khóa luận tốt nghiệp nâng cao chất lượng cho vay ngắn hạn đối với doanh nghiệp quốc doanh tại ngân hàng thương mại cổ phần quân đội chi nhánh thăng long

BăGIÁOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ăTẨI:
NỂNGăCAOăCHTăLNGăCHOăVAYăNGNăHNă
IăVIăDOANHăNGHIPăQUCăDOANHăTIă
NGỂNăHẨNGăTHNGăMIăCăPHNăQUỂNăIă
CHIăNHÁNHăTHNGăLONG
SINHăVIểNăTHCăHIN :ăNGHIểMăTHăLY
MÃ SINH VIÊN : A14463
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG
HẨăNIă- 2012
BăGIÁOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ăTẨI:
NỂNGăCAOăCHTăLNGăCHOăVAYăNGNăHNă
IăVIăDOANHăNGHIPăQUCăDOANHăTIă
NGÂN HÀNG THNGăMIăCăPHNăQUỂNăIă
CHIăNHÁNHăTHNGăLONG
Giáoăviênăhngădn :ăTh.săNguynăThăThúyăă
Sinhăviênăthcăhin :ăNghiêmăThăLy
Mã sinh viên : A14463
Chuyên ngành : Tài chính ậ Ngân hàng

HẨăNIă- 2012
Thang Long University Library

LI CMăN
Khóa lun này là kt qu ca quá trình hc tp ti trng i hc Thng Long và
quá trình tìm hiu thc t ca bn thân em ti Ngân hàng thng mi c phn Quân
đi chi nhánh Thng Long trong thi gian qua.
Trc tiên, vi tình cm chân thành nht, em xin bày t lòng bit n đn nhng
thy cô đã sáng lp ra trng i hc Thng Long cng nh các thy cô trong Hi
đng Qun tr và Ban Giám hiu nhà trng. Các thy cô đã mang đn cho chúng em
mt môi trng hc tp lành mnh, nng đng và hin đi. i hc Thng Long đã
cho em kin thc, s t tin, dy em phi luôn tôn trng tính trung thc, luôn bit yêu
thng và có tinh thn hp tác.
Em xin cm n đn các thy cô giáo đã và đang tham gia ging dy ti trng,
đc bit em xin cm n cô giáo Nguyn Th Thúy, ngi đã rt tn tình ch bo và
hng dn em hoàn thành khóa lun tt nghip này.
Em mun gi li cm n đn nhng ngi bn ca em ti trng i hc Thng
Long, nhng ngi đã sát cánh bên em cùng tri nghim quãng thi gian sinh viên
ti đp này. Cuc sng sinh viên s tht khó khn khi tôi không có các bn, nhng
ngi luôn bên tôi cùng tôi chia s nhng khó khn, áp lc trong hc tp cng nh
trong cuc sng. Chc chn mi khi nh v thi sinh viên ca mình, tôi s không bao
gi có th quên đc các bn.
Cui cùng, và đc bit nht, em mun cm n đn gia đình ca em. Cm n b
m đã sinh thành ra con và nuôi nng con khôn ln đc nh ngày hôm nay, cm
thông và chia s mi nim vui, ni bun ca con k t khi con quyt đnh la chn i
hc Thng Long là ngôi trng gn bó tui tr ca mình. Chc chn con s không th
đi đúng hng và t đng dy sau nhng vp ngã nu không có b m, ngàn ln cm
n con xin gi đn b m, con luôn kính trng và yêu mn nht.

Hà Ni, ngày 4 tháng 11 nm 2012
Sinh viên thc hin
Nghiêm Th Ly

MC LC
LI M U
CHNGă1:ăLụăLUN CHUNG V CHTăLNG CHO VAY NGN HN
I VI DOANH NGHIP QUC DOANH TIă ă NGỂNă HẨNGă THNGă
MI 1
1.1. Tng quan v cho vay ngn hnăđi vi doanh nghip quc doanh ti ngân
hƠngăthngămi 1
1.1.1. Khái nim v ngân hàng thng mi 1
1.1.2. Khái nim cho vay ngn hn ca ngân hàng thng mi 1
1.1.3. Khái nim doanh nghip quc doanh 2
1.1.4. Khái nim cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ti ngân
hàng thng mi 3
1.1.5. Nguyên tc và điu kin cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc
doanh ca ngân hàng thng mi 4
1.1.6. Vai trò ca cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ca
ngân hàng thng mi 6
1.1.7. i tng ca cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ca
ngân hàng thng mi 10
1.1.8. Các hình thc cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ca
ngân hàng thng mi 11
1.1.9. Quy trình cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ca ngân
hàng thng mi 14

1.1.10. c đim ca cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh 19
1.2. Chtălng cho vay ngn hnăđi vi doanh nghip quc doanh ca ngân
hƠngăthngămi 20
1.2.1. Khái nim cht lng cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc
doanh ca ngân hàng thng mi 20
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay ngn hn đi vi doanh nghip
quc doanh ti ngân hàng thng mi 22
1.2.3. Các nhân t nh hng đn cht lng cho vay ngn hn đi vi doanh
nghip quc doanh ca ngân hàng thng mi 29
KT LUNăCHNGă1 35
CHNGă2:ăTHC TRNG CHTăLNG CHO VAY NGN HNăI VI
DOANH NGHIP QUC DOANH TIă NGỂNă HẨNGă THNGă MI C
PHNăQUỂNăIăCHIăNHÁNHăTHNGăLONG 36
2.1. Khái quát v NgơnăhƠngăthngămi c phnăQuơnăđiăChiănhánhăThngă
Long 36
Thang Long University Library
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin ca Ngân hàng thng mi c phn
Quân i chi nhánh Thng Long 36
2.1.2. C cu t chc ca Ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh
Thng Long 38
2.1.3. Chc nng, nhim v ca tng b phn 39
2.2. Khái quát hotăđng kinh doanh caăNgơnăhƠngăthngămi c phn Quân
điăchiănhánhăThngăLong 41
2.2.1. Tình hình huy đng vn 42
2.2.2. Hot đng s dng vn (ch yu là cho vay) 48
2.2.3. Hot đng kinh doanh ngoi t và thanh toán quc t 56
2.2.4. Hot đng phát hành th 59
2.2.5. Mt s hot đng kinh doanh khác 59
2.2.6. Kt qu hot đng kinh doanh 60
2.3. Thc trng chtălng cho vay ngn hnăđi vi doanh nghip quc doanh

tiăNgơnăhƠngăthngămi c phnăQuơnăđiăchiănhánhăThngăLong 65
2.3.1. Khái quát v cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ti các
ngân hàng thng mi Vit Nam 65
2.3.2. Sn phm cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ti Ngân
hàng thng mi c phn Quân đi Vit Nam 68
2.3.3. Quy trình cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ti Ngân
hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long 70
2.3.4. Cht lng cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ti Ngân
hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long 75
KT LUNăCHNGă2 99
CHNGă3:ăGII PHÁP NÂNG CAO CHTăLNG CHO VAY NGN HN
I VI DOANH NGHIP QUC DOANH TIă NGỂNă HẨNGă THNGă
MI C PHNăQUỂNăI CHIăNHÁNHăTHNGăLONG 100
3.1.ă nhă hng phát trin kinh doanh tiă Ngơnă hƠngă thngă mi c phn
Quơnăđi Vit Nam 100
3.2.ă nhă hng phát trin kinh doanh caă Ngơnă hƠngă thngă mi c phn
QuơnăđiăchiănhánhăThngăLong 101
3.2.1. nh hng kinh doanh ca Ngân hàng thng mi c phn Quân đi
chi nhánh Thng Long trong nhng nm ti 101
3.2.2. nh hng v phát trin cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc
doanh ca Ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long
trong nhng nm ti 102
3.3. Gii pháp nhm nâng cao chtă lng cho vay ngn hnă đi vi doanh
nghip quc doanh caăNgơnăhƠngăthngă mi c phnăQuơnăđi chi nhánh
ThngăLong 103
3.3.1. S cn thit phi nâng cao cht lng cho vay ngn hn đi vi doanh
nghip quc doanh 103
3.3.2. C s đ xut gii pháp 104
3.3.3. Ni dung các gii pháp 104
3.4. Mt s kin ngh 126

