B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
GIIăPHỄPăNỂNGăCAOăCHTăLNGă
CHO VAY TIÊU DÙNG TIăNGỂNăHÀNGă
TMCP Á CHÂU ậ CHIăNHỄNHăTHNGăLONG
SINHăVIểNăTHCăHIN : NGUYNăNGCăLỂM
MÃ SINH VIÊN : A18680
CHUYÊN NGÀNH : NGÂN HÀNG
HÀăNIăậ 2014
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
GIIăPHỄPăNỂNGăCAOăCHTăLNGă
CHO VAY TIÊU DÙNG TIăNGÂN HÀNG
TMCP Á CHÂU ậ CHIăNHỄNHăTHNGăLONG
Giáoăviênăhngădn :ăTh.săNguynăThăTuyt
Sinhăviênăthcăhin :ăăNguynăNgcăLơm
Mã sinh viên : A18680
Chuyên ngành : Ngân hàng
HÀăNIăậ 2014
Thang Long University Library
LIăCMăN
Trc tiên, em xin bày t s cm n chân thành nht ti cô giáo Nguyn Th
Tuyt là ngi trc tip hng dn và giúp đ em trong sut quá trình nghiên cu đ
tài khóa lun tt nghip này. Nh có s ch bo và hng dn tn tình ca cô, em đã
nhn ra nhng hn ch ca mình trong quá trình vit khóa lun đ có th kp thi sa
cha nhm hoàn thin khóa lun mt cách tt nht.
Em xin chân thành cm n các thy cô trong B môn kinh t, Trng i hc
Thng Long đã tn tình truyn đt kin thc trong thi gian hc tp ti trng. Vi
vn kin thc đc tip thu trong quá trình hc không ch là nn tng cho quá trình
nghiên cu khóa lun mà còn là hành trang quý báu đ giúp em làm tt công vic sau
này.
Cui cùng, em xin chân thành cm n s giúp đ nhit tình ca các anh, ch công
tác ti ngân hàng TMCP Á Châu - Chi nhánh Thng Long đã giúp đ em trong vic
cung cp s liu, tài liu đ em có th hoàn thành bài khóa lun này.
Sinh viên
Nguyn Ngc Lâm
LI CAM OAN
Em xin cam đoan đây là công trình nghiên cu do chính em thc hin. Các s
liu, kt qu phân tích trong lun vn là hoàn toàn trung thc và cha tng đc ai
công b trong bt k công trình nghiên cu nào trc đây.
Hà Ni, ngày 30 tháng 6 nm 2014.
Sinh viên
Nguyn Ngc Lâm
Thang Long University Library
MCăLC
CHNGă1:ăNHNGăVNăăCăBNăVăCHTăLNGăCHOăVAYăTIểUă
DỐNGăTIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI 1
1.1. TngăquanăvăngơnăhƠngăthngămi 1
1.1.1. Khái nim ngân hàng thng mi 1
1.1.2. Các nghip v kinh ếoanh c bn ca ngân hàng thng mi 1
1.2.ăTngăquanăvăchoăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngămi 3
1.2.1. Khái nim v cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng mi 3
1.2.2. Nguyên tc cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng mi 4
1.2.3. iu kin cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng mi 5
1.2.4. c đim cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng mi 6
1.2.5. Vai trò ca cho vay tiêu ếùng 7
1.2.6. Phân loi cho vay tiêu ếùng 9
1.2.7. Quy trình tóm tt cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng mi 12
1.3.ăChtălngăchoăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngămi 14
1.3.1. Khái nim v cht lng cho vay tiêu ếùng 14
1.3.2. Ý ngha ca vic nâng cao cht lng cho vay tiêu ếùng đi vi ngân
hàng ………………………………………………………………………… 14
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay tiêu ếùng 15
1.3.4. Các nhân t nh hng đn cht lng cho vay tiêu ếùng 22
CHNGăII:ăTHCăTRNGăCHTăLNGăCHOăVAYăTIểUăăDỐNGăăTIă
NGỂNă HÀNGă THNGă MIă Că PHNă Ễă CHỂUă ậ CHIă NHỄNHă THNGă
LONG 27
2.1.ă ă Kháiă ăquátă ă vă Ngơnă hƠngă Thngă miăCă phnă Ễă Chơuă ậ Chi nhánh
ThngăLong 27
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca Ngân hàng Thng mi C phn
Á Châu và Ngân hàng Thng mi C phn Á Châu – Chi nhánh Thng Long
……………………………………………………………………… 27
2.1.2. C cu t chc ca Ngân hàng Thng mi C phn Á Châu – Chi
nhánh Thng Long 28
2.1.3. Phân tích tình hình hot đng kinh ếoanh ca ngân hàng Thng mi
C phn Á Châu - Chi nhánh Thng Long giai đon 2011-2013 29
2.2.ăHotăđngăchoăvayătiêuăădùngăătiăNgơnăhƠngăThngămiăCăphnăỄăChơuă
ậ ChiănhánhăThngăLong 33
2.2.1. Các sn phm cho vay tiêu ếùng 33
2.2.2. Quy trình cho vay tiêu dùng 34
2.3.ăăThcătrngăchtălngăchoăvayătiêuăădùngăătiăNgơnăhƠngăThngămiăCă
phnăỄăChơuăậ ChiănhánhăThng Long 36
2.3.1. Các ch tiêu đnh tính 36
2.3.2. Các ch tiêu đnh lng 38
2.4. ánh giá cht lng cho vay tiêu ếùng ti Ngân hàng Thng mi C
phn Á Châu - Chi nhánh Thng Long 49
2.4.1. Nhng kt qu đt đc 49
2.4.1. Nhng hn ch 50
2.4.3. Nguyên nhân ca hn ch 52
CHNGă 3:ă ă GIIă PHỄPă NỂNGă CAOă CHTă LNGă CHO VAY TIÊU
DỐNGăTIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMIăCăPHNăỄăCHỂUăậ CHI NHÁNH
THNGăLONG 55
3.1.ănhăhngăhotăđngăkinhădoanhănóiăchungăcaăNgơnăhƠngăThngămiă
CăphnăỄăChơuăậ ChiănhánhăThngăLong 55
3.2.ănhă hngă choă vayă tiêuăă dùngăă tiă Ngơnă hƠngăThngă miăCăphnăỄă
Châu ậ ChiănhánhăThngăLong 56
3.3.ăăGiiăphápănơngăcao chtălngăchoăvayătiêuădùngătiăNgơnăhƠngăThngă
miăCăphnăỄăChơuăậ ChiănhánhăThngăLong 57
3.3.1. Xây ếng chính sách khách hàng hiu qu 57
3.3.2. Gii pháp v con ngi (đào to và phát trin ngun nhân lc) 57
3.3.3. Gii pháp v sn phm 59
3.3.4. Nâng cao công tác qun lý n 63
3.3.5. y mnh vai trò ca hot đng MarkỀting 64
3.3.6. Hin đi hóa công ngh ngân hàng 65
3.3.7. M rng mng li hot đng ca chi nhánh 66
3.4.ăMtăsăkinăngh 66
3.4.1. Kin ngh vi Chính Ph 66
3.4.2. Kin ngh vi Ngân hàng Nhà Nc 67
3.4.3. Kin ngh vi Ngân hàng Thng mi C phn Á Châu 68
Thang Long University Library
DANHăMCăVITăTT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
CBNV
Cán b nhân viên
NH
Ngân hàng
NHTM
Ngân hàng thng mi
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
NHTMCP
Ngân hàng thng mi c phn
NQH
N quá hn
CVTD
Cho vay tiêu dùng
ACB
Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
CBTD
Cán b tín dng
TCTD
T chc tín dng
TSDB
Tài sn đm bo
TKTG
Tài khon tin gi
CN
Chi nhánh
KH
Khách hàng
