Phương pháp dạy học thơ mới cho học sinh Trung học phổ thông từ góc độ đặng trưng thể loại

1
I HC QUI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC





HỒ THU QUYÊN




PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC THƠ MỚI
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TỪ GÓC ĐỘ ĐẶC TRƢNG THỂ LOẠI



LUẬN VĂN THẠC SĨ SƢ PHẠM NGỮ VĂN


Chuyên ngành: Lý luận và phƣơng pháp dạy học
(Bộ môn Ngữ văn)
Mã số: 60 14 10



Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. TRẦN KHÁNH THÀNH

HÀ NỘI - 2011

2
Lời cảm ơn

V   ng
t - i
hc - i hc Qung du
kin thun l c t
u c
c bi c gi li cc nht ti PGS.TS. Trn
- c ting dn khoa h 
gi trong suc t
 c gi li ci
   o
u kin v thi gian, vt cht, tinh th    trong su  
nghi 
 xin cng nghi,

 
Mu c gng song lui thi
 mong nhc s n t cng
nghi lu


Tác giả


Hồ Thu Quyên


3
DANH TỪ VIẾT TẮT


GV

HS
Hc sinh
NXB
t bn
SGK

THPT
Trung hc ph 
VD


4
MỤC LỤC

Trang
MỞ ĐẦU

 
1
2. Lch s v
4
3. Mu
6
u

u
6
6. C
6
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC GIẢNG DẠY THƠ MỚI
1932 - 1945 TRONG TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
THEO ĐẶC TRƢNG THỂ LOẠI


7
i my hc
7
ng tip cn t   loi
9
1.2.1. Quan nim v th loi
9
1.2.2. S  loi
11
 
15
i

19
1.2.5. Dy h loi
31
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG DẠY HỌC THƠ MỚI TRONG NHÀ
TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HIỆN NAY VÀ ĐỊNH
HƢỚNG ĐỔI MỚI TỪ HƢỚNG TIẾP CẬN ĐẶC TRƢNG THỂ LOẠI


35
2.1. Thc trng dy hi  ng trung hc ph n nay
35
2.1.1. V y h ng
ph n nay

35
ng dn v ging d
ng ph 

37
2.1.3. Thc tin ging di hin nay
40
ng tip ci t   loi
47
2.2.1. Th hin nhu cc o
47
2.2.2. t tr 
54
2.2.3. T c     t tr i
dung tri

67

5
Chƣơng 3: GIÁO ÁN THỂ NGHIỆM VÀ THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM
69
3.1. M nhim v thc nghim
69
i gian thc nghim
69
3.2.1. c nghim
70
3.2.2. Thi gian thc nghim
70
c nghim
71
3.3.1. Ni dung thc nghim
71
c ti
71
3.3.3. Thit k th nghim
72
3.3.4. Kt qu thc nghim
106
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
109
1. Kt lun
109
2. Khuyn ngh
110
TÀI LIỆU THAM KHẢO

112
PHỤ LỤC


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. u cc  bc THPT trong h thc
ph  c ta hin nay nhi kp vi xu th
c trung h gic hc trong khu vc,
v i m i bc thi 
Vi mc tc ph giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo
đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá
nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam
xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học
sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc1, tr.8].
   c ph       nh s
-a B ng B “Phải
phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với
đặc trưng môn học, đặc điểm đối tượng học sinh, điều kiện của từng lớp học:
bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự học, khả năng hợp tác; rèn luyện kĩ
năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm
vui, hứng thú và trách nhiệm học tập cho học sinh” [1, tr.8].
Ma vii my hc  ng ph 
i li dy hc truyn th mt chiu sang dy hc theo “Phương pháp
dạy học tích cực”. Ci mi nc hong c
i mc t chc dy h
ng vn th kin thc mt chiu. Vi
i ch o c

