Phát hành chứng khoán của các công ty trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Website: Email : Tel : 0918.775.368
Phát hành chứng khoán của các công ty trên thị trường
chứng khoán Việt Nam
Đề cương bản thu hoạch:
I. Các phương thức phát hành chứng khoán.
II. Điều kiện phát hành chứng khoán trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
II.1 Điều kiện phát hành trái phiếu công ty.
II.2 Điều kiện phát hành cổ phiếu công ty.
III. Trình tự, thủ tục phát hành chứng khoán.
III.1 Đăng ký phát hành.
III.2 Nộp hồ sơ xin phép phát hành.
III.2.1 Phát hành trái phiếu.
III.2.2 Phát hành cổ phiếu.
III.2.3 Phát hành chứng chỉ quỹ.
III.3 Công bố thông tin về phát hành.
III.4 Phát hành và chào bán chứng khoán
IV. Các phương thức chào bán chứng khoán ra công chúng.
IV.1 Phương thức phát hành trực tiếp
IV.2 Phương thức phát hành qua người bảo lãnh.
IV.3 Chào bán bằng đấu thầu.
2
Bài viết:
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế nói chung và sự phát triển của thị trường tài chính
nói riêng là sự phát triển của thị trường chứng khoán, nơi giao dịch các chứng khoán đã
được niêm yết( giao dịch qua thị trường tập trung) và chưa được niêm yết( giao dịch qua
OTC). Sự phát triển của thị trường chứng khoán không chỉ thúc đẩy sự phát triển của thị
trường tài chính và sự phát triển của nền kinh tế mà thị trường chứng khoán còn là nơi
giúp các doanh nghiệp huy động vốn và tăng thêm vốn điều lệ để phát triển hoạt động
sản xuất kinh doanh. Vậy, doanh nghiệp huy động vốn trên thị trường chứng khoán như
thế nào? Dưới đây là các nội dung về các phương thức phát hành để huy động vốn trên
thị trường chứng khoán của các doanh nghiệp hiện nay.

I. Các phương thức phát hành chứng khoán.
Phát hành chứng khoán trên thị trường chứng khoán là một trong những kênh quan trọng
để doanh nghiệp huy động vốn và tăng vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Phát hành
chứng khoán là việc chào bán lần đầu tiên chứng khoán mới. Có hai phương thức phát hành
chứng khoán trên thị trường sơ cấp là phát hành riêng lẻ và phát hành ra công chúng.
1. Phát hành riêng lẻ:
Là việc phát hành trong đó chứng khoán được bán trong phạm vi một số người nhất
định( dưới 100 nhà đầu tư, thông thường là cho các nhà đầu tư có tổ chức có ý định nắm giữ
chứng khoán một cách lâu dài) như: công ty bảo hiểm, quỹ hưu trí…, với những điều kiện
hạn chế và không tiến hành một cách rộng rãi ra công chúng. Các ngân hàng đầu tư cũng có
thể tham gia vào việc phát hành riêng lẻ với tư cách nhà phân phối để hưởng phí phát hành.
Đa số các đợt phát hành trái phiếu đều thực hiện dưới hình thức phát hành riêng lẻ, việc phát
hành cổ phiếu thường- cổ phiếu phổ thông ít khi được thực hiện dưới hình thức này.
Việc phát hành chứng khoán riêng lẻ thông thường chịu điều chỉnh của luật công ty.
Chứng khoán phát hành dưới hình thức này không phải là đối tượng được niêm yết và giao
dịch trên thị trường chứng khoán sơ cấp. Công ty thường lựa chọn phát hành riêng lẻ bởi
một số nguyên nhân sau:
3
- Công ty không đủ tiêu chuẩn để phát hành ra công chúng;
- Số lượng vốn cần huy động thấp. Do đó nếu phát hành dưới hình thức ra công chúng
thì chi phí trên mỗi đồng vốn huy động sẽ trở nên quá cao;
- Công ty phát hành cổ phiếu nhằm mục đích duy trì các mối quan hệ kinh doanh. Ví
dụ như phát hành cổ phiếu cho các nhà cung cấp hay tiêu thụ sản phẩm…
- Phát hành cho cán bộ công nhân viên chức của công ty.
2. Phát hành ra công chúng:
Phát hành chứng khoán ra công chúng là việc bán chứng khoán rộng rãi cho một số
lượng lớn công chúng đầu tư( tối thiểu 100 nhà đầu tư), trong đó một tỷ lệ nhất định chứng
khoán phải được phân phối cho các nhà đầu tư nhỏ. Tổng giá trị chứng khoán phát hành
cũng phải đạt mức nhất định. Nhìn chung, việc phát hành chứng khoán ra công chúng phải
chịu sự chi phối của pháp luật về chứng khoán và phải được cơ quan quản lý nhà nước về

chứng khoán cấp phép hoặc chấp thuận. Sau khi phát hành trên thị trường sơ cấp, chứng
khoán sẽ được giao dịch tại sở giao dịch chứng khoán nếu đáp ứng được các quy định của sở
giao dịch chứng khoán. Những công ty phát hành chứng khoán ra công chúng phải thực hiện
một chế độ báo cáo, công bố thông tin công khai và chịu sự giám sát riêng theo quy định của
pháp luật chứng khoán.
3. Ý nghĩa cơ bản của việc phân biệt giữa phát hành riêng lẻ và phát hành ra công chúng.