DANHăMCăCỄCăBNGăBIU,ăHỊNHăV,ăăTH
S đ 1.1. Quy trình cho vay tiêu dùng ti ngân hàng thng mi …………….12
S đ 2.1. S đ c cu t chc ca ACB Thng Long ……………………… 28
Bng 2.1.Tình hình huy đng vn ca ACB Thng Long 2011-2013………….30
Bng 2.2.Tình hình cho vay ca ACB Thng Long giai đon 2011-2013…… 31
Bng 2.3. Kt qu hot đng kinh doanh ca ACB Thng Long 2011-2013… 32
Bng 2.4. D n cho vay tiêu dùng giai đon 2011-2013…………………… 38
Bng 2.5. Doanh s cho vay tiêu dùng giai đon 2011-2013 ………………… 39
Bng 2.6. Doanh s thu n cho vay tiêu dùng giai đon 2011-2013 ……… …40
Bng 2.7. N quá hn cho vay tiêu dùng giai đon 2011-2013 …………… …42
Bng 2.8. N xu cho vay tiêu dùng giai đon 2011-2013 ………………… 43
Bng 2.9. Vòng quay vn tín dng cho vay tiêu dùng giai đon 2011-2013 …44
Bng 2.10. Thu nhp cho vay tiêu dùng giai đon 2011-2013……………….…45
Bng 2.11. D n cho vay tiêu dùng phân theo thi gian 2011-2013 ………….46
Biu đ 2.1. Tình hình d n tiêu dùng phân theo thi gian ………………… 46
Bng 2.12. D n CVTD phân theo phng thc đm bo 2011-2013…… 47
Biu đ 2.2. Tình hình d n tiêu dùng phân theo phng thc đm bo … …48
Thang Long University Library
LIăMăU
1. Lý do chnăđ tài
Trong nhng nm gn đây, nn kinh t Vit Nam đang có nhng bc chuyn
mình mnh m, đi sng nhân dân đc nâng cao, th trng hàng hoá ngày càng đa
dng, phong phú và hp dn ngi tiêu dùng. Tuy nhiên, không phi lúc nào ngi
tiêu dùng cng có đ kh nng tài chính đ có th chi tr cho tt c các nhu cu mua
sm ca mình, bi th, hot đng cho vay tiêu dùng đã đc các ngân hàng thng
mi trin khai và phát trin mnh m trong thi gian qua và đã nhanh chóng tr thành
mt trong nhng hot đng quan trng bc nht ca ngân hàng thng mi.
Ngân hàng thng mi c phn Á Châu có truyn thng là ngân hàng bán l hàng
đu trong h thng các ngân hàng thng mi c phn ti Vit Nam. Nm bt đc
nhu cu ngày càng đa dng, phong phú ca ngi dân cng nh làm tng tính cnh
tranh vi các NHTM, các t chc tín dng khác, ngân hàng TMCP Á Châu – Chi
nhánh Thng Long đã trin khai nhiu loi hình tín dng tiêu dùng vi khách hàng cá
nhân. Tuy nhiên, hot đng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng TMCP Á Châu - Chi
nhánh Thng Long vn còn tn ti nhng vng mc khách quan cng nh ch quan
làm nh hng đn cht lng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng.
Nhn thc đc tm quan trng và ý ngha ca vn đ trên, vi nhng kin thc
đã đc hc tp, nghiên cu ti trng và sau mt thi gian thc tp ti ngân hàng
TMCP Á Châu - Chi nhánh Thng Long, em quyt đnh chn đ tài: ắGii pháp nâng
cao cht lng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng TMCP Á Châu - Chi nhánh
ThngăLong” làm khóa lun tt nghip bc đi hc ca mình.
2. Mcăđíchănghiênăcu
Mc đích nghiên cu ca đ tài tp trung vào ba ni dung chính sau:
Làm rõ c s lý lun v cht lng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng thng
mi.
Phân tích, đánh giá thc trng cht lng cho vay tiêu dùng ca ngân hàng
TMCP Á Châu- Chi nhánh Thng Long giai đon t nm 2011-2013.
T đó đa ra các gii pháp kin ngh nhm nâng cao cht lng cho vay tiêu
dùng ti ngân hàng TMCP Á Châu - Chi nhánh Thng Long.
3. iătng, phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài: Cho vay tiêu dùng và cht lng cho vay tiêu
dùng ti ngân hàng TMCP Á Châu - Chi nhánh Thng Long.
Phm vi nghiên cu ca đ tài: tài tp trung nghiên cu thc trng cht lng
cho vay tiêu dùng ti ngân hàng TMCP Á Châu - Chi nhánh Thng Long giai đon
nm 2011 2013.
4. Phngăphápănghiênăcu
thc hin đ tài nghiên cu, khóa lun s dng phng pháp thng kê, miêu
t, tng hp s liu và so sánh s liu gia các nm, các ch tiêu đ thy đc nhng
kt qu đt đc và hn ch trong cho vay tiêu dùng. Bên cnh đó, khóa lun còn s
dng phng pháp phân tích tng hp, đánh giá thc trng, tìm ra nguyên nhân và đa
ra phng hng gii quyt.
5. Kt cuăđ tài
Ngoài li m đu, kt lun, danh mc t vit tt, danh mc s đ, bng biu, kt
cu ca khóa lun gm 3 chng
Chngă1: Nhng vnăđ căbn v chtălng cho vay tiêu dùng ti ngân hàng
thngămi
Chngă2: Thc trng chtălng cho vay tiêu dùng ti Ngân hàng TMCP
Á Châu ậ Chi nhánh ThngăLong
Chngă3: Gii pháp nâng cao chtălng cho vay tiêu dùng ti Ngân hàng
TMCP Á Châu ậ Chi nhánh ThngăLong.
Thang Long University Library
1
CHNGă1:ăNHNGăVNăăCăBNăVăCHTăLNGăCHOăVAYăTIÊU
DÙNG TIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI
1.1. TngăquanăvăngơnăhƠngăthngămiă
1.1.1. Khái nim ngân hàng thng mi
Ngân hàng thng mi là t chc kinh doanh tin t tín dng có v trí quan trng
nht trong nn kinh t th trng các nc. Trong cun giáo trình “Nghip v ngân
hàng thng mi” ca trng i hc Thng Long, có nhiu cách đnh ngha v ngân
hàng thng mi, da trên các cách tip cn khác nhau.
M, NHTM là công ty kinh doanh tin t, chuyên cung cp dch v tài chính
và hot đng trong ngành công nghip dch v tài chính.
Pháp, NHTM là nhng xí nghip và c s nào thng xuyên nhn ca công
chúng di hình thc ký thác hay hình thc khác các s tin mà h dùng cho chính h
vào nghip v chit khu, tín dng hay dch v tài chính.
n , NHTM là c s nhn các khon ký thác đ cho vay hay tài tr đu t.
Vit Nam, theo điu 4 lut các t chc tín dng ( lut s 47/2010/QH12) quy
đnh “Ngân hàng thng mi là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các hot
đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khách theo quy đnh ca Lut này quy
đnh nhm mc tiêu li nhun”
iu 6 Lut ngân hàng Nhà nc Vit Nam (lut s 46/2010/QH12) quy đnh:
“Hot đng ngân hàng là vic kinh doanh, cung ng thng xuyên mt hoc mt s
nghip v sau: nhn tin gi; cp tín dng; cung ng dch v thanh toán qua tài
khon”.