n s tip nhn, cm th 
ng tip th.
t sn phm
nh. T quan nic

2
c lp vi tip nh
ht s vt vi nhnh, nh bt bi
, truy. Trong nhng gi ging
y, hiu qu s i ni p
  a h   n b mai m   y vi i mi
y h to s hc sinh trong vic tip
nh      t vi  t sc quan trng. S dng
y hc s bng cho h hc,
kh n dng kin thc t cuc sng
mu qu nht.
1.2. c vt khoa hng th  thuy
phc tc thc s tr ng
 sng t rng hiu bing
i nh
th c coi dt ngh thut, ngh thut cm
th 
t, thin, mc cu n thiu
 hc vi nh c c
Bt, tri th m ci thy s 
n cho hc sinh nhu mi m, cng c nim tin, s hy
ni rc chim v 
c c  ln dng
gi du qu y, bi vc ngh thu 
lc ti, thi.



, 






 : “Thê
̉
loa
̣
i pha
̉
i là nhân v ật chính cu
̉
a tấn bi ki
̣
ch li
̣
ch
sư
̉
va
̆
n ho
̣
c [ ] Lịch s văn học trước hết là lịch s hình thành , phát triê
̉

n và
tương tác gia các thể loại” [3, tr.7-8]. 

3






 , vi

 












 








 . 
 ,




 



 



 . 

 ,
 g m












 t trong


 . 












 







 t n









 . 















 


loi 






 







 . 










, bi






1.3. Thc t cho thy rng, vic d
ng THPT hin nay gp nhng tr ngi nhi k n
 y hc. Nhi t
 loi, th gii c gi gn.

  y hc m  u thay th  i m 
y h thc s ly hy hc.
Gi ht gi hi
nii thn
h  i vc s
lung linh, tht s c sc hc
tc cng hi n vn vi mt
th gii mi l y hp d   “thoả mãn
nhu cầu về cái đẹp”. c cu ni gin
c-hn vi nhng t 
mn ph dn dt h
nhp t nm bu, nhm
i thi phm.  i la ch
dy hc t d
“sản phẩm kì diệu của tâm hồn”i ch y  gii

4
ca nhi tr tui, tr 
vy vic dy hi cn t h th
m bo nhu chung.
i 1932  t cung v t Nam th hin
s i mn v th lo 
trinhi cho nn
t sc sng mi, m ra mt thi trong thi ca.
Nhp 11  ng
THPT vn: u vi “Vội vàng”; c T vi
“Đây thôn Vĩ Dạ”; Huy Cn vi “Tràng giang”; Nguyi “Tương tư”.
Thc hin tinh th i mi c   y h   
ng THPT cc, nhn nh c ging dy
i  n thy rng viu v Phương pháp

dạy học Thơ mới cho học sinh THPT từ góc độ đặc trưng thể loại t sc
cn thi ch s c.
2. Lịch sử vấn đề
Thi nhân Việt Nam ci.
Cun tng kThơ mới” 1930 - 1945, chn
lc nh ngh thut cThơ
mớin m nha m






 














. 





m

c ging d
loVâ
́
n đê
̀
gia
̉
ng da
̣
y TPVH theo loa
̣
i thê
̉



, , 

, 

, 

 - 
Ni, 1971. 


Về Vấn đề gia
̉
ng da
̣
y tác phâ
̉
m va
̆
n ho
̣
c theo loa
̣
i thê
̉
”, 




: 



, 

, .





Phương pháp dạy học tác phẩm văn chương
theo loa
̣
i thê
̉
”- i, 2001 



Việc xác đi
̣
nh loa
̣
i thê
̉
là

5
vấn đề mấu chốt trong quá trình phát triê
̉
n khoa ho
̣
c phu
̛
o
̛
ng pháp da
̣
y ho
̣

c tác
phâ
̉
m va
̆
n chu
̛
o
̛
ng5



























. 




