vư hưìn

kia. Khấch hâng àưi lc phẫi trú trện lâm mùåt dêìy, nhû mể con tưi
chùèng hẩn. Biïët chùỉc mưåt àiïìu, mịnh chó ài xem àậ àúâi, mâ chùèng bao
giúâ mua.
Khi cố thúâi trang múái vïì, mể tưi thûã hïët bưå ấo nây àïën chiïëc vấy
kia àïí tưi nhịn ngùỉm. Xûa kia mể tưi tûâng mưåt thúâi lâm ngûúâi mêỵu,
cho nïn mể biïët cấch ài àûáng nhn nhẫy, lâm dấng trûúác têëm gûúng,
biïët bûúác tûå nhiïn, dûâng laåi bêët chúåt, nghiïng àưi vai, lùỉc nhể mưåt



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

9

bïn hưng, hóåc liïëc ngang liïëc dổc ra chiïìu cố ai gổi tïn mịnh. Khi mể
nhịn tưi, tưi gêåt g vúái n cûúâi, cấi nhn vai, hóåc khe khệ lùỉc àêìu.
Tưi biïët mể àểp hoân toân trïn mổi phûúng diïån, nhûng trong vai trô
mưåt võ giấm khẫo tưi bùỉt båc phẫi cố cht khùỉt khe k thõ.
Khi chng tưi ài xem nhâ, mể thûúâng mùåc bưì àưì àêìm mâu xấm.
Phêìn mịnh, tưi mùåc bưå àưì têy khấ bẫnh baổ. Chiïëc ấo len thïu hâng
chûä "Vông Tay Bấc Ấi" trûúác ngûåc, cưí hịnh chûä V, vâ thùỉt thïm chiïëc
nú thêåt trõnh trổng. Mêëy ngây qua chng tưi xem cấc cùn nhâ trong
khu àẩi hổc. Ba cùn àêìu tiïn khấ thđch húåp cho mể con tưi, nhûng
àïën cùn thûá tû thị thêåt tưìi tïå.
Ngûúâi àân bâ cëi cng sưëng trong cùn nhâ êëy bây bûâa hoang
tân chùèng khấc nâo th dẩi núi hang àưång hoang sú. Ch nhâ àậ bỗ
cưng dổn dểp, nhûng chùèng vúát vất gị. Cùn nhâ xưng lïn mi thõt thưëi
rûäa, d cûãa sưí àậ múã toang vâ giố lưìng lưång. Mổi núi mổi phủa ùỡu
nhỳỏp nhuỏa. Chuó nhaõ tiùởt lửồ rựỗng ngỷỳõi aõn bâ êëy bõ khng hoẫng
tinh thêìn sau cåc hưn nhên àưí vúä. Hùỉn àïì nghõ sún lẩi cùn nhâ vâ

lốt thẫm múái, nhûng lưå vễ nẫn chđ chùèng sưët sùỉng, àang thao thao bêët
tuyïåt àöåt nhiïn im bùåt khi tröng thêëy vễ thúâ ú núi mể con tưi. Hùỉn tûå
hiïíu cấ khưng cùỉn cêu, nïn chùèng bìn àïí lẩi danh thiïëp ca mịnh.
Côn vâi cùn nhâ nûäa nhûng mể tưi chûâng àậ mïåt mỗi. Mể hỗi tưi
mën ra bïën tâu hống giố, ài vïì, hóåc dẩo phưë. Mể cưë gùỉng tẩo vễ tûå
nhiïn, nhûng tưi biïët mể àang bûåc dổc. Tưi thêåt sûå chûa mën vïì nïn
gúåi mën tham quan khu aồi hoồc. Meồ liùởc ra ỷỳõng.
- ựỗng naõo mịnh àậ àïën àêy, phẫi ài cho biïët chûá !
Mể con tưi ài dổc hâng phong bïn àûúâng. Lấ rng bõ giố cën
thưíi xoấy vâo chên chng tưi. Mể vông tay ưm lêëy ngûúâi, ci xëng
àêët.
- Phẫi sưëng cố chđ vâ niïìm tin nghe con. Khưng vị bêët k àiïìu
tẩi bõ nâo cẫ.
Lúâi mể nối lâm tưi khố chõu, nhûng tưi biïët mịnh chùèng lâm
àiïìu gị sai nïn tưi n lùång, khưng trẫ lúâi trẫ vưën. Mể bẫo:
- Khưng cêìn biïët chuån gị xẫy ra, con khưng àûúåc bỗ cåc nûãa
chûâng. Khưng àûúåc àưí cho hoân cẫnh. Con nghe mể nối hay khưng ?



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

10

- Dẩ.
Mưåt nhốm ngûúâi Hoa tûâ phđa sau mể con tưi ài lïn. Khoẫng
mûúâi, mûúâi hai ngûúâi thanh niïn nối chuån thêåt sưi nưíi. Khi qua
mùåt chng tưi, hổ côn cûúâi nối rôn rậ nhû nûúác chẫy rốc rấch quanh
hôn àấ. Chng tưi ài theo bổn hổ àïën àêìu àûúâng cấi, vâ bùng qua con
lưå dêỵn àïën trûúâng àẩi hổc. Mể con tưi lang thang qua tûâng khu lêìu

