B GIÁOăDCăÀOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUN TT NGHIP
TÀI:
GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăCHTăLNG CHO
VAYăTIểUăDỐNG TI NGỂNăHÀNGă
THNGăMI C PHN CỌNGăTHNGă
CHIăNHÁNHăTIểNăSN
SINH VIểNăTHCăHIN:ăPHANăHOÀIăTHU
MÃăSINHăVIểNăăăăăăăăăăăăăăăăă:ăA18025
CHUYểNăNGÀNHăăăăăăăăăăăă:ăNGỂNăHÀNG
HÀăNI ậ 2014
B GIÁOăDCăÀOăTO
TRNGăI HC THNGăLONG
o0o
KHịAăLUN TT NGHIP
TÀI:
GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăCHTăLNG CHO
VAYăTIểUăDỐNG TI NGỂNăHÀNGă
THNGăMI C PHN CỌNGăTHNGă
CHIăNHÁNHăTIểNăSN
Giáoăviênăhng dn :ThS. Nguyn Th Tuyt
Sinhăviên thc hin :ăPhanăHoƠiăThu
Mƣ sinhăviên : A18025
ChuyênăngƠnh :NgơnăHƠng
HÀăNI ậ 2014
Thang Long University Library
LIăCÁMăN
Trc ht em xin chân thành cm n ngân hàng thng mi c phn Công
thng – Chi nhánh Tiên Sn, đc bit là Ban lãnh đo ngân hàng đã to điu kin cho
em vào thc tp và nhit tình giúp đ em trong thi gian thc tp đ em hoàn thành tt
khóa lun tt nghip này.
Em xin bày t bit n sâu sc ti các thy giáo, cô giáo trng i hc Thng
Long, đc bit em chân thành cm n s ch bo tn tình ca giáo viên hng dn là
Thc S Nguyn Th Tuyt đã trc tip hng dn giúp đ em rt nhiu đ hoàn thành
đ tài khóa lun tt nghip này.
Trong quá trình thc tp, do thi gian có hn nên nghiên cu cha sâu, mt khác
kin thc còn hn ch, ch yu là lý thuyt cng nh kinh nghim thc t cha có nên
không tránh khi nhng sai sót. Do đó, đ khóa lun đc hoàn chnh hn, kính mong
đc nhng ý kin đóng góp chân tình ca giáo viên hng dn cng nh Ban lãnh
đo ngân hàng.
Em xin chân thành cm n!
Hà Ni, ngày 30 tháng 6 nm 2014
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Hà Nôi, ngày 30 tháng 6 nm 2014
SINHăVIểN
Phan Hoài Thu
Thang Long University Library
MC LC
CăS LụăLUN CHUNG V CHTăLNGăCHOăVAYăTIểUă
CHNGă1.
DỐNGăCAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI 1
1.1. Hotăđng cho vay caăngơnăhƠngăthngămi 1
1.1.1. Khái nim ngân hàng thng mi 1
1.1.2. Khái nim hot đng cho vay ca ngân hàng thng mi 1
1.1.3. Các hình thc cho vay ca ngân hàng thng mi 2
1.2. HotăđngăchoăvayătiêuădùngăcaăngơnăhƠngăthngămi 3
1.2.1. Khái nim cho vay tiêu dùng ca ngân hàng thng mi 3
1.2.2. c đim cho vay tiêu dùng 4
1.2.3. Phân loi cho vay tiêu dùng 6
1.2.3.1. Cn c vào mc đích s dng vn vay 6
1.2.3.2. Cn c vào phng thc hoàn tr n vay 6
1.2.3.3. Cn c vào hình thc đm bo tin vay 6
1.2.3.4. Cn c vào ngun gc khon n 7
1.2.4. Quy trình cho vay tiêu dùng 8
1.2.5. Vai trò ca hot đng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng thng mi 9
1.3. Chtălng hotăđngăchoăvayătiêuădùngăcaăngơnăhƠngăthngămi 11
1.3.1. Khái nim cht lng cho vay tiêu dùng 11
1.3.2. S cn thit nâng cao cht lng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng thng
mi 11
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay tiêu dùng 12
1.3.3.1. Các ch tiêu đnh tính 12
1.3.3.2. Các ch tiêu đnh lng 13
1.4. Cácănhơnăt nhăhngăđn chtălngăchoăvayătiêuădùngăcaăngơnăhƠngă
thngămi 19
1.4.1. Các nhân t khách quan 19
1.4.2. Các nhân t ch quan 20
THC TRNG CHTăLNGăCHOăVAYăTIểUăDỐNG TI
CHNGă2.
NGỂNăHÀNGăTHNGăMI C PHNăCỌNGăTHNGăậ CHIăNHÁNHă
TIểNăSNăGIAIăON 2011-2013. 26
2.1. Tng quan v ngơnăhƠngăthngămi c phnăCôngăthngăậ chiănhánhăTiên
Sn. 26
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin ngân hàng thng mi c phn Công
thng- chi nhánh Tiên Sn 26
2.1.2. C cu t chc ca ngân hàng TMCP Công thng – chi nhánh Tiên Sn . 27
2.1.3. Tình hình hot đng kinh doanh ca ngân hàng TMCP Công thng – chi
nhánh Tiên Sn giai đon 2011-2013. 28
2.1.3.1. Tình hình huy đng vn 28
2.1.3.2. Tình hình s dng vn 32
2.1.3.3. Các hot đng khác 36
2.1.3.4. Kt qu hot đng kinh doanh ti ngân hàng TMCP Công thng – chi 38
nhánh Tiên Sn 38
2.2. Thc trng hotăđngăchoăvayătiêuădùngătiăchiănhánhăTiênăSnăgiaiăđon
2011-2013 40
2.2.1. Quy đnh chung v cho vay tiêu dùng ti chi nhánh Tiên Sn 40
2.2.1.1. Nguyên tc và đi tng cho vay tiêu dùng 40
2.2.1.2. Quy trình cho vay tiêu dùng ti chi nhánh Tiên Sn 41
2.2.1.3. Các sn phm cho vay tiêu dùng ti chi nhánh Tiên Sn 42
2.2.2. Phân tích thc trng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng TMCP Công thng –
chi nhánh Tiên Sn 43
2.2.2.1. D n cho vay tiêu dùng 43
2.2.2.2. Doanh s cho vay tiêu dùng 48
2.2.2.3. Doanh s thu n cho vay tiêu dùng 51
2.3. Thc trng chtălngăchoăvayătiêuădùngătiăchiănhánhăngơnăhƠngăTMCPă
CôngăthngăTiênăSn 53
2.3.1. Các ch tiêu đnh tính 53
2.3.2. Các ch tiêu đnh lng 54
2.3.2.1. Ch tiêu d n CVTD theo hình thc đm bo 54
2.3.2.2. T l n quá hn, n xu 55
2.3.2.3. Vòng quay vn CVTD 58
2.3.2.4. H s thu n 59
2.3.2.5. T l thu lãi t cho vay tiêu dùng 60
2.3.2.6. T l trích lp DPRR và h s kh nng bù đp 61
2.4. ánhăgiáăchungăv chtălngăchoăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngămi
c phnăCôngăthngăậchiănhánhăTiênăSn 63
2.4.1. Nhng kt qu đt đc 63
2.4.2. Nhng tn ti 64
2.4.3. Nhng nguyên nhân ca tn ti 65
2.4.3.1. Nhng nguyên nhân khách quan 65
2.4.3.2. Nhng nguyên nhân ch quan 67
Thang Long University Library
GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăCHTăLNGăCHOăVAYăTIểUăCHNGă3.
DỐNGăTIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI C PHNăCỌNGăTHNGă- CHI
NHÁNHăTIểNăSN. 70
3.1. nh hng hotăđngăchoăvayătiêuădùngătiăNgơnăhƠngăthngămi c phn
CôngăthngăchiănhánhăTiênăSn 70
3.1.1. nh hng phát trin chung ti ngân hàng thng mi c phn Công
thng – chi nhánh Tiên Sn 70
3.1.2. nh hng phát trin cho vay tiêu dùng ti chi nhánh Tiên Sn 70
3.2. Cácăgiiăphápănơngăcaoăchtălng cho vayătiêuădùngătiăNgơnăhƠngăthngă
mi c phnăCôngăthngăchiănhánhăTiênăSn 70
3.2.1. Ci thin h thng quy trình, quy đnh cho vay tiêu dùng 71
3.2.2. Nâng cao cht lng thm đnh, thu thp thông tin 72
3.2.3. Nâng cao hiu lc công tác kim tra kim soát ni b 72
3.2.4. X lý n quá hn, n xu 72
3.2.5. Nâng cp và phát trin công ngh ngân hàng 73
3.2.6. y mnh marketing ngân hàng, nâng cao thng hiu Vietinbank 73
3.2.7. Nâng cao cht lng ngun nhân lc 75
3.3. Mt s kin ngh 75
3.3.1. i vi Chính ph 75
3.3.2. i vi Ngân hàng Nhà nc 76
3.3.3. i vi ngân hàng thng mi c phn Công thng Vit Nam 76
DANH MC VIT TT
Kíăhiu vit tt
CVTD
DPRR
NHTM
NQH
RRTD
NHNN
TMCP
Vietinbank
VN
Tênăđyăđ
Cho vay tiêu dùng
D phòng ri ro
Ngân hàng thng mi
N quá hn
Ri ro tín dng
Ngân hàng nhà nc
Thng mi c phn
Ngân hàng Công thng Vit Nam
Vit Nam đng
Thang Long University Library
DANH MCăSă, BNG BIU,ăHÌNHăV
Bng 2.1.Tình hình huy đng vn ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn giai đon
2011-2013 29
Bng 2.2.Tình hình s dng vn ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn giai đon
2011-2013 33
Bng 2.3.Dch v th ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn giai đon 2011-2013 . 37
Bng 2.4.Báo cáo kt qu kinh doanh giai đon 2011-2013 38
Bng 2.5.Tình hình d n CVTD ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn giai đon
2011- 2013 43
Bng 2.6.C cu d n CVTD theo kì hn 45
Bng 2.7. C cu d n CVTD theo mc đích s dng vn 47
Bng 2.8.Tình hình doanh s CVTD ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn giai
đon 2011-2013 49
Bng 2.9. Doanh s CVTD ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn giai đon 2011-
2013 50
Bng 2.10.Tình hình doanh s thu n CVTD ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn
giai đon 2011-2013 52
Bng 2. 11. D n CVTD theo hình thc đm bo 54
Bng 2.12.T l n quá hn, n xu ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn giai đon
2011-2013 56
Bng 2.13. Vòng quay vn CVTD ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn giai đon
2011-2013 58
Bng 2.14. H s thu n ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn giai đon 2011-2013
59
Bng 2.15. T l thu lãi ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn giai đon 2011-2013
60
Bng 2.16. T l trích lp DPRR và h s kh nng bù đp ri ro ti Vietinbank
chi nhánh Tiên Sn giai đon 2011-2013 61
Biu đ 2.1. C cu CVTD theo kì hn 45
S đ 2.1. C cu t chc ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn 27
S đ 2.2. Quy trình CVTD ca chi nhánh Vietinbank Tiên Sn 43
LI M U
1. Tínhăcp thit caăđ tƠi
Nn kinh t nc ta đang có nhiu thay đi ln, s nghip công nghip hóa hin
đi hóa và hi nhp kinh t quc t là mt xu hng tt yu ca chin lc phát trin
kinh t xã hi. Cùng vi s phát trin đó, ngành ngân hàng đã và đang góp phn quan
trng vào vic giúp nn kinh t nói chung và ngành ngân hàng nói riêng hi nhp vi
nn kinh t th gii. Ngân hàng thng mi góp phn phát trin và chng t v trí
huyt mch không th thiu trong nn kinh t thông qua cung cp vn tín dng, thc
hin chc nng trung gian tài chính và dch v tài chính, luân chuyn vn t ni có
hiu qu đu t thp đn ni có hiu qu đu t cao. Trong các hot đng ca ngân
hàng thng mi thì hot đng tín dng đóng mt vai trò quan trng, đem li ngun
thu nhp ch yu cho ngân hàng t hot đng thu lãi cho vay. c bit, cho vay tiêu
dùng là mng nghip v tip cn gn nht vi cuc sng ca nhân dân th hin qua
quá trình giúp vn đy mnh sn xut, nâng cao đi sng vt cht và tinh thn. Thc t
cho thy, thu nhp bình quân đu ngi nc ta có xu hng tng song còn thp nên
nhu cu vay tiêu dùng ngày càng ln. Do đó, cho vay tiêu dùng là lnh vc đy tim
nng và hp dn mà các ngân hàng thng mi cn chú trng khai thác và m rng.
Tuy nhiên trong nhng nm trc, các ngân hàng trong nc hn ch cho vay
tiêu dùng vì lm phát mc cao nhng trong nhng nm tr li đây khi mà các bin
pháp kim ch lm phát ca Chính ph phát huy tác dng thì các ngân hàng s tip tc
m rng vic cho vay tiêu dùng vì đây là mt th trng hp dn.
Ngân hàng thng mi c phn nói chung và ngân hàng thng mi c phn
Công thng - chi nhánh Tiên Sn nói riêng đã và đang hoàn thin hn na khng
đnh v th ca mình trong s nghip công nghip hóa, hin đi hóa đt nc. Bi vy,
cho vay tiêu dùng là mt th trng tim nng đi vi ngân hàng thng mi c phn
Công thng - chi nhánh Tiên Sn trong thi gian ti.
Nhn thc đc tm quan trng ca vn đ và qua thc t tìm hiu, nghiên cu
trong thi gian thc tp ti ngân hàng thng mi c phn Công thng – chi nhánh
Tiên Sn, tôi mnh dn chn đ tài “ Gii pháp nâng cao cht lng cho vay tiêu
dùng ti ngân hàng thng mi c phn Công thng - chi nhánh Tiên Sn ắ làm
đ tài nghiên cu cho khóa lun tt nghip ca mình.
