thực trạng và giải pháp hạn chế rủi ro từ hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng tmcp sài gòn - hà nội chi nhánh hà nội

BăGIÁOăDCăÀOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o


KHịAăLUNăTTăNGHIP


 TÀI:
THCăTRNGăVÀăGIIăPHÁPăHNăCHă
RIăROăTăHOTăNGăCHOăVAYăTIểUă
DỐNGăTIăNGỂNăHÀNG TMCP SÀIăGọN-
HÀăNIăCHIăNHÁNHăHÀăNIă


SINHăVIểNăTHCăHIN : TRNăTHUăTRANG
MÃăSINHăVIểNăăăăăăăăăăăăăăă : A17451
CHUYểNăNGÀNH : NGỂNăHÀNG





HÀăNI - 2014


BăGIÁOăDCăÀOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o

KHịAăLUNăTTăNGHIP


 TÀI:
THCăTRNGăVÀăGIIăPHÁPăHNăCHă
RIăROăTăHOTăNGăCHOăVAYăTIểUă
DỐNGăTIăNGỂNăHÀNG TMCPăSÀIăGọNăậ
HÀăNIăCHIăNHÁNHăHÀăNIă



Giáoăviênăhngădn :ăThs.ăLêăThăHƠăThu
Sinhăviênăthcăhin : TrnăThuăTrang
Mƣ sinhăviên : A17451
ChuyênăngƠnh : NgơnăhƠng


HÀăNI ậ 2014
Thang Long University Library


LIăCMăN
Li đu tiên, em xin gi li cm n sâu sc ti thy cô trng i hc Thng
Long, đc bit em xin chân thành cm n s ch bo ca giáo viên hng dn Thc S
Lê Th Hà Thu. Trong sut quá trình làm khóa lun, cô đã tn tình góp ý, giúp đ đ
em có nhng đnh hng tt hn và hoàn thin hn cho đ tài mà em đang theo
đui.Em cng xin cm n s giúp đ ca các anh ch công tác ti Ngân hàng thng

mi c phn Sài Gòn – Hà Ni Chi nhánh Hà Ni đã giúp đ em trong vic cung cp
các s liu và thông tin thc t đ chng minh cho các kt lun trong khóa lun tt
nghip ca em.
Trong quá trình thc hin, bài làm em còn nhiu thiu sót, vì th em kính mong
s đóng góp ca quý thy cô đ khóa lun ca em đc hoàn thin hn.
Em xin chân thành cm n.
Hà Ni, ngày 27 tháng 6 nm 2014
Sinh viên
Trn Thu Trang



















LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do bn thân t thc hin có s h

tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin đc s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Trn Thu Trang

Thang Long University Library


MCăLC
CHNG 1. . C SăLụăLUNăCHUNGăVăRIăROăTRONGăHOTăNGă
CHOăVAYăTIểUăDỐNGăCAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI 1
1.1. HotăđngăchoăvayătiêuădùngătiăNHTM 1
1.1.1. Khái nim và đc đim v hot đng cho vay tiêu ếùng 1
1.1.1.1 Khái nim hot đng cho vay tiêu dùng 1
1.1.1.2 c đim ca hot đng cho vay tiêu dùng 2
1.1.2. Li ích ca hot đng cho vay tiêu ếùng 3
1.1.2.1 Li ích vi NHTM 3
1.1.2.2 i vi ngi vay 4
1.1.2.3 i vi nn kinh t 4
1.1.3. Phân loi hot đng cho vay tiêu ếùng 4
1.1.3.1 Phân loi da vào mc đích vay 4
1.1.3.2 Phân loi da vào phng thc hoàn tr 5
1.1.3.3 Phân loi cho vay tiêu dùng da vào ngun gc khon n 5
1.1.3.4 Cho vay tiêu dùng da vào tính cht đm bo 6
1.2. RiăroătăhotăđngăchoăvayătiêuădùngăcaăNHTM 6
1.2.1. Khái nim ri ro cho vay tiêu ếùng 6
1.2.2. Nguyên nhân gây ri ro trong hot đng cho vay tiêu ếùng 7
1.2.2.1 Nguyên nhân khách quan 7
1.2.2.2 Nguyên nhân ch quan 8
1.2.3. Nhn ếinri ro trong hot đng cho vay tiêu ếùng 9
1.2.3.1 Các loi ri ro chính trong cho vay tiêu dùng 9
1.2.3.2 Mt s du hiu nhn bit ri ro hot đng cho vay tiêu dùng 10
1.2.4. ánh giá ri ro t hot đng cho vay tiêu ếùng 10
1.2.4.1 Ch tiêu đnh tính 11
1.2.4.2 Ch tiêu đnh lng 12

1.2.5. Kim soát và x lý ri ro trong hot đng cho vay tiêu ếùng 17
1.2.5.1 Kim soát ri ro hot đng cho vay tiêu dùng 17


1.2.5.2 Phân tán ri ro hot đng cho vay tiêu dùng 18
1.2.5.3 X lý ri ro t hot đng cho vay tiêu dùng 18
CHNG 2. . THCă TRNGă RIă ROă Tă HOTă NGă CHOă VAYă TIểUă
DỐNGăTIăNGỂNăHÀNGăTMCPăSÀIăGọNăậ HÀăNIăCHIăNHÁNHăHÀăNI20
2.1. KháiăquátăchungăvăNgơnăhƠngăTMCPăSƠiăGònăậ HƠăNiăChiănhánhăHƠăNi20
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni Chi
nhánh Hà Ni 20
2.1.1.1 Gii thiu chung v Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni 20
2.1.1.2 Quá trình hình thành và phát trin Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni Chi
nhánh Hà Ni 21
2.1.2. C cu t chc và chc nng, nhim v các phòng ban thuc Ngân hàng
TMCP Sài Gòn – Hà Ni Chi nhánh Hà Ni 21
2.1.2.1 Nhim v ca các phòng ban 21
2.1.2.2 S đ phòng ban 23
2.1.3. Tình hình kinh ếoanh hot đng ca Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Ni
Chi nhánh Hà Ni 24
2.1.3.1 Hot đng huy đng vn 24
2.1.3.2 Hot đng s dng vn 30
2.1.3.3 Kt qu hot đng kinh doanh 34
2.2. ThcătrngăhotăđngăchoăvayătiêuădùngătiăNgơnăhƠngăTMCPăSƠiăGònăậ HƠă
NiăChiănhánhăHƠăNiătrongăgiaiăđonă2011ăậ 2013 36
2.2.1. Quy đnh chung v nghip v cho vay tiêu ếùng ti Ngân hàng TMCP Sài
Gòn–Hà Ni Chi nhánh Hà Ni 36
2.2.1.1 i tng và điu kin vay 36
2.2.1.2 Mc cho vay và thi hn cho vay tiêu dùng 37
2.2.1.3 Lãi sut cho vay 37

2.2.1.4 Quy trình cho vay tiêu dùng ti Ngân hàng SHB Chi nhánh Hà Ni 37
2.2.2. Các sn phm cho vay tiêu ếùng ti Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni 39
2.2.3. Tình hình ếoanh s cho vay tiêu ếùng ca SHB – Chi nhánh Hà Ni giai
đon 2011 – 2013 41
Thang Long University Library