Tuy các đnh ngha v NHTM có khác nhau v ngôn t, cách din đt, song vn
có mt s ni dung v c bn cùng phn ánh hot đng ca NHTM là kinh doanh tin
t - tín dng, dch v NH khác. T đó có th đnh ngha ắNgân hàng thng mi là
mt doanh nghip kinh doanh tin t - tín dng, vi hot đng thng xuyên là
nhn tin gi, cho vay và cung ng các dch v ngân hàng cho nn kinh t”.
1.1.2. Các nghip v kinh ếoanh c bn ca ngân hàng thng mi
1.1.2.1. Hot đng huy đng vn
Hot đng huy đng vn là hot đng tin đ có ý ngha đi vi bn thân NH
cng nh đi vi xã hi. đm bo cho hot đng cho vay, NH buc phi tìm mi
cách đ huy đng ngun vn cho vay, đm bo cho “đu vào” ca NH. ây còn là mt
hot đng có ý ngha quan trng đi vi KH. Nó cung cp cho KH mt kênh tit kim,
mt ni ct tr và tích ly vn tm thi nhàn ri mt cách an toàn.
Ngân hàng thng mi đc huy đng vn di các hình thc:
Nhn tin gi ca các t chc, cá nhân và các t chc tín dng khác: tin gi
ca KH là ngun tài nguyên quan trng nht ca các NHTM, chim t trng ln trong
2
tng ngun vn ca NH. gia tng tin gi trong môi trng cnh tranh và đ có
đc ngun tin có cht lng ngày càng cao, các NHTM đã đa ra và thc hin nhiu
hình thc huy đng tin gi khác nhau nh tin gi thanh toán, tin gi có kì hn ca
doanh nghip, tin gi tit kim, tin gi ca các NH khác.
Phát hành giy t có giá ging nh các doanh nghip khác, ngân hàng phát
hành chng ch tin gi, trái phiu và giy t có giá khác đ huy đng vn ca t chc,
cá nhân trong nc và ngoài nc khi đc Thng đc NHNN chp thun.
Vay vn ca các t chc tín dng khác hot đng ti Vit Nam và ca t chc
tín dng nc ngoài.
Vay vn ngn hn ca NHNN: di hình thc tái chit khu (hoc tái cp vn).
Các hình thc huy đng vn khác nh: ngun y thác, ngun trong thanh toán,
ngun khác ( nh các khon thu cha np, lng cha tr )
1.1.2.2. Hot đng cho vay
Trong các hot đng tín dng, cho vay là hot đng quan trng nht, quyt đnh
s tn ti và phát trin ca NHTM. ây cng là hot đng chim t trng ln nht.
Cho vay là vic chuyn nhng tm thi mt lng giá tr t NHTM (ngi s
hu) sang khách hàng vay (ngi s dng) sau mt thi gian nht đnh quay tr li
NHTM vi lng giá tr ln hn lng giá tr ban đu. NHTM đc cho các t chc,
cá nhân vay vn di các hình thc:
Cho vay ngn hn nhm đáp ng nhu cu vn cho sn xut, kinh doanh, dch v
và đi sng.
Cho vay trung hn, dài hn đ thc hin các d án đu t phát trin sn xut,
kinh doanh, dch v và đi sng.
Cn c vào các cách phân loi khác nhau s có các hình thc tín dng khác nhau.
Các cách phân loi khác nhau cho phép các ngân hàng theo dõi ri ro và sinh li gn
lin vi nhng lnh vc tài tr đ có chính sách lãi sut, bo đm, hn mc và chính
sách m rng phù hp.
1.1.2.3. Hot đng thanh toán và ngân qu
thc hin các dch v thanh toán gia các khách hàng thông qua ngân hàng,
NHTM m tài khon cho khách hàng trong và ngoài nc. NHTM làm trung gian
thanh toán khi thc hin thanh toán theo yêu cu ca khách hàng nh trích tin t tài
khon tin gi thanh toán ca h đ thanh toán tin hàng hóa, dch v hoc nhp vào
tài khon tin gi ca KH tin thu bán hàng và các khon thu khác. NHTM đóng vai
trò là ngi “th qu” cho các doanh nghip và cá nhân bi NH là ngi gi tài khon
ca h và thc hin các lnh thu chi ca khách hàng. NHTM cung ng cho KH nhiu
phng tin thanh toán thun li nh séc, y nhim chi, y nhim thu, th thanh toán,
th tín dng Các ngân hàng thc hin thanh toán vi nhau thông qua NHNN, NHTM
Thang Long University Library
3
phi m tài khon tin gi ti NHNN ni NHTM đt tr s chính ( S giao dch hoc
chi nhánh NHNN tnh, thành ph) và duy trì ti đó s d tin gi d tr bt buc theo
quy đnh. Ngoài ra, chi nhánh ca NHTM đc m tài khon tin gi ti chi nhánh
NHNN tnh, thành ph ni đt tr s chính ca chi nhánh.
Hot đng ngân qu là hot đng nhm thúc đy kh nng thanh toán thng
xuyên ca NH cho KH. Kh nng thanh toán thng xuyên ca mt NH đc đm bo
bng nhng tài sn có tính thanh khon cao nh : tin mt ti qu, tin gi ti các ngân
hàng trung ng và các NHTM khác, tin đang trong quá trình thu.
Hot đng dch v thanh toán và ngân qu ca NHTM gm các dch v:
Cung ng các phng tin thanh toán.
Thc hin các dch v thanh toán trong nc cho KH.
Thc hin dch v thu h và chi h
Thc hin các dch v thanh toán khác theo quy đnh ca NHNN.
Thc hin dch v thanh toán quc t khi đc Ngân hàng Nhà nc cho phép.
Thc hin dch v thu và phát tin mt cho KH.
T chc h thng thanh toán ni b và tham gia h thng thanh toán liên NH
trong nc. Vic tham gia các h thng thanh toán quc t phi đc NHNN cho
phép.
1.1.2.4. Các hot đng khác
cnh tranh vi các t chc tài chính phi NH, mang li ngun thu nhp ln cho
NH, ngoài các hot đng chính nh: hot đng huy đng vn, hot đng tín dng, hot
đng dch v thanh toán và ngân qu…các NHTM còn đa dng hóa các hot đng dch
v nh: kinh doanh ngoi t, kinh doanh chng khoán, bo lãnh, chit khu, cho thuê
tài chính, góp vn mua c phn,… Bên cnh các hot đng đã đ cp đn trên, ngân
hàng còn kim đc ngun thu nhp t vic thc hin mt s hot đng khác: y thác
và nhn y thác, cung ng dch v bo him, t vn tài chính, bo qun vt quý giá…
1.2.ăTng quan văchoăvayătiêuădùng tiăngơnăhƠngăthngămi
1.2.1. Khái nim v cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng mi
Cho đn thi đim hin nay có rt nhiu khái nim v cho vay tiêu dùng vi
nhng cách nhìn nhn, din gii khác nhau. Trong giáo trình “Nghip v ngân hàng
thng mi” ca trng i hc Thng Long đnh ngha “Cho vay tiêu dùng là loi
cho vay nhm đáp ng nhu cu tiêu dùng ca các cá nhân và h gia đình”. Còn trong
giáo trình “Tín dng ngân hàng” ca Hc vin Ngân hàng đã nêu “Cho vay tiêu dùng
là các khon cho vay nhm tài tr cho nhu cu chi tiêu ca ngi tiêu dùng, bao gm
cá nhân và h gia đình. ây là mt ngun tài chính quan trng giúp nhng ngi này
trang tri nhu cu nhà , đ dùng gia đình và xe c… Bên cnh đó, nhng chi tiêu cho
nhu cu giáo dc, y t và du lch… cng có th đc tài tr bi cho vay tiêu dùng”.