cho àïën khi trúâi bùỉt àêìu tưëi vâ giố thưíi mẩnh. Àêy lâ ngây àêìu tiïn
trúâi trúã lẩnh tûâ hưm chng tưi dổn vïì núi nây.
Hưm nay tưi khưng chín bõ ùn mùåc êëm, nhûng tưi khưng dấm
cho mể biïët vị tưi chûa mën vïì trong lc nây. Trûúác àïën nay, tưi
chûa hïì àùåt chên vâo trûúâng àẩi hổc, vâ tưi thêåt lông mën so sấnh
sûå thêåt ca nố vúái nhûäng nghơ mâ mịnh tûâng hịnh dung trong ờỡu.
Nhỷọng dờợy lờỡu cửớ kủnh bựỗng aỏ, caỏc lưëi ài cố hịnh vông cung vâ cûãa
sưí vôm cao. Thẫm cỗ xanh mûúát vâ cấc dêy leo àậ ngậ sang mâu àỗ.
Trïn dêỵy lêìu hûúáng têy, mùåt trúâi le lối nhûäng chiïëc lấ tim tđm lêëp
lấnh khi giố thưíi. Cố tiïëng reo hô tûâ sên vêån àưång àûa sang. Tưi thêìm
nghơ àïën mưåt cåc àêëu tâi àêëu sûác àang diïỵn ra. Qua tiïëng hô reo tưi
phêën khúãi nghe vư cng thên thåc. Thêm têm tưi lûu luën gùỉn bố
núi chưën nây. Cấc sinh viïn ài qua, tưi tûúãng chûâng hổ nhịn tưi nhû
mưåt ngûúâi anh em ca hổ trong 'Vông Tay Bấc Ấi,' nïëu khưng phẫi vị
ngûúâi àân bâ àang ài bïn cẩnh tưi, vị bân tay quấ àưỵi nùång trơu àang
àùåt trïn vai tưi.
Mể tưi vư tịnh chùèng àïí . Cố lệ mể vui trúã lẩi. Mùåt mể ûãng
hưìng vị giố lẩnh vâ vị k niïåm ca thúâi hổc úã Yale vâ Trinity tịm vïì.
Ngây êëy mể thûúâng àûúåc vế ài xem àêëu bống câ na tûâ ngûúâi bẩn gấi
cố kếp lâ cêìu th. Mể cng tûâng cùåp bưì vúái mưåt cêìu th ngûúâi M
chđnh gưëc, tẩi Yale, tïn Dutch Diefenbacher. Mể nối qua giổng húâ
hûäng.
- Anh êëy cêìu hưn vúái mể.
- Ưng ta thêåt sûå ngỗ lúâi vúái mể sao ?
- Hùỉn tùång mể mưåt chiïëc nhêỵn mua tûâ cûãa hâng ca ưng ngoẩi,
nhûng mể khưng nhêån. Mể côn bẫo, tưi khưng thïí lêëy mưåt ngûúâi lúán
tíi nhû anh.

Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

11

Mể tưi cûúâi lúán sau cêu nối. Tưi ngùỉt lúâi:
- Thêåt sûå cố chuån êëy ? Mưåt ngûúâi M trùỉng chđnh gưëc, xët
thên tûâ Yale cêìu hưn vúái mể vâ bõ tûâ chưëi ?
- Dơ nhiïn !
Sao mể khưng lêëy ưng êëy.
Chng tưi dûâng lẩi bïn cẩnh chiïëc mấy nûúác ngêåp àêìy lấ. Mể
nhịn lom lom vâo mùåt nûúác.
- Mể khưng hiïíu. Thã êëy, mể quấ trễ vâ Dutch khưng phẫi lâ
ngûúâi nưíi bêåt. Anh ta tûã tïë dïỵ thûúng, nhûng c lêìn. Quấ c lêìn.
Mể thúã dâi, thưët lïn nhû quất.
- Trúâi úi, anh ta chấn ngêëy chõu sao nưíi.
Tưi bẫo:
- Nïëu lâ con, thị con sệ lêëy ưng êëy.
Thêåt sûå trûúác àêy tưi khưng hïì biïët àiïìu nây. Khưng thïí tûúãng
tûúång, mưåt nûä sinh àua àôi nhû mể tưi mâ cố thïí àïí våt mêët ca tưi
mưåt ngûúâi cha M trùỉng chđnh gưëc, xët thên tûâ Yale. Nïëu khưng giúâ
nây tưi àậ giâu s, biïët àêu côn cố ngûúâi ùn kễ úã, vâ mổi viïåc sệ hoân
toân khấc hùèn.
Mể con tưi àấnh vông quanh bng binh vâ ài ngûúåc trúã lẩi. Khi
ra àïën àûúâng mể hỗi tưi côn mën xem thïm cùn nhâ nâo nûäa. Mể do
dûå:
- D sao àậ àïën àêy ...
Tưi thêëy lẩnh nhûng àậ lúä im lùång ngay pht àêìu nïëu bêy giúâ
than van nây nổ e k. Mể chêån hai cư gấi lẩi hỗi thùm àûúâng ài.
Trong lc hổ chó dêỵn mể, tưi ci nhịn uín sấch àang chûng bây

trong tiïåm nhỗ ngay àố, vúâ nhû mịnh chó vư tịnh àûáng gêìn ngûúâi àân
bâ khưng quen thåc àang lẩc àûúâng chùèng tịm àûúåc lưëi ra.
Bíi tưëi trúâi trong. Ấnh sấng toẫ ëu vâ dêìn tùỉt. Mể con tưi ài
qua vâi con phưë, àïën dêỵy nhâ xûa cûãa sưí côn sấng. Giố thưíi sau lûng



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

12

chng tưi. Tưi bùỉt àêìu run rêíy, nhûng dêëu khưng cho mể biïët. Lệ ra
tưi àậ nối tûâ súám, nhûng tưi ngu ngưëc khưng chõu nối, cho nïn bêy giúâ
chó biïët che àêåy cấi lẩnh cuóa mũnh bựỗng moồi caỏch. Chuỏng tửi dỷõng laồi
trỷỳỏc cựn nhâ têìng trïn tưëi àen. Tưi ngêåp ngûâng:
- Tưëi quấ mể úi.
- Tưëi gị tưëi, cùn nhâ mịnh xem úã têìng trïåt mâ, lo gị.
Mể tưi bûúác àïën mấi hiïn trong khi tưi àûáng chúâ ngoâi ngộ. Tưi
nghe tiïëng chng vâ thêëy cûãa sưí lay àưång. Mể quay lẩi khi mưåt cấnh
cûãa hế múã vâ ngûúâi àân ưng thô àêìu ra ngoâi. Bống ưng ta thêåt to
choấng hïët khung cûãa. Mể tưi lng tng:
- Xin lưỵi, lệ ra tưi nïn gổi trûúác.
- Thûa bâ cêìn chi ?
Ưng ta lưå vễ khố chõu, nhûng khi mể tưi nhịn ưng thị ưng dõu
giổng. Mể tưi nối vïì cùn nhâ. Mể khe khệ.
- Cố lệ tưi àïën húi mån.
Mể tưi phên trêìn vị mậi xem chung quanh trûúâng nïn qụn cẫ
giúâ giêëc. Mể nối vâ nối, nhûng vêỵn àûáng n tẩi chưỵ khưng nhuác
nhñch nûãa bûúác, nhû khùèng àõnh nïëu chùèng xem àûúåc nhâ thị chùèng
chõu cấo lui. Tưi tûå tin, bûúác àïën. Ngûúâi àân ưng nhịn chng tưi qua

