sáng kiến kinh nghiệm phương pháp dạy học “bài thể dục phát triển chung lớp 9”

Ubnd huyện tiên yên
Phòng giáo dục tiên yên
***
Sáng kiến kinh nghiệm
phơng pháp dạy học
bài thể dục phát triển chung lớp 9

Ngời viết: Vũ Xuân Quang
Đơn vị : Trờng PTCS Điền Xá
Điền Xá, tháng 5 năm 2007
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Lời nói đầu
Nớc ta đang bớc đầu vào một thế mới với nền công nghiệp hoá và hiện đại hoá
mở đầu cho thập kỉ mới và thế kỉ mới đồi hỏi con ngời thông minh sáng tạo và
năng động để làm chủ đất nớc. Vì thế mà sự nghiệp giáo dục hiện nay đợc coi là
Quốc sách hàng đầu.Đào tạo nhân tài cho đất nớc. Điều này khằng định rất rõ
về vai trò và vị trí của ngời giáo viên, đặc biệt là ngời giáo viên THCS.
Năm học 2006- 2007 là năm học thứ t thực hiện giảng dạy chơng trình
theo SGK mới. Trong bối cảnh hiện nay ngành giáo dục và đào tạo đang nỗ lực
đổi mới phơng pháp dạy học theo hớng phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo
của học sinh trong hoạt động học tập nhằm phù hợp với xu thế của thời đại. Vấn
đề này đã đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với giáo viên THCS là phải đổi mới cách
dạy: Giáo viên chỉ là ngời hớng dẫn chỉ đạo điều khiển học sinh đi tìm kiến thức
mới, vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn. Chính vì vậy học sinh phải là ngời
tự giác, chủ động, tìm tòi, phát hiện các kiến thức mới một cách linh hoạt, sáng
tạo vào thực tiễn cuộc sống thông qua sự dẫn dắt điều khiển của giáo viên trong
tiết dạy. Do vậy việc lựa chọn phơng pháp dạy học sao cho phù hợp với kiểu bài
và phù hợp với đối tợng học sinh là một vấn đề rất quan trọng, đó cũng là một
thủ thuật s phạm của ngời giáo viên. Nhận thức đợc điều đó tôi mạnh dạn tìm

hiểu và nghiên cứu đề tài Phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp
9mà tôi đã áp dụng và theo dõi nhiều năm tại trờng PTCS Điền Xá nơi tôi đang
công tác.
Phần I: những vấn đề chung
I. Lí do chọn đề tài.
1. Cơ sở lí luận.
Để thực hiện tốt nghị quyết trung ơng II khoá VII & nghị quyết trung ơng
II khoá VIII tháng 12/ 1996 về việc đổi mới phơng pháp dạy học với mục đích:
phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh:
- Bồi dỡng phơng pháp tự học.
- Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
- Tác động đến tình cảm đem lại niềm vui hứng thú học tập cho học
sinh.
Qua việc thực hiện thay sách giáo khoa các lớp khối THCS là một bớc
ngoặt, bớc tiến mới trong công cuộc đổi mới nền giáo dục nớc ta, nhằm nâng cao
chất lợng giáo dục toàn diện. Muốn vậy đòi hỏi ngời thầy phải đổi mới phơng
2
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

pháp dạy học cho phù hợp với nhu cầu đổi mới giáo dục. Để góp phần thực hiện
mục tiêu Đào tạo học sinh thành những con ngời năng động, độc lập, sáng tạo
tiếp thu đợc những tri thức khoa học, kĩ thuật hiện đại, biết vận dụng tìm ra các
giải pháp hợp lí cho vấn đề trong cuộc sống của bản thân & của xã hội. Bộ môn
thể dục cũng nh các bộ môn khác ở THCS đang cố gắng đổi mới phơng pháp dạy
học.
Thông qua các giờ dạy hoặc khi tiếp xúc với học sinh trong các buổi trò
truyện tôi thấy học sinh đa số ham học hỏi thích tự mình tìm ra điều mới lạ hay
khi trả lời tìm ra đợckiến thức mới các em rất vui sớng, niềm vui sớng ấy thể
hiện trên khuôn mặt đầy tự hào của các em. Đọc đợc suy nghĩ đó của các em,