  , 








, bi




















.
V th loy h lo
 

 Nhập môn va
̆
n ho
̣
c và Phân
tích thê
̉
loa
̣
i. T

 , 















, t  





 c
 (Đời sống thể loại văn h ọc Việt Nam nư
̉
a đầu thế ky
̉
XX  
; Mô hình đo
̣
c hiê
̉
u theo đặc tru
̛
ng thê
̉

loa
̣
i vơ
́
i việc hình thành và bồi
dưỡng kĩ năng đọc hiểu văn bản văn chương cho học sinh trung học phổ thông
 

 ); Nhng vấn đề thể loại và lịch s văn học  
Bu; Văn học - tầm nhìn - biến đổi (1996),
Đọc và tiếp nhận văn chương c, 2002), Hiểu văn, dạy văn (NSB
c, 2001) ca NguyPhân tích tác phẩm văn học hiện
đại Việt Nam từ góc nhìn thể loại  c, 2009) ca Nguy 
Long, Kết cấu thơ tr tình i, 1999) cGiọng
điệu thơ tr tình c, 2002) ca Nguy
Thc t u v i, 
c u v Thơ mới 1932 - 1945 nhìn từ sự vận
động thể loại. Nhng cun SGV, Thit k ng dnh
ng dy mt s ng THPT.
g n nay vu tht h thng
 v py hi t   lo
ci my hc, do thc tin ging dc s t hiu
qu, lu y hi
ng tip c loi.


6
3. Mục đích nghiên cứu









, lu

 




y hi t  tip c





 , 
phn 
















 

 ng THPT theo












n nay.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- Thc trng dy hi  ng ph 
- y hc nhi.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Trong phm vi mt lun   kht
s c ging dnhng
u v i.

5. Phƣơng pháp nghiên cứu
 gii quyc nhim v c t hp vn dng
nhiu:
- 
- i chiu.
- n dng nhng
kin thc v c Vit Nam, nhu v n dy
hc hii quy 
6. Cấu trúc luận văn


  n, danh mu tham kho, ph
lc, lu





 



:
 n ca vic ging di 1932 - 1945 trong
 loi
c trng dy hng THPT hin nay
nh hng i mi t ng tip c loi
 nghic nghim

7

CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC GIẢNG DẠY THƠ MỚI 1932 - 1945
TRONG TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO
ĐẶC TRƢNG THỂ LOẠI
1.1. Định hƣớng đổi mới phƣơng pháp dạy học
y hc hong c
c sinh trong nhu kin dy hnh nhc mc
y hc. Mi mng d n hay hiu nhn
mnh  dy-hc hoc nhn m
c v i thy. D hin hiu qu 
th n tn ti mi hi d
 ng dc
ng. Mi mm ci
thp vi mn
cht ca v cp vp hc, n
l dy - hc sp vi s 
Png dc gc nu hi t u t sau: Th
hia ngun lc s hic
c tp ci hc khi bc; th hic bn cht
 kin thc c ng; th hi i hc,
i dc; th hic kt
qu i ci hc.
Thc hin dt b 
y hc truyn th  mt hong nhn
th“tích cực” c quan,
n dy
c
i my hc cn k thn nhng m
cc ca h thy hng thi cn hc hi,

8
vn dng mt s p vu kin d
hc. Mt s y hc gm: Dy hc vi;
Dy hi quyt v; Dy hc h
i my hnh trong ngh
quy 1993), Ngh quy
(12  c th ch Luật Giáo dục c c th 
 th ca B c bit ch th s 14 (4  1999).
LuPhương pháp giáo dục phổ thông phải
phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh ; phù hợp với đặc
điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm
việc theo nhóm; rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến
tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh” [2, tr. 18].
i my hc ct cung v 
i ki th
u chnh hong nhn thng ci to thc tin;
chuyn kin thc ca tht chi
duy d c tin, cn phi khc ph   
 thng hong gm nhi 
ng th mi s vt t m bc bn cht c th 
a s vt.
m nhng tri Phương pháp là linh hồn
của một nội dung đang vận động”; “Thầy giáo tồi truyền đạt chân lí, Thầy giáo
giỏi dạy cách tìm ra chân lí”; “Phương pháp tốt là làm đơn giản nhng phức tạp,
Phương pháp tồi là phương pháp làm phức tạp nhng đơn giản”; “Thầy giỏi dạy
cho mọi người hiểu, đồng thời tối ưu khả năng mỗi người” [4, tr.42].
 i my hng ti hot
ng hc tp ch ng chng l   c tp th   ng
chung ci mc, t  ng,
o, t hn dng kin thc tip vc

