Tìm hiểu một số nhân tố tác động tới hành vi trồng cây ăn quả của các hộ nông dân miền núi (nghiên cứu trường hợp huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn

DAI
HOC QU6c
GIA
HA
NOI
TRUdNG
DAI
HOC KHOA HOC XA
HOI
VA NHAN VAN
***
LUAN
VAN THAC SY
CHUYfiN
NGANH XA
HOI
HOC
MA
S6:
60 31 30
DfiXAI
Tim
HIEU
MOT
SO
NHAN
TO
TAG DONG
TOl
HANH
VITRONG

CAY AN QUA CUA
GAG HO NONG DAN MIEN
NUI
(NGHIEN
CUV
TRlfdNG
HOP HVYEN BACH
THONG,
TINH BAC
KAN)
Giao vien
hirong
dan :
PGS.TS
Vu Hao Quang
Ngiroi thirc
hien : Nguyen Thi Le Dung
HA NOI - 2007
MUC
LUC
, -v
Trang
PHAN
M6
DAU
1.
Ly do chon de tai
j
2.
y

nghia
l^^
luSn
va y
nghia thuc tiln
cua
d6
tai 2
3.
Muc
dich
va
nhiem
vu
nghien ciJu
3
3.1.
Muc
dich
nghien curu 3
3.2. Nhiem vu nghien curu 3
4.
Doi
tugfng,khach
the va pham vi nghien
ciru
4
4.1.
Doi
tuang

nghien curu 4
4.2.
Khach
the nghien
ciiu
4
4.3.
Pham vi nghien
cihi
4
5.
Gia
thuy6't
nghien curu 4
6.
Phuang
phap nghien
ciiu
5
6.1
Phirofng
phap
luan
5
6.2.
Phuorng
phap nghien curu 5
7.
Khung
ly

thuyet 7
8.
K6't ca'u luSn
van g
PHANU:
NOI
DUNG
CHINH
9
Chirongl:
Casofly
luan va
thirc ti^n
9
I.
Casaly
luan 9
1.
He khai niem 9
1.1. Khai niem nong dan 9
1.2. Khai niem hanh vi 10
1.3. Khai niem hanh vi kinh te
11
2.
Cac
hudng
tiep can ly thuyet 12
2.1.
Ly thuyet, vi the, vai tro 12
2.2.

Ly thuyet cau
true
churc nang 12
2.3.
Ly thuyet dong
ca
trong quan ly 15
3.
Quan diem cua dang va nha
nuac
ve chuyen doi
cocau
cay trong 17
3.1.
Vai tro cua chuyen doi
co
cau cay trong doi vai viec phat trien
kinh te ho gia dinh 17
3.2. Quan diem
ciia
Dang va nha
nuoc
ve chuyen doi ca cau cay trong
vdri
quy moi
x^y
dung
trang trai 18
H:
Casathirctiln

21
1.
Tong quan
tinh
hinh nghien curu 21
2.
Kinh
nghi6m
quan ly va
sijrdung
nguon
luc
dat dai 25
2.1.
Dai Loan 25
2.2.
NhatBan
27
2.3.
Han
Qudc
29
Chiromg
H:
Mot so nhan to tac dong tori hanh vi trong cay
an
qua cua
cac ho nong dan mien nui 33
1.
Nhung doi

m6i
trong
chinh
sach quan ly
d£t
nong nghiep va chuyen doi
ca ca'u
cay
tr6ng 33
1.1. Nhung doi m6i trong chinh sach quan ly dat nong nghiep 33
1.2; Chuyen doi
cacau
cay tr6ng 36
2.
Vai net ve dia ban nghien curu 38
3.
Mot
s6
nhan to tac dong tdi hanh vi trong cay an qua cua cac ho nong
dan
mien nui
41
3.1.
Thi
trudng,
mot so
quy
luSt ciia ndn
kinh te thi
truong

41
3.1.1.
Thi
trucmg
41
3.1.2. Quy
luat
cung
c^u
41
3.1.3.
Quy
luat
canh tranh 42
3.1.4. Gia ca thi tnrang 43
3.2. Nhan thurc ciia nguai nong dan hien nay ve
lao
dong trong cay an
qua 43
3.3.
Thai do va hanh vi trong cay hoa qua cua cac ho nong dan 52
3.4. Kha nang tiep can thi truong 58
3.5.
Cach thurc to churc san xuat cua cong dong
lang
ban 63
Phan HI: ket luan va
khuyen
nghi 75
1.

Ket luan 75
2.
Mot so giai phap
nham
nang cao boat dong san
xual
trong cay hoa qua
ciia cac ho nong dan
mi6n niii
76
2.1.
Giai phap 1 76
2.2.
Giai phap 2 80
2.3.
giai phap 3 82
2.4. Giai phap 4 83
TAI
Ll£U
THAM KHAO 85
Phuluc
1 88
Phuluc2
89
PHAN
M6
DAU
1.
L^
DO CHON

Dt TAX
O Viet Nam, cong viec doi m6i ca
che,
chinh sach nong nghiep va phat
trien ben
vung
nong thon da
dien
ra sau rong tren hai
mircfi
nam. Ke
tir khi
CO
chi thi 100 cua Ban
bi thu
khoa VI va nghi quyet 10
ND/TW
ngay
5/4/1988 cua Bo Chinh trj ban Chap hanh Trung
uang ciia
Dang cong san
Viet Nam.
V6i
viec
thirc
hien
duang loi
doi mdi do Dang ta khai
xuang
va

lanh
dao kinh te nong thon da c6
sir
phat trien manh me va dat
dirac
nhung thanh
tiru
quan trong tren cac mat kinh te, xa hoi, van hoa, dai song
cong dong gop phan nang cao vai tro, vj
trf
va
sue
canh tranh cua
n6n
kinh te thi
truang,
giu
vung on
djnh
chinh tri -xa hoi
a
nong thon va ca
nuac,
tao dieu kicn de tang
toe
do phat trien kinh tc va day manh cong
nghiep hoa, hien dai hoa dat nuac.
Doi mai ca che, chinh sach doi
vc^i
san xuat nong

nghiep
trong
nhung nam
vCra
qua chinh la qua trinh thay doi phuang thue san xuat nong
nghiep
tij*
cc^
che ke hoach hoa tap trung nguon luc dat nong nghiep sang
cong tac khoan ma rong khoan san pham cuoi cung den cac ho nong dan
duai su dieu tiet cua nha nuac va su canh tranh cua nen kinh
te
thi truang.
Chinh vi the, san xuat nong nghiep doi vai cac ho nong dan doi hoi
phai
CO
mot su
tinh
toan khoa hoc. Khong nhung san pham lam ra dat duac
chat
luang hicu
qua cao ma can phai c6 gia tri canh tranh tren thi truang.
Trong qua
trinh
san xuat do yeu cau tu duy san xuat nong nghiep cua cac
ho nong dan da phai thay doi dan dan tu quan
niem chi tinh
bang
so luong
hien vat (tan