3.4.1. Kin ngh đi vi s qun lý v mô ca Ngân hàng Nhà nc 126
3.4.2. Kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc 128
3.4.3. Kin ngh đi vi các B, ngành đa phng 129
3.4.4. Kin ngh đi vi Ngân hàng thng mi c phn Quân đi Vit Nam
132
KT LUNăCHNGă3 133
KT LUN

Thang Long University Library


DANH MC VIT TT

Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
CBTD
Cán b tín dng
CSH
Ch s hu
CT
Công ty
CVNH
Cho vay ngn hn
DN
Doanh nghip
DNNQD
Doanh nghip ngoài quc doanh
DNQD
Doanh nghip quc doanh
H

Huy đng
KNTH
Kh nng thu hi
KT
Kinh t
MB
Ngân hàng thng mi c phn Quân đi
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
NHTMCP
Ngân hàng thng mi c phn
NQH
N quá hn
TCKT
T chc kinh t
TCT
Tng công ty
TCTD
T chc tín dng
TG
Tin gi
TTKDTM
Thanh toán không dùng tin mt
UBND
y ban nhân dân
VN
Vit Nam
VND

Vit Nam đng


DANH MC CÁC BNG BIU

Trang
Bng 2.1. Tình hình huy đng vn giai đon 2009 - 2011 43
Bng 2.2. Tình hình hot đng cho vay ti ngân hàng thng mi c phn Quân
đi chi nhánh Thng Long 49
Bng 2.3. C cu cho vay ngn hn theo loi hình doanh nghip 54
Bng 2.4. Tình hình kinh doanh ngoi t ti ngân hàng thng mi c phn Quân
đi chi nhánh Thng Long 57
Bng 2.5. Tình hình thanh toán quc t ti ngân hàng thng mi c phn Quân
đi chi nhánh Thng Long 58
Bng 2.6. Kt qu hot đng th ATM 59
Bng 2.7. Tình hình thu nhp giai đon 2009 – 2011 61
Bng 2.8. Tình hình chi phí giai đon 2009 – 2011 63
Bng 2.9. Tình hình li nhun giai đon 2009 – 2011 64
Bng 2.10. Tình hình cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh 78
Bng 2.11. Tình hình thu n trong cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc
doanh giai đon 2009 – 2011 81
Bng 2.12. Tng kt d n cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh t
nm 2009 đn nm 2011 83
Bng 2.13. C cu cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh theo thành
phn kinh t t nm 2009 đn nm 2011 ti ngân hàng thng mi c
phn Quân đi chi nhánh Thng Long 85
Bng 2.14. C cu cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ti ngân
hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long 87
Bng 2.15. H s thu n trong cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc
doanh ti ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng

Long 89
Bàng 2.16. Vòng quay vn cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ti
ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long t
nm 2009 đn nm 2011 89
Bng 2.17. Phân loi n quá hn và n xu trên tng d n cho vay ngn hn đi
vi doanh nghip quc doanh t nm 2009 đn nm 2011 91
Bng 2.18. Phân loi n quá hn cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc
doanh da trên kh nng thu hi giai đon 2009 – 2011 93
Thang Long University Library


DANH MCăCÁCăSă, BIUă

Trang
S đ 1.1. C cu t chc ca ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi
nhánh Thng Long 39
Biu đ 2.1. C cu ngun vn huy đng theo k hn 44
Biu đ 2.2. C cu ngun vn huy đng theo thành phn kinh t 47
Biu đ 2.3. Tng d n cho vay 2009 - 2011 50
Biu đ 2.4. C cu d n cho vay theo thi gian giai đon 2009 - 2011 51
Biu đ 2.5. C cu cho vay ngn hn đi vi doanh nghip 55
Biu đ 2.6. C cu cho vay ngn hn theo loi hình doanh nghip 55
Biu đ 2.7. Tình hình cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ti ngân
hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long 79
Biu đ 2.8. Doanh s thu n giai đon 2009 – 2011 82
Biu đ 2.9. D n cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh 84
Biu đ 2.10. C cu cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh theo
phng thc cho vay ca ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi
nhánh Thng Long qua các nm 2009, 2010 và 2011 88

LI M U
1. Lý do chnăđ tài
Trong các hot đng ca ngân hàng thng mi, cho vay là hot đng ch yu,
trong đó cho vay ngn hn luôn chim t trng ln (trên 50% trong tng d n) và đem
li thu nhp chính cho ngân hàng (40-50%). Trong cho vay ngn hn thì cho vay đi vi
khách hàng doanh nghip luôn là trng tâm chim t trng tng đi ln 70-80% trong
tng d n cho vay ngn hn. Trong nhng nm gn đây, các ngân hàng thng mi đã
m rng cho vay trung và dài hn song cho vay ngn hn vn luôn là hot đng ch đo.
c thù ca nn kinh t Vit Nam là đa đt nc phát trin theo đnh hng xã hi ch
ngha, cng vi đim xut phát ca nn kinh t là chm hn so vi các nc khác. Vì
vy mà doanh nghip nhà nc là mt trong nhng thành phn đc chính ph u tiên
phát trin. Trc nhu cu mi ca cnh tranh và tìm kim nhng hng đi mi phù hp
đ va có th đáp ng ngày càng tt hn nhu cu ca khách hàng va đng vng trong
c ch th trng, m rng cho vay ngn hn đi vi doanh nghip nhà nc là mt
hng đi đúng đn giúp nn kinh t quc dân phát trin bn vng.
i vi ngân hàng thng mi c phn Quân đi Vit Nam thì nâng cao cht
lng cho vay ngn hn là mc tiêu trc mt và lâu dài ca ngân hàng, nhm phát
trin các hot đng ngân hàng cng nh gi vng v trí là mt trong nhng ngân hàng
thng mi c phn hàng đu Vit Nam.
Ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long đc thành lp
vi mc đích ban đu là đáp ng nhu cu vn ca các doanh nghip nhà nc đc bit
là các doanh nghip Quân đi. Sau gn 3 nm trng thành và phát trin, phm vi hot
đng ca Ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long đã m rng
và đáp ng nhu cu v vn cho nhiu thành phn kinh t khác nh doanh nghip ngoài
quc doanh, cá nhân, h gia đình, hp tác xã. Trong thi gian qua, ngân hàng đã tng
bc tng trng v s lng tín dng đi vi các doanh nghip nhà nc (nm 2011
doanh s cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh tng 28,33% so vi nm
2010) vi cht lng tín dng khá cao và đã duy trì đc mt s khách hàng truyn
thng có tim lc mnh. Tuy nhiên, vi nhng gì đt đc cha phi là đã tng xng

vi tim nng ca ngân hàng cng nh ca các doanh nghip nhà nc, vic không
ngng m rng cho vay và nâng cao cht lng các khon vay đi vi doanh nghip
nhà nc là rt cn thit đ Ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng
Long m rng và phát trin.
Chính vì vy, sau mt thi gian thc tp ti Ngân hàng thng mi c phn Quân
đi chi nhánh Thng Long, em nhn thy đc tim nng ca hot đng này và tm
quan trng ca vic thc hin cng nh nâng cao cht lng cho vay ngn hn đi vi
doanh nghip quc doanh đi vi s phát trin lâu dài ca ngân hàng. Do vy, em la
chn đ tài “Nâng cao cht lng cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh
Thang Long University Library


ti Ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long” đ nghiên cu,
tìm hiu, t đó đa ra kin ngh và đ xut đ phát trin hot đng này.
2. Mc tiêu nghiên cu
T lý thuyt cùng vi s nghiên cu tìm hiu ca bn thân, da trên tình hình
thc t ca cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ti chi nhánh, đ tìm ra
gii pháp nâng cao cht lng ca cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh
ti Ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long.
3.ăiătng và phm vi nghiên cu
Cn c vào mc tiêu trên, đi tng và phm vi ca khóa lun tp trung vào hot
đng cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh  Ngân hàng thng mi c
phn Quân đi chi nhánh Thng Long trong 3 nm 2009, 2010 và 2011.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
Phng pháp nghiên cu đc s dng ch yu là phng pháp thu thp thông
tin và phng pháp phân tích. Thông tin thu thp đc thông qua nhiu kênh nh quá
trình thc tp trc tip ti ngân hàng, phng vn cán b nhân viên ca ngân hàng, các
báo cáo tài chính nm, báo cáo tín dng,… Phng pháp phân tích s dng các thông
tin này, kt hp vi phng pháp so sánh, đi chiu, tng hp thông tin, t đó đa ra
nhng nhn đnh v tình hình cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh 

Ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long.
5. Kt cu ca khóa lun
Ngoài phn Li m đu, Kt lun và danh mc tài liu tham kho, khóa lun
đc kt cu thành 3 chng:
Chng 1: Lý lun chung v cht lng cho vay ngn hn đi vi doanh nghip
quc doanh ti ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng cht lng cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc
doanh ti Ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long.
Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng cho vay ngn hn đi vi doanh nghip
quc doanh ti Ngân hàng thng mi c phn Quân đi chi nhánh Thng Long.




1
CHNGă1: LụăLUNăCHUNGăVăCHTăLNGăCHOăVAYăNGNăHN
IăVIăDOANHăNGHIPăQUCăDOANH TI
NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Tngăquan văchoăvay ngnăhn điăviădoanhănghip qucădoanhăti ngân
hàng thng mi
1.1.1. Khái nim v ngân hàng thng mi
Ngân hàng thng mi đã hình thành, tn ti và phát trin hàng trm nm gn
lin vi s phát trin ca kinh t hàng hóa. S phát trin ca h thng ngân hàng
thng mi đã có tác đng rt ln và quan trng đn quá trình phát trin ca nn kinh
t hàng hóa, ngc li kinh t hàng hóa phát trin mnh m đn giai đon cao nht là
nn kinh t th trng thì ngân hàng thng mi cng ngày càng đc hoàn thin và
tr thành nhng đnh ch tài chính không th thiu đc.
Lut các t chc tín dng do Quc hi ban hành ngày 16 tháng 6 nm 2010 đnh
ngha: ắNgân hàng thng mi là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các
hot đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy đnh ca Lut

này nhm mc tiêu li nhun”.
“Hot đng ngân hàng là vic kinh doanh, cung ng thng xuyên mt hoc
mt s các nghip v sau đây: nhn tin gi; cp tín dng; cung ng dch v thanh
toán qua tài khon” (Theo Lut các t chc tín dng 2010 do Quc hi ban hành).
Nh vy, ngân hàng thng mi là mt doanh nghip kinh doanh tin t - tín
dng, vi hot đng thng xuyên là nhn tin gi, cho vay và cung ng các dch v
ngân hàng cho nn kinh t quc dân.
1.1.2. Khái nim cho vay ngn hn ca ngân hàng thng mi
Theo Quyt đnh s 1627/2001/Q-NHNN ngày 31/12/2001 ca Thng đc
Ngân hàng Nhà nc Vit Nam v vic ban hành Quy ch cho vay ca các t chc tín
dng đi vi khách hàng:
Cho vay là mt hình thc cp tín dng, theo đó bên cho vay giao hoc cam kt
giao cho khách hàng mt khon tin đ s dng vào mc đích xác đnh trong mt thi
gian nht đnh theo tho thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi.
Theo giáo trình “Nghip v ngân hàng thng mi” ca trng i hc Thng
Long đnh ngha:
Cho vay ca ngân hàng thng mi là vic chuyn nhng tm thi mt lng
giá tr t ngân hàng hng mi (ngi s hu) sang khách hàng vay (ngi s dng)
sau mt thi gian nht đnh quay tr li ngân hàng thng mi vi lng giá tr ln
hn lng giá tr ban đu. Hay có th hiu cho vay ca ngân hàng thng mi là quan
Thang Long University Library


2
h gia mt bên là ngi cho vay (ngân hàng thng mi) bng cách chuyn giao tin
hoc tài sn cho bên ngi vay (khách hàng vay) đ s dng trong mt thi gian nht
đnh vi cam kt ca ngi vay là hoàn tr c gc và lãi khi đn hn.
Cho vay ngn hn là khon cho vay có thi hn cho vay ti 12 tháng. Loi hình
thc này thng áp dng cho các khách hàng vay theo hn mc hay tng ln đ b
sung tm thi vn lu đng nh b sung ngân qu, ng trc tin hàng, duy trì hàng

tn kho, đm bo yêu cu thanh toán đn hn hoc phc v nhu cu tiêu dùng cho cá
nhân và h gia đình. i vi hình thc cho vay này, khách hàng s có mt phn tài sn
đ đm bo cho toàn b món vay, cùng vi thi gian hoàn vn nhanh, tránh đc các
ri ro nh lm phát, s bt n ca môi trng kinh t v mô và th trng nên đây là
loi cho vay có mc ri ro thp.
1.1.3. Khái nim doanh nghip quc doanh
Theo Lut Doanh nghip 2005 đnh ngha: “Doanh nghip là t chc kinh t có
tên riêng, có tài sn, có tr s giao dch n đnh, đc đng kỦ kinh doanh theo quy
đnh ca pháp lut nhm mc đích thc hin các hot đng kinh doanh”.
Hin nay, Vit Nam bao gm các thành phn kinh t: kinh t Nhà nc, kinh t
tp th, kinh t cá th tiu ch, kinh t t bn t nhân, kinh t t bn Nhà nc và kinh
t có vn đu t nc ngoài. Tuy nhiên, nu chia theo hình thc s hu thì nn kinh t
Vit Nam bao gm 2 loi hình doanh nghip chính: doanh nghip quc doanh và
doanh nghip ngoài quc doanh.
Doanh nghip quc doanh
Theo điu 1 ca Lut doanh nghip nhà nc nm 2003 có đnh ngha: “Doanh
nghip quc doanh là t chc kinh t do Nhà nc s hu toàn b vn điu l hoc có
c phn, vn góp chi phi, đc t chc di hình thc công ty nhà nc, công ty c
phn, công ty trách nhim hu hn”.
Doanh nghip nhà nc đc ngân sách Nhà nc đu t toàn b hoc mt phn
vn điu l ban đu nhng không thp hn tng mc vn pháp đnh ca các ngành
ngh mà doanh nghip đó kinh doanh. Ngoài s vn nhà nc đu t, doanh nghip
đc quyn huy đng vn di các hình thc khác, nhng không đc thay đi hình
thc s hu ca doanh nghip. Vic phân phi li nhun sau thu đc thc hin theo
quy đnh ca Chính ph. Doanh nghip nhà nc đc xác đnh là thành phn kinh t
đóng vai trò ch đo; làm đòn by tng trng kinh t và gii quyt nhng vn đ xã
hi, m đng, hng dn, liên kt, h tr các thành phn kinh t khác cùng tn ti và
phát trin; làm lc lng vt cht đ Nhà nc thc hin chc nng điu tit và qun lí
v mô nn kinh t.
Doanh nghip ngoài quc doanh

