Truyền thông với người khuyết tật (Nghiên cứu trường hợp tại xã Quất Động, huyện Thường Tín, Hà Nội từ tháng 10 2012 đến tháng 7-2013

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
- - -    - - -



NGUYỄN THỊ HIỀN DỊU




TRUYỀN THÔNG VỚI NGƢỜI KHUYẾT TẬT
NGHIÊN CỨU TRƢỜNG HỢP TẠI XÃ
QUẤT ĐỘNG, HUYỆN THƢỜNG TÍN, HÀ NỘI
TỪ THÁNG 10/2012 ĐẾN THÁNG 7/2013


LUẬN VĂN THẠC SĨ

Chuyên ngành: Công tác xã hội





Hà Nội - 2013

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
- - -    - - -

NGUYỄN THỊ HIỀN DỊU



TRUYỀN THÔNG VỚI NGƢỜI KHUYẾT TẬT
NGHIÊN CỨU TRƢỜNG HỢP TẠI XÃ
QUẤT ĐỘNG, HUYỆN THƢỜNG TÍN, HÀ NỘI
TỪ THÁNG 10/2012 ĐẾN THÁNG 7/2013




: 60 90 01 01












Hà Nội - 2013

LỜI CẢM ƠN





 
 


 





1
MỤC LỤC

MỤC LỤC 1
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU 4
MỞ ĐẦU 5
1. Lý do chọn đề tài 5
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu của đề tài 6
3. Ý nghĩa nghiên cứu 12
4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu 13
5. Phạm vi nghiên cứu 13
6. Câu hỏi nghiên cứu 14
7. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 14
8. Phƣơng pháp nghiên cứu 14
NỘI DUNG 16

Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 16
1.1 Các lý thuyết 16
1.1.1 Lý thuyết truyền thông điệp cho đối tƣợng 16
1.1.2 Lý thuyết thuyết phục 17
1.1.3 Lý thuyết sinh thái học 19
1.2 Các khái niệm 21
1.2.1 Truyền thông 21
1.2.1.1 Khái niệm truyền thông 21
1.2.1.2 Các yếu tố của truyền thông 22
1.2.1.3 Phân loại truyền thông 25
1.2.2 Người khuyết tật 28
1.2.3 Truyền thông với người khuyết tật 31
1.2.4 Công tác xã hội 32
1.3 Một số văn bản pháp lý và chính sách liên quan đến truyền thông với ngƣời
khuyết tật 33


2
1.3.1 Các văn bản quốc tế 33
1.3.2 Một số văn bản trong nước 35
1.4 Đặc điểm địa bàn nghiên cứu 36
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG TRUYỀN THÔNG VỚI NGƢỜI KHUYẾT TẬT
TẠI XÃ QUẤT ĐỘNG, HUYỆN THƢỜNG TÍN, HÀ NỘI 40
2.1 Nhu cầu truyền thông của ngƣời khuyết tật 40
2.1.1 Nhu cầu của người khuyết tật 40
2.1.2 Nhu cầu của người khuyết tật vận động về truyền thông với người khuyết tật 41
2.2 Các yếu tố trong truyền thông với ngƣời khuyết tật 43
2.2.1.1 Người nhận 43
2.2.1.2 Nguồn truyền 46
2.2.1.3 Kênh truyền thông 48

2.2.1.4 Thông điệp 49
2.2.1.5 Nhiễu 52
2.2.1.6 Sự phản hồi 54
2.3 Nguyên nhân của thực trạng 56
2.3.1 Nguyên nhân chủ quan 56
2.3.2 Nguyên nhân khách quan 59
2.4 Vai trò của nhân viên xã hội trong truyền thông với ngƣời khuyết tật 60
2.4.1 Hòa nhập xã hội của ngƣời khuyết tật 60
2.4.2 Ngƣời truyền thông 62
2.4.3 Phối hợp các nguồn lực trong cộng đồng 65
Chƣơng 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TRUYỀN THÔNG
VỚI NGƢỜI KHUYẾT TẬT TẠI XÃ QUẤT ĐỘNG HUYỆN THƢỜNG TÍN 67
3.1 Kết hợp truyền thông về ngƣời khuyết tật và truyền thông với
ngƣời khuyết tật 67
3.2 Một số mô hình 69
3.2.1 Thành lập hội người khuyết tật xã 69
3.2.2 Nhân viên xã hội làm việc với người khuyết tật 71


3
3.2.3 Thành lập nhóm bạn người khuyết tật 74
KẾT LUẬN – KIÊ
́
N NGHI
̣
79
KÊ
́
T LUÂ
̣

N 79
KIÊ
́
N NGHI
̣
81
TÀI LIỆU THAM KHẢO 82
Phụ lục 1 85
Phụ lục 2 86
Phụ lục 3 90


4
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bng 2.1 Nhu cầu về truyền thông vơ
́
i ngươ
̀
i khuyết tâ
̣
t
Bng 2.3 Tần suất tham gia ca
́
c hoa
̣
t đô
̣
ng nho
́
m cu

̉
a ngươ
̀
i khuyết tâ
̣
t
Bng 2.2 Tnh trng hôn nhân
Bng 2.4 Trnh đ hc vn
Bng 2.5 Tn sut iếp xúc với hàng xóm
Bng 2.6 Như
̃
ng biê
̉
u hiê
̣
n cu
̉
a cha me
̣
co
́
con khuyết tt





5
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài


        
 
  . 
 