siin
pham /nam) duac thay
the
tren gia tri san pham cua tung
mat hang va gia tri san xuat lam ra tren moi hccta dat nong
nghiep.
Nhu
vay
CO
nghia la gia tri thu nhap tren
moi
hccta dat nong nghiep duac dat
len
hang dau.
*fl:-
Do do, viec danh gia ket qua san xuat nong nghiep bang cac chi tieu
gia tri tren m6i dan vj dien
tich
canh tac la mot
bu6c
thay doi quan trong
sau sac trong nhan thirc cua cac ho nong dan tham gia san xuat nong
nghiep trong nen kinh te thj truang. Nhu cau doi hoi cac ho nong dan phai
tiep can duac nhung thay doi theo quy
luat
canh tranh cua nen kinh te thi
truang. Trong thuc te da c6 rat nhieu ho nong dan tiep can va
nam
bat
duac thong tin, quy luat cua kinh te thi truang. Dan den su chuyen doi ca

cau cay trong (dac biet a cac tinh
mi6n
niii).
Nhi6u
ho nong dan da kinh
doanh va dat hieu qua cao tra thanh
nhCrng
nguai giau c6 trong xa hoi.
Song ben canh do, tac dong
ciia nan
kinh te thi truang cung anh
huang sau
sdc
den mot so ho nong dan. Con mot so ft ho nong dan c6 thai
do hoai nghi,
i
lai,
khong tin tuang va quyet tarn san xuat. Nhieu y
nghi
sai
lech xuat hien trong dau ho
vdi
nhirng cau hoi: Ai cung san xuaV? Ai
mua'.'
Ban cho ai?
Vi
vay ho tra thanh tang lap tu ti, ngheo doi trong xa
hoi.
Phai
chang? nen kinh te thi truang da tao ra ho ngan

each giua
nguai
giau
va
nguai ngheo ngay cang xa han? Chinh
vi the
nen
toi
da chon dc lai
'Tim
hieu
nhCrng
nhan
16
tac dong
ciia
kinh te thi truang tai van de
lua
chon
quyet dinh trong cay hoa qua cua cac ho nong dan
mien
niii"
de
nghien
cuu. Tac gia luan van by vong rang thong qua nghien
cuu
nay se dong gop
mot phan nho ve mat ly luan dong thai thay duac su khac biet trong nhan
thuc va thai do san xuat nong nghiep cua nguai nong dan mien nui dac biet
la viec

lira
chon quyet dinh trong
cay
hoa qua duai tac dong
ciia
nen
kinh
te thi truang khac xa so vai thai ky truac day (thai ky bao cap).
Tir
do de
xuat mot so giai phap dinh
huong
cho nguai nong dan
lira
chon qu\et dmh
Siin xuat dat hieu qua cao
phij
hap vai nen kinh le thi truong.
2.
V NGHiA lA
LUAN VA V
NCHlA
THUC
TI^N CT A ot
TAI
Xa hoi kinh
tc Vd
mot chuyen nganh nghien cuu hot
siic
quan trong.

ra dai va phat trien trong boi canh chung cua khoa hoc xa hoi hoc, nghien
cuu ve xa hoi hoc kinh tc duac gan lien
voi
cac nha khoa hoc noi ticng nhu
Karl Marx,
Emile
Durkheim, Maxweber, Talcott Parson, Neil
Smelser
a
Viet Nam, trong nhung nam gan day, vdi su phat trien cua nen kinh
te
thi
trudng
da c6
sir
tac dong manh me vao tu duy va
each
thuc san xuat cua
nguofi
lao dong. Vi vay da tra thanh moi quan tam cua nhieu nha nghien
curu. De tai "Mot so nhan to tac dong
t6i
hanh vi trong cay hoa qua cua cac
ho nong dan mien
niii",
la
viec van dung va kiem chung cac ly thuyet xa
hoi hoc trong
linh
vuc kinh te, nhung van

de
xa hoi nay sinh trong nen
kinh te thj truang.
De tai
tim
hieu phan
tich
mot so nhan to tac dong den hanh vi trong
cay hoa qua cua cac ho nong dan mien nui nhu quy luat canh tranh, gia ca,
cung
cau
cua nen kinh te thj truang, gop phan hinh thanh quan niem xa hoi
diing ddn
ve hanh vi san xuat cua nguai lao dong noi chung
,
dac biet
la
ngucti
nong dan.
Nhung nghien cuu va phan
tich
thuc
tien eiia
dc tai se cung cap
nhung du lieu can thiet ve nhu cau lao dong cua cac ho nong dan mien
niii
hien hay va trong nhung nam gan day. La cung cap thong tin cho cac nha
quan ly va hoach dinh
ehinh
sach

c6
nhung dieu chinh can thiet eai
thicn
va nang cao hieu qua lao dong cua nguai nong dan
3 MUC DICH VA NHIEM VU NGHIEN
CUU
3.1.
Muc
dich
nghien cuu
Tim
hieu thuc trang tac dong cua mot
so
nhan
to
tai hanh
\ i
trong
cay hoa qua cua cac ho nong dan mien
niii hien
nay. Tren ca sa do dua ra
nhung giai phap nham nang cao chat luang, hieu qua san xuat trong cay
hoa qua cua cac ho nong dan do
3.2. Nhiem vu nghien cuu
- Lam ro mot
so
van de ly luan lien quan den hanh \
i
trong cay hoa
qua cua cac ho nong dan mien

niii
- Phan tich, danh gia thuc trang cua mot
so
nhan to tac dong
lai
hanh vi trong cay hoa qua
ciia
cac ho nong dan
mien niii hien
nay.
ja
- De
xuat
mot so giai phap nham hoan thien chinh sach chuyen doi
ca cau cay trong cua Nha nuac. Gop phan nang cao chat luong san xuat
cay
hoa qua cua cac ho nong dan mien nui.
4.
DOI
TUONG,
KHACH
TH^,
VA PHAM VI
NGHI£N
CCJU.
- Doi
tirong
nghien curu
Mot so nhan to tac dong tai hanh vi trong
cay

hoa qua cua cac ho
nong dan mien
niii
- Khach the nghien curu.
Nguai nong dan xa: Don Phong - Quang Thuan, huyen Bach Thong,
tinh Bac
Kan.
- Pham vi nghien curu
+
Thai gian: Tu thang
11/2004
-
11/2007
+ Khong gian: Luan van nghien cuu se khao sat tai hai xa Don
Phong, Quang Thuan - huycn Bach
Tliong
-
tinh Bdc
Kan.
-
Gidi
han nghien curu
Dc tai nghien cuu ve mot so nhan to tac dong tai hanh \
i
trong cay
hoa qua
ciia
cac ho nong dan mien
niii.
Do la mot \'an de nghien

ciru
tuang
doi rong. Trong pham vi
ciia
luan van
chiing
toi chi
lua
chon nghien cuu
cac
khia
canh sau:
- Nhan
thiie eiia
nguai nong dan ve san xuat cay hoa qua
-
TTiai
do va hanh vi
ciia
nguai nong dan doi vai
loai hinh
san xuat nay
- Kha nang tiep can thi truang
ciia
nguai nong dan doi vai trong trot
va ban san pham.
- Ciich
thiic
to
chiic

san xuat tai cong dong king ban.
5.
(;iA
THUYET NGHIEN
C UU
- Hien nay, viec phat trien quy mo lao dong san xuat
ca\
hoa qua
cua
ngUcti
nong dan mien
niii
kha manh mo. Nhung chua dap
I'rng
dirac
nhu cau thue te cua thi
truan>:
tieu thu.
- Viec doi mdi ca che, chinh sach cung vdi nen kinh te nhieu thanh
phdn
hien nay da tac dong
sau sdc
tdi nhan thuc va thai do cua cac ho nong
dan mien
niii
doi vdi van de viec lua chon quyet djnh trong
cay
hoa qua.
- Nhu cau thuc te ve viec lua chon chuyen doi ca cau
cay