chiïëc gổng kđnh mâu àen, giổng nối thoẫng cht thên thiïån.
- D sao bâ àậ àïën àêy, xin múâi.
Vêåt àêìu tiïn àêåp vâo mùỉt tưi lâ ngổn lûãa. Tưi àïí àïën mổi vêåt
chung quanh nhû bân ghïë, t nễo, tranh ẫnh, nhûng thêåt ra cùåp mùỉt
cûá chóa thùèng vâo ấnh lûãa. Ngổn lûãa ang reo vui trong loõ sỷỳói. Coỏ
ỷỏa con gaỏi nựỗm sêëp trûúác vng ấnh sấng lung linh, bân chên trêìn
giú lùn cao, lựổc nheõ nheồ, mửồt tay chửởng cựỗm. Cử bế àang àổc sấch. Khi
chng tưi bûúác vâo, cư cưë àổc thïm mưåt phêìn, àoẩn chưìm dêåy châo
khấch rêët lïỵ àưå.
- Châo bấc, châo anh !
Cư bế khưng hùèn lâ ngûúâi àểp. Ngûúåc lẩi, to thư, mang àưi kđnh
tûúng tûå ngûúâi àân ưng. Quan sất khấch lẩ, cư chúáp mùỉt liïn hưìi. Tưi



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

13

thêëy dïỵ chõu vúái cư bế ngay lêåp tûác, khấc hùèn vễ xe lẩ húâ hûäng lc tưi
gùåp con gấi àểp. Tưi cûúâi tûúi, tûå nhiïn:
- Châo em !
Tưi bûúác àïën gêìn ngổn lûãa vâ ngưìi xëng àûa lûng vâo, gêåp hai
tay ra sau. Tiïëng ngûúâi àân ưng trẫ lúâi mể tưi:
- Vêng, cùn nhâ nây àêìy à tiïån nghi lùỉm thûa bâ.
Gian phông thêåt rưång, to nhêët so vúái nhûäng cùn nhâ tưi àậ xem
qua. Chùỉc mể con tưi chùèng cố à khẫ nùng àïí úã cùn nhâ nây, nhûng
tưi khưng mâng quan têm àïën àiïìu êëy.
- Àïí tưi gổi nhâ tưi.
Ngûúâi àân ưng bẫo thïë, nhûng vêỵn ngưìi y ngun tẩi chưỵ nhịn

mể tưi. Mể mơm cûúâi vúái ưng, rưìi gêåt g mưåt mịnh nhû trêìm tû mùåc
tûúãng tđnh toấn trong àêìu.
- Cùn nhâ thêåt êëm cng. Sao ưng bâ núä bỗ ài.
Ưng ta khưng trẫ lúâi cêu hỗi ca mể tưi, àûa mùỉt nhịn àûáa con
gấi àang nhùåt vêåt gị dûúái nïìn thẫm.
- Chng ta chín bõ cho mưåt vâi thay àưíi, phẫi khưng nâo cư
bế?
Àûáa con gấi gêåt àêìu khưng àấp vâ chùèng nhịn lïn. Ngûúâi àân
bâ tûâ phông bïn cẩnh bûúác vâo, tay cêìm mưåt khay bấnh. Bâ ta ưëm vâ
cao, vúái mấi tốc mëi tiïu cưåt ài ngûåa. Trïn mùåt cố rậnh nhùn sêu
bïn mấ chẫy xëng hai khoế miïång. Bâ hûúáng vïì phđa chng tưi,
chêåm rậi tûâng bûúác rêët nhể, vâ àùåt khay bấnh trõnh trổng lïn chiïëc
bân con.
- Quyá võ àïën àuáng luác duâng baánh àùåc biïåt ca giấo sû Avery.
Thoẩt àêìu tưi cûá tûúãng bâ ấm chó cưng thûác lâm bấnh, nhûng
khi ưng chưìng vưåi vâng nhâo àïën, vâ vưëc àêìy mưåt tay thị tưi chúåt
hiïíu. Chùèng nhûäng ưng lâ giấo sû Avery, mâ bấnh kia dânh cho ưng.
Tưi e ngẩi khi thô tay lêëy bấnh, trong khi cư bế tûå nhiïn nhốn hai ba
chiïëc. Khi ùn, ngûúâi àân bâ thẫ tay ra sau giấo sû Avery vâ tûåa vâo
ngûúâi ưng. Hịnh ẫnh êëy gúåi cho tưi quan hïå àêìm êëm giûäa chưìng vâ vúå



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

14

nhû mân kõch diïỵn thêåt xët sùỉc trûúác khấn giẫ vâ ngưi nhâ êëm cng
nây lâ núi ngûúâi ta êu ëm trịu mïën nhau. Nhịn bâ giấo sû trong
niïìm hẩnh phc thêåt àún thìn tưi thêåt sûå vui dm bâ. Mể tưi xin

phếp xem qua cùn nhâ.
- Nïëu ưng bâ khưng ngẩi, tưi cố thïí xem chung quanh ?
Giaáo sû Avery ra dêëu cho con gấi àûa mể con tưi ài xem cấc cùn
phông côn lẩi. Thïm nhûäng phông to rưång, hai gian cố lô sûúãi. Sau
mưåt lc chng tưi trúã lẩi phông khấch vâ cng ngưìi xëng quanh
ngổn lûãa. Giấo sû Avery vâ vúå ngưìi trïn chiïëc trûúâng k, mể tưi ngưìi
trïn chiïëc ghïë ngỷồa ửởi diùồn vỳỏi hoồ, cử beỏ vaõ tửi nựỗm dâi dûúái nïìn
nhâ. Cư bế múã quín sấch, chên giú lïn cao àong àûa nhõp nhâng
trong khoẫng khưng. Mể tưi vâ bâ giấo sû bân bẩc vúái nhau vïì cùn
nhâ. Tưi àûa mùỉt chùm ch vâo ngổn lûãa. Tiïëng àưång chung quanh
hoân toân vư nghơa àưëi vúái tưi. Mể tưi kïí cho bâ giấo sû vïì chuën
tham quan khu àẩi hổc. Mể khen ngúåi ngưi trûúâng àểp. Giấo sû
Avery ngùỉt lúâi:
- Àểp ? Theo bâ, àểp chưỵ nâo ?
Mể tưi im lùång.
- Cố lệ bâ mën nối vïì cấc dêỵy lêìu, phông ưëc ...
- Thûa vêng, trûúâng lúáp, khn viïn. Nối chung, toân bưå thiïët
kïë ...
Giấo sû Avery lïn tiïëng:
- Giẫ tẩo nhû cẫnh trong phim trûúâng.
Bâ vúå àúä lúâi:
- ca giấo sû mën nối, trûúâng àậ quấ ch trổng àïën hịnh
thûác bïn ngoâi.
Giấo sû Avery nối:
- Hổ chó àïí têm vâo àố mâ thưi.
Mể tưi nhỗ nhể:

Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

15

- Àiïìu êëy thị tưi khưng rộ, tưi khưng phẫi lâ chun gia vïì kiïën
trc. Tưi chó cố cấi nhịn àún giẫn, quang cẫnh núi àêy thêåt àểp
- Trưng nhû cấc trûúâng àẩi hổc khấc mâ thưi. Hổ kinh doanh
ngânh giấo dc. Têët cẫ chó lâ sû giẫ dưëi tûâ àêìu àïën chên. Nưíi tiïëng
mưåt caỏch giaó dửởi. Hoồ chú biùởt sỳn phùởt bựỗng vờồt chêët bïn ngoâi mâ
khưng ch têm vâo thûåc chêët tinh thêìn.
Mưåt pht trûúác àêy giấo sû rêët im lùång, nhûng khi bùỉt àêìu múã
miïång thị ưng nối khưng ngûâng. Vâ tưi chùèng mën ưng ngûâng. Giổng
ưng nối lâm tưi ngưåt ngẩt, nhû khi ài xe mâ bõ ngưìi phđa sau trïn
àoẩn àûúâng dâi thùm thùèm. Àïën lc nây, bâ giấo sû àânh lïn tiïëng
ph hổa theo lúâi chưìng phất biïíu. cư bế trùn trúã cẩnh tưi. Cư ngấp dâi
vâ lêåt trang sấch. Trong lô sûúãi, ci vang tiïëng nưí lấch tấch nho nhỗ,
chùèng khấc nâo con chố giâ nua àang bễ mịnh vûún vai.
Giấo sû hùng say diïỵn thuët. Mể gổi tïn tưi. Mể ngưìi n
khưng thïm búát tiïëng nâo nûäa cẫ, chó khệ gổi tïn tưi. Giấo sû vêỵn nối
tìng nhû chùèng nghe. Ưng nghiïng ngûúâi vïì phđa trûúác, ngốn tay
nhõp nhâng àûa theo lúâi nối, àưi kđnh lùỉc lû theo chiïëc àêìu gêåt g. Tưi
nhịn mể mịnh ngưìi bêët àưång, khn mùåt lẩnh lng khưng cẫm giấc.
Àố lâ thấi àưå chõu àûång ca mể khi bõ gâi cûáng ngùỉt trûúác ngûúâi bấn
hâng dai dùèng, hóåc nhâ truìn giấo kiïn trị khưng chõu bỗ cåc. Tưi
biïët mể mën thấo lui. Nhûng tưi chûa mën vïì vâ tưi cng qụn hùèn
àêëy khưng phẫi lâ nhâ mịnh. Sûå êëm cng bïn ấnh lûãa hưìng tỗa êëm
lông tưi vâ giổng giấo sû àïìu àïìu ru ng trong cẫnh ïm àïìm ca mưåt
gia àịnh hẩnh phc. Tưi cưë qụn ài sûå thêåt trûúác mùỉt. Hổ àêu phẫi cố
mấu m hổ hâng vúái mịnh, vâ chùèng bao lêu nûäa hổ sệ rúâi bỗ cùn nhâ
vâ núi chưën nây. Song, tưi lẩi tư àêåm vệ hưìng thïm thùỉt hổ vâo cêu

chuån thïu dïåt ca mịnh, bêët kïí mưåt àiïìu rêët vư l lâ hổ côn cố cåc
àúâi riïng ca hổ.
Tưi hoân toân khưng hiïíu viïåc gị àậ xẫy ra sau àố, vị tưi khưng
côn gùåp lẩi hổ thïm lêìn nâo nûäa. Àïën bêy giúâ, sau nhiïìu nùm trưi
qua, tưi ngưìi àêy suy nghơ vêín vú, giấo sû Avery bõ tûâ chưëi quìn cû
tr trong khn viïn trûúâng àẩi hổc. Àêy khưng phẫi lâ ngưi trûúâng
àêìu tiïn àưëi xûã bêët cưng vúái ưng, cng khưng hẫ(n lâ ngưi trûúâng cëi
cng. Tưi hịnh dung sûå tranh àêëu ca ưng tûâ mưåt trûúâng kếm phêím
võ nây àïën mưåt trûúâng khấc. Qua mưỵi lêìn bõ tûâ chưëi, tinh thêìn chöëng



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

16

àưëi vâ àúâi sưëng nưåi têm ca ưng câng dêng cao. Àưìng nghiïåp ca ưng,
nhûäng con ngûúâi cố àêìu ốc hẩn hểp vâ trấi tim khưng rưång múã chïë
nhẩo ưng lâ kễ hay gêy hêën, tẩo sûå phiïìn hâ vâ nhâm chấn. Hổ ấm
chó dê bụu sỷồ thanh cao cuóa ửng, cho rựỗng ùớ che àêåy phêìn thiïëu sốt,
ëu kếm trong phẩm vi chun mưn ca mịnh. Qua nùm nây thấng
nổ ưng cûá thun chuín hïët trûúâng nổ sang trûúâng kia.
Bâ giấo sû àânh an i vïët thûúng lông ca ưng, cåc sưëng nưåi
têm cố chiùỡu sờu cuóa chửỡng mũnh bựỗng sỷồ chung thuóy tờồn ty khố
ngậ gc ca bâ, vâ àûúng àêìu vúái nưỵi khưí têm ca chưìng vïì cåc sưëng
vêåt chêët ngây câng lờởn lỷỳỏt bựỗng caỏc khay baỏnh ngaõy caõng ờỡy vaõ
nhiùỡu hún. Bâ tin tûúãng úã chưìng mịnh. Niïìm tin ca bâ, trong bêët cûá
ngun do nâo cng àïìu àấng àûúåc tuyùn dỷỳng. Baõ luửn nghụ rựỗng
niùỡm vui ỳn thuờỡn cuóa mịnh, nhû ngûúâi bẩn c thên thiïët, nhû cội
riïng bêët khẫ xêm phẩm, nhû cåc sưëng àêm chưìi bấm rïỵ tûâ cưång