2. Mcăđíchănghiênăcu caăđ tƠiă
Xut phát t lý lun v hot đng tín dng ca NHTM, mc đích ca đ tài là
kho sát toàn din và có h thng tình hình hot đng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng
thng mi c phn Công thng – chi nhánh Tiên Sn trong nhng nm qua đ thy
đc nhng kt qu đt đc , nhng hn ch và nguyên nhân ca nhng hn ch đó.
Thang Long University Library
T nhng tn ti đó đ xut phng hng và gii pháp nhm nâng cao cht
lng hot đng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng trong nhng nm ti.
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
i tng nghiên cu: Cht lng hot đng cho vay tiêu dùng.
Phm vi nghiên cu: Cht lng hot đng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng
thng mi c phn Công thng - Chi nhánh Tiên Sn trong giai đon t nm
2011 đn nm 2013.
4. Phngăphápănghiênăcu
hoàn thành ni dung, yêu cu, mc đích ca đ tài đ ra, các phng pháp
đc thc hin trong quá trình nghiên cu gm:
Phng pháp thng kê, so sánh cùng vi phân tích - tng hp s liu gia các
nm, các ch tiêu đánh giá.
Phng pháp điu tra kho sát đ thu thp thông tin t các phòng ban có liên
quan đn đ tài nghiên cu.
5. B cc caăđ tƠiă
Ngoài phn m đu và kt lun, b cc ca khóa lun gm 3 chng :
Chng 1 : C s lý lun chung v cht lng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng
thng mi
Chng 2 : Thc trng cht lng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng thng mi c
phn Công thng – chi nhánh Tiên Sn giai đon 2011-2013
Chng 3 : Gii pháp nâng cao cht lng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng thng
mi c phn Công thng - chi nhánh Tiên Sn
1
CăS LụăLUN CHUNG V CHTăLNG CHOăVAYăTIểUăCHNGă1.
DỐNGăCAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI
1.1. Hotăđng cho vay caăngơnăhƠngăthngămi
1.1.1. Khái nim ngân hàng thng mi
Ngân hàng thng mi hin din trong nn kinh t đi t bc hình thành s khai
nht là nhng ca hiu hay bàn đi tin trong các trung tâm thng mi, giúp khách du
lch và thng nhân đi ngoi t ly bn t. Hình thái đu tiên đó xut hin các thành
ph ca Hy Lp, La Mã vi ch yu là hai hot đng: đi tin và chit khu thng
phiu. Ngành kinh doanh này sau đó lan rng ti Bc Âu, Tây Âu. Tri qua nhiu giai
đon hình thành và phát trin, ngân hàng thng mi đc các t chc tín dng ca
các nc trên th gii đa ra các nhn đnh khác nhau đ din đt v hot đng ca các
ngân hàng thng mi.
Ti M: ngân hàng là loi hình t chc tài chính cung cp mt danh mc các dch
v tài chính đa dng nht đc bit là tín dng tit kim và dch v thanh toán và thc
hin nhiu chc nng tài chính nht so vi bt kì mt t chc kinh doanh nào trong
nn kinh t”. Ti Pháp: ngân hàng đc coi là nhng xí nghip hay c s nào hành
ngh thng xuyên nhn ca công chúng di nhiu hình thc ký thác hay hình thc
khác, s tin mà h dùng cho chính h vào các nghip v chng khoán tín dng hay
dch v tài chính.
Vit Nam theo Lut ngân hàng Nhà nc và Lut các t chc tín dng nm
2010 thì đnh ngha : “ i chng ch
yn tin gi, cho vay, cung ng
ch v.”
Cho dù các đnh ngha v ngân hàng thng mi có khác nhau nhng nhìn chung
li thì bn cht ca ngân hàng thng mi là : Hot đng ca ngân hàng thng mi là
hot đng kinh doanh tin t và dch v ngân hàng vi ni dung thng xuyên là nhn
tin gi và s dng s tin này đ cp tín dng và các dch v thanh toán, thc hin
các nghip v kinh doanh khác nhau vì mc tiêu phát trin chung ca toàn b nn kinh
t. Thc t cho thy ngân hàng thng mi không phi bng dng xut hin và có
đc s thnh vng nh ngày nay. Mt lch s lâu dài trong s thúc đy ca nhu cu
phát trin kinh t – xã hi đó giúp các ngân hàng thng mi không ngng hoàn thin
các hot đng ca mình.
1.1.2. Khái nim hot đng cho vay ca ngân hàng thng mi
Cho vay ca NHTM là vic chuyn nhng tm thi mt lng giá tr t NHTM
(ngi s hu) sang khách hàng vay (ngi s dng) sau mt thi gian nht đnh quay
tr li NHTM vi lng giá tr ln hn lng giá tr ban đu. , cho
c cc cam k
Thang Long University Library
2
t khon ti s dnh trong mt thi gian nhnh
theo tha thun v c g . Cho vay là quyn ca
NHTM. Vì vy NHTM có quyn yêu cu khách hàng vay phi tuân th nhng điu
kin mang tính pháp lý nhm đm bo vic tr n khi đn hn.
Trong cho vay thì mc đ ri ro rt ln, không thu hi đc vn vay hoc tr
không ht hoc không đúng hn…do ch quan hoc khách quan. Do đó khi cho vay
các ngân hàng thng s dng các bin pháp bo đm vn vay: th chp, cm c.
Cho vay là hot đng quan trng và ch yu ca ngân hàng đ to ra li nhun
cho ngân hàng, khon mc cho vay chim t trng ln trong tài sn ca ngân hàng.
Kinh t càng phát trin thì doanh s cho vay ca các ngân hàng thng mi càng tng
nhanh và loi hình cho vay tr nên vô cùng đa dng.
1.1.3. Các hình thc cho vay ca ngân hàng thng mi
Theo mcăđíchăs dng vn vay
Cn c vào mc đích s dng vn vay có th chia hình thc cho vay thành 2 loi:
Cho vay kinh doanh : là loi tín dng cp cho các doanh nghip, các ch th kinh
doanh đ tin hành sn xut và lu đng hàng hóa.
: là loi cho vay đáp ng tiêu dùng cá nhân nh mua nhà, mua
xe, du hc, y t…
Theo thi gian cho vay
Cn c vào thi gian cho vay gm cho vay ngn hn, cho vay trung và dài hn.
: Là các khon vay có thi hn cho vay đn 12 tháng, đc s
dng đ bù đp s thiu ht vn lu đng ca các doanh nghip và các chi tiêu ngn
hn ca cá nhân.
: Là các hình thc cho vay ca ngân hàng thng mi
có thi hn trên 12 tháng nhm đáp ng nhu cu mua sm tài sn c đnh ca doanh
nghip. Vn cho vay trung và dài hn gn lin vi quá trình luân chuyn vn c đnh
ca doanh nghip hay tài tr v vn c đnh cho doanh nghip.
Theo mcăđ tínănhimăđi viăkháchăhƠngă
Cn c vào mc đ tín nhim đi vi khách hàng vay bao gm cho vay không có
đm bo và cho vay có đm bo.
: Là loi cho vay không có tài sn cm c, th
chp,bo lãnh mà vic cho vay da vào uy tín ca bn thân khách hàng đó. i vi
nhng khách hàng tt, trung thc, có kh nng tài chính mnh, qun tr hiu qu thì
ngân hàng có th cp tín dng da vào uy tín mà không cn ngun thu n b sung th
hai.