trong rat
quan trong doi vdi
ngudi
nong dan mien
niii.
Do vay, phai cd bien phap
thich
hap de nang cao hieu qua lao dong san xuat trong dieu kien kinh te
thj trudng.
6.
PHU^ONG
PHAP
NGHIEN CCU
6.1
Phuomg
phap luan
- Su dung phuang phap luan
ciia
chu nghTa duy vat bien
ehiing
va
chii
nghTa duy vat
Ijch
sir.
Ciing vdi quan diem cua Dang va nha
nude
ve
van de lao dong san xuat trong nen kinh te thi trudng.
- Van dung mot so ly thuyet va tu tudng cua mot

so
nha xa hoi hoc
trong nghien curu ve kinh te thi trudng va lao dong san xuat.
6.2 Phuang phap nghien curu.
6.2.7
Phia/ng
phap phan
tich
so lieu
Day la mot trong nhung phuang phap ma de tai
sii
dung. Cac so lieu
ma de tai su dung cua phdng nong nghiep, sd nong nghiep tinh Bac Kan.
6.2.2
Phiamg
phap dieu tra bang
being
hoi.
Bang hoi duac thiet ke vdi 10 cau hoi danh cho doi tuang la cac ho
nong dan de thu thap bang nhirng thong tin
tir
cac ho nong dan ve viec
trong cay hoa qua
ciia
cac ho nong dan
duc^i
tac dong
ciia nen
kinh te thi
trudng,

ehii
yeu tim hieu d nhung
khia
canh sau:
1)
Du dinh trong cay an
qua cua cac ho nong dan; 2) Ly do chon trong cay an qua 3) Quan diem ve
thu nhap giua cay an qua va cay luang thue 4) Ky
ihuat
da ap dung trong
cay an qua 5) Chi phi cho san xuat trong cay an qua
b)
Nhirng thay
doi
ve
san xuat cay hoa qua khi gia ca bien dong.
Ca cau mau:
- Dung luang mau: 200 ho nong dan
- Cach chon
miu:
Chon theo cum va chon
nglu
nhien
+ Chon theo cum: Ca sd phan cum la theo khu
\arc
dia ly (xa) dua vao
muc do viing tiep can vdi thi xa, va vung xa thi xa thi kha nang tiep can thj
trudng cua cac ho nong dan khac nhau. Do do de tai chon mau theo cum
tren ca sd phan chia hai cum theo dia ly mot xa: Xa Quang Thuan ehay
theo doc dudng qudc

lo
257, mot xa (Don Phong) khong gan khu vuc thj
xa, khong cd dudng qudc lo chay qua.
+ Chon
mau nglu
nhien: Mau ngau nhien duac ap dung tai hai xa nai
tien hanh cac cuoc dieu tra.
6.2.3
PhiMng
phap phdng van
- Phdng van sau: Dc tai tien hanh phdng van sau: 12 trudng hap la cac
ho nong dan trong cay hoa qua lai hai xa Quang Thuan va Don Phong, mdi
xa thuc
hien
6 cuoc phdng van sau. Trong do phdng van ca 3 doi tuang ho
nong dan lam kinh te gidi, trung binh, ngheo doi, nham tim kiem
sir
khac
nhau
ciia
cac ho nong dan duai tac dong
ciia
nen kinh
te
thi trudng tdi viec
lira
chon quyet dinh trong
cay
hoa qua.
6.2.4

Phitcrng
phdp quan sdt
De tai su dung phuang phap qua trinh nghien cuu
de
nhan dien su da
dang trong qua trinh tac dong qua trinh nghien cuu
de
nhan dien
sir
da
dang trong qua trinh tac dong cua nen kinh te thi trudng
doi
vdi quan
die'm,
hanh vi
ciia
cac ho nong dan trong qua trinh lua chon quyet dinh
trong cay hoa qua de kiem tra
sir
xac thuc nhung thong
tin
da thu thap
duac.
7.
KHUNG
Lt THUYET
Chinh
sach
xa hoi
Nhan thurc

cua
ngurdi
nong dan
Moi
trirdng
kinh
te
- xa hoi
Moi
trirdng
kinh
te
Bach
Thong -
Bac
Kan
D^c
diem
gia
dinh
Hanh vi trong cay hoa qua
Thai do va
hanh vi cua
ngudi nong
dan
Dieu kien
lao dong san
xuat
Kha nang
tiep can thi

trudng
Cach thurc to
churc san
xuat
8.
K^T
CAU
LUAN
VAN
I.PHANM6DAU
2.PHAN
NOI
DUNG
Chuang
I:
Ca sd ly luan va thuc tien
L
Ca sd ly luan
1. He khai niem
2.
Cac hudng tiep can ly thuyet.
3.
Quan diem cua Dang va Nha nude ve chuyen doi ca cau
cay
trong.
II.
Ca sd thuc tien
1. Tong quan tinh hinh nghien cuu
2.
Kinh nghiem mot sd qudc gia ve phat trien quy mo trong

cay
hoa
qua.
Chuang II. Mot sd nhan to tac dong tdi hanh vi trong cay an qua cua
cac ho nong dan mien
niii
1. Nhung doi mdi trong chinh sach quan ly dat nong nghiep va
chuyen doi ca cau cay trong.
2.
Vai net ve dia ban nghien cuu
3.
Mot sd nhan to tac dong tdi hanh vi trong cay an qua
eiia
cac ho
nong dan mien
niii
PHAN III. KET LUAN
l.Ket
luan
2.Mot
sd giai phap nham nang cao hoat dong san xuat
eiia
cac ho
nong dan mien
niii.
8
PHAN NOI DUNG
Chuomg IrCO S6 Lt
LUAN VA
THl/C

TIIN
I - CO
sd
LV
LUAN
1.
He khai niem
/./
Khai niem nong dan
Trong xa hoi nong thon Viet Nam truyen thong tren
90%
la nong
dan, ngudi nong dan la
lire
luang ddng vai trd quan trong tao ra nhung san
pham xa hoi thiet yeu nhu: Luang thuc, thue pham va nhung nhu yeu
pham khong the thieu duac de duy tri
sir
ton tai va phat trien
ciia
xa hoi.
Chinh vi the ma nhung ngudi nong dan nay da tao thanh mot giai cap xa
hoi,
cd mot
sii
menh
lich sii
nhat dinh trong qua khu cung nhu hien nay.
Nhu vay nong dan chinh la cac ca nhan song va lao dong trong xa hoi
nong thon, ho duac tap hap thanh nhan vat xa hoi dien hinh trong xa hoi

nong thon. Bdi the trong bat ky xa hoi nong nghiep nao thi nong dan la
ngudi dai dien noi bat cho xa hoi nong thon.
Chinh vi the nhirng ngudi nong dan tao thanh mot giai cap xa hoi.
Sir
doan ket
ciia
ho cd the tao thanh mot
siic
manh
Idn
cd kha nang xoay
chuyen xa hoi va
nhUng
ngudi nong dan cung chinh la dong
lire
phat trien
nong thon.
Nong dan la doi tuang nghien
ciiu eiia
nhieu nganh khoa hoc khac
nhau tuy theo gde do tiep can ma ngudi ta dua ra nhung dinh nghia khac
nhau vc nong dan. Duai gde do van hoe ngudi ta nghien cuu ve net dep
tam
hon cua ngudi nong dan, tao
nen
nhung ang van chuang bat hu qua
tUng thdi ky lich
sii.
Danh dau
sir