trong quá trình giảng dạy, đặc biệt là những năm gần đây tôi đã không ngừng
tìm tòi cải tiến phơng pháp dạy học. Một trong những phơng pháp mà tôi cảm
thấy tâm đắc và đem lại kết quả bớc đầu là: Phơng pháp dạy học bài thể dục
phát triển chung lớp 9. Qua các giờ dạy áp dụng phơng pháp này bộ môn thể
dục nói chung và thể dục 9 nói riêng, tôi đợc đại đa số học sinh ủng hộ đã tạo đ-
ợc niềm vui, niềm say mê, hứng thú học tập cho các em. Thông qua việc cải tiến
này giúp các em tự học tự chiếm lĩnh tri thức khoa học.
2. Cơ sở thực tiễn.
Qua nhiều năm thực tế giảng dạy điều mà tôi trăn trở là làm thế nào để
học sinh tiếp cận với bộ môn thể dục. Để từ đó có sự yêu thích say mê môn học.
Ngay từ những năm đầu tiên tôi trực tiếp giảng dạy và nhận thấy trong
một lớp tỉ lệ học sinh yêu thích môn học còn ít, các em rất sợ môn này chính vì
vậy ảnh hởng rất lớn tới kết quả học tập cuối năm của học sinh.
Có thể dẫn ra ví dụ nh sau về kết quả tổng kết cuối năm học sinh lớp 9 năn
học 2005-2006 nh sau:
- Tổng số học sinh 28
+ Loại giỏi : 3/28 = 11%
+ Loại khá : 13/28 = 46%
+ Loại TB : 10/28 = 36%
+ Loại yếu : 2 /28 = 7 %
Qua giảng dạy tôi thấy nguyên nhân dẫn tới kết quả nói trên trớc hết là
học sinh cha chăm chỉ luện tập, cha có cách học bộ môn cho phù hợp, vậy làm
thế nào để học sinh hiểu bài, nhớ kiến thức sâu sắc và vận dụng bài tập đó là
điều theo tôi nghĩ mỗi giáo viên phải đặt lên hàng đầu.
Đối với tiết dạy về thể dục giáo viên có thể áp dụng nhiều phơng pháp
khác nhau.
Sau khi xem xét cân nhắc, dựa vào cơ sở nêu trên, tôi quyết định phơng
pháp cần lựa chọn để đạt hiệu quả và chất lợng cao trong dạy học môn thể dục
lớp 9 ở trờng THCS là: Nhóm phơng pháp sức bền, trực quan , phơng pháp thực
hành đi theo con đờng tìm tòi nghiên cứu, tỏ ra có nhiều u thế trong việc thực

hiện mục tiêu đào tạo và phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi này (13-14
tuổi). Đồng thời cũng thể hiện đợc phơng pháp đặc thù của bộ môn, nhất là kinh
nghiệm sống còn ít vốn hiểu biết còn nghèo nàn, các biểu tợng tích luỹ còn hạn
chế các em còn năng về t duy hình tợng cụ thể, t duy theo thực nghiệm thì việc
xây dựng các khái niệm đòi hỏi phải lấy thị phạm động tác (các phơng tiện
trực quan) làm điểm tựa.
3
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Các phơng pháp này phát huy đợc tính tự giác, tích cực, chủ động, sáng
tạo dới sự tổ chức và chỉ đạo của giáo viên, kiến thức thu nhận đợc sẽ trở thành
tài sản riêng của các em. Vì vậy các em hiểu bài sâu hơn, nắm kiến thức chắc
hơn. Trong trờng hợp này các phơng pháp đã góp phần phát triển t duy rèn kĩ
năng cho học sinh, cho các em tập dợt, làm quen với các phơng pháp nghiên cứu
nói riêng, phơng pháp nhận thức nói chung, đặc biệt là kết hợp với các yếu tố
nêu và giải quyết vấn đề.
Bên cạnh quan sát và làm mẫu đợc sử dụng trong nhóm phơng pháp trực
quan và thực hành thì phơng pháp đàm thoại tìm tòi trong nhóm phơng pháp
dùng lời cũng đợc vận dụng phổ biến trong dạy học Phơng pháp dạy học bài thể
dục phát triển chung lớp 9.
II. Mục đích nghiên cứu.
Giúp cho giáo viên & học sinh có phơng pháp dạy học cho phù hợp với
phơng pháp đổi mới dạy và học của bộ giáo dục đã ban hành thực hiện trên phạm
vi cả nớc.
III. Đối t ợng và nhiệm vụ nghiên cứu.
Đối tợng là học sinh lớp 9 thời gian thực hiện từ tháng 10 năm 2006 trong
môn thể dục.
Nhiệm vụ nghiên cứu: phơng pháp dạy bài kiến thức động tác từng nội
dung cụ thể trong bài thể dục phát triển chung của lớp 9.

