Tải bản đầy đủ (.pdf) (80 trang)

một số biện pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng vốn lưu động tại công ty cổ phần tích hợp hệ thống cts

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.16 MB, 80 trang )



B GIÁO DC ÀO TO

o0o















 : H
 : A19211
 : 






 2014



B GIÁO DC ÀO TO

o0o



P










 
 : 
 : A19211
 






 2014
Thang Long University Library




 hoàn thành bài khóa lun này, em xin t lòng bit n sâu sc đn cô giáo
Thc s Nguyn Th Lan Anh, ngi đư tn tình hng dn em trong sut thi gian
vit khóa lun tt nghip.
Em xin chân thành cm n các Thy, Cô trong khoa Kinh t - Qun lý trng
i hc Thng Long đư cùng vi tri thc, s tâm huyt ca mình đ truyn đt nhng
kin thc quý báu cho chúng em trong sut quá trình hc tp ti trng. Vi vn kin
thc đc tip thu trong quá trình hc không ch là nn tng cho quá trình nghiên cu
khóa lun mà còn là hành trang quý báu giúp em bc vào đi mt cách vng chc và
t tin.
Em xin chân thành cm n ban giám đc công ty c phn tích hp h thng
CTS đx cho phép và to điu kin thun li đ em đc thc tp ti công ty. Em xin
gi li cm n anh ch phòng Tài chính – K toán đư giúp em trong quá trình thu thp
s liu.
Cui cùng, em xin kính chúc quý Thy, Cô di dào sc khe và thành công
trong s nghip cao quý. ng kính chúc các Cô, Chú, Anh, Ch trong công ty c phn
tích hp h thng CTS luôn di dào sc khe đt đc nhiu thành công trong công
vic.
Em xin chân thành cm n!


Sinh viên thc hin




Phm Tú Anh

















Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này.

Sinh viên thc hin




Phm Tú Anh


























Thang Long University Library






CP

C phn
CSH
Ch s hu
GTGT
Giá tr gia tng
HTK
Hàng tn kho
NVL
Nguyên vt liu
NN
Nhà nc
TSNH
Tài sn ngn hn
TSDH
Tài sn dài hn
VL
Vn lu đng
VKD
Vn kinh doanh





























           
 1
 1
  1
 2
 3
 4
 5
 5
 5
 6
 7
 7

 7
 9
 9
 9
  9
 10
 11
1.4.3.1 Các ch tiêu đánh giá v kh nng thanh toán 11
1.4.3.2 Các ch tiêu phn ánh kh nng sinh li 13
 14

 16
 17
 
 18
          
 19
 21
 21
 22
 23


 24
 24
 24
 24

 25
 26

Thang Long University Library



- 2013 27
2.1.5.1 Kt qu hot đng sn xut kinh doanh ca công ty 27
2.1.5.2 Tình hình tài sn – ngun vn 28

 32
 32
 39

CTS 42
2.2.3.1 Nhóm ch tiêu đánh giá kh nng thanh toán 43
2.2.3.2 Nhóm ch tiêu đánh giá kh nng sinh li 44
2.2.3.3 Nhóm ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn lu đng 48
2.2.3.4 Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng tng b phn cu thành vn lu đng
50

 2013 53
2.2.4.1 Thun li 53
2.2.4.2 Kt qu đt đc 53
2.2.4.3 Nhng vn đ đt ra trong vic t chc qun lý và s dng vn lu đng ti
công ty CP tích hp h thng CTS 54

 56

 56
  57
 58


CTS 59
 60
3.2.4 
 61
 63
 64
 65






S đ 1.1. Vòng lu chuyn ca vn lu đng trong mt chu kì sn xut 2
S đ 1.2. Mô hình tn kho EOQ 20
Biu đ 2.1. Quy mô tng trng doanh thu, GVHB và li nhun 27
Bng 2.1. Bng t trng tài sn 28
Biu đ 2.2. T trng tài sn ca công ty 29
Bng 2.2. Bng t trng ngun vn 30
Biu đ 2.3. Quy mô ngun vn ca Công ty c phn tích hp h thng CTS 31
Bng 2.3. C cu vn lu đng ca Công ty CP tích hp h thng CTS nm 2011 -
2013 33
Biu đ 2.4. S bin đng ca tin và các khon tng đng tin 34
Bng 2.4. S bin đi ca tin và các khon tng đng tin 35
Biu đ 2.5. C cu vn lu đng 38
Bng 2.5. C cu n ngn hn ca công ty CP tích hp h thng CTS nm 2011 –
2013 40
Bng 2.6. Các ch tiêu phn ánh kh nng thanh toán 43
Bng 2.7. Các ch s v kh nng sinh li 44

Biu đ 2.6. Li nhun trên doanh thu giai đon 2011 - 2013 45
Biu đ 2.7. Li nhun trên tng tài sn 46
Biu đ 2.8. Li nhun trên Vn ch s hu 47
Bng 2.8. Bng các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn lu đng 48
Bng 2.9. Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng tng b phn cu thành VL 50
Biu đ 2.9. Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng ca tng b phn cu thành vn lu
đng 52
Thang Long University Library




i vi bt k mt doanh nghip nào, đ có th xây dng và tin hành hot
đng kinh doanh, cng cn phi có mt lng vn nht đnh. Vn là điu kin cn đ
thành lp và phát trin doanh nghip.
Khi đt nc chuyn sang nn kinh t th trng, nhà nc đư to ra hành lang
pháp lý cho các doanh nghip thuc các thành phn kinh t khác nhau cùng song song
tn ti, đng thi cng to ra áp lc cho nhng doanh nghip nào mun đng vng và
phát trin phi chú trng quan tâm đn s dng vn ca doanh nghip sao cho đt hiu
qu nht.
Vn kinh doanh đc chia làm hai b phn gm: vn c đnh là b phn vn
đu t vào tài sn c đnh gn vi quyt đnh đu t c bn và b phn vn lu đng là
vn đu t to ra tài sn lu đng nhm phc v cho s vn hành tài sn c đnh, đm
bo vic kinh doanh ca doanh nghip din ra thng xuyên, liên tc, đt hiu qu cao
nht.
Nu đng vn mà doanh nghip s dng có kh nng đem li li nhun cao thì
doanh nghip đó không nhng bù đp đc chi phí mà còn tích ly đ tái sn xut m
rng. Vì vn lu đng là mt b phn ca vn kinh doanh nên hiu qu s dng vn
lu đng tác đng mnh m đn kh nng sn xut kinh doanh và nâng cao kh nng
sinh li cho doanh nghip.