phat trien
eiia
xa hoi. Dudi gde do kinh
tc hoc nghien cuu ngudi nong dan la nguon nhan
lire
bao gdm sd luang va
chat luang, trong do tuoi lao dong, hoae chua den tudi lao dong, thuc chat
la nguon lao dong san sang cung cap cho nhu cau hoat dong
kinh
te.
Ngay nay, trong thdi ky cong nghiep hoa, hien
dai
hoa nong thon
Viet Nam ed nhieu net thay doi va da cd nhieu lac
gui
da dc cap den
dU(Vi
gde
do xa hoi hoc. Nhung nhung dac diem chung nhat cua ngudi nong dan
duac xem xet d nhung mat sau:
This nhat: Doi vdi ngudi nong dan phuang tien san xuat chu yeu cua
ho la dat dai, hang ngay hang gid ho gan bd vdi dat dat khai thac,
sir
dung
dat de tao ra cac san pham luang thuc, thuc
pham
Thu hai: Ngudi nong dan la nhung ngudi lam chu tren manh dat
ciia
minh, ho khong cd nhieu ca hoi thay doi
Idi

song, tap quan canh tac cua
minh tai dja phuang. Trong xa hoi hien nay ngudi nong dan ft cd trinh do
hoc van cao.
Thu ba: Ngudi nong dan la nhung ngudi cd ban chat chan that, ehai
phae
than thien, doan ket trong ddi sdng sinh hoat.
1.2. Khai niem hanh vi
Chu nghTa hanh vi theo nha tam ly hoe my Joalson cho rang hanh vi
duac hieu la tong sd cac
eii
dong ben ngoai nay sinh d ea
the
nham dap lai
mot
kich Ihieh
nao dd, toan bo hanh vi, phan
ung ciia
eon ngudi va dong
vat phan anh bang cong
thiic:
S-R
Stimulant - Reaction
Kich thich
- Phan ling
Nhu vay trong tam ly hoc coi hanh vi la do ngoai canh quyet dinh,
hanh vi cd the quan sat duac, nghien
ciiu
mot each khach quan.
Cac nha xa hoi hoe nhu Vilfredo
Pareto,

Weber thi nghien
eiiu
hanh
vi d gde do xa hoi hoe "Mot hanh vi
chi
hien huu khi ngudi hanh dong gan
vdi mot y nghTa
ehii
quan"
"\
nhung hanh \i
na\
dien ra d dau va trong
khong gian nao. Nhiing hanh vi bao gid cung gan vdi
eiie
nhdm xa hoi. tao
nen
nen tang khong gian xa hoi va ed nhung gidi han cua chung. Nhung
hanh vi
thirdng dirae
khai thac thanh mot
ITnh
\*Lr<-*
nhat dinh.
Dllerfuan
Korlc,
nhap man lich
sU xd
hoi hoc, dich ti(
nguyen

ban
tuhig Dih
NXB the gun Hd Noi 1997
Tr.I51
10
Tren mot binh dien nao do, hanh vi
ducfc
dat trong nhung cau
true
va
nhu-ng
he thong nhat dinh, do vay nhirng hanh vi se
duoc
nghien
cihi
trong
mot khuon
khd
he thong kinh te nhat dinh, ching han nhu hanh vi trong
cay hoa qua
ciia
cac ho nong dan mien nui trong nen kinh te thi trucmg.
1.3.
Khai niem hanh vi kinh te
Khi noi tdi hanh vi phai gin voi
chii
the hanh vi do la con nguai.
Trong Xa hoi hoc khai niem con nguai
gdn hen
vai cac hoat dong kinh te,

va xa hoi cac hoat dong do duac thuc hien do cac hanh vi, hanh dong kinh
te'
va hanh dong xa hoi.
Hanh dong la nhung hoat dong se duac thuc hien thong qua hoat
dong cua cuoc song con nguai.
ChAng
han hanh dong kinh
te
nhu: Hanh vi
mua - ban la hanh dong thuan tuy duy ly vi dua vao thong tin day
dii,
chinh xac ve gia ca, san pham va cac ca hoi, dieu kien trao doi tren thi
trudng, hanh dong kinh
tc
tuan theo dong ca
ciia
ca nhan va
vi
lai
fch
vat
chat, tinh than cua ca nhan.
Nhu vay hanh dong kinh te duac xem xet a boi canh nhat
dmh
hoac
ngay ca nhung bien doi kinh te
-
xa hoi, trong dieu kien lich
sii
nhat dinh

CO
the
dugc
xem xet
cijng
vai moi quan he vai cac thiet che khac.
Do vay hanh dong bao gom c6 cau
true
nhu sau: Phuang tien. nhu
cau, muc
dich
va tinh huong.
Nhu vay hanh vi eo truac hanh dong, hanh vi c6
the
duac
bieu
hien
b^ng
hanh dong va c6
the
chi bieu hien trong y thuc
ciia chii
the.
Trong pham vi luan van hanh vi duac hieu la hanh vi kinh
te ""
hanh
vi trong cay hoa qua cua cac ho nong dan mien
niii,
hanh \
i

ma chu
the
la
ngUdi nong dan vdi
each
san xuat cay hoa qua nhu la mot san xuat hang
hang hoa, hanh vi duac bieu dat bang ea trang hoat dong \a trong tu duy
san xuat".
11
2.
Cac
hu6ng
tiep can ly thuyet
2.1.
Ly thuyet vi the vai tro.
He thong xa hoi khong don thuan la tap hap cac yeu to ma la mdi
quan he giua cac chu the, cac nhdm, cac tap the cd to chuc tao thanh mot
chu the. Mdi ca nhan trong xa hoi cd mot vi the, vi
tri,
vai trd khac nhau.
Vi the - vai trd cd anh hudng trong qua trinh hoat dong cua ddi sdng con
ngudi "Khong cd mot nhu
eSu
nao lai khong an giau trong dd it nhat mot
vai trd va rang ddi vdi mot ca the, khong cd mot vai trd nao lai khong dua
tren nhung nhu cau da duac nhap tam'"-'.
Ly thuyet vi the - Vai trd giup ta nhan thuc rd cac loai
vi
the va
tuang ung vdi no la cac loai vai trd cua ea nhan trong xa hdi. Vdi ly thuyet

vi the - vai trd
gdn
lien vdi cac ten tudi Talcoh Parsons, Robert K. Merlon.
Cac nha nghien cuu cd the dua vao ly thuyet vi the - vai trd
dc ptian
tich hanh vi, hoat dong
ciia
cac
chii
the kinh te. Trong pham vi luan \an
khi xem hanh vi
lidng
cay hoa qua cua cac hd nong dan mien run. ta to
the can eu vao cac nha hoc vi the
-
vai trd de phan biet
\'i the " ehii
hd''
cua nam gidi nhu la loai vai trd ed
"sa'n".
Hay vi tri
ciia
ngudi quyet dinh
ciia
qua trinh san xuat trong gia dinh
"
vai trd" dat duac nhu la
"
ngudi
nong dan lam an