2.2.4. Tình hình ếoanh s thu n CVTD ca Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni
Chi nhánh Hà Ni giai đon 2011-2013 42
2.2.5. Tình hình ế n CVTD ca Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni Chi nhánh
Hà Ni giai đon 2011 – 2013 44
2.3. ThcătrngăriăroătăhotăđngăchoăvayătiêuădùngătiăNgơnăhƠngăTMCPăSƠiă
Gònăậ HƠăNiăChiănhánhăHƠăNi 48
2.3.1. Nhn ếng ri ro t hot đng cho vay tiêu ếùng 48
2.3.2. ánh giá ri ro t hot đng cho vay tiêu ếùng ca Chi nhánh Hà Ni 50
2.3.2.1 Ch tiêu đnh tính 50
2.3.2.2 Ch tiêu đnh lng 52
2.3.2.3 Tình hình d n cho vay tiêu dùng theo nhóm n 52
2.3.2.4 Tình hình d n quá hn cho vay tiêu dùng 56
2.3.2.5 Tình hình n xu 57
2.3.2.6 Tình hình thu hi n xu 59
2.3.2.7 Trích lp d phòng ri ro. 61
2.3.2.8 Vòng quay vn CVTD 62
2.3.3. Kim soát ri ro t hot đng cho vay tiêu ếùng 63
2.3.4. X lý sau ri ro 64
2.3.4.1 Tình hình s món vay tiêu dùng xy ra ri ro 64
2.3.4.2 Chi phí x lý ri ro cho vay tiêu dùng 65
2.4. ánhăgiáăthcătrngăhotăđngăchoăvayătiêuădùngătiăNgơnăhƠngăTMCPăSƠiă
Gònăậ HƠăNiăChiănhánhăHƠăNiăgiaiăđonă2011ă-2013 66
2.4.1. Kt quđt đc 66

2.4.2. Tn ti 68
2.4.3. Nguyên nhân ến đn ri ro trong hot đng cho vay tiêu ếùng 69
2.4.3.1 Nguyên nhân khách quan t môi trng kinh doanh 69
2.4.3.2 Nguyên nhân ch quan t phía khách hàng vay vn ca Ngân hàng SHB Chi
nhánh Hà Ni 70
2.4.3.3 Nguyên nhân ch quan đn t phía Chi nhánh Hà Ni 71


CHNG 3. . GIIă PHÁPă HNăCHăRIăROăTăHOTă NGă CHOăVAYă
TIểUă DỐNGă TIă NGỂNă HÀNGă TMCPă SÀIă GọNă ậ HÀă NIă CHIă NHÁNHă
HÀăNI 73
3.1. nhă hngă hotă đngă caă Ngơnă hƠngă TMCPă SƠiă Gònă ậ HƠă Niă trongă
nhngănmăti 73
3.1.1. nh hng phát trin hot đng cho vay tiêu ếùng ca Ngân hàng TMCP
Sài Gòn – Hà Ni 73
3.1.2. nh hng phát trin hot đng cho vay tiêu ếùng ca Ngân hàng TMCP
Sài Gòn – Hà Ni Chi nhánh Hà Ni 73
3.2. Giiă phápă hnă chă riă roă tă hotă đngă choă vay tiêuă dùngă tiă ngơnă hƠngă
TMCPăSƠiăGònăậ HƠăNiăChiănhánhăHƠăNi 74
3.2.1. Xây ếng chính sách cho vay tiêu ếùng hp lý 74
3.2.2. Tng cng kim tra, giám sát sau khi cho vay 75
3.2.3. Nâng cao công tác thm đnh khách hàng 76
3.2.4. Nâng cao công tác kim soát ni b 77
3.2.5. Hoàn thin quy trình chm đim tín ếng 77
3.2.6. Chính sách x lý khi khon vay xy ra ri ro 78
3.2.7. S ếng công c bo đm tin vay 79
3.2.8. Nâng cao cht lng nhân s 79


Thang Long University Library

DANHăMCăVITăTT
Kíăhiuăvitătt Tênăđyăđ
CBTD Cán b tín dng
CVTD Cho vay tiêu dùng
DPRR D phòng ri ro
RRTD Ri ro tín dng
QHKH Quan h khách hàng
HTTD H tr tín dng
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
TMCP Thng mi c phn
SHB Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn – Hà Ni
TSB Tài sn đm bo
USD Dollar M
EUR ng Euro
JYP ng yên Nht
GBP ng bng Anh
PGD Phòng giao dch

DANHăMCăBNGăBIU
Bng 2.1 Tình hình huy đng vn ti Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni chi nhánh
Hà Ni 26
Bng 2.2 Tình hình d n cho vay ca SHB – Chi nhánh Hà Ni giai đon 2011-2013
32
Bng 2.3 Kt qu hot đng kinh doanh ca Chi nhánh Hà Ni giai đon 35
2011 - 2013 35
Bng 2.4 Tình hình doanh s CVTD ca SHB – Chi nhánh Hà Ni giai đon 41
2011 – 2013 41
Bng 2.5 Tình hình doanh s thu n CVTD Chi nhánh SHB Hà Ni giai đon 2011-
2013 43
Bng 2.6 Tình hình d n CVTD Chi nhánh Hà Ni giai đon 2011 – 2013 45
Bng 2.7 Tình hình hot đng cho vay theo nhóm n ca SHB - Chi nhánh Hà Nit
nm 2011 – 2013 54
Bng 2.8. Tình hình n quá hn cho vay tiêu dùng ca Chi nhánh Hà Nit nm 56
2011 – 2013 56
Bng 2.9 Tình hình n xu t hot đng CVTD Chi nhánh Hà Ni giai đon 57
2011 -2013 57
Bng 2.10 Doanh thu thu hi n xu CVTD ca Chi nhánh Hà Ni giai đon 59
2011 – 2013 59
Bng 2.11.Tình hình trích lp d phòng ri ro cho vay caChi nhánh Hà Ni 61
giai đon 2011 – 2013 61
Bng 2.12 Vòng quayvn CVTD ca SHB -Chi nhánhHà Ni giai đon 62
2011 – 2013 62
Bng 2.13 S món vay tiêu dùng xy ra ri ro ca Chi nhánh Hà Ni 64
Bng 2.14 Chi phí x lý ri ro CVTD ca SHB - Chi nhánh Hà Ni giai đon 65

2011 - 2013 65
S đ 2.1 C cu t chc Chi nhánh Hà Ni 23
S đ 2.2 Quy trình cho vay tiêu dùng ti SHB – Chi nhánh Hà Ni 38
S đ 2.3 Quy trình chm đim tín dng Ngân hàng SHB - Chi nhánh Hà Ni 51