9
m ca tng lp hi nim vui, to
c hc tp cho hc sinh, tn d mi nht.
i my hc thc hing sau:
c ph p vi ni dung dy hc c th;
p vm la tui hp v vt chu
kin dy hc cp vi vii mi kit
qu dy - hc; kt hp gia vic ti dn lu qu
n dy hn, hii vi ving yu t 
cc c    y hc truyn th  ng s d 
n dy hc, thit b dy hc bit n nhng ng dng
c 
1.2. Thơ mới và hƣớng tiếp cận từ góc độ đặc trƣng thể loại
1.2.1. Quan niệm về thể loại
Trong T n thut ng , Nguyn
Khng ch  lo 
“Thể loại văn học là dạng thức của tác phẩm văn học, được hình thành
và tồn tại tương đối ổn định trong quá trình phát triển của lịch s văn học, thể
hiện ở sự giống nhau về cách thức tổ chức tác phẩm, về đặc điểm của các loại
hiện tượng đời sống được miêu tả và về tính chất của mối quan hệ của nhà văn
đối với các hiện tượng đời sống ấy” [17, tr.125 ]
Th loi ch s c c th
n vn dng lp li, c
loi mn, tr ng mu mc nh
mu m c
mi vn dm vi c  loi li
t vi nhau bu loi.



,

10


              
 


 

- 
 
- 


 
Mi th loi u cho mc giao tip v
phi ng ng ghi
 loy nhc ni
c giao tim.
S  thi nhn thng
phc t ca th gi cc. Th loc trong bn
cht phn vng bng c
hc  loc tn t gi i m
ng y.
Trong cun Phân tích tác phẩm văn học hiện đại Việt Nam từ góc nhìn
thể loại ca Nguy  Thể loại là một phạm trù
cơ bản và phổ biến của văn học, chi phối cả sáng tác, lưu truyền, tiếp nhận
văn học” [27, tr.30].

Th long thc tn ti ca chnh th c. Trong
n tn, th loc va nh va

11
bii.  chng lnh
ng lc ca s 
trii m loa mi, v
c, th lot yu t 
nh mt bii thay lng yu t i 
m ca nhi,  nhiu thi, qu ni
ng mt g u cn, v 
thc biu hin th gii n. Nhng yu t 
i c biu hin nhiu m lot
yu t quan trng.
Th loc thuc v c, v  hin cuc s
hu tiu hin nc c
thc tn ti trong nhc ci th c.
n tc quen thuc ca loi th
m v n thu xem nh c
i th.
1.2.2. Sự phân chia thể loại
th loi u l trong s vi, pha
tri sng, mt s th loi 
b loi b, mt s th loi mi ny sinh 
t nhii v 
ng, v c cu tng, v 
i ch i ch
 i.
n nay ph bin vn tn t
 thi c i, t thi: t s,

tr n xut hin mun loi:
u thuyt, k

12
S n: t s - tr - k
c phn thu hing c
   rt s   n ngh thut ca thi k c i.
t v mnh v 
(384-m Nghệ thuật thơ ca
lu     c s      
phhoặc kể về một sự kiện, coi như một cái gì tách biệt với mình, hoặc là
người mô phỏng nhân danh mình mà kể, hoặc là giới thiệu tất cả các nhân vật
như nhng người đang hành động và hoạt động3, tr. 38].
m
i: t s, tr c)
i: t s, tr  a vic nhn th
n nhn thc - xu mi quan h qua li gia
ch th vng -  nhn th u hi
din ch quan ca mc
m  s 
t t s ki 
mp nh  tt c mt bc
 
quan, tr  sc m
ph kic hi
 vit xut hi
truyn th
hi. Theo truyn thi t s bao g loi s thi
 s (truyu thuyi tr 
th lo  i kch bao gm bi kch,