Bao gm toàn b nhng đn v kinh t mang hình thc s hu phi Nhà nc v


3
t liu sn xut, nhng đn v kinh t này da trên c s do t nhân (bao gm mt
hoc mt tp th các cá nhân) b vn đu t di mi hình thc, nhm mc đích ch
yu là li nhun và chu s chi phi ca các ch đu t. Các loi hình doanh nghip
thuc khu vc kinh t này rt đa dng, và to ra các thành phn kinh t khác nhau nh
kinh t cá th, kinh t tp th, kinh t t nhân, kinh t t bn t nhân và đc t chc
di hình thc: doanh nghip t nhân, công ty trách nhim hu hn, công ty c phn,
công ty liên doanh, hp tác xã, cá nhân, doanh nghip có vn đu t nc ngoài, kinh
t h gia đình… Các doanh nghip này hot đng da trên s vn ca mình và t chu
trách nhim v mi hot đng sn xut kinh doanh trên c s lãi hng l chu. Các
doanh nghip ngoài quc doanh đc pháp lut quy đnh rt cht ch đi vi mi hot
đng vì đây là là khu vc kinh t phc tp và liên quan đn nhiu vn đ xã hi.
Theo điu 3 ca Lut Doanh nghip Nhà nc có phân chia thành phn doanh
nghip nhà nc thành 4 loi hình da trên s thành viên tham gia góp vn và t l
góp vn ca nhà nc tham gia đó là: công ty nhà nc, công ty c phn nhà nc,
công ty trách nhim hu hn nhà nc mt thành viên và công ty trách nhim hu hn
nhà nc có hai thành viên tr lên:
- Công ty nhà nc là doanh nghip do Nhà nc s hu toàn b vn điu l,
thành lp, t chc qun lỦ, đng kỦ hot đng theo quy đnh ca Lut này. Công ty nhà
nc đc t chc di hình thc công ty nhà nc đc lp, tng công ty nhà nc.
- Công ty c phn nhà nc là công ty c phn mà toàn b c đông là các công
ty nhà nc hoc t chc đc Nhà nc u quyn góp vn, đc t chc và hot
đng theo quy đnh ca Lut doanh nghip.
- Công ty trách nhim hu hn nhà nc mt thành viên là công ty trách nhim
hu hn do Nhà nc s hu toàn b vn điu l, đc t chc qun lỦ và đng kỦ
hot đng theo quy đnh ca Lut doanh nghip.
- Công ty trách nhim hu hn nhà nc có hai thành viên tr lên là công ty trách

nhim hu hn trong đó tt c các thành viên đu là công ty nhà nc hoc có thành
viên là công ty nhà nc và thành viên khác là t chc đc Nhà nc u quyn góp
vn, đc t chc và hot đng theo quy đnh ca Lut doanh nghip.
1.1.4. Khái nim cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ti ngân hàng
thng mi
Nh vy, t nhng khái nim nêu trên v cho vay ngn hn và doanh nghip
quc doanh ta có th hiu:
Cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ca ngân hàng thng
mi là khon cho vay có thi hn cho vay ti 12 tháng, thng đc s dng nhm
cung ng vn sn xut kinh doanh, b sung thiu ht tm thi v vn lu đng ca các
doanh nghip quc doanh.
Thang Long University Library


4
i vi cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh thì đi tng khách
hàng ch yu là nhóm đi tng công ty trách nhim hu hn nhà nc mt thành
viên. Nhóm đi tng này có nhu cu vay vn đ m rng sn xut kinh doanh rt ln.
Hn na, do các chính sách u đãi ca Chính ph đt ra yêu cu các doanh nghip cn
phi đy mnh quy mô cng nh cht lng v sn phm dch v ca mình. ây là
mt trong nhng nhóm khách hàng quen thuc ca các ngân hàng, đc chính ph
trc tip ch đo cp tín dng vi u đãi thp vi thi gian cho vay dài.
1.1.5. Nguyên tc và điu kin cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh
ca ngân hàng thng mi
1.1.5.1 Nguyên tc cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh
 đm bo an toàn vn, trong quá trình cho vay các ngân hàng thng mi luôn
phi tuân th các nguyên tc sau đây:
Th nht, tin vay phi đc s dng đúng mc đích đã tha thun trong hp
đng tín dng. Theo nguyên tc này, mi khon vay đu phi đc xác đnh trc v
mc đích kinh t. Bi vy, các doanh nghip có nhu cu vay vn, trc khi vay phi

trình bày vi ngân hàng mc đích vay vn, gi cho ngân hàng các k hoch hay d án
sn xut kinh doanh, các tài liu k toán, đ ngân hàng xem xét cho vay. Khi cho vay,
ngân hàng cùng khách hàng lp hp đng vay vn và khách hàng phi cam kt s
dng tin vay đúng mc đích và điu này đc ghi trong hp đng vay vn. Sau khi
nhn đc tin vay khách hàng phi s dng đúng mc đích nh đã cam kt, ngân
hàng có trách nhim kim soát vic s dng vn ca khách hàng.
Th hai, tin vay phi hoàn tr đúng hn đy đ c gc và lãi. Hoàn tr là thuc
tính vn có ca tín dng, s hoàn tr là mi quan tâm hàng đu ca các ngân hàng khi
cho vay. Thu hi n c gc và lãi đúng hn là c s đ các ngân hàng thng mi tn
ti và phát trin. Ngun vn cho vay ca ngân hàng ch yu là ngun vn huy đng,
ngân hàng là ngi “đi vay đ cho vay”. Ngân hàng phi đm bào hoàn tr đy đ, kp
thi cho ngi gi khi h có nhu cu rút tin. Vì vy, ngân hàng đòi hi ngi vay vn
phi hoàn tr cho ngân hàng đúng hn. Nu ngân hàng không thu hi hoc không thu
hi đúng hn các khon cho vay thì có kh nng dn đn mt kh nng thanh toán và
phá sn. Ngoài ra, trong quá trình thc hin các nghip v tín dng ca mình, ngân
hàng phi bù đp các chi phí nh: tr lãi tin gi, chi phí n ch, tr lng cán b công
nhân viên, np thu, trích lp các qu,… Do đó, ngân hàng phi thu thêm khon chênh
lch ngoài s vn gc cho vay.
Th ba, ngân hàng quyt đnh cho vay có bo đm bng tài sn bng vic cm
c, th chp bng tài sn ca khách hàng vay hoc bo lãnh bng tài sn ca bên th
ba hoc bng tài sn hình thành t vn vay; cho vay không có bo đm bng tài sn
(cho vay tín chp) do trong nn kinh t th trng, mi hot đng kinh doanh ca


5
doanh nghip luôn cha đng kh nng ri ro, điu đó rt có th kéo theo ri ro cho
ngân hàng. Bi vy, đm bo đc coi là điu kin quan trng trong mi nghip v
cho vay ca ngân hàng thng mi. Trong các nghip v đn gin, quy mô cho vay
nh ít khi ngân hàng đòi hi phi có đm bo bng tài sn đi vi khách hàng quen
thuc, truyn thng và có tín nhim cao.

1.1.5.2. iu kin cho vay
Khách hàng ch có th vay vn ca ngân hàng khi h tha mãn tt c các điu
kin vay vn, ni dung các điu kin vay vn gm:
Th nht, khách hàng phi có đ t cách pháp lý: quan h tín dng gia ngân
hàng vi khách hàng là quan h đc lut pháp bo v. Vì vy, nó phi đc lp trên
c s quy đnh ca lut pháp. Do đó, các ch th tham gia quan h phi có đ t cách
pháp lỦ. Hn th trong quan h tín dng s phát sinh s chuyn giao và giao dch v tài
sn do đó cn có s xác nhn ca các bên tham gia theo đúng quy đnh ca lut pháp.
Nh vy, khách hàng phi có đ t cách pháp lỦ đ thc hin các giao dch.
Th hai, vn vay phi đc s dng hp pháp: vn vay phi đc s dng hp
pháp tc là không vi phm pháp lut và mc đích s dng vn vay phù hp vi đng
ký kinh doanh ca doanh nghip, t chc kinh t. Vì vy, khi khách hàng s dng vn
bt hp pháp thì các tài sn đó s b phong ta hoc b tch thu t đó nh hng ti kh
nng hoàn tr gc và lãi cho ngân hàng. Ngoài ra, khi vn vay s dng bt hp pháp
thì t cách pháp lỦ ca khách hàng có th b mt đi do đó nh hng ti quan h tín
dng hp pháp gia ngân hàng vi khách hàng.
Th ba, khách hàng phi có nng lc tài chính lành mnh đ đ đm bo hoàn tr
tin vay đúng hn đã cam kt. Lý do khách hàng phi có tình hình tài chính lành mnh
có th đc hiu nh sau: Doanh nghip có tài chính lành mnh tc là doanh nghip
đó có kh nng qun lý tt; phát trin n đnh; có c s vng chc v tài chính đ đm
bo cho cam kt hoàn tr tin vay đúng hn.
Th t, khách hàng phi có phng án, d án sn xut kinh doanh kh thi và hiu
qu. Khách hàng phi có phng án kh thi và hiu qu vì bn cht ca NHTM là t
chc kinh doanh trong đó vic cho vay phi đm bo các nguyên tc sinh li c bn.
Do đó d án và phng án mà ngân hàng tài tr vn phi đm bo tính kh thi và hiu
qu. Trong hot đng tín dng ca NHTM, ngun thu t phng án và d án vay vn
đc coi là ngun thu “th nht” đm bo an toàn vn cng nh phát trin liên tc ca
khách hàng và ngân hàng.
Th nm, khách hàng thc hin đm bo tin vay theo quy đnh. NHTM quan tâm đn
đm bo tin vay vì: m bo tin vay là công c bo đm trong vic thc hin trách nhim