Thang Long University Library


LIăNịIăU

1. TínhăcpăthităcaăđătƠi
Trong nhng nm qua, hot đng ngân hàng ngày càng phát trin vi nhiu tin
b và thành ta đáng ghi nhn đi vi nn kinh t Vit Nam. Nhiu sn phm tài chính
đã ra đi nhm h tr nhu cu ca ngi dân nh: tin gi thanh toán, bo him tin
gi, tin gi tit kim, các hot đng cho vay…Trong đó hot đng đang thu hút đc
nhiu chú ý hn c là cho vay tiêu dùng. Hot đng cho vay tiêu dùng đc đánh giá
là mt th trng tim nng và các nhà kinh t đánh giá cao v tính thit thc ca hot
đng này đi vi ngân hàng nói riêng và c nn kinh t nói chung.
Trong nhng nm gn đây, hot đng cho vay tiêu dùng đc nhiu ngân hàng
m rng và phát trin, tr thành mt trong nhng hot đng tiên phong trên th trng
bán l. Tuy nhiên, hot đng vay tiêu dùng đc các Ngân hàng thng mi cho vay
còn thiu s kim soát và nhiu bt cp. iu này khin t l n quá hn cng nh n
xu liên tc tng cao và nh hng đn hot đng kinh doanh ca ngân hàng. Vì vy,
đ có th thc hin hot đng cho vay tiêu dùng hiu qu thì công tác qun tr ri ro là
vô cùng quan trng. Bi l, điu này có tính nh hng trc tip đn hot đng kinh
doanh ca ngân hàng.
Nhn thy đc tính cp thit ca vic hn ch ri ro trong hot đng cho vay
tiêu dùng hin nay. Cng nh tm quan trng ca vic đnh hng cho hot đng này
đc trin khai hiu qu hn, di s hng dn ca cô giáo Ths. Lê Th Hà Thu, em
đã chn đ tài “Thc trng và gii pháp hn ch ri ro t hot đng cho vay tiêu

ếùng ti Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn – Hà Ni chi nhánh Hà Ni” làm
đ tài khóa lun tt nghip ca mình.
2. McăđíchănghiênăcuăcaăđătƠi
- Nghiên cu nhng vn đ lí lun c bn ca ri ro thc trng hot đng cho vay
tiêu dùng
- Phân tích, đánh giá và nhn xét ri ro t hot đng cho vay tiêu dùng ti Ngân
hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni chi nhánh Hà Ni.
-  xut mt s gii pháp nhm hn ch ri ro ca hot đng cho vay tiêu dùng
ti Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni chi nhánh Hà Ni.
3. iătng, phmăviănghiênăcu
i tng nghiên cu: Ri ro trong hot đng cho vay tiêu dùng
Phm vi nghiên cu: Ri ro trong hot đng cho vay tiêu dùng ti Ngân hàng
TMCP Sài Gòn – Hà Ni Chi nhánh Hà Ni trong giai đon nm 2011 – 2013



4. Phngăphápănghiênăcu
 phù hp vi ni dung phân tích, yêu cu ca đ tài, phng pháp nghiên cu
đc thc hin gm
Phng pháp phân tích, tng hp, so sánh đánh giá có s kt hp lun gii v lý
lun và chng minh thc t. S liu đc thu thp da trên ngun thông tin th cp thu
đc nhng báo cáo: báo cáo tài chính, báo cáo tín dng, báo cáo v phân loi d n,
báo cáo n quá hn…t đó đa ra nhn đnh và gii pháp đ hn ch ri ro trong hot
đng cho vay tiêu dùng ti Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni chi nhánh Hà Ni
Trong quá trình thc tp ti Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni chi nhánh Hà
Ni hc hi t cán b ngân hàng, phòng ban liên quan, liên h thc t vi kin thc
đc hc trên ging đng.
5. Ktăcuăkhóaălun
Ngoài phn li m đu, li kt, mc lc và danh mc bng biu, s đ, tài liu tham
kho, kt cu khóa lun có 3 chng:

ChngăI:ăCăsălỦălunchung v riăroătrong hotăđngăchoăvayătiêuădùngăcaă
NgơnăhƠngăthngămi
Chngă II:ă Thcă trngă riă roă t hotă đngă choă vayă tiêuă dùngă tiă Ngơnă hƠngă
TMCPăSƠiăăGònăậ HƠăNi ChiănhánhăHƠăNi
ChngăIII:ăGiiăphápăhnăchăriăroătăhotăđngăchoăvayătiêuădùngătiăNgơnă
hƠngăTMCPăSƠiăGònăậ HƠăNi Chi nhánhăHƠăNi






Thang Long University Library

1
CHNGă1. CăSăLụăLUNăCHUNGăVăRIăROăTRONGăHOT NGă
CHOăVAYăTIểUăDỐNGăCAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI
1.1. HotăđngăchoăvayătiêuădùngătiăNHTM
Khái nim và đc đim v hot đng cho vay tiêu ếùng 1.1.1.
1.1.1.1 Khái nim hot đng cho vay tiêu ếùng
Ngân hàng là mt trong nhng t chc tài chính quan trng có nh hng ln
đn nn kinh t, là mt xích trung gian h tr các hot đng giao thng ca nn kinh
t. Các nghip v chính ca ngân hàng gm 2 mng ln: hot đng huy đng vn và
hot đng cp tín dng. Trong đó, hot đng cp tín dng là hot đng mang li ngun
thu ch yu ca ngân hàng, tuy nhiên, đó cng là hot đng gp nhiu ri ro nht
không chnh hng ti bn thân ngân hàng mà còn ti c nn kinh t.
Theo Lut các T chc tín dng 2010, hot đng cp tín dng đc đnh
ngha:”Là vic tha thun đ t chc, cá nhân s dng mt khon tin hoc cam kt
cho phép s dng mt khon tin theo nguyên tc có hoàn tr bng nghip v cho vay,
chit khu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bo lãnh ngân hàng và các nghip v

cp tín dng khác.”
Cng theo lut TCTD 2010, hot đng cho vay đc đnh ngha nh sau:“Là
hình thc cp tín dng, theo đó bên cho vay giao hoc cam kt giao cho khách hàng
mt khon tin đ s dng vào mc đích xác đnh trong mt thi gian nht đnh theo
tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi.”
Trong nn kinh t th trng, hot đng cho vay ca NHTM rt đa dng và phong
phú vi nhiu loi hình tín dng khác nhau.Hot đng cho vay ti các NHTM đc
chia thành 3 tiêu thc: vay theo mc đích s dng vn, vay theo thi hn và cho vay
theo mc đ tín nhim ca khách hàng. Trong các hot đng cho vay theo mc đích s
dng vn nh cho vay phc v sn xut kinh doanh, cho vay mua bán bt đng sn,
cho vay sn xut nông nghip…thì hin nay cho vay tiêu dùng đang đc đy mnh và
phát trin nht.
Theo Giáo trình “Nghip v ngân hàng thng mi” ca trng i hc Thng
Long do PGS.TS. Mai Vn Bn ch biên,hot đng cho vay tiêu dùng đc đnh ngha
nh sau:“Cho vay tiêu dùng là loi cho vay nhm đáp ng nhu cu tiêu dùng ca các
cá nhân và h gia đình”.
Trc đây, hot đng cho vay tiêu dùng không đc các ngân hàng thng mi
chú trng vì nhng vn đ v chi phí và tính ri ro tng đi cao thì hin nay nó đang
tr thành mt trong nhng hot đng cho vay mi nhn ca các NHTM. Vi mc dân
s đt ngng 90 triu ngi, Vit Nam đang và s tr thành mt th trng tim nng

2
cho các Ngân hàng thng mi. Hin nay, đi sng vt cht ngày mt tng cao, nhu
cu tiêu dùng h gia đình cng vì đó mà tng lên đáng k, trong khi đó, vic cho vay
và thu hi vi các hàng là doanh nghip ngày mt khó khn thì khuyn khích cho vay
tiêu dung là mt gii pháp tuyt vi.Hot đng này s giúp ngân hàng gii quyt
nhng tn đng v vn và gia tng li nhun không kém so vi nhng khách hàng là
doanh nghip va và nh. Có th thy, s phát trin ca cho vay tiêu dùng s đem li
nhng li ích thit thc không ch ngân hàng nói riêng mà còn có tác đng đi vi
ngi dân và nn kinh t nói chung.