IV. ph ơng pháp và tài liệu nghiên cứu.
1. Phơng pháp.
- Tìm hiểu tài liệu.
- Toạ đàm trao đổi với giáo viên trong tổ.
- Dự giờ giáo viên khá, giỏi học tập, rút kinh nghiêm.
- Tổng hợp và lựa chọn viết.
2. Tài liệu nghiên cứu.
- Phơng pháp dạy bộ môn thể dục ở lớp 9.
- Một số vấn đề đổi mới phơng pháp dạy học ở trờng THCS.
- SGK, SGV và một số tài liệu tham khảo khác.
V. Lịch sử của vấn đề.
Đây là một trong những nội dung đợc nhiều giáo viên nghiên cứu ở những
mức độ khác nhau và họ cũng đợc những kết quả nhất định. Song việc thực hiện
đật đợc kết quả nh thế nào tuỳ thuộc vào từng ngời giáo viên.
Bản thân tôi không có tham vọng đi sâu và nghiên cứu tất cả chơng trình
thể dục các khối, lớp mà chỉ bớc đầu tìm hiểu Phơng pháp dạy học bài thể dục
phát triển chung lớp 9
Phần II: Nội dung ph ơng pháp
4
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Chơng I: Lí luận chung
Chơng trình thể dục 9 nghiên cứu về các động tác phức tạp đòi hỏi phải có
sự khéo léo, uyển chuyển, nhanh nhẹn nhng phải rứt khoát. Đó là một thuận lợi
cho cả giáo viên & học sinh trong đổi mới cách dạy học & đổi mới cách học.
Khi xem xét xong cơ sở để tiến hành đổi mới phơng pháp dạy học bằng
các phơng pháp tích cực, tôi tiến hành tìm hiểu & xác định
1. Đối với giáo viên và học sinh .
Lúc này giáo viên không còn là ngời chỉ truyền đạt kĩ thuật cho học sinh

mà còn là ngời tổ chức, hớng dẫn học sinh tự tìm tòi chiếm lĩnh tri thức môn thể
dục. Muốn đạt đợc nh vậy bài soạn không chỉ thiết kế công việc của thầy mà chủ
yếu thiết kế hoạt động học tập của trò ( nh làm thị phạm động tác, quan sát động
tác, tranh hình, bài tập ). Khi lên lớp ngời thầy phải là huấn luyện viên, giao
nhiệm vụ hớng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động học tập. Lúc này ngời thầy
chỉ uốn nắn khi học sinh thực sự gặp khó khăn & đóng vai trò làm trọng tài cho
cuộc tranh luận của các em.
Còn đối với học sinh. Để học sinh chủ động và tích cực tự lực chiếm lĩnh chi
thức sinh học các em cần phải đạt đợc.
- Tạo nhu cầu nhận thức có mong muốn tìm hiểu các động tác cần thiết
cho bản thân.
- Tự lực tham gia vào các hoạt động học tập do giáo viên hớng dẫn.
- Có điều kiện để bộc lộ khả năng tự nhận thức, tự bảo vệ ý thức của
mình khi tranh luận.
- Khuyến khích nêu thắc mắc nêu tình huống có vấn đề và tham gia giải
quyết.
2. Đối với nội dung.
Nội dung mỗi tiết học cần đợc lựa chọn kĩ, tránh luyện tập quá sức để có
đủ thời gian cho học sinh thực hiện hoạt động học tập. Với sách giáo viên ngày
nay dòi hỏi giáo viên cần biết chọn lọc bài tập động tác để có thể hớng dẫn học
sinh cách học tránh tham lam hoặc thông báo tri thức một cách đơn thuần.
Ngoài giờ tập tôi yêu cầu học sinh tham gia các trò chơi để nhằm các em
cuốn hút yêu thích bộ môn & có thời gian tập thêm ở nhà nhằm tăng cờng hoạt
động tự lực học tập của học sinh .
3. Đối với đồ dùng học tập.
Trong dạy học sinh học, đồ dùng học tập có vai trò quan trọng, nó vừa là
nguồn cung cấp tri thức vừa là phơng tiện giúp học sinh tìm tòi tri thức mới. Do
đó việc tạo ra cách học tập thích hợp cho các tiết học là nhiệm vụ quan trọng của
ngời thầy. Xác định rõ nh vậy nên tôi đã lựa chọn đồ dùng học tập là những đồ
dùng dễ kiếm, dễ sử dụng, dễ làm để từ đó có thể nhân nhanh ra số lợng lớn hoặc