3
: Là loi cho vay da trên c s các đm bo nh tài sn
cm c, th chp, có bo lãnh ca ngi th ba. S đm bo này là cn c pháp lý đ
ngân hàng có thêm mt ngun th hai, b sung cho ngun thu n th nht thiu chc
chn.
Theoăphngăthc cho vay
Cn c vào phng thc cho vay có th chia hình thc cho vay thành ba loi :
: Là phng thc áp dng đi vi khách hàng có nhu cu vay
vn tng ln. Mi ln vay vn, khách hàng và ngân hàng ni cho vay lp th tc vay
vn theo quy đnh và kí kt hp đng tín dng.
: Là phng thc theo đó ngân hàng tha thun
cp cho khách hàng hn mc tín dng. Hn mc tín dng đc cp trên c s k hoch
sn xut kinh doanh, nhu cu vn và nhu cu vay vn ca khách hàng.
: Là phng thc qua đó ngân hàng cho phép ngi vay đc
chi tri trên s d tin gi thanh toán ca mình đn mt gii hn nht đnh và trong
khong thi gian xác đnh. Gii hn này gi là hn mc thu chi.
1.2. HotăđngăchoăvayătiêuădùngăcaăngơnăhƠngăthngămi
1.2.1. Khái nim cho vay tiêu dùng ca ngân hàng thng mi
Da trên các tiêu thc khác nhau thì ngi ta có th phân chia cho vay làm nhiu
loi. Nu da vào mc đích s dng vn vay, ngi ta đa ra loi hình cho vay tiêu
dùng. mt khon tin theo
tho thun v c gtrong mt thi
gian nhn s dng cho mu phc v
i sng.
Các khon cho vay tiêu dùng là ngun cung cp tài chính quan trng giúp ngi
tiêu dùng có th trang tri các nhu cu trong cuc sng nh : nhà , phng tin đi li,
tin nghi sinh hot, hc tp, du lch, y t trc khi h có đ kh nng tài chính đ
hng th.
Mt khác, khác vi cho vay kinh doanh, đi vi cho vay tiêu dùng thì ngi vay
s dng tin vay vào các hình thc không sinh li, ngun tr n đc lp so vi vic s
dng tin vay. Ngun tr n đây ch yu thông qua khon thu nhp ca ngi vay
gm lng và các ngun thu t các hot đng kinh doanh khác.
Trong giai đon đu, hu ht các ngân hàng không tích cc cho vay đi vi cá
nhân và h gia đình bi vì h tin rng các khon cho vay tiêu dùng có ri ro v n
tng đi cao. Tuy nhiên cuc sng ngày càng phát trin kéo theo đó nhu cu ca con
ngi cng ngày càng tng cao. Hn na mt s tng lp ngi tiêu dùng có thu nhp
khá và n đnh, có kh nng tr n cho ngân hàng.
Thang Long University Library
4
Nh vy ngân hàng nên phát trin hot đng cho vay tiêu dùng bi đây là mt
hot đng cho vay rt tim nng. Vic nghiên cu nhng đc trng c bn ca hot
đng cho vay tiêu dùng kt hp vi điu kin thc t ca nc ta s thúc đy hot
đng này và đem li hiu qu thit thc cho ngân hàng nói riêng và nn kinh t nói
chung.
1.2.2. c đim cho vay tiêu dùng
Cho vay tiêu dùng là mt trong s các loi hình nghip v ca ngân hàng thng
mi, nh chúng ta bit thì cho vay tiêu dùng là mi quan h gia ngân hàng vi khách
hàng là cá nhân, h gia đình trong nn kinh t do vy mà loi hình này có nhng đc
đim riêng bit khác vi các loi hình khác. Da trên nghiên cu thc nghim ti ngân
hàng chúng ta có th thy CVTD có nhng đc đim sau:
iătng cho vay
i tng cho vay tiêu dùng là các cá nhân, h gia đình. Nhu cu vay vn ca
nhng ngi này ph thuc vào tình hình thu nhp, tài chính ca h. Khon vay này
giúp cá nhân, h gia đình có th hng th trc khi h làm ra đ chi tr cho các
khon đó. Có th chia đi tng ngi tiêu dùng thành ba loi sau :
p thp: nhu cu vay tiêu dùng thng không cao, nó
ch xut hin nhm tho mãn nhu cu gia đình to s cân đi gia thu nhp và chi tiêu.
p trung b: nhu cu vay tiêu dùng phát trin mnh
do ý mun vay mn đ mua hàng tiêu dùng ln hn khon tin d phòng ca mình.
p cao: nhu cu vay tiêu dùng ny sinh nhm tng
thêm kh nng thanh toán hoc tài tr chi tiêu khi mà ngun vn ca h đã nm trong
tài khon đu t.
Quy môăvƠăs lngăcácăkhonăvayătiêuădùngă
Các khon CVTD thng có qui mô tng đi nh so vi các khon cho vay
kinh doanh. Nguyên nhân là khi có nhu cu mua sm tiêu dùng, khách hàng thng có
các khon tit kim t trc. Ch khi có thiu ht, h mi tìm đn ngân hàng đ bù đp
phn còn thiu y. Tuy nhiên s lng các khon CVTD li rt ln do đi tng ca
loi hình cho vay này là mi cá nhân trong xã hi vi nhu cu tiêu dùng đa dng. Khi
nn kinh t phát trin, nhu cu tiêu dùng tng cao, s lng các khon vay tiêu dùng s
càng nhiu thêm.
Ngun tr n
Ngun tr n ch yu ca khon vay tiêu dùng chính là thu nhp ca ngi đi
vay, ngân hàng thng xem xét mc thu nhp thng xuyên ca khách hàng đ ra
quyt đnh cho vay. Do vy nu ngi đi vay gp vn đ sc khe, mt vic làm hay
gp các bin c bt ng nh hng đn thu nhp hàng tháng, ngân hàng s gp khó
khn trong thu hi n. Ngun tr n ca ngi đi vay có th bin đng ph thuc vào
5
quá trình làm vic, k nng, kinh nghim ca khách hàng vay cng nh s bin đi ca
nn kinh t.
Lƣiăsutăchoăvayătiêuădùng
Các khon cho vay tiêu dùng có lãi sut cao hn lãi sut cho vay trong các lnh
vc khác. Nguyên nhân là do mc đ ri ro cao và chi phí ln trong danh mc cho vay
ca ngân hàng nên khi đa ra mc lãi sut cho vay tiêu dùng, các ngân hàng phi d
tính đn yu t lãi sut huy đng đu vào bin đi làm cn c xác đnh lãi sut cho vay
tiêu dùng.
Trong cho vay tiêu dùng, các ngân hàng thng mi s dng nhiu phng pháp
khác nhau đ xác đnh mc lãi sut thc t nh : phng pháp lãi đn, phng pháp
lãi gp, phng pháp lãi sut bin đi…
Li nhun t choăvayătiêuădùng
Hin nay mc li nhun thu đc t các khon cho vay tiêu dùng ca các ngân
hàng thng mi khá cao, chim t trng ln trong tng li nhun ca ngân hàng. S
lng các khon vay tiêu dùng là rt ln, thêm vào đó mc lãi sut cho vay tiêu dùng
cao nên li nhun t CVTD khá ln.