1.1.1.2 c đim ca hot đng cho vay tiêu ếùng
Theo lý thuyt chung, hot đng cho vay tiêu dùng đc đánh giá là hot đng
tim nng. Tuy nhiên, thc t không phi ngân hàng nào cng m rng hot đng này
vì tính mâu thun ca nó mang li.
S lng khon CVTD nhiu và quy mô món vay nh: hot đng vay tiêu dùng là
dành cho nhng cá nhân và các h gia đình nên s lng h s nhiu, ngân hàng s
khó khn hn trong vic qun lý h s cng nh qun lý nhng vn đ liên quan đn
tình hình tr n, thc trng ca khách hàng. Bên cnh đó, ngân hàng s phi gia tng
nhng vn đ nh chi phí qun lý, chi phí thm đnh, ngun nhân lc đ thc
hin,…ây là đc trng c bn ca hot đng CVTD và cng nguyên nhân ch yu
khin mt s ngân hàng cha thc s tip nhn loi hình cho vay này.
Lãi sut cao: Các khon vay đi vi vay tiêu dùng có mc lãi sut tng đi cao
so vi các hình thc cho vay khác. Lý gii cho điu này là do thi gian, chi phí đ
hoàn thành mt b h s t khi bt đu cho đn khi thanh lý hp đng tri qua nhiu
công đon bt buc nh thm đnh thông tin khách hàng, giám sát, thu n…thng ln
trong khi khon vay nh và đ chính xác v thông tin không cao. Ngoài chi phí dành
cho khách hàng, đ kích cu, ngân hàng phi tng chi phí nh các hot đng qung bá
và cho các b phn phát trin sn phm. Do đó, các ngân hàng thng đa ra mc lãi
sut cao đ đm bo doanh thu cng nh gim bt ri ro đi vi nhóm khách hàng
này.
Hot đng cho vay tiêu dùng ri ro cao: Khách hàng vay tiêu dùng là nhóm
khách hàng cá nhân nên ngun tr n ch yu ca là da vào mc thu nhp qua lng
và thu ngoài. Tuy nhiên, hai ngun thu nhp này đu d b nh hng cng nh ph
thuc vào nhiu các yu t ngoi cnh tác đng lên nhu là s bin đng ca nn kinh
t, yu t sc khe Khi nn kinh t có mc tng trng cao thìthu nhp ca ngi
dân n đnh, kh nng tr n đc đm bo. Ngc li, khi kinh t có bin đng xu
nh hng đn mc thu nhp và tiêu dùng ca ngi dân thì t đó s dn đn gim kh
nng tr n ca khách hàng cng nh s nh hng đn nhu cu vay vn ca khách.
Thang Long University Library

3
Bên cnh các yu t ri ro v mt kinh t thì các khon cho vay tiêu dùng còn ph
thuc vào nhng yu t nh sc khe cng nh nhng bin c bt ng làm nh hng
đn kh nng chi tr ngân hàng dn ti kh nng mt vn.Vì vy, trc khi cho mt cá
nhân vay thì ngân hàng s phi có nhng bc thm đnh rt k càng đ gim thiu ri
ro xung mt cách thp nht.
Nhìn chung, không th ph nhn nhng mt tích cc ca hot đng cho vay tiêu
dùng mang li đi vi ngân hàng, khách hàng và c nn kinh t. Dù vy, do nhng tính
cht đc thù trên nên hin nay hot đng CVTD cha đc thc hin hoàn chnh và
cha thc s đc nhiu ngân hàng đón nhn.
Li ích ca hot đng cho vay tiêu ếùng 1.1.2.
Hình thc cho vay tiêu dùng là mt trong nhng hình thc cho vay có tác dng
hu ích nht hin nay, đem li c li ích cho ngân hàng cng nh khách hàng và cng
đang là mt trong nhng hình thc vay đc các NHTM chú trng phát trin.
1.1.2.1 Li ích vi NHTM
Bên cnh hai nhc đim chính là ri ro và chi phí cao thì vay tiêu dùng là mt
sn phm h tr rt tt cho ngân hàng thng mi. Nó m ra mt hng đi mi và phù
hp vi tình hình kinh t thc t vi nhng li ích không th ph nhn đi vi ngân
hàng.
Th nht, hot đng cho vay tiêu dùng làm tng kh nng cnh tranh gia các
ngân hàng cng nh cnh tranh vi các t chc tín dng khác. Vi lng khách hàng
tim nng cùng mt th trng rng m, hot đng CVTD là mt cách thc đ ngân
hàng gii quyt ngun vn tn đng, m rng mng li kinh doanh, gia tng mi
quan h vi khách hàng.
Th hai, vay tiêu dùng còn là mt kênh marketing hiu qu ca ngân hàng. Vi
s lng khách hàng di dào t hot đng cho vay tiêu dùng thì đó còn là mt phng
thc gián tip gii thiu sn phm vay tiêu dùng ti công chúng và ph bin hình nh
cng nh thng hiu ca ngân hàng. Khi CVTD đc nhiu ngi bit đn, hình nh
ngân hàng đc m rng sthu hút nhng khách hàng tim nng đn tham gia gi tin.
T đó, vô hình chung CVTD còn to đc kênh h tr hot đng huy đng vn cho

ngân hàng.
Th ba, đây còn là hot đng có tác đng không ch vi riêng cá nhân vay vn
mà CVTD còn là mt công c kích thích, to điu kin cho ngi dân m rng vic
buôn bán kinh doanh. T đó,cht lng sng ca ngi dân đc nâng cao và đng
ngha vi kh nng tr n cho ngân hàngs đc đm bo, giúp hn ch ri ro trong
hot đng cho vay tiêu dùng. Không ch vy, CVTD còn là mt phng pháp gián tip
nhm to thêm giá tr vt cht cho nn kinh t.

4
1.1.2.2 i vi ngi vay
Vay tiêu dùng là mt hot đng mang li nhng li ích thit thc, tác đng trc
tip đn cuc sng ca ngi s dng vn vay, giúp h nhn nhiu li ích trc tip đn
cuc sng. Các khon vay này ch yu h tr khách hàng đang có nhu cu mua sm
nh mua nhà, mua xe, sm sa đ tiêu dùng, h tr các trng hp phát sinh đi vi
các vn đ v y t cng nh giáo dc khi cn thit hoc là mt ngun h tr cho các cá
th kinh doanh nh l gia tng thu nhp. c bit, thi hn cho vay tiêu dùng có c
trong ngn hn, trung và dài hn giúp khách hàng linh hot trong khon vay và gia
tng kh nng tr n. Tuy nhiên, khi nhng khon vay tiêu dùng b khách hàng lm
dng hoc s dng sai mc đích s nh hng đn kh nng thanh toán, mang li
nhng rc ri đi vi không ch ngi vay mà còn nh hng ti c ngân hàng.
1.1.2.3 i vi nn kinh t
Không ch có ý ngha riêng đi vi ngân hàng và các cá nhân khách hàng mà nó
còn góp mt phn công sc đi vi s phát trin ca nn kinh t nói chung. Hot đng
cho vay tiêu dùng là mt công c gián tip giúp thúc đy quá trình lu thông hàng hóa.
Trong nn kinh t đang suy thoái, ngi dân ct gim mc chi tiêu dn ti s tn đng
ca hàng hóa gây ra h qu cho doanh nghip. iu này dn ti hàng hóa không đc
tiêu th, t đó doanh nghip l vn to thành n xu đi vi ngân hàng, bn thân
doanh nghip có th phá sn và nhiu ngi tr nên tht nghip, nh hng không nh
ti nn kinh t. Vic này s tr thành vòng quay tip din nh vy và s xut hin ca
vay tiêu dùng là mt gii pháp quan trng h tr cho b tc ca doanh nghip và m

