Tải bản đầy đủ (.doc) (22 trang)

SKKN Dạy kỹ năng sống cho học sinh lớp 1

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (147.68 KB, 22 trang )

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
" MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC
SINH LỚP 1A QUA MÔN ĐẠO ĐỨC"
PHẦN MỞ ĐẦU
I-LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
I.1.1- CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Bác Hồ nói “ Có tài mà không có đức là vô dụng
Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó”
Ghi nhớ lời dạy của Bác Hồ. Đảng ta khi đánh giá một con người luôn lấy đức làm
gốc. Một con người không có đức dù tài cán đến đâu cũng không thể làm nổi việc gì có
ích cho dân, cho nước. Xuất phát từ thực tiễn xã hội hiện nay, tác động của ngoại cảnh có
ảnh hưởng lớn đến tư tưởng đạo đức của học sinh ngay từ khi bước vào trường học. Đối
với học sinh lớp Một khi cắp sách tới trường, tất cả mọi hoạt động, các mối quan hệ với
các em còn mới mẻ. Do vậy việc hình thành cho các em những chuẩn mực hành vi là rất
quan trọng. Chuẩn mực đạo đức xã hội bao gồm những hành vi thói quen đạo đức, mối
quan hệ giữa con người với con người trong xã hội. Gần gũi với các em nhất là mối quan
hệ gia đình, nhà trường, cộng đồng và môii trường tự nhiên.
Nhân cách đạo đức của các em khi đến trường rất trong sáng ngây thơ, chưa có khả
năng nhận biết phân tích, chưa hiểu sâu, hiểu rõ mọi tình huống vấn đề. Nếu người thầy
không uốn nắn tốt thì như cây thiếu ánh sáng sẽ phát triển cong vẹo.
Xuất phát từ mục tiêu môn học. Dạy học đạo đức là dạy học sinh những hành vi
ứng xử phù hợp với các chuẩn mực đạo đức xã hội và quyền trẻ em trong các tình huống
đơn giản cụ thể của cuộc sống hàng ngày. Nội dung của môn học đạo đức kết hợp giữa
giáo dục quyền với giáo dục trách nhiệm bổn phận của học sinh. Hơn nữa môn đạo đức
không chỉ giáo dục bổn phận, trách nhiệm của học sinh đối với gia đình, nhà trường, xã
hội và môii trường tự nhiên, mà còn giáo dục trách nhiệm của các em đối với chính bản
thân mình.
I.1.2-CƠ SỞ THỰC TIỄN.
Tất cả các môn học ở tiểu học đều có mối quan hệ mật thiết với nhau, hỗ trợ cho
nhau. Trong 8 môn học bắt buộc ở lớp Một. Nhiều giáo viên, nhiều cơ sở chỉ chú tâm hai


môn Toán và Tiếng việt nhằm đạt được mục đích sau khi học xong lớp Một học sinh biết
đọc thông viết thạo là được, chưa chú ý nhiều đến môn Đạo đức.
Việc bồi dưỡng hình thành cho các em những phẩm chất đạo đức đâu phải đó là một
bài mẫu có sẵn, áp đặt, khuôn mẫu để học sinh thực hiện theo. Mà nhiệm vụ của môn
Đạo đức lớp Một nói riêng, môn Đạo đức ở Tiểu học nói chung qua mỗi bài là một chuẩn
mực hành vi đạo đức giúp các em nắm được những điều sơ đẳng của phép ứng xử trong
cuộc sống hằng ngày. Qua bài dạy của giáo viên các em nắm được nội dung và ý nghĩa
của chuẩn mực hành vi đạo đức trong các hoạt động và trong các mối quan hệ xã hội.
Với học sinh lớp Một việc bồi dưỡng cho các em cách nói năng lễ phép, giúp các em
biết cách cư xử với người trên, bạn bè trong lớp. Từ đó các em có nề nếp thói quen tốt,
tạo điều kiện cho các em học tốt hơn . Đó là một công việc đầu tiên và cũng thật khó đối
với giáo viên lớp Một. Khi nhận lớp tôi tiến hành tìm hiểu tình tình học sinh. Tổng số học
sinh trong lớp có 29 em. Nam12 em, Nữ 17 em. Trong đó có một em bố mẹ là công chức
nhà nước, 3 em bố hoặc mẹ là công chức còn 25 em bố mẹ không có việc làm ổn định.
Có 4 em ở trung tâm Thị Trấn còn lại các em ở Tiên Lãng, Yên Than, Tam Thịnh, Long
Châu. Phần lớn các em ở khu vực Long Châu, từ lúc sinh ra và lớn lên đa số các em đi
thuyền bố mẹ ít được va chạm với môii trường xung quanh nên vốn kinh nghiệm sống
nghèo nàn, các em chưa biết cách ứng xử đơn giản với cô giáo và các bạn. Nhiều lúc cô
nói các em như không hiểu gì. Từng vấn đề nhỏ cũng phải nói cụ thể rõ ràng, làm mẫu
bằng động tác thì các em mới hiểu, các em trầm lặng ít hoạt động, thích ngồi nhìn các bạn
học, chơi, nô đùa. Nhiều bậc phụ huynh chưa chú ý dạy con em mình những phép ứng xử
nhỏ nhất, cần thiết nhất trong cuộc sống giao tiếp hàng ngày, khiến cho các em rất ngại
nói, ngại giao tiếp.
Chính vì những lý do trên song song với việc trang bị kiến thức cho các em thì giáo dục
kỹ năng sống cho các em qua các môn học đặc biệt qua môn Đạo đức là rất quan trọng.
Xuất phát từ những lý do trên tôi chọn đề tài “Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng
sống cho học sinh lớp 1A qua môn Đạo đức”.
I.2- MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
Việc nghiên cứu đề tài “ Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh lớp 1
A qua môn học Đạo đức”. Trước hết giúp cho tôi có hiểu biết sâu sắc về công việc giảng