Vì nhng nh hng quan trng ca vn nói chung và vn lu đng nói ring
trong lnh vc kinh doanh, trong thi gian thc tp ti công ty c phn tích hp h
thng CTS, cùng vi s giúp đ tn tình ca các nhân viên phòng k toán ti công ty,
đng thi vi s hng dn ca cô giáo thc s Nguyn Lan Anh, em đư đi sâu vào
nghiên cu đ tài: " Mt s bin pháp ch yu nhm nâng cao hiu qu qun lý và s
dng vn lu đng ti công ty c phn tích hp h thng CTS ". Do nhng hiu bit và
kinh nghim trong qua strình thc tp còn hn ch nên không tránh khi nhng khuyt
đim trong quá trình thc hin lun vn ca mình. Em rt mong nhn đc s đóng
góp, ý kin, s ch bo ca thy cô và các anh ch trong công ty đ đ tài đc hoàn
thin hn.

: Phân tích ngun vn lu đng ti công ty c phn tích
hp h thng CTS
: H thng các báo cáo tài chính đư đc kim toán ca
công ty c phn tích hp h thng CTS qua các nm 2011, 2012, 2013. Da trên Bng
cân đi k toán, Báo cáo kt qu kinh doanh và báo cáo lu chuyn tin t, thuyt


minh báo cáo tài chính đ phân tích đa ra các bin pháp nhm nâng cao hiu qu
qun lí và s dng vn lu đng ti công ty c phn tích hp h thng CTS.

Là nhm làm rõ tình hình ngun vn lu đng ti doanh nghip đ t đó tìm ra
các bin pháp nhm nâng cao hiu qu qun lý và s dng vn lu đng. Bài lun vn
s gm 3 mc đích chính sau đây:
- Nghiên cu nhng vn đ lý lun c bn v vn lu đng và ngun hình thành
vn lu đng.
- Nhân tích thc trng t chc qun lý và nâng cao hiu qu s dng vn lu
đng ti công ty c phn tích hp h thng CTS trong giai đon 2011 - 2013
-  xut mt s gii pháp ch yu giúp doanh nghip nâng hiu qu qun lý và
s dng vn lu đng ti công ty c phn tích hp h thng CTS.


Phng pháp x lý s liu gm có: phng pháp so sánh, phng pháp phân
tích t l, phng pháp phân tích t s tài chính, phng pháp đnh tính

Ngoài phn m đu và kt lun, lun vn bao gm 3 chng đc b cc nh
sau:
    

















Thang Long University Library



1


 

1.1 
1.1.1  
i vi nn kinh t ca mt đt nc, doanh nghip đc coi nh mt t bào
ca nn kinh t vi nhim v ch yu là thc hin các hot đng sn xut kinh doanh
nhm to ra các sn phm, hàng hóa, dch v cung cp cho xư hi. Doanh nghip có
th thc hin mt s hoc tt c các công đon ca quá trình t sn xut đn tiêu th
sn phm, lao v, dch v trên th trng nhm mc đích ti đa hóa li nhun. Mi
mt doanh nghip mun tin hành sn xut kinh doanh ngoài tài sn c đnh còn có
các tài sn lu đng, tùy theo loi hình doanh nghip mà c cu tài sn lu đng khác
nhau. Tuy nhiên đi vi doanh nghip sn xut, TSL đc cu thành bi hai b phn
là TSL sn xut và tài sn lu thông.
- TSL sn xut bao gm nhng tài sn  khâu d tr sn xut nh nguyên vt
liu chính, nguyên vt liu ph, nhiên liu, và tài sn  khâu sn xut nh bán thành
phm, sn phm d dang, chi phí ch phân b…
- Tài sn lu thông ca doanh nghip bao gm sn phm hàng hóa cha đc
tiêu th (hàng tn kho), vn bng tin và các khon phi thu.
“  đm bo cho quá trình sn xut kinh doanh đc tin hành thng xuyên,
liên tc đòi hi doanh nghip phi có mt lng TSL nht đnh. Do đó đ hình thành
nên TSL, doanh nghip phi ng ra mt s vn đu t vào loi tài sn này, s vn đó
đc gi là vn lu đng ” ( trích dn “ Giáo trình Tài chính doanh nghip ” - Trng
Hc vin Tài chính )
Ngoài ra, chúng ta còn s dng mt khái nim khác v vn lu đng. “ Vn lu
đng là mt thc đo tài chính đi din cho thanh khon vn hành có sn cho mt
doanh nghip. Cùng vi các tài sn c đnh nh nhà máy và thit b, vn lu đng
đc coi là mt phn ca vn hot đng. i vi doanh nghip phn vn lu đng ln
hn 0 là cn thit đ đm bo các hot đng tài chính và có th tip tc có đ các qu
đ đáp ng c n ngn hn trng thành cng nh các chi phí vn hành trong tng
lai. Vic qun lý vn lu đng liên quan ti qun lý hàng tn kho, các khon phi thu

