skkn phương pháp nâng cao hiệu quả tiết dạy thực hành mô đun lắp đặt mạng điện trong nhà môn công nghệ 9

A. MỞ ĐẦU
I.Lí do chọn đề tài:
Môn Công nghệ 9 là một môn học khó cho cả giáo viên và học sinh
cả về phương pháp dạy của thầy cũng như phương pháp học của trò.
Thực tế cho thấy học sinh ở các trường THPT vùng khó khăn thì
mức độ tiếp cận thông tin mới còn chậm, bên cạnh đó trang thiết bị dạy
và học còn hạn chế.
Nhiều giáo viên và học sinh coi môn này là môn phụ nên chưa đầu
tư thích đáng về thời gian nghiên cứu tài liệu, đầu tư cho các giờ dạy
lý thuyết và đặc biệt là các giờ thực hành.
Môn Công Nghệ 9 được thiết kế theo Mô đun nghề nên thời lượng
thực hành khá nhiều, đây là môn học mang tính thực tế cao, rất thiết
thực cho việc chọn nghề, hướng nghiệp cho học sinh.
Một thực trạng chưa tốt là hiện nay là các trường THPT ở vùng khó
khăn điều kiện cơ sở vật chất còn nghèo, không có điều kiện mua sắm
1
thêm trang thiết bị dạy học dẫn đến chất lượng học tập của học sinh
nói chung, kỹ năng thực hành cho học sinh nói riêng là không cao
nhưng đối với trường THPT Vĩnh Bình Bắc được sự đầu tư về trang
thiết bị và cơ sở vật chất rất tốt bên cạnh đó thì các trang thiết bị và đồ
dùng cung cấp về chưa hiệu quả dẫn đến chất lượng học tập của học
sinh không cao,kỹ năng thực hành cho học sinh là cũng không cao.
Là một giáo viên Công nghệ được đào tạo đúng chuyên ngành trực
tiếp giảng dạy môn Công nghệ 9, tôi có suy nghĩ làm sao để nâng cao
chất lượng môn học, phục vụ cho cuộc sống, tương lai của học sinh.
Tôi chọn đề tài “Phương pháp nâng cao hiệu quả tiết dạy thực hành
mô đun lắp đặt mạng điện trong nhà môn Công nghệ 9”.
II. Phạm vi và thời gian thực hiện.
1. Phạm vi

: Đề tài được thực hiện ở khối 9 Trường THPT Vĩnh Bình

Bắc-Vĩnh Thuận-Kiên Giang.
2.Thời gian thực hiện

. Học kỳ II năm học 2011-2012.
2
B. NỘI DUNG
I.Cơ sở lí luận
- Môn Công nghệ 9 được thiết kế theo mô đun nghề.
- Mô đun nghề điện dân dụng nói riêng cũng như các mô đun nghề
khác của môn Công nghệ 9 có thời lượng thực hành khá cao. Các bài
thực hành đó thường có hai dạng:
+ Vận dụng lý thuyết để giải các bài tập tình huống, bài thực hành rèn
luyện kỹ năng.
+ Thực hành tạo sản phẩm: Chủ yếu là thực hiện đúng quy trình công
nghệ, các thao tác kĩ thuật tạo ra sản phẩm đơn giản.
- Cấu trúc chung của các bài thực hành: Có phần chuẩn bị, nội dung
thực hành, trình tự tiến hành hoặc mẫu báo cáo có phần đánh giá. Cấu
trúc này đã đảm bảo được những yêu cầu của nội dung thực hành tuy
nhiên để vận dụng vào thực tế, nhằm giúp cho học sinh nâng cao kỹ
năng thì cần áp dụng một cách linh hoạt theo từng nội dung cụ thể.
3
- Một thực tế là sau khi hoàn thành chương trình thì đa phần học sinh
thao tác thực hành còn yếu, để tự mình tạo ra một sản phẩm theo yêu
cầu của môn học là rất khó khăn vì môn học này đòi hỏi người học
phải được trang bị nhiều kỹ năng khác nhau như cách sử dụng các loại
kìm điện, sử dụng khoan, sử dụng cưa mặt khác, còn phải tính toán
được các thông số kĩ thuật của mạch điện, có óc quan sát thẩm mĩ.
II.Cơ sở thực tiễn
Việc thực hiện chương trình đối với các trường THPT ở vùng khó
khăn nhưng cơ sở vật chất và trang thiết bị đầy đủ do sự quan tâm của

