bài giảng quản lý tài chính công

Hà nội , tháng 5 - 2010
Häc viÖn hµnh chÝnh quèc gia
-
Bµi gi¶ng: Qu¶n Lý Tµi chÝnh c«ng
-
§èi tîng: Cao häc hµnh chÝnh
PGS.TS. TrÇn V¨n Giao - Khoa qu¶n lý
Tµi chÝnh c«ng
H ni , thỏng 5 - 2010
Nội dung chơng trình:
Chơng 3: Quản lý TCC trong các cơ
quan hành chính và đơn vị sự nghiệp.
3
Chơng 1: Lý luận chung về TCC
và quản lý Tài chính công .
1
Chơng 2: Quản lý và điều hành
ngân sách Nhà nớc.
2
H ni , thỏng 5 - 2010
1. Lý luận chung về TCC và quản lý TCC.
1.1. Lý luận chung về Tài chính công.
1.1.1. Bản chất của Tài chính.
Sự ra đời của Tài chính:

Tiền đề khách quyết định sự ra đời của Tài chính:

SXHH - tiền tệ Xuất hiện phạm trù Tài chính

Sự xuất hiện Nhà nớc Xuất hiện phạm trù
Tài chính Nhà nớc

H ni , thỏng 5 - 2010
1.1. Lý luận chung về TCC (tiếp)

Phân tích các biểu hiện bên ngoài của Tài chính
thể hiện:

Một là, hình thức biểu hiện của TC là sự vận động của
các quỹ tiền tệ đ+ợc dùng cho một mục đích nhất định.

Quá trình hình thành quỹ tiền tệ
của Chủ thể XH

Quá trình sử dụng quỹ tiền tệ

Hai là, nguồn Tài chính là tiền tệ đang vận động trong quá
trình phân phối để tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ.
H ni , thỏng 5 - 2010

Bản chất của Tài chính là phản ánh hệ
thống các mối quan hệ kinh tế nảy sinh
trong quá trình phân phối các nguồn
Tài chính thông qua việc tạo lập và sử
dụng các quỹ tiền tệ nhằm đáp ứng các
nhu cầu khác nhau của các Chủ thể
trong xã hội.
1.1. Lý luận chung về TCC (tiếp)
H ni , thỏng 5 - 2010

Chú ý:

Các nguồn TC khi hội tụ tại một điểm nhất định
nào đó tạo thành quỹ tiền tệ.

Mỗi lĩnh vực hoạt động nhất định gắn với một
loại quỹ tiền tệ đặc thù và hình thành nên một
khâu TC độc lập.

Giữa các khâu TC có mối quan hệ chặt chẽ
trong sự vận động không ngừng của các nguồn
TC. Điều đó khiến chúng kết hợp với nhau và
cấu thành hệ thống TC thống nhất.
1.1. Lý luận chung về TCC (tiếp)
Hà nội , tháng 5 - 2010
HÖ thèng Tµi chÝnh
HÖ thèng Tµi chÝnh
C¬ cÊu
TCC
TCC
TCDN
TCDN
TCDC, TC
TCDC, TC
1.1. Lý luËn chung vÒ TCC (tiÕp)
H ni , thỏng 5 - 2010
K/n: TCC là một phạm trù kinh tế gắn với thu
nhập và chi tiêu của Chính phủ. TCC là nguồn lực
để Nhà nớc thực hiện những chức năng vốn có
của mình, là công cụ để Nhà nớc chi phối, điều
chỉnh các hoạt động xã hội nhằm thực hiện những
nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của đất nớc.

Các định nghĩa khác về TCC: TCC nghiên cứu các hoạt động
chi tiêu và làm tăng thu nhập của Chính phủ.
(nguồn: Harvay S.Roen: Tài chính công, NXB Irwin McGraw
Hill, xuất bản lần thứ 5, trang 7).
1.1.2. Tài chính công là gì?
Hà nội , tháng 5 - 2010
1.1.2. Tµi chÝnh c«ng lµ g×?(tiÕp)
Tiªu chÝ ®¸nh gi¸:
-
Phôc vô lîi Ých c«ng.
- Së h÷u c«ng céng.
-
Kh«ng v× lîi nhuËn
Hà nội , tháng 5 - 2010
Phôc vô lîi Ých
c«ng céng@
Mang tÝnh
lÞch sö@
Kh«ng båi hoµn
trùc tiÕp
Ph©n phèi
vµ ph©n bæ
v× lîi Ých chung
cña QG
C¸c ®Æc
®iÓm cña
TCC
Mang tÝnh
chÝnh trÞ râ rÖt

1.1.2. Tµi chÝnh c«ng lµ g×?(tiÕp)
H ni , thỏng 5 - 2010
Bản chất của Tài chính công:

Là các hoạt động thu và chi bằng tiền của NN.

Phản ánh các quan hệ kinh tế dới hình thức
giá trị trong quá trình hình thành và sử dụng
các quỹ tiền tệ của Nhà nớc.

Nhằm thực hiện các chức năng vốn có của NN
đối với xã hội.
1.1.2. Tài chính công là gì?(tiếp)
H ni , thỏng 5 - 2010
Cơ cấu Tài chính công:
NSNN HCSN SNC QUỹ
Ngân
sách
Nhà
nớc
TC
đơn vị
HC,
SN
TC
đơn vị
cung
cấp
DVC
Các

quỹ
ngoài
ngân
sách
H ni , thỏng 5 - 2010
TC

Tài chính thể
hiện ra là sự
vận động của
vốn tiền tệ diễn
ra ở mọi chủ
thể trong xã hội
TCC

TCC thể hiện
sự vận động
của vốn tiền tệ
gắn với chủ thể
là Nhà nớc.
Sự khác biệt giữa TC và TCC
H ni , thỏng 5 - 2010

Bảo đảm duy trì sự tồn tại và hoạt động của bộ
máy Nhà nớc.