4
T nhng đnh ngha nêu trên có th thy rng: Cho vay tiêu dùng là nghip v
trong đó ngân hàng cho khách hàng là các cá nhân, h gia đình vay vn đáp ng
nhu cu chi tiêu cho cuc sng trên nguyên tc ngi đi vay cam kt hoàn tr c
gc và lãi trong khong thi gian xác đnh đã đc tha thun trong hp đng cho
vay nhm giúp ngi vay s dng hàng hóa, dch v trc khi h có kh nng chi
tr, to điu kin cho h nâng cao cht lng cuc sng.
Có th nhìn nhn cho vay tiêu dùng di các góc đ khác nhau:
Xét theo mc đích s dng vn, CVTD đc hiu là mt sn phm tín dng hu
ích nhm tài tr ca ngân hàng cho mc đích chi tiêu cho cuc sng ca các cá nhân,
h gia đình. Các ngun vn CVTD là ngun tài chính quan trng giúp ngi tiêu dùng
có th trang tri các nhu cu trong cuc sng nh nhà , phng tin đi li, tin nghi
sinh hot, hc tp, du lch, y t…
Xét trên c s hot đng cho vay, có th hiu CVTD là mt giao dch v tài sn
(tin hoc hàng hóa) gia bên cho vay và bên đi vay, trong đó bên cho vay chuyn
giao tài sn cho bên đi vay s dng vào mc đích tiêu dùng trong mt thi gian nht
đnh theo tha thun, bên đi vay có trách nhim hoàn tr vô điu kin vn gc và lãi
cho bên cho vay khi đn hn thanh toán.
Nh vy, cho vay tiêu dùng là mt sn phm tín dng rt cn thit trong cuc
sng, nó cho phép cá nhân, h gia đình đc th hng cuc sng có cht lng cao
hn trc khi h có kh nng chi tr. Do đó, ngoài vic nâng cao mc sng v mt vt
cht thì CVTD còn gián tip kích thích sn xut phát trin.
1.2.2. Nguyên tc cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng mi
đm bo an toàn vn, trong quá trình cho vay các NHTM luôn phi tuân th
các nguyên tc:
S dng vnăvayăđúngămcăđíchăđƣătha thun trong hpăđng tín dng
Theo nguyên tc này thì mi khon vay nói chung hay vay tiêu dùng nói riêng
đu phi đc xác đnh trc v mc đích s dng vn. Vì khi KH s dng vn vay
sai mc đích, nhng KH là các cá nhân và h gia đình xin vay đ tiêu dùng phc v
cho nhu cu ca cuc sng nhng h li dùng món tin đó đ kinh doanh thu li hoc
s dng vào mc đích bt hp pháp. Vic này s gây khó khn cho NH trong vic
kim soát vic s dng vn vay, đôn đc thu n và làm nh hng đn kh nng thu
n ca NH. Bi vy các cá nhân, h gia đình có nhu cu vay vn, trc khi vay phi
trình bày vi ngân hàng mc đích vay vn, gi cho ngân hàng các giy t cn thit liên
quan, chng minh cho vic s dng vn vay mt cách hp pháp. Khi cho vay NH cùng
KH lp hp đng tín dng vay vn và KH phi cam kt s dng tin vay đúng mc
đích và điu này đc ghi trong hp đng vay vn. Sau khi đã nhn đc tin vay KH
Thang Long University Library
5
phi s dng đúng mc đích nh đã cam kt. NH có trách nhim kim soát vic s
dng vn ca KH.
Vn vay phi hoàn tr đyăđ c vn gcăvƠălƣiăvayătheoăđúngăthi hnăđƣă
cam kt trong hpăđng
Nguyên tc này đ ra nhm đm bo cho các NHTM tn ti và hot đng bình
thng. Bi ngun vn kinh doanh ca NH ch yu là ngun vn NH huy đng t bên
ngoài và sau mt khong thi gian nht đnh ngân hàng s phi hoàn tr. Vì vy, ngân
hàng cn phi thu hi đy đ c gc và lãi đúng thi hn đ có ngun tr n cho ngi
gi tin nu không NH s gp phi ri ro thanh khon. Bên cnh đó, NH còn phi
trang tri các chi phí cn thit, hn na còn phi đm bo gia tng li nhun cho ch
ngân hàng nên ngân hàng cn phi thu lãi đ đm bo mc tiêu kinh doanh.
1.2.3. iu kin cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng mi
Cho vay tiêu dùng là mt trong các hình thc cp tín dng ca NH, do đó mun
đc NH cho vay tiêu dùng thì KH trc ht phi tha mãn tt c các điu kin vay
vn mà lut pháp Vit Nam yêu cu, bao gm:
Th nht, khách hàng phiăcóănngălc pháp lut dân s,ănngălc hành vi
dân s.
Quan h tín dng gia NH vi KH là quan h đc pháp lut bo v. Vì vy, nó
phi đc lp trên c s quy đnh ca lut pháp. Do đó, các ch th tham gia quan h
phi có đ t cách pháp lý. Hn th na trong quan h tín dng s phát sinh s chuyn
giao và giao dch v tài sn do đó cn có s xác nhn ca các bên ham gia theo đúng
quy đnh ca lut pháp. Nh vy, khách hàng phi có đ t cách pháp lý đ thc hin
các giao dch.
Th hai, mcăđích s dng vn vay hp pháp.
Vn vay phi đc s dng hp pháp tc là không vi phm pháp lut. Vì khi KH
s dng vn bt hp pháp b các c quan nhà nc có thm quyn phát hin thì các tài
sn đó s b phong ta hoc tch thu t đó nh hng đn kh nng hoàn tr gc và lãi
cho ngân hàng. Ngoài ra, khi vn vay s dng bt hp pháp thì t cách pháp lý ca
KH có th b mt đi, nh hng quan h tín dng hp pháp gia NH vi KH.
Th ba, khách hàng phi có nhu cu s dng vn kh thi.
KH có nhu cu s dng vn kh thi tc là có phng án tiêu dùng kh thi, hp lý
đ có th đm bo kh nng tr n cho ngân hàng và nâng cao đi sng ca mình.
Th t,ăkháchăhƠngăphiăcóănngălc tài chính lành mnhăđ đ đm bo
hoàn tr tinăvayăđúngăhnăđƣăcamăkt.
Cá nhân, h gia đình có tình hình tài chính lành mnh tc là cá nhân, h gia đình
có công vic và ngun thu nhp n đnh và hp pháp, đm bo cho KH có c s vng
6
chc v tài chính đ đm bo cho cam kt hoàn tr tin vay đúng hn. T đó đm bo
vic cho vay ca NH là an toàn, lành mnh và sinh li.
Th nm,ăkháchăhƠngăphi thc hinăđm bo tinăvayătheoăquyăđnh.
NHTM quan tâm đn đm bo tin vay vì: m bo tin vay là công c bo đm
trong vic thc hin trách nhim và ngha v ca KH trong quan h vay vn. iu này
có ngha là, khi cá nhân, h gia đình đn NH xin vay vn thng có tài sn đm bo,
hoc đm bo bng thu nhp t công vic mà h nhn đc đ tng tính trách nhim
trong vic tr n cho NH. Hot đông cho vay ca NH luôn cha đng ri ro đc bit là
hot đng CVTD. Nh vy, đ đm bo an toàn cho hot đng kinh doanh ca mình
đc an toàn và n đnh, NH luôn đa ra các bin pháp cht ch đ to c s pháp lý
và kinh t giúp ngân hàng có kh nng thu hi đy đ n gc và lãi đúng hn. Vì vy,
tài sn đm bo chính là ngun thu n th hai cho NHTM (trong trng hp khách
hàng không tr đc khon vay) có ngha là khi KH không tr đc n thì NH s đem
tài sn đm bo ca khách hàng phát mi đ thu hi n gc và lãi trong cho vay KH.