ch
D      i dung th lo   u Nga G.
Pospelov li thn thoi, s thi, th s 

13
 cuc su M.
 loi vc s  loi tiu thuyt.
 Trung Qut Nam t  bi
 
tuyn tc ln trong lch s  
Hoàng Việt thi tuyển, Hoàng Việt văn tuyển     -1818)
son nh k XX xut hin b Hợp tuyển thơ văn Việt
Nam do nhiu hc gi ch t hin b Thơ văn Lí Trần do Vin
c ch u cho thy quan nim chia hai m
rt th
 Trung Quc hii thi chia b
tr  s, s m t sc
gi bng mu thuyu thuyt truyu thuyt
i v.v hai lo      m ta
Trung Quc bao g ch s, t
ngh thu, t Vit Nam s dng
c n g ch y
tr n (gm c tiu thuy
 m vit v i tht, vic tht, ct truyc
quan   n. Lo          
thu
Vi
 ng ch o cc phu
hin ch  t
 i.          loi th  

 . Th c
 loi tr h  lo
hi trung gian. Ch
u nhm mt mn lc ging dy.

14
c chia ba loi: t s, tr i n
nh.  mi lo nh:
- Loại tự sự:  vii k li
nhng vin c nhm dng li mn ra mt
 m nh
phm t s bao gi   i k, l  (ci k chuy
chng kin, k ra theo mi mt giu nht
truyn c x
y nhay ti mt dnh cao buc phi gii quyt,
gii quy   n dng l      u loc
 n thui thoc thoi.
- Loại tr tình: m
qua li l th hin ni ning, nhng c
hin c ch quan ci vi th gi
loi tr 
+ Tr  loi tc ng
+ Tr  i: g  th truyn
th do.
- Loại kịch:    u hin nh   t ngt
m qua vin nht kch
 n bn chi s i k
 loi.
+ Kch hii: g loi bi kch.
c t c thng ci t s, tr 

kt hp vm bo nhng kh 
n trong vi hin thc cuc sng, bc l n
  ny sinh nhiu th c tin,
nh mi m
 s, ch  c ch m t s

15
ng yu t tr c lm tr 
yu t t sg kng kt hp c hai. S kt hu
t ca s u hiu v phm
cht ngh thut ca mi gia ba loi tuyt
i rnh mt tm thuc loi kia
 th loi ch o cng thi
phi tha nhn kh u t thuc th loi n song song tn ti
m.
1.2.3. Đặc trưng thơ trữ tình
1.2.3.1. i rt sm trong lch s t th loc
ht sc quen thui  mi thi,  
   l
 tr li. i lom truy
kc tip gn vt
th gii tinh vi, phc tp, m  d m nhn bng trc
t s honh.
  n v u r
 dn ra  c mt s 
n cn thng B quan nim: "Cảm
hóa nhân tâm thì không gì bằng tình cảm. Và không thể bắt đầu bằng cái gì
khác ngôn ng. Không gì thân thiết bằng thanh âm. Không gì sâu sắc bằng tư
tưởng. Gốc của thơ là tình cảm. Lá của thơ là ngôn ng. Hoa của thơ là thanh
âm. Quả của thơ là tư tưởng" [10, tr.91]

 m- -  k XIII) quan nim " Thơ là
người thư kí trung thành của trái tim đa cảm"     n
mnh " Thơ là nhiệt tình được kết tinh lại".
 k XIX) cho rng: “Thơ là
nghệ thuật, là tài nghệ, là sáng tạo có tính chất nghệ sĩ, nghĩa là thơ rốt cuộc
phải được sáng tạo trong ngôn từ” [10, tr.227]

