biện pháp giáo dục học sinh ý thức tự học - tự rèn luyện thực hiện báo cáo tự học ở nhà học sinh

O
LÂM
HUY
PHONG
(Trường THPTVõ Thò Sáu)
Giải
B
I
.ĐẶT VẤN ĐỀ
:
Xuất phát
từ
tình hình
thực tế của học
sinh –
y ù
thức tự học, tự rèn luyện
chưa cao;
năng
lực lónh
hội kiến thức còn
hạn
chế ,còn có biểu hiện
thực
hiện
nội
quy
trường lớp
chưa
tốt
;

kết quả học tập, rèn

luyện
tu
dưỡng còn thấp. Là giáo
viên chủ nhiệm lớp
12
cuối cấp học
THPT, trong
công tác chủ nhiệm lớp

bản thân
nhận thấy cần thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ có sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà
trường,
gia đình
và xã hội nhằm giáo dục học
sinh
ý
thức tự học, tự rèn luyện
có
tiến bộ, phấn đấu
vươn
lên đạt kết quả tốt
trong
học tập.
Các giải pháp đó là: thực hiện đúng
quy
chế của ngành, hướng dẫn của
Ban
giám hiệu

trường,
Công đoàn, Đoàn
thanh
niên, phối hợp phụ
huynh
học
sinh ( Ban
đại diện
cha
mẹ học
sinh
lớp
).
Hướng dẫn cán

bộ lớp tổ chức cách
tính
điểm
thi đua
học tập cá nhân, xếp
loại hạnh
kiểm
;
tổ chức kèm cặp nhóm
học sinh theo sơ
đồ chỗ ngồi; tổ chức thực hiện và kiểm
tra
thường xuyên
báo cáo tự học
ơ û

nhà
,
chuẩn bò bài của

học
sinh
buối tối, ngày chủ nhật hàng tuần
theo
kế
hoạch học tập
chung
và riêng của từng học
sinh.
Có
sơ
kết,

đánh giá kết quả học tập và rèn luyện
hàng tuần thông
qua
xếp loại hạnh kiểm tuần, tháng, học
kì
báo cáo
Ban
giám hiệu
(có biểu
dương,
phê
bình ,
rút

kinh
nghiệm
trong
học
sinh).
Từ đó nâng
cao
được hiệu quả của sự kết hợp giữa nhà trường
(
giáo viên chủ
nhiệm
)
với
gia đình,
xã hội
;
nhất là phụ
huynh
học
sinh
thấy được trách nhiệm,
quan
tâm
con em mình
nhiều
hơn,
thường
xuyên
nhắc nhở, giám sát, có sự kiểm
tra

của
GVCN
lớp việc
học
ở

nhà của học
sinh
để khắc phục dần và
làm
cho
học
sinh
ngày
có ý
thức, thái độ học tập
ơ û
trường đạt kếp quả tốt
hơn .
II.
NỘI
DUNG,
BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT
:
1 )
Quá
trình
phát triển
kinh
nghiệm

:
Thực trạng
ban
đầu
:
Tình hình chung
hiện
nay
một bộ phận không nhỏ học
sinh
thiếu
y ù
thức phấn
1
đấu
vươn
lên
trong
học
tập và rèn
luyện .Thực
tế lớp chủ
nhiệm
12A5
(năm học
2009-
2010 )
còn có
nhiều học
sinh lơ

là
trong
học tập
khi
lực học còn yếu
– chưa
chú
ý
nghe
thầy cô giảng bài,
không
chuẩn bò bài, không thuộc bài
;
nề nếp học tập,
y ù
thức
tổ
chức
2
kỷ luật
chưa cao.
Kết quả học tập bước đầu thấp
.
Sự
quan
tâm của
phụ huynh
học
sinh chưa
nhiều

( như
một số
PHHS
vắng họp đầu năm
) .
Biện pháp và quá
trình
tổ
chức tiến hành
:
*
Đầu năm nhận bàn
giao
só số học
sinh
lớp
12A5 (
năm học
2009 -2010 )
của trường:
40 (
nữ
22 ); con thương binh 01; con
dân tộc
01 (
nữ
); con gia đình
nghèo
04;
khó khăn