– phi tr và tin mt ” ( trích dn “ Qun tr Tài chính Doanh nghip ” – ThS. Bùi
Anh Tun ).
Tóm li, vn lu đng đc biu hin bng tin ca TSL và vn lu thông.
Vn lu đng đc s dng hoàn toàn trong mi vòng lu chuyn ca lu thông hàng
hóa hoc trong mi chu k sn xut, dch v ph thuc, vì vy nó tham gia trc tip
Thang Long University Library
2

vào quá trình sn xut, kinh doanh. Qua mt chu kì sn xut, vn lu đng chuyn hóa
thành nhiu hình thái khác nhau. Chúng ta có th mô t chu trình đó nh sau:
 1.1. n ca vng trong mn xut

Mua vt t Sn xut
Vn bng tin Vn d tr sn xut Vn trong sn xut
Hàng hóa Sn phm

Tiêu th sn phm

(Ngun: Qun tr Tài chính Doanh nghip – ThS. Bùi Anh Tun)
Ta có th gii thích s đ trên nh sau: đu tiên khi tham gia vào quá trình sn
xut, vn lu đng th hin di trng thái s khai ca mình là tin t, qua các giai
đon nó dn chuyn thành các sn phm d dang hay bán thành phm. Giai đon cui
cùng ca quá trình sn xut kinh doanh, vn lu đng đc chuyn hóa vào sn phm
cui cùng. Khi sn phm này đc bán trên th trng s thu v tin t hay hình thái
ban đu ca vn lu đng.
Trong các doanh nghip thng mi thì vn lu đng luôn chim mt t l ln
so vi tng s vn kinh doanh ( thng chim khong 70 – 80% vn kinh doanh).
1.1.2 
Trong quá trình tham gia vào các hot đng kinh doanh thì vn lu đng không
ngng vn đng và thay đi hình thái biu hin. T hình thái vn bng tin sang các

hình thái khác nhau và khi kt thúc quá trình tiêu th sn phm thì vn lu đng li tr
li hình thái ban đu là vn điu l.
S vn đng ca vn qua các giai đon đc mô t qua s đ sau:
 ( đi vi doanh nghip thng mi, dch v)
 ( đi vi doanh nghip sn xut )
- Giai đon 1 ( T – H ): Khi đng vòng tun hoàn vn lu đng di hình thái
tin t đc dùng đ mua sm các đi tng lao đng, d tr cho quá trình sn xut. 
mi giai đon này vn lu đng đư t hình thái tin t chuyn sang hình thái vn vt t
hàng hóa.
- Giai đon 2: ( H…SX – H’ ):  giai đon này doanh nghip tin hành sn xut
ra sn phm, các vt t d tr đc đa dn vào sn xut. Tri qua quá trình sn phm,
hàng hóa đc to ra, vn lu đng đư t hình thái vn vt t hàng hóa chuyn sang
hình thái vn sn phâm d dang và sau đó chuyn sang hình thái vn thành phm
3

- Giai đon 3: ( H’ – T ): doanh nghip tin hành tiêu th sn phm và thu đc
tin v. Vn lu đng đư t hình thái vn thành phm chuyn sang hình thái vn tin
t - đim xut phát ca vòng tun hoàn. Vòng tun hoàn kt thúc.
S vn đng ca vn lu đng nh vy gi là s tun hoàn vn. Trong quá trình
đó, vn lu đng chuyn toàn b , mt ln giá tr vào giá tr sn phm, khi kt thúc quá
trình sn xut, giá tr hàng hóa đc thc hin và vn lu đng đc thu hi. Các giai
đon ca vòng tun hoàn luôn đan xen vi nhau mà không tách bit riêng r, quá trình
kinh doanh din ra liên tc lp đi lp li có tính cht chu k to s chu chuyn ca vn
lu đng. Và trong quá trình này, vn lu đng thay đi hình thái không ngng, do đó
ti mt thi đim vn lu đng cùng tn ti di các hình thái khác nhau trong các
giai đon mà vn đi qua. Vì vy, trong quá trình sn xut kinh doanh, qun lý vn lu
đng có mt vai trò ht sc quan trng, đòi hi phi thng xuyên nm sát tình hình
luân chuyn vn, kp thi khc phc nhng ách tc sn xut, đm bo đng vn đc
lu chuyn liên tc và nhp nhàng.
Trong c ch t ch và t chu v tài chính ti các doanh nghip hin nay, s

vn đng ca vn lu đng đc gn cht vi li ích ca doanh nghip và ngi lao
đng.Vòng quay ca vn càng đc quay nhanh thì doanh thu s cang cao, càng tit
kim đc vn, bên cnh đó còn gim chi phí s dng vn mt cách hp lý nht,
doanh nghip tng thu nhp và có điu kin m rng sn xut, ci thin đi sng công
nhân viên chc ti công ty.
Tóm li, vn lu đng luôn vn đng nên kt cu vn lu đng luôn bin đng
và phn ánh s vn đng không ngng ca hot đng kinh doanh.
1.1.3 
Vn là điu kin không th thiu đi vi mt doanh nghip hot đng sn xut
kinh doanh. Nó chính là tin đ cho s ra đi ca doanh nghip, c s đ phát trin
kinh doanh, to công n vic làm cho nhiu lao đng,… Nu vn lu đng b thiu hay
vic lun chuyn chm s hn ch vic thc hin mua bán hàng hóa, vic sn xut kinh
doanh s b đình tr, kéo theo hàng lot các tác đng tiêu cc khác đn bn thân doanh
nghip đó nói chung và đi sng ngi lao đng nói riêng. Ngoài ra, nu vic thiu
vn xy ra trên quy mô ln gm nhiu doanh nghip nh thì có th tác đng xu đn
toàn b nn kinh t ca mt đt nc.  cho quá trình sn xut kinh doanh đc tin
hành liên tc, có kt qu tt, doanh nghip cn phi có đ ngun vn đu t vào các
giai đon khác nhau ca quá trình. Doanh nghip làm vic có hiu qu thì vn đu t
mi đc bo toàn và phát trin
Vn lu đng có kt cu phc tp, do tính cht hot đng không thun nht,
ngun cp phát và b sung luôn thay đi.  nâng cao hiu qu s dng vn lu đng
Thang Long University Library
4