Vì trin vng v li nhun cng nh phm vi khách hàng trong lnh vc CVTD
là rt ln nên đi vi hu ht các nc phát trin hin nay, CVTD đã tr thành mt
trong nhng ngun thu ch cht ca các ngân hàng thng mi, đóng vai trò ch đo
trong dch v ngân hàng, mang ý ngha quan trng trong qun lý ngân hàng. Cng vì
lãi sut cao nên nó s là mt trong nhng hot đng chính và mang li li nhun ròng
ln nht cho ngân hàng thi gian trong tng lai.
Riăroăchoăvayătiêuădùng
Cho vay tiêu dùng là mt trong nhng hình thc cho vay có ri ro rt cao. i
vi cho vay sn xut kinh doanh, ngân hàng thm đnh cho vay và tr n da trên
phng án kinh doanh, các báo cáo kt qu kinh doanh đ quyt đnh cho vay hay
không, đ gim ri ro cho vay. i vi cho vay tiêu dùng, ngun tr n ch yu là t
thu nhp n đnh ti thi đim hin ti ca ngi vay, kh nng tr n ca khách hàng
s b nh hng khi nn kinh t gp khó khn. Ngoài ra CVTD có tính nhy cm theo
chu kì kinh t. Khi kinh t tng trng, ngi dân lc quan v tng lai, nhu cu vay
ngân hàng nhiu hn, nhng khi nn kinh t suy thoái, đi sng tr nên khó khn,
ngi dân s hn ch vay ngân hàng hn.
Mt khác, khách hàng vay tiêu dùng li thng là cá nhân nên vic thu thp
thông tin khách hàng thng gp nhiu khó khn, đ chính xác không cao. Vì vy vic
quyt đnh cp tín dng, kim tra, giám sát và thu n tn kém nhiu chi phí ca ngân
hàng. Ngoài ra, do cho vay tiêu dùng là mt hình thc mi chú trng tp trung phát
trin gn đây nên đ thu hút khách hàng, ngân hàng phi thc hin các chng trình
Thang Long University Library
6
qung cáo đ gii thiu các sn phm dch v ca mình ti khách hàng. ây cng là
mt yu t góp phn làm tng chi phí ca các khon cho vay tiêu dùng.
1.2.3. Phân loi cho vay tiêu dùng
Da vào các cn c khách nhau, cho vay tiêu dùng đc phân chia thành các
hình thc sau:
1.2.3.1. Cn c vào mc đích s dng vn vay
Cn c vào mc đích s dng vn vay, CVTD đc chia thành hai loi. ó là
cho vay tiêu dùng c trú và cho vay tiêu dùng phi c trú.
Cho vay tiêu dùng c trú là các khon cho vay nhm tài tr cho nhu cu mua
sm, xây dng hoc/và ci to nhà ca khách hàng là cá nhân và h gia đình.
Cho vay tiêu dùng phi c trú là các khon cho vay tài tr cho vic trang tri các
chi phí mua sm xe c, đ dùng gia đình, chi phí hc hành, gii trí và du lch…
1.2.3.2. Cn c vào phng thc hoàn tr n vay
Da theo cn c phng thc hoàn tr n vay, cho vay tiêu dùng có th chia làm
ba loi sau :
Cho vay tiêu dùng tr góp: Là hình thc cho vay tiêu dùng trong đó ngi đi vay
tr n (gm s tin gc và lãi) cho ngân hàng nhiu ln, theo nhng k hn nht đnh
trong sut thi hn cho vay. Phng thc này thng áp dng cho nhng khon vay có
giá tr ln hoc thu nhp đnh k ca ngi đi vay không đ kh nng thanh toán ht
mt ln s n vay.
Cho vay tiêu dùng phi tr góp: Theo phng thc này, tin vay đc khách hàng
thanh toán cho ngân hàng mt ln khi đn hn, áp dng vi các khon vay có giá tr
nh, thi hn ngn.
Cho vay tiêu dùng tun hoàn: Là các khon cho vay tiêu dùng trong đó ngân
hàng cho phép khách hàng s dng th tín dng hoc phát hành loi séc đc phép
thu chi da trên tài khon vãng lai. Theo phng thc này, trong thi hn tín dng
đc tha thun trc, cn c vào nhu cu chi tiêu và thu nhp tng k, khách hàng
đc ngân hàng cho phép thc hin vic vay và tr n nhiu k mt cách tun hoàn,
theo mt hn mc tín dng.
1.2.3.3. Cn c vào hình thc đm bo tin vay
Theo tính cht đm bo tin vay, cho vay tiêu dùng có hai loi chính: Cho vay có
đm bo và cho vay không có đm bo.
Cho vay có đm bo: Là loi cho vay da trên c s các bo đm nh th chp
hoc cm c, hoc phi có s bo lãnh ca ngi th ba. i vi các khách hàng
không có uy tín cao đi vi ngân hàng khi vay vn đòi hi phi có bo đm. S bo
đm này là cn c pháp lý đ ngân hàng có thêm mt ngun th hai, b sung cho
7
ngun thu n th nht thiu chc chn. Cho vay có đm bo ch yu đc thc hin
bi các hình thc sau:
Cho vay cm c: Là hình thc ngân hàng cho khách hàng vay tin vi điu kin
là khách hàng phi chuyn quyn kim soát tài sn đm bo cho ngân hàng trong thi
gian cam kt. Tài sn cm c là đng sn, có giá tr mua bán thuc s hu hp pháp
ca ngi vay hoc ngi đc y quyn theo quy đnh ca pháp lut. Tài sn đc
cm c phi theo quy đnh ca pháp lut và điu kin vay vn ca ngân hàng.
Cho vay th chp bng thu nhp: Là hình thc ngân hàng cho khách hàng vay đ
trang tri chi tiêu trên c s khách hàng th chp bng thu nhp. Ngân hàng cn c vào
thu nhp ca khách hàng có xác nhn ca đn v tr lng hay thù lao đ xem xét cho
vay. Mc cho vay tùy thuc vào khon thu nhp thng xuyên ca khách hàng, nhu
cu vay ca khách hàng và theo quy đnh ca ngân hàng. Khách hàng cam kt tr n
theo kì hn. Nu không tr n theo kì hn cam kt thì ngân hàng có quyn thu n t
khon thu nhp ca khách hàng.
Cho vay b : Là s cam kt bng vn bn ca bên bo lãnh vi bên nhn
bo lãnh v vic thc hin ngha v tài chính thay cho khách hàng vay tin khi khách
hàng không thc hin đúng ngha v đã cam kt và khách hàng đc bo lãnh phi tr
n cho bên bo lãnh s tin mà bên bo lãnh đã tr thay đó
Cho vay không có đm bo: Là vic ngân hàng cho vay vn không có tài sn
cm c, th chp hoc không có bo lãnh ca ngi th ba v tài sn. Trong trng
hp này, ngân hàng cho t chc cá nhân vay ch yu da vào uy tín khách hàng. i
vi nhng khách hàng tt, có kh nng tài chính mnh ngân hàng có th cho vay da
vào uy tín ca bn thân khách hàng mà không cn mt ngun thu n th hai b sung.