àưìng xậ hưåi, têët cẫ àïìu lâ vêåt hy sinh khưng phẫi cho lệ phẫi sûå thêåt,
cho àiïìu cao cẫ mâ cho ph du ẫo mưång, cho đch k vâ sûå kiïu cùng tûå
mận. Lệ têët nhiïn, àêu phẫi ngûúâi àân bâ nâo cng cố thïí sêu sùỉc
thêëu hiïíu àûúåc nhûäng àiïìu nhû thïë.
Cố thïí nối, phêìn mêët mất êëy thåc vïì cư bế. Cư phẫi àûúåc tun
dûúng anh hng. Cư àêu cố quìn lûåa chổn ngìn gưëc ca mịnh, lâm
con ca hổ. Chùèng bao lêu, cư sệ hiïíu rộ nhûäng àiïìu bêët nhû trong
àúâi mịnh. Têët cẫ àïìu bùỉt ngìn tûâ thêët bẩi ca cha mể. Ai cố thïí hiïíu
àiïìu thua thiïåt cay àùỉng êëy rộ râng hún cư bế ? Bưëi cẫnh côn àêy.
Giấo sû Avery bõ lïn ấn vïì con ngûúâi quấ thêåt ca ưng, bâ giấo sû bõ
lïn ấn vïì con ngûúâi tïë nhõ àiïìm àẩm ca bâ. Chuën thùm nhâ tûâ
Barnard hóåc Reed, hóåc bêët cûá núi nâo hổc bưíng àûa àêíy cư bế, tûâ
thânh phưë xa xưi núi cư lâm viïåc. Têët cẫ diïỵn ra nhû mân kõch cố
tìng tđch lúáp lang. Lúâi giêån dûä thêìm thị to nhỗ trong gian bïëp, tiïëng
la mùỉng bïn bân ùn, hóåc cåc khúãi hânh trong sûúng súám. Têët cẫ
lêåp ài lêåp lẩi nhiïìu nùm, vâ chùỉc chùỉn chùèng phẫi lâ àiïìu vơnh viïỵn.
Cư bế cưë tẩo sûå bịnh n bïn cha mể. Thêåm chđ cư côn mang niïìm vui
thay thïë lông bêët mận oấn hêån ca mịnh, bao chuën dúâi àưíi khưng
ngûâng, cåc sưëng lùång cêm ca cha mể, vâ bẫn chêët àưåc lêåp khấc
ngûúâi ca hổ trong mưåt xậ hưåi mêåp múâ àêìy khố hiïíu. Cư chùèng thïí
lâm gị khấc hún lâ u thûúng cha mể mịnh. Ai cố thïí u mïën hổ
hún cư beá?



Tuyùớn tờồp truyùồn ngựổn nỷỳỏc ngoaõi

17

Bựỗng caỏch naõy hay caỏch khấc, tưi àậ lưìng hổ vâo nhên vêåt trong

cêu chuån ca mịnh, mùåc d chùèng biïët rộ hổ lâ ai. Chó biïët, ngay
àïm êëy tưi mú mâng tûúãng tûúång mịnh lâ mưåt phêìn tûã ca gia àịnh
hổ, khi chng tưi chó lâ nhûäng ngûúâi hoân toân xa lẩ. Trẫi qua bưën
mûúi lùm pht vỗn vển trong ngưi nhâ êëy, vûâa à cho tưi thêëy êëm ấp
cội lông vâ qụn hïët mổi sûå trïn àúâi.
Mể gổi tïn tưi mưåt lêìn nûäa, nhûng tưi vêỵn khưng nhc nhđch
cc cûåa. Thưng thûúâng, chùèng cêìn mể kïu rếo, tưi àậ chín bõ khi
biïët mể mën ra vïì, chùèng phẫi vị tưi ngoan ngoận vêng lúâi. Chó vị
tưi khoan khoấi mang àưi cht hậnh diïån khi mën chûáng tỗ mịnh cố
nïì nïëp. Nhûng lêìn nây, nghe tiïëng mể gổi tưi chó àûa mùỉt nhùn nhố.
Thêëy tưi ngưìi l, mể tûâ tûâ àûáng dêåy. Tưi àổc àûúåc sûå ngẩc nhiïn trong
mùỉt mể. Mổi ngûúâi àûáng lïn theo mể, ngoẩi trûâ tưi. Khi mể ra gêìn
àïën cûãa, tưi múái vưåi vâng bêåt dêåy êëp ng châo tûâ giậ trong hổng, vâ
chẩy theo. Giấo sû Avery tiïỵn mể con tưi ra têån bïn ngoâi. Mể ngêåp
ngûâng.
- Àïën bêy giúâ, tưi vêỵn nghơ àêy lâ mưåt ngưi trûúâng tuåt àểp.
Ưng cûúâi thêåt lúán. Chùèng hiïíu vị hoan hó hay chua chất.
- Cho lâ thïë. Àểp vúái nố thưi chûá àểp vúái ai.
Ưng chúâ mể con tưi ra àïën àêìu ngộ múái quay trúã vâo tùỉt àên,
àống cûãa. Tưi nghe tiïëng cûãa àống sêìm sau lûng. Mể trôn mùỉt.
- Thïë lâ sao ?
Tưi nhn vai chùèng trẫ lúâi.
- Con cố sao khưng ?
- Khưng sao cẫ mể úi, ... chó lẩnh tđ mâ thưi.
- Lẩnh ? Sao sët bíi ngêåm cêm khưng nối ?
- Mể cúãi ấo khoấc àûa qua tưi.
- Nê !
- Con khưng sao mâ ...

Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

18

- Mùåc vâo !
- Thêåt mâ, con khưng sao hïët.
- Mùåc vâo, àưì ngưëc !
- Tưi khoấc chiïëc ấo. Hai mể con ài mưåt àoẩn, tưi bẫo:
-

Dõ quấ mể.

- Rưìi sao ? ai cûúâi ?
- Con thêëy k.
- Biïët k húã ? Cẫ bíi tưëi mi dúã dúã ûúng ûúng.
- Con khöng mùåc lïn xe àêu nhế.
- Ai bẫo mi mùåc lïn xe ?
Tưi kếo cưí ấo lïn cao, vâ so vai.
- Côn lẩnh húã ?
- Tđ ti.
Tưi rng mịnh, lẩnh nhû chûa bao giúâ biïët lẩnh, vâ àưí lưỵi cho
mể àậ bùỉt tưi rúâi ngổn lûãa hưìng. Tưi hiïíu khưng phẫi do lưỵi ca mể,
nhûng tưi mën àưí cho mể, cho ngổn giố thưíi lïn mùåt tưi rất bët vâ
cho mổi àiïìu khưng tïn tíi lệ ra àûâng nïn xẫy àïën.
- Sang àêy, con !
Tưi nhđch ra xa, mể kếo tưi àïën gêìn, vâ châ xất bân tay ca mể
lïn cấnh tay tưi. Tưi nế ra ngoâi, nhûng mể giûä tưi lẩi, vâ tiïëp tc
vët tay tưi. Tưi thêëy dïỵ chõu. Mể chúåt hỗi:

- Nê con ! con nghơ sao vïì ngưi trûúâng nây ? thânh thêåt nhế.
- Con thđch núi nây.
- Mể nghơ ... ngưi trûúâng rêët khấ.
- Con cng vêåy.
Mể tưi lêím bêím.