hớng dẫn học sinh tự làm đợc.
Trong quá trình giảng dạy tôi thấy một trong những phơng pháp dạy học
đợc chú ý trong quá trình cải tiến để tìm lại kết quả cao trong dạy các đơn vị
kiến thức cơ bản là quan sát tìm tòi với các hình thức học tập:
Một là hình thức học tập cá nhân: Mỗi cá nhân phải hoàn thành
nhiệm vụ do tôi giao cho mỗi bài tập cụ thể, hoăc từng động tác & phải tạo ra đ-
ợc các sản phẩm cụ thể.
5
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Hai là hình thức học tập theo nhóm: Tôi chia lớp thành từng
nhóm, mỗi nhóm gồm số ngời bằng nhau. Cụ thể chia nhóm theo tổ học tập (giờ
thực hành) hoặc theo đội, hay hai đội ghép với nhau mỗi nhóm thực hiện một
loại nhiệm vụ hoặc cùng thực hiện một nhiệm vụ học tập, sau đó mỗi nhóm cử
một đại diện nên thị phạm động tác và bảo vệ kết quả đã đạt đợc của nhóm mình
trớc lớp. Hình thức này buộc các thành viên trong nhóm cùng hoạt động, cùng
làm việc trao đổi thảo luận với nhau.
Chơng II: Các biện pháp thực hiện cải tiến giảng dạy
1. Soạn bài học theo hớng tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh.
a. Xác định kiến thức cơ bản của mỗi bài, lựa chọn những kiến thức cơ bản
để có thể vận dụng các phơng pháp dạy học, nhằm tích cực hoạt động của học
sinh.
Theo tôi muốn tổ chức cho học sinh họt động học tập tích cực để có thể tự
mình tìm tòi, khám phá tri thức cần có thời gian, nếu tham kiến thức thì cuối
cùng lại sa vào lối truyền thụ theo kiểu áp đặt buộc học sinh thụ động tiếp thu.
Vì vậy việc đầu tiên khi soạn bài tôi thấp phải xác định động tác trọng tâm
có thể hờng dẫn học sinh tự chiếm lĩnh kiến thức, những kiến thức khác có thể
học sinh tự học theo động tác thị phạm hoặc sử dụng phơng pháp giảng giải ngắn
gọn. Đối với những đơn vị kiến thức lớn, phức tạp có thể chia nhỏ chúng thành

nhiều nhiệm vụ nhận thức rồi phân công các nhóm học sinh khác cùng nhau thực
hiện trong cùng một thời gian. Làm nh vậy vừa bảo đảm nội dung của bài, vừa
bảo đảm yêu cầu dạy học sinh cách học trong hoàn cảnh hiện nay.
b. Xác định con đờng thích hợp giúp học sinh tự tìm tòi phát hiện kiến
thức theo lô gích của quá trình hình thành các kiến thức đó. Qua nhiều năm
giảng dạy tôi thấy mỗi loại kiến thức, động tác cần có một cách tiếp cận phù
hợp.
Kiến thức kĩ năng kĩ sảo để thực hiện động tác bai thể dục một cách nhuần
nhuyễn thuần thục không quá dật cục mà cũng không quá lả lớt. Muốn giúp cho
học sinh có thể tìm tòi phát hiện ra các kiến thức này cần phải tạo điều kiện cho
các em đợc tự quan sát nhiều động tác thị phạm của thầy hoặc tranh ảnh minh
họa Từ đó vận dụng các thao tác so sánh, phân tích tự tìm ra đặc điểm chung
& riêng, các động tác cơ bản nhất & phân biệt giữa các động tác
Kiến thức các động tác: Học sinh phải đợc quan sát tranh ảnh, thầy thị
phạm động tác. Học sinh phải thể hiện đợc kết quả quan sát bằng hình vẽ, lời mô
tả, phân tích mối quan hệ giữa các động tác.
Thiết kế một hệ thống các hoạt động học tập & xác định các hình thức tổ
chức học tập để hớng dẫn học sinh tìm ra những điểm mới của bài học.
Ví dụ: Khi tìm hiểu hoạt động từ động tác: học từ nhịp 19 -> 25 (nam)
20 -> 26 (nữ) với nội dung tìm hiểu các động tác cụ thể của bài cũng nh yêu
cầu cần đạt đợc. Qua việc xác định đợc mục tiêu của hoạt động này tôi đã tiến
hành những hoạt động học tập của học sinh và tổ chức thực hiện các hoạt động
đó nh sau:
Nội Dung Định lợng Phơng pháp
* Giáo viên chia lớp làm hai nhóm : 5
6
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

- Nhóm nam từ động tác 20-> 26

+ Nhịp 20 - 21: Đa hai tay ra trớc
sang ngang, bàn tay ngửa, chân trái
duỗi thẳng và nâng cao đến mức tối đa,
mũi bàn chân thẳng, thân hơi ngả ra sau
để giữ thăng bằng, mặt ngửa.
+ Nhịp 22: Hạ chân trái chạm đất về t
thế nh nhịp 15, nhng đổi chân.
+ Nhịp 23: Từ từ gập thân cúi sâu, đồng
thời kéo bàn chân trái về phía chân phải
để chuyển trọng tâm vào chân phải.
- Nhóm nam từ động tác 19-> 25.
+ Nhịp 19: Nh nhịp 16.
+ Nhịp 20: Dồn trọng tâm vào chân
phải, bớc chân trái sang ngang rộng
bằng vai khi khuỵu gối, hai tay đa ra tr-
ớc song song, bàn tay sấp, mặt hớng tr-
ớc.
+ Nhịp 21: Thu chân trái sát chân phải
thành hàng đứng.
phút
* Chia thành nhóm thực
hiện động tác.
+ Nhóm nữ quan sát giáo
viên thị phạm động tác.
. Thực hành theo chỉ dẫn
của giáo viên, giáo viên
kết hợp sửa sai động tác
nếu có.
+ Nhóm nữ quan sát giáo
viên thị phạm động tác.