Mc vay ti đa không bo đm ca mi loi hình t chc tín dng do ngân hàng nhà
nc quy đnh trong mi thi k
1.2.3.4. Cn c vào ngun gc khon n
Xét góc đ nghip v và tính ph bin ca ngun gc khon n có th phân
cho vay tiêu dùng thành cho vay trc tip và gián tip, xut phát t vic NHTM có th
thc hin nhng khon CVTD trc tip vi khách hàng xin vay ti ngân hàng hoc
di hình thc gián tip bng cách mua các phiu tiêu dùng t nhng ngi bán hàng
hóa hoc cung cp dch v tiêu dùng.
Cho vay tiêu dùng gián tip : Là các hot đng CVTD qua vic ngân hàng mua
các phiu bán hàng t nhng ngi bán l hàng hóa, do vy nó là hình thc tài tr bán
tr góp ca các ngân hàng thng mi.
CVTD gián tip gm các phng thc sau :
Thang Long University Library
8
: là hình thc khi bán cho ngân hàng các khon n mà
ngi tiêu dùng đã mua chu, công ty bán l s cam kt thanh toán cho ngân hàng toàn
b nu đn khi ht hn ngi tiêu dùng không thanh toán cho ngân hàng.
n ch: là phng thc trong đó công ty bán l sau khi bán các
khon n do ngi tiêu dùng đã mua chu cho ngân hàng s cam kt thanh toán cho
ngân hàng mt phn khon n nu khi đn hn ngi tiêu dùng không thanh toán cho
ngân hàng.
mi: là hình thc tài tr mà sau khi bán các khon n cho ngân
hàng, công ty bán l không chu trách nhim cho vic chúng có đc hoàn tr hay
không. Phng thc này cha đng ri ro rt cao nên khon n đc la chn rt k
và ch có các công ty bán l đáng tin cy mi áp dng phng pháp này.
i: Khi thc hin theo phng pháp này, nu xy ra ri ro ngi
tiêu dùng không tr n thì ngân hàng s bán tr li cho công ty bán l phn n mình
cha đc thanh toán kèm vi tài sn đã đc tiêu th trong mt thi gian nht đnh.
Cho vay tiêu dùng trc tip : Là các khon cho vay trong đó ngân hàng trc tip
tip xúc vi khách hàng và cho khách hàng vay cng nh trc tip thu n t ngi
vay.
CVTD trc tip bao gm các phng thc sau :
Cho vay tr nh k: là phng thc trong đó khách hàng vay vn và tr trc
tip cho ngân hàng vi mc tr và thi gian tr mi ln đc quy đnh khi cho vay.
Khi đc cp tin vay, toàn b s tin vay đc ghi n tài khon cho vay và ghi có tài
khon tin gi cá nhân hoc giao tin mt cho khách hàng.
Thu chi: là nghip v cho phép mt cá nhân rút tin t tài khon vãng lai ca
mình vt quá s d có ti mt hn mc đc tho thun. Trong nghip v này khách
hàng phi tr lãi s tin mà h s dng theo mc lãi sut đã tha thun.
Th ng: là nghip v trong đó ngân hàng phát hành th cho nhng ngi có
tài khon ngân hàng đ điu kin cp th, n đnh mc gii hn tín dng ti đa mà
ngi có th đc phép s dng. đây th đã bo đm cho ngi bán hàng mt điu
là ngi gi th đã đc ngân hàng bo lãnh mt s tin nht đnh.
1.2.4. Quy trình cho vay tiêu dùng
Quy trình cho vay tiêu dùng phn nh nguyên tc cho vay, phng pháp cho vay,
trình t gii quyt các công vic, th tc hành chính và thm quyn gii quyt các vn
đ liên quan đn hot đng cho vay tiêu dùng.
Bc 1. Thit lp h s cho vay : Khách hàng có nhu cu vay vn đn ngân
hàng làm th tc xin vay. Ti đây cán b tín dng hng dn cho khách hàng cách lp
h s đy đ và đúng quy đnh, h s tín dng thng bao gm: h s pháp lý, h s
kinh t và h s vay.
9
Bc 2. Phân tích cho vay: ây là khâu quan trng trong quá trình cho vay tiêu
dùng, quyt đnh đn cht lng tín dng. Vì vy cán b tín dng cn thu thp thông
tin t nhiu ngun khác nhau : báo cáo tài chính ca khách hàng,tài sn đm bo Trên
c s xem xét h s khách hàng, tin hành thm đnh lai lch c th v mc đích vay
vn. tài sn đm bo…
Bc 3. Xét duyt và quyt đnh cho vay: Sau quá trình thm đnh, cán b tín
dng thông báo li vi cp trên đ trình lên hi đng xét duyt, đa ra quyt đnh cho
vay. Sau khi đã quyt đnh, ngân hàng phi lp vn bn thông báo cho khách hàng bit
rõ ni dung (nu không cho vay phi ghi chi tit lý do).
Bc 4. Hoàn tt th tc pháp lý và tin hành gii ngân:
Sau khi xét duyt và quyt đnh cho vay, ngân hàng và khách hàng tin hành kí
kt hp đng tín dng.
Sau khi kí kt hp đng tín dng, ngân hàng tin hành gii ngân cho khách hàng.
Bc 5. Kim tra trong quá trình cho vay: Sau khi gii ngân cho khách hàng,
ngân hàng phi kim soát xem khách hàng có s dng tin vay đúng mc đích hay
không. Nu cht lng khon vay đang b đe da cn có bin pháp x lý kp thi.
Ngân hàng có quyn thu hi n trc hn, ngng gii ngân nu bên đi vay vi phm
hp đng tín dng.
Bc 6. Thu hi n hoc đa ra quyt đnh tín dng mi: Khi khách hàng đã
tr ht n gc và lãi đúng hn, quan h tín dng gia ngân hàng và khách hàng s kt
thúc. Tuy nhiên bên cnh các khon tín dng an toàn, vn tn ti các khon tín dng
mà đn thi đim hoàn tr khách hàng không tr đc n. Cho nên ngân hàng phi tìm
hiu nguyên nhân và đa ra quyt đnh mi: có cho khách hàng gia hn n hay là bán
tài sn đm bo đ bù đp ri ro.
Quy trình cho vay phi đm bo đ ngân hàng có đ các thông tin cn thit
nhng không gây phin hà cho khách hàng. Mt quy trình cho vay đc xây dng hp
lý s làm tng hiu qu hot đng, gim thiu ri ro và nâng cao doanh li ca ngân
hàng.
1.2.5. Vai trò ca hot đng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng thng mi
Có th nói rng hu ht các ch th trong nn kinh t, dù là trc tip hay gián tip
cng đu đc hng nhng li ích do hot đng ca ngân hàng mang li. Hot đng
cho vay tiêu dùng cng không là ngoi l khi có nhng vai trò sau đây:
i viăngiătiêuădùng
Cho vay tiêu dùng giúp ngi tiêu dùng tho mãn và nâng cao cht lng tiêu
dùng, cho phép ngi tiêu dùng s dng trc kh nng thanh toán ca mình trong
tng lai, hng các dch v tin ích trc khi có đ ngun tài chính, đc bit trong
trng hp chi tiêu cp bách nh giáo dc, y t. Vic vay tiêu dùng hin ti to điu
Thang Long University Library
10
kin cho ngi dân ci thin điu kin sng to đng lc trong lao đng đ đt mc
sng cao hn.