và ngha v ca khách hàng trong quan h vay vn. m bo tin vay cng cung cp ngun
thanh toán “th hai” cho NHTM (trong trng hp khách hàng không tr đc khon vay).
Thang Long University Library


6
1.1.6. Vai trò ca cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ca ngân
hàng thng mi
1.1.6.1. i vi doanh nghip quc doanh
i vi doanh nghip nhà nc mang đc thù ca doanh nghip có vn ch yu
là do nhà nc cp nên khi mà ngân sách nhà nc cha kp cung cp ngun vn vào
doanh nghip kp thi s khin doanh nghip mt đi c hi đu t trong ngn hn. Cho
vay ngn hn giúp cho các doanh nghip quc doanh có kh nng đáp ng đc nhu
cu v vn ca mình đ m rng sn xut kinh doanh, tng li nhun cho doanh
nghip. Ví d nh đi vi ngành dt may, da giy, t khi gia nhp T chc thng mi
Quc t WTO bên cnh nhng c hi là có c hi tip cn và xut khu ra th trng
nc ngoài nhng cng có nhiu thách thc đó là cnh tranh ngày càng gay gt không
ch trong nc mà còn trên th gii. Nhng nh có ngun vn tài tr ca ngân hàng
mà các doanh nghip này đã đng vng trên th trng và ngày càng phát trin, vn
xa trên tm quc t.
C th theo Tng cc Thng kê: chín tháng nm 2012, kim ngch
hàng hóa xut khu đt 83,8 t USD, tng 18,9% so vi cùng k nm trc. Trong đó,
hàng dt may đt 11,3 t USD, tng 8,4%; giày dép đt 5,2 t USD, tng 12,9% so vi
cùng k nm 2011. i vi xây dng, đu t phát trin: Giá tr sn xut xây dng chín
tháng nm 2012 theo giá hin hành c tính đt 488,7 nghìn t đng, trong đó: Khu
vc Nhà nc đt 75,8 nghìn t đng, chim 15,5%;
khu vc ngoài Nhà nc 396
nghìn t đng, chim 81%; khu vc có vn đu t nc ngoài 16,9 nghìn t đng,
chim 3,5%. Trong khi đó: Giá tr sn xut xây dng chín tháng theo giá so sánh 1994
c tính đt 159,2 nghìn t đng, trong đó khu vc Nhà nc đt 24,7 nghìn t đng.

Vì vy, hot đng cho vay ca NHTM có vai trò rt quan trng đi vi s tn ti
và phát trin ca doanh nghip. ng thi đ không ngng nâng cao nng sut lao
đng, cht lng sn phm, tìm kim li th trong cnh tranh, các doanh nghip buc
phi thng xuyên ci tin máy móc, thit b, đi mi công ngh đc bit trong thi
đi khoa hc k thut phát trin nh ngày nay.
Vn vay ngân hàng thng chim 60-70% trong tng ngun vn ca doanh
nghip. Vi c cu ngun vn nh vy s to đc đòn by tài chính cao, không to áp
lc tr n vay trong ngn hn đi vi vn ch s hu và không nh hng đn kh
nng thanh toán cng nh uy tín ca doanh nghip. Hot đng cho vay đã đáp ng kp
thi nhu cu v quy mô và cht lng vn cho khách hàng. Vi u đim nh an toàn,
thun tin, nhanh chóng, d tip cn và có kh nng đáp ng đc nhu cu vn ln,
tha mãn đc nhu cu đa dng ca khách hàng. Hot đng cho vay giúp doanh
nghip nm bt đc c hi kinh doanh, trang tri các chi phí ca doanh nghip, doanh
nghip có vn đ m rng sn xut.
Cho vay ngân hàng ràng buc trách nhim ca doanh nghip phi hoàn tr vn


7
gc và lãi trong thi hn nht đnh nh trong tha thun. Do đó, buc khách hàng phi
n lc, tn dng ht kh nng ca mình đ s dng vn vay có hiu qu, đy nhanh
quá trình tái sn xut, đem li li nhun cho doanh nghip và đm bo ngha v tr n
cho ngân hàng.
1.1.6.2. i vi ngân hàng thng mi
Trc ht, cho vay ngn hn trong đó có cho vay ngn hn đi vi doanh nghip
quc doanh giúp ngân hàng nâng cao hiu qu s dng vn bi hot đng ca ngân
hàng là đi vay đ cho vay nên khi ngun vn ngân hàng huy đng đc đt mc cao
nhng li không th cho vay đc, gây nên tình trng tha,  đng vn, li nhun thu
v không có trong khi chi phí tr lãi không ngng gia tng. Trng hp khác là khi
nhu cu vay vn ca các đi tng khách hàng trong xã hi ngày mt tng cao thì
ngân hàng li không th huy đng đc các ngun vn nhàn ri trong dân c, dn đn

vic không có tin đ cho vay. Thêm vào đó, đc trng trong kinh doanh ngân hàng là
kinh doanh da trên nim tin. Do đó, nu đ mt nim tin ca khách hàng thì đây s là
tn tht rt ln cho ngân hàng.
Hình thc cho vay ngn hn luôn mang li ngun thu nhp ch yu cho ngân hàng
có th lên ti 40-50%. Ví d nh đi vi NHTMCP Quân đi chi nhánh Thng Long,
nm 2011, ngun thu nhp t cho vay ngn hn đt 175.758 triu đng, chim 48,23%
trong tng thu nhp ca chi nhánh. i vi NHTMCP i Dng, cho vay ngn hn
chim 55,12% trong tng d n cho vay và ngun thu nhp t cho vay ngn hn đt
1.241 t đng, chim 46,82% trong tng thu nhp ca chi nhánh. Cho vay ngn hn là
hot đng truyn thng, chim t trng ln nht trong tng tài sn có và ngân hàng ngày
càng chú trng quan tâm phát trin loi hình tín dng này. Nh Vietcombank nm 2011,
tng d n cho vay ngn hn trên tng tài sn có chim 27,11%, NHTMCP Quân đi
chi nhánh Thng Long nm 2011 d n cho vay ngn hn là 973.226 triu đng, chim
18,35% trên tng tài sn có. Do vy vic nâng cao cht lng ca hot đng cho vay
ngn hn cho các doanh nghip quc doanh nhm thu hút khách hàng là mt hng đi
có trin vng và an toàn cho ngân hàng. Thông qua hot đng cho vay ngn hn mà
ngân hàng đa dng hóa đc danh mc tài sn có, danh mc đu t nh dch v thanh
toán, kinh doanh ngoi t, t vn tài chính, bo lãnh, thanh toán quc t, phát hành
th,… t đó gim thiu ri ro và tng li nhun cho ngân hàng. Ví d nh Ngân hàng
thng mi c phn Quân đi trong nm 2011, thu nhp t hot đng dch v đt 1.191
t đng, trong đó thu nhp t dch v bo lãnh đt 373 t đng, dch v thanh toán đt
174 t đng, dch v chng khoán đt 56 t,… i vi NHTMCP Quân đi chi nhánh
Thng Long thu t dch v thanh toán quc t nm 2011 đt 3,23 t đng tng 9,12% so
vi nm 2010. i vi Ngân hàng thng mi c phn i Dng, lãi thun t hot
đng dch v nm 2010 cng tng 21,13% so vi nm 2010,…
Thang Long University Library


