B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC
QUN LÝ VÀ S DNG VNăLUăNG TI
CÔNG TY TNHH ÁNH DUNG
SINH VIÊN THC HIN :ăÀOăHI NAM
MÃ SINH VIÊN : A18378
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
HÀ NI ậ 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC
QUN LÝ VÀ S DNG VNăLUăNG TI
CÔNG TY TNHH ÁNH DUNG
Giáoăviênăhng dn : Th.s Lê Th Kim Chung
Sinh viên thc hin :ăăƠoăHi Nam
Mã sinh viên : A18378
Chuyên ngành : Tài Chính
HÀ NI ậ 2014
Thang Long University Library
LI CMăN
Em xin chân thành cm n thy giáo, cô giáo trng i hc Thng Long, đc
bit là s hng dn nhit tình ca cô giáo Ths. Lê Th Kim Chung đã tn tình giúp đ
em hoàn thành khóa lun tt nghip này. Em cng xin cm n s giúp đ ca các cô
chú, anh ch công tác ti Công ty TNHH Ánh Dung đã nhit tình giúp đ em trong
vic cung cp s liu và thông tin thc t đ chng minh cho các kt lun trong khóa
lun ca em.
Vì gii hn kin thc và kh nng lp lun ca bn thân còn nhiu hn ch nên
bài lun vn không tránh khi thiu xót. Em kính mong s thông cm cng nh mong
nhn đc s góp ý, b sung ca các thy cô và Công ty đ đ tài ca em đc đy đ
và hoàn thin hn.
Hà Ni ngày 25 tháng 10 nm 2014
Sinh viên
ƠoăHi Nam
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
ƠoăHi Nam
Thang Long University Library
MC LC
LI M U
CHNGă1. LÝ LUN CHUNG V QUN LÝ VÀ S DNG VNăLUă
NG TRONG DOANH NGHIP 1
1.1. Tng quan v vnăluăđng trong doanh nghip. 1
1.1.1. Khái nim vng: 1
1.1.2. m ca vng 1
1.1.3. Phân loi vng 4
1.1.3.1. Phân loi theo vai trò VL trong quá trình tái sn xut. 4
1.1.3.2. Phân loi theo hình thái biu hin ca vn lu đng 5
1.1.3.3. Phân loi theo quan h s hu 6
1.1.3.4. Phân loi theo thi gian huy đng vn 6
1.1.3.5. Phân loi theo ngun hình thành 7
1.1.4. Vai trò ca vng 8
1.1.5. Kt cu vng và nhng nhân t n kt cu vng
9
1.2. Qun lý vnăluăđng trong doanh nghip. 10
1.2.1. Yêu ci vi vic qun lý vng 10
1.2.2. Chính sách qun lý vng 11
1.2.3. Nn ca qun lý vng 13
1.2.3.1. Qun lý vn bng tin 13
1.2.3.2. Qun lý các khon phi thu 15
1.2.3.3. Qun lý hàng tn kho 17
1.3. Hiu qu s dng vnăluăđng ti doanh nghip 19
1.3.1. Khái nim hiu qu s dng vng 19
1.3.2. S cn thit phi nâng cao hiu qu s dng vng 20
1.3.3. Các nhân t n hiu qu s dng vng 21
1.3.4. Các ch u qu s dng vng 23
1.3.4.1. Nhóm ch tiêu tng quát 23
1.3.4.2. Nhóm ch tiêu phn ánh tc đ luân chuyn ca vn lu đng 24
1.3.4.3. Nhóm ch tiêu phn ánh kh nng hot đng ca vn lu đng 25
1.3.4.4. Nhóm ch tiêu phn ánh kh nng thanh toán 27
CHNGă2. THC TRNG CÔNG TÁC QUN LÝ VÀ S DNG VNăLUă
NG TI CÔNG TY TNHH ÁNH DUNG 30
2.1. Gii thiu chung v công ty TNHH Ánh Dung 30
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca công tyTNHH Ánh Dung 30
2.1.2. Khái quát v
31
2.1.3. u t chc ca công ty TNHH Ánh Dung 31
2.2. Chính sách qun lý vn caăcôngătyăTNHHăÁnhăDungăgiaiăđon 2011-
2013 34
2.3. Thc trng công tác qun lý và s dng vnăluăđng ti công ty TNHH Ánh
Dungăgiaiăđon 2011 - 2013 35
2.3.1. Tình hình vng và cu vng ca công ty TNHH Ánh
n 2011-2013 35
2.3.2. Tình hình qun lý và s dng vng ca công ty TNHH Ánh Dung
n 2011-2013. 37
2.4. Các ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu s dng vnăluăđng ca công ty TNHH Ánh
Dungăgiaiăđon 2011-2013 41
2.4.1. Nhóm ch tiêu tng quát 41
2.4.2. Nhóm ch tiêu phn ánh t luân chuyn ca vng 45
2.4.3. Nhóm ch tiêu phn ánh hiu qu s dng tng b phn ca vng . 48
2.4.4. Nhóm ch tiêu phn ánh kh 52
2.5. ánhăgiáăchungăv công tác qun lý và s dng vnăluăđng ca công ty
TNHH Ánh Dung. 55
2.5.1. Kt qu c 55
2.5.2. Hn ch và nguyên nhân ca nhng hn ch 56
CHNGă3. MT S GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN LÝ VÀ
S DNG VNăLUăNG TI CÔNG TY TNHH ÁNH DUNG 58
3.1. nhăhng phát trin ca công ty trong thi gian ti 58
3.2. Gii pháp hoàn thin công tác qun lý và s dng vnăluăđng ti công ty
TNHH Ánh Dung 59
3.2.1. Qun lý vn bng tin 60
3.2.2. Qun lý hàng tn kho 61
3.2.3. Gii pháp nhm nâng cao kh i ca vng 64
3.2.4. T chc tt vic tiêu th nhy nhanh t luân chuyn vng 64
3.2.5. Mt s bin pháp khác 65
3.3. Mt s kin ngh 66
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Ch vităđyăđ
DN
NVL
NVNH
SX
TDC
TNHH
TS
TSDH
TSL
Doanh Nghip
Ngun vn ngn hn
Nguyên vt liu
Sn xut
Tài sn
Tài sn c đnh
Tài sn dài hn
Tài sn lu đng
Trách nhim hu hn
DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V,ă TH, CÔNG THC
S đ 1.1: Chu trình kinh doanh vn lu đng 3
Bng 1.1. Bng phân nhóm ri ro khách hàng 16
S đ 2.1 C cu t chc ca công ty TNHH Ánh Dung 31
Bng 2.1. Tình hình TSNH và N ngn hn ca công ty TNHH Ánh Dung 34
Bng 2.2. Tình hình vn lu đng ca công ty TNHH Ánh Dung giai đon
2011- 2013 36
Bng 2.3. C cu vn bng tin ca công ty TNHH Ánh Dung giai đon
2011- 2013 38
Bng 2.4. C cu hàng tn kho ca công ty TNHH Ánh Dung giai đon
2011 - 2013 38
Bng 2.5. Các ch tiêu tng quát v hiu qu s dng vn lu đng 43
ca công ty TNHH Ánh Dung giai đon 2011- 3013 43
Bng 2.6. Tc đ luân chuyn ca vn lu đng ca công ty TNHH Ánh Dung giai
đon 2011 - 2013 46
Bng 2.7. Hiu qu s dng tng b phn ca vn lu đng ca công ty TNHH Ánh
Dung giai đon 2011- 2013 49
Bng 2.8. Kh nng thanh toán ca công ty TNHH Ánh Dung giai đon
2011-2013 53
Thang Long University Library
LI M U
1. Tính cp thit caăđ tài
Trong bi cnh nn kinh t có nhiu bin đng nh hin nay, các DN Vit Nam
càng gp nhiu khó khn trong vic huy đng và s dng hiu qu đng vn lu đng.