Nh có cho vay tiêu dùng to ra môi trng kinh t sôi đng hn, đáp ng nhu
cu khách hàng tt hn. T đó ngi tiêu dùng đc hng nhiu tin ích t phía ngân
hàng, giúp tip cn ngun vn hp lý vi kh nng ca mình.
i viăngơnăhƠng
Trc ht, các ngân hàng hot đng vi mc đích ti đa hóa li nhun ca mình.
Cho vay tiêu dùng là mt mng tín dng ln mang li li nhun mà khách hàng không
nên b qua. Hot đng cho vay tiêu dùng tuy có chi phí cao nhng đng thi cng to
ra li nhun ln hn trên đng vn b ra so vi các hình thc cho vay khác. Cho vay
tiêu dùng cng giúp ngân hàng thu hút khách hàng s dng thêm các hình thc dch v
khác nh chuyn tin hoc s dng dch v tr lng qua tài khon ti ngân hàng đ
thun li cho hot đng thanh toán lãi theo k hn, s dng các dch v th, qung bá
thng hiu thông qua khách hàng. Trong điu kin cnh tranh khc lit nh hin nay,
cho vay tiêu dùng là sn phm hin đi giúp ngân hàng nâng cao thu nhp, tng sc
cnh tranh, m rng th phn.
i vi nn kinh t
Hình thc cho vay tiêu dùng mang li li ích cho c ngi tiêu dùng và nhà sn
xut. Ngi tiêu dùng thì đc s dng hàng hoá dch v mà h mong mun, giúp ci
thin đi sng ca bn thân và gia đình. Do tiêu th đc hàng hoá dch v, nhà sn
xut to ra nhiu li nhun, bán nhiu hàng, nâng cao hiu qu vòng quay vn. Hn
na, khi sn xut phát trin s cnh tranh v th phn gia các nhà sn xut là không
tránh khi, ngày càng gay gt. iu này đã thúc đy nhà sn xut chú trng hn ti
cht lng ca hàng hoá dch v, nâng cao công ngh đ sn xut ra hàng hoá dch v
có cht lng tt, đáp ng yêu cu ca ngi tiêu dùng, thu hút ngi tiêu dùng v
phía mình. Nh đó ngi tiêu dùng luôn đc s dng hàng hoá dch v cht lng
cao. Ngi dân đc nâng cao mc sng, nn kinh t không ngng phát trin sn xut
nên đã thúc đy nn kinh t chung tng trng mnh.
Cho vay tiêu dùng kích cu dn đn quy mô sn xut tng nhanh, mc đ đi
mi phong phú v cht lng ngày mt ln, tng tính cnh tranh gia các doanh
nghip vi nhau. CVTD giúp đy mnh tc đ lu thông hàng hóa, to thêm công n
vic làm cho ngi lao đng, phát trin kh nng cnh tranh, đy mnh s nng đng
ca các doanh nghip. Chính vì vy đã làm cho toàn b quá trình sn xut, trao đi,
phân phi tiêu dùng din ra nhanh chóng và hiu qu. ây chính là nn tng tng
trng kinh t.
11
1.3. Chtălng hotăđng cho vayătiêuădùngăcaăngơnăhƠngăthngămi
1.3.1. Khái nim cht lng cho vay tiêu dùng
Chng cn cho vay khi vn vay
dng hiu qui
c g tr c n
c u a to ra hiu qu kinh t m bo
hiu qu i.
Cht lng cho vay tiêu dùng tt giúp ngân hàng thu hi đc gc và lãi, bù đp
chi phí và thu đc li nhun. iu này có ngha là ngân hàng va to ra hiu qu kinh
t li to đc hiu qu xã hi, tác đng rt tích cc ti s phát trin kinh t. Do đó,
cht lng cho vay tiêu dùng là kt qu ca mi quan h bin chng gia ngân hàng –
ngi tiêu dùng– nn kinh t xã hi, cho nên khi đánh giá cht lng CVTD cn phi
xem xét c ba phía ngân hàng, khách hàng và nn kinh t. T đó có th hiu cht
lng hot đng cho vay tiêu dùng chính là kt qu đu t vn thu đc sau mt chu
k sn xut kinh doanh, k sau cao hn k trc c s lng và giá tr.
Tuy nhiên, vay vn ngân hàng vn đang là khó khn ln ca ngi tiêu dùng.
Không k ngun vn vay ti ngân hàng, đ tho mãn và nâng cao nhu cu tiêu dùng,
ngi tiêu dùng thng phi vay mn t nhng ngun không chính thc. Ngun vn
này mang tính chp vá, không n đnh, và chi phí cao, gây nh hng ti đi sng
ngi tiêu dùng, và tác đng xu đn nn kinh t. Nâng cao cht lng cho vay tiêu
dùng nhm nâng cao s hiu bit và nhn thc v tm quan trng ca cht lng tín
dng cng nh mc tiêu bn vng, an toàn, hiu qu ca ngân hàng. Cho vay tiêu
dùng là hot đng ch yu mang li li nhun cho ngân hàng, nhng cng tim n
nhiu ri ro đe da hot đng kinh doanh ngân hàng. Chính vì vy, vn đ quan trng
hin nay là làm th nào đ nâng cao cht lng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng
thng mi. ây luôn là mt yêu cu bc thit cho bn thân mi ngân hàng hay cho c
h thng ngân hàng trong nc và rng hn đó chính là cho c nn kinh t.
1.3.2. S cn thit nâng cao cht lng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng thng
mi
Nn kinh t nc ta đang trong quá trình hi nhp vi nhng thách thc mi đòi
hi các ch th kinh doanh luôn đi mt vi vic cnh tranh gay gt đ có th tn ti
và đng vng. Vic cho vay tiêu dùng ca ngân hàng có tác đng nh hng rt ln
đi vi bn thân ngân hàng, cng nh đi vi ngi tiêu dùng và nn kinh t.
Cho vay tiêu dùng giúp khách hàng đc hng các tin ích trc khi tích ly đ
tin và đc bit quan trng hn, nó cn thit cho nhng trng hp cá nhân có nhu cu
chi tiêu cp bách, nhu cu chi tiêu cho giáo dc y t… i vi th h tr và ngi thu
nhp thp, cho vay tiêu dùng giúp h có đc mt cuc sng n đnh ngay t khi còn
Thang Long University Library
12
tr, bng vic mua tr góp nhng gì cn thit, to đng lc to ln đ làm vic, tit
kim, nuôi dng con cái. Tuy nhiên, nu lm dng cho vay tiêu dùng có th làm cho
ngi đi vay chi tiêu vt quá mc cho phép, làm gim kh nng tit kim và chi tiêu
trong tng lai.