. Thực hành theo chỉ dẫn
của giáo viên, giáo viên
kết hợp sửa sai động tác
nếu co.
c. Lập kế hoạch chuẩn bị đồ dùng cho tiết học.
Giáo viên cần có kế hoạch chuẩn bị chu đáo đồ dùng học tập căn cứ vào
dự kiến các hoạt động học tập & đôn đốc kiểm tra phát hiện kịp thời những khó
khăn để có biện pháp khắc phục tránh tình trạng bị đông.
- Các phơng tiện khác:
+ Trò chơi bổ trợ : Gồm các bài tập giúp các em tìm tòi phát hiện trong tiết học.
Bản thân tôi cũng phải chuẩn bị đầy đủ những phơng tiện giúp học sinh
thực hện các hoạt động học tập để kịp thời bổ sung nếu học sinh chuẩn bị thiếu
và tôi cũng thực hiện các thí nghiệm để đối chiếu với kết quả của học sinh trong
quá trình thực hiện các động tác.
2. Xây dựng hệ thống bài tập.
a. Các dạng bài tập.
Một trong các dạng bài tập tôi thờng sử dụng là:
- Bài tập quan sát thầy giáo thị phạm cả lớp quan sát.
- Bài tập từng nhóm một tập nhóm khác quan sát.
- Bài tập của từng cá nhân để so sánh.
Trong các dạng bài tập chú ý phối hớp vận dụng các thao tác t duy của học
sinh nh: Đối chiếu, phân tích, so sánh, tổng hợp, khái quát hoá
b. Sử dụng các dạng bài tập.
Khi soạn bài tôi thấy cần lựa chọn bài tập phù hợp với nội dung & đối t-
ợng học sinh, sắp xếp theo lô gích nhận thức. Để khi giải học sinh sẽ tiếp cận với
tri thức mới đặc biệt với các động tác khó.
3. Quá trính thực hiện một tiết lên lớp & một số thủ thuật s phạm.
Tiết lên lớp là sự thực hiện kế hoạch đã đợc vạch ra trong bài soạn kết hợp
với sự điều chỉnh cho phù hợp vói những đối tợng học sinh ở các lớp cụ thể:
7

phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Mỗi loại bài có những bớc đi chung nhất, có tính chất quy trình mà theo
tôi các giáo viên cần lu ý khi thực hiện một tiết dạy.
a. Kiểm tra việc thực hiện một tiết học của học sinh.
Việc thực hiện, kiểm tra sẽ giúp giáo viên có thể chủ động thực hiện bài
soạn, kịp thời bổ sung phần học sinh chuẩn bị thiếu, hoặc điều chỉnh hình thức
hoạt động dạy học cho phù hợp.
Cần động viên những u điểm và nghiêm khắc nhắc nhở những thiếu sót để
tạo cho HS có thói quen chuẩn bị đầy đủ dễ dàng học tập cho tiết học.
b. Nêu vấn đề vào bài.
Nếu nêu vấn đề hấp dẫn sẽ kích thích tính tò mò, ham hiểu biết của HS tạo
ra cho các em nhu cầu muốn tìm tòi phát hiện tri thức, từ đó HS sẽ tham gia tích
cực, tự giác vào các hoạt động học tâp.
c. Hớng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động học tập để tìm tòi tri thức
mới.
Bằng lời giải thích ngắn ngọn ngời thầy cần nêu rõ:
- Thứ tự các loại hoạt động mà học sinh phải thực hiện.
- Mục đích của hoạt động và yêu cầu sản phẩm cần đạt.
- Hình thức tổ chức để thực hiện các hoạt động.
- Cách bố trí địa điểm và thời gian thực hiện các hoạt động.
d.Theo dõi hớng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động học tập.
Yêu cần đạt của ngời theo dõi bảo đảm cho học sinh đợc tự lực, chủ động,
hoạt động tự bộc lộ khả năng nhận thức dù có sai sót. Tôi chỉ gợi ý trong trờng
hợp HS thực sự tỏ ra lúng túnêmtrong các động tác hoặc đã làm lạc hớng của
biên độ bài tập.
Trong tiết dạy tôi thấy cần bao quát lớp để nắm đợc trình độ nhận thức của
HS qua hoạt động học tập. Sớm phát hiện những thắc mắc và những tình huống
mới nảy sinh để có thể chủ động khi tổng kết hoạt động.