Do đó, s dng vn có hiu qu đang tr thành bài toán khó vi các DN. Không ch
các DN ln, mà các DN nh và va cng đang gp vn đ v s dng hiu qu ngun
vn lu đng
Thc t thi gian qua cng cho thy, các DN Vit Nam ph thuc quá nhiu vào
ngun vn vay, nhiu DN không kim soát đc dòng tin thu v do chy theo ch tiêu
doanh thu và dùng vn ngn hn đ đu t trung hn, dn đn s mt cân đi v
ngun vn.
Trong điu kin ngun vn hn ch nh hin nay, các DN sn xut nói chung và
Công ty TNHH Ánh Dung nói riêng cng đang phi đi mt vi nhng khó khn trong
vic huy đng và s dng đng vn lu đng ca mình sao cho hiu qu. Trc nhng
khó khn đó ca nn kinh t, đòi hi bn thân DN cn phi có nhng bin pháp hu
hiu hn đ nâng cao hiu qu s dng vn lu đng ca mình, góp phn nâng cao
hiu qu kinh doanh ca DN, to điu kin thun li cho DN trong vic huy đng và
m rng quy mô kinh doanh. Và đ có th đa ra đc nhng bin pháp phù hp thì
DN cn phi phân tích mt cách chính xác v tình hình s dng và hiu qu s dng
vn lu đng ca mình. Trc yêu cu cp thit đó, đng thi vi mong mun công ty
có th thy đc hiu qu s dng vn lu đng ca mình trong nhng nm qua, trong
thi gian thc tp ti Công ty TNHH Ánh Dung em đã quyt đnh thc hin đ tài:
“Gii pháp hoàn thin công tác qun lý và s dng vnă luă đng ti công ty
TNHH Ánh Dung” cho khóa lun tt nghip ca mình.
2. Mcăđíchănghiênăcu
tài đc nghiên cu hng đn các mc đích ch yu sau đây:
- H thng hóa các vn đ lý lun c bn v qun lý và s dng vn lu đng
trong doanh nghip.
- Phân tích, đánh giá thc trng v tình hình qun lý và s dng vn lu đng, các
chính sách s dng vn lu đng ca công ty và đc bit là hiu qu s dng vn lu
đng ca công ty TNHH Ánh Dung qua các nm gn đây, đ t đó có th cho thy đc
hiu qu ca hot đng kinh doanh, nhng mt mà công ty đã đt đc cng nh nhng
mt còn tn ti và nguyên nhân ca nhng tn ti đó.
- xut mt s bin pháp nhm góp phn hoàn thin công tác qun lý và nâng
cao hiu s dng vn lu đng ca công ty trong nhng nm ti.
3. iătng và phm vi nghiên cu
Trong khuôn kh ca Khóa Lun, đi tng và phm vi nghiên cu ch gii hn
trong vic nghiên cu mt s vn đ c s lý lun qun lý và s dng vn lu đng
trong doanh nghip. Nghiên cu thc trng công tác qun lý và s dng vn lu đng
ti công ty TNHH Ánh Dung qua 3 nm 2011, 2012 và 2013. Trên c s đó, đa ra
các gii pháp nhm hoàn thin công tác qun lý và nâng cao hiu s dng vn lu
đng ca công ty trong nhng nm ti…
4. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp ch yu vn dng trong nghiên cu đ tài là phng pháp duy vt
bin chng. Các vn đ nghiên cu trong mi liên h ph bin và trong s vn đng.
Ngoài ra khóa lun còn kt hp s dng đng b các phng pháp nh: phng pháp
thu thp s liu, phng pháp x lý s liu, phng pháp so sánh, phng pháp t l,
phng pháp loi tr,…
5. Kt cu ca khóa lun
Kt cu khóa lun gm 3 chng chính sau:
Chngă 1. Lý lun chung v qun lý và s dng vnă luă đng trong
doanh nghip
Chng 2. Thc trng công tác qun lý và s dng vn lu đng ti công ty
TNHH Ánh Dung
Chng 3. Mt s gii pháp hoàn thin công tác qun lý và s dng vnăluă
đng ti công ty TNHH Ánh Dung
Thang Long University Library
1
CHNGă1. LÝ LUN CHUNG VăQUN LÝ VÀ S DNG VNăLUăNG
TRONG DOANH NGHIP
1.1. Tngăquanăvăvnăluăđngătrongădoanhănghip.
1.1.1. Kháiănimăvnăluăđng:
Mi mt doanh nghip mun tin hành sn xut kinh doanh ngoài TSC còn
phi có các TSL tu theo loi hình doanh nghip mà c cu ca TSL khác nhau.