1.2.4. c đim cho vay tiêu dùng ti ngân hàng thng mi
1.2.4.1. i tng vay vn tiêu ếùng
i tng KH ca các khon cho vay tiêu dùng là các cá nhân, h gia đình và
quy mô khon vay ch yu ph thuc vào mc đích tiêu dùng và thu nhp ca h.
1.2.4.2. Nhu cu vay vn tiêu dùng
Vay tiêu dùng là đ nhm mc đích tiêu dùng, không phi xut phát t mc đích
kinh doanh, do vy, không to ra ngun thu. KH đn ngân hàng vay vn tiêu dùng đ
phc v cho các nhu cu sinh hot đi sng nh mua sm, xây dng nhà hay trang
tri chi phí mua sm hình thành các đng sn nh xe c, đ dùng gia đình và các chi
phí sinh hot khác nh chi phí du hc, gii trí, du lch
1.2.4.3. Thi hn cho vay tiêu ếùng
Thi hn trong CVTD khá đa dng, c ngn hn, trung hn và dài hn.
Cho vay tiêu dùng ngn hn là các khon cho vay có thi hn ti 12 tháng nhm
cung ng vn cho khách hàng ch yu đ phc v nhu cu mua sm, hình thành nên
nhng tài sn hoc nhu cu s dng dch v có giá tr tng đi thp.
Cho vay tiêu dùng trung và dài hn là các khon cho vay có thi hn trên 12
tháng, nhm cung ng vn cho khách hàng đ mua sm nhng tài sn có giá tr ln
nh vay mua nhà, sa cha nhà, mua quyn s dng đt và các tài sn có thi gian s
dng lâu bn khác
1.2.4.4. Lãi sut cho vay tiêu ếùng
Lãi sut ca các khon CVTD cao hn cho vay kinh doanh. iu này xut phát
t các khon cho vay tiêu dùng có ri ro (v ngun tr n khi KH có ngun thu nhp
không n đnh, ri ro trong cuc sng ca KH, công vic ca KH) và chi phí thc hin
Thang Long University Library
7
cho vay tiêu dùng cao hn, c th do quy mô ca các món vay tiêu dùng nh nhng s
lng các khon vay li ln, s lng khách hàng đông nên NH phi mt nhiu thi
gian và s dng mt đi ng nhân viên khá đông cho công vic cho vay, t khâu tip
KH, nhn h s, thm đnh KH, gii ngân, theo dõi KH cho đn vic thu hi n. Vì
th, chi phí ca NH gm c chi phí v thi gian và nhân lc cho vic phc v cho vay
tiêu dùng là không nh.
1.2.4.5. Ngun tr n ca các khon vay tiêu ếùng
Ngun tr n ch yu ca khon vay tiêu dùng chính là thu nhp ca ngi đi
vay bi vì mc đích ca khách hàng là vay phc v tiêu dùng, phc v nhu cu cuc
sng không trc tip to ra ngun thu nên h ch có th tr n bng ngun thu nhp
nhn đc hàng tháng nh: tin lng, thng. Do vy, NH thng xem xét mc thu
nhp thng xuyên ca KH đ ra quyt đnh cho vay.
1.2.4.6. m bo tin vay trong cho vay tiêu ếùng
Bo đm tin vay trong CVTD rt đa dng, có th là cm c th chp bng tài sn
ca KH vay, bo lãnh bng tài sn ca bên th ba hay bo đm bng tài sn hình thành
t vn vay. Ngoài ra, đi vi KH là cán b công nhân viên có th cho vay tín chp - là
hình thc cho vay da trên uy tín KH mà không cn tài sn đm bo.
1.2.5. Vai trò ca cho vay tiêu ếùng
1.2.5.1. Vai trò ca cho vay tiêu ếùng đi vi ngân hàng
Th nht cho vay tiêu dùng giúp ngân hàng gia tng sc cnh tranh so vi
các trung gian tài chính khác.
Trong nn kinh t th trng, các NH cnh tranh ngày càng gay gt vi nhau.
Nhiu NH mi ra đi cùng vi cn bão hi nhp đa các ngân hàng nc ngoài vào
trong nc nên mc đ cnh tranh gia các NH càng tr nên gay gt hn. Hn na,
hin nay hu ht các sn phm NH đc tung ra đu có tính cht tng t nh nhau,
do vy, nu không to ra đc s đc đáo khác bit, m rng nhiu sn phm đáp ng
cho nhu cu đa dng ca KH, thì NH s khó đng vng trên th trng. Vì vy, nu ch
chú trng vào khách hàng doanh nghip thì kh nng cnh tranh ca NH s rt hn
ch. Th trng khách hàng cá nhân xét theo lng khách hàng tim nng và s đa
dng ca nhu cu tiêu dùng là rt ln. Vì vy hình thc cho vay tiêu dùng giúp ngân
hàng m rng danh mc KH, giúp tng th phn ca NH.
Th hai cho vay tiêu dùng góp phn gia tng thu nhp cho ngân hàng.
Do các khon cho vay tiêu dùng đc đnh giá cao, mc lãi sut cao nên t l li
nhun t cho vay tiêu dùng là khá ln trong tng li nhun t hot đng cho vay, t đó
góp phn gia tng thu nhp cho NH.
Th ba cho vay tiêu dùng tng cng mi quan h gia NH và KH.
8
KH vay tiêu dùng là các cá nhân, h gia đình - đây cng chính là KH tim nng
ca NH. Cho vay tiêu dùng giúp ngân hàng m rng quan h vi KH, đng thi làm
tng kh nng huy đng các loi tin gi t dân c cho ngân hàng. Ngoài ra, ngân
hàng có th thông qua các khon CVTD, qung cáo và thu hút các KH đn vi nhng
sn phm dch v khác, t đó gia tng mi quan h gia ngân hàng và khách hàng.
Th tăchoăvayătiêuădùngăgiúp đa dng hóa hot đng kinh doanh và phân
tán ri ro cho ngân hàng.
a dng hóa sn phm NH đã và đang tr thành xu th tt yu trong chin lc
phát trin ca các ngân hàng. Trong đó, CVTD là mt sn phm tim nng mang li
ngun thu nhp ln cho ngân hàng, giúp ngân hàng đa dng hóa hot đng kinh doanh,
t đó giúp gim thiu ri ro trong hot đng ca ngân hàng.
1.2.5.2. Vai trò ca cho vay tiêu ếùng đi vi ngi tiêu ếùng
Th nht cho vay tiêu dùng là phng thc hu hiu đ gii quyt nhng
nhu cu cp bách v vn ca các cá nhân và h gia đình.
Trên thc t, ta thy rng có nhiu nhu cu mang tính t nhiên, thit yu, có ý
ngha quan trng trong cuc sng đi vi các cá nhân và h gia đình nh nhu cu v
mua sm, sa cha nhà ca, mua các đ dùng tin nghi sinh hot, mua sm các
phng tin đi li, nhu cu giáo dc và y t. Nhng nhu cu thit yu nhng ca ci thì
đc tích ly theo thi gian, do vy kh nng tài chính thng b hn ch. Trong
nhng trng hp cn gp nh vy thì lãi sut vay NH hp lý hn nhiu so vi vic
KH phi vay nóng t t nhân bên ngoài. Chính vì vy, CVTD ra đi đã tr thành
phng thc hu hiu đ gii quyt nhng nhu cu này ca khách hàng.