các cấp lãnh đạo. Cụ thể như xây dựng đa số phòng học kiên cố,chỉ
còn 4 phòng tạm bợ,có 2 phòng học bộ môn(Lý-Công nghệ,Hóa –Sinh
và 2 phòng tin học trang bị máy điều hòa nhiệt độ để bảo quản máy
tính được tốt hơn ),các đồ dùng, thiết bị dạy học có chất lượng không
cao, nhưng các đồ dùng, thiết bị dạy học tiêu hao nhà trường có lập kế
hoạch mua sắm bổ sung kịp thời.
4
Môn học Công nghệ lại là môn học khô cứng mang tính hướng
nghiệp, việc lôi cuốn học sinh yêu thích môn học là rất khó khăn. Tâm
lí các em học sinh chưa thực sự yêu thích môn học, điều này đã được
kiểm nghiệm khi thực hiện chương trình trong các năm học trước.
1. Về đối tượng

:
Các em học sinh đa phần đều là con em gia đình làm nghề nông
nghiệp hoặc nuôi trồng thủy sản. Việc hướng các em yêu thích nghề
nghiệp mang tính Công nghiệp như môn Công nghệ mô đun: Lắp đạt
mạng điện trong nhà là điều trước tiên các giáo viên giảng dạy bộ môn
Công nghệ phải thực hiện. Các em còn ngại khi tiếp xúc với điện, với
các thiết bị điện, mặt khác các thiết bị điện đối với các em là còn khá
mới mẻ, thậm chí một số em gia đình còn chưa có điều kiện lắp đặt
điện sinh hoạt.
2.Về khách quan

:
Điều kiện cơ sở vật chất nhà trường đảm bảo cho việc thực hiện bài
thực hành nhưng chưa đủ số lượng cho nhiều học sinh tham gia, các
5
dụng cụ thiết bị cũng như vật liệu điện còn thiếu nhiều chủng loại, đặc
biệt các thiết bị được cấp về có chất lượng không cao, có thiết bị chỉ

sử dụng một lần đã hư hỏng hoặc không dùng được nữa.
Địa phương lại là một xã khó khăn, các trang thiết bị điện trong gia
đình ít, sự hiểu biết về điện còn hạn chế.
III.Thực trạng
1.Đối với nhà trường:
Mặc dù BGH nhà trường rất quan tâm đến việc đổi mới phương pháp dạy học
nhưng trong điều kiện hiện nay vẫn chưa có đủ cơ sở vật chất và phương tiện
thiết bị dạy học phục vụ cho quá trình đổi mới.
Thiết bị dạy học được cung cấp không đáp ứng đủ về số lượng, một số thiết bị
có chất lượng kém.
Trường có phòng học bộ môn nên việc dạy thực hành đang được thực hiện
đạt hiệu quả cũng như việc sắp xếp bố trí phân công vị trí học thực hành .
Số lượng học sinh trong một lớp đông nên khi phân chia trang thiết bị không
đáp ứng đủ cho các em tự tìm hiểu để tự chủ động trong học tập.
Từ đó dẫn đến công tác hướng dẫn quản lý các em gặp nhiều khó khăn.
2. Đối với giáo viên:
Giáo viên còn gặp nhiều khó khăn về trang thiết bị về vật liệu,dụng cụ và các
thiết bị điện bị hư hỏng rất nhiều nên việc đáp ứng những yêu cầu cần thiết về
đổi mới phương pháp dạy học, nhiều kiến thức lí luận của nội dung chương trình
sách giáo khoa đòi hỏi ở người giáo viên một sự nỗ lực phấn đấu say mê nghề
nghiệp liên tục nhằm khắc phục những thói quen dạy học theo phương pháp cũ.
6
3. Phụ huynh học sinh :
Đa số phụ huynh chưa hiểu đầy đủ ý nghĩa và ứng dụng của môn Công nghệ
trong thực tế. Đặc biệt phụ huynh còn có tư tưởng phân biệt môn chính, môn
phụ
4. Đối với học sinh:
Sau khi tham khảo tìm hiểu học sinh về môn Công nghệ tôi thấy đa số các em
gặp nhiều khó khăn cơ bản sau:
a.Về tâm lý