mt li thoát cho nn kinh t. Hot đng cho vay này giúp gia tng lng hàng hóa
tiêu th trên th trng, các doanh nghip có lãi, gia tng sn xut, to ra công vic và
gia tng giá tr ca nn kinh t.
Tóm li, hot đng cho vay tiêu dùng có tác dng ti c ba bên: ngân hàng,
khách hàng và nn kinh t. Hot đng này đã to thành mi quan h gn bó mt thit,
kích cu cho hàng hóa ni đa và to điu kin thúc đy nn kinh t.
Phân loi hot đng cho vay tiêu ếùng 1.1.3.
1.1.3.1 Phân loi ếa vào mc đích vay
Cho vay tiêu dùng da vào mc đích vay đc chia thành hai loi
Cho vay tiêu dùng c trú: cho vay tiêu dùng c trú là các khon cho vay nhm tài
tr cho nhu cu mua sm, xây dng hoc ci to nhà  ca khách hàng là cá nhân và
h gia đình.
Thang Long University Library

5
Cho vay tiêu dùng phi c trú: là khon cho vay tài tr cho vic trang tri các chi
phí mua sm xe c, vt dng gia đình hoc s dng vào vào mc đích giáo dc, gii
trí, du lch…
1.1.3.2 Phân loi ếa vào phng thc hoàn tr
Theo phng thc hoàn tr thì vay tiêu dùng gm ba loi
Cho vay tiêu dùng tr góp: Là hình thc cho vay mà trong đó ngi đi vay tr n
(bao gm c gc và lãi) cho ngân hàng nhiu ln, theo nhng kì hn nht đnh trong
thi hn cho vay. Phng thc này thng đc áp dng vi nhng khon vay có giá
tr ln hoc thu nhp đnh kì ca ngi vay không có đ kh nng thanh toán ht
khon n trong mt ln.
Cho vay tiêu dùng phi tr góp: i vi phng thc này, ngi đi vay s thanh
toán khon vay cho ngân hàng mt ln khi đn hn, áp dng vi các khon vay nh và
thi gian ngn.
Cho vay tiêu dùng tun hoàn: Là khon vay tiêu dùng trong đó ngân hàng cho
phép khách hàng s dng th tín dng hoc phát hành loi séc đc phép thu chi da

trên tài khon vãng lai. Vi phng thc này, trong thi hn tín dng đc tha thun
trc, cn c vào nhu cu chi tiêu và thu nhp tng kì, khách hàng đc ngân hàng
cho phép thc hin vic vay và tr n nhiu kì mt cách tun hoàn, theo mt hn mc
tín dng.
1.1.3.3 Phân loi cho vay tiêu ếùng ếa vào ngun gc khon n
Xut phát t vic ngân hàng thng mi có th thc hin nhng khon cho vay
tiêu dùng trc tip vi khách hàng xin vay ti ngân hàng, hoc di hình thc gián tip
bng cách mua các phiu tiêu dùng t nhng ngi bán hàng hóa, hoc cung cp dch
v tiêu dùng. T đó, có th chia làm hai loi cho vay tiêu dùng da vào ngun gc
khon n.
Cho vay tiêu ếùng trc tip
Cho vay tr theo đnh kì: Là phng thc cho vay trong đó khách hàng vay và tr
trc tip cho ngân hàng vi mc tr và thi hn tr mi ln đc quy đnh cho vay.
Khi đc cp tin vay, toàn b s tin vay đc ghi N tài khon cho vay và ghi Có
tài khon tin gi cá nhân hoc giao tin mt cho khách hàng.
Th tín dng: Là nghip v tín dng trong đó ngân hàng phát hành th cho nhng
ngi có tài khon  ngân hàng đ điu kin cp th và n đnh mc gii hn tín dng
ti đa mà ngi có th đc phép s dng.
Thu chi: là nghip v cho phép mt khách hàng rút tin t tài khon vãng lai
ca h vt quá s d Có, ti mt hn mc đã đc tha thun.

6
Cho vay tiêu ếùng gián tip
Là hình thc cho vay tiêu dùng qua vic ngân hàng mua các phiu bán hàng t
nhng ngi bán l hàng hóa, do vy nó chính là hình thc tài tr bán tr góp ca các
ngân hàng thng mi.
1.1.3.4 Cho vay tiêu ếùng ếa vào tính cht đm bo
Cho vay cm c: Bên đi vay giao tài sn thuc quyn s hu ca mình cho bên
cho vay đ đm bo ngha v tr n. Nu TSB có đng ý quyn s hu thì các bên có
th tho thun bên cm c vn gi tài sn hoc giao cho bên th ba gi. ây là hình

thc cho vay an toàn và có tính ri ro thp. Trong trng hp xy ra ri ro, ngân hàng
có quyn x lý TSB đ thu hi ngun vn đã mt.
Cho vay bng bo đm bng thu nhp (Tín chp): ây là hình thc ngân hàng
cho khách hàng vay đ trang tri chi tiêu trên c s khách hàng th chp bng thu
nhp. Nhng khách hàng này thng có thu nhp n đnh. Ngân hàng cn c vào thu
nhp ca khách hàng có xác nhn ca đn v tr lng hay thù lao đ xem xét cho vay.
Mc cho vay tùy thuc khon thu nhp thng xuyên ca khách hàng, nhu cu vay
ca khách hàng và theo quy đnh ca ngân hàng. Khách hàng cam kt tr n theo k
hn.Hình thc cho vay này có tính ri ro tng đi cao và ngân hàng phi đi mt vi
kh nng mt vn.
Cho vay th chp:  có th vay vn ca ngân hàng, khách hàng chuyn các giy
t nhn s hu các tài sn đm bo sang cho ngân hàng nm gi trong thi hn cam
kt. i vi th chp bng tài sn thì nhng tài sn mang th chp thng là bt đng
sn nh nhà ca, quyn s dng đt…Cho vay th chp có tính ri ro cao hn so vi
cho vay cm c, ngân hàng mt nhiu chi phí đ tin hành kim tra, đánh giá li tài
sn.
1.2. RiăroătăhotăđngăchoăvayătiêuădùngăcaăNHTM
Khái nim ri ro cho vay tiêu ếùng 1.2.1.
Kinh doanh ngân hàng là kinh doanh chp nhn ri rođánh đi li nhun.Mt
khác, ri ro và li nhun k vng ca ngân hàng là hai đi lng đng bin vi nhau
trong mt phm vi nht đnh (li nhun k vng càng cao, thì ri ro tim n càng ln).
Ri ro là mt yu t khách quan nên không loi tr hoàn toàn đc mà ch có th hn
ch s xut hin ca chúng cng nh tác hi do chúng gây ra. Trong thi đim hin
nay, khi các NHTM đang m rng dn hot đng CVTD thì cng đng ngha vi vic
ngân hàng phi chp nhn nhng ri ro t hot đng này.
Khái nim v ri ro cho vay đc đnh ngha trong giáo trình “Nghip v ngân
hàng thng mi” do giáo s PGS.TS. Mai Vn Bn ch biên đã đnh ngha:“Ri ro
cho vay là khi ngân hàng cho khách hàng vay mà không thu đc gc và lãi đúng hn
Thang Long University Library