Th hai cho vay tiêu dùng là phng thc góp phn ci thin mc sng ca
ngi tiêu dùng khi cha có đy đ kh nng thanh toán hin ti.
Trc đây, khi hình thc CVTD cha đc bit đn, nu ngi dân mun mua
hàng hóa tha mãn nhu cu cuc sng thì h phi tit kim đ tin hoc vay nóng t
bên ngoài mi mua đc. Tuy nhiên vi s kém n đnh và kém an toàn, cng vi lãi
sut cao hn nhiu so vi lãi sut NH ca nhng ngun vay nóng, thì CVTD tr thành
phng án tt hn và hiu qu hn cho khách hàng. Nh vy, cho dù kh nng tài
chính không cho phép nhng ngi tiêu dùng vn có th s dng các sn phm dch
v trc khi h tr đ s tin cn phi tr nh hình thc CVTD. Vì vy, CVTD góp
phn ci thin mc sng ca ngi tiêu dùng khi h cha có đy đ kh nng thanh
toán hin ti.
1.2.5.3. Vai trò ca cho vay tiêu ếùng đi vi nn kinh t
Th nht cho vay tiêu dùng có vai trò quan trng trong vic kích cu, góp
phn thúc đy tng trng kinh t.
Thang Long University Library
9
Cho vay tiêu dùng đc xem là đòn by đ kích cu. i vi mt nn sn xut
hàng hóa thì s phát trin CVTD đng ngha vi vic tng mc cu hay sc mua ca
dân c, to thêm s sôi đng cho th trng tiêu th hàng hóa, t đó kích thích sn
xut phát trin, to điu kin thun li phát trin kinh t.
Th hai cho vay tiêu dùng góp phn đm bo an sinh xã hi.
Cho vay tiêu dùng làm tng tng cu ca nn kinh t, to thêm th trng đu ra
cho khu vc sn xut, t đó góp phn gii quyt công n vic làm, gim tht nghip
cho xã hi, đng thi nâng cao mc sng ca dân c. Hn na, CVTD vi th tc
tng đi đn gin, nhanh gn nên góp phn quan trng đy lùi nn cho vay nng lãi,
t đó gii quyt tt các mi quan h khác trong xã hi.
1.2.6. Phân loi cho vay tiêu dùng
1.2.6.1. Phân loi thỀo mc đích
Cn c vào mc đích vay, cho vay tiêu dùng đc chia thành 2 loi: cho vay tiêu
dùng c trú và cho vay tiêu dùng không c trú.
Cho vay tiêu dùng c trú là các khon cho vay nhm tài tr nhu cu xây dng,
mua sm hoc ci to nhà ca cá nhân, h gia đình. Khon vay này có đc đim là
thi gian dài và quy mô khon vay thng ln.
Cho vay tiêu dùng không c trú là các khon cho vay tài tr nhu cu ci thin
đi sng nh mua sm phng tin, đ dùng, du lch, hc hành hoc gii trí… c
đim ca hình thc vay này là quy mô nh, thi gian ngn và do đó ri ro s thp hn
cho vay tiêu dùng c trú.
1.2.6.2. Phân loi thỀo phng thc hoàn tr
Cn c vào phng thc hoàn tr, cho vay tiêu dùng đc chia làm 3 loi: cho
vay tiêu dùng tr góp, cho vay tiêu dùng phi tr góp và cho vay tiêu dùng tun hoàn.
Cho vay tiêu dùng tr góp là hình thc CVTD trong đó ngi đi vay phi tr
cho NH (bao gm c gc và lãi) làm nhiu ln, theo nhng k hn nht đnh trong thi
hn cho vay. Phng thc này thng đc áp dng cho các khon vay có giá tr ln
và thi hn vay dài, hoc thu nhp tng đnh k ca ngi đi vay không đ kh nng
thanh toán ht mt ln s n vay, ví d vay đ mua nhà, mua ô tô,…
Cho vay tiêu dùng phi tr góp là hình thc CVTD trong đó ngi đi vay ch
thanh toán cho NH mt ln khi đn hn. Thông thng các khon CVTD phi tr góp
ch đc cp cho các khon vay có giá tr nh vi thi hn không dài. Theo đó, vic
thanh toán tin gc và lãi đc thc hin bng các phng pháp:
Tin gc và lãi đc thanh toán mt ln vào cui hn cho vay.
Tin gc đc thanh toán vào k cui cùng ca thi hn tr, còn tin lãi mi k
đc thanh toán đu đn theo tng k hn.
10
Cho vay tiêu dùng tun hoàn là hình thc CVTD trong đó NH cho phép KH s
dng th tín dng hoc phát hành loi séc đc phép thu chi da trên tài khon vãng
lai. Theo phng thc này, trong thi hn tín dng đc tha thun trc, cn c theo
nhu cu chi tiêu và thu nhp kim đc tng k, KH đc NH cho phép thc hin vic
vay và tr n nhiu k mt cách tun hoàn, theo mt hn mc tín dng.
Lãi phi tr mi k có th tính da trên mt trong ba cách:
Lãi tính da trên s d n đã đc điu chnh: Theo phng pháp này, s d n
đc dùng đ tính lãi là s d n cui cùng ca mi k hn sau khi KH đã thanh toán
n cho NH.
Lãi đc tính da trên s d n trc khi đc điu chnh: Theo đó, s d n
dùng đ tính lãi là s d n mi k có trc khi khon n đc thanh toán.
Lãi đc tính trên c s d n bình quân.
1.2.6.3. Phân loi thỀo ngun gc ca khon vay
Cn c vào ngun gc khon n, cho vay tiêu dùng đc chia làm 2 loi: cho vay
tiêu dùng trc tip và cho vay tiêu dùng gián tip.
Cho vay tiêu dùng trc tip là hình thc mà NH và KH trc tip gp nhau đ
tin hành cho vay và thu n. CVTD trc tip đc thc hin theo các phng thc:
Cho vay tr theo đnh k là phng thc đc s dng ph bin nht hin nay.
Theo phng thc này, NH cp cho KH toàn b s tin vay và KH tr n cho NH theo
tng k hn c th. K hn hoàn tr có th khác nhau tu thuc vào quy đnh trong
hot đng cho vay.
Thu chi là hình thc cp tín dng ng trc đc bit trên c s hn mc tín
dng. Nó là nghip v cho phép mt KH rút tin t tài khon vãng lai ca h vt quá
s d Có, ti mt hn mc đã đc tha thun. có th cho vay, thông thng gia
NH và KH phi tha thun v: hn mc, lãi sut, yêu cu đm bo phí các loi, bo
đm tín dng (nu cn), thi đim tái xét thi hn có hiu lc ca hn mc Trong
nghip v này KH phi tr lãi s tin mà h s dng theo mc lãi sut đã tha thun,
trên c s s d N thc t ca tài khon vãng lai. KH có th tr gc tùy thuc vào
khon thu nhp và thi đim phát sinh thu nhp ca khách hàng.
Th tín dng là hình thc cp tín dng trong đó NH phát hành th tín dng cho
nhng ngi có tài khon NH đ điu kin cp th và n đnh mc gii hn tín dng
ti đa mà ngi có th đc phép s dng. Phng thc th tín dng bao gm s tha
thun gia ba bên: ngi gi th, NH và ngi bán hàng. đây, th đã bo đm cho
ngi bán hàng mt điu là ngi gi th đã đc NH bo lãnh mt s tin nht đnh.