:
Các em còn ngại học, có sự phân biệt các môn học, và cho rằng
không thiết thực (Xã Vĩnh Bình Bắc vùng sâu vùng xa của chương
trình 135 của Chính phủ chủ yếu là nông nghiệp và nuôi trồng thủy
sản ). Xem những điều được học sẽ không giúp ích được gì cho cuộc
sống, sản xuất và hướng đi thích hợp sau khi tốt nghiệp Trung học cơ
sở.
b.Về kiến thức

:
Đây là môn học được xây dựng dưới dạng mô đun kỹ năng nghề, đơn
vị kiến thức còn mới lạ và mang tính chất thực hành nên các em gặp
7
nhiều khó khăn trong việc hiểu biết, nắm bắt kiến thức và vận dụng
vào thực hành.
c.Về kỹ năng

:
Học sinh chưa được được tiếp xúc nhiều với thực nghiệm nên những
dụng cụ thực nghiệm quả là mới mẻ, có thể nói đối với các em đó
giống như là những thứ đồ chơi mới lạ. Do đó quá trình thực hành của
học sinh để hoàn thành một công đoạn hay một sản phẩm trong một tiết
học đạt được theo yêu cầu kĩ thuật theo mục tiêu, nội dung chương
trình đặt ra gặp nhiều khó khăn.
5.Ph

ương pháp áp dụng SKKN:
Thực tế dạy học môn Công Nghệ 9 Mô đun Lắp đặt mạng điện trong
nhà tại trờng THPT Vĩnh Bình Bắc năm học 2009 – 2010 tôi đã mạnh

dạn áp dụng một số kinh nghiệm riêng nh sau:
-
Đối với các bài Thực hành tôi phân phối thời gian thành hai phần
theo nội dung bài dạy
+ PHẦN LÝ THUYẾT THỰC HÀNH:( Dạy trong 1 tiết học 45 phút)
I. PHẦN CHUẨN BỊ
II. PHẦN NỘI DUNG THỰC HÀNH
8
1. Tìm hiểu sơ đồ nguyên lý: ( GV giảng nguyên lý hoạt động
của mạch điện, tổ chức cho học sinh tìm hiểu các mối quan
hệ điện trong mạch điện).
2. Vẽ sơ dồ lắp đặt: ( GV tổ chức cho học sinh vẽ sơ đố lắp
đặt mạch điện theo đúng qui trình. Sau đó lựa chọn một sơ
đồ khả thi nhất để sử dụng)
3. Lập kế hoạch làm việc: (GV tổ chức cho học sinh lên kế
hoạch làm việc bao gồm lập bảng dự trù thiết bị, bảng nội
dung công việc cần làm, yêu cầu kĩ thuật)
+ PHẦN THỰC HÀNH:
III. GV kiểm tra việc chuẩn bị của học sinh:
IV. GV tổ chức cho học sinh tự quan sát bố trí bảng điện,
thiết bị tiêu thụ điện trong một phòng cụ thể thực tế ( Có
thể là phòng học, có thể là phòng ở KTT GV ).
V. GV giám sát hớng dẫn học sinh làm việc lắp đặt thực tế
VI. GV tổ chức cho học sinh tự đánh giá theo tiêu chí. Sauđó
GV nhận xét, kết luận chung. Rút kinh nghiệm.
Ví dụ một bài cụ thể:
Tuần 19, 20, 21: Tiết 19, 20, 21:
Bài 8: Thực hành: LẮP MẠCH ĐIỆN 2 CÔNG TẮC 2 CỰC ĐIỀU KHIỂN
2 ĐÈN.
I. MỤC TIÊU:

9
Dạy xong bài này Giáo viên cần làm cho Học sinh đạt đợc:
 Hiểu đợc nguyên lý làm việc của mạch điện dùng 2 công tắc 2 cực điều
khiển 2 đèn.
 Vẽ đợc sơ đồ lắp đặt mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
 Lắp đặt đợc mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn đúng yêu cầu
kĩ thuật, đúng qui trình và đảm bảo an toàn điện.
 Làm việc cẩn thận, an toàn và khoa học.
II . CHUẨN BỊ:
2.1Chuẩn bị của Giáo viên:
 Bộ dụng cụ, thiết bị điện.
 Các loại vật liệu.
 Bảng điện mẫu mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
2.2Chuẩn bị của Học sinh:
 Kìm, dao nhỏ, tua vít.
 Bảng điện, công tắc hai cực, bóng đèn, đui đèn, băng cách điện…
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Hoạt động 1: ổn định lớp và giới thiệu mục tiêu bài học.
Hoạt động 2: Tìm hiểu nguyên lý hoạt động của mạch điện 2 công tắc 2
cực điều khiển 2 đèn.
10
Hoạt động 2: Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
Hoạt động 4: Tìm hiểu qui trình lắp đặt mạch điện 2 công tắc 2 cực điều
khiển 2 đèn:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
- GV nêu qui trình và giải thích kĩ từng
+ Bớc 1: Vạch dấu.
+ Bớc 2: Khoan lỗ BĐ.
11
Hoạt động của GV Hoạt động của HS

- Giáo viên Giới thiệu về nguyên lí làm
việc của mạch điện 2 công tắc 2 cực điều
khiển 2 đèn .

Sơ đồ nguyên lí:

Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Học sinh vẽ sơ đồ lắp đặt, đi dây theo sơ đồ
nguyên lí.
Giáo viên hớng dẫn học sinh vẽ lại trên
bảng sau đó yêu cầu học sinh vẽ đúng vào
vở.
công đoạn.
Hớng dẫn cụ thể tỉ mỉ từng bớc.
+ Bớc 3: Lắp TBĐ của BĐ.
+ Bớc 4: Nối dây nạch điện.
+ Bớc 5: Kiểm tra.
( Dọn dẹp, vệ sinh nơi làm việc).
Hoạt động 5: Tổng kết bài.
 Giáo viên tổng kết bài học, củng cố kiến thức.
 Giáo viên nhắc nhở học sinh về nhà chuẩn bị cho tiết sau thực hành.
Tuần 20: Tiết 20:
Bài 8: Thực hành: LẮP MẠCH ĐIỆN 2 CÔNG TẮC 2 CỰC ĐIỀU KHIỂN
2 ĐÈN
(Tiếp theo).
I. MỤC TIÊU:
Dạy xong bài này Giáo viên cần làm cho Học sinh đạt đợc:
 Hiểu đợc nguyên lý làm việc của mạch điện 2 công tắc 2 cực điều
khiển 2 đèn.
 Vẽ đợc sơ đồ lắp đặt mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.