Tuy nhiên đi vi doanh nghip sn xut TSL đc cu thành bi hai b phn là
TSL sn xut và tài sn lu thông.
TSL sn xut bao gm nhng tài sn khâu d tr sn xut nh nguyên vt
liu chính, nguyên vt liu ph, nhiên liu và tài sn khâu sn xut nh bán thành
phm, sn phm d dang, chi phí ch phân b
Tài sn lu thông ca doanh nghip bao gm sn phm hàng hóa cha đc tiêu
th (hàng tn kho), vn bng tin và các khon phi thu.
đm bo cho quá trình sn xut kinh doanh đc tin hành thng xuyên, liên
tc đòi hi doanh nghip phi có mt lng TSL nht đnh. Do vy, đ hình thành
nên TSL, doanh nghip phi ng ra mt s vn đu t vào loi tài sn này, s vn đó
đc gi là vn lu đng.
Tóm li, vn lu đng ca doanh nghip là s vn ng ra đ hình thành nên
TSL nhm đm bo cho quá trình doanh ca doanh nghip đc thc hiên thng
xuyên, liên tc. Vn lu đng chuyn toàn b giá tr ca chúng vào lu thông và t
trong lu thông toàn b giá tr ca chúng đc hoàn li sau mt chu k kinh doanh.
1.1.2. căđimăcaăvnăluăđng
Trong quá trình sn xut kinh doanh, khác vi tài sn c đnh, tài sn lu đng
luôn thay đi hình thái biu hin đ to ra sn phm, vì vy giá tr ca nó đc chuyn
dch toàn b mt ln vào giá thành sn phm tiêu th. c đim này đã quyt đnh s
vn đng ca vn lu đng, hình thái giá tr ca tài sn c đnh nh sau:
Do các nhà doanh nghip sn xut hot đng theo phng thc T - H - SX - H‟ -
T‟ nên hình thái ban đu ca vn lu đng là tin t ri chuyn sang hình thái nguyên
vt liu d tr. Qua giai đon sn xut, nguyên vt liu đc đa vào ch to thành sn
phm hoc bán thành phm. Kt thúc quá trình vn đng, sau khi sn phm đã đc
tiêu th vn lu đng li tr v hình thái tin t. Nh vy vn lu đng luôn có mt
tt c các giai đon ca quá trình sn xut và thng xuyên chuyn t dng này sang
dng khác.
2
Trong các doanh nghip khác nhau thì s vn đng ca vn lu đng là khác
nhau. Chng hn, trong các doanh nghip thng mi thì phng thc vn đng ca
vn là T – H – T‟. Do vy bt đu quá trình vn đng vn lu đng t hình thái tin t
chuyn sang hình thái hàng hoá và kt thúc li tr v hình thái tin t ch không qua
giai đon sn xut, ch bin.
Nh vy, chúng ta có th khái quát nhng nét đc thù v s vn đng ca vn
lu đng trong quá trình sn xut kinh doanh nh sau:
Vn lu đng ch tham gia vào mt chu k sn xut kinh doanh, vn lu đng
đc phân b khp c trong và ngoài doanh nghip. Nó có liên quan đn tt c mi
ngi trong doanh nghip và nhng đi tng ngoài doanh nghip.
Vn lu đng đc chuyn dch toàn b và mt ln vào giá tr sn phm.
Vn lu đng vn đng thng xuyên và nhanh hn vn c đnh. Vn lu đng
bin đi t hình thái này qua hình thái khác và sau đó s chuyn v hình thái ban đu.
Qua quá trình vn đng, vn lu đng không ch bin đi v hình thái, mà quan trng
hn nó còn to nên s bin đi v giá tr.
Nhng thông tin v s bin đi này rt cn thit cho s tìm ra phng hng,
bin pháp nhm nâng cao hiu qu s dng vn lu đng, mt khác vic thu hi vn
lu đng sau mi chu k sn xut kinh doanh có tác dng trc tip đn hot đng ca
doanh nghip vì có th thu hi vn lu đng thì doanh nghip mi có th tin hành
mua sm vt t, thit b, trang tri n nn phc v cho chu k sn xut kinh doanh
tip theo.
Vn lu đng hoàn thành mt vòng tun hoàn sau mt chu k sn xut. Trong
quá trình đó, vn lu đng chuyn toàn b, mt ln giá tr vào giá tr sn phm, khi kt
thúc quá trình sn xut, giá tr hàng hóa đc thc hin và vn lu đng đc thu hi.
Trong quá trình sn xut, vn lu đng đc chuyn qua nhiu hình thái khác
nhau qua tng giai đon. Các giai đon ca vòng tun hoàn đó luôn đan xen vi nhau
mà không tách bit riêng r. Vì vy trong quá trình sn xut kinh doanh, qun lý vn
lu đng có mt vai trò quan trng. Vic qun lý vn lu đng đòi hi phi thng
xuyên nm sát tình hình luân chuyn vn, kp thi khc phc nhng ách tc sn xut,
đm bo đng vn đc lu chuyn liên tc và nhp nhàng.
Trong c ch t ch và t chu trách v nhim tài chính, s vn đng ca vn lu
đng đc gn cht vi li ích ca doanh nghip và ngi lao đng. Vòng quay ca
vn càng đc quay nhanh thì doanh thu càng cao và càng tit kim đc vn, gim
chi phí s dng vn mt cách hp lỦ làm tng thu nhp ca doanh nghip, doanh
Thang Long University Library
3
nghip có điu kin tích t vn đ m rng sn xut, không ngng ci thin đi sng
ca công nhân viên chc ca doanh nghip.
Vòng luân chuyn ca vn lu đng đc th hin qua s đ tng quát sau.