16
Hc gi ng “làm cho thơ có 3 điều chính: một là tình,
hai là cảnh, ba là sự. Trong lòng có cảm xúc thực sự, rung cảm nên lời… Tình
là người, cảnh là tự nhiên, sự là hợp nhất của trời và đất, lấy tình tham cảnh,
lấy cảnh hội việc, gặp việc thì nói ra lời, thành tiếng. Như vậy, cảnh không hẹn
đến mà tự đến, nói không mong hay mà tự hay, cứ như thế có thể trở thành
người làm được thơ tao nhã” [16, tr.102]. a t vit cho t
c
din v "Thơ tức là sự thể hiện con người và thời đại một cách cao đẹp"
[16, tr.32]ng th m kh
"Thơ là nghệ thuật kì diệu bậc nhất của trí tưởng tượng" [16, tr.32]. T
n nhuy thum
c dit bng nh qua nhng l
t nhng. "Thơ là một viên ngọc kim
cương long lanh dưới ánh sáng mặt trời". “Thơ cũng như nhạc có thể trở
thành một sức mạnh phi thường khi nó chinh phục được trái tim của quần
chúng nhân dân" [16, tr.35].
ng T Hu nhn mnh "Thơ là tiếng lòng hồn nhiên nhất
của tâm hồn con người trước cuộc đời, trước trời đất. Thơ là tiếng hát của tình
cảm thiết tha mãnh liệt Thơ chỉ tràn ra khi trong tim ta khi cuộc sống đã tràn
đầy. Bài thơ hay là bài thơ làm cho người ta không còn cảm thấy câu thơ mà chỉ
thấy tình người Thơ là một điệu hồn đi tìm nhng tâm hồn đồng điệu" [10, tr.48].
y khi vit "Thơ là tiếng gọi đàn, là

sự đồng thanh tương ứng , đồng khí tương cầu" [10, tr.48].
Ch u ng crằng "Thơ là sự phân
vân gia nhạc và ý" [21, tr.m " thơ là
ảnh, là nhân ảnh , thơ cũng ở loại cụ thể hu hình. Nhưng nó khác với cái cụ
thể của văn. Cũng mọc lên từ cái đống tài liệu thực tế, nhưng từ một cái hu
hình nó thức dậy được nhng vô hình bao la, từ một điểm nhất định , nó mở
được ra một cái diện không gian, thời gian trong đó nhịp mãi lên một tấm lòng

17
sứ điệp Thơ là mở ra được một cái gì mà trước câu thơ đó, trước nhà thơ đó
vẫn như là bị phong kín" [21, tr.172].
  u Phan Ng      m   t
 "Thơ là một cách tổ chức ngôn ng hết sức quái đản để bắt người
tiếp nhận phải nhớ, phải cảm xúc và phải nghĩ cho chính hình thức ngôn ng
này" [21, tr.6]
t trong nhng dng c t cn tn t
vch s, t thi c 
th c th lo th
 tng nt th loc n
thc tr n cht ci ru bic
c va bng s nhn thc cuc sng, va
bng kh i cc, va trc tip vi nhng c th,
va theo nhng
mch ca bng s ng c n vi
cuc suan; chi i s
 ca nht h  v
  c nhn c 
m ta cho vim.
1.2.3.2.  n thuc lo  chng
nhng yu t ca t s, kch hay ngh lu loi

 cho lo c hng
m ca lo“Nếu tự sự thể hiện tư tưởng, tình cảm của tác giả
bằng con đường tái hiện một cách khách quan các hiện tượng đời sống thì thơ
tr tình lại phản ánh đời sống bằng cách bộc lộ trực tiếp ý thức của con người,
nghĩa là con người tự cảm thấy mình qua nhng ấn tượng, ý nghĩa, cảm xúc
chủ quan của mình đối với thế giới và nhân sinh” [25, tr.
 

18
Về khái niệmy m nh. Tuy
n T n thut ng ,
Nguyn Khng ch t quan nic v  
“Thơ tr tình là thuật ng chỉ chung cho các thể thơ thuộc loại tr tình, trong
đó nhng cảm xúc và suy tư của nhà thơ hoặc của nhân vật tr tình trước các
hiện tượng đời sống được thể hiện một cách trực tiếp… Là tiếng hát của tâm
hồn, thơ tr tình có khả năng thể hiện nhng biểu hiện phức tạp của thế giới
nội tâm, từ các cung bậc tình cảm cho tới nhng chính kiến, nhng tư tưởng
triết học” [17, tr.156].
Về phương diện nội dung  biu hin trc tip c
a ch th tr  a ct ch
a s th hing du hiu c u t
phong cnh, s vic, s ki c lp
 yu nhm bc l ca ch th tr
 hin nhng cng, ni nim thm
 quan ca ch th tr   u hin nhng
v  a tn t s
i dung c th c
i tr nh, tr   th s, tr 
c t  i dung tr   t l 
ng phi h