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

19

- Lậo kiïu cùng, nhû mùỉng vâo mùåt ngûúâi ta.
Giúâ tưi àậ cố lô sûúãi riïng cho mịnh. Núi tưi úã, ma àưng thêåt
dâi vâ thêåt lẩnh. Giố thưíi bêìn bêåt, giẩt tuët qua hai bïn lưëi ài. Cùn
nhâ trúã mịnh kïu kên kểt, cûãa sưí àống àêìy sûúng vâ àấ. Sau bûãa ùn
tưëi, tưi chêët ci nhốm lô. Cấc con tưi nưn nống chúâ ỳồi. Sau oỏ chuỏng
ngửỡi ngựổm ngoồn lỷóa bựỗng ửi mựổt tưn sng chiïm ngûúäng. Nhâ tưi
bûúác vâo trịu mïën nhịn aỏnh lỷóa hửỡng. Naõng cờỡm quyùớn saỏch vaõ nựỗm
xuửởng chiùởc ghïë dâi, nhûng chùèng àổc. Tưi cng thïë, quín sấch nựỗm
chỳ vỳ bùn caồnh tửi. Tửi ngựổm ngoồn lỷóa, ngựổm ấnh sấng lung linh
thay àưíi trïn tûâng gûúng mùåt thên u ca mịnh. Tưi khoan khoấi
trong sûå àêìm êëm ngổt ngâo ca gia àịnh. Tuy nhiïn sêu xa trong
têm hưìn, tưi nghe vûúáng vđu thoấng lo êu, súå niïìm hẩnh phc nây sệ
tan biïën, nhû cố tiïëng gổi tûâ àêu bêët ngúâ àấnh thûác cún mú choâng
dêåy.

Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

20

BẪN NÙNG LÂM MỂ
V.S.Naipaul

V.S. Naipaul kïí lẩi chùång àûúâng àêìu tiïn gian khưí thïë nây,
"Tưi viïët Miguel Street trûúác tiïn, bẩn tưi, Andrew Salkey mang tấc
phêím nây àïën Andrế Deutsch. Diana Athill, biïn têåp viïn ca nhâ
xët bẫn Deutsch, thđch cêu chuån nhûng Andrế Deutsch biùởt
nhỷọng taỏc phờớm loaồi naõy, cho rựỗng 'truyùồn ngựổn baỏn khưng àûúåc.' "
Bẫn thẫo Miguel Street bõ giûä lẩi trong ngùn kếo. Nhâ xët bẫn cêìn
truån dâi, thïë lâ Naipaul viïët The Mystic Masseur. Ưng hoân têët
tấc phêím nây thấng Giïng nùm 1956.
Quín nây lệ ra àûúåc xët bẫn ngay trong nùm àố. Tấc giẫ lâ
ngûúâi nưn nống hún ai hïët mong àûúåc nhịn thêëy tấc phêím mịnh trïn
giêëy trùỉng mûåc àen. Cëi cng phẫi àïën thấng Nùm, nùm sau, The
Mystic Masseur múái châo àúâi. Nhâ xët bẫn lẩi àôi thïm mưåt truån
dâi khấc. Ưng viïët tiïëp vâ The Suffrage of Elvira àûúåc xët bẫn
thấng Tû, nùm 1958.
Ngây nay khi nhịn lẩi quậng àúâi trûúác, Naipaul vêỵn khưng
qụn "nưỵi lo lùỉng vâ àúán àau tưåt cng" àậ tẩo tấc nïn ba tấc phêím àố.
Hậy thûã tûúãng tûúång, châng trai Naipaul 23 tíi àêìu, sưëng trong
giêëc mú trúã thânh nhâ vùn. Châng dưìn têët cẫ têëm lông vâ sûác lûåc vâo
tấc phêím àêìu tiïn. Thúâi ca châng, thïë giúái vùn chûúng Têy phûúng
khöng ai mêëy quan têm àïën chuyïån thuöåc àõa hay hêåu thåc àõa lâ
àiïìu duy nhêët châng cố thïí viïët vị mưåt lệ dïỵ hiïíu, châng àậ sinh ra
vâ lúán lïn úã mưåt núi nhû vêåy. Kõch bẫn àúâi sưëng ca xậ hưåi àố châng
vûâa lâ nhên chûáng, vûâa lâ diïỵn viïn. Trấi àùỉng àố châng àậ nïëm, dêu

Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

21

biïín àố châng àậ trẫi qua, mưåt lêìn vâ cho cẫ àúâi. Hậy thûã tûúãng
tûúång, sau nhûäng lêìn châng bõ tûâ chưëi, niïìm hy vổng àố lổt vâo mùỉt
nhâ xët bẫn Deutsch, rưìi kïë tiïëp lâ nưỵi thêët vổng vị "truån ngùỉn
bấn khưng àûúåc." Châng vêỵn khưng thïí qụn, "... àiïìu nây vêỵn côn lâ
cấi bống àen lúán che ph àúâi tưi." Châng nối, "...khi bẩn côn trễ, hai
nùm lâ thúâi gian dâi àïí chúâ àúåi. Khi bẩn lêm cẫnh cng qín, nhû
tưi, hai nùm cng qín lâ thúâi gian quấ dâi àïí chúâ àúåi. Khi bẩn mën
àấnh dêëu sûå hiïån diïån ca mịnh trong thïë giúái, àố lâ thúâi gian dâi àïí
chúâ àúåi... Hưìi àố, rêët khố cho tưi àïí tịm ra viïåc lâm, rêët khố cho tưi àïí
tịm mưåt chưỵ sưëng, rêët khố cho tưi àïí tịm tiïëng nối chđnh mịnh. Rêët
khố cho tưi, vûâa phẫi lâm têët cẫ nhûäng viïåc àố, vûâa phẫi viïët ra
nhûäng quín sấch êëy, àïí xët bẫn." V.S. Naipaul àậ khúãi àêìu sûå
nghiïåp vùn chûúng nhû thïë.
Trong cưng bưë vúái bấo chđ, Hân Lêm Viïån Thy Àiïín coi nhûäng
cêu chuån ngùỉn ca Miguel Street lâ "sûå pha trưån giûäa Chekhov vâ
àiïåu nhẩc calypso tẩo Naipaul thânh nhâ hoẩt kï vâ kễ mư tẫ àúâi
sưëng trïn àûúâng phưë." Con àûúâng cố tïn Miguel, khu ưí chåt ca
thânh phưë Port of Spain, àậ àûúåc nhịn qua cùåp mùỉt quan sất ca cêåu
bế múái lúán ca nhên vêåt xûng tưi. ÚÃ àố cố gậ thúå mưåc tïn tïn Popo
lâm viïåc têët tẫ àïí tẩo nhûäng "vêåt khưng cố tïn." ÚÃ àố cố cư Laura
ln ln mang bêìu, cố tấm àûáa con vúái bẫy àúâi chưìng. ÚÃ àố cố tay
anh chõ tïn Bogart chổc trúâi khëy nûúác vâ sau cng bõ bùỉt vị tưåi àa
thï... Con àûúâng nưëi liïìn nhûäng mẫnh àúâi t tng, bìn, xấm. Con