Mua vt t Sn xut
Vn bng tin Vn d tr SX Vn trong SX
Hàng hóa Sn phm
Tiêu th sn phm
Săđ 1.1: Chu trình kinh doanh vnăluăđng
(Ngun: Sinh viên t tng hp)
Vn lu đng bng tin, dng tin mt, tin gi ngân hàng, các khon tng
đng tin…
Khi doanh nghip s dng tin đ mua sm nguyên, vt liu, ph tùng thay th,
bán thành phm đu vào Vn bng tin chuyn sang vn vt t hàng hóa d tr. Vn
d tr sn xut này khi tham gia vào quá trình sn xut sn phm s biu hin tip tc
dng vn sn xut di hình thc: sn phm đang cht to, thành phm…
Khi thành phm đc tiêu th, vn vt cht tr v hình thái vn bng tin ban
đu kt thúc mt vòng luân chuyn VL và bt đu vòng luân chuyn mi…
Quá trình trên đc din ra liên tc và thng xuyên lp li theo chu kì và đc
gi là quá trình tun hoàn và chu chuyn ca VL.
Trong thc t, quá trình vn đng ca VL din bin phc tp hn nhiu bi vì
ngoài các giai đon c bn nh trên, VL có khi còn phi chuyn hoá qua mt hoc
nhiu giai đon trung gian nh: công n phi thu ca ngi mua cha tr tin, công n
phi tr ca ngi bán đã nhn tin nhng cha giao hàng, các khon tin tm ng cho
nhân viên cha đc thanh toán, các khon vn phi thu khác…
Trong quá trình vn đng, các giá tr ca VL có th đc biu hiên qua các ch
tiêu kinh t khác nhau.
Khi VL đc đu t vào chu kì sn xut kinh doanh, giá tr ca VL đc biu
hin qua chi phí bin đi (nh chi phí nguyên vt liu, chi phí cho lao đng trc tip,
chi phí thuê ngoài ch bin, hoa hng bán hàng…)
4
Khi VL đc hoàn li, mt phn giá tr VL đc biu hin qua doanh thu bán
hàng sau mi chu kì sn xut kinh doanh
1.1.3. Phơnăloiăvnăluăđng
Trong doanh nghip, vn đ t chc và chi phí qun lỦ VL là vn đ quan trng
trong vic s dng VL. Nu s dng có hiu qu thì có th sn xut ra đc nhiu
sn phm hn. VL có mt trong toàn b quy trình sn xut kinh doanh, quy trình vn
đng và chuyn hoá ca VL vô cùng phc tp. Tài sn lu đng có th luôn đc
chuyn t hình thái này sang hình thái khác. qun lỦ VL tt cn thc hin phân
loi VL. Da vào vai trò ca VL trong quá trình sn xut ta phân chia VL thành 3
loi trong mi loi da theo công dng li đc chia thành nhiu khon vn c th
nh sau:
1.1.3.1. Phân loi theo vai trò VL trong quá trình tái sn xut.
Có th chia thành 3 loi:
- VLătrongăkhơuăd tr sn xut
+ Vn NVL chính: là giá tr các loi vt t giành d tr cho sn xut. em thi
gia vào quá trình sn xut thì chính nó s là mt phn ca sn phm.
+ Vn NVL ph: bao gm nhng loi vt t d tr dùng cho mc đích sn xut
làm tng cht lng cho sn phm hay phc v cho công tác qun lý.
+ Vn nhiên liu: là giá tr nhng loi nhiên liu d tr dùng cho sn xut: than,
du, xng
+ Vn ph tùng thay th: gm giá tr các ph tùng d tr nhm thay th mi khi
sa cha tài sn c đnh.
+ Vn vt liu đóng gói: giá tr vt liu s dng trong vic đóng gói thành phm
+ Vn công c dng c: giá tr nhng t liu lao đng giá tr thp kt hp vi
thi gian s dng ngn, không đ tiêu chun tr thành tài sn
c đnh.
- VLătrongăkhơuăsn xut
+ Vn sn phm đang ch to: chính là giá tr các sn phm d dang trong quá
trình sn xut hay đang nm trên các đa đim làm vic, ch to đi ch bin tip.
+ Vn v chi phí tr trc ngn hn: là các chi phí liên quan đn nhiu k sn
xut kinh doanh do có giá tr ln, đc s dng trong nhiu k nên cn phân b dn
vào chi phí sn xut các k nhm đm bo s cân đi gia
các k.
Thang Long University Library
5
- VLătrongăluăthông
+ Vn thành phm: biu hin bng tin ca s sn phm nhp kho và chun b
cho tiêu th.
+ Vn bng tin: (k c vàng bc, đá quỦ )
+ Các khon đu t ngn hn: u t chng khoán ngn hn, cho vay
ngn hn
+ Các khon th chp, kỦ cc, ký qu ngn hn
+ Các khon vn trong thanh toán: Các khon phi thu, các khon tm ng…
Trong các khon VL nói trên, các khon vn d trù, vn sn xut và vn thành
phm là nhng khon chim dng cn thit trong quá trình sn xut và tiêu th sn
phm ca doanh nghip, nhng khon vn này luân chuyn theo nhng quy lut nht
đnh, có th cn c vào nhim v sn xut đnh mc tiêu hao, điu kin sn xut ca
doanh nghip đ tính ra s lng chim dng cn thit ti thiu nên ta gi là khon
vn lu đng đnh mc. Vic xác đnh s lng chim dng cn thit ti thiu gi là
mc vn lu đng. Vic phân loi VL theo phng pháp này giúp cho vic xem xét
đánh giá tình hình phân b ca VL trong tng khâu ca quy trình chu chuyn VL.
T đó có bin pháp t chc qun lý thích hp nhm to ra kt cu VL hp lỦ và tng
đc tc đ chu chuyn VL.
1.1.3.2. Phân loi theo hình thái biu hin ca vn lu đng
Theo tiêu thc này thì vn lu đng bao gm:
- Vn vt tăhƠng hoá: là các khon VL có hình thái biu hin bng hin vt
c th nh nguyên nhiên vt liu, sn phm d dang, bán thành phm, hàng hoá…Xem
xét c th hn:
+ Vn v nguyên liu và vt liu chính: là giá tr các loi vt t d tr sn xut
mà khi tham gia vào sn xut chúng cu thành thc th ca sn phm.
+ Vn nhiên liu: là giá tr các loi nhiên liu d tr dùng trong hot đng sn
xut – kinh doanh.