e. Hớng dẫn HS trao đổi, thảo luận kết quả học tập (về những nhận xét kết
luận đã rút ra). Trong quá trình hớng dẫn cần chú ý thực hiện:
- Tạo điều kiện để HS phát biểu hết các loại ý kiến khác nhau.
- Cần hớng dẫn HS vào việc trao đổi kỹ những khía cạnh còn sai hoặc
thiếu.
- Những ý kiến đúng của HS và những ý kiến sáng tạo cần đợc cho điểm
đánh giá ngay.
g. Dành đủ thời gian cho kết luận của bài, hớng dẫn bài tập về nhà và đánh
giá cuối tiết học.
Phần kiểm tra đánh giá cuối tiết học sẽ giúp cho HS tự đánh giá đợc trình
độ nhận thức của mình. Đồng thời giáo viên phát hiện những thiếu sót để có thể
tiếp tục giúp các em bổ sung trong tiết học sau hoặc những điểm giáo viên cần tự
khắc phục.
Trong phần hớng dẫn về nhà tôi thấy không thể thiếu đợc phần chuẩn bị
cho tiết học sau. Mà muốn cho tiết học sau đạt kết quả cao thì phần chuẩn bị
phải thật chu đáo.
Làm đợc những điều trên thì chúng ta mới hoàn chủ động và có thể điều
chỉnh kịp thời những tình huống cụ thể xảy ra và có thể yên tâm thực hiện đợc kế
hoạch và phơng pháp dạy bài thể dục phát triển chung của lớp 9 nói riêng và
môn thể dục nói chung.
8
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Chơng III: Ví dụ về phơng pháp soạn giảng bài học bài
thể dục phát triển chung lớp 9.
Bớc vào đầu năm học tôi nghiên cứu toàn bộ cấu trúc chơng trình thể dục
9 và xem xét lại toàn bộ nội dung phân phối chơng trình, để từ đó lựa chọn các
bài có thể áp dung theo phơng pháp này. phần nào có thể áp dụng đợc, phần
không để từ đó chủ động trong công tác soạn giảng. Qua tìm hiểu tôi đã tìm ra

đợc một số bài có thể áp dụng cho cả bài hoặc từng phần trong bài. Dới đây tôi
xin trình bày một ví dụ cụ thể.
Ví dụ khi dạy tiết 11:
Tiết 11:
- Chạy ngắn: Ôn tập chạy bớc nhỏ, chạy nâng cao đùi, chạy đạp sau:
xuất phát cao, chạy nhanh ngồi vai hớng chạy xuất phát :
Học: Ngồi lng hớng chạy xuất phát.
- Bài tập thể dục: Ôn từ nhịp 19 25 (nữ), 20 26 (nam).
Học: Từ nhịp 26 29 (nữ), 27 36 (nam).
- Chạy bền: Luyện tập chạy bền.
I . Mục tiêu.
Kiến thức: Hoàn thiện kĩ thuật chạy 60m. Đạt tiêu chuẩn RLTT.
Kĩ năng: Rèn luyện các nhóm cơ chính của cơ thể, phát triển thể lực chung
và rèn luyện cơ thể.
- Thực hiện cả bài đúng động tác, đúng thứ tự, nhịp, phơng hớng và biên
độ.
Thái độ: Biết vận dụng tự tập hằng ngày.
II. Địa điểm Dụng cụ .
1. Địa điểm: Sân trờng PTCS Điền Xá.
2. Dụng cụ: Bàn đạp 4 đôi
+ Đờng chạy ngắn.
+ Đờng chạy bền.
+ Đồng hồ bấm giây, còi.
IV. Tiến trình bài dạy.
9
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Nội Dung Định lợng Phơng pháp
phần mở đầu

- Lớp trởng tập hợp lớp thành bốn
hàng ngang, điểm số báo cáo sĩ số
cho giáo viên.
- Giáo viên nhận lớp, phổ biến nội
dung yêu cầu của bài học.
- Chạy ngắn: Ôn tập chạy bớc
nhỏ, chạy nâng cao đùi, chạy đạp
sau:
xuất phát cao, chạy nhanh ngồi
vai hớng chạy xuất phát :
Học: Ngồi lng hớng chạy xuất
phát.
- Bài tập thể dục: Ôn từ nhịp 19
25 (nữ), 20 26 (nam).
Học: Từ nhịp 26 29 (nữ), 27
36 (nam).
- Chạy bền: Luyện tập chạy bền.
phần cơ bản
1. Khởi động.
- Lớp trởng cho lớp dãn hàng cự li
một sải tay, tập bài thể dục tay
không 9 động tác.
- Tại chỗ: + Bớc nhỏ.
+ Nâng cao đùi.
+ Đá lăng chân sau.
- Xoay các khớp: Cổ tay, bả vai,
hông, đầu gối, cổ chân.
2. Chạy ngắn.
- Giáo viên cho học sinh ôn tập
theo tổ, nhóm.