dạy của mình nhằm nâng cao chất lượng cho học sinh do tôi đảm nhận.
Khi nghiên cứu đề tài này, tôi mong muốn sau một năm học lớp Một có thể trang bị
cho các em một số hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực, hành vi đạo đức và pháp luật
phù hợp với lứa tuổi trong mối quan hệ của các em với bản thân, gia đình, nhà trường,
cộng đồng và ý nghĩa của việc thực hiện theo các chuẩn mực đó. Từng bước hình thành
kỹ năng nhận xét, đánh giá hành vi của bản thân và những người xung quanh theo các
chuẩn mực đã học, kỹ năng lựa chọn và thực hiện các hành vi ứng xử phù hợp trong các
mối quan hệ và tình huống đơn giản, cụ thể của cuộc sống, biết nhắc nhở bạn bè cùng
thực hiện, hình thành thái độ tự trọng, tự tin, yêu thương, tôn trọng con người, yêu cái
thiện, cái đúng, cái tốt, không đồng tình với cái ác, cái sai, cái xấu.
Giúp cho các em có vốn kinh nghiệm sống phong phú, tự nhận biết các hành vi đạo
đức từ thực tế xung quanh các em qua các bài học, tranh ảnh, tiểu phẩm, sắm vai, vận
dụng vốn kinh nghiệm đó vào cuộc sống thực tế hàng ngày.
Giúp giáo viên say mê với công việc, yêu nghề mến trẻ.
I.3- THỜI GIAN VÀ ĐỊA ĐIỂM.
I.3 .1- THỜI GIAN:
- Đăng ký đề tài: 9/2007.
- Tìm hiểu thực trạng: 9/2007.
- Lập đề cương: 10/2007.
- Đề xuất ý kiến: 11/2007.
- Viết đề tài lần1: 3/2008.
- Viết đề tài lần 2: 4/2008
- Hoàn thành đề tài: 5/2008.
I.3.2- ĐỊA ĐIỂM.
Trường tiểu học Thị Trấn Tiên Yên - Tiên Yên – Quảng Ninh.
I.3.3- PHẠM VI ĐỀ TÀI:
I.3.3.1- Giới hạn đối tượng nghiên cứu:
“Một số biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh
lớp 1A. Trường tiểu học thị trấn Tiên Yên”.
I.3.3.2- Giới hạn về địa bàn nghiên cứu.

Trường tiểu học Thị Trấn Tiên Yên
I.3.3.3- Giới hạn về khách thể khảo sát: 29 học sinh lớp 1A và học sinh khối 1.
I.4- Phương pháp nghiên cứu.
Để hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp Một qua
môn đạo đức tôi đã vận dụng các phương pháp sau:
1- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết.
2- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
3- Phương pháp quan sát.
4- Phương pháp đàm thoại.
5- Phương pháp luyện tập thực hành.
6- Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
7- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia.
I.5- ĐÓNG GÓP VỀ MẶT LÝ LUẬN VỀ MẶT THỰC TIỄN.
+ Về mặt lý luận:
Nhà trường tiểu học là cái nôi đầu tiên không chỉ trang bị cho các em những kiến
thức khoa học mà còn trang bị cho các em những chuẩn mực hành
vi đạo đức, để các em được chăm sóc phát triển toàn diện là người có ích cho xã hội. Đối
với học sinh lớp Một, các em vừa ở tuổi mẫu giáo , cái tuổi bắt chước theo người lớn, vốn
kinh nghiệm sống nghèo nàn, nên phần nào có ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ ở mọi
nơi, mọi lĩnh vực, kể cả việc lĩnh hội kiến thức. Các em nhận biết cái tốt, cái xấu, cái sai,
cái đúng, cái thiện, cái ác còn hạn
chế.Vào học lớp Một rồi có em còn chưa nói được cụ thể họ và tên của mình, họ tên của
bố mẹ, còn nói trống không, v.v…Nếu học sinh có kỹ năng giao tiếp tức là có kỹ năng
nói tốt tạo tiền đề học tốt các môn học khác. Để thực hiện
được nhiệm vụ này chúng ta cần tìm hiểu tâm lý học sinh lớp Một, nghiên cứu chuẩn đạo
đức xã hội. Nghiên cứu những lý luận cần thiết về rèn luyện kỹ năng sống qua các bài
học cụ thể.
+Về mặt thực tiễn:
- Tìm hiểu học sinh lớp 1A: Lý lịch học sinh nơi cư trú, trò chuyện giao tiếp đẻ nắm
bắt tình hình học sinh, tìm hiểu mặt yếu của học sinh, từ đó xây dựng