 Lắp đặt đợc mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn đúng yêu cầu
kĩ thuật, đúng qui trình và đảm bảo an toàn điện.
 Làm việc cẩn thận, an toàn và khoa học.
II. CHUẨN BỊ:
2.1Chuẩn bị của Giáo viên:
Bộ dụng cụ, thiết bị điện.
Các loại vật liệu.
Bảng điện mẫu mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
2.2Chuẩn bị của Học sinh:
 Kìm, dao nhỏ, tua vít.
 Bảng điện, công tắc hai cực, bóng đèn, đui đèn, băng cách điện…
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
12
Hoạt động 1: ổn định lớp và giới thiệu mục tiêu bài học.
Hoạt động 2: Tổ chức thực hành.
 Giáo viên chia nhóm, cử nhóm trởng. Nêu yêu cầu, nội qui thực hành.
 Giáo viên kiểm tra đồ dùng, dụng cụ, vật liệu thiết bị mà học sinh
chuẩn bị theo yêu cầu.
 Giáo viên yêu cầu học sinh thực hành theo từng công đoạn. Sau mỗi
công đoạn Giáo viên kiểm tra, nhận xét cụ thể sau đó mới cho tiến
hành làm tiếp công đoạn tiếp theo.
 Trong quá trình học sinh làm việc. Giáo viên quan sát, uốn nắn, sửa sai
những lỗi mà học sinh mắc phải. Hớng dẫn học sinh cách sử dụng
khoan.
 Giáo viên kiểm tra trong từng công đoạn xem học sinh dùng dụng cụ
gì, có thích hợp không? và có đảm bảo yêu cầu kĩ thuật không. Sau đó
uốn nắn để học sinh làm tốt hơn.
Hoạt động 3: Tổng kết rút kinh nghiệm.
 Giáo viên yêu cầu học sinh thu dọn vệ sinh nơi làm việc. Yêu cầu học sinh
nạp lại sản phẩm.

 Giáo viên nhận xét chung về quá trình làm việc của học sinh.
+ Về ý thức kỉ luật.
+ Về sự chuẩn bị của học sinh.
+ Về thái độ làm việc.
+ Về kết quả đạt đợc.
+ Về thực hiện qui trình.
 Giáo viên dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết sau hoàn thiện sản phẩm.
.
Tuần 21: Tiết 21:
Bài 8: Thực hành: LẮP MẠCH ĐIỆN 2 CÔNG TẮC 2 CỰC ĐIỀU KHIỂN
2 ĐÈN.
(Tiếp theo).
MỤC TIÊU:
Dạy xong bài này Giáo viên cần làm cho Học sinh đạt đợc:
13
 Hiểu được nguyên lý làm việc của mạch điện 2 công tắc 2 cực điều
khiển 2 đèn.
 Vẽ đợc sơ đồ lắp đặt mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
 Lắp đặt đợc mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn đúng yêu cầu
kĩ thuật, đúng qui trình và đảm bảo an toàn điện.
 Làm việc cẩn thận, an toàn và khoa học.
II. CHUẨN BỊ:
2.1Chuẩn bị của Giáo viên:
Bộ dụng cụ, thiết bị điện.
Các loại vật liệu.
Bảng điện mẫu mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2
đèn.
2.2. Chuẩn bị của Học sinh:
 Kìm, dao nhỏ, tua vít.
 Bảng điện, công tắc hai cực, bóng đèn, đui đèn, băng cách điện…

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Hoạt động 1: ổn định lớp và giới thiệu mục tiêu bài học.
Hoạt động 2: Tổ chức thực hành.
 Giáo viên chia nhóm, cử nhóm trởng. Nêu yêu cầu, nội qui thực hành.
 Giáo viên kiểm tra đồ dùng, dụng cụ, vật liệu thiết bị mà học sinh
chuẩn bị theo yêu cầu.
 Giáo viên yêu cầu học sinh mang sản phẩm đã làm từ tiết trớc ra để
hoàn thiện sản phẩm.
 Giáo viên yêu cầu học sinh thực hành theo từng công đoạn. Sau mỗi
công đoạn Giáo viên kiểm tra, nhận xét cụ thể sau đó mới cho tiến
hành làm tiếp công đoạn tiếp theo.
 Trong quá trình học sinh làm việc. Giáo viên quan sát, uốn nắn, sửa sai
những lỗi mà học sinh mắc phải. Hớng dẫn học sinh cách sử dụng
khoan.
 Giáo viên kiểm tra trong từng công đoạn xem học sinh dùng dụng cụ
gì, có thích hợp không? và có đảm bảo yêu cầu kĩ thuật không. Sau đó
uốn nắn để học sinh làm tốt hơn.
Hoạt động 3: Tổng kết rút kinh nghiệm.
14
 Giáo viên yêu cầu học sinh thu dọn vệ sinh nơi làm việc. Yêu cầu học sinh
nạp lại sản phẩm.
 Giáo viên nhận xét chung về quá trình làm việc của học sinh.
+ Về ý thức kỉ luật.
+ Về sự chuẩn bị của học sinh.
+ Về thái độ làm việc.
+ Về kết quả đạt đợc.
+ Về thực hiện qui trình.
Hoạt động 4: Báo cáo thực hành.
Giáo viên hớng dẫn học sinh làm báo cáo thực hành theo mẫu. Sau đó tự
nhận xét kết quả làm việc của từng cá nhân.