trc ht doanh nghip cn phi tin hành nghiên cu kt cu vn lu đng, đây thc
cht là t trng tng khon vn trong tng s vn ca doanh nghip. Thông qua kt
cu này ta nhn thy s phân b vn trong tng giai đon luân chuyn, t đó xác đnh
phng hng qun lý nhm đáp ng kp thi đi vi tng thi đim kinh doanh.
Vn lu đng là mt công c quan trng trong vic kim tra, kim soát, phn
ánh tính khách quan ca hot đng tài chính thông qua đó giúp các nhà qun tr doanh

nghip đánh giá đc nhng đim mnh, đim yu trong kinh doanh nh kh nng
thanh toán, tình hình luân chuyn vt t, hàng hóa, tin vn t đó có nhng quyt đnh
đúng đn đt hiu qu kinh doanh cao nht.
Vn lu đng là tin đ cho s tng trng và phát trin ca doanh nghip. c
bit đi vi các doanh nghip sn xut, thng mi và các doanh nghip nh bi s
vn lu đng ti các doanh nghip này chim t trng rt ln trng tng s vn, s tn
ti ca các doanh nghip ph thuc rt nhiu vào vic t chc, qun lý, s dng vn
lu đng. Mc dù hu ht các v phá sn trong kinh là hu qu t nhiu yu t nhng
cng phi nhn đnh rng vic hoch đnh và kim soát vn lu đng và các khon n
ngn hn thiu s cht ch là nguyên nhân dn đn s tht bi trong kinh doanh.
Tóm li, vn lu đng chim mt v trí quan trng trong quá trình hot đng
sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Vì vy vic s dng vn lu đng nh th nào
cho hiu qu s nh hng rt ln đn mc tiêu chung ca doanh nghip đó.
1.1.4  
Do TSC có giá tr ln và chi luân chuyn tng phn giá tr vào thành phm
sau mi chu k sn xut nên tc đ thu hi vn chm, đòi hi phi có ngun tài tr dài
hn. Bên cnh đó, TSL thng có giá tr nh hn, tính cht linh đng nên có tc đ
thu hi vn nhanh. Vì vy, ngun vn dài hn và ngn hn đu đc đm bo bng
tính tài tr ca doanh nghip và có s cân nhc đánh đi gia ri ro và chi phí.
Tuy nhiên, đ có th đánh giá s vng chc ca hot đng tài tr và bo đm
ca ngun vn lu đng thng xuyên cho hot đng kinh doanh, ta thng s dng
ch tiêu vn lu đng thng xuyên đ đánh giá hay còn gi là vn lu đng ròng, xác
đnh nh sau:
- 
 
Trong đó:
Ngun vn dài hn: vn ca ch s hu và vn vay dài hn.
TSC ròng: giá tr còn li ca TSC mà doanh nghip đư đu t.
Ngun vn ngn hn: vn vay ngn hn ngân hàng, tín dng thng mi và
ngun vn chim dng ngn hn khác

5

VL thng xuyên : ch tiêu tng hp quan trng đ đánh giá tình hình tài chính ca
doanh nghip và cho ta bit hai vn đ:
- Doanh nghip có đ kh nng thanh toán các khon n ngn hn hay không
- TSC ca doanh nghip có đc tài tr mt cách vng chc bng ngun vn
dài hn hay không?
1.2 
 có đc ngun vn lu đng đáp ng nhu cu cho hot đng sn xut kinh
doanh, các doanh nghip cn phi khai thác, to lp vn lu đng t nhiu ngun khác
nhau.  thi đim hin ti, Nhà Nc đư giao toàn quyn huy đng vn cho doanh
nghip đ h linh hot hn, ch đng hn trong mi tình hung. Vì vy, ti mi doanh
nghip cn phi t chc nghiên cu ngun hình thành vn lu đng. Ngoài lng vn
c đnh cn phi có mt lng vn lu đng nht đnh đ hình thành các tài sn cn
thit cho hot đng kinh doanh. Vn lu đng đc hình thành t nhiu ngun khác
nhau, bao gm:
1.2.1 
Ngun vn lu đng trong doanh nghip: phn ánh s vn thuc v các ch s
hu ca doanh nghip, trong đó gm có:
- Ngun vn t ngân sách cp hoc có ngun gc t ngân sách: nh khon chênh
lch t giá và các khon phi np nhng đc gi li
- Ngun vn c phn: là vn do c đông đóng góp
- Ngun vn t b sung phn ánh s vn do doanh nghip t b sung, ch yu t
li nhun đ li nhm đáp ng nhu cu m rng quy mô sn xut.
- Ngun vn kinh doanh, liên kt: là s vn lu đng đc hình thành t vn góp
liên doanh ca các bên tham gia liên doanh liên kt
- Ngun vn tín dng: là s vn vay ca ngân hàng thng mi, các t chc tín
dng, vay bng vic phát hành trái phiu
- Ngun vn chim dng: phn ánh s vn mà doanh nghip chim dng mt
cách hp pháp ca ch th khác. Trong nn kinh t th trng phát sinh các quan h

thanh toán nh: phi tr ngi bán, ngi np ngân sách, phi tr công nhân viên…
cách phân loi này giúp cho doanh nghip thy đc c cu ngun tài tr cho nhu cu
vn lu đng. T đó la chn ngun tài tr ti u nhm gim thp chi phí s dng
vn.
1.2.2 
Theo kiu cn c này, ngun vn lu đng đc chia thành ngun vn lu
đng tm thi và ngun vn lu đng thng xuyên
Thang Long University Library
6