kế hoạch bồi dưỡng cho các em. Giáo viên phải yêu nghề mến trẻ là tấm gương sáng cho
học sinh noi theo.
II - PHẦN NỘI DUNG.
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN
Một số vấn đề lý luận về “ Rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp Một qua môn Đạo
đức”.
II.1.1- CƠ SỞ LÝ LUẬN.
Biện pháp rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh lớp Một qua môn đạo đức.
Rèn kỹ năng
Kỹ năng sống
Rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp 1A qua môn Đạo đức.
*Kỹ năng:Tức là qua các bài học xây dựng các chuẩn mực hành vi đạo đức, các chuẩn
đó được vận dụng vào thực tế cuộc sống và nó trở thành thói quen đạo đức của mỗi
người.
* Kỹ năng sống: Vận dụng nhữngchuẩn mực đạo đức đã học vào cuộc sống thực tế hàng
ngày như đi học về chào ông chào bà, lễ phép chào hỏi thầy cô khi gặp v.v… Tức là các
điều học được vận dụng vào những tình huống cụ thể trong cuộc sống.
* Rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp 1 A qua môn Đạo đức: là thông qua các bài học
cung cấp các hành vi đạo đức cho các em. Các hành vi đó được luyện tập thực hành và
trở thành thói quen đao đức là vốn kinh nghiệm sống cho các em học sinh lớp 1 A.
CHƯƠNG II
NỘI DUNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
II.2.1 Thực trạng của học sinh lớp1A
-Để biết được vốn kinh nghiệm sẵn có của các em tôi bắt tay vào tìm hiểu tình hình
học sinh lớp 1A.
Tổng số học sinh trong lớp là 29 em : Trong đó có 1 em bố mẹ là công chức nhà nước , 3
em bố hoặc mẹ là công chức nhà nước . Còn lại 87% phụ huynh trong lớp không có nghề
nghiệp ổn đinh , mải lo việc mưu sinh ít có điều kịên quan tâm đến các em . Phần lớn các
em chưa được gia đình chú ý quan tâm bồi dưỡng vốn kinh nghiệm trong giao tiếp nên
đến lớp các em thường hay nhút nhát . Khi tôi nhận lớp , đã sau một tháng học nhưng vẫn

còn 4 em mẹ đưa đến lớp là khóc . Gọi lên bảng không dám lên , không dám giơ tay phát
biểu xây dựng bài cô gọi chỉ gật và lắc đầu , hoặc "ơi","hở". Nhiều em còn chưa biết nói
lời thưa gửi thể hiện lễ phép
- Do đặc điểm nơi cư trú của học sinh, các em ở rải rác nhiều khu, chỉ có 4 em ở trung
tâm Thị Trấn còn lại là Yên Than, Tam Thịnh, Tiên Lãng, Long Châu. Các em nhút
nhát , không cởi mở ngại giao tiếp với các bạn và cô giáo . Nhiều em ở khu Long Châu đi
thuyền với bố mẹ từ nhỏ nên vốn kinh nghiệm sống còn hạn chế . Các em chưa biết cách
ứng sử đơn giản nhất với cô giáo và các bạn .Nhiều em chưa nói được cụ thể họ tên mình
, họ tên bố mẹ , chưa phân biệt được anh em trong nhà với anh em họ . Sau khi điều tra
học sinh tôi tiến hành khảo sát phân các nhóm đối tượng như sau:
- Biết nói năng lễ phép: 3 em / 29 em.
- Bạo dạn trong giao tiếp nhưng nói trống không:15 em/29 em.
- Ngại giao tiếp, trầm lặng, nhút nhát: 11 em/29 em.
Từ tình hình thực tế trên tôi thiết nghĩ các em có khả năng giao tiếp tốt sẽ tạo điều
kiện cho các em học tốt môn học và các môn học khác cũng như tham gia các hoạt động
do trường, đội tổ chức.
II.2.2.Đánh giá thực trạng
*Học sinh:
- Do đặc điểm tâm sinh lí hoc sinh, nhiều em tính cách nhút nhát, từ nhỏ lại đi thuyền
với bố mẹ ít va chạm với môi trường xung quanh nên khi vào lớp Một các em bắtđầu làm
quen với hoạt động học tập.Tất cả đều mới mẻ vốn kinh nghiệm sống hạn chế khó khăn
cho việc tiếp thu kiến thức.
*Môii trường sống và điều kiện gia đình.
- Do đặc điểm nơi cư trú các em ở xa trung tâm thị trấn, bố mẹ mải buôn bán làm ăn ít
có thời gian quan tâm đến việc học tập của các em, nhất là sửa những hành vi thói quen
chưa đúng, chưa đúng, chưa chuẩn. VD: Con nói trống không chưa chú ý sửa lại lời nói
chuẩn cho các em, hoặc khi các em đưa đón vật gì đó với người lớn tuổi các em đưa một
tay cũng cho qua không sửa lại đúng cho các em v. v … nhiều bậc phụ huynh do bận mải
làm ăn hầu như chỉ chú ý con em mình có ăn là được, không có chút thời gian quan tâm
đến tâm tư tình cảm của các em, nhất là các bậc phụ huynh ở khu vực Long Châu việc