7
hoc ch thu đc mt phn gc và lãi hoc không thu đc c gc và lãi cho khon
vay.”
T khái nim trên có th hiu ri ro trong CVTD là: Ri ro cho vay tiêu dùng là
khi khách hàng cá nhân không tr đc c gc và lãi đúng hn hoc ngân hàng ch thu
đc mt phn gc và lãi hoc không thu đc c gc và lãi ca khon vay đó nh đã
cam kt trong hp đng tín dng.
Nguyên nhân gây ri ro trong hot đng cho vay tiêu ếùng 1.2.2.
Nguyên nhân ca ri ro cho vay tiêu dùng rt đa dng, đc phân chia ch yu
thành các nguyên nhân khách quan và các nguyên nhân ch quan.
1.2.2.1 Nguyên nhân khách quan
ây là nhng nguyên nhân không phi đn t phía khách hàng hay ngân hàng mà
do yu t bên ngoài tác đng dn ti nh hng đn kh nng tr n và gây ra n quá
hn, n xu.
Môi trng t nhiên: iu kin t nhiên là vic mà con ngi không th đoán
trc đc và thng xy ra bt ng do s bin đi khí hu, thiên tai, bão l, đng đt,
sóng thn…gây thit hi không ch v tài sn mà thm chí là c con ngi. S tác
đng ca yu t t nhiên s gây nh hng đn hot đng kinh doanh, công vic ca
khách hàngcá nhân đc bit là khi nhng khách hàng làm trong ngành ngh ph thuc
vào yu t t nhiên nh: xây dng, nông lâm ng nghip…. Do đó, yu t t nhiên có
tác đng gián tip làm nh hng đn thu nhp ca khách hàng dn đn tng nguy c
không tr đc n cho ngân hàng.
Môi trng kinh t: môi trng kinh t luôn luôn bin đng và có nh hng trc
tip đn không ch ngân hàng mà còn nh hng ti ngi đi vay. S vn đng ca
nn kinh t s nh hng đn nhu cu mua sm ca khách hàng trong nhng thi đim
khác nhau. Khi kinh t n đnh, nhu cu con ngi s tng cao, đòi hi v cuc sng s
tng dn ti nhu cu vay tiêu dùng cng s nhiu hn và kh nng tr n cng s cao,
gim thiu ri ro cho ngân hàng. Ngc li, khi nn kinh t có du hiu đi xung đng
thi s nh hng đn đi sng ngi dn ti ct gim chi tiêu và gia tng ri ro
không tr đc n.

Môi trng chính tr xã hi: đ kinh t phát trin, cuc sng đc đm bo thì
vn đ v chính tr - xã hi phi đc n đnh. S mt cân bng trong chính tr nh:
chin tranh, biu tình, bo đng… s gây hoang mang trong dân chúng, nh hng ti
nng sut lao đng dn ti gim thu nhp ca ngi dân, t đó s gián tip gây ra ri
ro cho vay đi vi ngân hàng.

8
Môi trng pháp lý: môi trng pháp lý là yu t có nh hng quan trng đn
tt c các cá th trong mt quc gia. Các chính sách pháp lý không đng b s dn đn
nh hng ti hot đng sn xut kinh doanh bao gm: h thng lut, h thng các
bin pháp bo đm cho pháp lut đc thc thi và s chp hành nghiêm chnh pháp
lut ca các ch th tham gia hot đng kinh doanh và các ngành có liên quan. Các
yu t này có quan h đan xen và tác đng đn hot đng kinh doanh cng nh quyn
li ngi lao đng mt cách tng hp, mang tính đng b cao. Nu nhng yu t này
tách ri s không bo v đc c ngân hàng ln khách hàng dn ti ri ro cho c hai
phía.
Chính sách Nhà Nc: nhng chính sách mang tính v mô ca Nhà nc cng
nh hng ti hot đng cho vay nói chung và CVTD nói riêng ca ngân hàng nh
chính sách tài khóa, tin t, thu nhp, đi ni đi ngoi đ tác đng vào tng sn phm
quc dân, vic làm, lm phát,… Các chính sách này còn phi tùy thuc vào tình hình
thc t trong nc cng nh din bin kinh t th gii dn đn hot đng ca các
doanh nghip b nh hng kéo theo thu nhp ca khách hàng cng b thay đi. Vy
nên các ngân hàng phi ch đng trong vic nm bt tình hình thc t đ có nhng
chính sách hn ch ri ro CVTD mt cách ti đa.
1.2.2.2 Nguyên nhân ch quan
ây là nhng nguyên nhân dn ti ri ro CVTD xut phát t phía khách hàng
hoc do li ca ngân hàng.
Nguyên nhân t phía khách hàng: ây là nguyên nhân ch yu dn ti ri ro
CVTD ca ngân hàng. Vi tng đi tng khách hàng khác nhau s có nhng nguyên
nhân, mc đích khác nhau dn ti vic chm tr n cho ngân hàng nh: ngi vay s

dng vn sai mc đích; tình hình tài chính yu kém và thiu minh bch; vay vn nhiu
t các TCTD khác nhau, có ý đ la đo chim đot tài sn…hoc do mt s nguyên
nhân bt ng nh xy ra vn đ v sc khe, gia đình bin đng hoc khách hàng tm
thi b tht nghip…
Nguyên nhân t phía ngân hàng: nhng nguyên nhân t phía ngân hàng cng là
mt trong nhng lý do xy ra ri ro trong cho vay tiêu dùng. Chính sách cho vay
không hp lý, quy trình, điu kin cho vay ca ngân hàng còn nhiu s h dn ti
khách hàng có th trc li chim đot khon vay. Bên cnh đó còn là vn đ v đo
đc, nhân phm và trách nhim, nng lc ca cán b tín dng. Trong quá trình thm
đnh, qun lý gim sát khon vay, các cán b ngân hàng thiu nng lc thm đnh, xét
duyt cho vay bt cn, cho vay đi vi khách hàng không kh thi, vay vt t l an
toàn, thiu tài sn đm bo… Hoc trng hp cán b tín dng thông đng vi khách
hàng lp h s gi nhm chim đot tài sn ca ngân hàng. Ngoài ra, vn đ còn v
Thang Long University Library