01
học
sinh .
Phân
tích tình hình
đặc

điểm học
sinh
năm học cũ
11A5
(năm học
2008 -2009 ).
Tiến hành
chia
tổ, sắp xếp chỗ ngồi, bầu
cán

bộ
lớp, tổ chức v
e
ä
sinh, lao
động đầu năm chỉnh
trang
trường
sở
theo
hướng dẫn của
trường; họp

cán bộ lớp,

họp phụ
huynh
học
sinh
lần thứ nhất đầu năm học
:
bầu
ban
đại diện
cha
mẹ học
sinh,
thảo luận bàn giải pháp

kết hợp giáo dục học
sinh: như
cách
tính
điểm xếp loại hạnh kiểm tuần tháng, học
kì;
tổ
chức nhóm bạn
học
tập; đặc
biệt là tổ chức giám sát, quản
lí,
nhắc học
sinh học

ở
nhà buổi tối và ngày chủ nhật
theo
kế
hoạch
học
tập của lớp
giai
đoạn
I –
được sự thống nhất của
PHHS.
*
Quá
trình
tổ chức tiến
hành:
- T
ổ

chức lớp học
: +
bầu chọn
cán bộ lớp là học
sinh
có năng lực quản
lí
lớp
(có tham
khảo

y ù
kiến

của
GVCN
năm học trước
):
Lớp trưởng, phó học tập, phó
lao
động, phó trật tự, phó văn thể
.
+ Chia
thành
4
tổ (mỗi tổ
10
học
sinh).
Sắp xếp chỗ ngồi
theo
nhóm
(4
học
sinh) : chia
thành
20
nhóm học tập có học lực, hạnh kiểm tốt, khá,
trung
bình,
yếu, kém

(qua
kết quả năm học cũ) để
kèm cặp.
+
Tiến hành họp cán bộ lớp,
tổ
trưởng,
ban
chấp hành
chi
đoàn lớp tạm thời
bàn
biện pháp, cách

thức quản
lí
lớp, tự quản của cán bộ lớp; tổ chức
lao
động
vệ
sinh
lớp chặt chẽ có kế
hoạch, bầu chọn cán

sự bộ môn
(
văn, toán,
anh
văn,
lí,

hóa
)
;
thực hiện biểu điểm chấm
thi đua
ở
lớp (mẫu số
1)
3
4
Xếp loại hạnh kiểm tuần
: 5 đ x 6
buổi
= 30
điểm
.
-
Điểm trừ:
1
lần
vi
phạm
trừ
5
điểm
HK
loại khá
2
lần
vi

phạm
trừ
10
điểm
HK
loại
TB
-
Hạnh kiểm tuần:
+
trên
25
điểm
– 30
điểm
: HK
loại tốt
( A )
+
trên
20
điểm
– 25
điểm
: HK
loại khá
( B )
+
từ
15

điểm
– 20
điểm
: HK
loại
TB ( C )
+
dưới
15
điểm
: HK
loại yếu
( D )
-
Điểm cộng
: tích
cực phát biểu và có điểm khá tốt
( 7
điểm trở lên
) : 0,25
điểm/ một lần
-
Hạnh kiểm tháng
:
điểm
bình quân =
to

å n

g

đi

ểm
4
(tính
điểm lẻ)
to
ån
g

đi
ểm
-
Hạnh

kiểm học kì:
điểm bình
quân
=
-
Điểm thi
đua
tổ:

điểm
bình
quân =
to

ån

g
đi

ểm
số

h.sinh
(cộng mức
độ

lỗi
vi
phạm

các
mặt)
(cộng
điểm

phát

biểu

xây

dựng
bài

…)
so á

trang
-
Thực
hiên

hướng dẫn của
Ban
giám
hiệu

về

việc
tổ

chức
họp
PHHS
đầu

năm
học
2009– 2010 (
ngày
16 / 8 / 2009 ) :
thông báo
tình hình

trường lớp đầu năm; bầu
ban
đại diện
CMHS
lớp; thảo luận bàn giải pháp phối hợp giáo dục học
sinh:
+ GVCN
gợi
ý, đề
nghò thực hiện báo cáo tự học
ở
nhà của học
sinh
nhằm làm
cơ
sở
cho
việc đánh