Cho vay tiêu dùng gián tip là hình thc cho vay trong đó NH mua các khon
n phát sinh ca các doanh nghip bán l đã bán chu hàng hóa hoc đã cung cp các
dch v cho ngi tiêu dùng, nhng vn còn trong hn thanh toán. Vi hình thc này,
Thang Long University Library
11
NH cho vay thông qua các doanh nghip bán l hoc làm các dch v mà không trc
tip tip xúc vi KH. Nó chính là hình thc tài tr bán l tr góp ca các NHTM.
Cho vay tiêu dùng gián tip đc thc hin thông qua các phng thc:
Tài tr truy đòi toàn b là khi bán cho NH các khon n mà ngi tiêu dùng đã
mua chu hàng hoá, doanh nghip bán l cam kt s thanh toán cho NH toàn b các
khon n nu khi đn hn ngi tiêu dùng không thanh toán cho ngân hàng.
Tài tr truy đòi hn ch là trách nhim ca doanh nghip bán l đi vi khon
n ngi tiêu dùng mua chu không thanh toán ch gii hn trong mt chng mc nht
đnh, ph thuc vào các điu khon đã tho thun gia NH và doanh nghip bán l.
Tài tr min truy đòi là sau khi bán các khon n cho NH, doanh nghip bán l
không còn chu trách nhim cho vic các khon n có đc hoàn tr hay không.
Phng thc này cha đng ri ro cao nên chi phí tài tr thng đc NH tính cao
hn so vi các phng thc nói trên và các khon n đc mua cng đc la chn
rt k. Ngoài ra, ch có nhng doanh nghip bán l có uy tín mi đc áp dng
phng thc này.
Tài tr có mua li là khi thc hin CVTD gián tip theo phng thc min truy
đòi hoc truy đòi mt phn, nu ri ro xy ra, ngi tiêu dùng không tr n thì NHTM
phi thanh lý tài sn đ thu hi n. Trong trng hp này, nu có tho thun trc thì
ngân hàng có th bán li cho doanh nghip bán l phn n ca mình cha đc thanh
toán, kèm vi tài sn đã đc s dng trong mt thi hn nht đnh.
1.2.6.4. Phân loi thỀo tính cht đm bo
Cn c vào tính cht đm bo ca khon vay, cho vay tiêu dùng đc chia làm 3
loi: cho vay có tài sn đm bo, cho vay không có tài sn đm bo và cho vay có đm
bo bng hình thc khác.
ChoăvayăcóătƠiăsnăđmăbo là hình thc cho vay mà NH cho KH vay vn và
NH gi tài sn ca KH. Tài sn đó là đng sn, có giá tr mua bán thuc s hu hp
pháp ca ngi vay hoc ngi đc y quyn theo quy đnh ca pháp lut. Tài sn đó
phi theo quy đnh ca pháp lut và điu kin vay vn ca NH. i vi các giy t có
giá thi hn cm c th chp ngn hn thi hn lu hành còn li ca giy t có giá
nhng ti đa không quá 12 tháng. Mc cho vay đc tính trên giá tr đn hn ca giy
t có giá.
Cho vay khôngăcóătƠiăsnăđmăbo là hình thc NH cho KH vay đ trang tri
chi tiêu trên c s KH th chp bng thu nhp. Nhng KH này thng có thu nhp n
đnh. NH cn c vào thu nhp ca KH có xác nhn ca đn v tr lng hay thù lao đ
xem xét cho vay. Mc cho vay tùy thuc khon thu nhp thng xuyên ca KH, nhu
cu vay ca KH và theo quy đnh ca NH. Khách hàng cam kt tr n theo k hn.
12
Nu không tr n theo k hn cam kt thì NH có quyn thu n t khon tin lng hay
thu nhp ca khách hàng.
Cho vay có đm bo bng hình thc khác khách hàng là cá nhân có th đc
vay tin di hình thc có các đm bo nh tài sn hình thành t vn vay, thông qua
vic chit khu giy t có giá, th tín dng…
1.2.7. Quy trình tóm tt cho vay tiêu ếùng ti ngân hàng thng mi
Săđă1.1.ăQuyătrìnhăchoăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngămi
Bc 1: Tìm kim khách hàng và tip nhn nhu cu xin vay vn.
Nhân viên tín dng tìm kim, tip nhn nhu cu, thông báo cho KH bit các
chính sách cho vay mà NH hin đang áp dng, t vn h s và hng dn KH lp h
s vay vn. B h s vay vn bao gm các tài liu đc phân nhóm nh sau: h s
pháp lý, h s khon vay, h s tài sn đm bo, các h s khác có liên quan.
Bc 2: Thu thp thông tin và thmăđnh tín dng.
Cán b tín dng tin hành thu thp thông tin KH t nhiu ngun khác nhau:
thông tin trong h s do khách hàng lp; thông tin đc lu gi ti NH (đi vi khách
hàng c); thông tin t Trung tâm thông tin tín dng ca NHNN Sau đó, cán b tín
dng tin hành thm đnh tín dng, kim tra rà soát tt c nhng thông tin đã thu thp
đc. Trong quá trình thm đnh, cán b tín dng s ln lt thm đnh tình hình phi
tài chính, tài chính và TSB ca khách hàng.
Bc 3: Ra phán quyt cp tín dng và ký hpăđng cho vay.
Sau khi đã thm đnh h s vay vn, cán b tín dng lp t trình thm đnh, trong
đó ghi tng quát v tình hình ca KH: nhn thc, mc đích vay, s tin vay, kh nng
tr n và TSB. Cán b tín dng đa ra nhng đánh giá v KH và ý kin có cho vay
hay không đi vi KH và trình lên lãnh đo đ ra quyt đnh phán quyt cp tín dng.
Thang Long University Library
13
Nu không đ điu kin cho vay: thông báo ngay cho KH bng vn bn. Cán b
h tr tín dng kim tra li điu kin, h s vay vn ca KH, chm li đim tín nhim
KH và nêu ý kin khác (nu có).
Nu đ điu kin cho vay: àm phán và kí kt các hp đng liên quan đn vic
cp tín dng. Khi khon vay đc phê duyt đng ý cho vay cùng các điu kin có liên
quan, cán b tín dng tin hành son tho các hp đng và giy t liên quan đn gii
ngân. Trng hp có phn hi t KH v vic không đng ý hoc không rõ các điu
khon trong hp đng thì cán b tín dng trao đi thêm vi KH đ làm rõ, nu KH
cha đng ý thì báo cáo trng phòng khách hàng cá nhân gii quyt.
Bc 4: Qun lý, kim tra, giám sát khon cho vay.
Sau khi gii ngân cho KH vay, cn c vào k hn tr n gc và lãi ca khon
vay, cán b tín dng thng xuyên theo dõi vic s dng vn vay ca KH, xem KH có
s dng đúng mc đích hay không, đng thi theo dõi tin đ tr n ca KH vay thông
qua chng t, s sách k toán (sao kê) và các phn mm v qun lý khon vay, thông
báo bng vn bn cho KH trc khi thu n. Cán b tín dng tin hành thng kê và
đánh giá KH qua các vn đ: tr n đy đ, đúng hn; tr n không đ, không đúng
hn, n quá hn phát sinh và lu vào h thng qun lý thông tin khách hàng.