gidi",
" chu trang trai". Nhu \ay ly thuyet vi
the
vai trd
giijp
chiing ta hieu duac va van dung khi nghien cuu ve vi
tri ciia
con
ngudi trong qua trinh san xuat va hoat dong trong ddi sdng xa hoi.
2.2.
Ly thuyet cau
triic,
chirc nang
Dai dien cua ly thuyet cau
triic,
chuc nang la nhiing nha xa hoi hoc
noi ticng
ciia
cac nude Anh, Phap, My nhu: Augusle
comt,
Herbert
Spencer,
Emilc
Dulkhem, Talcott Parson,
Robert
Morton
(2) Herman
Korle,
Nhdp mdn lull
sir ul hoi

hoc.
dich tir ni;u\in
han
iu''n,i:
Di(c.
NXB thi'gidi
Hd Ndi
1997 Tr.274
12
Su phat trien cua ly thuyet cau
true,
chuc nang la ket qua nghien ciru
cua nhieu nha xa hoi hoe theo cac trudng phai khac nhau nhu
chii
nghia
cau true va
chii
nghia
chii-c
nang. Du d trudng phai nao thi ho deu thdng
nhat d chd cho
rSng:
Mudn giai thich su ton tai va van hanh
ciia
xa hdi deu
can phai phan
tich
cau true chirc nang
ciia
nd, ed y nghia la phan tich cac

thanh phan cau thanh va ca che hoat ddng
eiia
chung.
Ly thuyet cau true
ehu-e
nang, cac nha xa hdi hoe theo trudng phai
nay xem xet xa hdi nhu
la
mot he thdng bao gdm nhieu bd phan khac
nhau, mdi bd phan chiem giir mot vai trd tat yeu nao dd trong xa hdi va
van hanh mot each ddng bd de thue hien cac
yeu
cau hay chirc nang nao
dd
nham
thoa man nhirng nhu
cau
nao dd
eiia
xa hdi, vi theo cac nha cau
true - chire nang "cac hoat ddng xa hdi, cac qua trinh xa hoi da ton lai bdi
chiing cd mot churc nang
tich
cue nao dd de thue hien trong xa hdi". Nhu
vay su ton tai
ciia
cac hoat ddng xa hdi
chdc chdn
phai thuc
hien

mot
chiic
nang nao dd trong xa hdi. Ly thuyet cau triic, chuc nang
khdng
dinh mdi
chinh the.
Duac lien ket chat che bdi nhieu bo phan va mdi bd phan deu cd mot
chirc nang nhat dinh. Cac chire nang nay da lam cho chinh
the
duac ton tai
va cd mot ca'u true tuang ddi on dinh va ben vung.
Trong
ITnh
vuc xa hdi hoc kinh
te
thuyet cau triic - chuc nang rat can
thiet va thich hap khi xem xet dac diem, linh chat mdi quan he giua
kinh
le
va xa hdi, giua con ngudi va kinh le. Bdi vi thuyet cau
true
chirc nang phan
tich cac yeu td va quan he
ciia
hanh vi kinh le d cap do vi md.
Vi du: Theo Dukheim "su phan cong lao dong" mot
each
linh \ i, da
lam cho mot mat, mdi ca nhan
phu ihude true

tiep han \ao xa hdi va hoat
dong
ciia
mdi ca nhan trd nen ca nhan hoa han do duoc chuyen mdn hoa
han. Chinh vi the cac ca nhan ngay cang phai le
ihudc
vao
mdi
quan he
trao ddi. hap tac phong
phii
da dang nhieu chien \di nhau tren
co
sd
ciia
cac hoat ddng cd linh chuyen mdn hoa va nhirng dac trung
ricng
cua nd.
Mdi lien ket cac ca nhan vdi xa hdi do
sir
phan cong lao ddng lac ra trong
xa hdi cd ve tuang
lu
nhu mdi lien he
chiic
nang
giCra
cac ca quan
\di
mot

13
ca the song trong the gidi sinh hoc, chinh vi su tuang tu dd ma Dukheim
goi la su doan ket huu ca.
Theo Talcott Parsons, ca sd
ciia
su phan hoa ca'u true cua he thdng xa
hoi la bdn loai thiet che. Thiet che kinh te, thiet che hudng dinh (vj the, vai
trd),
thiet che dieu chinh - lien kiet va thiet che van hoa.
Sa do ndi tieng ve he thdng xa hdi viet tat la
AGIL.
Cac tieu he thdng
cd mdi quan he vdi nhau theo nguyen ly chire nang de tao thanh mot chinh
the toan ven. Trong dd tieu he thdng (A) cung cap cac phuang tien, nguon
luc va nang luang de thue hien cac muc dich da xac dinh. Trong he thdng
xa hdi day chinh la tieu he thdng kinh te, nen kinh le, cac quy trinh kinh
te,
cac qua trinh kinh
teduac id
chirc de thue hien chuc nang thich irng
ciia
xa hdi ddi vdi moi mdi trudng. Tieu he thdng hudng dich (G) ddng
vai trd xac dinh cac muc tieu va dinh hudng cho loan bd he thdng vao viec
thuc hien muc dich da xac dinh. Tieu he thdng (1) thuc hien cac chuc nang
lien ket cac ca nhan, cac nhdm, cac td chire xa hdi va lien hanh dieu chinh,
dan xep cac quan he mau thuan, xung dot giira chiing
de
tao ra su doan
kei
va trat tu xa hdi. Tieu he thdng (L) thuc hien chuc nang kich thich, quan ly

va bao tri cac khudn
mau
irng xir
ciia
ca nhan va xa hdi. Cac lieu he thdng
trao ddi vdi nhau thdng qua mot
loai
cac phuang lien va cong eu xa hoi. Vi
du nhu: Tai san, tien bac, quyen luc, su anh hudng, su gan bd va niem
tin.
O nude ta hien nay vice ehuyen nen kinh te bao cap sang nen kinh te
hoat dong theo ca ehe thi trudng dudi
sir
quan ly
eiia
Nha nude theo dinh
hudng xa hoi
chii
nghTa
duong
nhien tao ra nhung thay doi d eae
ti^u
he
thdng gdm cac thanh phan kinh te dang ton tai \
a
hoat dong. Theo trudng
phai ly thuyet cau triic - chuc nang ta cd
the
gia thu\ et rang kinh le ho gia
dinh nong dan sdm on dinh va duoc eai thien la do dieu kien kinh te thi

trudng ho buoe phai nang cao thich nghi mau ehdng \di nhiing doi
mdi.
Trong each thuc td chuc lao dong va kip thdi
tinli
den yeu td
thi
trudng
de
san xuat ra cac mat hang cd the dap ung nhu can
ciia
khach hang. Nhu
\a\
mc)i
quan he giua xa hoi kinh te va con
ngirdi.
Ly
thii\et
cau
true
chuc
nang cd the giai thich hanh
\\ lira
chon
ciia
ca nhan trong san
\ual
[ia\
trao
14
doi hoac tieu dung. Ndi tdm lai thuyet cau true, chuc nang chu yeu phan

tich
cac yeu td va quan he trong xa hoi. Dac biet trong nen kinh
te
thi
trudng cac chinh sach xa hoi cua Nha nude cd
chiic
nang nhu the nao ddi
vdi viec phat trien kinh te cua mot qudc gia, 1 vung, 1 dia phuang nhat
djnh, dua vao dd ta cd the giai thich duac vi sao cac ho nong dan mien
niii
lai cd su
lira
chon trong cay nay ma khong trong cay khac trong qua trinh
san xuat trong
n6n
kinh te thi trudng hien nay.
2.3.
Ly thuyet dong ca trong quan ly
Moi hoat dong cua con ngudi trong ddi sdng xa hoi deu duac
di^n
ra
bdi cac hanh vi hoat dong cua con ngudi. Dong ca
thiie
day hanh vi
eiia
con ngudi trong quan ly thuc hien muc
dich,
nhu cau
nhim
ton tai cuoc