 


 
t





  .
             
 
               





 
cho


6
               



Truyền thông với người khuyết tật (nghiên cứu trường hợp tại xã Quất Động,
Thường Tín, Hà Nội từ tháng 10/2012 đến tháng 7/2013 )” 
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu của đề tài
   


David Croteau, William Hoynes (2003), Media/Society: industries, images,
and audiences ng), Pine

 


Gail Dines and Jean M. Humez (2003) Gender, race, and class in media: a
text – reader  
 






Elana Yonah Rosen, Arli Paulin Quesada, Sue Lockwood Summers (1998),
Changing the World through media education      




7
Stanley J. Baran (2006), Introduction to mass communication: media literacy
and culture 
-
              




  
        


Truyền thông: Lý thuyết và kỹ năng cơ bn 
 
 
- 




Nam 
        
.
1  Truyền thông đi chúng và dư
lun xã hi”
. Theo



8
“Về đặc điểm và tính cht của giao tiếp đi chúng” 
- 2000




                 


“Về vn đề nghiên cứu hiệu qu truyền thông đi chúng” 
 


Báo thiếu nhi dân tc và công chúng thiếu nhi dân tc” 
 Truyền thông và phát triển nông thôn”  3
 2003





“Dư lun xã hi về số con”  1994, “Dư lun xã hi – my vn đề lý lun và
phương pháp nghiên cứu”     Truyền thông đi chúng và dư lun xã
hi”  

 [7,tr.4].






9

 [9, tr.7].
Truyền thông có nhy cm giới 


 


ham

Hướng dẫn truyền thông về người khuyết tt” 
  
 

             
               


 
 




 Vn đề người khuyết tt qua sự phn ánh của báo chí hiện nay
 

 




10






y.
“Người khuyết tt ở Việt Nam: sinh kế, việc làm
và bo trợ xã hi” 27

               

 . 20
 
 

 
 Hướng dẫn phát hiện sớm khuyết tt ti cng đồng” 

c

 









11
,  
.
T“Hướng dẫn Công tác thông tin, giáo dục, truyền thông nhằm xóa
bỏ kỳ thị và phân biệt đối xử liên quan đến người khuyết tt” 
- 
 
. 

 
    

g tin
   
    
 



Ban    “B
công cụ trợ giúp cng đồng khuyến khích trẻ khuyết tt hòa nhp” – Dự án “To
tác đng thun lợi thông qua phương tiện truyền thông” 




.
Người khuyết tt ở Việt Nam, kết qu điều tra xã hi ti Thái Bnh,
Qung Nam, Đà Nẵng và Đồng Nai” 
 
 


12
- 

              



 t          

.  


 ng   

3. Ý nghĩa nghiên cứu
3.1. Ý nghĩa khoa hc của đề tài
 
  





 
; 


. 





13
3.2. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài





, 

 



, 









 






















, 



















 . 



   qua




 


 

4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu

Khách thể nghiên cứu: ;   
 , 














 




 
5. Phạm vi nghiên cứu
Thời gian nghiên cứu: 

Không gian nghiên cứu: 



14

Giới hn ni dung nghiên cứu:  
v 
 
6. Câu hỏi nghiên cứu

 

?
               

7. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu:
  

   
.
Nhiệm vụ nghiên cứu:
 
; V.
             
 

8. Phƣơng pháp nghiên cứu
Phỏng vn nhóm



2 
. 5 25 

15
.








, 














 . 













 

, .
Phỏng vn sâu
:  
 , 
 
   

Nghiên cứu tài liệu

 . 
               
  




16
NỘI DUNG
Chƣơng 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
1.1 Các lý thuyết
1.1.1 Lý thuyết truyền thông điệp cho đối tƣợng




 , 



























. :  

: Trong
  
 [2, tr.8] 


     






















 . 






















 , 







 . 
















 . 

, 






. 


, 



2 


















 .
 

 : 
 
 




 















 ,  :
t


 c
 b
c  
           c    


17

 l



,  , 




  
 


; 























.
1.1.2 Lý thuyết thuyết phục
T : 
 ) i
 [2, tr.17]. 




 

 
 T





p




18










 





    

              












19

 






     
  




t


i


Theo


,  













 , 
 [2, tr.18]. 





, 




cu.
1.1.3 Lý thuyết sinh thái học

 
 
  - G   


20
ng











 





 


 






               


21







               










1.2 Các khái niệm
1.2.1 Truyền thông
1.2.1.1 Khái niệm truyền thông

 



Theo PGS.        



22


 [7, tr.48]


nh

 [2, tr.14-15]
Xem    ,

 


 [15, tr.32]
 

: 
 



















,  .
, 















 : 






 PGS. TS Mai
 ,  , 
















 . 











 . V  . TS
























 ,
 / ; 






 
 




















 . 














 

1.2.1.2 Các yếu tố của truyền thông