Họ và tên: Lớp:
BÁO CÁO THỰC HÀNH
Bài thực hành lắp mạch điện 2 công tắc 2 cực điều khiển 2 đèn.
1. Sơ đồ nguyên lý:
2. Sơ đồ lắp đặt:
3. Qui trình lắp đặt:
4. Lập bảng dự trù:
TT Vật liệu, dụng cụ, Thiết bị Số lợng Yêu cầu kĩ thuật
5. Báo cáo nội dung thực hành.
Các công đoạn Nội dung làm việc Sử dụng dụng cụ Yêu cầu kĩ thuật
6. Đánh giá kết quả thực hành.
15



d. Kết quả
Lấy kết quả kiểm tra học kỳ II năm học 2010-2011 để làm căn cứ áp
dụng sáng kiến cho khối 9 trong năm học 2011 – 2012.
Lớp
Số
HS
Giỏi Khá TB Yếu, kém
SL % SL % SL % SL %
9/1
9/2
9/3
Tổng
cộng
Do những nguyên nhân trên nên dẫn đến kết quả thu được là tỉ lệ
học sinh yếu kém cao, tỉ lệ học sinh khá giỏi thấp.

16
Từ tình hình thực tế như vậy, tôi suy nghĩ làm như thế nào, để nâng
cao kết quả học tập môn Công nghệ. Vì những lí do trên tôi chọn đề
tài: ”Nâng cao hiệu quả dạy tiết dạy thực hành môn Công nghệ 9”.
IV.Giải pháp thực hiện
Thực tế dạy học môn Công nghệ 9 mô đun: “Lắp đặt mạng điện
trong nhà” tại trường tôi đã áp dụng một số kinh nghiệm khi dạy một
bài thực hành cụ thể như sau:
1.Về mặt tâm lý

:
- Trong giờ học thực hành phải tạo cho các em một tâm lý thoải mái
mang tính chất “Học mà chơi, chơi mà học”.
- Luôn luôn tìm hiểu, nắm bắt, những suy nghĩ nguyện vọng học tập
của từng học sinh từ đó động viên, giúp đỡ các em thỏa mãn được ý
nguyện bản thân để các em có một tâm lý thoải mái, có hứng thú học
tập tốt.
- Xây dựng cho các em có mối quan hệ bạn bè tốt để giúp đỡ nhau
trong học tập, tạo không khí đạo đức lành mạnh trong lớp, trong
17
trường, tôn vinh sự học nói chung và biểu dương những học sinh có
thành tích tốt.
- Khi giảng bài, truyền tải những đơn vị kiến thức cần thiết để các em
tiếp thu có hiệu quả nhất, tránh được hai thái cực: hoặc tự ti hoặc tự tin
đến mức kiêu ngạo.
- Trong kiểm tra đánh giá, luôn tạo ra sự công bằng và tôn trọng nhân
cách học sinh.
- Khi học sinh mắc phải những sai lầm không nặng nề trách phạt mà
thay vào đó là những lời động viên, khích lệ để các em tự khắc phục,
sửa chữa.