quan tâm đến học tập của các em càng hạn chế hơn. phụ huynh chưa nhận thức được tầm
quan trọng của việc giáo dục đạo đức cho các em, trách nhiệm của mình trong việc học
tập của con em còn phó thác cho giáo viên.
* Giáo viên.
- Nhà trường là môii trường giáo dục quan trọng nhất trong việc hình thành và phát
triển nhân cách học sinh, nhưng nhiều cơ sở chưa chú tâm đầu tư mới chỉ hoàn thành theo
mục tiêu môn học, chưa nghiên cứu phương pháp dạy nhằm mục đích giáo dục cao nhất.
Giáo viên chưa xác định được kĩ năng cần rèn qua từng bài học. Chưa chú ý kiểm tra kỹ
năng hành vi đạo đức đã học của học sinh.
- Việc rèn kĩ năng sống cho học sinh chưa thường xuyên liên tục nên các hành vi đạo
đức chưa trở thành thói quen, các em chóng quên. hành vi đó chưa có giá trị thực tế cao.
* Nhà trường, đoàn đội.
- Chưa tổ chức được nhiều hoạt động ngoại khoá: Như thi kể chuyện đạo đức,học tập
tấm gương người tốt việc tốt để học sinh được thưc hành hành vi đã học vào những tình
huống cụ thể trong cuộc sống.
- Nội dung sinh hoạt chưa được rút kinh nghiệm, thay đổi nội dung sinh hoạt theo từng
tháng.
Từ những thực trạng trên việc rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp Một là rất cần thiết,
tạo tiền đề cho các em phát triển khả năng giao tiếp và học tập tốt các môn học.
CHƯƠNG III
Một số biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp 1A qua môn đạo đức.
II.3.1. Các biên pháp cụ thể.
Xuất phát từ quan điểm chung Dạy – học môn Đạo đức được tiếp cận theo hướng đi
từ quyền đến trách nhiệm, bổn phận của học sinh. Cách tiếp cận đó sẽ giúp cho việc Dạy
– học môn Đạo đức trở nên nhẹ nhàng, sinh động hơn, tránh được tính chất nặng nề, áp
đặt trước đây.
Dạy – học Đạo đức chỉ đạt được hiệu quả khi học sinh hứng thú và tích cực, chủ
động tham gia vào quá trình dạy học. Dạy – học Đạo đức phải là quá trình giáo viên tổ
chức, hướng dẫn học sinh hoạt động, Phát huy vốn kinh nghiệm và thói quen đạo đức, tự
khám phá và chiếm lĩnh tri thức mới, kỹ năng mới.

- Do cấu trúc chương trình các bài Đạo đức sắp xếp lô gích với nhau, có mối quan
hệ mật thiết với nhau, hỗ trợ cho nhau. Qua từng bài học kết hợp giữa giáo dục quyền với
giáo dục trách nhiệm bổn phận cho học sinh. Giáo viên cần nghiên cứu và hiểu mục đích
nội dung chương trình SGK để nâng cao hiệu quả giờ dạy Đạo đức.
- Giáo viên cần nghiên cứu tâm lý học sinh lớp Một các em là tuổi hoa thích được
làm việc, thích làm ra sản phẩm, thích được khen, từ đó lựa chọn phương pháp dạy học
nhằm đạt hiệu quả cao.
- Giáo viên, các bậc cha mẹ là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
- Qua việc nghiên cứu hiểu được vấn đề lý luận nhằm nâng cao giờ dạy Đạo đức. Tôi
suy nghĩ và tìm ra những biện pháp để rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh lớp Một .
Qua các biện pháp cụ thể được áp dụng ở lớp 1A năm học 2007-2008.
*Biện pháp 1: Xây dựng môii trường lớp học thân thiện
-Khi vào lớp 1 tất cả các hoạt động với các em đều mới mẻ . Với tính cách nhút nhát của
1 số em thì việc trang trí một môii trường học tập thân thiện là rất cần thiết . Ngay từ
tháng đầu năm học thực hiện theo kế hoạch của phòng giáo dục và nhà trường . Về không
gian lớp học trang trí một môi trường học tập thân thiện gần gũi với các em . Các em
được tự mình trang trí lớp học qua các bài mẫu , bài vẽ , bài nặn theo tùng chủ đề đạo đức
đã học .
VD:Tháng 9 tranh vẽ chủ đề em là học sinh lớp Một - gọn gàng sạch sẽ .
Tháng 10 tranh vẽ chủ đề giữ gìn sách vở , đồ dùng học tập - gia đình em .
Giáo viên đến lớp sớm trò chuyện với các em , hỏi thăm về gia đình tâm tư tình cảm , sở
thích của từng em . Qua đó giáo viên nắm bắt được từng đối tượng học sinh trong lớp từ
đó đề ra biện pháp giáo dục phù hợp với các em . Tạo không khí lớp học nhẹ nhàng , thân
thiện , gần gũi giữa cô - trò , giữa trò - trò
Biện pháp 2 : Giáo viên là tấm gương sáng cho học sinh noi theo
- Giáo viên luôn gương mẫu từ cử chỉ , lời nói , việc làm , cách ăn mặc , đi đứng cho
học sinh noi theo . Cô không những như người mẹ thứ hai mà còn phải như người chị của
các em . Thường xuyên quan tâm , chăm sóc , giúp đỡ , nhường nhịn , gần gũi , ân cần
với các em . VD : Bẻ lại cổ áo , chải lại tóc , hướng dẫn các em đi giày .v.v giải quyết
những thắc mắc của các em , động viên khen ngợi , nhân điển hình tốt trước lớp .