giá
ý
thức, thái độ học tập, rèn luyện để có hướng khắc phục,
uốn nắn
sai
lệch từ đầu năm
;
thực hiện sổ
sinh
hoạt chủ nhiệm
là sổ

thông báo lỗi
vi
phạm,
kết quả học tập hàng tuần của học
sinh cho PHHS theo
dõi,

thông báo
tình
hình
học tập và việc thực hiện báo cáo tự học
ở
nhà.
+ PHHS
thảo luận và đồng
y ù
thống nhất thực hiện để cùng
GVCN
nhắc nhở
các em
tự
học
tập ở

nhà và ở
trường đạt kết quả tốt.
-
Tiến hành
ở lớp
:

Thông báo
tinh
thần họp
PHHS v
ề

việc tổ chức
thi đua
5
học tập, rèn
luyện:
+
Chấm điểm chéo giữa các
tổ (tổ
trưởng) thực hiện
theo
mẫu và
sơ
kết nộp
báo
cáo vào tiết
sinh
hoạt chủ
nhiệm.
+
Lớp phó văn thể- thủ quỹ lớp
(
phó
bí thư chi
đoàn lớp phụ trách học tập)

chòu trách nhiệm
phát

mẫu báo cáo tự học
ở

nhà vào ngày thứ
hai
hàng tuần, (mẫu
số
2).
6
IV )
PHỤ
HUYNH
HỌC
SINH
PHỐI HP
VỚI
GVCN
LỚP:
Nhắc nhở, đôn đốc, kiểm
tra học sinh học
bài
tại
nhà buổi
tối

và ngày
chủ

nhật.

Chú
y ù
:
1:
nhắc nhở các
em
bắt đầu học từ
19
giờ.
2:
cuối buổi học tại nhà
+
ngày chủ nhật
PHHS kí
tên xác nhận kết quả học
tập của các
em.
3: GVCN
kiểm
tra
hàng buổi học
( 15
phút
truy
bài ngày hôm
sau ).
Vì
kết quả học tập và

tương lai
của
con em mình Mong
quý
PHHS
phối hợp,
thực
hiện thật tốt.
Châu Đốc, ngày

tháng

năm

Học
sinh
kí
tên
PHHS
kí
tên
GVCN
kí
tên
í
*
Học
sinh
lập kế
hoạch học

tập
trong
tuần
–
chủ yếu dựa vào thời khóa biểu
chính
khóa để
xây

dựng
và
học bài ,chuẩn bò bài
;
học
sinh mang theo
hàng buổi học
và nộp lại vào tiết
SHCN
.
mẫu học
sinh
đã thực hiện
(
số
3
)…
- GVCN : + trong
thời
gian
đầu thường xuyên kiểm

tra
báo cáo của học
sinh
vào
15
phút
truy
bài

đầu buổi
(theo
kế hoạch của trường
) : xem
kế hoạch, nội
dung,
mức độ
đạt được,
ký xác nhận của
PHHS –
chú

y ù
diện học
sinh TB,
yếu
.
có
nhắc
nhở, hướng dẫn học
sinh

bổ
sung, tích
cực thực
hiện.
+ Khi sơ
kết tuần tổng kết
thi đua
xếp loại hạnh kiểm
thì
kết quả thực hiện
báo cáo tự học
đưa
vào

mục

thực hiện các
quy
đònh khác để
tính
điểm
.
+ Theo
dõi học
sinh
có thái độ học tập
chưa
tốt
(
không chuẩn bò bài, làm

bài tập, không thuộc bài)

thực hiện tự kiểm,
cam
kết lần
1, 2
đến lần
3
mời
PHHS
thông báo
tình hình
học tập, rèn luyện của học
sinh
và

đề nghò
PHHS
phối hợp tốt
việc giám sát, nhắc nhở
sinh
học
ở
nhà
(
ký tên xác nhận
) .
- Qua
kết quả học tập
ơ û