- Kết hợp linh hoạt tốt các phương pháp dạy học để phù hợp với mỗi
đối tượng học sinh, tạo điều kiện cho những em học giỏi có điều kiện
hăng say sáng tạo tìm ra cái mới, còn những em yếu, kém có ý thức
phấn đấu vươn lên.
- Sử dụng hiệu quả triệt để các đồ dùng dạy học.
2. Về mặt kiến thức

:
18
Trong một giờ dạy, tôi thường tổ chức nhiều hình thức dạy-học phù
hợp mục tiêu mỗi tiết, giúp học sinh phát huy tính tích cực của học
sinh, chủ động lĩnh hội kiến thức để hình thành, rèn luyện kỹ năng cơ
bản trong lắp đặt mạng điện, như:
- Các quy tắc an toàn lao động khi lắp đặt mạng điện.
- Công dụng, cách sử dụng một số dụng cụ thông thường trong lắp đặt
mạng điện trong nhà: như tua vít, kìm cắt dây, kìm tuốt dây, bút thử
điện, búa
- Một số kí hiệu quy ước thông thường trong sơ đồ điện, khái niệm về
sơ đồ nguyên lý, sơ đồ lắp đặt mạch điện cơ bản trong nhà.
- Quy trình và những yêu cầu kĩ thuật cơ bản của công việc lắp đặt
mạng điện trong nhà.
3. Về mặt kỹ năng

:
- Tôi luôn bám sát mục tiêu bài học để hình thành và rèn luyện cho
các em một số kỹ năng lao động nghề nghiệp tới mức độ nào đó để
hoàn thành bài tập của mình, cụ thể:
19
+ Kỹ năng vẽ sơ đồ lắp đặt của một số mạch điện đơn giản thuộc mạng
điện trong nhà.

+ Kỹ năng sử dụng được một số dụng cụ lắp đặt điện đúng kĩ thuật,
như cách cầm và thao tác các dụng cụ (tua vít, kìm cắt dây, kìm tuốt
dây, bút thử điện, búa, khoan ).
+ Kỹ năng nối dây dẫn điện đúng quy trình và đảm bảo yêu cầu kĩ
thuật.
+ Kỹ năng lắp đặt mạch điện trong nhà đúng quy trình và yêu cầu kĩ
thuật.
- Và trong mỗi kỹ năng đó bản thân tôi phải phân tích, xác định những
thao tác của kỹ năng mới và làm mẫu cho học sinh quan sát.
+ Dừng lại ở những chổ chủ chốt, hỏi học sinh để biết chắc chắn các
em đã nắm vững vấn đề.
+ Sau khi làm mẫu xong tôi gọi một học sinh làm thử cho cả lớp xem
và bản
thân giáo viên uốn nắn từng bước, nếu sai sót theo yêu cầu.
20
+ Nêu những chú ý cho học sinh những lỗi lầm thường mắc phải khi
thực hiện những kỹ năng đó và giải pháp thực hiện.
- Sau khi biết chắc chắn học sinh đã hiểu quy trình, tôi tiến hành cho
học sinh thực hành.Trong quá trình học sinh làm việc tôi hướng dẫn
thường xuyên cho các nhóm, uốn nắn những sai sót.
- Khi học sinh kết thúc bài thực hành tôi cho học sinh tự kiểm tra và
đánh giá chéo về công việc thực hành nhằm mục đích:
+ Tạo cho học sinh có thói quen tự đánh giá công việc của mình.
+ Nâng cao tích tích cực chủ động trong học tập của học sinh.
+ Học sinh tự rút cho mình bài học kinh nghiệm để khắc phục những
sai sót mà mình chưa đạt được trong bài học .
Quá trình áp dụng các giải pháp trên giúp các em hình thành và rèn
luyện cho bản thân một số kỹ năng lao động nghề nghiệp để các em
làm quen với nghề điện. Đồng thời giúp các em sau khi học xong có
thể áp dụng trong sản xuất và cuộc sống hằng ngày và điều quan trọng