Phân biệt giữa phát hành riêng lẻ và phát hành ra công chúng trước hết là để dễ quản lý,
nhằm bảo vệ cho công chúng đầu tư, nhất là những nhà đầu tư nhỏ không có kiến thức
chuyên sâu. Mặt khác, sự phân biệt giữa phát hành riêng lẻ và phát hành ra công chúng còn
nhằm xác định phạm vi thị trường của các loại chứng khoán đó. Chỉ có các chứng khoán
phát hành rộng rãi ra công chúng mới đủ điều kiện hình thành nên thị trường thứ cấp có tổ
chức vàêcó tính thanh khoản.
Nhiều nghiên cứu của các chuyên gia trên thị trường chứng khoán cho thấy việc phát
hành chứng khoán ra công chúng có chi phí cao hơn nhiều so với phát hành riêng lẻ. Thông
4
thường trên thị trường chứng khoán sơ cấp Hoa Kì, chi phí cho một đợt phát hành cổ phiếu
ra công chúng lên tới 6. 17% tổng lượng vốn. Mặc dù chi phí cho việc phát hành ra công
chúng khá cao so với phát hành riêng lẻ và ngoài ra công ty phát hành chứng khoán ra công
chúng chịu rất nhiều nghĩa vụ về công bố thông tin mà công ty phát hành riêng lẻ nhưng rất
nhiều công ty vẫn lựa chọn hình thức phát hành ra công chúng. Nguyên nhân của việc ấy là
bởi các công ty phát hành ra công chúng được hưởng những lợi ích mà công ty phát hành
riêng lẻ không thể có được như:
Chứng khoán được phát hành ra công chúng được phép niêm yết trên thị trường chứng
khoán tập trung (sở giao dịch hay trung tâm giao dịch chứng khoán ). Do vậy, chứng khoán
phát hành dưới hình thức phát hành ra công chúng có tính khả mại cao hơn và cổ đông hay
các nhà đầu tư vào chứng khoán của công ty có thể chuyển vốn góp thành tiền bất cứ lúc
nào. Các công ty phát hành chứng khoán ra công chúng và được phép niêm yết trên thị
trường chứng khoán tập trung có lợi thế rất lớn trong việc quảng bá hình ảnh công ty. Các
công ty phải đáp ứng các tiêu chuẩn nhất định mới được phép phát hành chứng khoán ra

công chúng. Giới kinh doanh đều coi các công ty được niêm yết trên thị trường tập trung là
những công ty có sự ổn định nhất định. Việc này sẽ tạo điều kiện thuận lợi rất lớn cho công
ty trong việc tìm kiếm bạn hàng và ký kết hợp đồng. Chứng khoán được phát hành riêng lẻ
khó có thể phản ánh được mối quan hệ cung cầu trên thị trường do số lượng người mua rất
hạn chế. Việc phát hành ra công chúng với sự tham gia của hàng nghìn nhà đầu tư giúp công
ty bán được chứng khoán của mình với mức giá hợp lý. Do vậy, giá chứng khoán phát hành
ra công chúng thường cao hơn giá chứng khoán phát hành riêng lẻ.
Mặc dù phát hành ra công chúng làm giảm tỷ lệ sở hữu của các cổ đông hiện tại nhưng
do cổ phiếu được bán cho rất nhiều nhà đầu tư, mỗi nhà đầu tư chỉ có thể nắm được một số
lượng chứng khoán nhất định nên quyền kiểm soát của các cổ đông hiện tại, đặc biệt là các
cổ đông lớn thường ít bị ảnh hưởng. Trong khi đó nếu cổ phiếu được phát hành riêng lẻ, số
lượng chứng khoán phát hành cho từng nhà đầu tư sẽ lớn hơn rất nhiều số cổ phiếu bán cho
từng nhà đầu tư trong trường hợp phát hành ra công chúng. Do vậy mà dưới hình thức phát
hành riêng lẻ, một số nhà đầu tư mới có thể trở thành các cổ đông kiểm soát của công ty.
Đây là việc mà ít cổ đông kiểm soát trong công ty mong muốn.
Việc phát hành ra công chúng với sự tham gia và bảo đảm của các tổ chức bảo lãnh phát
hành có uy tín sẽ đảm bảo việc huy động vốn của công ty được thành công. Phát hành cổ
5