sdng cua chinh con ngudi. Nghien cuu ve
ITnh
vuc nay ed rat nhieu nha xa
hoi hoc de cap tot: Maslow vdi ly thuyet nhu cau hanh
vi,
Heizbeg "ly
thuyet hai yeu td
thiic
day" Victor H.vroom "ly thuyet dong ea
thiic
day
hanh vi" da ddng gop.
- Cach tiep can
ciia
cac nha xa hoi hoc nghien cuu ve ly thuyet dong
ca trong quan ly, deu cho rang hanh vi eon ngudi duac cac yeu td thiic
diy
de trd thanh hoat dong. Moi nha xa hoi hoc nghien cuu d cac
khia
canh
khac nhau.
TTieo
Maslow thi nhu cau chinh la yeu td thiic day hanh vi cua con
ngudi. Trong ddi sdng xa hoi thi nhu cau
eiia
eon ngudi ton tai rat phong
phu da dang. Nhu cau
ciia
con ngudi duoc Maslow sap xep theo mot thu tu
nhat dinh dua theo cac quan he xa hoi va ea nhan. Trong ly thuyet nhu cau

hanh vi
ciia
Maslow da
chi
ra: Nhu cau sinh ly duac sap xep la loai nhu
cau dac biet
\'i
nd lien quan den
sir
ton tai va
du\
tri cuoc sdng
eiia
con
ngudi vc mat sinh hoc nhu an,
udng,
ngii,
nghi ngai. Do
\a\
nhu cau sinh
ly la mot trong nhung dong ca thiic day hanh \i
ciia
con ngudi. Dac biet
trong quan ly, hoac trong qua trinh san xuat. De dap
un^^:
duac nhu cau
ciia
ca nhan, nhdm, cong ddng hanh vi duoc bieu hien thdng qua cac hoat dong
thuc te. Muc dich
ciia

con ngudi phai dua tren nhu cau thiet yeu. Moi ca
nhan trong xa hdi cd nhu cau khac nhau dan den
nuic dich
cua cac ca
15
nhan, nhdm dd cd nhung tieu chuan khac nhau (2) Nhu cau ve an ninh an
toan
tiic
la loai nhu cau ne tranh nguy hiem, con ngudi trong qua trinh lao
ddng san xuat ho sa mat viec, mat tai san, mat thiic an, nha d. Con ngudi
van
duac bao ve de giu duac cong viec va tai san can cd de ton tai.(3) Nhu
cau ve
lien ket va
thiia
nhan xa hoi, bat
cir
ca nhan nao trong xa hoi
deu
cd
cac mdi quan he, mac du cac mdi quan he cua ca nhan la khac nhau nhung
cd diem thdng nhat la cac mdi quan he cua ea nhan deu nham muc dich
lien ket con ngudi
lai
vdi nhau thanh mot nhdm, mot tap doan nhu: Hoi
nong dan, hoi cuu chien binh, tap the cong nhan, mdi ea nhan deu mudn
duac
thiJa
nhan vdi tu each la thanh vien
ciia

nhdm, cua xa hdi.( 4) Nhung
nhu cau
ve sir
ton trong, bat cu ca nhan trong xa hoi nao deu cd nhu cau
can
dugc
ca nhan khac, nhdm, cong ddng trong xa hoi ton trong.
De
c6
dugc su ton trong dd ddi hdi cac ca nhan phai cd uy tin, quyen luc va dia
vi
Tat ca nhung nhu cau ve
sir
ton trong cua mdi ca nhan, nhdm, cong
ddng thiic day hinh thanh nhung hanh vi tuang ung
de
thoa man nhu cau
ma con ngudi mong mudn
(5)
nhu cau tu hoan thien minh. De trd thanh
mot con ngudi cd ich cho xa hoi. Cac ca nhan deu cd nhu cau tu hoan thien
minh theo chuan muc
ciia
xa hoi va nhan
thiie eiia
chinh ca nhan dd.
Tuy nhien, ben canh dd chi ra nhu cau la yeu td thuc day hanh vi
eiia
con ngudi cac nha xa hoi hoc thuoc nhdm ly thuyet dong ea trong quan ly
cdn de cap den nhung yeu td

kich
thich eon ngudi
tich
cue han. Con ngudi
y thuc rat rd ve gia tri hanh vi
ciia
minh.
De
chiem
ITnh
dugc mot muc tieu
con ngudi thuc hien bang hanh dong cua minh trong thue te cuoc sdng.
Nhung hanh ddng do thuc hien nhu the nao do dong ca nao dd thiic day d
mire
do khac nhau. Con ngudi nhin thay trong muc tieu eae gia tri ehinh
thuc
ciia
hanh vi, vi the con ngudi xac dinh dugc tam quan trong cua muc
tieu ma con ngudi hudng tdi cd y nghTa nhu
the
nao trong cuoc sdng
eiia
ho.
Vi
the
ma muc tieu
ciia
hoat dong dat dugc trong cuoc song
a
mdi

ngudi hoan loan khac nhau. Bdi
\'\
hieu qua hanh ddng
ciia
mdi con ngudi
bi phu
thuge
vao ddng ca thiic day hanh ddng dd. Ddng ca chinh la gia tri
da dugc gui vao trong
sir
mong dgi cua con ngudi, nhu
\a\
khong cd
nigt
1^
16
hanh ddng y thurc nao xay ra ma khong cd su chd dai, mong mudn, hy
vpng cua con ngudi vdi
sue
hap dan
Idi
cudn cua ddi tuang se tao ra ddng
ca chi phdi hanh vi cua con ngudi. Nhu vay hanh ddng chi khong xay ra
neu
chij
the khong cd qua trinh vuan tdi muc lieu va cd nghia la khong cd
dong ca nao thuc day ea. Dong ca thiic day duac do bang muc do hap dan
ddi tuang cua chu the vdi hy vong va muc lieu se dat duac nhu the nao?
Theo ly thuyet ddng ca thiic day
thi

trong qua
trinh
lao ddng san xuat cua
ngudi nong dan de dat duac muc tieu cua minh ngudi ndng dan phai nam
duac quan ly duac cac khau quan he giua cac yeu
id
sau:
- Dap ling nhu cau ngay cang cao cua cac hd dng dan nhu an, mac, d,
giao tiep xa hdi.
- Su hap dan
ciia
loai cay trong phai cd gia tri cao.
- Viec thuc hien
id ehiie
san xual
ciia
ngudi ndng dan ngay cang hien dai
Nhu vay ly thuyet ddng ca trong quan ly nhan manh nhu cau la ddng
ca thiic daiy cac hanh vi cua eon ngudi, nhung hanh vi ay duac thuc
hien
nham tac ddng tdi the gidi ben ngoai de eai bien nd. Do vay nhu cau vua la
ddng
CO
va
vim
tao ra ddng co de moi hanh vi, dac biet hanh vi kinh
le
cd y
nghTa. Trong qua trinh lao ddng san xual
cay

hoa qua
ciia
cac hd ndng dan
mien
niii
thi nhu cau lieu thu hang hoa tren thi trudng, nhu cau ca nhan, hd
gia dinh la ddng co trong viec cac hd gia dinh quan ly,
id chiic
san xuat
trong
cay
an qua theo md hinh nhu the nao?
3.
Quan diem cua Dang va Nha
nude
ve chuyen doi co cau cay trong
3.1 Vai trd cua viec chuyen ddi ca cau cay trong ddi vdi viec phat
trien
kinh te hd gia dinh
Vice
chuyen doi ea cau cay
irdng
la
mdi
trong nhung ndi dung ca ban
cua dudng Idi ddi mdi
ciia
Dang \a Nha
nude
ta, ddi mdi cay trdng phu

hap vdi nguon
lire
dat dai va quy luat
eiia nen
kinh tc thi trudng gop phan
phat
Irien
kinh
te
dia phuang,
\iing
mien
\a lien
pham
\i
loan qudc. Da
duac thdng qua Nghi quyei
10 ciia
Bd
chi'nh
tri
(4-1998)
\c
chii
truong
thuc hien "Viec chuven ddi co cau kinh tc
ndng^nghiep,
ndng
tlion ilteu
TRUNG