àûúâng cng nưëi liïìn nhûäng ûúác mú vûúåt thoất, bỗ ài, àưíi àúâi. Cố cẫ
thẫy mûúâi bẫy cêu chuån àûúåc kïí. Mưỵi chuån múã ra mưåt bi kõch
cuãa àúâi söëng riïng tû tûâng nhên vêåt. Nhûng úã àêy, ngûúâi kïí chuån
khưng khai thấc khđa cẩnh bi kõch àố. Ưng nhịn mổi chuån trong cấi
vễ khưi hâi, mưåt thûá "cûúâi ra nûúác mùỉt" ca Gogol. Tiïëng cûúâi theo
nhêån xết ca Octavio Paz khưng thêëy úã Homer hay Virgil mâ chó
àûúåc thêëy kïí tûâ khi cố Cervantes, "lâ phất minh lúán ca tinh thêìn
hiïån àẩi." Milan Kundera nối rộ hún, "àố lâ sûå phất minh gùỉn liïìn vúái
sûå ra àúâi cuãa tiïíu thuyïët."




22

Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

***

Tưi nghơ Laura lâ ngûúâi giûä k lc thïë giúái.
Laura cố tấm àûáa con.
Àiïìu nây khưng cố gị àấng ngẩc nhiïn.
Tấm àûáa con ca cư cố cẫ thẫy bẫy ngûúâi cha.
Dấm qua mùåt nưíi khưng!
Chđnh Laura lâ ngûúâi àậ dẩy cho tưi bâi sinh vêåt hổc àêìu tiïn.
Cư sưëng cẩnh nhâ chng tưi, vâ tưi cố cẫm tûúãng mịnh quan sất cư
thêåt gêìn.
Tưi ghi nhêån bng cư lúán dêìn lïn sau nhiïìu thấng.
Kïë tiïëp cư biïën ài mưåt khoẫng thúâi gian ngùỉn.
Vâ rưìi tưi thêëy bng cư nhỗ ài.

Vâ tiïën trịnh tùng trûúãng nây bùỉt àêìu trúã lẩi vâi thấng sau àố.
Àưëi vúái tưi àố lâ mưåt trong nhûäng àiïìu k diïåu ca thïë giúái núi
tưi àậ sưëng, vâ mậi quan sất Laura. Chđnh cư cng khấ vui vễ khi nối
àïën chuån xẫy ra trong àúâi sưëng. Cư vêỵn thûúâng chó bng mịnh vâ
nối, "Ca nây lẩi àïën nûäa àêy, nhûng chõ sệ quen ài sau ba bưën lêìn
àêìu. Tuy thiïåt lâ phiïìn hïët sûác."
Cư thûúâng àưí lưỵi cho Thûúång Àïë, vâ nối vïì sûå tinh quấi ca àân
ưng. Búãi vị vúái sấu àûáa con àêìu tiïn, cư àậ thûã qua sấu ngûúâi àân ưng
khấc nhau.
Hat vêỵn hay nối, "Cố mưåt sưë ngûúâi thiïåt khố lâm cho hổ hâi
lông."
Nhûng tưi khưng mën tẩo êën tûúång cho bẩn lâ Laura dng cẫ
thị giúâ cư cố vâo viïåc sinh àễ vâ lïn ấn àân ưng, vâ thûúâng xuyïn caãm



23

Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

thêëy hưëi tiïëc cho bẫn thên mịnh. Nïëu Bogart lâ ngûúâi nhâm chấn
nhêët trong khu phưë, Laura lẩi lâ ngûúâi sinh àưång hún hïët. Cư ln
ln vui vễ vâ cư lẩi thđch tưi.
Cư vêỵn cho tưi nhûäng trấi mêån vâ xoâi cư cố; vâ khi nâo lâm
bấnh àûúâng, cư vêỵn thûúâng cho tưi mưåt đt.
Ngay cẫ mể tưi vưën khưng thđch cûúâi àa, nhêët lâ úã tưi, cng
phẫi cûúâi vúái Laura.
Bâ vêỵn thûúâng nối vúái tưi, "Mể khưng biïët vị sao Laura lẩi àïí
têm àïën con nhû vêåy. Bưå cư ta khưng cố à con cấi àïí lo hay sao."
Tưi nghơ mể tưi àng. Tưi khưng nghơ mưåt ngûúâi àân bâ nhû

Laura lẩi cố thïí cố nhiïìu con àïën nhû vêåy. Cư thûúng mổi àûáa, duõ
rựỗng baồn coỏ thùớ khửng tin vaõo iùỡu naõy nùởu dûåa vâo ngưn ngûä cư
dng àïí nối vúái chng. Mưåt sưë nhûäng lúâi quất mùỉng ca Laura khấ
phong ph àïën nưỵi tưi chûa bao giúâ nghe qua vâ tưi sệ khưng bao giúâ
qụn àûúåc.
Mưåt lêìn Hat nối, "Mây coi, cưí giưëng nhû Shakespeare khi cêìn
dng àïën chûä nghơa."
Laura thûúâng la con thïë nây, "Alwyn, con th rưång mưìm kia,
àïën àêy."
Vâ, "Gavin, nïëu mây khưng àïën àêy ngay, tao sệ khiïën mây àõt
ra lûãa, cố nghe khưng."
Vâ, "Lorna, con chố àen chên vông kiïìng, tẩi sao mây khưng àïí
tûá vâo chuån mây àang lâm hẫ?"
***
Bêy giúâ, so sấnh Laura, mể ca tấm con, vúái cư ngûúâi Tâu
Mary, cng tấm con, laõ iùỡu khửng cửng bựỗng. Bỳói vũ Mary chựm soỏc
con cấi thêåt k lûúäng, vâ chûa bao giúâ nùång lúâi vúái chng. Nhûng
Mary, xin lûu vúái bẩn, cố ngûúâi chưìng ch mưåt cûãa hâng, vâ Mary
cố àiïìu kiïån àïí lõch sûå vâ tûã tïë vúái con cấi, sau khi àậ cung phng
chng àêìy à nhûäng mốn rau cẫi xâo thõt, vâ mị xâo, vâ h tiïëu xâo
vâ nhûäng mốn cố tïn tûúng tûå. Côn Laura, cư tịm úã àêu ra tiïìn àïí lo
cho con?



Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

24

Nhûäng ngûúâi àân ưng tìn tûå chêåm rậi ài ngang qua nhâ

Laura mưỵi chiïìu, hut sấo gổi Laura, khưng phẫi lâ ngûúâi bỗ tiïìn ra
cho con ca Laura. Hổ chó mën Laura.
Tưi hỗi mể tưi, "Laura ra sinh sưëng ra sao?"
Mể tất u tưi, nối, "Con biïët khưng, con nhanh nhêíu quấ so vúái
tíi ca con."
Tưi ngúâ lâ cố chuån thêåt tïå hẩi.
Nhûng tưi khưng tin àố lâ sûå thêåt.
Thïë nïn tưi hỗi Hat. Hat nối, "Cư ta cố rêët nhiïìu bẩn bn bấn
ngoâi chúå. Hổ biïëu xến cư nhiïìu thûá, vâ àưi khi mưåt, hai hay ba ngûúâi
chưìng cư cho cư nûäa, nhûng khưng nhiïìu lùỉm àêu."
Phêìn lẩ nhêët ca cêu chuån lâ úã Laura. Laura khưng àểp.
Nhû Boyee mưåt lêìn cố nối, "Cư ta cố khn mùåt giưëng nhû cấi mùåt
trïn ca bịnh àiïån xe húi." Vâ cư húi mêåp mưåt cht.
Tưi àang nối àïën thúâi k cư chó múái cố sấu àûáa con.
Mưåt ngây nổ, Hat nối, "Laura vûâa cố mưåt ngûúâi àân ưng múái."
Mổi ngûúâi cûúâi, "Chuån chùèng cố gị lẩ. Nïëu Laura cố cấch ca
cư, cưí nïn thûã qua mưỵi ngûúâi àân ưng mưåt lêìn."
Nhûng Hat nối, "Khưng, tao nối thiïåt. Hùỉn àïën sưëng vúái cưí ln
rưìi. Tao thêëy hùỉn sấng nay lc tao dùỉt bô ra àưìng."
Chng tưi theo dội vâ chúâ àúåi ngûúâi àân ưng nây.
Sau àố chng tưi múái biïët chđnh hùỉn cng theo dội vâ chúâ àúåi
chng tưi.
Khưng đt lêu sau, ngûúâi àân ưng nây, Nathaniel, gia nhêåp vâo
bùng ca àûúâng Miguel. Nhûng rộ râng hùỉn khưng thêåt sûå lâ mưåt
thânh viïn trong nhốm chng tưi. Hùỉn xët thên tûâ têån cng phđa
àưng ca Port of Spain, lâ núi chng tưi coi nhû lâ nhú bêín hún; vâ
ngưn ngûä hùỉn dng thêåt thư nhấm.

Tuín têåp truån ngùỉn nûúác ngoâi

25

Hùỉn bõa chuån hùỉn lâ mưåt kễ tûâng gieo rùỉc kinh hoâng úã àoẩn
cëi phđa àưng àûúâng Piccadilly. Hùỉn kïí lẩi nhiïìu chuån bùng àẫng
àấnh nhau, vâ hùỉn cng mën cho mổi ngûúâi biïët hùỉn àậ tûâng tân
phấ diïån mẩo ca hai hay ba ngûúâi gị àố.
Hat nối, "Tao nghơ hùỉn chó nối nhùng, nối cåi, ti bêy biïët
khưng."
Chđnh tưi cng khưng tin hùỉn. Hùỉn lâ ngûúâi nhỗ con, vâ tưi ln
ln cố cẫm tûúãng lâ ngûúâi nhỗ con thûúâng qu quấi vâ hung bẩo.
Nhûng àiïìu thêåt sûå khiïën chng tưi bìn nưn lâ thấi àưå ca
hùỉn àưëi vúái ph nûä. Tuy khưng mưåt ai trong chng tưi gổi lâ hâo hiïåp
nhûng thấi àưå khinh miïåt ph nûä ca Nathaniel lâ àiïìu chng tưi
khưng thđch. Hùỉn ln ln àûa ra nhêån xết thư lưí khi nhấc thêëy mưåt
ph nûä ài ngang qua.
Nathaniel cố thïí nối, "Àân bâ giưëng nhû bô cấi. Bô cấi vâ hổ
nhû nhau."
Vâ khi cư Ricaud, ngûúâi àân bâ an phêån, ài qua, Nathaniel
bng miïång, "Hậy nhịn con bô cấi mêåp kia kịa."
Àố khưng phẫi lâ cêu nối àâng hoâng búãi vị chuỏng tửi ùỡu nghụ
rựỗng cử Ricaud quaỏ mờồp ùớ aỏng bõ chïë nhẩo, vâ lệ ra nïn thûúng hẩi
cư hún.
Nathaniel, luỏc ờỡu, cửở gựổng laõm cho chuỏng tửi tin rựỗng hùỉn biïët
cấch trõ Laura. Hùỉn gúåi lâ hùỉn vêỵn thûúâng àấnh àêåp cư. Hùỉn hay
nối, "Àân bâ, hổ thđch bõ àêåp cho thêåt àđch àấng, biïët khưng. Ti bêy
chùỉc biïët àiïåu hất calypso nây:
Thónh thoẫng chó cêìn àấnh hổ ngậ xëng Thónh thoẫng chó cêìn

nếm hổ xëng Àấnh bêìm mùỉt hổ, àấnh sûng gưëi hổ lïn Vâ nhû thïë hổ
sệ u anh vơnh viïỵn
Àố lâ sûå thêåt phc êm vïì àân bâ."
Hat nối, "Thiïåt àng àân bâ lâ thûá bìn cûúâi. Tao khưng hiïíu
mưåt ngûúâi àân bâ nhû Laura thêëy gò úã Nathaniel."