- Ngun vn lu đng thng xuyên: nhng ngun vn có tính cht n đnh và
dài hn đ hình thành nên tài sn lu đng thng xuyên và cn thit. Cách xác đnh
ngun vn lu đng thng xuyên đư đc nêu  trên.
- Ngun vn lu đng tm thi: ngun này có tính cht ngn hn (di mt nm)
đáp ng nhu cu vn có tính cht tm thi, bt thng phát sinh trong hot đng kinh
doanh ca doanh nghip. Ngun vn này gm có: các khon vay ngn hn, khon n
ngn hn, n phi tr cho ngi bán, các khon np ngân sách nhà nc, phi tr pho
np khác nhng cha tr, cha np….
Mi doanh nghip có cách thc phi hp khác nhau gia ngun vn lu đng
thng xuyên và ngun vn lu đng tm thi trong vic bo đm nhu cu chung v
vn lu đng ca doanh nghip.
1.2.3 
Vn lu đng ca doanh nghip đc hình thành t hai ngun:
- Ngun vn ch s hu: là ngun vn lu đng đc hình thành t vn ch s
hu, s vn này thuc quyn s hu ca doanh nghip, bao gm vn do ch s hu
đu t vn, vn t b sung ch yu t li nhun đ li và qu đu t phát trin, qu d
phòng tài chính doanh nghip, vn do ngân sách cp nu có. Ngun Vn này không
phi b ra cho phí đ s dng, doanh nghip có quyn s hu đnh đot, không có thi
gian hoàn tr và nó có vai trò rt quan trng vi doanh nghip. Tùy theo loi hình
doanh nghip thuc các thành phn kinh t khác nhau mà vn ch s hu cps ni dung

c th vn riêng.
 
- N phi tr: là khon n đc hình thành t vn vay các ngân hàng thng mi
hoc các t chc tài chính khác, vn vay thông qua phát hành trái phiu, các khon n
phát sinh trong quá trình hot đng kinh doanh mà doanh nghip phi có trách nhim
thanh toán cho ch n nhng cha thanh toán. Ngun vn này doanh nghip phi b ra
chi phí đ s dng vn, thi gian s dng vn có hn, doanh nghip ch đc s dng
trong thi gian đư tha thun, ht thi gian này các doanh nghip phi hoàn tr n cho
ch n.
Vic phân loi vn lu đng nh trên giúp cho doanh nghip có bin pháp qun
lý vn lu đng mt cách cht ch. Xác đnh rõ đc đâu là ngun vn lu đng phi
tr lưi, t đó có k hoch s dng vn lu đng mt cách có hiu qu.
Tóm li, trong ba cn c đ tìm ra ngun hình thành ca vn lu đng đư lit
kê  trên, em quyt đnh s la chn cn c th hai: thi gian huy đng vn và s
dng vn đ áp dng vào bài làm ca mình. Vic phân loi vn lu đng theo cn c
này giúp cho ngi qun lý xem xét huy đng các ngun vn lu đng mt cách phù
7

hp vi thi gian s dng đ nâng cao hiu qu t chc và s dng vn lu đng trong
doanh nghip mình. Ngoài ra nó còn giúp cho các nhà qun lý lp k hoch tài chính
hình thành nên nhng d đnh v t chc ngun vn lu đng trong tng lai, trên c
s xác đnh quy mô, s lng vn lu đng cn thit đ la chn ngun vn lu đng
này mang li hiu qu cao nht cho doanh nghip.
1.3 P
 qun lý, s dng vn lu đng có hiu qu thi công vic trc tiên mà
doanh nghip cn phi làm là phân loi vn lu đng. Tùy thuc vào nhng hot đng
ca mình mà doanh nghip sé la chn vic phân chia vn lu đng theo các tiêu thc
khác nhau. Mi cách phân loi vn lu đng đu mang ý ngha riêng, song mc đích
chung ca vic phân loi vn lu đng là giúp các nhà qun lý huy đng đc đ só
vn và có nhng nhn xét  nhng góc đ khác nhau đ có gii pháp qun lý, s dng

vn lu đng có hiu qu. T góc đ qun lý vn lu đng trong doanh nghip có th
phân loi theo các cách sau đây:
1.3.1 
Theo cách phân loi này vn lu đng đc chia thành:
- Vn bng tin và các khon phi thu:
 Vn bng tin: Tin mt ti qu, tin gi ngân hàng và tin đang chuyn. Tin
trong doanh nghip là mt loi tài sn có th d dàng chuyn đi thành các loi tài sn
khác hoc đ tr n. Do vy, trong hot đng kinh doanh sn xut, doanh nghip luôn
phi có d tr mt lng tin nht đnh.
 Các khon phi thu: Ch yu đó là các khon thu t khách hàng – s tin mà
h đang n doanh nghip ( phát sinh trong quá trình bán hàng, dch v di hình thc
bán tr sau ).
- Vn vt t, hàng hóa: gm có 3 loi và đu đc gi chung là hàng tn kho
 Nguyên liu, vt liu, công c và dng c
 Sn phm d dang
 Thành phm
- Vn tr trc ngn hn: nh chi phí sa cha ln tài sn c đnh, ch phí
nghiên cu, ci tin k thut, chi phí v công c dng c
Vic phân loi vn theo hình thái to điu kin thun li cho vic xem xét, đánh
giá kh nng thanh toán ca doanh nghip
1.3.2 
- Vn lu đng trong khâu d tr sn xut gm các khon:
Thang Long University Library
8