+ Vn v cung c dng c: là giá tr ca công c dng c đ tiêu chun TSC
dung cho hot đng sn xut kinh doanh
+ Vn v sn phm d dang đang ch to: là biu hin bng tin các chi phí sn
xut – kinh doanh đã b ra cho các loi sn phm trong quy trình sn xut.
+ Vn v chi phí tr trc: là loi chi phí thc t đã phát sinh nhng có tác dng
cho nhiu chu k sn xut – kinh doanh nên cha th tính ht vào giá thành sn phm
6
ca mt s k tip theo nh: chi phí nghiên cu thí nghim, ci tin k thut, chi phí
xây dng, mua bán, lp đt trang thit b sn xut kinh doanh.
- Vn bng tin và các khon phi thu: là các khon vn tin t nh tin mt
ti qu, tin gi ngân hàng, tin đang chuyn, các khon vn trong thanh toán, các
khon đu t ngn hn.
+ Vn bng tin: tin là mt loi tài sn ca doanh nghip mà có th d dàng
chuyn đi thành các loi tài sn khác hoc có th dung đ tr n khi cn thit. Vy
nên trong hot đng sn xut kinh doanh mi doanh nghip cn phi có mt khi
lng tin nht đnh đ có th chi tr cho các chi phí phát sinh.
+ Các khon phi thu: ch yu là các khon phi thu t khách hàng mà khách
hàng n trong quá trình bán hàng hoá và cung cp dch v di hình thc bán trc
thu tin sau. Trong mt s trng hp mua sm vt t, doanh nghip còn phi ng
trc mt khon tin nht đnh cho nhà cung cp t đó phát sinh các khon tm ng.
Phân loi theo tiêu chí này giúp to điu kin thun li cho vic xem xét và đánh giá
đc kh nng cnh tranh ca doanh nghip.
1.1.3.3. Phân loi theo quan h s hu
Ngun vn ch s hu: là s VL thuc quyn s hu ca doanh nghip có đy
đ các quyn chim hu, quyn s dng, quyn chi phi và đnh đot. Tu theo loi
hình doanh nghip thuc các thành phnh kinh t khác nhau mà vn ch s hu có ni
dung c th riêng nh vn đu t t ngân sách nhà nc, vn do ch doanh nghip b
ra, vn góp c phn…
- N phi tr:
+ Ngun vn đi vay: là các khon VL đc hình thành t vn vay các ngân
hàng thng mi hoc các t chc tài chính khác, vn vay thông qua phát hành trái
phiu, các khon n khách hành cha thanh toán.
+ Ngun vn trong thanh toán: các khon n ca khác hàng cha thanh toán mà
doanh nghip chim dng đ làm ngun vn tm thi. Cách phân loi này cho thy kt
câu VL ca doanh nghip đc hình thành bng vn ca bn thân doanh nghip hay
t các khon n. T đó có các quy đnh trong huy đng và qun lý s dng VL hp
lỦ hn.
1.1.3.4. Phân loi theo thi gian huy đng vn
Ta có th phân chia làm 2 loi cn c vào thi gian huy đng và s dng vn:
Ngun vnăluăđngăthng xuyên: là nhng ngun vn có tính cht n đnh
và dài hn nhm hình thành nên tài sn lu đng thng xuyên cn thit, bao gm: d
Thang Long University Library
7
tr nguyên vt liu, sn phm d dang, phi thu khách hàng Ngun vn lu đng
thng xuyên ti mt đim đc xác đnh nh sau:
Ngun vnăluăđng = Tng vnăthng xuyên - Tài sn dài hn
thng xuyên ca doanh nghip (TSDH)
Hoc
Ngun vnăluăđng = Tng giá tr - N ngn hn
thng xuyên TSL
Ngun vnăluăđng tm thi: ngun vn này có tình cht ngn hn (di mt
nm) ch yu đáp ng nhu cu vn có tính cht tm thi, bt thng v vn lu đng
phát sinh trong hot đng kinh doanh ca doanh nghip, ngun vn này bao gm: các
khon vay ngn hn, khon n ngn hn, n phi tr cho ngi bán, các khon np
ngân sách nhà nc, phi tr phi np khác nhng cha tr, cha np…
Thông qua cách phân loi này, s xác đnh rõ phn vn lu đng nào trong tng
vn lu đng là n đnh, là tm thi. òi hi phi tr sau mt thi gian s dng nht
đnh, t góc đ qun lý doanh nghip s có nhng k hoch thích hp cho vic s
dng vn lu đng sao cho hiu qu đ va đm bo, va sinh li.
1.1.3.5.
Ngun VL ca doanh nghip thng mi gm vn t có, vn coi nh t có và
vn đi vay:
- Vn t có gm:
+ Ngun vn pháp đnh gm: ngun vn lu đng do ngân sách hoc cp trên
cp cho đn v (vn cp ln đu và cp b sung), ngun vn c phn ngha v do các
c đông đóng góp hoc vn pháp đnh ca ch xí nghip t nhân.
+ Ngun vn t b sung: hình thành t kt qu sn xut kinh doanh ca doanh
nghip (thông qua các qu khuyn khích phát trin sn xut), các khon chênh lch giá
hàng hoá tn kho.
+ Ngun vn liên doanh, liên kt gm có các khon vn ca các đn v tham gia
liên doanh, liên kt góp bng tin, hàng hoá, sn phm, nguyên liu, vt liu, công c
lao đng
- V có: do phng pháp k toán hin hành có mt s khon tin
tuy không phi ca doanh nghip nhng có th s dng trong thi gian ri đ b sung
vn lu đng, ngi ta coi nh là vn t có. Thuc khon này có: tin thu, tin lng,
bo him xã hi, chi phí trích trc cha đn hn phi chi có th s dng và các khon
n khác.
8
- Ngun v đ bo đm kp thi thanh toán vi ngân hàng trong khi
cha bán đc hàng hoc s không khp trong thanh toán, các doanh nghip thng
mi phi thng xuyên có liên h vi các t chc cho vay nh: ngân hàng công
thng, các t chc tín dng, ngân hàng c phn đ vay tin. Ngun vn đi vay là
mt ngun quan trng, tuy nhiên vay di các hình thc vay khác nhau có t l lãi sut
khác nhau và phi tr kp thi c vn và lãi vay khi bán đc hàng.
