sáng kiến kinh nghiệm một số phương pháp kinh nghiệm giúp hs học tốt môn lịch sử lớp 5

Đề tài sáng kiến kinh nghiệm năm học 2008-2009
LÀM THẾ NÀO ĐỂ HỌC SINH HỌC TẬP
MÔN LỊCH SỬ LỚP 5 CÓ HIỆU QUẢ
I.Đặt vấn đề:
Mục tiêu của chương trình giáo dục bậc Tiểu học là giáo dục toàn diện,
nhằm giúp các em sau này trở thành những chủ nhân tương lai của đất nước;
vững vàng về tư tưởng chính trị, có tầm cao về tri thức và trí tuệ, phong phú về
tâm hồn, khỏe mạnh về thể chất, yêu nước, phát huy được nhữngtinh hoa văn
hóa nhân loại và bản sắc truyền thống của dân tộc. Với mục tiêu học sinh có đủ “
Đức - Trí - Thể - Mĩ” thì việc tìm hiểu lịch sử đất nước, của dân tộc là điều rất
quan trọng.
Hiện nay, vấn đề học môn Tự nhiên và Xã hội nói chung và môn Lịch sử nói
riêng ở bậc Tiểu học của các HS cũng như các bậc phụ huynh có phần xem nhẹ,
chỉ chú trọng hai môn Tiếng việt và Toán. Để giúp HS học tốt môn Lịch sử góp
phần hoàn thành chương trình giáo dục toàn diện có hiệu quả, tôi đã có suy nghĩ
tìm biện pháp giúp các em hứng thú học tập môn Lịch sử vì môn Lịch sử là yếu
tố hình thành phẩm chất đạo đức giáo dục lý tưởng cho HS ngay từ bước đầu.
II.Tình hình thực tế:
1. Đối với HS:
Ngay từ đầu năm, sau vài tuần dạy tôi thấy phần lớn các em chỉ chú trọng
học hai môn Tiếng việt và Toán, còn các môn còn lại các em rất lơ là nhất là môn
Lịch sử. Qua khảo sát chất lượng môn Lịch sử hai tuần đầu như sau:
o Bài đạt giỏi : 0
o Bài đạt khá : 8
o Bài đạt trung bình : 10
o Bài đạt yếu : 9
Tiếp xúc với các em, tôi nhận thấy các em chưa nắm bắt được nhiều kiến thức
lịch sử của đất nước (đã học trong chương trình), một số em phát biểu học môn
này buồn ngủ, khó nhớ, khô khan, không sinh động.
2. Đối với GV:
Một phần tư liệu dạy môn này ít, tranh ảnh tìm không có.Thiếu tài liệu

tham khảo.
III. Nguyên nhân:
• Ở lứa tuổi học sinh tiểu học,các em không thể hình dung, tưởng
tượng, khái quát hóa vấn đề lịch sử; sự nhận thức của các em để lĩnh hội kiến
thức ban đầu còn hạn chế.
1
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm năm học 2008-2009
• Do kỹ năng nhận thức việc học, do không nắm được đặc trưng bộ
môn.
• Do thiếu đồ dùng trực quan cần thiết cũng ảnh hưởng đến HS lần
đầu tiên được học lịch sử có hệ thống.
• Mặc dù là trường học thuộc địa bàn Thị Trấn nhưng đối với lớp tôi
đang dạy phần lớn gia đình các em kinh tế còn thiếu thốn nhiều, hơn 80% phụ
huynh các em làm lao động phổ thông, 10% HS ở khu Tân Lập. Cuộc sống và
môi trường sống còn chưa đáp ứng với nhu cầu thực tại đi lên của đất nước.
Trước tình hình đó, qua thực tế nhiều năm giảng dạy, qua trao đổi với
đồng nghiệp, qua dự giờ…, tôi đưa ra một số biện pháp giúp các em hứng thú
học tập góp phần nâng cao chất lượng môn Lịch sử.
IV. Biện pháp giải quyết:
1. Đối với HS:
• Cần sưu tầm tài liệu ( sách giáo khoa, tranh, truyện lịch sử)
phục vụ cho bài học.
• Đọc thêm sách tham khảo, tài liệu, có đầy đủ sách giáo khoa.
2. Đối với GV:
• Thiết bị đồ dùng dạy học, bàn ghế học sinh sắp xếp linh hoạt để HS
dễ dàng di chuyển từ hình thức học cả lớp sang học nhóm và ngược lại.
• Sưu tầm những tài liệu, sơ đồ, tranh ảnh phục vụ cho chương trình
dạy học.
• Cần nghiên cứu kỹ bài dạy, định hướng đổi mới phương pháp dạy
học. Có thể làm phiếu học tập vì phiếu học tập giúp ta tiết kiệm thời gian và tạo