 Nguyên vt liu chính hay bán thành phm mua ngoài: là nhng loi nguyên
vt liu khi tham gia vào sn xut chúng cu to nên thc th sn phm
 Nguyên vt liu ph: là nhng loi vt liu giúp cho vic hình thành sn phm
làm cho sn phm bn hn, đp hn.
 Nhiên liu: là nhng loi d tr cho sn xut có tác dng cung cp nhit lng

cho quá trình sn xut nh than, ci, xng du…
 Vn ph tùng thay th: là nhng giá tr ca nhng chi tit, ph tùng, linh kin
máy móc thit b d tr phc v cho vic sa cha hoc thay th nhng b phn ca
máy móc thit b sn xut, phng tin vn ti…
 Công c lao đng nh có th tham gia vào nhiu chu k sn xut kinh doanh
và gi nguyên hình thía vt cht nhng giá tr nh không đ tiêu chun tài sn c đnh.
- Vn lu đng trong khâu sn xut:
 Vn sn xut đang ch to ( bán thành phm ) là giá tr khi lng sn phm
còn đang trong quá trình ch to, đang nm trên dây chuyn công ngh, đư kt thúc
mt vài quy trình ch bin nhng còn phi ch bin tip mi tr thành thành phm.
 Vn v chi phí tr trc: là nhng chi phí thc t đư chi ra trong k, nhung chi
phí này tng đi ln nên phi phân b dn vào giá thành sn phm nhm đm bo
cho giá thành n đnh nh: chi phí sa cha ln, nghiên cu ch th sn phm, tin
lng công nhân ngh phép, công c xut dùng…
- Vn lu đng trong khâu lu thông:
 Vn thành phm gm nhng thành phm sn xut xong nhp kho đc d tr
cho quá trình tiêu th.
 Vn hàng hóa là nhng hàng hóa phi mua t bên ngoài ( đi vi đn v kinh
doanh thng mi )
 Vn hàng gi bán là giá tr ca hàng hóa, thành phm đn v đư xut gi cho
khách hàng mà cha đc khách hàng chp nhn
 Vn bng tin gm tin mt, tin gi ngân hàng, tin đang chuyn
 Vn trong thanh toán: nhng khon phi thu và tm ng phát sinh trong quá
trình bán hàng hoc thanh toán ni b
 Vn đu t chng khoán ngn hn là nhng giá tr các loi chng khoán ngn
hn.
Qua cách phân loi trên ta bit kt cu ca vn lu đng t đó có bin pháp
qun lý cht ch và s dng vn có hiu qu

9



1.3.3 
- Ngun vn pháp đnh: Ngun vn này có th do Nhà nc cung cp, do xư
viên, c đông đóng góp hoc do ch doanh nghip t b ra
- Ngun vn t b sung: ây là ngun vn doanh nghip t b sung ch yu mt
phn ly t li nhun đ li
- Ngun vn liên doanh, liên kt
- Ngun vn huy đng thông qua phát hành c phiu
- Ngun vn đi vay
ây là ngun vn quan trng mà doanh ngip có th s dng đ đáp ng nhu
cu v vn lu đng thng xuyên trong kinh doanh.Tùy theo điu kin c th doanh
nghip có th vay vn ca ngân hàng hoc các t chc tín dng, vay vn t nhân….
1.3.4 
- Vn bng tin
- Vn các khon phi thu
- Hàng tn kho
- Vn tài sn lu đng khác nh tm ng, chi phí tr trc, th chp, ký cc, ký
qu ngn hn…
Tóm li, t các cách phân loi ta nhn thy vn lu đng chính là b phn vn
kinh doanh đc tái đu t vào TSL ca doanh nghip.
1.4 
1.4.1 
Hiu qu là mt khái nim đc đánh giá t nhiu góc đ khác nhau. Song theo
cách nhìn chung nht: “ Hiu qu là s so sánh gia kt qu đt đc vi chi phí b
ra đ đt đc kt qu đó. Kt qu có th đánh giá t nhiu góc đ khác nhau: Kinh
t, chính tr, xã hi, môi trng. Còn chi phí có th là tin vn, nhân công, thi gian.”
(trích dn “Giáo trình Qun tr tài chính doanh nghip” - Trng Hc vin Tài chính)
Vi các doanh nghip, hiu qu thng đc đánh giá  góc đ kinh t, đó là
hiu qu sn xut kinh doanh, là s so sánh gia doanh thu, li nhun vi chi phí sn

xut hoc s vn lu đng đư b ra đ đt đc mc doanh thu, li nhun đó. Nói cách
khác, hiu qu phn ánh mc đ khai thác s dng các ngun lc th nào.
Qun lý vn lu đng là mt b phn trng yu ca qun lý tài chính. Qun lý
vn lu đng đm bo s dng vn lu đng hp lý. Nó có ý ngha quan trng trong
Thang Long University Library
10

vic gim chi phí h giá thành phm, tit kim chi phí bo qun đng thi thúc đy
tiêu th sn phm và thanh toán công n mt cách kp thi.
Ngoài ra, chúng ta còn có rt nhiu các khái nim v hiu qu s dng vn lu
đng. “ Hiu qu s dng vn lu đng là mt phm trù kinh t đánh giá trình đ s
dng các ngun vt lc ca doanh nghip đ đt kt qu cao nht trong quá trình sn
xut kinh doanh vi tng chi phí thp nht ” ( trích “th vin Hc liu M Vit Nam”
– voer.edu.vn ). Nh đư trình bày  trên, vn lu đng ca doanh nghip đc s dng
cho các quá trình d tr, sn xut và lu thông. Vì li ích kinh doanh đòi hi các
doanh nghip phi s dng hp lý, hiu qu hn tng đng vn lu đng làm cho mi
đng vn lu đng có th mua sm nguyên vt liu nhiu hn, sn xut ra sn phm và
tiêu th đc nhiu hn
Nói tóm li, cho dù có nhiu cách tip cn khác nhau v hiu qu s dng vn
lu đng, song khi nói đn hiu qu s dng vn lu đng chúng ta phi có mt quan
nim toàn din hn và không th tách ri nó vi mt chu k sn xut kinh doanh hp
lý (chu k sn xut kinh doanh càng ngn hiu qu s dng vn càng cao), mt đnh
mc s dng đu vào hp lý, công tác t chc qun lý sn xut, tiêu th và thu hi
công n cht ch.
1.4.2  
u tiên, xut phát t đc đim hot đng ca vn lu đng là luôn chuyn
nhanh, cho phép s dng linh hot trong quá trình sn xut kinh doanh t đó to ra mt
khi lng sn phm ln cho doanh nghip. Kt qu kinh doanh tt hay xu ph thuc
vào công tác qun lý và s dng vn lu đng. Vic tng cng qun lý và nâng cao
hiu qu s dng vn lu đng đm bo cho hot đng sn xut kinh doanh đc din