HKI, GVCN
tiến hành họp
PHHS sơ
kết
HKI theo
hướng dẫn của
Ban

giám hiệu (ngày
3/01/2010):
+
Thông báo
tình hình
lớp, kết quả học tập, rèn luyện của học
sinh
và phân
tích
kết quả điểm thi 8
môn
thi
tốt nghiệp
(
dự đoán học
sinh
diện
thi
đỗ tốt
nghiệp, diện
có khả năng, diện
nguy cơ

hỏng tốt

nghiệp
) .
+
Bàn các giải pháp nâng kết quả học tập, chất lượng
ở
học
kì II, trong
đó
phụ
huynh
đề xuất

tiếp tục thực hiện báo cáo tự học
ơ û
nhà của học
sinh giai
đoạn
2
( HKII)
.
Kết quả đạt
được:
-
Đối với bản thân
:
nhờ
thực
hiện các giải pháp nêu trên bản thân có kế

hoạch, đầu
tư
hoàn

thành khá tốt công tác chủ nhiệm lớp
thực hiện đẩy đủ hướng dẫn
của
Ban
giám hiệu, của trường
-
bước đầu
đạt

được k
ết

quả khả
quan .Trong
công tác
giáo dục học
sinh
ở
học
kì I
có sự phối hợp tốt với
PHHS ; PHHS
có

nhận thức, thấy
được kết quả của việc thường xuyên

quan
tâm nhắc nhở
con em mình học
ơ û
nhà, hạn
chế
đi
chơi, la
cà hàng quán, giám sát việc học bài
ơ û
nhà, làm bài, chuẩn bò bài
;
nắm
kế hoạch học tập, tiện
theo
dõi
con em mình trong
quá
trình
học tập
.
-
Đối với học
sinh :
từ lúc đầu
bở ngỡ,cảm thấy khó, mất thời
gian thì
các
em
quen

dần và có ý
thức

thực hiện đều đặn, đầy đủ cáo báo cáo tự học
ở nhà
theo
kế hoạch tuần,chuẩn bò kiểm
tra, thi HKI, thi HKII,
ôn
thi
tốt
nghiệp.
(Kết
quả học tập và rèn luyện của lớp chủ
nhiệm
HK I)
Baỷng toồng
hụùp HKI
(soỏ
4 )
Thống

kê
HKI ( 2009- 2010 ) :
Số học
sinh đang
học
: 40 (
nữ
: 22) ; HSTT

: 9 ( 22,5% )
+
Ý
thức tự học, rèn luyện, thái độ
học tập trên lớp có
chuyển biến khá tốt
: như
ở
HKII
việc
thực
hiện có
thay
đổi –là chỉ thực hiện
cho 8
môn
thi
tốt nghiệp
bắt buộc, kiểm
tra
thường xuyên diện học
sinh
yếu,
trung bình ;
diện khá và
trung bình
khá kiểm
tra
đột xuất
(

lớp không
có học
sinh
giỏi
ở
HKI ).
Điều rất

mừng
là tất cả
em
học
sinh
đều có thái độ
tích
cực là
tham gia
thực hiện thường xuyên
báo cáo tự học
ở nhà
- HKII
và chuẩn bò
giai
đoạn ôn
thi
tốt
nghiệp.
+
Với ý
thức

như
thế
thì
việc tổ chức quản
lí
các
em
tự học có k
ế

hoạch
trong giai
đoạn
ôn
thi
tốt

nghiệp rất thuận lợi
khi
chỉ tập
trung
ôn
thi 6
môn
.
-
Đối
với

trường

:
đã thực hiện chỉ đạo của
Ban
giám hiệu, lập kế hoạch học
tập tuần, tháng,
giai

đoạn
thi HKI, giai
đoạn
sau
tết. Lập được kế hoạch học tập
cho
học
sinh,
thông báo được thời khóa biểu
chính
khóa, trái buổi, thời khóa biểu học
thêm của học
sinh cho gia đình
nắm quản
lí con em mình trong
quá
trình
học tập
.Có sự phối hợp tốt với
PHHS ( ban
đại diện
CMHS
lớp.