- Giáo viên cần có những hành vi thể hiện rõ chủ đề đã học với học sinh.VD: Cô cảm
ơn em, cô xin lỗi
Bài:"Gọn gàng, sạch sẽ".Giáo viên luôn ăn mặc gọn gàng sạch sẽ. Đồ dùng của giáo
viên cũng như trong lớp học luôn gọn gàng, ngăn nắp.
Biện pháp 3: Nghiên cứu kỹ năng sống cần rèn qua từng bài đạo đức .
- Giáo viên nghiên cứu chương trình môn học, mục tiêu cần đạt qua từng bài, xác định
kỹ năng cần rèn cho học sinh.
Bài 1: Em là học sinh lứop Một rèn kỹ năng tự giới thiệu họ tên, quyền đựơc đi học
của mình, kỹ năng giao tiếp trong cuộc sống.
Bài 2: Gọn gàng sạch sẽ: Rèn kỹ năng biết ăn mặc gọn gàng sạch sẽ, biết gữ vệ sinh cá
nhân đầu tớc quần áo gọn gàng trong mọi lúc mọi nơi.
Biện pháp 4: Thông qua các giờ học trên lớp cung cấp từng hành vi đạo đức cho các
em.
Việt Nam tham gia hội nhâp WTO nền kinh tế rất phát triển keo theo nhiều biến đổi
trong xã hội. Tệ nạn xã hội ngày càng gia tăng, đạo đức xuống cấp. Nên việc giáo dục
đạo đức cho học sinh ngay tư khi bước vào trường học là vô cùng quan trọng. Chính vì
thế môn học đạo đức cung cấp cho các em những hiểu biết ban đầu về các kỹ năng giao
tiếp, ứng xử lễ phép trong cuộc sống hàng ngày, đó là những kỹ năng sống cần thiết cho
mỗi con ngưòi, góp phần phát triển hoàn thiện nhân cách mai sau.
- Giáo viên cần nghiên cứu mục tiêu cần đạt của giờ học chú trọng cung cấp
kỹ năng phù hợp với từng nội dung bài dạy.
- Lựa chọn các phương pháp dạy thích hợp với từng bài dạy gây hứng thú học tập
cho học sinh. Không dập khuôn máy móc, không áp đặt tình huống, cần sáng tạo theo
từng tiết dạy. Qua từng bài tập trò chơi, kể chuyện theo tranh, quan sát tranh và trả lời
câu hỏi, đánh giá và tự đánh gái hành vi của bản thân và những người xung quanh, các
bài tập tô màu, đóng vai theo tranh theo tình huống v.v Học sinh tự khám phá và chiếm
lĩnh kiến thức mới, kỹ năng mới giáo viên kết luận hành vi đạo đức đúng.
- Hướng dẫn các em thự hiện hành vi qua các trò chơi, sắm vai, đố vui, nêu ý kiến
của mình để củng cố ghi nhớ hành vi đã học. Giáo viên khuyến khích những em tính cách
nhút nhát tham gia vào trò chơi.

- Tạo không khí lớp học thoải mái, nhẹ nhàng, sôi nổi, học sinh tập phấn khởi bằng
những lời động viên, khen ngợi của giáo viên, các em được phát biểu dân chủ không gò
ép.
VD
1
: Khi học bài 1: Em là học sinh lớp Một.
Giáo viên tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “Vòng tròn chào hỏi”. Từng nhóm 5 em
đứng trước nắm tay nhau thành vòng tròn. Lần lượt từng em giới thiệu tên của mình với
các bạn. Qua trò chơi đó các em biết trẻ em có quyền có họ tên, tự hào khi giới thiệu tên
mình với các bạn.
Qua trò chơi bài 1 xây dựng một hành vi Đạo đức cho các em, hình thành kỹ năng tự
giới thiệu. Kỹ năng này giúp các em, biết tên và tự giới thiệu tên của mình trong giao tiếp
hàng ngày, là cơ sở để học những bài học sau.
VD: Khi chơi sắm vai các em đã tự giới thiệu được vai diễn của mình.
Biện pháp 5: Rèn kỹ năng sống qua các giờ học.
- Qua các giờ học giáo viên chú ý nhắc nhở các em thực hành hành vi đã học VD:
Trong các giờ học, học sinh chưa có cử chỉ thể hiện đúng hành vi đạo đức như: Đưa sách
vở cho cô đưa bằng một tay không biết nói lời ''thưa'', ''gửi''. Giáo viên sửa lại hành vi
đúng cho các em thể hiện lễ phép với thày cô giáo và người trên: Em đưa lại bằng hai tay
và nói thưa cô em nộp bài ạ.
- Các em được tham gia học nhóm, đóng vai, báo cáo kết quả thảo luận trong các
giờ tự nhiên xã hội thể dục, tiếng việt để thực hành hành vi đạo đức đã học.
Thực hành bài 2: Gọn gàng sạch sẽ.
- Khi đến lớp giáo viên chú ý nhắc nhở các em quần áo đầu tóc gọn gàng, sách vở
đồ dùng ngăn nắp. giáo viên quy định cách sắp xếp đồ dùng sách vở trong ngăn bàn, chỗ
treo cặp rõ ràng, cụ thể, vị trí mũ, ô, quần áo v v Một vài ngày đầu giáo viên phân
công các tổ trưởng theo dõi kiểm tra, cuối mỗi giờ học giáo viên nhận xét tuyên dương
những em đã thực hiện tốt trước lớp, giáo viên giúp đỡ động viên những em còn lúng
túng chưa thật gọn gàng. Dần dần hành vi trở thành thói quen gọn gàng của các em.
Biện pháp 6: Tư vấn cho phụ huynh hướng dẫn các em thực hành hành vi ở nhà.