TAM THONG
TIN THU
ViEN
tr
17
\_\J'
i^/4C
/?
hudng CNH -
HDH".
Noi dung chu yeu
ciia
Nghi quyet nay da nhan
manh, viec chuyen dich ca cau kinh te ndng nghiep, ndng thon theo hudng
CNH - HDH phai tao ra nhung chuyen bien manh me theo hudng san xuat
hang hoa vdi ca cau da dang
viia
de xuat khau vdi
sue
canh tranh
cao,
vua
khai thac
Igi
the tiem tang cua
tiing
vung sinh thai, tang nhanh nang suat,
chat
lugng
va hieu qua

ciia
nong nghiep. Trong dd viec chuyen ddi ca cau
cay trdng cua cac ho nong dan mien
niii tir
trdng
liia
sang trdng cay hoa
qua dem lai nhung thuan
Igi
cho viec phat trien kinh te ho gia
dinh
nhu:
- Nang cao thu nhap cho cac ho ndng dan
- Thuc hien chuang
trinh
xoa ddi giam ngheo
- Tan dung dugc nguon
lire
dat dai vdn cd.
- Tan dung dugc nguon nhan
lire
ddi dao d nong thon mien nui.
Nhu vay vice
chuyen
ddi ca cau cay trdng cd mot tam quan trong
Idn
ddi vdi viec phat trien kinh te ho gia
dinh,
chuyen ddi
cO

cau
ca\
trdng la
thay dcSi phuang an san xuat.
Tir
san xuat cua ddng bao dan
toe mien niii
la
trdng
Ilia
md
(liia
can) nay
chuyen
sang trdng cay hoa qua \a khong phai
la tu cung tu cap. San xuat cay hoa qua nhu la san xual hang hoa, tao dieu
kien cho cac ho ndng dan phat trien kinh te ho.
3.2 Quan diem cua Ddng
vd
Nha
nude
ve chuyen doi ca cau cay
trong voi quy mo xay dung trang trai
Chuyen ddi ca cau cay trdng de' phu hgp vdi dat
dai,
khi
hau,
tang
nang suat lao ddng, mang lai thu nhap cao cho cac ho ndng dan. Nhung
ngudi lao ddng true tiep tren nuang ray la van de het

siic
quan trong ddi
vdi su phat trien kinh te
ciia
dia phuang ndi rieng \
a
dat
nude ndi
chung.
De
phat trien cay hoa qua va thuc hien lot chuyen ddi ca cau cay
trdng, Nha
nude
cdn trien khai mot sd chinh sach cd muc tieu hd tra, thuc
day hd gia dinh, ca nhan
sir
dung dat ndng nghiep cd hieu qua theo
liudng
18
san xuat hang hoa nhu san xuat cay hoa qua d ddng bao cac dan toe mien
niii
Nhung chinh sach dd la:
Nghi quyet sd 09/2000/NQ - CP ngay
15-6-2000
cua Chinh phu
ve
mot sd chu truang, chinh sach chuyen dich co cau kinh te va tieu thu san
ph^m,
bao gom cac chinh sach ve thue thu nhap, dau tu tin dung va bao
hiem tang cudng cong tac thi trudng nham khuyen khich cac dia

phuang, td chirc kinh te, ho gia dinh chuyen dich co cau kinh te, phat trien
san xuat hang hoa va tieu thu san pham ndng nghiep.
- Nghi quyet cua Chinh phu ve phat trien kinh te trang trai sd
03/2000/ND - CP ngay 02/02/2000 de cap cac ehinh sach ve dat dai: Hd
gia dinh, ea nhan cd nhu cau va kha nang su dung dat 6c
phai
trien trang
trai duac Nha nude giao dat hoac cho thue dat va duac cap giay chung
nhan quyen
sii
dung dat, duoc xet mien, giam thue thu nhap Doanh nghiep
(mot thdi gian); duac hd tra dau
lu
phat trien ha tang nhu: Giao thdng,
thuy lai, dien, nude sinh hoat, thdng tin, che bien, duac vay tin dung
(quyet dinh sd
67/1999/QD
- TTg ngay 30/3/1999 va Nghi dinh sd
178/1999/ND
- CP ngay
29/11/1999 ciia
Chinh
phii)
duac Nha
nude
lao
dieu kien, hd tra de cac chu trang trai md rong quy md san xuat kinh
doanh, xual
khalu
true tiep san pham san xual ra. Dac biet la san xuat cay

hoa qua cua ddng bao cac dan toe mien
niii.
Thuc hien Nghi quyet sd 03/2000/NQ - CP. bd lai ehinh da ed
^rhdng
tu hudng dan ehinh sach tai ehinh nham phat trien kinh le trang
irai
(Thdng
lu
sd
82/2000AT
- BTC ngay 14/8/2000) theo Thdng
lu
na\.
chii
trang trai khi su dung dai trdng ddi
niii
Iroc,
dat hoang hoa \'a dien
lieh
d
vung dat chua duac dau lu eai lao thuoc quy hoach phat trien trang trai do
uy ban nhan dan linh, thanh phd true thuoc Trung uang xac dinh
duoc
mien, giam lien
sii
dung dai, thue
sii
dung dat ndng nghiep duac hudng
Uu dai ve vdn
dfiu lu

tu cac chuang trinh tin dung phat trien
eiia
Nha nude.
19
Ngan hang Nha
nude
Viet Nam cung cd chinh sach tin dung ddi vdi
kinh
te trang trai (Quyet dinh sd
423/2000/QD
-
NHNNl
ngay 22/9/2000).
Chinh sach phat trien thuy lai: Chinh phii cd chinh sach va co che
tai chinh thuc hien chuang trinh kien cd hoa kenh
muong
(quyet dinh sd
66/2000/QD - TTg ngay
13/6/2000
cua Thu tudng Chinh
phii)
theo quyei
dinh nay, cac dia phuang cd trach nhiem danh tdi thieu
40%
thue sir dung
dat ndng nghiep, mot phan thuy lai phi va eae ngudn thu khac de thuc hien
kien cd hoa kenh muong ddi vdi kenh do dia phuang quan ly loai
II
- III
Tat ca nhung chinh sach tren da tao dieu kien cho viec ehuyen ddi co

cau
cay
trdng dac biet la phat trien
cay
hoa qua d viing
niii
nhat la cac
ho ndng dan cd kha nang
xay
dung san xual
cay
hoa qua
tren
quy md Idn.
Cac hd ndng dan ndi chung va cac hd ndng dan mien nui ndi rieng
ludn
nhan duac su quan lam
eiia
Dang va Nha nude. Vice thay ddi ea cau
cay trdng la nhiem vu sd mot de phat trien kinh te hd
eiia
cac hd ndng dan
mien
niii.
Viec chuyen ddi co cau cay trdng da duac Dang, Nha nude trien
khai qua cac chuang trinh nhu "chuang trinh xoa ddi giam ngheo".
"chuang trinh hd tra lao viec lam", "chuang trinh phat trien kinh
le
- xa hdi
d cac xa dac biet khd khan".