+ Chạy bớc nhỏ.
+ Chạy nâng cao đùi.
+ Chạy đá lăng đạp sau.
+ Xuất phát cao.
+ Ngồi vai hớng chạy xuất
phát.
- Học: Ngồi lng hớng chạy
xuất phát.
3. Bài TD.
* Gv cho lớp ôn lại bài TD
3- 5
phút
5
phút
10
phut
15
phút
2x8
nhịp
2x8
nhịp
2x8
nhịp
- Lớp tập hợp bốn hàng
ngang, điểm số.
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *

* LT
GV
- Lớp tập hợp đội hình khởi
động.
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *

* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *

* LT

- Giáo viên hớng dẫn từng
nhóm cụ thể, chỉnh sửa các
động tác sai nếu có.
- Giáo viên thị phạm động tác
học sinh quan sát.
- Học sinh lần lợt thực hiện
động tác.
10
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Tiết 15:
- Chạy ngắn: Ôn tập chạy bớc nhỏ, chạy đạp sau:
xuất phát thấp - chạy lao - chạy giữa quãng.
- Bài tập thể dục: Ôn từ nhịp 1 34 (nữ), 1 40 (nam).
Học: Từ nhịp 35 39 (nữ), 41 45 (nam).
- Chạy bền: Luyện tập chạy bền.
I . Mục tiêu.

Kiến thức: Tiếp tục giúp học sinh có những hiểu biết cần thiết về kĩ năng 60m để
tập luyện phát triển sức nhanh.
Kĩ năng: Rèn luyện các nhóm cơ chính của cơ thể, phát triển thể lực chung
và rèn luyện cơ thể và t thế cơ bản.
- Thực hiện cả bài đúng động tác, đúng thứ tự, nhịp, phơng hớng và biên
độ.
- Tiếp tục nâng cao một số hiểu biết và rèn luyện kĩ thuật để phát triển sức
bền cho học sinh.
Thái độ: Biết vận dụng tự tập hằng ngày.
II. Địa điểm Dụng cụ .
1. Địa điểm: Sân trờng PTCS Điền Xá.
2. Dụng cụ: Bàn đạp 4 đôi
+ Đờng chạy ngắn.
+ Đờng chạy bền.
+ Đồng hồ bấm giây, còi.
IV. Tiến trình bài dạy.
11
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Nội Dung Định lợng Phơng pháp
phần mở đầu
- Lớp trởng tập hợp lớp thành bốn
hàng ngang, điểm số báo cáo sĩ số
cho giáo viên.
- Giáo viên nhận lớp, phổ biến nội
dung yêu cầu của bài học.
- Chạy ngắn: Ôn tập chạy bớc
nhỏ, chạy đạp sau:
xuất phát thấp - chạy lao - chạy

giữa quãng.
- Bài tập thể dục: Ôn từ nhịp 1
34 (nữ), 1 40 (nam).
Học: Từ nhịp 35 39 (nữ), 41
45 (nam).
- Chạy bền: Luyện tập chạy bền.
phần cơ bản
1. Khởi động.
- Lớp trởng cho lớp dãn hàng cự li
một sải tay, tập bài thể dục tay
không 9 động tác.
- Tại chỗ: + Bớc nhỏ.
+ Nâng cao đùi.
+ Đá lăng chân sau.
- Xoay các khớp: Cổ tay, bả vai,
hông, đầu gối, cổ chân.
2. Chạy ngắn.
- Giáo viên cho học sinh ôn tập
theo tổ, nhóm.
+ Chạy bớc nhỏ.
+ Chạy đá lăng đạp sau.
+ Xuất phát thấp.
+ Chạy lao.
+ Chạy giữa quãng.
3. Bài TD.
* Gv cho lớp ôn lại bài TD
+ Nữ từ nhịp 1 -> 34.
+ Nam từ nhịp 1 -> 40.
* Học mới.
+ Nữ học từ nhịp 35 39.