* Trong
quá
trình
tổ chức thực hiện
ban
đầu gặp nhiều khó khăn
: –
đối với
học
sinh
khá giỏi
thì
các
em
có ý
thức thái độ tốt không cần thiết phải thực hiện, các
em
cảm thấy
hình
thức
;
việc
PHHS
giám sát,

nhắc nhở hàng buổi rồi
kí
tên xác nhận là
khó
- như

bận khá nhiều công chuyện
gia đình. GVCN
phải
kiểm tra 15
phút đầu
buổi, nhận x
ét
v
à
k
ý

tên xác nhận không đủ thời
gian. Tuy
nhiên
có
quyết tâm v
a ø

có
sự bàn

bạc thống nhất của
PHHS ( Ban
đại diện
CMHS
lớp
) thì
việc thực hiện được
cha

mẹ học
sinh
đồng
tình
và

kiến nghò
GVCN
tiếp tục thực hiện
ở
HKII, giai
đoạn
ôn
thi
tốt
nghiệp. Để khắc phục
các khó khăn trên
thì
gian

đầu
GVCN
phải kiểm
tra
liên tục để học
sinh
và
PHHS quen
dần cách thực hiện. Có thể
thực

hiện
không
liên tục một số tuần nếu thấy không cần thiết, hoặc một số thời điểm
như
trước tết
một tuần và
sau
tết một

tuần tránh gây áp lực
. HKI
thực hiện báo cáo tự học
cho
nhiều môn
chung thì
ơ û
HKII
chỉ tập
trung
thực hiện
cho 8
môn chuẩn bò
thi
tốt
nghiệp,
sau
đó là
6
môn
thi

tốt
nghiệp.
2 )
Kiểm nghiệm lại
kinh
nghiệm
:
-
Đã thực hiện
cho
lớp
12A9 giai
đoạn cuối
ôn
thi
tốt
nghiệp năm học
2008 –
2009 :
tỉ lệ đỗ tốt
nghiệp
55,55%
(dự đoán đỗ
60 % -
lực học của học
sinh
yếu
so
với
cá lớp khác

trong
khối
12 ).
-
Tiếp tục thực
hiện cho
lớp
12A5
ơ û
HKI
năm học
2009- 2010 :
Thống kê
HKI ( 2009- 2010 ) :
Số học
sinh đang
học
: 40 (
nữ
: 22) ; HSTT
:
9 ( 22,5% )
Phạm
vi
tác dụng của sáng kiến
kinh nghiệm
-
Đối với học
sinh
:

Từ bắt buộc thực hiện đến tập
cho
học
sinh quen
dần
và
coi
việc thực báo cáo

tự học là cần thiết
vì
có kế
hoạch
học tập cụ thể mà tự
giác
thực hiện
để có sự
hợp
tác tốt với
GVBM, GVCN
khắc
phục tình trạng
học sinh
không thuộc bài, chuẩn bò bài, làm bài
ơ û
nhà. Chỉ có tự nỗ lực học tập
thì
mới
lónh hội, nắm vững và vận dụng kiến thức tốt
được.

-
Đối với bản thân
:
là
GVCN
của lớp cuối cấp đã có
suy
nghó
tìm ra
biện
pháp
tương
đối khả
thi
để khắc phục dần
tình
trạng học
sinh
thường xuyên mắc lỗi
vi
phạm về thái độ học tập và rèn
luyện.
-
Đối với trường
:
đã thực hiện khá tốt hướng dẫn của
Ban
giám hiệu thông
báo được thời khóa

biểu học tập của học
sinh
và thường xuyên kết hợp
PHHS
phối hợp giáo dục học
sinh,
cập nhật
tình hình
học

tập của học
sinh
ở
nhà, hàng
tuần
.
-
Các thầy cô
giáo chủ nhiệm các khối lớp
:
có thể
tham
khảo thực hiện
ở lớp
mình
để tập
cho
các

em

quen
dần với việc học tập có kế
hoạch
va ø có y ù
thức tự học
tốt.
Nguyên nhân thành công, tồn
tại:
Thấy được kết quả thực hiện vào
giai
đoạn cuối ôn
thi
tốt nghiệp
THPT
cho
lớp
12A9 (
năm
học 2008- 2009 ), qua
phân
tích
kết quả học tập của học
sinh
lớp
12A5
năm học trước
( 2008- 2009 )
và thái độ
học sinh
đầu năm học.