Đáp ứng các nhu cầu chi tiêu nhằm thực hiện các
chức năng vốn có của Nhà nớc

Bảo đảm thực hiện việc phát triển kinh tế xã hội,

ổn định chính trị của đất nớc.

Thực hiện công bằng xã hội.

Góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển có hiệu quả
và ổn định.
1.1.3. Vai trò của Tài chính công
H ni , thỏng 5 - 2010
1
1
Tạo lập vốn
2
2
Phân phối và phân bổ
3
3
Giám đốc và điều chỉnh
1.1.4. Chức năng của Tài chính công
H ni , thỏng 5 - 2010
1.2.1. Khái niệm và bản chất của quản lý TCC.@

Khái niệm: Quản lý TCC l quá trình tác động,
điều hành thông qua hệ thống các cơ quan Nhà
nớc đến những mặt hoạt động của TCC nhằm
đạt đợc những mục tiêu nhất định.

Bản chất của quản lý TCC là quá trình lập kế hoạch,
tổ chức, điều hành và kiểm soát hoạt động thu chi của
Nhà n(ớc nhằm phục vụ cho việc thực hiện các
chức năng, nhiệm vụ một cách hiệu quả nhất.

1.2. Quản Lý Tài chính công.
H ni , thỏng 5 - 2010
1.2.2. Đặc điểm của quản lý Tài chính công.

Là một loại quản lý hành chính Nhà nớc.

Đợc thực hiện bởi một hệ thống những cơ
quan Nhà nớc và tuân thủ những quy phạm
pháp luật của Nhà nớc.

Là một phơng thức quan trọng trong việc
điều tiết các nguồn lực TCC nhằm thực hiện
các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nớc đối
với xã hội.
H ni , thỏng 5 - 2010
1.2.3. Mục tiêu của quản lý Tài chính công.

Mục tiêu tổng quát: Tạo ra sự cân đối và hiệu quả
của TCC, môi trờng Tài chính thuận lợi cho cho
sự ổn định và phát triển KT-XH, nhằm thực hiện
mục tiêu chiến lợc phát triển đất nớc.

Các mục tiêu cụ thể:

Thứ nhất, bảo đảm kỷ luật tài khoá tổng thể.

Thứ hai, bảo đảm hiệu quả phân bổ và huy động
nguồn lực.

Thứ ba, đảm bảo hiệu quả hoạt động.

H ni , thỏng 5 - 2010
1.2.4. Các yêu cầu đối với quản lý TCC.

Tập trung đợc nguồn lực TCC để giải quyết các nhiệm vụ
quan trọng,

Sử dụng tập trung nguồn lực TCC cho các u tiên
chiến lợc.

Đảm bảo sự công bằng trong phân phối, tạo nên sự cạnh
tranh bình đẳng.

Nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực

Nâng cao đợc tính chủ động, quyền hạn và trách nhiệm
của các đơn vị

Hớng tới mục tiêu của cải cách hành chính Nhà nớc
Hà nội , tháng 5 - 2010
1.2.5. Nguyªn t¾c cña qu¶n lý TCC.
T
Ë
p

t
r
u
n
g

d
©
n

c
h
ñ
H
i
Ö
u

q
u
¶
N
g
u
y
ª
n

t
¾
c
N
g
u
y
ª

n

t
¾
c
T
h
è
n
g

n
h
Ê
t
N
g
u
y
ª
n

t
¾
c
C
«
n
g

k
h
a
i
,

m
i
n
h

b
¹
c
h
N
g
u
y
ª
n

t
¾
c
1
2
3 4
H ni , thỏng 5 - 2010
Quản lý TC trong các đơn vị

cung ứng DVC của Nhà nớc
2
5
1
4
3
Quản lý các quỹ TC khác
Quản lý TC cơ quan
hành chính NN
Quản lý Công sản
Quản lý NSNN
1.2.6. Phạm vi quản lý Tài chính công
H ni , thỏng 5 - 2010
1.2.7. Cải cách TCC trong xu thế cải cách HCQG.

Đổi mới cơ chế phân cấp quản lý Tài chính và ngân sách.

Bảo đảm quyền quyết định ngân sách địa phơng của Hội
đồng nhân dân các cấp.

Thực hiện đổi mới cơ chế phân bổ ngân sách cho cơ quan
hành chính, sự nghiệp.

Đổi mới cơ bản cơ chế Tài chính đối với khu vực
dịch vụ công.

Thực hiện thí điểm để áp dụng rộng rãi một số cơ chế Tài
chính mới.

Đổi mới công tác kiểm toán đối với các cơ quan hành

chính đơn vị sự nghiệp.
H ni , thỏng 5 - 2010
2 . Quản lý ngân sách Nhà n$ớc
2.1. Khái niệm về ngân sách Nhà n+ớc:
Khái niệm: Ngân sách Nhà nớc là toàn bộ các
khoản thu chi của Nhà nớc đã đợc cơ quan có
thẩm quyền quyết định và đợc thực hiện trong
một năm nhằm thực hiện chức năng nhiệm vụ của
Nhà nớc. (Luật NSNN Việt Nam năm 2002)
Hà nội , tháng 5 - 2010
C¸c ®Æc trng cña NSNN:
VÒ thêi gian
VÒ ph¸p lý
VÒ c¬ cÊu
Hà nội , tháng 5 - 2010
Thèng nhÊt
C«ng khai,
minh b¹ch
§Çy ®ñ, trän
vÑn, chÝnh
x¸c
C©n ®èi