9
giám sát, qun lý khon vay sau khi gii ngân và công ngh thông tin còn yu cng là
nhng nguyên nhân dn ti ri ro trong cho vay tiêu dùng.
Nguyên nhân t vn đ bo đm khon vay: Trong cho vay tiêu dùng, vic đm
bo tài sn cho các khon vay đc đnh giá gc và ký kt gia ngân hàng cho vay và
khách hàng vay. Ri ro có th xy ra do ngân hàng không đánh giá đúng giá tr tài sn
đm bo hoc giá tr tài sn th chp có bin đng theo chiu hng xu.
Tóm li, ri ro trong hot đng cho vay tiêu dùng đn t nhiu nguyên nhân. Vy
nên ngân hàng cn có s kim tra cht ch, xác đnh đc các nguyên nhân đ có th
hn ch ri ro trong khon vay.
Nhn ếinri ro trong hot đng cho vay tiêu ếùng 1.2.3.
1.2.3.1 Các loi ri ro chính trong cho vay tiêu ếùng
Ri ro trong hot đng cho vay tiêu dùng là điu không th tránh khi cho dù
ngân hàng đó có mnh hoc đi ng cán b tín dng gii. Tuy nhiên, ngân hàng có th
nhn bit đc nhng ri ro trong cho vay tiêu dùng và gim thiu nhng ri ro mt

cách ti đa đ không nh hng đn h thng ngân hàng. Các loi ri ro chính trong
vay tiêu dùng gm có:
Ri ro thanh toán tin vay: khi ngi đi vay không thanh toán hoc không thanh
toán đy đ khi đn hn do nn kinh t bin đng nh hng đn công vic ca khách
hàng. T đó, ngi đi vay gp khó khn dn đn mt kh nng thanh toán tm thi
hoc vnh vin. Trong mt s trng hp, ri ro thanh toán xy ra khi ngi đi vay có
ý đ xu chim dng vn ca ngân hàng.
S tin thu v (c gc và lãi) không bù đp đc khon l ca ngân hàng: là sau
khi thanh lý hp đng, s tin mà ngân hàng thu v không có lãi, trong nhiu trng
hp còn bù l do chi phí b ra hoc nhng tác đng trên th trng nh lm phát, các
chính sách ca nhà nc dn ti đng tin mt giá gây ra khon l cho ngân hàng.
Ri ro v lãi sut: mc lãi sut ca cho vay tiêu dùng ca các NHTM đc xác
đnh da trên mc lãi sut bình quân th trng và mc lãi sut cng bù ri ro ca tng
ngân hàng. Mc lãi sut này đc áp dng trong sut quá trình khách hàng vay theo
hp đng vì vy khi lãi sut bình quân th trng bin đng s nh hng ti doanh
thu cng nh kh nng cnh tranh gia các NHTM.
Ri ro v tài sn đm bo: ri ro này thng xy ra đi vi s bin đng giá c
trên th trng (tùy thuc vào tng thi đim ca nn kinh t) hoc khi tài sn đm bo
b thay đi, chim đot hoc mt trm….điu này s gây ra khó khn đi vi ngân
hàng khi tin hành phát mi tài sn đ bù đp khon vay.

10
1.2.3.2 Mt s ếu hiu nhn bit ri ro hot đng cho vay tiêu ếùng
Nhn din ri ro là quá trình xác đnh liên tc thông qua hot đng kinh doanh
ca ngân hàng. Nhn din ri ro tín dng có th bao gm công vic theo dõi, xem xét,
nghiên cu môi trng hot đng và toàn b mi hot đng ca ngân hàng nhm thng
kê tt c các nguyên nhân gây ra ri ro tín dng, k t đó có các bin pháp phù hp
gim thiu ri ro tín dng.
Vi hot đng cho vay tiêu dùng, các khon vay tuy không quá ln nh đi vi
khách hàng doanh nghip hoc khách hàng vay vi mc đích kinh doanh khác nhng

li cha đng nhng nguy c khá cao. Ri ro CVTD là ri ro mang tính đc thù, ngi
đi vay chu s tác đng mnh m ca nn kinh t. Vy nên, khi nn kinh t din bin
xu khin nhiu khon vay cùng gp ri ro thì s nh hng không nh ti hot đng
chung ca ngân hàng. Vì vy, đ có th đm bo hot đng ca ngân hàng, cán b tín
dng cn thng xuyên kim tra khon vay đ nhn din mt s du hiu ri ro. T
đó, ngi cho vay có th có nhng bin pháp hn ch mc ri ro xung thp nht có
th.
Mt s du hiu nhn bit
Khách hàng chm tr trong vic thanh toán khi đn hn: Khi đn hn thanh toán,
khách hàng tm thi không có kh nng tr n hoc trn tránh trách nhim khi nhn
đc yêu cu thanh toán t ngân hàng. iu này chng t kh nng tài chính ca
khách hàng có vn đ dn ti nh hng đn kh nng tr n.
Ngi vay có du hiu không thc hin đy đ các quy đnh, vi phm pháp lut
trong quan h tín dng. Trong quá trình thc hin hp đng vi ngân hàng, khách hàng
có thái đ không hp tác, vi phm điu khon đã kí kt chng t ngi đi vay có ý đ
xu đi vi ngun vn ca ngân hàng.
Trong quá trình vay, khách hàng đ ngh gia hn, điu chnh các khon n nhiu
ln không rõ lý do. iu này th hin kh nng tài chính ca khách hàng có vn đ, có
du hiu gian di đ tránh vic thc hin ngha v tr n vi ngân hàng.
Xut hin n quá hn do khách hàng không có kh nng hoàn tr.
Khách hàng có mc đ vay thng xuyên gia tng. Vic vay thng xuyên này
không đúng vi tính cht ca hot đng cho vay tiêu dùng. ây là du hiu cho thy
khách hàng có ý đnh s dng sai mc đích ngun vn vay.
Tài sn đm bo không đ tiêu chun, giá tr tài sn đm bo gim sút so vi
đnh giá cho vay, có du hiu cho ngi khác thuê, bán hoc trao đi.
ánh giá ri ro t hot đng cho vay tiêu ếùng 1.2.4.
 có th có nhng đánh giá chính xác cng nh nhng phng pháp hn ch
mc nh hng t ri ro cho vay tiêu dùng đem li cn có s kt hp đn t hai phía là
Thang Long University Library

11
khách hàng và ngân hàng. Vic đánh giá ri ro t hot đng cho vay này có th đánh
giá qua hai nhóm ch tiêu: ch tiêu đnh tính và ch tiêu đnh lng.
1.2.4.1 Ch tiêu đnh tính
McăđătuơnăthăcácăquyđnhăchoăvayăcaăNHNN
S tuân th các quy đnh ca NHTM v hot đng cp tín dng tiêu dùng theo
quy đnh ca NHNN vi nhng quy đnh bt buc v h s, th tc vay vn, điu kin
cho vay, thi gian vay, lãi sut ti thiu so vi mc lãi sut c bn,…Vic tuân th
đúng nhng yêu cu ca NHNN giúp hn ch phn nào ri ro t hot đng cho vay
tiêu dùng.
ChpăhƠnhăvƠătuơnăthăthătcăchoăvay
Vic khách hàng và ngân hàng chp hành theo đúng quy trình, th tc cho vay có
tác dng kim soát cht ch thông tin khách hàng và hn ch ri ro đn t khon vay.
iu này đm bo cho ngân hàng đánh giá đúng khách hàng, khon vay t đó có th
nh hng mt phn đn quyt đnh có cho vay hay không.
CôngănghăthôngătinătrongăngơnăhƠng
Hin nay, công ngh thông tin đang là mt trong nhng b phn quan trng ca
ngân hàng. Nh nhng k thut tin hc, công ngh phát trin có th giúp ngân hàng
nhanh chóng kim tra khon vay ca khách hàng, nm bt đc tình hình tr n cng
nh phân tích đc các kh nng vay vn cng nh kh nng thanh toán ca khách
hàng đó. T đó, ngân hàng s tit kim thi gian, nâng cao nghip v, làm vic hiu
qu hn và có th gim thiu ri ro khi cho vay.
oăđcăcánăbăngơnăhƠng
ây là mt yu t không nh có nh hng đn cht lng khon vay nói riêng
và nh hng đn ngân hàng cng nh hình nh ca ngân hàng đn vi khách hàng. Vì
vy, mi cán b ngân hàng cn có trình đ chuyên môn cng nh nng lc và kinh
nghim tt t đó có th đa ra nhng phân tích, đánh giá đn cht lng khon vay t
đó có nhng quyt đnh đúng đn, hn ch ri ro t khon vay.
HotăđngăkimăsoátăniăbăngơnăhƠng
Ni b ngân hàng cn có s thng nht và nht quán đc bit là đi vi nghip v