Khi
họp
PHHS
đầu năm học tôi đã
đưa
vào nội
dung
họp để
PHHS
bàn bạc, thống nhất về
việc thực hiện báo cáo tự học
ở
nhà của học
sinh. Sau
đó tổ
chức lớp
thực hiện nghiêm
túc đạt kết quả khả
quan
qua
kết quả học tập, rèn luyện
của lớp
trong HKI . Tuy
nhiên,
có thể có
tình
trạng học
sinh
không học mà vẫn

báo cáo
(
có chữ
kí
của
cha
hoặc
mẹ ),
hoặc báo cáo không thường xuyên
(
thường
rơi
vào trường
hợp

học
sinh
yếu, cá biệt
) thì
kết hợp với
GVBM,
điểm số, lỗi
vi
phạm
ơ û
sổ đầu bài
:
gắn vào
lỗi
vi

phạm việc
thực

hiện các
quy đònh
khác của lớp, trừ diểm
thi đua
tuần, tháng,
xếp
loại hạnh kiểm ;
những
trường hợp
không tiến
bộ
thì
mời
PHHS
làm việc
:
GVCN
thông báo
tình hình
học tập, rèn luyện, việc thực hiện báo
cáo

tự

học
ở nhà
để

PHHS
nắm phối hợp thực hiện
(
đầu học
kì I
có
3
trường hợp
-
có
chuyển biến
khá tốt
).
Bài học
kinh nghiệm:
Từ đầu năm học
GVCN
phải quản
lí ,
tổ chức lớp chặt chẽ từ tổ chức thực
hiện
lao
động, vệ
sinh
lớp học đầu năm đến việc tổ chức
thi đua,
học tập
…
có
kế

hoạch
. Trong
quá
trình
thực hiện có
vấn đề

nảy
sinh thì
tùy v
ào
tình hình
thực
tế mỗi lớp học đòi hỏi
GVCN
kết hợp với
PHHS linh
hoạt và kiên
trì thực
hiện báo
cáo tự học
ơ û
nhà của học
sinh thì
mới đạt được kết quả khả
quan.
IV.KẾT LUẬN
:
Hiện
nay,

để
duy trì
só số, khắc phục
tình
trạng học
sinh
ngồi nhằm lớp,
học
sinh
hỏng nhiều
kiến
thức
cơ
bản
do lơ
là
trong
học tập
-
được nhà trường
tổ
chức, thầy cô giáo dạy bồi dưỡng học
sinh
yếu,
thì
việc tổ

chức
cho
học

sinh
tự học,
tự rèn luyện,
tập thể lớp có
tính
tự quản
trong
đó
việc thực hiện mẫu báo cáo tự học
ơ û
nhà
có sự
theo
dõi, nhắc nhở, giám sát của
PHHS ( cha,
mẹ, ông,
bà
)
là
biện pháp
có
thể
mang
lại kết
quả
khá

tốt.
Bản

thân đã
mạnh
dạn
và có
tham
khảo
y ù
kiến đồng nghiệp,
PHHS
thực hiện.
Đến thời điểm này
(
tháng
3 – 2010 ) thì
việc thực hiện báo cáo tự học của học
sinh
lớp
12A5
là rất tự giác và có
y ù
thức tốt chuẩn bò
cho
ôn tập
thi HKII
và ôn
thi
tốt
nghiệp
THPT
sắp tới

. Tuy
có

không
ít
khó khăn và có thể là
hình
thức
- nhưng
cũng
có tác động đến học
sinh, PHHS
thường xuyên
nhắc
nhở
con em mình
tự học tập
tốt
.
Rất
mong
sự đóng góp của quý đồng nghiệp nhất
là các thầy
cô giáo chủ

nhiệm
lớp,trong
thời
gian
sắp tới rút

được nhiều
kinh
nghiệm
để hoàn thành công tác giáo
dục học
sinh
đạt kết

quả tốt
hơn.