- Tổ chức họp phụ huynh thông báo đặc điểm tình hình của lớp, nêu tầm quan trọng
của việc giáo dục đạo đức cho học sinh , tính cấp bách của vấn đề kỹ năng sống cho học
sinh qua môn Đạo đức. Thống nhất cùng phụ huynh phương pháp giáo dục đạo đức ở
nhà. Phụ huynh được tập huấn, nghiên cứu chương trình học, kỹ năng qua từng bài đạo
đức. Phụ huynh có nhiệm vụ nhắc nhở con em mình thực hiện hành vi đã học ở nhà.
Hướng dẫn phụ huynh nhắc nhở con em mình thực hiện hành vi theo từng bài học và thời
khoá biểu quy định. Đó là những kỹ năng giao tiếp trong cuộc sống thể hiện đúng và lễ
phép với người trên như: Đi học và học về biết chào ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, em, cách
chào đúng khoanh tay nói vừa đủ nghe lễ phép. Biết tự giới thiệu họ tên của mình, họ tên
bố mẹ, người thân. Đầu tóc, quần áo gọn gàng. Biết lễ phép
vâng lời ông bà, cha mẹ, nhường nhịn em nhỏ, đi bộ đúng quy định, đi học đúng giờ.
- Mỗi phụ huynh lập bảng theo dõi hành vi đạo đức ở nhà của học sinh, hàng tháng nộp
lại để giáo viên theo dõi xếp loại cho từng em.
Biện pháp 7: Tổ chức ngoại khoá để thực hành hành vi đạo đức đã học.
- Trong chương trình học buổi 2, ba tuần có một tiết thực hành kiến thức môn Đạo đức.
Tôi đã tổ chức cho các em luyện tập thực hành kỹ năng hành vi đã học dưới hình thức tổ
chức trò chơi như sắm vai, đố vui, hái hoa dân chủ . . . Song phổ biến vẫn là trò chơi sắm
vai. Trong trò chơi sắm vai, học sinh được sắm vai các nhân vật - các nhân vật này sẽ ở
trong các tình huống khác nhau và phải biết ứng xử sao cho đúng, cho hợp với từng hoàn
cảnh.
VD: Thực hành bài cảm ơn xin lỗi.
Sắm vai tình huống:
- Em quên hộp màu ở nhà, bạn cho em mượn.
- Em bị ngã bạn đỡ em dạy.
- Em sơ ý làm rơi hộp bút của bạn.
Giáo viên chia lớp thành 6 nhóm giao nhiệm vụ cho các nhóm.
Nhóm 1 - nhóm 3 sắm vai tình huống 1.
Nhóm 2 - nhóm 5 sắm vai tình huống 2.
Nhóm 4 - nhóm 6 sắm vai tình huống 3.
Các nhóm chuẩn bị.

Các nhóm thể hiện vai diễn trước lớp.
(Với mỗi tình huống, nên cho nhiều học sinh lên sắm vai để các em được luyện tập kỹ
năng ứng xử và có thể nhận xét những cách ứng xử khác nhau trongcùng một tình huống.
Giáoviên cho học sinh thảo luận đánh giá cách ứng xử của các bạn trong vai vừa sắm có
phải là đúng không, đúng ở mức nào.
- Giáo viên nhận xét kết luận hành vi đúng.
Ngoài ra còn tổ chức trò chơi đố vui dưới hình thức hái hoa trả lời câu hỏi hoặc dưới hình
thức quan sát động tác của người chủ trò, sau đó gọi đúng gọi nhanh tên và tính chất của
sự vật hiện tượng.
VD trò chơi: "Giúp mẹ việc gì". "Đoán xem cây gì, con gì".
Sau 3 tiết học bài mới có 1 tiết thực hành kỹ năng, các em sẽ được thực hành 2 hnàh vi đã
học. Dưới hình thức hoạt động ngoại khoá này giúp học sinh được luyện tập thực hành kỹ
năng hành vi vào tình huống cụ thể, gần gũi với các em trongcuộc sống hàng ngày đó là
vốn kinh nghiệm sống của các em.
Biện pháp 8: Kết hợp đội thiếu niên rènkỹ năng sống cho học sinh qua sinh hoạt sao
nhi.
- Có ý kiến đề xuất với đội về nội dung sinh hoạt sao theo từng tuần cho phù hợp và đạt
hiệu quả cao.
- Trao đổi cụ thể nội dung thực hành trong từng tuần sinh hoạt sao như sau.
Tuần 2: Thực hành kỹ năng (THKN) tự giới thiệu họ tên của mình.
Tuần 4: THKN ăn mặc quần áo , đầu tóc gọn gàng sạch sẽ.
Tuần 6: THKN giữ gìn sách vở đồ dùng học tập.
Tuần 8: THKN lễ phép vâng lời ông bà, cha mẹ.
Tuần 10: THKN lễ phép với anh chị nhường nhịn em nhỏ.
Tuần 12: THKN đứng tư thế chào cờ.
Tuần 14: THKN đi học đều và đúng giờ không tự ý bỏ học.
Tuần 16: THKN giữ trật tự trong trường học, lớp học, khi ra vào lớp.
Tuần 18: THKN cuối kỳ 1.
Tuần 20: THKN lẽ phép, vâng lời thầy giáo, cô giáo.
Tuần 22: THKN biết đoàn kết thân ái với bạn khi học, khi chơi, biết giúp đỡ bạn.