Về phương diện ngôn ng  t v
n ngh thu s t chc c bit c
 ch c bing
n nh  c bit ca t ng  
din t
Về hình thức tổ chức văn bản th b  
 vit lin m
  t (ch) c nh (4,5,6,7,8 ch 

19
  
th t vi nhau v mc bng vn (vn lin hoc v
hay v t bng mch c
c sng qua nhng cp
p c 
gii n biu hin ba t ng ng
c u ca t ng y. Nhn c
phm tr cho t ng, gi ra nh
t ng  t.
1.2.4. Đặc trưng Thơ mới
1.2.4.1. i 1930  t hing ni bt cc Vit Nam
 k i v
nh v tc vi nhng thi
 Lu, Huy C c
Tng tht hi 
ca gic gi, vi
mi vn ri.
Ngay t 
n ra mt l thng "bằng việc Ông Phan Khôi hăng hái như một vị tướng
quân, dõng dạc bước ra trận" [16, tr.138]. Ci vi mi,

 c hai mi"bút chiến" tranh lu- 
mi, gii thi       n     
ng i nhi
c ra “lối thoát” : “một tiếng chuông cảnh
tỉnh làng thơ gia lúc đang triền miên trong cõi chết”. Tr ln cho rng
i bt chp mi lut l  L vit: “Các ông không biết rằng thơ
bao giờ cũng phải có luật. Không phải cái luật hẹp hòi hạn câu chọn ch là
một lối rất tiện cho nhng người khúm núm thi thố cái tiểu xảo của mình.
Nhưng thơ phải có thứ luật cao siêu hơn, thiêng liêng hơn: mình biểu lộ cảm

20
tưởng tâm trạng mình một cách êm ái, tha thiết hay hùng tráng du dương theo
cái bản lĩnh của riêng mình, không bao giờ chịu theo tư tưởng tình cảm của
người khác”  i T
“ Thể thơ ấy là do tôi tạo
ra để cho phù hợp với sự uyển chuyển ngoắt ngoéo của thi tình, thi tứ, rồi tôi
gọi nó là thơ mới”. a Nguyn Th i din
thuy  n c   u, Nht Linh, Kiu Thanh Qu, Hoa Bng,
 li qua ly v th
loi c n. Ni bn ca Nht Linh v S c
ch             
“Nhà làm thơ cũ cân nhắc từng ch cốt ý để câu văn được chỉnh, đọc lên nghe
cho kêu, có nhng ch đối chọi một cách thần tình, khéo léo. Nhà làm thơ mới
cân nhắc từng ch để đo đắn xem ch nào diễn đạt được cái cảm của mình, tả
được cái ý của mình đúng hơn, xem phải cần đến ch nào, câu Thơ mới khả dĩ
diễn được sự rung động của linh hồn mình một cách rõ rệt hơn”
 o lun v Lu
u t: ct mch, vn, th c.   vng
th loi ch y chuyn dch t i.
 t

g gii thiPhụ n Tân văn s 
“ Tôi sắp toan bày ra một lối Thơ mới. Vì nó chưa thành thục nên chưa có thể
đặt tên là lối gì được, song có thể cứ đại ý của lối Thơ mới này ra là: đem ý có
thật trong tâm khảm mình tả ra bằng nhng câu, có vần mà không phải bó
buộc bởi niêm luật gì hết”.   do. Loi “Thơ
mới” i lp vi “Thơ cũ ”- m
lu xut hin theo logic ci,  ch l
c lut hiy r
u, nh“Thơ mới” nht lot tm cng
nhc ca “thơ cũ” t nhy chnh s