Hot đng cho vay tiêu dùng cng là mt trong nhng hot đng ch yu mang
li li nhun cho ngân hàng, nhng cng tim n nhiu ri ro đe da hot đng kinh
doanh ngân hàng. Do vy, vic nâng cht lng cho vay tiêu dùng ca các ngân hàng
thng mi luôn là mt yêu cu bc thit cho bn thân mi ngân hàng hay cho c h
thng ngân hàng trong nc và rng hn đó chính là cho c nn kinh t.
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay tiêu dùng
Vic nâng cao cht lng cho vay tiêu dùng đc th hin nhiu khía cnh nh :
quy mô khon vay, đm bo nguyên tc an toàn trong khi vay, thu hi n, li
nhun…Sau đây ta s đi xem xét các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay tiêu dùng
ca ngân hàng thng mi.
1.3.3.1. Các ch tiêu đnh tính
m boănguyênătc cho vay
Các quy ch, nguyên tc cho vay đc c th hóa, th tc đn gin, thun tin,
chi phí tng th v lãi sut, v nghip v thp to điu kin nâng cao cht lng cho
vay tiêu dùng. Vic tuân theo các quy ch s là c s giúp ngân hàng tránh ri ro, đm
bo ngun vn, là thc đo đánh giá cht lng ca mt khon vay. Theo đánh giá có
các nguyên tc c bn sau :
S dng vn đúng mc đích theo tha thun ca hp đng. iu này rt quan
trng cho nhân viên tín dng trong vic kim tra, giám sát tình hình khon vay, giám
sát thu n và thanh toán khon vay.
Phi hoàn tr n gc và lãi theo đúng thi hn nh đã tha thun trong hp đng
vay. thc hin đc điu này thì nhân viên tín dng phi có quy đnh v thi gian
cho vay mt cách đúng đn.
Quáătrìnhăthmăđnh
Quá trình thm đnh là cách tt nht đ ngân hàng nm đc thông tin ca khách
hàng, v nng lc pháp lý, đo đc ca khách hàng. ây là khâu không th thiu trong
quá trình quyt đnh cho vay và theo dõi khon vay. Quá trình thm đnh phi tuân
theo các quy đnh v quy trình và ni dung thm đnh cho vay ca tng ngân hàng.
Mt khon cho vay có cht lng là khon cho vay đã đc thm đnh và phi đm
bo các bc ca quá trình thm đnh. Vic tuân th quy trình thm đnh và ni dung
thm đnh cho vay là bt buc đ mt khon vay đt cht lng.
13
1.3.3.2. Các ch tiêu đnh lng
a. Nhómăch tiêuăv quyămôăCVTD
Ch tiêu v quy mô CVTD phn ánh kh nng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng,
kh nng cung cp dch v này đn khách hàng. Bao gm các ch tiêu doanh s cho
vay tiêu dùng, d n cho vay tiêu dùng.
D n cho vay tiêu dùng là s tin mà ngân hàng đang cho vay ti thi đim
cui k. Tng d n cho vay tiêu dùng cao và tng trng nhìn chung phn ánh mt
phn hiu qu hot đng cho vay tiêu dùng tt và ngc li tng d n CVTD thp,
ngân hàng không có kh nng m rng hot đng CVTD hay m rng th phn, kh
nng tip th ca ngân hàng kém.
Tuy nhiên tng d n cao cha hn đã phn ánh hiu qu cho vay tiêu dùng ca
ngân hàng cao vì đó cng là biu hin cho s tng trng nóng ca hot đng CVTD,
vt quá kh nng v vn cng nh kh nng kim soát ri ro ca ngân hàng, hoc
mc d n cao, hoc tc đ tng trng nhanh do mc lãi sut tín dng ca ngân hàng
thp hn so vi th trng dn đn t sut li nhun gim.
T trng d n CVTD =
D n CVTD
x 100
Tng d n cho vay
Ch tiêu này cho bit d n cho vay tiêu dùng chim t l bao nhiêu trong tng d
n ca toàn b hot đng cho vay ti ngân hàng. T trng này càng cao và tng qua
các nm cng đng ngha vi hot đng cho vay tiêu dùng đc m rng.
Giá tr tng trng tuyt đi
= D n CVTD nm(t) – D n CVTD nm (t-1)
Ch tiêu này cho bit d n nm (t) tng so vi nm (t-1) v s tuyt đi là bao
nhiêu. Khi ch tiêu này tng lên, tc là s tin mà khách hàng đang n ngân hàng tng
lên hng nm, chng t rng hot đng cho vay tiêu dùng đã đc m rng.
Giá tr tng trng tuyt đi
Giá tr tng trng tng đi = x100
D n CVTD nm (t-1)
Ch tiêu này dùng đ so sánh s tng trng d n CVTD qua các nm đ đánh
giá kh nng cho vay, tìm kim khách hàng và đánh tình hình thc hin cho vay. Ch
tiêu càng cao thì mc đ hot đng CVTD càng tt, ngc li nu ch tiêu này thp thì
Thang Long University Library
14
ngân hàng đang gp khó khn, nht là trong vic tìm kim khách hàng và th hin vic
thc hin k hoch cho vay tiêu dùng cha hiu qu.
Doanh s cho vay tiêu dùng th hin tng s tin mà ngân hàng đã cho các cá
nhân, h gia đình vay trong mt thi k c th. ây là ch tiêu phn ánh rõ nht tc đ
m rng CVTD. Doanh s cho vay càng ln chng t nhu cu vay ca khách hàng
đc đáp ng tt hn, đng thi cho thy kh nng tng li nhun t hot đng này
ca ngân hàng. Và ngc li, khi doanh s CVTD gim tc là ngân hàng đã cho ngi
tiêu dùng vay ít đi.
T trng doanh s CVTD =
Doanh s CVTD
x 100
Tng doanh s cho vay
Ch tiêu này cho bit doanh s CVTD chim bao nhiêu t l trong tng doanh s
cho vay ti ngân hàng. Khi t trng này tng lên qua các nm chng t rng t l cho
vay tiêu dùng trong hot đông cho vay đã tng lên và nó cng cho thy s m rng ca
hot đng CVTD ti ngân hàng.
Giá tr tng trng tuyt đi
= Doanh s CVTD nm (t) - Doanh s CVTD nm (t-1)
Ch tiêu này cho bit doanh s CVTD nm sau so vi nm lin trc nó chênh
lch v s tuyt đi là bao nhiêu. Khi ch tiêu này tng lên tc là s tin mà ngân hàng
cung cp cho khách hàng vay cng tng lên, tha mãn tt hn nhu cu khách hàng, t
đó th hin hot đng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng đc m rng.
Giá tr tng trng tuyt đi
Giá tr tng trng tng đi = x100
Doanh s CVTD nm (t-1)
Ch tiêu này dùng đ so sánh s tng trng doanh s CVTD qua các nm đ
đánh kh nng cho vay, tìm kim khách hàng và đánh tình hình thc hin k hoch cho
vay ca ngân hàng (tng t nh ch tiêu tng trng d n CVTD, nhng bao gm
toàn b d n cho vay trong nm đn thi đim hin ti và d n cho vay trong nm
đã thu hi). Ch tiêu càng cao thì mc đ hot đng ca ngân hàng càng n đnh và có
hiu qu, ngc li ngân hàng đang gp khó khn, nht là trong vic tìm kim khách
hàng và thc hin cho vay.