21
hơn nữa góp phần giúp các em lựa chọn hướng đi thích hợp sau khi tốt
nghiệp Trung học cơ sở.
V.Kết quả thu được
Sau khi áp dụng phương pháp trên để giảng dạy một bài thực hành
mô đun “Lắp đặt mạng điện trong gia đình” môn Công nghệ 9 tôi thấy
tỉ lệ học sinh khá giỏi cao và hạn chế tỉ lệ học sinh yếu, kém.
Kết quả qua kiểm tra 1 tiết ở học kỳ I năm học 2011-2012 khi áp
dụng phương pháp mới cho khối 9 cụ thể như sau:
Lớp
Số
HS
Giỏi Khá TB Yếu,kém
SL % SL % SL % SL %
9/1
9/2
9/3
Tổng
cộng
So sánh đối chiếu kết quả của năm trước và kết quả của học kỳ I năm
nay khi áp dụng phương pháp mới ở bảng trên tôi nhận thấy chất
lượng cao hơn.
22
VI.Bài học kinh nghiệm
Thực tế để đạt được kết quả cao nhất thì đòi hỏi giáo viên cần phải
thực sự có sự chuẩn bị thật kỹ trước khi tiến hành tổ chức cho học sinh
học thực hành. Nếu thấy cần thiết thì phải thao tác nhiều lần để nâng
cao kỹ năng làm việc cũng như phấn đoán được các nguyên nhân hư
hỏng hoặc mạch điện không làm việc có thể xảy ra.
Giáo viên hướng dẫn thực hành phải quán xuyến được học sinh, phải

đảm bảo được các điều kiện an toàn cho học sinh khi học sinh thực
hiện thực hành
Trong quá trình giảng dạy trực tiếp, trước khi tiến hành cho học sinh
thực hành bao giờ giáo viên cũng làm thử trước thí nghiệm, quan sát và
chuẩn bị trước nơi làm việc.
Đặc biệt là kiểm tra thật kĩ phần chuẩn bị của học sinh. Khi sản
phẩm hoàn thành thì giáo viên phải trực tiếp kiểm tra và vận hành thử.
Sau mỗi bài thực hành thì phải nên nhận xét rút kinh nghiệm ngay.
23
C. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
1. Đánh giá

:
Trong quá trình áp dụng sáng kiến bản thân tôi nhận thấy không chỉ
học sinh hiểu bài, kỹ năng được hình thành và nâng cao hơn mà học
sinh còn trở nên yêu thích môn học hơn rất nhiều.
Khi hỏi về nghề nghiệp tương lai một số em đã mạnh dạn nói sẽ theo
nghề điện dân dụng.
Không chỉ các em được làm việc thực tế tại trường học với sản
phẩm được đưa vào sử dụng, mà các em có thể lắp đặt được một số
mạch điện đơn giản trong gia đình nhà mình.
2. Ý kiến đề xuất

:
Môn Công nghệ là một môn học có phần khô cứng, tỷ lệ thực hành
khá cao, lại là môn mà đòi hỏi người dạy phải trang bị rất nhiều kỹ
năng khác nhau. Vì vậy, đặc thù của bộ môn đòi hỏi khá nhiều về điều
24
kiện cơ sở vật chất như: trang bị các dụng cụ, trang thiết bị, vật tư điện
nên nhà trường cần có sự đầu tư thường xuyên bổ sung cho môn học.

Hiện nay theo phân phối chương trình 1tiết/1tuần nên việc bố trí
thời khoá biểu cần phải phù hợp hơn bởi thời lượng thực hành đảm bảo
thì chất lượng mới được nâng cao. Có thể bố trí 2 tiết liên tục.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhưng không thể tránh khỏi những thiếu
sót. Rất mong sự đóng góp của quý thầy cô giáo đề tài của tôi được
hoàn thiện và phát huy hiệu quả tốt hơn.
Xin chân thành cám ơn!

25