ra liên tc. Vn lu đng cùng mt lúc đc phân b khp các giai đon luân chuyên
và biu hin di nhiu hình thc khác nhau, mun cho quá trình tái sn xut đc
liên tc thì doanh nghip phi có đ vn đu t khin cho vic chuyn hóa hình thái
vn đc thun li.
Th hai, xut phát t vai trò ca vn lu đng trong quá trình sn xut kinh
doanh. Vn lu đng là mt b phn ca vn sn xut kinh doanh, do đó vic nâng cao
hiu qu s dng vn lu đng cng làm cho hiu qu s dng vn kinh doanh tng
lên. Doanh nghip nào thiu vn thì vic chuyn hóa hình thái s gp khó khn, Vn
lu đng cng khng luân chuyn và quá trình sn xut s b gián đon. S vn đng
ca vn lu đng thông qua s vn đng ca vt t, s vn nhiu hay ít phn ánh s
vn d tr  các khâu nhiu hay ít. Th nhng s chu chuyn ca vn đc phn ánh
bng hình thc giá tr, không phái lúc nào cng nht trí vi s vn đng ca vt t. Ví
d, doanh nghip mua nguyên vt liu thanh toán bng phng thc nhn tr trc thì
phi tr tin trc tin mua vt t, hàng hóa hay khi bán hàng thì hàng đư giao cho
11

khách hàng nhng phi sau mt thi gian mi nhn đc tin… Qua đó giúp cho
doanh nghip nm đc tình hình vn đng ca vt t, thúc đy doanh nghip gim d
tr, chm dt  đng đ đm bo cho quá trình hot đng sn xut.
Th ba, xut phát t ý ngha ca vic nâng cao hiu qu s dng vn lu đng.
Hiu qu s dng vn lu đng là ch tiêu cht lng phn ánh tng hp nhng c
gng, nhng bin pháp hu hiu v k thut, v t chc sn xut. Li ích kinh doanh
đòi hi các doanh nghip phi s dng mt cách hp lý, hiu qu tng đng vn lu
đng nhm làm rút ngn thi gian chu chuyn vn qua đó thu hi vn nhanh hn, có
th gim bt đc s vn lu đng cn thit mà doanh nghip vn hoàn thành đc
khi lng sn phm hàng hóa bng hoc ln hn trc. Nâng cao hiu qu s dng
vn lu đng còn có ý ngha quan trng trong vic gim chi phí sn xut, chi phí lu
thông và h giá thành sn phm.
Cui cùng, xut phát t yêu cu bo toàn vn lu đng đi vi hot đng sn
xut kinh doanh. Mc tiêu hot đng ca doanh nghip là ti đa hóa li nhun. Do đc

đim vn lu đng chuyn hóa toàn b mt ln vào giá thành sn phm và hình thái
vn lu đng thng xuyên bin đi, vì vy đ bo toàn vn lu đng ch xét trên mt
giá tr. Bo toàn vn lu đng thc cht là bo toàn cho s vn cui k đ mua mt
lng vt t , hàng hóa tng đng vi đu k khi giá c hàng háo tng lên, th hin
 kh nng mua sm vt t  khâu d tr và tài sn đnh mc nói chung, duy trì kh
nng thanh toán ca doanh nghip.
Vì vy, vic nâng cao hiu qu s dng vn lu đng là mt vn đ ht sc
thuyt phc và vô cùng cn thit đi vi mi doanh nghip, kt qu hot đng sn xut
kinh doanh phát trin tt hay không quyt đnh phn ln là do cht lng ca công tác
qun lý vn lu đng.
1.4.3 
1.4.3.1 Các ch tiêu đánh giá v kh nng thanh toán
Các ch tiêu này phn ánh cht lng ca công ty qun lý vn lu đng nh
hng đn tình hình tài chính ngn hn và v th tín dng ca công ty.
(1
Tng tài sn ngn hn
Kh nng thanh toán ngn hn =
Tng n ngn hn
Kh nng thanh toán ngn hn cho thy kh nng đáp ng các khon n ngn
hn ca doanh nghip cao hay là thp, nó phn ánh mt đng vn vay n ngn hn
đc đm bo bi bao nhiêu đng tài sn lu đng. Nu ch tiêu này ln hn hoc
bng 1 chng t doanh nghip có đ kh nng thanh toán các khon n ngn hn và
Thang Long University Library
12

tình hình tài chính  mc n đnh hoc kh quan. Ngc li, nu ch tiêu này nh hn
1 thì chng t doanh nghip đang  trong tình th không có kh nng đáp ng đc
các khon n ngn hn. Ch tiêu này càng nh hn 1 thì kh nng thanh toán n ngn
hn ca doanh nghip càng thp.


Tài sn lu đng – Hàng tn kho
Kh nng thanh toán nhanh =
Tng n ngn hn
Ch tiêu này phn ánh kh nng tr n ngn hn bng các tài sn có kh nng
chuyn thành tin mt cách nhanh nht, không tính đn hàng tn kho, tc là mt đng
n ngn hn đc đm bo bng bao nhiêu đng tài sn ngn hn có tính thanh khon
cao. H s kh nng thanh toán nhanh là mt đc trng tài chính ca doanh nghip, đ
ln ca nó ph thuc vào ngành ngh kinh doanh và k hn thanh toán ca mt món
n phi thu, phi tr trong k.
 