1.1.4. Vaiătròăcaăvnăluăđng
tin hành sn xut, ngoài TSC nh máy móc, thit b, nhà xng doanh
nghip phi b ra mt lng tin nht đnh đ mua sm hàng hóa, nguyên vt liu
phc v cho quá trình sn xut. Nh vy vn lu đng là điu kin đu tiên đ doanh
nghip đi vào hot đng hay nói cách khác vn lu đng là điu kin tiên quyt ca
quá trình sn xut kinh doanh.
Ngoài ra VL còn đm bo cho quá trình tái sn xut ca doanh nghip đc
tin hành thng xuyên, liên tc. Vn lu đng còn là công c phn ánh đánh giá quá
trình mua sm, d tr, sn xut, tiêu th ca doanh nghip.
VL còn có kh nng quyt đnh đn quy mô hot đng ca doanh nghip.
Trong nn kinh t th trng doanh nghip hoàn toàn t ch trong vic s dng vn
nên khi mun m rng quy mô ca doanh nghip phi huy đng mt lng vn nht
đnh đ đu t ít nht là đ đ d tr vt t hàng hóa. Vn lu đng còn giúp cho
doanh nghip chp đc thi c kinh doanh và to li th cnh tranh cho doanh
nghip.
VL cng là yu t giúp cho các nhà đu t có th nhn đnh v hiu qu hot
đng ca doanh nghip. Lng tin b tn đng trong hàng tn kho hoc lng tin mà
khách hàng còn đang n ca doanh nghip cho dù đó vn là các tài sn thuc quyn s
hu ca doanh nghip. Vì vy nu mt công ty không hot đng mc hiu qu cao
nht đnh (Ví d: thu hi n chm) thì điu này s biu hin ra ngoài bng s gia tng
trong VL. Có th nhn thy điu này rõ ràng hn nu so sánh VL ca công ty qua
tng thi k vic thu hi n chm có th là du hiu cho thy nhng nguy c tim n
trong hot đng ca công ty.
VL còn là b phn ch yu cu thành nên giá thành sn phm do đc đim luân
chuyn toàn b mt ln vào giá tr sn phm. Giá tr ca hàng hóa bán ra đc tính
toán trên c s bù đp đc giá thành sn phm cng thêm mt phn li nhun. Do đó,
vn lu đng đóng vai trò quyt đnh trong vic tính giá c hàng hóa bán ra.
Thang Long University Library
9
1.1.5. Ktă cuă vnă luă đngă vƠă nhngă nhơnă tă nhă hngă đnă ktă cuă vn
luăđng
Kt cu vn lu đng là quan h t l gia các thành phn VL chim trong tng
s VL ti mt thi đim nht đnh.
Vic nghiên cu kt cu VL giúp chúng ta thy đc tình hính phân b VL
và tìm mi bin pháp ti u đ nâng cao hiu qu s dng VL trong tng điu kin
c th.
các doanh nghip khác nhau thì kt cu VL cng không ging nhau. Thông
qua phân tích kt cu VL theo các tiêu thc phân loi khác nhau s giúp doanh
nghip hiu rõ hn nhng đc đim riêng v VL mà mình qun lý và s dng. Mt
khác, thông qua vic thay đi kt cu VL ca doanh nghip qua các thi k khác
nhau có th thy đc nhng bin đi tích cc hoc hn ch v mt cht lng trong
công tác qun lý, s dng VL ca tng doanh nghip.
Các nhân t nh hng đn kt cu vn lu đng ca doanh nghip bao gm:
- Các nhân t v mt sn xut: đc đim, k thut, công ngh sn xut ca
doanh nghip, mc đ phc tp ca sn phm ch to, đ dài ca chu k sn xut,
trình đ t chc quá trình sn xut, tay ngh, cán b công nhân viên
- Các nhân t v vic cung ng nguyên nhiên liu và tiêu th sn phm: Ph
thuc ln vào mi quan h gia đn v đc cung ng, th hin :
+ Khong cách gia doanh nghip vi nhà cung cp: khon cách gia doanh
nghip vi nhà cung cp càng gn thì vic d tr công c dng c, nguyên liu
càng thp.
+ Uy tín: c s cung cp nguyên vt liu có uy tín, đm bo v thi gian cng
nh cht lng nguyên liu thì doanh nghip s gim đc vic phi d tr quá nhiu
nguyên vt liu, t trng phi d tr s thp và ngc li.
+ c đim sn phm: nu là sn phm mi tung ra th trng thì không nên d
tr nhiu và ngc li.
+ Ngoài ra còn nh hng bi mc đ tin cy ca bn hàng, quy mô hp đng ký
kt, trình đ t chc sn xut và marketing sn phm…
- Các nhân t v mt thanh toán: đây là nhân t nh hng rt ln đn kt cu
vn lu đng ca doanh nghip.
+ Phng thc thanh toán hp lỦ, đng b không mt nhiu thi gian s to
thun tin cho khách hàng, giúp gim t trng các khon phi thu.
10
+ Chp hành k lut thanh toán, thc hin hp đng thanh toán tt hay cha tt,
la chn hình thc thanh toán nh th nào cng nh hng đn kt cu VL, nu la
chn hình thc thanh toán bng chuyn khon thì kt cu vn s nghiêng v tin gi
ti ngân hàng…
- Các nhân t v mt qun lý: có vai trò quan trng trc tip quyt đnh đn
hiu qu s dng và kt cu ca vn lu đng, đng thi nó cng tác đng trc tip
đn quá trình hot đng sn xut kinh doanh và hiu qu hot đng ca doanh nghip.
- Các nhân t v mt s dng: Quá trình mua vt t không phù hp vi quy
trình công ngh hoc vt t không đ tiêu chun cht lng không thu hi đc ph
liu. iu này có tác đng không nh đn hiu qu s dng vn lu đng ca doanh
nghip.
- Nhân t v lm phát: Do tác đng ca nn kinh t luôn tn ti lm phát, nu
doanh nghip không điu chnh kp thi giá tr ca vt t hàng hoá s làm cho giá tr
vn lu đng ca doanh nghip b gim theo tc đ trt giá ca tin t.