8
Thông qua hot đng cho vay ngn hn mà ngân hàng m rng đc các loi

hình dch v, sn phm chéo nh thanh toán, chuyn tin, thu hút tin gi, kinh doanh
ngoi t, t vn,… Hin nay, xu hng hot đng ca các NHTM là phát trin đa nng
tng hp, luôn tìm cách m rng các nghip v cng nh đa ra các sn phm mi.
Tuy nhiên, các doanh nghip quc doanh thng có xu hng s dng kèm các dch
v ngân hàng ti ngân hàng mình đã có quan h tín dng nh dch v bão lãnh, chuyn
tin, nh thu, y nhim chi, y nhim thu, th tín dng,… ây cng là điu kin tiên
quyt giúp ngân hàng m rng quan h vi khách hàng, tng kh nng huy đng vn,
nâng cao nng lc cnh tranh và hi nhp vi xu th quc t.
i vi các khon tín dng đc chính ph trc tip ch đo các ngân hàng cp
tín dng, nó giúp cho ngân hàng s to đc nhiu u đãi ca chính ph v các hot
đng kinh doanh ca mình cng nh các u đãi v ngun vn t ngân hàng nhà nc.
Giúp tng kh nng cnh tranh ca ngân hàng vi các ngân hàng và t chc tín dng
khác, thu hút đi tng khách hàng mi, t đó m rng quan h vi khách hàng. Bng
cách nâng cao và m rng mng li, đa dng hóa sn phm, nâng cao cht lng dch
v cho vay, s lng khách hàng đn vi ngân hàng ngày càng tng và hình nh ca
ngân hàng s đc ci thin hn trong con mt khách hàng. T đó uy tín ca ngân
hàng ngày càng đc nâng cao hn.
1.1.6.3. i vi nn kinh t
S phát trin ca các NHTM và các t chc kinh t chính là yu t thúc đy s
phát trin ca nn kinh t. Hot đng cho vay ca ngân hàng thúc đy quá trình tích t
tp trung vn sn xut m rng quá trình phân công lao đng xã hi và hp tác kinh t
trong nc và quc t. Các doanh nghip, các công ty làm n có hiu qu và uy tín
đc ngân hàng tp trung đu t vn to đà m rng quy mô sn xut và th trng
tiêu th.
Thông qua hot đng cho vay ca NHTM, Ngân hàng Nhà nc có th kim
soát cung - cu tin t trong nn kinh t đ đ ra các c ch điu hành chính sách tin
t và chính sách tài khóa thông qua các công c nh hn mc tín dng, d tr bt
buc, lãi sut.
Vic nâng cao cht lng hot đng cho vay ngn hn đi vi DNQD góp phn
đáng k giúp Nhà nc đt đc nhng mc tiêu kinh t - xã hi nht đnh, thúc đy

quá trình sn xut kinh doanh. Cng qua đó gii quyt công n vic làm, tng thu
nhp cho ngi lao đng, gim tht nghip, gim t nn xã hi. C th, theo Tng
cc Thng kê nm 2011: t l tht nghip nm 2011 là 2,27% gim 0,61% so vi
nm 2010 (2,88%). T l tht nghip ca lao đng trong đ tui chín tháng nm 2012 là
2,17%, trong đó khu vc thành th là 3,53%, khu vc nông thôn là 1,55%.
Thu nhp bình quân đu ngi ca Vit Nam nm 2009 đt trên 1.000 USD,


9
chính thc chuyn t mt nc có thu nhp thp thành mt nc có thu nhp trung
bình, GDP ca Vit Nam t nm 2000 đn 2008 đu tng vi tc đ trên 10% mt
nm. Theo con s ca B Công thng, nm 2011 nhiu ch s v mô ca Vit Nam
đang tt lên đáng k, vi tng GDP c khong 119 t USD, GDP đu ngi đt
1.300 USD/ngi/nm. Tng sn phm trong nc (GDP) chín tháng nm 2012 c
tính tng 4,73% so vi cùng k nm trc, thp hn mc tng 5,77% ca chín tháng
nm 2011. Tc đ tng GDP quỦ I nm nay là 4,00%; quỦ II tng 4,66%; quỦ III tng
5,35%. Trong mc tng chung ca toàn nn kinh t chín tháng nm nay, khu vc nông,
lâm nghip và thy sn tng 2,48%, đóng góp 0,4 đim phn trm vào mc tng
trng chung; khu vc công nghip và xây dng tng 4,36%, đóng góp 1,82 đim
phn trm; khu vc dch v tng 5,97%, đóng góp 2,51 đim phn trm. Mc tng
trng c ba khu vc chín tháng nm nay đu thp hn mc tng ca cùng k nm
2011. Nhìn chung, mc tng trng kinh t chín tháng nm nay là hp lỦ trong điu
kin c nc tp trung thc hin mc tiêu ca nm 2012 là u tiên kim ch lm phát,
n đnh kinh t v mô.
Mc dù vn nhp siêu khong 10 t USD, nhng kim ngch xut nhp khu ca
nc ta trong nm 2011 vt trên 200 t USD, trong đó xut khu đt 96 t USD.
Kim ngch xut nhp khu ca Vit Nam đng th 5 khu vc ASEAN. Nm 2011
cng chng kin mc bt phá mnh v xut khu ca Vit Nam, vi mc tng
32,00% so vi nm 2010. S tng trng ca xut khu tip tc kéo nhp siêu gim,
vi xu hng thy rõ trong 4 nm tr li đây (t 18 t USD nm 2008 còn khong 10

t USD trong nm nay). Kim ngch hàng hóa xut khu tháng 9 nm 2012 c tính đt
9,7 t USD, gim 5,90% so vi tháng trc và tng 18,20% so vi cùng k nm 2011.
Tính chung chín tháng nm 2012, kim ngch hàng hóa xut khu đt 83,8 t USD, tng
18,9% so vi cùng k nm trc, bao gm: Khu vc kinh t trong nc đt 31,3 t
USD, gim 0,6%; khu vc có vn đu t nc ngoài (k c du thô) đt 52,5 t USD,
tng 34,6%. Kim ngch hàng hóa xut khu chín tháng tng cao ch yu  khu vc có
vn đu t nc ngoài vi các mt hàng ch yu nh: in t, máy tính và linh kin;
đin thoi các loi và linh kin, hàng dt may
Nng lc sn xut ca quc gia s đc ci thin rõ rt. C th nh, theo s liu
thng kê v giá tr sn xut công nghip theo giá thc t ca Tng cc Thng kê: tng
giá tr sn xut công nghip nm 2011 đt 2.963.499,7 t đng tng 665.431,1 t đng
so vi nm 2010 (2.298 t đng). Giá tr sn xut xây dng chín tháng nm 2012 theo
giá hin hành c tính đt 488,7 nghìn t đng, bao gm: Khu vc Nhà nc đt 75,8
nghìn t đng, chim 15,50%; khu vc ngoài Nhà nc 396 nghìn t đng, chim 81%;
khu vc có vn đu t nc ngoài 16,9 nghìn t đng, chim 3,5%. Giá tr sn xut xây
dng chín tháng chia theo loi công trình nh sau: Công trình nhà  đt 187,6 nghìn t
Thang Long University Library