Tuần 24: THKN đi bộ đúng quy định, thực hiện tót an toàn giao thông.
Tuần 25: THKN giữa kỳ II.
Tuần 26: THKN biết cảm ơn khi được giúp đỡ.
Tuần 28: THKN chào hỏi khi gặp mặt, tạm biét khi chia tay.
Tuần 30: THKN bảovệ hoa và cây xung quanh trường, nơi công cộng.
Giáo viên chủ nhiệm tham mưu với phụ trách sao của lớp thống nhất nội dung hình thức
sinh hoạt để từng hành vi đạo đức được thực hành trongcác tình huống cụ thể gần gũi với
cuộc sống của các em.
Biện pháp 9: Kết hợp với đoàn thanh niên xã, khu phố tổ chức các hoạt động cho
các em trong dịp hè.
- Đưa ý kiến đề xuất với nhà trường, đoàn thanh niên, đội thiếu niên nhà trường ý kiến
tham mưu với đoàn thanh niên xã, khu phố tổ chức nhiều hoạt động trong dịp hè để các
em được tham gia như văn nghệ, lao động dọn vệ sinh khu phố, đường làng, quét dọn
nghĩa trang, nhà bia tưởng niệm liệt sỹ. Đó là hình thức giáo dục đạo đức cho các em
trách nhiệm với địa phương nơi cư trú.
Biện pháp 10: Rèn kỹ năng thương xuyên liên tục.
- Việc rèn kỹ năng sống cho học sinh lớp Một, đòi hỏi giáo viên phải đầu tư thời gian,
kiên trì, chú tâm nhắc nhở hướng dẫn các em thực hiện hành vi đúng, sửa chữa uốn nắn
những hành vi chưa chuẩn. Tất cả những hành vi đó phải làm thường xuyên liên tục vì
các em rất chóng quên. Giáo viên cần chú ý từng việc làm, cử chỉ, lời nói của các em ở
mọi lúc, mọi nơi, ở trường, ở nhà để các em ghi nhớ và thực hiện theo hành vi đúng để
trở thành thói quen đạo đức tốt cho các em.
II.3.2- KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM.
Sau thời gian áp dụng các biện pháp rèn kỹ năng sống qua môn đạo đức tôi thu được
những kết quả sau:
Khi nhận lớp do phần lớn học sinh ở khu Long Châu các em đi thuyền cùng bố mẹ,
93% học sinh trong lớp bố mẹ không có nghề nghiệp ổn định mải kiếm ăn, ít có thời gian
quan tâm chăm sóc con cái, các em đều ở xa Thị Trấn, hầu hết ở khu vực Yên Than, Tam
Thịnh, Tiên Lãng, nên đến lớp các em nhút nhát, có em cô gọi còn thưa “ơi”, cô giáo hỏi
gì không trả lời mà chỉ gật và lắc đầu, chẳng biết “vâng dạ”nói “thưa gửi”, xưng hô với

bạn “mày, tao”. Nhiều em đi dép trái, chưa biết bên trái bên phải, cầm bút tay trái v.v…
các em ở nhà với ông bà, ông bà ít để ý đến cử chỉ nhỏ, việc làm nhỏ của các em.
Sau thời gian áp dụng các biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh khi dạy môn Đạo
đức thì cách xưng hô, lời nói, cử chỉ của các em từng bước thay đổi.
Sau tháng học đầu tiên các em đã bạo dạn hơn, tự tin hơn, mạnh dạn nói chuyện trao
đổi với cô giáo và các bạn, biết nhắc nhở bạn khi bạn chưa thực hiện đúng hành vi đã
học.
- Các em yêu thích môn học, thích chơi sắm vai, nói năng to rõ ràng, tiêu đạt tốt, giờ
học nhẹ nhàng, sôi nổi.
- Tổ chức lớp học có nề nếp, các em đoàn kết chan hoà, vui vẻ, cở mở trong giao
tiếp.
- Các em đã có ý thức tự vệ sinh cá nhân sạch sẽ, gọn gàng, biết giữ gìn đồ dùng
sách vở, sắp xếp sách vở gọn gàng, ngăn nắp.
- Biết yêu quý mọi người gia đình, đoàn kết giúp đỡ bạn bè.
- Nói năng lễ phép, biết cảm ơn khi được giúp đỡ, biết xin lỗi khi làm phiền lòng
người khác.
- Thực hiện tốt an toàn giao thông, biết chào, khi gặp mặt, tạm biệt khi chia tay.
- Có ý thức chăm sóc, bảo vệ hoa, cây xung quanh trường và nơi công cộng.
- Các em bạo dạn tự tin trong giao tiếp, nói năng lễ phép với người lớn tuổi các em
rất thích được tham gia đóng vai trong giờ học Đạo đức,các em diẽn đạt rõ ràng, trôi
chảy dễ hiểu.
- Các em tham gia các hoạt động do trường, đội tổ chức như : Hội thi văn nghệ, trang
trí môi trường, lớp học thân thiện v v Lớp đều đạt giải nhất
- Các tuần thi đua lớp đều được xếp thứ nhất, Được nhà trường đánh giá là lớp có nề
nếp tốt. Năm học vừa qua lớp đạt tiên tiến xuất sắc 100% học sinh đạt hoàn thành 4
nhiệm vụ của người học sinh.
III/ PHẦN KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ
Trong những năm gần đây Đảng và nhà nước ta rất quan tâm đến sự phát triển giáo
dục. Giáo dục được xác định là “quốc sách hàng đầu” là một trong những chiến lược
quan trọng xây dựng và phát triển đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội. Bậc tiểu học là bậc