- Nhân t v ri ro: Trong điu kin kinh doanh theo c ch th trng có nhiu
thành phn kinh t cùng tham gia, bình đng cnh tranh và vi sc mua th trng là
có hn thì s luôn tn ti nhng ri ro v thua l cho doanh nghip. Bên cnh đó, các
ri ro v thiên tai, đch ha có th xy ra bt c lúc nào dn đn s thâm ht v vn
cho doanh nghip.
Trên đây là nhng nhân t c bn nh hng đn hiu qu s dng và kt cu
vn ca doanh nghip. Vy doanh nghip phi cn c vào tình hình, điu kin sn xut
kinh doanh c th ca mình đ kim ch bt bt li, phát huy u th nhm góp phn
nâng cao hiu qu s dng vn lu đng.
1.2. Qunălýăvnăluăđngătrongădoanhănghip.
1.2.1. Yêuăcuăđiăviăvicăqunălýăvnăluăđng
Trong c ch hin nay, vic qun lý vn kinh doanh là rt cp thit đi vi doanh
nghip bi vì qun lý vn là khâu quan trng giúp cho doanh nghip nâng cao đc
hiu qu kinh doanh. i vi vn lu đng cng vy, mun nâng cao hiu qu s dng
vn lu đng thì phi qun lý tt vn lu đng và ta cn chú Ủ đn nhng vn đ sau:
Th nht, tính toán lng VL cn thit cho hot đng sn xut kinh doanh, t
đó lên k hoch huy đng vn hiu qu, đm bo mt lng VL ti thiu cho quá
trình sn xut kinh doanh liên tc. Tránh tình trng d tr nhiu gây đng vn, làm
lãng phí ngun lc, tng chi phí cho doanh nghip.
Thang Long University Library
11
Th hai, la chn hình thc huy đng VL thích hp đáp ng nhu cu kinh
doanh ca doanh nghip, u tiên khai thác ti đa ngun vn t có ca doanh nghip.
Tính toán huy đng vn bên ngoài nh vay ngân hàng, phát hành trái phiu mt cách
hp lỦ đ gim chi phí và đm bo kh nng tr n ca doanh nghip.
Th ba, đ ra nhng gii pháp an toàn và phát trin VL. Tuy mc tiêu ca
doanh nghip là li nhun nhng trc ht phi đm bo yêu cu ti thiu cho doanh
nghip đt đc li nhun là phi bo toàn VL.
Th t, đánh giá phân tích hiu qu s dng VL ca doanh nghip, có nhng
bin pháp khác phc kp thi khi ngun VL ca doanh nghip hot đng không
hiu qu.
Th nm, đm bo s tn ti và phát trin ca doanh nghip trc s cnh tranh
và xu th hi nhp vi th gii.
Nh vy, qun lý tt VL s giúp cho doanh nghip có điu kin phát trin sn
xut kinh doanh đng thi áp dng đc nhng tin b khoa hc k thut hin đi. T
đó, to ra kh nng đ doanh nghip nâng cao nng sut và cht lng sn phm, h
thp chi phí giá thành sn phm.
1.2.2. Chínhăsáchăqunălýăvnăluăđng
Nguyên tc tài tr: là huy đng ngun ngn hn đ tài tr cho tài sn ngn hn,
huy đng ngun dài hn đ tài tr cho tài sn dài hn. Nhng trong thc t mi doanh
nghip li thc hin nhng chin lc qun lỦ vn phù hp vi tình hình ca doanh
nghip h. Có ba chin lc qun lỦ vn trong doanh nghip là:
- Chinălcăqunălýăvnămoăhim
Chin lc này dùng mt phn ca NVNH tài tr cho TSDH. Khi theo đui
chin lc này thì doanh nghip mt chi phí thp, d huy đng và thi gian quay vòng
ca tin ngn nhng bù li thì ri ro v kh nng thanh toán ca doanh nghip cao và
tính t ch thp.
12
TSL không thng xuyên
Tr giá
ngun vn
ngn hn
TSL thng xuyên
Ngun vn
Tài sn dài hn dài hn
Thi gian
- Chinălcăqunălýăvnăthnătrng
Dùng mt phn ngun vn dài hn tài tr cho TSNH. Khi theo đui chin lc
này doanh nghip mt chi phí s dng vn cao hn, thi gian quay vòng ca tin lâu
hn, nhng bù li ri ro thanh toán thp.
TSL không thng xuyên
Tr giá
Ngun vn
ngn hn
TSL thng xuyên
Ngun vn
dài hn
Tài sn dài hn
Thi gian
- Chinălcăqunălýăvnădungăhòa
Chin lc này dùng ngun vn ngn hn tài tr cho TS ngn hn, dùng ngun
vn dài hn tài tr cho TS dài hn. Khi doanh nghip theo đui chin lc này thì li
nhun to ra cao hn chin lc qun lỦ vn thn trng và ít chu ri ro hn so vi
chin lc qun lỦ mo him
Thang Long University Library
13
TSL không thng xuyên
Tr giá
Ngun vn
ngn hn
TSL thng xuyên
Ngun vn
Tài sn dài hn dài hn
Thi gian
1.2.3. Niădungăcăbnăcaăqunălýăvnăluăđng
1.2.3.1. Qun lỦ vn bng tin
Tin là loi tài sn có tính linh hot cao, doanh nghip có th d dàng chuyn đi
thành các loi tài sn khác hoc đ tr n. Do vy, trong hot đng kinh doanh đòi hi
mi doanh nghip cn phi có mt lng tin nht đnh.
Vn bng tin ca doanh nghip gm tin mt ti qu và tin gi ngân hàng. Vn
bng tin là yu t trc tip quyt đnh kh nng thanh toán ca mt doanh nghip,
tng ng vi mt quy mô kinh doanh nht đnh đòi hi thng xuyên phi có mt
lng tin tng ng mi đm bo cho tình hình tài chính ca doanh nghip trng
thái bình thng.
Vn bng tin là mt loi tài sn có tính linh hot cao và cng d là đi tng
ca hành vi tham ô, gian ln, li dng. Mt trong nhng yêu cu ca công tác qun lý
tài chính doanh nghip là phi làm cho đng vn đu t vào kinh doanh không ngng
vn đng và sinh li. Chính vì th vic qun lý vn bng tin là vn đ ht sc quan
trng trong công tác qun lý tài chính doanh nghip.