10
đng, tng 8,80% so vi cùng k nm 2011; công trình nhà không đ  đt 76,9 nghìn t
đng, tng 9,8%; công trình k thut dân dng đt 160,9 nghìn t đng, tng 11,40%;
hot đng xây dng chuyên dng đt 63,3 nghìn t đng, tng 7,00%.
ng thi to sc hút cho đu t nc ngoài vi ngun vn đc đu t vào
hàng nm chim t l tng đi ln trong tng ngun vn trong nn kinh t. C th:
vn thc hin ca khu vc FDI ti Vit Nam nm 2011 c đt 11 t USD, bng vi
mc thc hin ca nm 2010 và đóng góp 25,9% tng vn đu t toàn xã hi. Vào 9
tháng đu nm 2012: khu vc có vn đu t trc tip nc ngoài đt 170 nghìn t
đng, chim 24% và tng 1,6% so vi cùng k nm trc.
Khi cho vay ngn hn nói chung và cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc

doanh nói riêng đc m rng và cht lng ngày mt đc nâng cao, nh đã nói 
trên s góp phn thúc đy tng trng kinh t, t đó m rng c hi huy đng vn và
phát trin các dch v ngân hàng ca các t chc tín dng.
1.1.7. i tng ca cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ca ngân
hàng thng mi
Trong quá trình hot đng, doanh nghip cn đu t vào tài sn lu đng và tài
sn c đnh. V nguyên tc, doanh nghip có th s dng ngun vn ngn hn hoc dài
hn đ tài tr cho vic đu t vào tài sn lu đng. Tuy nhiên, do nhu cu vn dài hn
đ đu t vào tài sn c đnh rt ln nên thông thng doanh nghip không có th s
dng ngun vn dài hn đ đu t vào tài sn lu đng. Do vy, đ đu t vào tài sn
lu đng, doanh nghip thng phi s dng ngun vn ngn hn.
Nhìn vào bng cân đi tài sn ca doanh nghip, chúng ta có th d dàng nhn ra
ngun vn ngn hn mà doanh nghip thng s dng đ tài tr cho tài sn lu đng
gm có:
- Các khon n phi tr ngi bán;
- Các khon ng trc ca ngi mua;
- Thu và các khon phi np Nhà nc;
- Các khon phi tr công nhân viên;
- Các khon phi tr khác;
- Vay ngn hn t ngân hàng.
V nguyên tc, doanh nghip nên tn dng và huy đng tt c các ngun vn
ngn hn mà doanh nghip có th tn dng đc. Khi nào thiu ht, doanh nghip mi
nên s dng ngun tài tr ngn hn ca ngân hàng. S thiu ht vn ngn hn ca
doanh nghip có th do s chênh lch v thi gian và doanh s gia tin thu bán hàng
(inflows) và tin đu t vào tài sn lu đng (outflows) hoc do nhu cu gia tng đu
t tài sn lu đng đt bin theo thi v. Do vy, nhu cu tài tr ngn hn ca doanh
nghip có th chia thành: nhu cu tài tr ngn hn thng xuyên và nhu cu tài tr


11

ngn hn thi v. Nhu cu tài tr thng xuyên do đc đim luân chuyn vn ca
doanh nghip quyt đnh trong khi nhu cu tài tr thi v do đc đim thi v ca các
ngành sn xut kinh doanh quyt đnh.
Nhu cu tài tr ngn hnăthng xuyên
Nhu cu tài tr ngn hn thng xuyên xut phát t s chênh lch hoc không n
khp nhau v thi gian và quy mô gia tin vào (inflows) và tin ra (outflows) ca
doanh nghip. Khi doanh nghip tiêu th hàng hóa và thu tin v thì doanh nghip có
dòng tin vào. Ngc li, khi doanh nghip mua nguyên liu hoc hàng hóa d tr cho
sn xut kinh doanh, doanh nghip có dòng tin ra. Nu dòng tin chi ra ln hn dòng
tin thu vào, doanh nghip cn b sung thiu ht. Khon thiu ht này trc ht b
sung t vn ch s hu và các khon n phi tr khác mà doanh nghip có th huy
đng đc. Phn còn li doanh nghip s s dng tài tr ngn hn ca ngân hàng. ó
là nguyên tc mà cán b tín dng cn nm vng đ xác đnh hn mc tín dng sau này.
Nhu cu tài tr ngn hn thi v
Ngoài nhu cu tài tr ngn hn thng xuyên, doanh nghip còn có nhu cu tài
tr ngn hn theo thi v. Nhu cu vn thi v xut phát t đc đim thi v ca hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip khin cho nhu cu vn ngn hn tng đt
bin. Chng hn, doanh nghip sn xut ch bin xut khu tôm có th có nhu cu vn
ngn hn tng đt bin vào mùa thu hoch tôm. Khi y, doanh nghip cn tài tr vn
ngn hn ngân hàng đ b sung nhu cu mang tính thi v.
Tóm li, trong quá trình hot đng, doanh nghip có nhu cu tài tr ngn hn,
thng xuyên hoc thi v, t ngân hàng. Chính nhu cu tài tr này là c s đ ngân
hàng thc hin cp tín dng cho doanh nghip. iu này có li cho c hai phía, doanh
nghip và ngân hàng. V phía doanh nghip, vic cho vay ca ngân hàng giúp doanh
nghip b sung vn thiu ht đm bo cho doanh nghip có th duy trì và m rng sn
xut kinh doanh. V phía ngân hàng, vic cho vay cho doanh nghip giúp ngân hàng
“tiêu th đc sn phm” ca mình, góp phn mang li li nhun cho ngân hàng.
1.1.8. Các hình thc cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ca ngân
hàng thng mi
1.1.8.1. Cho vay tng ln

ây là loi hình cho vay thng đc áp dng cho nhng khách hàng không có
nhu cu vay vn thng xuyên, khách hàng có nhu cu vay tng ln, hoc ngân hàng
xét thy cn thit phi áp dng loi cho vay này đ giám sát vic s dng vn cht ch
hn. Cho vay tng ln là phng pháp cho vay mà mi ln vay khách hàng và ngân
hàng đu phi làm các th tc: khách hàng lp k hoch vay vn, ngân hàng s phân
tích khách hàng, ký hp đng cho vay, xác đnh quy mô cho vay, thi hn gii ngân,
thi hn tr, lãi sut là yêu cu đm bo nu cn theo tng h s c th. Cho vay tng
Thang Long University Library


12
ln là phng thc cho vay theo món, khi khách hàng có nhu cu vay cho mt mc
đích s dng vn c th nh thanh toán tin mua hàng hóa, các chi phí sn xut kinh
doanh khác. S tin cho vay đc xác đnh cn c vào nhu cu vay vn ca khách
hàng, giá tr tài sn đm bo, kh nng hoàn tr ca khách hàng, kh nng ngun vn
ca ngân hàng, gii hn cho vay ca pháp lut và ngân hàng.
Nhu cu vay vn = Nhu cu vn lu đng - Vn ch s hu và vn huy đng khác.
Thi hn cho vay và k hn tr n đc xác đnh tùy thuc vào chu k sn xut
kinh doanh ca doanh nghip, ngun thu trong k hn cho vay. Trong mi hp đng
cho vay khách hàng có th rút vn nhiu ln tùy theo tin đ và nhu cu s dng vn
thc t. Vic tr n đc thc hin theo k hoch tr n đã tha thun trong hp đng.
Nu khách hàng không tr n, ngân hàng có quyn trích tài khon tin gi ca khách
hàng đ thu n.
1.1.8.2. Cho vay theo hn mc tín dng
Cho vay theo hn mc tín dng thng áp dng cho các doanh nghip mà trong
quá trình hot đng sn xut kinh doanh h thng xuyên có nhu cu vay tr, có tc đ
luân chuyn vn tín dng nhanh, có tín nhim vi ngân hàng trong quan h tín dng
tc là vay vn và tr n sòng phng.
c đim c bn ca phng thc này là khách hàng ch cn lp mt b h s
vay vào đu k k hoch đ có th s dng cho nhiu món vay. Ngân hàng tin hành