Tin & các khon tng đng tin
Kh nng thanh toán tc thi =
Tng n ngn hn
Kh nng thanh toán tc thi cho ta bit vi lng tin mà doanh nghip hin
có, có đ kh nng chi tr cho các khon n ngn hn đn hn phi tr hay không. Các
khon tng đng tin bao gm các khon đu t ngn hn có thi gian thu hi hoc
đáo hn không quá 3 tháng, d dàng chuyn đi thành mt lng tin xác đnh mà
không có ri ro khi chuyn đi thành tin k t ngày mua khon đu t đó ti thi
đim báo cáo nh k phiu ngân hàng, tín phiu kho bc, chng ch tin gi, Khi ch
tiêu này ln hn 1 chng t doanh nghip bo đm và tha kh nng thanh toán tc
thi, ngc li, khi tr s ca ch tiêu này nh hn 1, doanh nghip đó không bo đm
đc kh nng thanh toán tc thi. Ch tiêu này càng cao thì tình hình tài chính ca
doanh nghip càng tt.
Trên đây là mt s ch tiêu tài chính nhm đánh giá hiu qu t chc và s dng
vn lu đng ca doanh nghip, giúp cho nhà qun lý đánh giá đúng đn tình hình ca
k trc, t đó có nhn xét và nêu ra nhng bin pháp nâng cao hiu qu t chc qun
lý vn cho k tip theo. Tuy nhiên, trong quá trình đánh giá và cho nhn xét, cn chú ý
mt s đim sau:
- Không th đng nht khi so sánh các ch tiêu này  các doanh nghip khác nhau
bi có nhiu s khác nhau trong tính toán ghi chép  các ngành khác nhau , ngoài ra

13

còn b chi phi bi các đc đim kinh doanh khác nhau, do vy không th so sánh
đc
- Khi đánh giá ch tiêu này cn chú ý đn chin lc tài tr ca doanh nghip
trong vic s dng đòn by tài chính. Tuy nhiên ch s mc n càng cao thì mc đ ri
ro tài chính ca doanh nghip càng ln.
1.4.3.2 Các ch tiêu phn ánh kh nng sinh li
- i 
Li nhun sau thu
T sut li nhun trên doanh thu =
Doanh thu thun
H s này cho bit mt đng doanh thu thun s to ra bao nhiêu đng li
nhun sau thu. T sut sinh li trên doanh thu ln hn 0, chng t doanh nghip kinh
doanh có lưi và ngc li nu nh hn 0 thì doanh nghip đó đang gp khó khn dn
đn vic kinh doanh v l. H s này ph thuc vào đc đim kinh doanh ca tng
ngành ngh nên đ có đánh giá khách quan hn, chúng ta nên so sánh h s này vi h
s bình quân ca ngành mà công ty đang kinh doanh.
- 
Li nhun sau thu
H s sinh li trên tng tài sn =
Tng tài sn
H s này cho bit 1 đn v tài sn đa vào kinh doanh s đem li bao nhiêu
đng li nhun sau thu. H s này ln hn 0, thì doanh nghip làm n có lưi. H s
càng cao càng th hin doanh nghip có tình hình hot đng kinh doanh hiu qu.
Ngc li nu nh hn 0, thì doanh nghip đó đang kinh doanh kém hiu qu, có l.
 có đánh giá khách quan hn ta nên so sánh h s này vi h s ca doanh nghip
khác trong cùng thi k.
- 
Li nhun sau thu

H s sinh li trên vn ch s hu =
Vn ch s hu
H s này cho bit 1 đn v vn ch s hu đa vào kinh doanh đem li bao
nhiêu đn v li nhun sau thu. Nu h s ln hn 0 chng t công ty làm n có lưi,
ngc li nu nh hn 0 thì công ty đang làm n thua l. T sut sinh li trên vn ch
s hu ph thuc vào thi v kinh doanh, quy mô và mc đ ri ro ca công ty.  có
Thang Long University Library
14

đánh giá khách quan hn, ta nên so sánh h s này vi h s ca công ty tng đng
cùng ngành.
1.4.4 
Vic qun lí vn lu đng đòi hi phi làm tt khâu đánh giá hiu qu s dng
vn lu đng, đ t đó tìm ra nhng nguyên nhân và gii pháp khc phc nhm không
ngng nâng cao hiu qu s dng vn lu đng, to c s cho vic bo toàn và phát
trin vn lu đng ca doanh nghip. Di đây là h thng ch tiêu đánh giá thng
đc các doanh nghip s dng:
-  là mt ch tiêu tng hp đánh giá hiu qu
s dng vn lu đng cu doanh nghip. Tc đ luân chuyn nhanh hay chm nói lên
tình hình t chc các mt: mua sm, d tr sn xut, tiêu th ca daonh nghip có hp
lý hay không, các khon vt t d tr s dng tt hay xu, các khon phí tn trong quá
trình sn xut – kinh doanh cao hay thp… Thông qua phân tích ch tiêu tc đ luân
chuyn vn lu đng có th giúp cho doanh nghip đy nhanh tc đ luân chuyn,
nâng cao hiu qu s dng vn lu đng.
Tc đ luân chuyn vn đc đo bng hai ch tiêu là vòng quay vn lu đng
và k luân chuyn vn lu đng
+ Vòng quay vn lu đng:
doanh thu thun
vòng quay VL =
vn lu đng bình quân

ây là ch tiêu nói lên s ln quay ca vn lu đng trong mt thi k nht đnh
(thng là mt nm), ch tiêu này đánh giá hiu qu s dng vn lu đng trên mi
quan h so sánh gia kt qu sn xut ( tng doanh thu thun) và s vn lu đng bình
quân b ra trong k. S vòng quay vn lu đng trong k càng cao thì càng tt.
Trong đó:
VL đu kì + VL cui kì
Vn lu đng bình quân =
2
+ K luân chuyn vn lu đng:
s ngày trong k
k luân chuyn VL =
vòng quay VL
(Trong đó s ngày trong k thng đc tính chn mt nm là 360 ngày, mt
quý là 90 ngày, mt tháng là 30 ngày)

×