cho vay nhiu ri ro và chi phí. Công tác kim soát, đánh giá thng xuyên, phát hin,
ngn chn kp thi và có hng gii quyt, qun lý ri ro phù hp. S thng nht trong
ni b ngân hàng s giúp gim thiu ri ro khi cho vay.
ChmăđimătínădngăđiăviăkháchăhƠngăcáănhơn
 chm đim tín dng, ngân hàng s da vào các thông tin tài chính và phi tài
chính có sn ca khách hàng. T đó CBTD đánh giá xác sut ri ro ca khách hàng và

12
đnh giá các khon vay hoc các khon n mt cách chính xác. Qua phng pháp này
ngân hàng còn có th xác đnh mc nh hng ca các nhân t ri ro cho vay tiêu
dùng, có cn c đ sàng lc, chn h s cho vay.
ây là mô hình chm đim đn gin và có th thc hin hoàn toàn t đng. Các
khách hàng cng u thích s thun tin, nhanh chóng khi nhng yêu cu tín dng đc
x lý thông qua h thng chm đim t đng. Các yu t quan trng liên quan đn
khách hàng s dng trong mô hình cho đim tín dng tiêu dùng bao gm: h s tín
dng, tui, trng thái tài sn, s ngi ph thuc, s hu nhà, thu nhp, đin thoi c
đnh, s tài khon cá nhân, Nh vic t đng hóa, mô hình đem li hiu qu ng
dng to ln, mang tính khách quan hn, không ph thuc quá nhiu vào ý kin ch
quan ca cán b tín dng, rút ngn thi gian ra quyt đnh cho vay.
Qua các ch tiêu đnh tính, có th đánh giá, đo lng mt phn ri ro t hot
đng cho vay tiêu dùng tuy mi khái quát và cha th có kt lun chính xác t nhng
ch tiêu trên.  có th đánh giá ri ro hoàn thin khi kt hp vi ch tiêu đnh lng
t đó đa ra kh nng đo lng ri ro t hot đng cho vay tiêu dùng.
1.2.4.2 Ch tiêu đnh lng
Bên cnh ch tiêu đnh tính thì ch tiêu đnh lng là yu t quan trng nh
hng đn kh nng cho vay ca khon vay cng nh xác đnh đc mc ri ro mà
nhng khon vay này tác đng lên ngân hàng t đó đ có nhng bin pháp hn ch ri
ro.
Doanhăsăthuănăchoăvayătiêuădùng
Doanh s thu n CVTD là tng s tin ngân hàng đã thu đc t khách hàng

trong mt thi kì nht đnh. ây là ch tiêu gián tip nhng cn thit giúp cán b ngân
hàng đo lng, đánh giá đc mc đ ri ro ca các khon vay.
Doanh săchoăvayătiêuădùng
Doanh s CVTD là mc tng ngun vn ngân hàng đã cho các cá nhân, h gia
đình vay trong mt thi kì nht đnh. ây là ch tiêu phn ánh mc đ m rng ca
ngân hàng, kh nng tng li nhun đng thi cng là ch tiêu gián tip liên quan đn
kh nng ri ro ca ngân hàng.
Dănăchoăvayătiêuădùng
Ch tiêu này phn ánh s vn ngân hàng CVTD ti mt thi đim c th. Cùng
vi ch tiêu doanh s cho vay, ch tiêu này cng đánh giá mc đ tng trng CVTD
ca ngân hàng và có th xác đnh ri ro ca ngân hàng cho vay tiêu dùng cao hay thp.
Nu d n quá tp trung vào mt s loi hình hoc mt s lnh vc nht đnh s có ri
ro ln do mc đ tp trung vn cho vay cao. Nh vy, da vào kt cu d n cho vay
Thang Long University Library

13
tiêu dùng theo loi hình, mc đích…kt hp vi vic phân tích các yu t liên quan
đn khách hàng có th đánh giá ri ro cao hay là thp.
HăsăthuănăCVTD
H s thu n CVTD phn ánh hiu qu trong vic thu n ca ngân hàng trong
mt thi kì doanh s cho vay thu đc bao nhiêu đng vn. Ch tiêu này giúp ngân
hàng theo dõi và xác đnh mc đ ri ro t các khon vay.
H s thu n CVTD =
Doanh s thu n CVTD
Doanh s CVTD

Năquáăhn CVTD
N quá hn CVTD là nhng khon cho vay đn hn mà khách vay tiêu dùng
không tr đc hoc tr không đy đ s tin theo nh hp đng đã kí. N quá hn
thng bao gm nhng khon n có quá thi hn ln t n nhóm 2 cho ti nhóm 5.

i vi ngân hàng vic duy trì các ch tiêu này vi t l cao trong báo cáo tài chính là
điu khó chp nhn. Các ngân hàng thng c gng gim ch tiêu này và cách duy
nht đ gim là truy thu các khon vay.
 đm bo qun lý cht ch, theo Quyt đnh 493 và quyt đnh 18 ca NHNN
chia n quá hn thành các nhóm sau:
Nhóm 1 (N đ tiêu chun): n quá hn di 10 ngày, đc đánh giá có kh
nng thu hi đy đ n gc và lãi quá hn, có kh nng thu hi c gc và lãi còn li
đúng hn.
Nhóm 2 (N cn chú ý): n quá hn t 10 đn 90 ngày, có kh nng thu hi.
Nhóm 3 (N di tiêu chun): n quá hn t 91 đn 180 ngày, có kh nng tn
tht mt phn gc và lãi.
Nhóm 4 (N nghi ng): quá hn t 181 đn 360 ngày
Nhóm 5 (N có kh nng mt vn): quá hn trên 360 ngày
N quá hn là thc đo quan trng nht đánh giá s lành mnh th ch. Nó tác
đng ti tt c các lnh vc hot đng chính ca ngân hàng.
TălănăquáăhnăCVTD
T l n quá hn CVTD còn phn ánh kh nng thu hi vn ca ngân hàng đi
vi các khon vay tiêu dùng.Theo quy đnh ca NHNN hin nay, ch tiêu này không
đc vt quá 5%.
T l n quá hn CVTD =
N quá hn CVTD
Tng d n CVTD