học “nền” thì lớp Một là “móng”. Nhiệm vụ của giáo viên lớp Một phải “ xây” làm sao
cho cái móng thật chắc, đó là xây dựng một thế hệ con người mới đủ đức, đủ tài, tự tin,
dám nghĩ, dám làm. Nhiệm vụ này vô cùng to lớn và nặng nề với người giáo viên tiểu
học. Là giáo viên lớp Một tôi xác định nhiệm vụ đầu tiên là hình thành cho các em kỹ
năng giao tiếp tốt tức là kỹ năng diễn đạt trôi chảy, giúp các em tham gia các hoạt động
học tập và cuộc sống xung quanh các em. Vì học sinh lớp Một các em bắt đầu làm quen
với hoạt động học tập, các em có kỹ năng nói tốt tạo tiền đề học tốt các môn khác.
Để thực hiện được nhiệm vụ này người giáo viên phải tâm huyết với nghề, thực sự yêu
nghề, mến trẻ, có tinh thần rèn luyện, tinh thần trách nhiệm cao, có ý thức tu dưỡng, rèn
luyện nâng cao chuyên môn nghiệp vụ. đặc biệt là muốn nâng cao lượng giờ đạo đức và
thực hành các kỹ năng hình vi vào cuộc sống thực tế cho học sinh là vấn đề khó đòi hỏi
phải kiên trì, bền bỉ, người thầy phải đầu tư thời gian gần gũi học sinh, nghiên cứu kỹ
mục tiêu bài học, thiết kế tiết dạy hợp lý, kết hợp hài hoà các phương pháp hình thức dạy
học. Chú trọng phương pháp dạy học mới, thầy tổ chức hướng dẫn học sinh hoạt động,
phát huy vốn kinh nghiệm và thói quen đạo đức, tự khám phá và chiếm lĩnh tri thức mới.
Đồ dùng dạy học như tranh ảnh phải đẹp, phù hợp với bài học, giáo viên cần động viên
khen ngợi kịp thời, vì tuổi học sinh lớp Một tuổi hoa, thiên về tình cảm, hoạt độnghọc
chưa được chú trọng, hoạt động chơi vẫn chiếm ưu thế. Sự nhận thức của học sinh còn
đơn giản cho nên quá trình dạy học không kéo dài bất cứ hoạt động nào hoặc đặt hệ thống
câu hỏi quá khó gây cho học sinh nhàm chán căng thẳng mệt mỏi.
Sau mỗi bài dạy, giáo viên cần rút kinh nghiệm những hạn chế tìm nguyên nhân và đề
ra biện pháp khắc phục
- Thường xuyên dự giờ học hỏi kinh nghiệm đồng nghiệp.
- Tìm nguyên nhân và điều tra cơ bản lớp mình phụ trách.
- Đề xuất hướng giải quyết của bản thân, hướng dẫn học sinh học trên lớp, hướng
dẫn học sinh thực hành, hai việc thực hiện song song không coi nhẹ việc nào.
Trên đây là những suy nghĩ của tôi về việc nghiên cứu một số biện pháp rèn kỹ năng
sống cho học sinh lớp Một qua môn Đạo đức. Nhằm giúp các em có vốn kinh nghiệm
sống phong phú. Tuy các em đã có nề nếp thói quen Đạo đức tốt, nhưng tôi rất mong vấn
đề rèn kỹ năng sống cho học sinh qua môn Đạo đức được chú tâm ở tất cả các khối lớp,

duy trì liên tục, được theo dõi kiểm tra thường xuyên, kết hợp các môii trường giáo dục
gia đình, nhà trường, cộng đồng, để hoàn thiện cho các em thói quen hành vi chuẩn mực
đạo đức xã hội.
III. 2 – KIẾN NGHỊ:
- Mong được nhà trường, Phòng giáo dục- Đào tạo trang bị thêm tranh vẽ, đồ dùng
thiết bị môn Đạo đức.
- Phòng giáo dục- Đào tạo thường xuyên tổ chức hoạt động thi kể chuyện đạo đức.
- Trường tổ chức cho các em tham gia nhiều hội thi trong khối, trong trường.
- Duy trì hoạt động sao nhi đều đặn.
- Địa phương tổ chức nhiều hoạt động cho các em tham gia trong dịp hè.
Qua việc nghiên cứu đề tài này do năng lực có hạn, mặc dù bản thân tôi đã rất cố
gắng nhưng đề tài sáng kiến kinh nghiệm không tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong
sự giúp đỡ, góp ý, bổ xung của ban giám hiệu nhà trường, các cấp quản lý giáo dục, chị
em đồng nghiệp để đề tài được hoàn thiện và tôi có được những kinh nghiệm bổ ích áp
dụng cho những năm học sau.
Tôi xin trân thành cảm ơn ./.

×