phân tích tín dng và nu đng ý cho vay, hai bên s tin hành ký hp đng tín dng,
trong hp đng tín dng ngân hàng s xác đnh hn mc tín dng cho khách hàng. Hn
mc tín dng là mc d n vay ti đa đc duy trì trong thi hn nht đnh mà ngân
hàng và khách hàng đã tha thun trong hp đng tín dng.  phng thc này ngân
hàng s khng ch theo hn mc tín dng có ngha là vào mt thi đim nào đó nu d
n vay ca khách hàng lên ti mc ti đa cho phép thì ngân hàng s ngng phát tin
vay cho khách hàng. Ngân hàng tin hành gii ngân bng cách ghi N vào tài khon
cho vay và chuyn thng cho nhà cung cp hoc ghi Có vào tài khon tin gi ca
khách hàng. Trong nghip v này ngân hàng không n đnh trc ngày tr n. Khi
khách hàng có thu nhp ngân hàng s thu n, do đó to s ch đng trong vic qun lý
ngân qu cho khách hàng.
Nhìn chung, cho vay theo hn mc tín dng có u đim là: th tc đn gin,
khách hàng ch đng đc ngun vn vay, lãi vay tr cho ngân hàng thp. Tuy nhiên,
loi cho vay này cng có nhc đim là: ngân hàng d b đng vn, thu nhp lãi cho
vay thp, các ln vay không tách bch k hn n c th nên ngân hàng khó kim soát
hiu qu s dng tng ln vay. Vì th, phng thc này thng áp dng cho khách
hàng có nhu cu vay vn thng xuyên và đc ngân hàng tín nhim. Thng ngân
hàng không yêu cu đm bo tín dng khi cho vay loi này.


13
Ngân hàng cho các doanh nghip vay vn theo hn mc tín dng đc xác đnh
nh sau:
Nhu cu vay vn ln nht =
Chi phí sn xut
- Vn CSH
- - Vn H khác
Vòng quay vn lu đng
Chi phí sn xut cn thit = Tng giá tr sn lng (Doanh thu thun) theo k
hoch – Khu hao c bn – Thu - Li nhun đnh mc

Ngân hàng ch cho khách hàng vay ti đa s tin còn thiu đ phc v nhu cu
sn xut kinh doanh ca doanh nghip, da trên chi phí chi ra thc bng tin (chi phí
sn xut) mà không bao gm khu hao c bn, thu thu nhp DN, li nhun đnh mc;
và khon thiu ht này trc ht b sung t vn ch s hu hoc các khon n phi tr
khác mà doanh nghip có th huy đng đc.
1.1.8.3. Cho vay theo hn mc thu chi
Là loi tín dng mà qua đó ngân hàng cho phép khách hàng đc s dng vt
quá s tin mà h đã kỦ thác  ngân hàng trên tài khon vãng lai vi mt s lng và
thi hn nht đnh. Gia ngân hàng và khách hàng tha thun mt hn mc tín dng đ
khách hàng đc s dng s d N trên tài khon vãng lai trong mt thi hn nht
đnh. Khách hàng s dng vn bng cách phát hành séc mang s hiu tài khon vãng
lai hoc bng các công c thanh toán khác.
Doanh s cho vay có th ln hn hn mc nu trong quá trình s dng tin trên
tài khon khách hàng có np tin vào bên có. Hn mc tín dng mà ngân hàng và
khách hàng đã tha thun vi nhau cha phi là tin ngân hàng cho vay mà ch khi nào
khách hàng s dng (có xut hin d N ca tài khon vãng lai) mi đc coi là ngân
hàng cho vay và đc tính tin lãi trên s d N đó. Vt chi tài khon là k thut cho
vay mà s d n thng xuyên bin đng vì th khó thc hin đc đm bo tín dng
bng hình thc bo đm tài sn.
i vi khách hàng loi tín dng vt chi tài khon to cho khách hàng nhng
thun li đáng k nh vào s ch đng, linh hot khi s dng; giúp cho vic cân đi
ngân qu; tránh phi đi xin vay nhiu ln và khách hàng li có nhng khon thu đc
chuyn vào tài khon đ gim bt vic phi tr lãi cho ngân hàng. Do tính ch đng và
linh hot nh vy mà tín dng vt chi tài khon đáp ng đc yêu cu ca nhng
doanh nghip mong mun qun lý vn có hiu qu; do đó hu ht các doanh nghip s
dng hình thc tín dng này nhm điu hòa thng xuyên ngân qu ca h.
Tuy nhiên hình thc tín dng này, ngân hàng luôn luôn phi d tr vn đ sn
sàng đáp ng nhu cu ca khách hàng khi h còn hn mc tín dng, nhng trên thc t
h có th không s dng hoc không s dng ht hn mc đó. Trong khi đó ngân hàng
không đc tính lãi trên toàn b s tin và thi hn cho vay đã tha thun (đ gii

quyt mâu thun này các ngân hàng thng yêu cu khách hàng phi tr mt khon
Thang Long University Library


14
phí cam kt theo mt t l nht đnh tính trên hn mc tín dng, không k đn vic hn
mc tín dng đó đc s dng nh th nào).
1.1.8.4. Cho vay luân chuyn
Cho vay luân chuyn là hình thc cho vay da trên s luân chuyn ca hàng hóa.
Khi np h s xin vay, ngân hàng phi yêu cu khách hàng lp k hoch mua bán hàng
hóa, ngân hàng nghiên cu k hoch luân chuyn hàng hóa đ d doán dòng tin ra và
vào ca doanh nghip. Sau đó, ngân hàng cn c vào chng t hàng hóa, đn nhp
hàng và giá tr ca lô hàng đ cho vay vi s tin cho vay thng nh hn giá tr ca
lô hàng. Ngân hàng có th cho vay hoc trc tip tr tin cho ngi bán, nhà cung ng
đ tránh ri ro do trng hp khách hàng s dng vn vay sai mc đích. Trong hình
thc cho vay này, các khon phi thu và hàng hóa trong kho tr thành tài sn đm bo
cho ngha v tr n ca khách hàng. Cho vay luân chuyn thng áp dng cho các
doanh nghip thng mi hoc doanh nghip sn xut có chu k tiêu th ngn ngày, có
quan h tín dng thng xuyên vi ngân hàng.
1.1.9. Quy trình cho vay ngn hn đi vi doanh nghip quc doanh ca ngân hàng
thng mi
Quy trình cho vay ngn hn là trình t các bc mà ngân hàng thc hin cp tín
dng đi vi khách hàng, c th t khi tip nhn nhu cu vay vn ca khách hàng cho
đn khi ngân hàng ra quyt đnh cho vay, gii ngân và thanh lý hp đng tín dng.
Quy trình cho vay ngn hn phn ánh nguyên tc cho vay, phng pháp cho vay, trình
t gii quyt các công vic, th tc hành chính và thm quyn gii quyt các vn đ
liên quan đn hot đng cho vay.
Hu ht các ngân hàng thng mi đu t thit k cho mình mt quy trình cho
vay c th. Vic thit lp và không ngng hoàn thin quy trình cho vay có Ủ ngha rt
quan trng đi vi hot đng cho vay ca ngân hàng. V mt hiu qu, quy trình cho

vay hp lý góp phn nâng cao cht lng và gim thiu ri ro tín dng cho ngân hàng.
V mt qun tr, quy trình cho vay có tác dng phân đnh trách nhim và quyn hn
ca tng b phn liên quan trong hot đng cho vay, làm c s cho vic thit lp các
h s và th tc vay vn v mt hành chính, ch rõ các mi quan h gia các b phn
liên quan trong hot đng cho vay. Tùy theo đc đim riêng mà mi ngân hàng t thit
k và xây dng cho mình quy trình cho vay riêng bao gm các bc cn bn sau:
Bc 1: Lp h s tín dng
H s cho vay ca mt ngân hàng là tài liu bng vn bn, biu hin mi quan h
tng th ca ngân hàng vi khách hàng vay vn. Cht lng cho vay ngn hn ph
thuc rt ln vào s hoàn chnh và chính xác ca h s cho vay. Lp h s cho vay là
khâu cn bn đu tiên ca quy trình cho vay, nó đc thc hin sau khi cán b tín
dng tip xúc vi khách hàng có nhu cu vay vn. Lp h s cho vay là khâu quan