điều kiện cho HS hoạt động độc lập, chiếm lĩnh kiến thức mới.Về nội dung phiếu
có thể sử dụng các loại câu hỏi trắc nghiệm, hình thức hỏi phong phú, gây hứng
thú cho HS học tập.
Ví dụ 1: Hãy điền Đ(đúng), S(sai)vào các ô trống sau:
Ngày 2-9-1945 Đảng Cộng Sản Đông Dương được thành lập.
Ngày 26-4-1976 là ngày bầu cử Quốc hội đầu tiên của nướcViệt Nam
Dân Chủ Cộng Hòa.
….
Ví dụ 2: Khoanh vào đầu chữ cái câu trả lời đúng:
Chiến thắng Điện Biên Phủ vào ngày tháng năm nào?
a. 3-2-1930
2
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm năm học 2008-2009
b. 7-5-1954
c. 30-12-1972
• Có thể vận dụng công nghệ thông tin vào bài dạy để gây hứng thú cho
HS vì hình ảnh cài vào máy có màu sắc đẹp, dễ sưu tầm, giúp các em nắm chắc
các dữ kiện, hình ảnh liên quan đến lịch sử của địa phương hoặc của một dân tộc.
Ví dụ: Khi dạy bài Cuộc phản công ở kinh thành Huế .GV cài vào máy hình
ảnh kinh thành Huế, súng Thần công xưa và nay .
Hoặc khi dạy Lịch sử địa phương GV có thể cài các công trình kiến trúc của
các lăng tẩm của các vị Vua triều Nguyễn ở Huế .Hay giới thiệu danh lam thắng
cảnh nổi tiếng của Cố đô Huế…
• Người GV cần phải đảm bảo tính chính xác, cụ thể trong tạo biểu tượng
lịch sử, các sự kiện lịch sử phải bảo đảm tính chính xác về thời gian, về địa điểm,
về diễn biến, về kết quả, ý nghĩa lịch sử. Chính điều này giúp HS cảm thấy như
đang đứng trong một sự kiện lịch sử của quá khứ lịch sử dân tộc.
3. Để thực hiện tốt vai trò của GV trong việc tạo biểu tượng lịch sử cho
HS, người GV cần phải thể hiện qua các hoạt động cơ bản sau:
∗ Nghiên cứu mục tiêu, nhiệm vụ, nội dung chương trình phương pháp bộ

môn dạy học cho từng bài cụ thể trên cơ sở đó xác định phương pháp tạo biểu
tượng phù hợp nội dung bài học và trình độ HS.
∗ Tổ chức cho hoạt động HS phát huy khả năng chủ động chiếm lĩnh tri
thức lịch sử qua sách giáo khoa, học cá nhân, thảo luận nhóm, tìm hiểu tài liệu.
V. Kết quả:
Từ những giải pháp trên, qua thực tế giảng dạy tôi nhận thấy chất lượng
phân môn Lịch sử của lớp tôi được nâng lên rõ rệt qua từng kì một:
GIỎI KHÁ T BÌNH YẾU
HK 1 (27) 4 8 9 7
HK 2 (27) 10 9 5 3
CN (27) 12 12 3 0

VI. Những bài học kinh nghiệm:
3
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm năm học 2008-2009
Từ lý luận thực tiễn, bản thân tôi tự rút ra những kinh nghiệm trong vấn đề
gây hứng thú cho HS ham thích học lịch sử nước nhà:
• Sưu tầm các bài tập, tài liệu tham khảo đáp ứng với các bài đang dạy.
• Chú trọng việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa,
phân bố thời gian hợp lý.
• Giáo viên cần rèn luyện phong thái lên lớp nhẹ nhàng, tự nhiên, tổ chức
giờ học vui tươi và có hiệu quả.
• Chấm chữa bài, kiểm tra bài cũ thường xuyên và kịp thời biểu dương khen
ngợi động viên khuyến khích từng đối tượng HS.
• Giáo viên cần có những mẫu chuyện lịch sử kể cho các em nghe, vấn đề
này cũng có tầm quan trọng khắc sâu vào kí ức tuổi thơ.
Với những bài học kinh nghiệm trên, có thể là chưa nhiều song nó thực sự giúp
tôi nâng dần chất lượng môn lịch sử lên, hạn chế tối đa tỉ lệ học sinh có điểm sử
yếu đồng thời số lượng học sinh đạt điểm sử khá giỏi tăng lên.

Phú Bài, ngày 13 tháng 05 năm 2009
Người thực hiện
4