Bc 5: X lý khon cho vay.
i vi các trng hp: KH không ch đng tr n khi đn hn, trên TKTG
không có tin hoc không đ tin đ thu n, sau khi xem xét, NH thy nguyên nhân
chm tr là do khuyt đim ch quan ca KH gây nên; hoc sau khi cho vay, NH kim
tra vic s dng vn vay, nu KH s dng vn vay không đúng mc đích, đng thi
không đ tin đ thu hi n trc hn; Hoc sau khi kim tra đm bo n, b phn n
vay không có tài sn làm đm bo, ngân hàng yêu cu b sung tài sn đm bo hoc
thu hi n phn thiu đm bo mà KH không đ tin đ thu hi, thì NH s chuyn n
đó sang n quá hn. i vi trng hp ngân hàng phát hin KH s dng vn sai mc
đích đã cam kt hay vi phm nguyên tc đm bo tin vay thì NH s thu hi n trc
hn. i vi trng hp KH s dng vn vay sai mc đích, cung cp thông tin sai s
tht nhng KH đã khc phc sa cha thì NH s hn ch và đình ch cho vay. i vi
trng hp KH không tr đc n dù NH đã áp dng các hình thc k lut thích hp,
thì NH s khi kin trc pháp lut.
Bc 6: Thanh lý hpăđng
Sau khi KH đã tr ht đy đ n gc và lãi, NH tt toán khon vay và thanh lý
hp đng cho vay. i vi TSB, kim tra tình trng giy t, tài sn th chp, cm c;
xut kho giy t, tài sn th chp, cm c đ hoàn tr li cho khách hàng.
14
1.3. ChtălngăchoăvayătiêuădùngătiăngơnăhƠngăthngămiă
1.3.1. Khái nim v cht lng cho vay tiêu ếùng
Xét trên góc đ đi vi khách hàng: khon vay tiêu dùng có cht lng tt
ngha là khon vay đó phi phù hp vi mc đích s dng ca KH, góp phn nâng cao
cht lng cuc sng ca KH. Thêm vào đó là th tc vay đn gin, thun tin, đm
bo thanh toán, phù hp vi li ích ca KH và lut pháp hin hành.
Xét trên góc đ đi vi ngân hàng: khon vay tiêu dùng có cht lng tt ngha
là khon vay đó phi phù hp vi thc lc tài chính và qun lý ca NH. Bên cnh đó,
khon CVTD cng phi đm bo nguyên tc hoàn tr đúng hn và có lãi vi giá thành
hp lý, đng thi đm bo vic tuân th pháp lut hin hành và thc hin vai trò ca
ngân hàng trong nn kinh t th trng, đm bo cho NH hot đng an toàn và sinh li.
T nhng cn c nêu trên, ta có th đa ra đnh ngha cht lng cho vay tiêu
dùng nh sau: ắCht lng cho vay tiêu dùng là mc đ đáp ng ca ngân hàng v
nhu cu s dng vn tiêu dùng ca khách hàng, v quy mô khon vay, thi gian và
lãi sut cho vay; qua đó, to nim tin, s tha mãn và hài lòng cho khách hàng, góp
phn nâng cao cht lng cuc sng ca khách hàng, đng thi gia tng li ích
cho bn thân ngân hàng, đm bo hot đng kinh doanh ca ngân hàng n đnh và
phát trin”.
1.3.2. Ý ngha ca vic nâng cao cht lng cho vay tiêu ếùng đi vi ngân hàng
Các khon CVTD mang li cho NH mt ngun thu nhp ln, tuy nhiên hình thc
cho vay này luôn có nguy c gp phi nhng ri ro tín dng mc đ cao, do đó các
ngân hàng luôn giành s chú ý đc bit trong vic kim soát cng nh nhng bin
pháp hn ch ri ro tín dng. Mt trong nhng bin pháp hu hiu là nâng cao cht
lng CVTD. Hot đng này mang li li ích cho c ngân hàng, khách hàng nói riêng
và tng th nn kinh t nói chung. Xét riêng v phía bn thân ngân hàng, nâng cao cht
lng cho vay tiêu dùng có nhng ý ngha quan trng:
Góp phn đm bo s an toàn và làm gia tng li nhun cho ngân hàng.
Trong tình hình cnh tranh ngày càng gay gt, bn thân NH mun tn ti và phát
trin phi to ra s khác bit vi các NH khác. Hin nay hu ht các NHTM đu đã
trin khai CVTD, vì vy hình thc cho vay này đã không còn mi m đi vi KH.
Chính vì th, đ đem li s khác bit đn cho KH và làm hài lòng KH, NH phi chú
trng đi sâu vào vic nâng cao cht lng. Cht lng CVTD đc nâng cao không
ch giúp KH ci thin đc cht lng cuc sng mà còn đóng góp cho NH ngun thu
nhp đáng k do lãi sut CVTD cao. Do vy, vic nâng cao cht lng CVTD s góp
phn đm bo s an toàn và giúp gia tng li nhun cho ngân hàng.
Góp phn nâng cao kh nng thu hi đy đ và đúng hn các khon n
cho vay tiêu dùng. Nh đó, ngân hàng có điu kin m rng kh nng cung cp tín
Thang Long University Library
15
dng ca chính lnh vc CVTD cng nh các dch v NH khác do to đc thêm
ngun vn t vic tng vòng quay vn tín dng.
Giúp cho ngân hàng thu hút đc nhiu khách hàng hn. Khi cht lng
cho vay đc nâng cao tc là NH đã đáp ng đc phn ln nhu cu ca KH, to s
tha mãn và hài lòng cho KH, t đó, to ra mt hình nh tt v biu tng và uy tín
ca ngân hàng, do vy thu hút đc nhiu KH hn.
Làm tng kh nng sinh li cho vay tiêu dùng do gim đc s chm tr,
gim chi phí nghip v, chi phí qun lý và các chi phí thit hi do không thu hi đc
vn đã cho vay.
Nhng ý ngha nói trên cho thy vic nâng cao cht lng CVTD s góp phn ci
thin tình hình tài chính ca NH, to th mnh cho NH trong quá trình cnh tranh. Vì
vy, vic nâng cao cht lng tín dng nói chung và nâng cao cht lng CVTD nói
riêng là mt tt yu khách quan vì s tn ti và phát trin lâu dài ca bn thân NH.
Xut phát t nhng lý do đó, có th thy, vic nâng cao cht lng cho vay tiêu dùng
là vô cùng cn thit và là mt vn đ quan trng hin nay đi vi các NHTM.
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay tiêu ếùng
1.3.3.1. Các ch tiêu đnh tính
đánh giá cht lng cho vay tiêu dùng, ngoài nhng ch tiêu đnh lng, các
ch tiêu đnh tính cng đóng mt vai trò không kém phn quan trng.
i vi ngân hàng các ch tiêu đnh tính đánh giá cht lng cho vay tiêu dùng
đc th hin nhng đim sau:
V th tc và quy ch cho vay
Cho vay tiêu dùng đc coi là có cht lng khi NH chp hành đúng các quy
đnh ca pháp lut nh lut các t chc tín dng, các quy ch cho vay, các vn bn ch
đo ca Chính Ph cng nh ca NHNN; đng thi quy trình CVTD phi tuân theo
đúng quy trình nghip v đã đc quy đnh trong quy ch cho vay ca NH. V hp
đng tín dng thì phi thc hin đúng cam kt đã tha thun trong hp đng, bao gm
cam kt v mc đích s dng vn vay, v thi gian phng thc tr n và các điu
kin ràng buc khác
Khách hàng tìm đn nhng dch v NH bi s thun tin trong s dng giúp KH
tha mãn đc nhng nhu cu trong cuc sng. Do vy, nu th tc ca NH đn gin,
thun tin, cung cp vn cho KH nhanh chóng, kp thi, an toàn; k hn và phng
thc thanh toán phù hp vi kh nng tr n ca KH thì cng có ngha là cht lng
cho vay tiêu dùng ca ngân hàng tt.
áp ng nhu cu ca khách hàng vay vn
Ngoài th tc đn gin, thun tin thì NH cn cung cp vn đy đ, nhanh
chóng, kp thi đáp ng nhu cu ca KH vay vn. Bên cnh đó cn cung cp nhiu