TTidng
qua cac chuang trinh do cac hd nong
dan cd dieu kien
liing
bude chuyen ddi co cau
cay
trdng. dan dan phat
trien tren quy md
Idn.
Cac chu truong, quan diem
eiia
Dang va Nha nude ve chuyen ddi co
cau cay trdng cdn duoc eu the hoa trong bo luat dat dai va rat nhieu eae
Nghi dinh. thdng tu hudng dan khac
Ket luan:
Tlidng
qua luat, dieu luat.
qu}
dinh
ciia
Dang \a Nha nude
vc van dc chuyen ddi co cau cay trdng va quy md phat trien trang
trai
thi
vice
trdng cay hoa qua cua cac hd ndng dan mien
niii
la mot trong nhung
thiinh phan rai quan trong
ciia

su phat
trien
kinh tc
nude
ta.
Yeu
cau can
md rong quy md san .\uat ca\' hoa qua \a dam bao chat luong san pham
20
hoa qua. Du dieu kien trdng cay an qua nhu la san xuat hang hoa, ed chd
dij-ng
tren thi trudng trong qua trinh hoi nhap qudc te.
II - CO
S6
THUC
TI£N
1.
Tong quan
tinh
hinh nghien curu
Nghien
cu^
ve kinh te thi trudng cung vdi nghien cuu ve lao ddng san
xuat ciia cac ho ndng dan ndi chung. Va nghien curu ve tac ddng cua kinh
te thj trudng tdi viec lua chon quyet dinh trdng cay hoa qua cua cac hd
ndng dan mien
niii
ndi rieng da va dang la mang de tai duac nhieu ngudi
nghien
ciifu

quan tam dudi nhirng gde do khac nhau.
Thi(
nhat: Khi nghien
ciiru
ve kinh te thi trudng, chiing ta ed the thay
mang de tai nay da va dang duac rat nhieu cac hoc gia trong va ngoai nude
quan
tam.Vdi
nhirng ddng gdp quy bau trong kho tang ly luan cua nhan
loai.
Trong pham vi cd han
ciia
dc tai, d day chi xin gidi thieu mot sd
nhiJng
cong trinh nghien cuu lieu bieu, cung cap cho chiing ta nhung nen
tang, nhirng hieu biei quan trong khi tiep can nghien ciru van dc lao ddng
san xual cd lien quan den su tac ddng cua nen kinh
le
thi trudng
hien
nay.
Nghien cull ve kinh te thi trudng,
Irudc
tien khong the nhae tdi
nhCrng ddng gdp ve xa hoi hoc kinh te
eiia
Karl Marx thdng qua cac lac
pham: Ban
ihao
kinh le- Triet hoc nam 1844, Tuyen ngdn

ciia
Dang cong
san, Tu Ban, phe phan khoa kinh te chinh trj hoc. Quan diem
ciia
Karl
Marx ve mdi quan he giira kinh te va xa hdi the hien rat rd khi phan tich
cac cap pham
trii:
co sd ha tang va kien true thuang lang. quan he san xual
va luc luang san xual. Theo quan diem
eiia
Karl Marx thi: Karl Marx bac
bd quan diem kinh le hoc chinh tri ed dien. Karl Marx cho rang neu khong
ed
sire
dieu
lici
thi su canh tranh
Ihi
trudng
Uit
yeu se
ga\
ra tinh trang vd
chinh
phii
va bai binh dang xa hdi.
Chii
khong
the

lao ra trat tu xa hdi.
Karl Marx da dua ra hoc thuyet vc gia tri thang du dua
tien ca
sd phan
lieh quan he trao ddi \a chi ra y nghTa sau xa
ciia sue
lao ddng. Khai
niem
lao ddng mang ndi dung y nghia
ciia
hien
luang
xa
hdi.
Nd phu thuoc \ao
21
to
chu'c,
cau
true
xa hdi. Bdi the nhirng nghien
cihi
ly
luan
cua Marx ve su
phat trien xa hoi ve thj trudng dac biet gia tri thang du trong kinh te thi
trudng cua chu nghia tu ban la nhirng nen tang tri thuc kha hiru ich cho
viec tiep can nghien cuu ve tac ddng cua kinh te thj trudng ddi vdi lao
ddng san xuat ndi chung va lao ddng san xuat cay hoa qua cua hd ndng
dan mien

niii
ndi rieng. Va day nhu
Idi
Engels viet: "Hai phat kien
vT
dai
iy- quan niem duy vat Ijch su va viec bde
Iran
bi mat cua nen san xual
lu
ban chu nghia gia trj thang du- la cong lao cua
Marx"
(Ph. Angghen "
ehdng Duy-rinh" (1986) trong C. Mae-Ph. Angghen. Toan tap NXB chinh
trj qudc gia Ha Ndi .1994 tap 10 trang 45 ).
Tac gia Le
Ngoe
Hung da xem xet kinh le thi trudng nhu la mot
thiet che xa hdi dac trung bdi cac he gia tri, chuan muc, quy tac, quy djnh
hanh vi, hoat ddng cua nhiing
eai
nhan td
chiie
nhai dinh trong viec thuc
hien cac
chiic
nang
kinh
le. Vdi bai viei:
"

Quan he gia dinh va thiei che
kinh
le^'
tap chi khoa hoe ve phu
nu^
sd 5/2003
Ir:
3-11.
Qua dd chiing ta
thay kinh te thj trudng khong phai la san pha'm rieng
eiia ehii
nghia
lu
ban
ma nd da cd mam mdng trude khi
chii
nghia tu ban ra
ddi.
Kinh
te thi
trudng ngay cang duac coi la san pham
eiia
van minh nhan loai. Vi vay
chiing ta can
chii
ddng lao dung va khai thac cac uu the
eiia kinh
te thi
trudng va kinh le thj trudng cung cd nhirng han che nhat djnh. Bdi vay can
cd su dieu tiei cua eae thiei che xa hdi de giam cac rui ro va tang cac uu

the.
Nham dam bao su tang trudng kinh te, phat trien xa
hdi.
Cudn: "Thj trudng lao ddng Viet Nam- thuc trang \a cac giai phap
phai
trien" cua PCS. TS. Pham Quy Tho, NXB Lao dong-Xa hdi.
2003.
Da cung cap cho chung la hieu biei sau
sdc
ve nen
kinh
te
thi
trudng. su
hinh thanh
Ihj
trucmg lao ddng Viet Nam. Cac quan
diem,
phuang hudng
va giai phap
ehii
yeu phat trien
Ihj
trudng lao ddng van ddng mot
each
khach quan
eiia nen
kinh
tc
thi trudng. Su phan tich het sue sau sac cua tac

gia vc van de dieu
liei ciia
nha nude trong
nen
kinh tc
thi
trudng
giiip
cho
22