Ni dung ch yu ca vic qun lý vn bng tin bao gm:
- Xácăđnh s dătin mt mc tiêu:
S d tin mt mc tiêu bao gm s đánh đi gia chi phí c hi ca vic nm
gi quá nhiu tin mt và chi phí giao dch ca vic nm gi quá ít tin mt.
William Baumol là ngi đu tiên đa ra mô hình qun lý tin mt chính thc
liên kt gia chi phí c hi và chi phí giao dch (C*). Mô hình ca ông có th đc
dùng đ tính toán mc s d tin mt mc tiêu và đc xác đnh bng công thc:
14
Trong đó:
C*: S d tin mt mc tiêu.
T: Tng nhu cu v tin mt trong mt chu k.
F: Chi phí mt ln giao dch.
K: Lãi sut trên th trng.
Nh vy, nu doanh nghip gi s tin mt mc quá thp, doanh nghip s gp
phi khó khn trong vic thanh toán, do đó có th doanh nghip phi bán các tài sn
lu đng có tính thanh khon cao thng xuyên hn là nu gi s tin mt cao hn,
điu đó s làm cho chi phí giao dch tng lên. Ngc lai, chi phí c hi ca vic nm
gi tin mt s tng lên, khi s tin mt gi li tng. Do đó, nhim v ca doanh
nghip là phi xác đnh đc s d tin mt mc tiêu hay nói cách khác chính là s
cân đi gia chi phí c hi ca vic nm gi tin mt và chi phí giao dch sao cho tng
chi phí là ti thiu.
- Hochăđnh ngân sách tin mt: là mt k hoch ngn hn cho s dng tin
và ngun thu tin mt ca doanh nghip đc tính trên c s tun, tháng, quý. D
đoán nhu cu chi tiêu cho hot đng sn xut kinh doanh nh mua sm tài sn, tr
lng, các hot đng đu t trong tng lai. ng thi xem xét các ngun thu tin mt
t hot đng kinh doanh, đi vay và các ngun khác.
D đoán ngun thu tin mt bao gm thu nhp t hot đng kinh doanh, ngun
đi vay và các ngun khác, trong các ngun thu k trên, ngun thu t hot đng sn
xut kinh doanh coi là quan trng nht, nó đc d đoán da trên c s doanh s bán
ra và phn trm doanh s đc thanh toán tin mt d kin trong k.
D đoán nhu cu chi tiêu bao gm các khon chi cho sn xut kinh doanh nh
mua sm tài sn, tr lng, các khon chi cho hot đng đu t theo k hoch ca
doanh nghip, các khon chi tr lãi, np thu và các khon chi khác.
Trên c s so sánh nhu cu chi tiêu, doanh nghip có th thy đc mc thng
d hay thâm ht ngân qu. T đó thc hin các bin pháp cân bng thu chi ngân sách
nh tng tc đ thu hi công n hoc gim tc đ xut qu nu có th thc hin đc,
hoc khéo néo s dng các khon n đn thi hn thanh toán.
- uătătin nhàn ri: các doanh nghip có tim lc tài chính ln qun lý tài
chính ngn hn và giao dch ca mình thông qua ngân hàng và trung gian. Có các loi
chng khoán có kh nng chuyn đi, có tính thanh khon cao đc mua bán trên th
2*T*F
C
*
O
=
K
Thang Long University Library
15
trng tin t. Doanh nghip khi có mt lng tin nhàn ri trong thi gian ngn có
th đu t nhm tng kh nng sinh li và không làm phát sinh chi phí c hi. Khi
lng tin mt trong doanh nghip gim xung thp hn mc cho phép, doanh nghip
có th chuyn đi các loi chng khoán này thành tin mt và ngc li.
thc hin các ni dung qun lý tin mt nói trên doanh nghip có th s dng
các bin pháp nh:
Tng tc đ thu hi tin mt
Gim tc đ chi tiêu tin mt
Trong đó tng tc đ thu hi tin mt có th đc thc hin thông qua vic
khuyn khích khách hàng thanh toán sm vi vic áp dng chính sách chit khu đi
vi các khon n đc thanh toán trc hay đúng hn, quy đnh phng thc thanh
toán phù hp vi tng đi tng khách hàng t chc theo dõi và đôn đc thu hi
công n.
Gim tc đ chi tiêu tin mt là vic thay vì dùng tin thanh toán sm các hoá
đn mua hàng, ngi qun lý tài chính có th trì hoãn vic thanh toán trong phm vi
thi gian và các chi phí tài chính, tin pht hay s suygim v th tín dng ca doanh
nghip thp hn nhng li Ých cho vic thanh toán chm mang li.
1.2.3.2. Qun lỦ các khon phi thu
Trong quá trình sn xut kinh doanh, đ khuyn khích ngi mua, doanh nghip
thng áp dng phng thc bán chu đi vi khách hàng. iu này có th làm tng
thêm mt s chi phí do vic tng thêm các khon n phi thu ca khách hàng nh chi
phí qun lý n phi thu, chi phí thu hi n, chi phí ri ro i li doanh nghip cng
có th tng thêm đc li nhun nh m rng s lng sn phm tiêu th. Quy mô các
khon phi thu chu nh hng bi các nhân t nh sau:
Th nht, khi lng sn phm, hàng hoá, dch v bán chu cho khách hàng.
Th hai, s thay đi theo thi v ca doanh thu: đi vi các doanh nghip sn
xut có tính cht thi v, trong nhng thi k sn phm ca doanh nghip có nhu cu
tiêu th ln, cn khuyn khích tiêu th đ thu hi vn.
Th ba, thi hn bán chu và chính sách tín dng ca mi doanh nghip: đi vi
các doanh nghip có quy mô ln, có tim lc tài chính mnh, sn phm có đc đim s
dng lâu bn thì k thu tin bình quân thng dài hn các doanh nghip ít vn, sn
phm d h hao, mt phm cht, khó bo qun.
Khon phi thu là nhng sn phm dch v đã đc doanh nghip bán và gi hóa
đn cho khách hàng và đang ch khách hàng thanh toán. Qun lý khon phi thu s