. Nhịp 35: Nh nhịp 29.
. Nhịp 36: Thu chân trái sát chân
phải. Hai tay giơ cao song song,
3- 5
phút
5
phút
10
phút
15
phút
2x8
nhịp
2x8
nhịp
2x8
nhịp
- Lớp tập hợp bốn hàng
ngang, điểm số.
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *
* LT
GV
- Lớp tập hợp đội hình khởi
động.
* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *

* * * * * * * * * *
* * * * * * * * * *

* LT
- Giáo viên hớng dẫn từng
nhóm, từng cá nhân cụ thể,
chỉnh sửa các động tác sai nếu
có.
- Giáo viên hớng dẫn từng
nhóm, từng cá nhân cụ thể,
chỉnh sửa các động tác sai nếu
có.
- Giáo viên thị phạm động tác
học sinh quan sát.
- Học sinh lần lợt thực hiện
động tác.
- GV chỉnh sửa các động tác
12
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

ChơngIII: Kết quả và bài học kinh nghiệm.
Sau khi đợc học phơng pháp mới này, tôi thấy các em nhiều tiến bộ
rõ rệt trong cả nhận thức cũng nh việc thực hiện các động tác của bài thể dục
phát triển chung . Chính vì thế các em yêu thích môn học hơn nắm kiến thức sâu
hơn. Chất lợng học tập bộ môn của học sinh đợc nâng cao hơn. Điều này đợc thể
hiện thông qua kết quả cuối năm học 2006 2007, cụ thể nh sau:
- Lớp 9, tổng số học sinh 26.
Học sinh đạt loai giỏi:3/26 = 11,5%
Học sinh đạt loai khá: 14/26 = 53,8%

Học sinh đạt loai trung bình: 9/26 = 34,7%
Học sinh đạt loại yếu: Không
Học sinh đạt loại kém: Không
Chính vì vậy mà nội dung đề tài đợc áp dụng có hiệu quả trong việc giảng
dạy bộ môn, cũng nh tổ chuyên môn.
Vậy việc sử dụng phơng pháp sao cho phù hợp với kiểu bài và đối tợng
học sinh là rất quan trọng. Nhng với thực trạng hiện nay, các giáo viên cần nỗ
lực khắc phục khó khăn để nâng cao chất lợng các tiết dạy, giúp học sinh học tập
có hiệu quả.
Phần IIi. Kết luận
Khi nghiên cứu đề tài này đã nhận đợc sự giúp đỡ tận tình của tổ chuyên
môn và đặc biệt là sự quan tâm và chỉ đạo của ban giám hiệu nhà trờng đã tạo
điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành đề tài , cảm ơn học sinh lớp 9 để có đợc kết quả
khả quan nh ngày hôm nay.
Trong quá trình thực hiện đề tài chắc hẳn rằng không tránh khỏi những thiếu sót.
Vì vậy tôi rất mong đợc sự góp ý chân thành của các đồng nghiệp để bản thân tôi
khắc phục những hạn chế trong đề tài
Xin chân thành cảm ơn!
Điền Xá, ngày 05 tháng 05 năm 2006
Xác nhận của nhà trờng
Ngời viết
Vũ Xuân Quang
13
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Tài liệu tham khảo
1. Một số vấn đề đổi mới phơng pháp dạy học ở trờng THCS
Nhóm tác
giả - NXBGD 2004

2. Bớc đầu đổi mới kiểm tra đánh giá.
NXBGD
chủ biên Lê văn Lẫm Trần Đồng Lâm.
3. Hồ Chí Minh Toàn tập - Tập iv NXB CTQGHN - 2000.
Trang. 212
4. Hồ Chí Minh Toàn tập - Tập vii NXB STHN- 1987.
Trang. 341.
5. Đảng và nhà nớc với thể dục thể thao NXB TDTT 1984
Trang. 341.
6. Đại cơng tâm lí học.
7. Thể dục và phơng pháp dạy học tập 3 NXBGD - 1977
Vũ Đào
Hùng Trần Đồng Lâm - Đặng Đức Thao.
8. Sách giáo viên thể dục 9.
Ngô Trần
ái Vũ D ơng Thụy.
14
phơng pháp dạy học bài thể dục phát triển chung lớp 9
T/h: Vũ Xuân Quang

Mục lục
Phần mở đầu.
Phần I: Những vấn đề chung.
I. Lí do chọn đề tài.
1. Cơ sở lí luận.
2. Cơ sở thực tiễn.
II. Mục đích nghiên cứu.
III. Đối tợng nghiên cứu.
IV. Phơng pháp và tài liệu nghiên cứu.
V. Lịch sử của vấn đề.

Phần II: Nội dung và phơng pháp
Chơng I: Lý luận chung.
1. Đối với vai trò của giáo viên và học sinh.
2. Đối với nội dung.
3. Đối với đồ dùng học tập.
ChơngII. Các biện pháp thực hiện cải tiến giảng dạy.
1. Soạn bài sinh học theo hớng tích cực hoá hoạt động của học sinh.
2. Xây dựng hệ thống bài tập.
3. Quá trình thực hiện một tiết lên lớp và một số thủ thuật s phạm.
Chơng III. Một số ví dụ về phơng pháp soạn giảng bài hình thái giải phẫu.
Chơng IV. Kết quả và bài học kinh nghiệm.
Phần III. Kết luận
Tài liệu tham khảo.
Mục lục.
15